Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

P. K. został obwiniony o to, że w dniu 2 kwietnia 2014 roku ok. godz. 22.00 w kamienicy przy ul. (...) w T. M.., woj. (...) dokonał umyślnie uszkodzenia drzwi wejściowych do kamienicy poprzez zerwanie od wewnątrz folii przyciemniającej czym spowodował straty w wysokości 184,55 zł na szkodę Wspólnoty Mieszkaniowej , to jest o wykroczenie z art. 124 § 1 kw.

Sąd Rejonowy w Tomaszowie Maz. wyrokiem z dnia 17 marca 2015 roku w sprawie sygn. akt II W 475/14 obwinionego P. K.:

1.  uznał za winnego dokonania zarzucanego mu czynu i za to na podstawie art. 124 § 1 kw wymierzył mu 600 zł. grzywny;

2.  na podstawie art. 124 § 4 kw orzekł wobec obwinionego P. K. obowiązek zapłaty równowartości wyrządzonej szkody w kwocie 184,55 zł. na rzecz Wspólnoty Mieszkaniowej przy ul. (...);

3.  zasądził od obwinionego na rzecz Skarbu Państwa – kwotę 60 zł tytułem opłaty oraz 100 zł tytułem zryczałtowanych wydatków postępowania.

P owyższy wyrok został zaskarżony w całości na korzyść obwinionego apelacją przez obrońcę obwinionego.

Obrońca obwinionego zaskarżonemu wyrokowi zarzucił:

1.  obrazę przepisów prawa materialnego w postaci art. 124 § 1 kw poprzez jego niewłaściwe zastosowanie wynikające z błędu w ustaleniach faktycznych polegającego na przyjęciu, że obwiniony swym zachowaniem wypełnił znamiona zarzuconego mu czynu, tj. umyślnie dokonał uszkodzenia drzwi wejściowych do kamienicy poprzez zerwanie od wewnątrz folii przyciemniającej czym spowodował straty na szkodę Wspólnoty Mieszkaniowej;

2.  obrazę przepisów postępowania, która miała wpływ na treść wydanego w sprawie orzeczenia, tj. art. 4 i 7 kpk w zw. z art. 109 § 2 kpw poprzez wadliwe ich zastosowanie , wyrażające się w powierzchownej, wybiórczej i jednostronnej ocenie materiału dowodowego, wykraczającej poza granice swobodnej oceny dowodów, wydanie orzeczenia z pominięciem szczegółowej analizy dowodów istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, a w rezultacie popadnięcie przez sąd w rażącą dowolność ocen, w szczególności poprzez brak zapoznania się i uwzględnienia przepisów prawa cywilnego materialnego dotyczącego posiadania;

3.  obrazę przepisów postępowania, która miała wpływ na treść wydanego w sprawie orzeczenia, tj. art. 7 kpk w z art. 424 § 1 kpk w zw. z art. 109 § 2 kpw poprzez ukształtowanie swego przekonania na podstawie części materiału dowodowego , pomijając zasady prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego, które to nie mają odzwierciedlenia w uzasadnieniu wydanego wyroku.

W konkluzji skarżący wnosił zmianę wyroku poprzez uniewinnienie obwinionego od zarzucanego mu czynu.

Sąd zważył, co następuje:

W wypadku formułowania w apelacji zarzutu obrazy prawa art. 424 kpk, gdy uzasadnienie wyroku sądu I instancji nie spełnia wskazanych tam warunków, należy zauważyć, iż naruszenie prawa procesowego wymaga wskazania, że mogło to mieć wpływ na treść wyroku ( art. 438 pkt 2 kpk ). Jednakże sam fakt wadliwie sporządzonego uzasadnienia wyroku takiego wpływu nie ma, ponieważ uzasadnienie jest sporządzane już po wydaniu wyroku.

Uzasadnienie to wskazuje jednak, iż sąd rejonowy pominął lub niedostatecznie rozważył wszystkie okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia sprawy, co podlegało jednak konwalidacji przez sąd II instancji.

Wspólnota mieszkaniowa wyraża swoje stanowisko w sprawach jej dotyczących przez podejmowanie uchwał w trybie określonym w art. 23 ust. 1 ustawy o własności lokali ( tekst jednolity: Dz. U. z 2000 r., Nr 80, poz. 903 ze zm. ). Na podstawie art. 25 u.w.l. właściciel lokalu może zaskarżyć uchwałę do sądu z powodu jej niezgodności z prawem lub z umową właścicieli albo jeśli narusza ona zasady prawidłowego zarządzania nieruchomością wspólną lub w inny sposób narusza jego interesy. Niezgodność uchwały z prawem może wynikać nie tylko z treści uchwały, ale także z wad postępowania prowadzących do jej podjęcia, właściciel lokalu może więc podnosić zarówno zarzuty merytoryczne, skierowane przeciwko treści uchwały, jak i formalne. Powództwo, o którym mowa w ust. 1, może być wytoczone przeciwko wspólnocie mieszkaniowej w terminie 6 tygodni od dnia podjęcia uchwały na zebraniu ogółu właścicieli albo od dnia powiadomienia wytaczającego powództwo o treści uchwały podjętej w trybie indywidualnego zbierania głosów ( art. 25. 1a u.w.l.). Zaskarżona uchwała podlega wykonaniu, chyba że sąd wstrzyma jej wykonanie do czasu zakończenia sprawy ( art. 25. 1a u.w.l.).

P. K. jest właścicielem lokalu użytkowego położonego na parterze głównego frontowego budynku Wspólnoty Mieszkaniowej ul. (...) w T. M.., który wynajął (...).

Pismem z dnia 3 marca 2014 roku P. K. informował Zarząd Wspólnoty Mieszkaniowej ul. (...) w T. M.., iż naklejenie folii matowej na drzwi zewnętrzne ma bezpośredni, niekorzystny wpływ na jego lokal użytkowy i prowadzoną w nim działalność komercyjną ( k 19 ) . ( k 57 akt I C 606/14 SO w Piotrkowie Tryb. ).

Uchwałą Nr 6/2014 z dnia 21 marca 2014 roku Wspólnota Mieszkaniowa przy ul. (...) w T. M.. między innymi przyjęła do realizacji w 2014 roku naklejenie folii na drzwiach wejściowych zewnętrznych do wspólnej klatki schodowej od ul. (...), uniemożliwiającej wgląd na klatkę osób postronnych ( § 1pkt 3 ). Zgodnie z § 3 uchwala weszła w życie z dniem podpisania z mocą obowiązującą od 21 marca 2014 roku. Głosowanie przeprowadzono udziałami, w drodze indywidualnego zbierania głosów przez Zarząd Wspólnoty. W głosowaniu wzięło udział 3 właścicieli posiadających 64,63% udziałów w nieruchomości wspólnej. Podjęta w trybie indywidualnego zbierania głosów przez zarząd uchwała została podjęta z chwilą oddania głosów przez wymaganą większość liczoną według wielkości udziałów (art. 23 ust. 1 i 2 u.w.l.). Nieprzedstawienie tekstu uchwały pod głosowanie pozostałych właścicieli nie ma wpływu na ocenę bytu prawnego uchwały.

O podjęciu uchwał P. K. dowiedział się w dniu 27 marca 2014 roku ( k 4 akt I C 606/14 SO w Piotrkowie Tryb. ).

W dniu 1 kwietnia 2014 roku na drzwi wejściowe do budynku wspólnoty od wewnątrz została założona folia przyciemniająca.

W dniu 2 kwietnia 2014 roku P. K. zobaczył, iż drzwi zewnętrzne są zaklejone i po konsultacji z prawnikiem – zerwał ją z drzwi; ustalił z prawnikiem dalsze wystąpienia do Wspólnoty i zmierzające do zaskarżenia przedmiotowej uchwały.

W dniu 2 kwietnia 2014 roku sporządził pismo do Zarządu Wspólnoty, w którym poinformował, iż „w trybie art. 343 § 2 zd.1 kc niezwłocznie przywrócił dotychczasowy stan”.

W dniu 8 maja 2014 roku do Sądu Okręgowego w Piórkowie Tryb. złożył pozew o uchylenie między innymi Uchwały Nr 6/2014 z dnia 21 marca 2014 roku Wspólnoty Mieszkaniowej przy ul. (...) w T. M..

Nieprawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w Piotrkowie Tryb. z dnia 4 listopada 2014 roku w sprawie IC 606/14 przedmiotowa Uchwała została uchylona.

Zgodnie z art. 343 § 2 kc posiadacz nieruchomości może niezwłocznie po samowolnym naruszeniu posiadania przywrócić własnym działaniem stan poprzedni; nie wolno mu jednak stosować przy tym przemocy względem osób.

Artykuł 343 § 2 k.c. określa przesłanki dozwolonej samopomocy. Przywrócenie w drodze samopomocy posiadania nieruchomości może nastąpić jedynie niezwłocznie po jego samowolnym naruszeniu. Nie musi być to działanie natychmiastowe, ale podjęte w krótkim czasie (bez nieuzasadnionej zwłoki), stosownie do okoliczności konkretnego wypadku.

Podkreślić wypada, że wspólnota mieszkaniowa jest ze swej istoty powołana do zarządzania nieruchomością wspólną; głównym celem funkcjonowania wspólnot mieszkaniowych jest wspólne utrzymanie nieruchomości w należytym (dobrym) stanie.

Poprzez ustanowienie wspólnoty właściciele wspólnoty zrzekają się w istocie części swoich praw na jej rzecz w celu realizacji wyżej wymienionego celu. Istota działania wspólnot sprowadza się do tego, iż powierza im się przede wszystkim zarząd wspólnych części budynku. Nie ulega wątpliwości, iż drzwi zewnętrzne są częścią wspólną budynku. Ich „posiadanie” jest do „wspólnej ręki”.

Współwłaściciel może posiadać i korzystać z całej rzeczy, bowiem jego prawo ma za przedmiot całą rzecz, nie zaś jej fizyczną część. Z uwagi na to, że prawo każdego współwłaściciela jest takie samo, zakres posiadania i korzystania musi uwzględniać tę specyfikę. W wypadkach objętych zakresem zastosowania art. 206 kc nie sposób więc w ogóle mówić o uprawnieniu współwłaścicieli do korzystania z rzeczy wspólnej w jakichkolwiek częściach.

Każdemu współwłaścicielowi przysługuje prawo do bezpośredniego korzystania z całej rzeczy wspólnej, które jest ograniczone analogicznym prawem pozostałych współwłaścicieli. Współwłaściciel może więc posiadać i używać rzecz wspólną tylko o tyle, o ile da się to pogodzić z posiadaniem i używaniem rzeczy przez pozostałych współwłaścicieli.

Każdemu współwłaścicielowi przysługuje takie samo uprawnienie, zatem każde z nich doznaje ograniczenia w sposobie jego wykonywania przez takie same uprawnienia pozostałych współwłaścicieli. Stąd wniosek, że współwłaściciele mogą współposiadać i korzystać z rzeczy wspólnej tylko w takim zakresie, jaki daje się pogodzić ze współposiadaniem i korzystaniem z niej przez pozostałych współwłaścicieli. Ustawodawca nakazuje tu bowiem "pogodzić" (zredukować) wzajemne uprawnienia (i obowiązki) wszystkich współwłaścicieli.

Wspólnota w ramach uprawnień dokonuje czynności określonych przykładowo treścią art. 22 u.w.l, który reguluje dokonywanie przez zarząd czynności zwykłego zarządu i czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu. Zgodnie z tym przepisem czynności zwykłego zarządu podejmuje zarząd wspólnoty samodzielnie, natomiast do czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu potrzebna jest uchwała właścicieli lokali wyrażająca zgodę na dokonanie tej czynności oraz udzielająca zarządowi wspólnoty pełnomocnictwa do ich wykonania.

Wspólnota ma za zadanie realizować wspólny interes właścicieli, a także innych osób, wyrażający się w utrzymywaniu należytego stanu wspólnej nieruchomości i tak należy rozumieć jej uprawnienia do realizacji tego zadania.

W tym kontekście uznać należy że właściciele mocą uchwały Nr 6/2014 z dnia 21 marca 2014 roku określili na nowo sposób wyglądu i funkcjonalności drzwi zewnętrznych, a zarząd realizując uchwałę działał w ramach czynności zwykłego zarządu.

Obwiniony wiedział, że taka uchwała zapadła i będzie podlegać wykonaniu. Zaklejenie więc drzwi folią nie było czynnością samowolną; miało umocowanie prawne w podlegającej wykonaniu uchwale wspólnoty. W związku z tym obwinionemu nie przysługiwała dozwolona samopomoc z art. 343 § 2 kc.

Obwiniony miał środki prawne zwalczające uchwałę:

-zaskarżenie uchwały do sądu w trybie art. 25 u.w.l. wraz z wnioskiem o wstrzymanie jej wykonania do czasu zakończenia sprawy lub zabezpieczenie powództwa w tym względzie; art. 25 u.w.l. nie czyni żadnego rozróżnienia pomiędzy uchwałami z punktu widzenia dopuszczalności ich zaskarżenia do sądu, a zatem uprawnia właściciela lokalu do wystąpienia z powództwem przeciwko każdej z nich, tj. bez względu na to, czy ma charakter pozytywny, negatywny, jest sprzeczna z prawem, czy też narusza zasady zarządu nieruchomością, bądź w inny sposób narusza interes skarżącego.

-w razie uchylenia uchwały przez sąd przysługują mu wobec wspólnoty roszczenia odszkodowawcze, jeżeli poniósł szkodę.

Dlatego powoływanie się przez skarżącego na skorzystanie w tym przypadku przez obwinionego z instytucji dozwolonej samopomocy ( art. 343 § 2 kc ), skutkującej brakiem bezprawności działania sprawcy jest bezpodstawne.

Zasadne są zarzuty apelacji dotyczące błędnego opisu przypisanego obwinionemu czynu. P. K. w istocie nie uszkodził drzwi zewnętrznych, tyko zniszczenia - niezależnej od nich - folii przyciemniającej przez jej zerwanie, co musiało skutkować korektą przedmiotowego zarzutu.

Przy określaniu reakcji karnej sąd II instancji nie mógł pominąć intencji obwinionego, które sprowadzały się do subiektywnej obrony swoich indywidualnych interesów. Nie można pominąć faktu, iż zaskarżył on jednak przedmiotową uchwałę do sądu, a nieprawomocnym wyrokiem została ona uchylona, a zawarta w tym zakresie argumentacja sądu wpływa na złagodzenie oceny stopnia społecznej szkodliwości tego czynu. Czyn ten jawi się jako incydentalny w dotychczasowym życiu obwinionego.

W związku z tym sąd okręgowy odstąpił od wymierzenia mu kary i za wystarczającą reakcję karną uznał nałożony na sprawcę obowiązek naprawienia szkody.

O kosztach procesu za postępowanie odwoławcze orzekł na podstawie przepisów powołanych w wyroku.