Sygn.akt III AUa 1259/14
Dnia 8 września 2015r.
Sąd Apelacyjny w Białymstoku, III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
Przewodniczący: SSA Marek Szymanowski (spr.)
Sędziowie: SA Bohdan Bieniek
SA Piotr Prusinowski
Protokolant: Agnieszka Charkiewicz
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 8 września 2015 r. w B.
sprawy z odwołania Z. B.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w W.
o emeryturę
na skutek apelacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w W.
od wyroku Sądu Okręgowego w Białymstoku V Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 5 czerwca 2014 r. sygn. akt V U 1540/13
zmienia zaskarżony wyrok i oddala odwołanie .
sygn. akt III AUa 1259/14
Decyzją z dnia 31.07.2012 r. wydaną na podstawie art. 184 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r., Nr 153 poz. 1227 z późn. zm.) oraz na podstawie § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 ze zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w W. odmówił Z. B. prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu zatrudnienia w szczególnych warunkach, bowiem do dnia 1.01.1999 r. nie udowodnił on żadnego okresu zatrudnienia w Polsce w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, wykonywanego stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.
Z. B. złożył odwołanie od powyższej decyzji. Wskazał, że decyzja ta jest dla niego niezrozumiała i krzywdząca bowiem do dnia 1.01.1999 r. udowodnił okres pracy w warunkach szkodliwych dla zdrowia w wymiarze 18 lat i 2 miesięcy, była to praca w Hucie (...) w (...). Powołał się na podpisaną przez Polskę i Bośnię i Hercegowinę międzynarodową konwencję o zabezpieczeniu emerytalnym. Wskazując na powyższe wnosił o przyznanie prawa do wcześniejszej emerytury.
Wyrokiem z dnia 5 czerwca 2010 r. Sąd Okręgowy w Białymstoku zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał Z. B. prawo do emerytury od dnia 30 września 2010 r. jednocześnie orzekł, iż organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za niewyjaśnienie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. Sąd Okręgowy ustalił, iż Z. B., obywatel (...), urodził się (...) legitymuje się kartą pobytu w Polsce PL (...). Na dzień 1.01.1999 r. posiadał udokumentowany i udowodniony przed organem rentowym ogólny staż pracy wynoszący 26 lat i 10 miesięcy, w tym 24 lata 1 miesiąc i 11 dni to okresy składkowe zagraniczne. Pozostały okres to staż ubezpieczeniowy w Polsce. Dnia 20.02.2009 r., za pośrednictwem instytucji ubezpieczeniowej Federacji Bośni i Hercegowiny, złożył do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wniosek o polską emeryturę. Po rozpoznaniu tego wniosku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w W. dnia 31.07.2012 r. wydał decyzję, obecnie zaskarżoną, którą odmówił mu prawa do emerytury w wieku obniżonym. W uzasadnieniu decyzji wskazał, że wnioskodawca nie udowodnił żadnego okresu zatrudnienia w Polsce w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, wykonywanego stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.
Zgodnie z treścią art. 8 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r., poz. 1440 ze zm.), przy ustalaniu prawa do emerytury i renty oraz przy obliczaniu ich wysokości uwzględnia się okresy ubezpieczenia za granicą, jeżeli tak stanowią umowy międzynarodowe. Prawo do polskich świadczeń emerytalnych i rentowych osób mających okresy ubezpieczenia w Polsce oraz krajach byłej Jugosławii regulują przepisy ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz Umowa o ubezpieczeniu społecznym między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Federacyjnej Ludowej Republiki Jugosławii podpisana w W. dnia 16.01.1958 r. (Dz. U. z 1959 r., Nr 19, poz. 114 ze zm.). Prawo do emerytury w niższym wieku emerytalnym z tytułu pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze, o które wystąpił wnioskodawca przewidziane jest w art. 32 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Ustawa ta, w przepisach przejściowych, zawiera szczególną regulację dotyczącą niektórych ubezpieczonych zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przed dniem 1.01.1999 r.
Przepis art. 184 tej ustawy przewiduje prawo do wcześniejszej emerytury dla ubezpieczonych urodzonych po dniu 31.12.1948 r., którym przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy tj. 1 stycznia 1999 r. osiągnęli:
1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 65 lat - dla mężczyzn oraz
2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27 (wynoszący co najmniej 25 lat dla mężczyzn).
Rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom spełniającym powyższe warunki przysługuje prawo do emerytury, ustala się zgodnie z art. 32 ust. 4 ustawy emerytalnej na podstawie przepisów dotychczasowych tj. rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 ze zm.). Zgodnie z §4 rozporządzenia, pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki: osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla mężczyzn oraz ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach. Stosownie do treści §2 ust. 1 i 2 rozporządzenia, okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. Ponadto emerytura ta przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.
Sąd Okręgowy wskazał, iż Umowa o ubezpieczeniu społecznym między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Federacyjnej Ludowej Republiki Jugosławii podpisana w W. dnia 16.01.1958 r. jest wiążąca w stosunku do Bośni i Hercegowiny na podstawie Porozumienia między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Radą Ministrów Bośni i Hercegowiny o sukcesji prawnej Bośni i Hercegowiny w stosunku do umów zawartych między Rzecząpospolitą Polską a Socjalistyczną Federacyjną Republiką Jugosławii, zawartego w Sarajewie dnia 22.12.2006 r. W porozumieniu tym postanowiono, że z chwilą wejścia w życie porozumienia o sukcesji, moc obowiązującą zachowają umowy dwustronne wymienione w załączniku nr 1 do niniejszej noty. W punkcie 5 załącznika nr 1 wymieniona została umowa o ubezpieczeniu społecznym z dnia 16.01.1958 r. (M. P. z 2008 r., Nr 52, poz. 462).
Umowa ta w art. 1 ust. 1 pkt b stanowi, że przy jej wykonywaniu będą stosowane przepisy prawne, regulujące między innymi ubezpieczenie na starość. Przepis art. 4 ust. 1 Umowy stanowi, że przy ustalaniu prawa do świadczeń będą uwzględniane okresy zatrudnienia (ubezpieczenia) i okresy zrównane z okresami zatrudnienia (ubezpieczenia), przebyte na obszarze obu Umawiających się Stron. Jeżeli przyznanie świadczenia jest uwarunkowane przebyciem pewnego okresu w określonym zatrudnieniu, będą uwzględniane okresy takiego zatrudnienia na obszarze obu Umawiających się Stron.
W rozpoznawanej sprawie istota sporu sprowadzała się do ustalenia czy wnioskodawca może skutecznie dochodzić prawa do wcześniejszej emerytury jeżeli nie legitymuje się żadnym okresem zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wykonywanego stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w Polsce. Faktycznie rozstrzygnięcie sprawy zależało więc od wykładni art. 4 ust. 1 Umowy, bowiem pozostałe warunki nabycia prawa nie były pomiędzy stronami sporne.
Z. B. przedłożył organowi rentowemu zaświadczenie wystawione dnia 8.11.2011 r., wydane przez Hutę (...) w Z., sp. z o.o. , z którego wynika, że w okresie od 17.01.1969 r. do 21.11.1994 r. pracował on w tej hucie w okresach wyszczególnionych w zaświadczeniu, łącznie przez okres 18 lat 4 miesięcy i 29 dni. We wszystkich podanych w zaświadczeniu okresach wykonywał prace w takich miejscach pracy, które ze względu na swoją specyfikę, określone są jako miejsca pracy w szczególnych, trudnych warunkach pracy, co powoduje, że z tego tytułu wydłuża się naliczany okres pracy (k. 18 t.III akt ZUS). Stosownie do treści art. 9 ust. 1 powołanej wyżej Umowy, organ ubezpieczenia rentowego każdej umawiającej się strony ustala według własnych przepisów prawnych i z uwzględnieniem postanowień art. 4 Umowy, czy osoba spełnia warunki do uzyskania prawa do świadczeń. Według treści art. 17 ust. 1 Umowy, dokumentacja wydana przez właściwe organy jednej umawiającej się strony jest ważna przy wykonywaniu Umowy dla organów drugiej umawiającej się strony.
W związku z wystąpieniem Sądu, opartym o treść art. 17 ust. 1 Umowy, Federalny Zakład Ubezpieczeń Społecznych Ubezpieczenia Emerytalne i Rentowe M. Federacji (...)Urząd K. Z. nadesłał pismo z dnia 5.12.2013 r., w którym wskazał, że zgodnie z zaświadczeniem wydanym przez Zakład (...) o numerze (...) z dnia 8.11.2011 r., Z. B. w okresie od 17.01.1969 r. do 21.11.1994 r. wykonywał prace, które ze względu na swą specyfikę i warunki, określane są jako miejsca pracy w szczególnych warunkach.
Organ ten wskazał również, że Z. B. w tym zakładzie uzyskał prawo do odpowiedniej części wcześniejszej emerytury, poczynając od dnia 26.05.2008 r. (k. 88 i 95). Zatem okoliczność wykonywania przez wnioskodawcę pracy w warunkach szczególnych na terenie byłej Jugosławii w wymiarze 18 lat 4 miesięcy i 29 dni została udowodniona dokumentacją wynikającą z art. 17 ust. 1 Umowy. Zdaniem Sądu pierwszej instancji wnioskodawcy przysługuje zatem prawo do wcześniejszej emerytury według prawa polskiego. Przepis art. 4 ust. 1 Umowy stanowi, że jeżeli przyznanie świadczenia jest uwarunkowane przebyciem pewnego okresu w określonym zatrudnieniu, będą uwzględniane okresy takiego zatrudnienia na obszarze obu umawiających się stron. Z treści tego przepisu nie można wywieść wniosku, że w sytuacji gdy wnioskodawca spełnia warunki nabycia tego prawa, przy czym okres ogólnego stażu ubezpieczeniowego w Polsce jest dłuższy niż 6 miesięcy (art. 9 ust. 3 Umowy), obowiązany jest legitymować się stażem pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze z tytułu zatrudnienia w Polsce. W ocenie Sądu wymóg przebycia pewnego okresu w określonym zatrudnieniu wskazany w tym przepisie prowadzi do jego uwzględnienia również wtedy, kiedy okres takiego zatrudnienia, przy spełnieniu pozostałych przesłanek nabycia prawa, miał miejsce na obszarze jednej z umawiających się stron. Sąd Okręgowy nawiązał też do art. 2 Umowy, który stanowi, że obywatele jednej umawiającej się strony mają równe prawa i obowiązki z obywatelami drugiej umawiającej się strony w zakresie wynikającym z przepisów prawnych, wymienionych w art. 1 niniejszej Umowy (art. 1 ust. 1b dotyczy ubezpieczenia na starość).
Z tych przyczyn Sąd Okręgowy na zasadzie art. 477 14 § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał prawo do emerytury, nie stwierdzając jednocześnie na podstawie art. 118 ust. 1a ustawy emerytalnej odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji
Apelacja od tego wyroku wywiódł organ rentowy, który zaskarżył wyrok w całości i zarzucił mu :
1. błędną wykładnię przepisów prawa materialnego art.8 zw. z art.32 ust.4, art. 184 ust. l, art. 129 ust.1 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2004r. nr 39 poz.353 ze zm.), § 4 ust.1 pkt 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dn.7.02.1983r. (Dz.U. nr 8 poz.43 ze zm.) w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, art.1 ust.1, art.4 ust.1, art.9 ust. 1-3, art. 17 ust.1 Umowy o ubezpieczeniu społecznym między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Federacyjnej Ludowej Republiki Jugosławii z dnia 16.01.1958r. (Dz.U. z 1959r. Nr 19, poz.114 ze zm.) w świetle orzecznictwa Sądu Najwyższego.
2. sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału poprzez przyjęcie, że wnioskodawca na dzień 31.12.1998r. posiada okres stażu pracy w wysokości co najmniej 15 lat pracy w warunkach szczególnych na stanowisku opisanym w wykazie A załącznika do rozporządzenia z dnia 7.02.1983r. mając na uwadze faktycznie wykonywane czynności w hucie (...) w Z. na terenie Federacji (...) w okresie od 17.01.1969 r. do 21.11.1994 r. i brak zatrudnienia w warunkach szczególnych na terenie Polski,
3. niewyjaśnienie wszystkich okoliczności sprawy, nie wskazanie, jakie konkretne okresy są zaliczone do pracy w warunkach szczególnych wg działu i pozycji wykazu A stanowiącego załącznik do rozporządzenia z dn.7.02.1983r., nie przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego ds. BHP,
3. naruszenie przepisów postępowania poprzez dowolną ocenę zebranego materiału dowodowego (art. 233 § 1 k.p.c.).
Wskazując na powyższe zarzuty apelacja wnosiła o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie odwołania
Sąd Apelacyjny zważył co następuje
Apelacja w sprawie okazała się być zasadną.
Nietypowy charakter sprawy i problemów prawnych w niej występujących skłonił Sąd Apelacyjny do skorzystania z możliwości przewidzianej w art. 390 § 1 k.p.c. zwrócenia się do Sądu Najwyższego o rozstrzygnięcie zagadnienia prawnego, jakie w ocenie Sądu Apelacyjnego wystąpiło w sprawie. Zdaniem Sądu Apelacyjnego istniały wątpliwości dotyczącego czy w świetle art. 4 ust.1, art. 9 ust 1 i art. 17 ust. 1 - Umowy o ubezpieczeniu społecznym między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Federacyjnej Ludowej Republiki Jugosławii podpisanej w W. dnia 16 stycznie 1958 r. (Dz. U. z 1959r. Nr 19, poz.114 ze zm.) - sąd w postępowaniu z odwołania od decyzji organu rentowego odmawiającej prawa do emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach związany jest zaświadczeniem uprawnionej instytucji ubezpieczeniowej Federacji Bośni i Hercegowiny potwierdzającym wykonywanie pracy w szczególnych warunkach. W razie braku takiego związania sądu przedmiotowym zaświadczeniem - rodził się problem czy do oceny charakteru pracy ubezpieczonego wykonywanej na terytorium byłej Jugosławii (następnie Bośni i Hercegowiny) sąd stosuje przepisy prawa miejsca jej wykonywania, czy też oceny takiej dokonuje w odniesieniu do Wykazu A stanowiącego załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. z 1983r. Nr 8, poz. 43 z zm) .
Postanowieniem z dnia 2 lipca 2015 r. III UZP 6/15 Sąd Najwyższy odmówił podjęcia uchwały w tej sprawie, jednakże w uzasadnieniu przedmiotowego postanowienia marginalnie opowiedział się za wiążącym charakterem takiego zaświadczenia wydanego przez uprawnioną instytucją ubezpieczeniową Federacji Bośni i Hercegowiny. Podstawą odmowy podjęcia uchwały w sprawie było przyjęcie przez Sąd Najwyższy odmiennej wykładni przepisów wspominanej wyżej Umowy o ubezpieczeniu społecznym między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Federacyjnej Ludowej Republiki Jugosławii podpisanej w W. dnia 16 stycznie 1958 r., niż wykładni przyjętej w zaskarżonym wyroku przez Sąd Okręgowy, którą Sąd Apelacyjny skłonny był zaakceptować. Chodzi mianowicie o to, czy wnioskodawca ubiegając się w Polsce o prawo do emerytury na podstawie art. 184 ust. 1 ustawy emerytalnej musiał wykonywać w Polsce pracę w szczególnych warunkach, czy też nie, a wystarczającym do przyznania mu tej emerytury będzie okoliczność, że ogólny staż ubezpieczeniowy posiadał on w Bośni i Hercegowinie i Polsce. Sąd Okręgowy w zaskarżonym wyroku i Sąd Apelacyjny konstruując zagadnienie prawne opowiadały się za możliwością przyznania wnioskodawcy prawa do emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach, bez konieczności posiadania przez niego okresu pracy w szczególnych warunkach w Polsce, jeżeli do osiągnięcia ogólnego stażu ubezpieczeniowego ( 25 lat przy emeryturze z tytułu pracy w warunkach szczególnych) legitymował się on okresami pracy w obu Państwach stronach Umowy. Sąd Najwyższy uznał jednak, i to w istocie przesądziło o odmowie podjęcia uchwały, iż do nabycia emerytury w szczególnych warunkach w Polsce na podstawie analizowanej Umowy koniecznym jest posiadanie okresów pracy w warunkach szczególnych w obu Państwach. Tymczasem wnioskodawca bezspornie przed 01.01.1999 r. nie posiada w Polsce żadnego okresu pracy w warunkach szczególnych, co przesądza o tym ,iż nie może on nabyć prawa do emerytury z tytułu pracy w warunkach szczególnych. Sąd Najwyższy odwołał się do treści art. 4 ust. 1 zdanie 2 Umowy, w myśl którego jeżeli przyznanie świadczenia jest uwarunkowane do przebycia pewnego okresu w określonym zatrudnieniu będą uwzględniane okresy takiego zatrudnienia na obszarze obu Umawiających się Stron. Następnie na treść art. 9 ust. 3 Umowy Sąd Najwyższy uznał, iż do nabycia przez wnioskodawcę w Polsce prawa do emerytury z tytułu pracy w warunkach szczególnych koniecznym byłoby legitymowanie się wnioskodawcę co najmniej 6 miesięcznym okresem zatrudnienia w warunkach szczególnych przed 01.01.1999r. W myśl art. 9 ust. 3 Umowy Jeżeli okres zatrudnienia (ubezpieczenia) na obszarze jednej Umawiającej się Strony wynosi mniej niż 6 miesięcy, nie istnieje prawo do świadczeń od organu ubezpieczenia tej Strony. Sąd Okręgowy i Apelacyjny stały na stanowisku, iż do spełniania przesłanek tego przepisu koniecznym jest posiadanie co najmniej 6 miesięcy zatrudnienia na obszarze Umawiającej się Strony, nie stawiając wymogu ,aby zatrudnienie to było wykonywane w szczególnych warunkach ( umowa posługuje się pojęciem ,, określonego zatrudnienia’’ ). Wypada zauważyć , iż art. 9 ust. 3 literalnie nie posługuje się pojęciem ,, określonego zatrudnienia’’.
W świetle art. 390 §2 k.p.c. uchwała Sądu Najwyższego rozstrzygająca zagadnienie prawne wiąże w danej sprawie. Nie oznacza to jednak, iż odmowa podjęcia uchwały oparta na przyjętej przez Sąd Najwyższy wykładni prawa materialnego nie ma znaczenia prawnego. Zdaniem Sądu Najwyższego wprawdzie postanowienie Sądu Najwyższego odmawiające podjęcia uchwały nie jest wiążącą uchwałą w rozumieniu art. 390 §1 k.p.c., to musi być one jednak traktowane podobnie jak ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania w rozumieniu art. 386 §6 k.p.c. Wykładnia prawa materialnego dokonana w takim postanowieniu wiąże zatem Sądy powszechne orzekające w niniejszej sprawie. Z tych przyczyn zbędna są dalsze rozważania w tym zakresie, a Sąd Apelacyjny czuję się związany poglądem prawnym Sadu Najwyższego, iż do nabycia emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach na podstawie przepisów analizowanej Umowy koniecznym jest posiadanie okresów pracy w szczególnych warunkach (pozostawania w określonym zatrudnieniu ) w obu Państwach przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy. W okolicznościach niniejszej sprawy bezspornym było, iż wnioskodawca legitymujący się okresem ponad 18 lat pracy w szczególnych warunkach na terenie byłej Jugosławii nie posiada w Polsce żadnego okresu pracy w szczególnych warunkach. Pogląd prawny wyrażony przez Sąd Najwyższy wyżej streszczony – w myśl którego w oparciu o przepisy art. 4 ust.1 i 9 ust.3 Umowy do nabycia przez wnioskodawcę w Polsce emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach koniecznym byłby posiadanie przez co najmniej 6-mieisęcnzeog okresu pracy w warunkach szczególnych w Polsce ( a nie tylko co najmniej 6 miesięcznego stażu ubezpieczeniowego w Polsce) – wyklucza możliwość spełnienia przez wnioskodawcę warunków do nabycia emerytury z art. 184 ust.1 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r., Nr 153 poz. 1227 z późn. zm.). Przyjęty pogląd prawny w nawiązaniu do zarzutów apelacji powoduje, iż Sąd Okręgowy naruszył prawo materialne tj. 184 ust. 1 ustawy emerytalnej w zw. art. 4 ust.1 i 9 ust 3 wspominanej wyżej Umowy, co czyni koniecznym zamianę zaskarżonego wyroku i oddalenie odwołalna.
Wypada zauważyć, na co wskazuje też w swoim uzasadnieniu Sąd Najwyższy, iż chwili uzyskania przez wnioskodawcę w Polsce powszechnego wieku emerytalnego, nabędzie on prawo do świadczenia proporcjonalnego z powodu posiadania ogólnego stażu pracy w Polsce, przy czym zostanie ono naliczone w sposób proporcjonalny, zgodnie z art. 9 ust. 2 Umowy, uwzględniając okres zatrudnienia w Bośni i Hercegowinie, w tym w warunkach szczególnych.
W tym stanie rzeczy na zasadzie art. 386 §1 k.p.c. Sąd Apelacyjny orzekł jak na wstępie.