Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 29 stycznia 2014 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu Wydział II Cywilny Odwoławczy

w następującym składzie:

Przewodniczący: SSO Ryszard Małecki

Sędziowie: SO Małgorzata Radomska – Stęplewska

SO Danuta Silska (spr.)

po rozpoznaniu w dniu 29 stycznia 2014 r. w Poznaniu

na posiedzeniu niejawnym

w sprawie z wniosku J. J. i K. K.

przy udziale Z. P. i I. P.

o wpis w dziale II prawa własności

na skutek apelacji uczestnika postępowania Z. P. od postanowienia Sądu Rejonowego w Pile z dnia 28 maja 2013 r.

Kw (...); dz. kw. (...)

postanawia:

oddalić apelację.

/-/ Małgorzata Radomska – Stęplewska /-/ Ryszard Małecki /-/Danuta Silska

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 28 maja 2013 r. Sąd Rejonowy utrzymał w mocy wpis dokonany w dziale II w zakresie prawa własności na rzecz J. J. i K. K. na prawach wspólności majątkowej małżeńskiej w księdze wieczystej Kw (...), zwrócił wniosek w zakresie wpisu w dziale III w Kw (...) – zakaz zbywania nieruchomości i kosztami postępowania obciążył uczestników w zakresie przez nich poniesionym. W uzasadnieniu Sąd wskazał, że wnioskodawcy złożyli wniosek o wpis w dziale II Kw (...) prawa własności na ich rzecz dla nieruchomości stanowiącej wspólność majątkową małżeńską uczestników postępowania Z. P. i I. P.. Wnioskodawcy jako podstawę prawną wpisu powołali prawomocne postanowienie Sądu Rejonowego w Z. z dnia 26 lipca 2012 r. w sprawie I Co 1031/10 o przysądzeniu własności nieruchomości stanowiących własność uczestników postępowania. Po rozpoznaniu ww. wniosku referendarz sądowy dokonał wpisu w dziale II księgi wieczystej zgodnie z wnioskiem, a nadto z urzędu wykreślił ostrzeżenie o toczącej się egzekucji jak również hipotekę umowną łączną kaucyjną w dziale IV tej księgi. Na powyższe orzeczenie referendarza skargę wnieśli uczestnicy postępowania. Sąd Rejonowy stwierdził, iż skarga ta nie zasługiwała na uwzględnienie. Wnioskodawcy w sposób prawidłowy sformułowali wniosek, a wpisu dokonano na podstawie prawidłowego dokumentu. W aktach księgi wieczystej (...) znajduje się oryginał prawomocnego postanowienia Sądu Rejonowego w Z. w sprawie o sygn. akt I Co 1031/10 stwierdzające przysądzenie prawa własności nieruchomości objętej księgą wieczystą (...). Zatem wnioskodawcy na podstawie tego postanowienia w sposób prawidłowy złożyli wniosek, a referendarz sądowy prawidłowo dokonał wpisu prawa własności. Sąd Rejonowy wskazał, że podane przez uczestników postępowania argumenty zawarte w uzasadnieniu skargi nie zasługiwały na uwzględnienie. Okoliczność, że zostało przez uczestników zainicjowane postępowanie o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności nie może rzutować na treść wpisów w księdze wieczystej. Postępowanie powyższe nawet po ewentualnym jego zakończeniu, zgodnie z pozwem uczestników, nie spowoduje bowiem odwrotnego wpisu w księdze wieczystej. Podstawę wpisu w dziale II księgi wieczystej może stanowić jedynie takie orzeczenie sądu, które wprost przeniesie własność nieruchomości. Nadto, Sąd Rejonowy zwrócił wniosek uczestników postępowania o wpis zakazu zbywania nieruchomości przez wnioskodawców. Wniosek ten nie mógł bowiem zostać złożony bez stosownego dokumentu stanowiącego podstawę wpisu zakazu zbywania np. postanowienia sądu o udzieleniu zabezpieczenia. Nadto, wniosek ten został również nieprawidłowo sformułowany, a także nie został złożony na urzędowym formularzu i nie został opłacony.

Od powyższego postanowienia apelację wniósł uczestnik postępowania Z. P., domagając się jego zmiany lub uchylenia, udzielenia zabezpieczenia wskazanych nieruchomości celem uniemożliwienia ich zbycia przez wnioskodawców, przywrócenia pierwotnych wpisów właścicieli nieruchomości i utrzymania w mocy wpisów w dziale III i IV, zasądzenia na rzecz uczestników postępowania kosztów procesu według norm przepisanych oraz dopuszczenia nowych faktów i dowodów, gdyż ich powołanie w postępowaniu przed Sądem pierwszej instancji nie było możliwe, a także potrzeba powołania się na nie wyniknęła później. W uzasadnieniu skarżący wskazał, że z uwagi na toczące się postępowanie sądowe wszczęte w dniu 3 marca 2013 r. o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności, nie można zgodzić się z twierdzeniem, iż w przedmiocie nieruchomości stanowiących podstawę egzekucji nastąpiło wydanie prawomocnego postanowienia o przysądzeniu ich własności. Wobec powyższego, zdaniem skarżącego, nastąpiło wyrządzenie szkody poprzez niezgodne z prawem działanie organów władzy publicznej.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja uczestnika postępowania okazała się niezasadna.

Zgodnie z art. 999 § 1 zd. 1 k.p.c. prawomocne postanowienie o przysądzeniu własności przenosi własność na nabywcę i jest tytułem do ujawnienia na rzecz nabywcy prawa własności w katastrze nieruchomości oraz przez wpis w księdze wieczystej lub przez złożenie dokumentu do zbioru dokumentów. Nadto, zgodnie z art. 1000 § 1 k.p.c. z chwilą uprawomocnienia się postanowienia o przysądzeniu własności wygasają wszelkie prawa i skutki ujawnienia praw i roszczeń osobistych ciążące na nieruchomości. Na miejsce tych praw powstaje prawo do zaspokojenia z ceny nabycia z pierwszeństwem przewidzianym w przepisach o podziale ceny uzyskanej z egzekucji.

W niniejszej sprawie wnioskodawcy do wniosku o wpis na ich rzecz prawa własności nieruchomości w księdze wieczystej (...) oraz o wykreślenie wzmianki o egzekucji i wykreślenie hipoteki załączyli postanowienie z dnia 26 lipca 2012 r. o przysądzeniu na ich rzecz prawa własności tej nieruchomości, ze wzmianką o jego uprawomocnieniu się w dniu 7 grudnia 2012 r. (k. 56). Zatem zgodnie z powyższymi przepisami, prawidłowym było dokonanie wpisu i wykreśleń zgodnych z wnioskiem.

Niezasadny jest natomiast argument skarżącego podniesiony w apelacji, iż wobec wytoczenia przez niego powództwa o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego, którym jest powyższe postanowienie, nie jest ono prawomocne. Wobec przedłożenia przez wnioskodawców dokumentu urzędowego w postaci przedmiotowego postanowienia opatrzonego stosownymi pieczęciami, kwestia jego prawomocności nie ulega żadnej wątpliwości. Nadto podkreślić należy okoliczność podniesioną już przez Sąd Rejonowy, iż nawet prawomocne zakończenie wytoczonego przez skarżącego postępowania orzeczeniem o pozbawieniu wykonalności przedmiotowego tytułu wykonawczego, nie spowoduje automatycznie utraty mocy wpisu w księdze wieczystej. Orzeczenie to będzie dopiero ewentualną podstawą do wniesienia powództwa o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym.

Niezasadnym był także wniosek skarżącego o dopuszczenie w postępowaniu apelacyjnym nowych faktów i dowodów. Zgodnie bowiem z art. 626 ⁸ § 2 k.p.c. w postępowaniu wieczystoksięgowym sąd rozpoznając wniosek o wpis bada jedynie treść i formę wniosku, dołączonych do wniosku dokumentów oraz treść księgi wieczystej. W myśl natomiast stanowiska Sądu Najwyższego ,mającego moc zasady prawnej ,z dnia 16 grudnia 2009r.III CZP 80/09 /OSNC 2010 /6/84/ sąd rozpoznając wniosek o wpis w księdze wieczystej związany jest stanem rzeczy istniejącym w chwili złożenia wniosku .

Do apelacji skarżący załączył kserokopie następujących dokumentów: postanowienia Sądu Rejonowego w P. z dnia 23 kwietnia 2013 r. (sygn. akt VII C 258/13) o stwierdzeniu niewłaściwości i przekazaniu sprawy Sądowi Okręgowemu, pisma sądowego o doręczeniu tego postanowienia uczestnikowi, postanowienia Prokuratury Rejonowej P.wydanego w dniu 31 maja 2013 r. w postępowaniu przygotowawczym o sygn. 3 Ds. 2462/13/14 o odmowie wszczęcia śledztwa oraz wezwania z dnia 3 czerwca 2013 r. do uzupełnienia braków formalnych pozwu w postępowaniu o sygn. akt XIV C 655/13 (k. 118-123/. Powyższe dokumenty wydane zostały już po rozpoznaniu skargi na orzeczenie referendarza sądowego. Pomimo braku podstaw prawnych do przeprowadzenia dowodu z tych dokumentów / bowiem dokonanie wpisu na podstawie dokumentów nie dołączonych do wniosku przekracza zakres kognicji sądu wieczystoksiegowego/ stwierdzić nadto należy, że nie mogłyby one stanowić podstawy rozstrzygnięcia , gdyż ich treść w ogóle nie odnosi się do kwestii wydanego postanowienia z dnia 26 lipca 2012 r. o przysądzeniu własności ani jego prawomocności.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. oddalił apelację.

/-/ Małgorzata Radomska – Stęplewska /-/ Ryszard Małecki /-/ Danuta Silska