Sygn. akt. I C 880/14
Dnia 26 lutego 2015r.
Sąd Okręgowy we Wrocławiu Wydział I Cywilny
w składzie:
Przewodniczący: SSO Izabela Baca
Protokolant: Krzysztof Musiał
po rozpoznaniu w dniu 19 lutego 2015r. we Wrocławiu
na rozprawie
sprawy z powództwa Gminy W.
przeciwko (...) Sp. z o.o. z siedzibą we W.
o zapłatę
zasądza od strony pozwanej (...) Sp. z o.o. z siedzibą we W. na rzecz strony powodowej Gminy W. kwotę 206004zł 92gr (dwieście sześć tysięcy cztery złote dziewięćdziesiąt dwa grosze) z ustawowymi odsetkami od dnia 22 stycznia 2014r. do dnia zapłaty;
umarza postępowanie co do żądania zasądzenia kwoty 107998zł 66gr z ustawowymi odsetkami od dnia 22 stycznia 2014r. do dnia zapłaty;
oddala powództwo w pozostałej części;
zasądza od strony pozwanej na rzecz strony powodowej kwotę 12440zł 56gr tytułem kosztów procesu.
Sygn. akt I C 880/14
Pozwem wniesionym w dniu 22 stycznia 2014r. w postępowaniu upominawczym strona powodowa Gmina W. domagała się zasądzenia od strony pozwanej (...) Sp. z o.o. z siedzibą we W. kwoty 317 431zł 10gr wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty oraz kosztami procesu, w tym kosztami zastępstwa procesowego w kwocie 7200zł.
W uzasadnieniu pozwu strona powodowa wskazała, że (...) Sp. z o.o.nabyła prawo użytkowania wieczystego nieruchomości położonej we W.przy ul. (...), o powierzchni 9897 m 2, oznaczonej geodezyjnie jako działka nr (...). Na mocy kolejnych decyzji Prezydenta W. działka nr (...)została podzielona na działki nr (...), zaś w dalszej kolejności działka nr (...)uległa podziałowi na działki nr (...). Strona powodowa podała, że Wojewoda (...), decyzją z dnia 12 maja 2011r. stwierdził, iż z dniem 27 maja 1990 r. działki nr (...)stały się z mocy prawa nieodpłatnie własnością Gminy W.. Pozwana spółka, jako użytkownik wieczysty tych gruntów, zobowiązana jest do ponoszenia opłat rocznych. Strona powodowa wskazała, że pismem z dnia 17 lutego 2009 r. w stosunku do działek nr (...)wypowiedziała dotychczasową wysokość opłaty rocznej w kwocie 10 461zł i zaoferowała jednocześnie opłatę w nowej wysokości wynoszącej 119 805,39zł, obowiązującą od dnia 1 stycznia 2010r, jednak (...) Sp. z o.o.złożyła do Samorządowego Kolegium Odwoławczego we W.wniosek o ustalenie, że dokonana przez Prezydenta W.aktualizacja opłaty rocznej za działki nr (...)jest nieuzasadniona, wobec czego SKO we W.orzeczeniem z dnia 3 października 2011r, które stało się prawomocne w dniu 27 grudnia 2011 r. ustaliło, że opłata roczna z tytułu użytkowania wieczystego tych działek wynosi kwotę 95 844,30 zł i obowiązuje od dnia 1 stycznia 2010r. Strona powodowa podała, że poinformowała stronę pozwaną o tym, iż opłata roczna z tytułu użytkowania wieczystego za rok 2010r. wynosi kwotę 20 921,90zł (za działki nr (...)), za rok 2011 r. 57 318,08zł (za działkę (...)), a za rok 2012 kwotę 94 095,92zł (za działkę (...)). Wskazała, że w odniesieniu do działek nr (...)opłata roczna z tytułu ich użytkowania wieczystego wynosiła do dnia 31 grudnia 2010 r. kwotę 604,21zł. Następnie Gmina W.wypowiedziała dotychczasową wysokość opłaty rocznej za te działki i zaoferowała nową w wysokości 8002,04zł. Strona powodowa podała, że pismem z dnia 23 kwietnia 2012r. poinformowała stronę pozwaną, iż w związku ze zbyciem w 2010r. i 2011r. udziałów w prawie użytkowania wieczystego działek nr (...)opłata roczna w 2011r. za udział wynoszący (...)wynosi 4263,26zł, a w 2012 za pozostały udział wynoszący (...)– 3049,16zł. Kolejnym pismem strona powodowa poinformowała, że w związku z ustanowieniem odrębnej własności lokalu niemieszkalnego nr (...)przy ul. (...). K. (...), z którym związany jest udział wynoszący (...), opłata roczna wynosi kwotę 449,04zł i obowiązuje od dnia 1 stycznia 2012 r. Następnie w związku z dalszym zbyciem udziałów w prawie użytkowania wieczystego działek nr (...)strona powodowa poinformowała pozwaną spółkę, iż zmniejszyła się wysokość opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste tych nieruchomości i wynosiła ona w 2012r. kwotę 62,34zł.
Według strony powodowej strona pozwana zobowiązana jest do zapłaty na jej rzecz następujących opłat rocznych:
za rok 2010 za działkę nr (...)kwoty 10 460,90zł,
za rok 2011: za działkę nr (...)kwoty 10 270,12 zł oraz kwoty 47 047,96zł, za działkę nr (...)4263,26zł,
za rok 2012: za działkę nr (...)w kwocie 94095,92 zł, za udział wynoszący (...)w kwocie 449,04 zł, za działkę nr (...)w kwocie 3 049,16 zł, za rok 2013: za działkę nr (...)w kwocie 94 095,92zł, za działkę nr (...)w kwoty 62,34 zł.
Strona powodowa wskazała, że na dzień wniesienia pozwu strona pozwana zobowiązana była do zapłaty na jej rzecz kwoty 317 431,10zł, na którą składała się należność główna w wysokości 263 794,62zł oraz skapitalizowane odsetki ustawowe wyliczone na dzień poprzedzający dzień wniesienia pozwu w kwocie 53 636,48zł.
Nakazem zapłaty z dnia 21 lutego 2014r, wydanym w postępowaniu upominawczym, Sąd uwzględnił powództwo.
Od powyższego nakazu zapłaty strona pozwana (...) Sp. z o.o.z siedzibą we W.wniosła sprzeciw, zaskarżając nakaz zapłaty w całości oraz wnosząc o oddalenie powództwa. Strona pozwana podniosła zarzut przedawnienia dochodzonego roszczenia z tytułu opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste za 2010r. w stosunku do działki nr (...)oraz zakwestionowała wysokość i sposób wyliczenia opłat z tytułu użytkowania wieczystego wskazanych przez stronę powodową.
W ocenie strony pozwanej świadczenie polegające na obowiązku uiszczania corocznych opłat za użytkowanie wieczyste gruntu jest świadczeniem okresowym w rozumieniu art. 118 in fine k.c. i ulega przedawnieniu po upływie trzech lat od dnia, w którym stało się wymagalne, co oznacza, że przedawnienie należności z tytułu opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste w 2010r. za działkę nr (...)nastąpiło w dniu 31 marca 2013r. Niezależnie od powyższego strona pozwana zakwestionowała sposób wyliczenia opłaty rocznej za ten rok oraz podniosła, że zbyła działkę nr (...)w dniu 1 października 2010 r, co jej zdaniem oznacza, że ewentualna opłata z tytułu użytkowania wieczystego tej działki powinna ją obciążać proporcjonalnie do czasu, w którym była jej użytkownikiem wieczystym.
Strona pozwana zakwestionowała również wysokość i sposób obliczenia opłat z tytułu użytkowania wieczystego za 2011, 2012 i 2013 rok. Zarzuciła nadto, że opłata za udział wynoszący (...) w prawie użytkowania wieczystego w związku z wyodrębnieniem lokalu użytkowego winna ją obciążać jedynie do czasu, gdy korzystała z prawa użytkowania wieczystego związanego z tym lokalem, wskazując jednocześnie, że wyodrębnienie lokalu miało miejsce w dniu 9 listopada 2011r, zaś jego zbycie nastąpiło w dniu 9 listopada 2012r. Podniosła, że została obciążona opłatą roczną za ten udział w całości, tj. za cały 2012 rok, mimo dalszego zbycia wyodrębnionego lokalu na rzecz (...) Sp. z o.o. Zdaniem strony pozwanej powyższe należy odnieść do pozostałych transakcji zbycia udziałów w prawie użytkowania wieczystego, jakie zostały dokonane również w 2012r.
Podczas rozprawy w dniu 19 stycznia 2015r. pełnomocnik strony powodowej cofnęła pozew co do kwoty 107 998,66zł, obejmującej kwotę 94 095,92zł opłaty z tytułu użytkowania wieczystego działki nr (...)wraz ze skapitalizowanymi odsetkami i dalszymi odsetkami ustawowymi, liczonymi od dnia wytoczenia powództwa.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny
Aktem notarialnym z dnia 20.04.2007r. strona pozwana (...) Sp. z o.o. z siedzibą we W., działająca wówczas pod firmą (...). z o.o, nabyła od S. B. oraz T. R. prawo użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej, oznaczonej jako działki gruntu numer (...), położonej we W. przy ul. (...), o powierzchni 9897m 2 oraz posadowione na niej budynki stanowiące odrębną nieruchomość za cenę 6 000 000zł.
Dowód: wypis z aktu notarialnego – umowy sprzedaży z dnia 20 kwietnia 2007r, Rep. A nr (...) – k. 23-25,
odpis z (...) Sp. z o.o. – k. 11-17,
wypis z aktu notarialnego z dnia 12 marca 2013r, Rep. A nr (...) – k. 18-20,
postanowienie Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Fabrycznej we Wrocławiu z dnia 12.07.2013 r. – k. 21-22.
Decyzją z dnia 12.05.2011r. Wojewoda (...)stwierdził, że z dniem 27 maja 1990 r. mienie państwowe obejmujące nieruchomości gruntowe, oznaczone w operacie ewidencji gruntów i budynków, w obrębie (...)– M., jako działki nr (...), o powierzchni 0,3606 ha, nr (...), o powierzchni 0,0535 ha, nr (...), o powierzchni 0,0105 ha oraz nr(...), o powierzchni 0,5651 ha, stały się z mocy prawa własnością Gminy W..
Dowód: decyzja z dnia 12 maja 2011 r. – k. 26-26v.
Dla nieruchomości, obejmującej pierwotnie działkę nr (...)Sąd Rejonowy dla Wrocławia – Krzyków Wydział IV Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...). Od 2009r. nieruchomość ta obejmowała 2 działki, tj. nr (...)o powierzchni 0,0105ha oraz nr (...) o powierzchni 0,5651ha. Działkę nr (...)odłączono z ww księgi na podstawie wypisu z rejestru gruntów z dnia 6.09.2010r. oraz umowy zamiany z dnia 1.10.2010r. Nieruchomość objęta tą księgą wieczystą zostały zbyte przez stronę pozwaną na rzecz Centrum (...) Sp. z o.o.w S.w dniu 11.12.2012r.
Dowód: odpis zupełny księgi wieczystej nr (...) – k. 27-37,
pismo z dnia 2.06.2011r. - k. 123.
Pismem z dnia 17.12.2009r, doręczonym stronie pozwanej w dniu 4.01.2010r, Prezydent W. dokonał wypowiedzenia dotychczasowej wysokości opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego gruntu położonego we W., oznaczonego jako działki nr (...), obręb M., wskazując, iż opłata ta wynosiła 17 988zł. Jednocześnie zaoferowano użytkownikowi wieczystemu opłatę w nowej wysokości wynoszącej 119 805,39zł. Nowa opłata miała obowiązywać od dnia 1 stycznia 2010r. Ustalono ją, zachowując dotychczasową 3% stawkę, na podstawie aktualnego operatu szacunkowego nieruchomości, sporządzonego przez rzeczoznawcę majątkowego, określającego wartość gruntu na kwotę 3 993 513zł. Użytkownika wieczystego pouczono, iż opłatę roczną należy uiszczać w terminie do dnia 31-go marca każdego roku.
Dowód: wypowiedzenie wysokości opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego gruntu wraz z potwierdzeniem odbioru – k. 116-117.
Następnie w piśmie z dnia 27.04.2010r. Prezydent W. dokonał sprostowania omyłki zawartej w ww wypowiedzeniu, wskazując, że zamiast kwoty 17 988 zł winna być w nim wpisana kwota 10 461zł dotychczasowej opłaty.
Dowód: pismo z dnia 27.04.2010 r. – k. 118.
Pismem z dnia 1 lutego 2011r. strona powodowa poinformowała stronę pozwaną, że w związku ze zbyciem aktem notarialnym Rep. A nr (...) z dnia 1.10.2010r. prawa użytkowania wieczystego działki nr (...), obowiązująca spółkę opłata za pozostającą w użytkowaniu wieczystym działkę nr (...) wynosi 10 270,12zł. Dodano, że przed Samorządowym Kolegium Odwoławczym toczy się postępowanie w przedmiocie aktualizacji opłat z tytułu użytkowania wieczystego z wniosku strony pozwanej.
Dowód: pismo z dnia 1 lutego 2011 r. – k. 120.
Orzeczeniem z dnia 3.10.2011r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze we W., po rozpatrzeniu wniosku strony pozwanej o ustalenie, że dokonana przez Prezydenta W. pismem z dnia 17.12.2009r. aktualizacja opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej położonej we W., działki ewidencyjne nr (...), obręb M., jest nieuzasadniona, na podstawie art. 78 ust. 2, w związku z art. 79 ust. 3 i ust. 5 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997r. o gospodarce nieruchomościami, ustaliło opłatę roczną z tytułu użytkowania wieczystego opisanej nieruchomości gruntowej, obowiązującą od dnia 1 stycznia 2010r, na kwotę 95 844,30zł.
Powyższe orzeczenie uprawomocniło się z dniem 27 grudnia 2011 r.
Dowód: orzeczenie Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia 3 października 2011 r. – k. 121-122.
Pismem z dnia 20 lutego 2012r, doręczonym w dniu 27 lutego 2012r, strona powodowa poinformowała stronę pozwaną, że obowiązująca ją opłata roczna z tytułu użytkowania wieczystego działki nr (...) oraz działki nr (...) za rok 2010 wynosi 35 946 zł, zaś za działkę nr (...) za 2011r. 64 707,83zł, a począwszy od roku 2012 94095,92zł. Jednocześnie strona pozwana została wezwana do uregulowania opisanych zaległości.
Dowód: pismo z dnia 20 lutego 2012 r. wraz z potwierdzeniem odbioru – k. 124-125.
Następnie pismem z dnia 20.06.2012r, doręczonym w dniu 26.06.2012r, strona powodowa poinformowała pozwaną spółkę, że w poprzednim piśmie dotyczącym wysokości opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego błędnie podano kwotę opłaty obowiązującej w 2010r. 35 976zł, a powinno być 20 921,90zł, w 2011r. 64 707,83zł, a prawidłowo powinno być 57 318,08 zł.
Dowód: pismo z dnia 20.06.2012 r. wraz z potwierdzeniem odbioru – k. 126-127.
Dla nieruchomości, obejmującej pierwotnie działkę nr (...)Sąd Rejonowy dla Wrocławia – Krzyków Wydział IV Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...). W okresie od 2010r. księga ta obejmowała działki oznaczone jako nr (...)i nr (...). Do dnia 1.01.2011r. strona pozwana zbyła łącznie udział w wysokości 8.716.801/10.000.000 w prawie użytkowania wieczystego tej nieruchomości gruntowej.
W dniu 14.03.2011r. strona pozwana zbyła lokal nr (...)(163.099/10.000.000 udziału w użytkowaniu wieczystym gruntu, pozostał stronie pozwanej udział 1.120.100/10.000.000, a więc 11,201%), następnie w dniu 9.11.2011r. wyodrębniła lokal nr (...), nie zbywając go (135.157/10.000.000 udziału w użytkowaniu wieczystym gruntu, pozostał stronie pozwanej udział 984.943/10.000.000, tj. 9,8494%), a w dniu 23.11.2011r. zbyła kolejny lokal wraz z udziałem 67.174/10.000.000 w użytkowaniu wieczystym gruntu). Dla lokalu wyodrębnionego w dniu 9.11.2011r. prowadzona jest księga wieczysta nr (...).
Następnie wyodrębniono kolejne lokale: w dniu 6.03.2012r. (166.038/10.000.000 udziału w użytkowaniu wieczystym gruntu) oraz trzy lokale w dniu 20.07.2012r. z udziałami w użytkowaniu wieczystym: 186.781/10.000.000, 262.183/10.000.000 i 284.004/10.000.000. Dla lokali tych urządzono księgi wieczyste nr: (...), (...), (...) i (...).
Dowód: odpis zupełny księgi wieczystej nr (...) – k. 38-115.
Lokal wyodrębniony w dniu 9.11.2011r. oraz lokale wyodrębnione w 2012r. strona pozwana zbyła na rzecz (...) Sp. z o.o. z siedzibą we W. w dniu 9.11.2012r. - okoliczność znana Sądowi z urzędu (Centralna Informacja Ksiąg Wieczystych – treść kw nr (...), nr (...), (...), (...)/).
Pismem z dnia 22.11.2010r, doręczonym stronie pozwanej w dniu 29.11.2010r, Prezydenta W.dokonał wypowiedzenia dotychczasowej wysokości opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego gruntu położonego we W., oznaczonego jako działki nr (...), obręb M., za udział 24,08536%, w kwocie 604,21zł. Jednocześnie zaoferowano użytkownikowi wieczystemu opłatę roczną w nowej wysokości wynoszącej 8002,04zł. Nowa opłata miała obowiązywać od dnia 1 stycznia 2011r. Ustalono ją, zachowując dotychczasową 1 % stawkę, na podstawie aktualnego operatu szacunkowego nieruchomości, sporządzonego przez rzeczoznawcę majątkowego, określającego wartość gruntu na kwotę 3 322 366zł.
Użytkownika wieczystego pouczono, iż opłatę roczną należy uiszczać w terminie do dnia 31-go marca każdego roku oraz poinformowano o możliwości złożenia w terminie 30 dni od daty doręczenia wypowiedzenia, wniosku do Samorządowego Kolegium Odwoławczego we W. o ustalenie, że podwyższenie opłaty jest nieuzasadnione lub uzasadnione w innej wysokości.
Dowód: wypowiedzenie wysokości opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego gruntu wraz z potwierdzeniem odbioru – k. 128-129.
W piśmie z dnia 24 lutego 2012r. strona powodowa poinformowała stronę pozwaną, iż w związku z ustanowieniem aktem notarialnym z dnia 9 listopada 2011r. odrębnej własności lokalu niemieszkalnego nr (...)przy ul. (...), z którym związany jest udział wynoszący (...)w prawie użytkowania wieczystego gruntu, obowiązująca od 1 stycznia 2012r. opłata roczna za ten udział wynosi 449,04zł.
Dowód: pismo z dnia 24.02.2012 r. – k. 131.
Pismem z dnia 23 marca 2012 r. strona powodowa powiadomiła stronę pozwaną, że opłata roczna z tytułu użytkowania wieczystego działek gruntu o nr (...)i (...) wynosi 33 223,66 zł, co stanowi 1% ceny nieruchomości. Jednocześnie strona powodowa wskazała, że w związku ze zbyciem w 2010 r. i w 2011 r. udziałów w prawie użytkowania wieczystego tego gruntu, zmniejsza się wysokość opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego ww nieruchomości, która w 2011 r. za pozostały udział (...)wynosi 4263,26zł, a począwszy od 2012 r. za pozostały udział (...)kwotę 3049,16zł.
W piśmie tym strona powodowa poinformowała, że z dokumentów będących w jej posiadaniu oraz wpisów w księdze wieczystej prowadzonej dla tej nieruchomości wynika, iż na dzień 31 grudnia 2011r. pozostały spółce udział wynosił (...).
Dowód: pismo z dnia 23 marca 2012 r. – k. 130-130v.
Kolejnym pismem z dnia 30 stycznia 2013 r. strona powodowa wskazała stronie pozwanej, że opłata roczna z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości położonej przy ul. (...) oznaczonej jako działki nr (...) wynosi 33 223,66 zł. Podała, że w związku ze zbyciem w 2012r. udziałów w prawie użytkowania wieczystego ww gruntu, zmniejsza się wysokość opłaty rocznej z tytułu jego użytkowania wieczystego, do której uiszczania zobowiązana jest pozwana spółka i za pozostały udział (...) wynosi ona 62,34zł, opłata ta miała obowiązywać od dnia 1 stycznia 2013r.
Dowód: pismo z dnia 30 stycznia 2013 r. – k. 132
Strona powodowa wezwała stronę pozwaną do zapłaty opłat z tytułu użytkowania wieczystego:
pismem z dnia 2.07.2012r, doręczonym 6.07.2012r. w kwocie 97 594,12zł wraz z odsetkami za zwłokę w kwocie 3232,64zł,
pismem z dnia 18.07.2012r, doręczonym 16.08.2012r. 72 042,24zł wraz ze skapitalizowanymi odsetkami ustawowymi w kwocie 6637,18zł,
pismem z dnia 21.06.2013r, doręczonym 2 lipca 2013r. w kwocie 94 158,26zł wraz z odsetkami w wysokości 2682,87zł.
Dowód: wezwanie do zapłaty z dnia 2.07.2012r. wraz z potwierdzeniem odbioru – k. 134-135,
wezwanie do zapłaty z dnia 18.07.2012r. – k. 133,
wezwanie do zapłaty z dnia 21 czerwca 2013 r. wraz z potwierdzeniem odbioru – k. 136-137.
Przy tak poczynionych ustaleniach faktycznych Sąd zważył, co następuje:
Powództwo w znacznej części zasługiwało na uwzględnienie.
Dokonując ustaleń faktycznych, Sąd oparł się na dokumentach znajdujących się w aktach sprawy, w tym na odpisach z ksiąg wieczystych. Oddaleniu podlegał przy tym wniosek o dopuszczenie dowodu z zeznań świadka S. C. (1) na okoliczność wysokości opłat rocznych w okresie od 2010r. do 2013r. i podstaw ich kwestionowania, złożenia w SKO wniosku o ustalenie opłaty rocznej za 2010r. oraz zbycia udziałów w prawie użytkowania wieczystego przez pozwaną spółkę jak i dat zbycia tych praw. Po pierwsze okoliczności te zostały wykazane znajdującymi się w aktach dokumentami bądź wynikają z treści ksiąg wieczystych dostępnych poprzez Centralną Informację Ksiąg Wieczystych. Po wtóre okoliczność zbycie udziału w prawie użytkowania wieczystego wymaga ad solemnitatem formy aktu notarialnego (art. 158 kc w związku z art. 237 kc), a zatem fakt zbycia udziału powinien być wykazany poprzez przedłożenie stosownych dokumentów. W ocenie Sądu wniosek o dopuszczenie dowodu z zeznań świadka S. C. (2) został powołany jedynie dla zwłoki i jako taki na podstawie art. 217§3 kpc nie zasługiwał na uwzględnienie. Z tych samych przyczyn pominięto dowód z przesłuchania stron. Dowód ten zresztą ma charakter jedynie subsydiarny, a w niniejszej sprawie nie wystąpiły okoliczności, uzasadniające jego przeprowadzenie.
W myśl art. 238 kc użytkownik wieczysty uiszcza przez czas trwania swego prawa opłatę roczną.
Jak ustalono strona powodowa odnośnie działek nr (...) dokonała wypowiedzenia dotychczasowej opłaty rocznej w kwocie 10461zł, a ostatecznie opłata ta została ustalona orzeczeniem SKO na kwotę 95844zł 30gr. Orzeczenie to uprawomocniło się z dniem 27.12.2011r.
Strona pozwana odnośnie opłaty rocznej za 2010r. co do działki nr (...) podniosła zarzut przedawnienia. W ocenie Sądu zarzut ten nie podlegał uwzględnieniu. Kwota 10460zł 90gr dochodzona przez stronę powodową tytułem opłaty rocznej za ten rok obejmowała różnicę pomiędzy opłatą obowiązującą przez wypowiedzeniem a opłatą ustaloną przez SKO, co zostanie wskazane w dalszej części uzasadnienia. Zdaniem Sądu orzeczeniem SKO dokonana została zmiana wysokości opłaty w związku ze zmianą wartości nieruchomości i orzeczenie to miało charakter konstytutywny, co oznacza, że opłata w części przewyższającej wysokość dotychczasowej opłaty stała się wymagalna dopiero z chwilą uprawomocnienia się tego orzeczenia i dopiero z tą chwilą zaczął biec 3-letni termin przedawnienia roszczenia o jej zapłatę, wskazany w art. 118 kc. Pozew w sprawie wniesiono zaś w dniu 22.01.2014r, roszczenie nie uległo zatem przedawnieniu (art. 123§1 pkt 1 kc). Nawet jednak gdyby uznać, że orzeczenie to miało charakter jedynie deklaratywny, to z chwilą złożenia do SKO w terminie określonym w art. 78 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami wniosku o ustalenie, że aktualizacja opłaty jest nieuzasadniona, nastąpiłoby przerwanie biegu przedawnienia roszczenia. Przepis art. 123§1 pkt 1 kc wskazuje bowiem nie tylko na czynność przed sądem, ale także innym organem powołanym do rozpoznawania spraw, powziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia roszczenia, a takim organem niewątpliwie w niniejszej sprawie było SKO we W..
Nadto strona pozwana kwestionowała wysokość opłaty rocznej za 2010r. Po wypowiedzeniu wysokości opłaty rocznej, z dniem 9 października 2011r. weszła w życie ustawa z dnia 28 lipca 2011r. o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 187, poz. 1110), którą dokonano nowelizacji art. 77 ustawy o gospodarce nieruchomościami, dodając art. 77 ust. 2a, zgodnie z którym w przypadku, gdy zaktualizowana wysokość opłaty rocznej przewyższa co najmniej dwukrotnie wysokość dotychczasowej opłaty rocznej, użytkownik wieczysty wnosi opłatę roczną w wysokości odpowiadającej dwukrotności dotychczasowej opłaty rocznej, zaś pozostałą kwotę ponad dwukrotność dotychczasowej opłaty (nadwyżkę) rozkłada się na dwie równe części, które powiększają opłatę roczną w następnych dwóch latach, w konsekwencji czego dopiero w trzecim roku od wypowiedzenia aktualizacji opłata roczna jest równa kwocie wynikającej z tej aktualizacji. Przepis art. 77 ust. 2a znajduje przy tym zastosowania także w sprawach dotyczących aktualizacji opłat z tytułu użytkowania wieczystego, które zostały wszczęte wcześniej, a nie były zakończone przed dniem wejścia w życie ustawy nowelizującej (art. 4 ustawy z dnia 28 lipca 2011 r.). Wysokość opłaty rocznej w 2010r. wynosiła zatem 20922zł tj. dwukrotność dotychczasowej opłaty rocznej (10461zł x 2), a pozostałą kwotę ponad dwukrotność opłaty rocznej rozłożyć należało na dwie równe części, powiększające opłatę roczną w dwóch następnych latach. Różnica między opłatą roczną należną zgodnie z obowiązującymi przepisami w chwili wypowiedzenia (95844,30zł), a dwukrotnością dotychczasowej opłaty wynosiła 74922zł 30gr, a zatem połowa z tej kwoty to 37461zł 15gr. Wobec tego należna opłata roczna za użytkowanie wieczyste za rok 2011 wynosiła 58383zł 15gr (20922zł + 37461zl 15gr), zaś dopiero w trzecim roku po aktualizacji (2012r) opłata roczna powinna osiągnąć kwotę wynikającą z aktualizacji, tj. 95844zł 30gr.
Strona pozwana zobowiązana byłaby zatem zapłacić za 2010r. opłatę w kwocie 10461zł, stanowiącą różnicę pomiędzy opłatą ustaloną orzeczeniem SKO, a dotychczas obowiązującą. Jak wynika jednak z księgi wieczystej nr (...) działka nr (...) o powierzchni 0,0105ha została zbyta przez stronę pozwaną w dniu 1.10.2010r.
Stwierdzić należy, że użytkownik wieczysty w chwili, gdy roszczenie o zapłatę opłaty rocznej za dany rok staje się wymagalne powinien wnieść całą opłatę, a razie zbycia prawa w ciągu roku żądać zwrotu części nienależnej opłaty. Sąd podziela pogląd wyrażony w orzecznictwie, iż jeżeli użytkownik wieczysty opłaty tej nie wniesie, to właściciel może domagać się od niego zapłaty opłaty jedynie w wysokości proporcjonalnej do czasu uprawnienia z tytułu użytkowania wieczystego. Użytkownik wieczysty nie korzysta przy tym na tym, że nie spełnił świadczenia w terminie, ponieważ właścicielowi przysługuje wobec tej osoby roszczenie o odsetki za opóźnienie we wniesieniu opłaty (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 10.04.2014r, I CSK 408/13, Lex nr 1460770, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25.11.2010r, I CSK 692/09).
Różnica pomiędzy opłatą za 2010r. po wypowiedzeniu, a uprzednio obowiązującą wynosiła 10461zł, przy czym co o działki nr (...) o powierzchni 0,5651ha była to kwota 10270,17zł (98,1758% opłaty), a co do działki nr (...) o powierzchni 0,0105 ha 190,83zł, a zatem za okres 9 miesięcy 143,10zł (15,90zł x 9). Strona pozwana zobowiązana jest zatem uiścić za rok 2010r. tytułem ww opłaty kwotę 10413,27zł. Następnie opłata za 2011r. za działkę nr (...) wynosiła 57318,12zł (98,1758% z 58383zł 15gr), a strona powodowa żądała zapłaty kwoty 57318,08zł (10270,12zł + 47047,96zł). W 2012r. nieruchomość, obejmująca działkę nr (...), została zbyta w dniu 11.12.2012r, a skoro opłata roczna za cały rok wynosiłaby 94095,91zł (98,1758% z 95844,30zł), to za okres od 11.12.2012r. do 31.12.2012r. obejmuje ona kwotę 5413,80zł (257,80zł x 344dni = 257,80zł x 21 dni ). Strona pozwana zobowiązana była zatem do uiszczenia opłaty za 2012r. w kwocie 88682,11zł (94095,91zł - 5413,80zł).
Strona powodowa dochodziła także zapłaty opłaty z tytułu użytkowania wieczystego działek nr (...). Wysokość opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego tych działek od dnia 1.01.2011r. za udział w wysokości 24,08536% wynosiła 8002,04zł. Strona pozwana nie wykazała, by po doręczeniu jej wypowiedzenia, złożyła wniosek do samorządowego kolegium odwoławczego, którym zakwestionowałaby tę opłatę, tym samym opłata ta obowiązuje stronę pozwaną i nie jest dopuszczalne obecnie w procesie o zapłatę ustalenie w odmiennej wysokości tej należności. Przepisy ustawy o gospodarce nieruchomościami określają tryb, w jakim może być wypowiedziana opłata roczna i w jaki sposób użytkownik wieczysty może wysokość tej opłaty zakwestionować. O ile nie złożył on wniosku w tym trybie, droga sądowa dla ustalenia innej wysokości opłaty rocznej, aniżeli wskazanej w wypowiedzeniu, jest niedopuszczalna (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 30.03.2011r, III CZP 3/11, OSNC 2011/12/138).
Jak wynika z księgi wieczystej nr (...), prowadzonej dla nieruchomości, obejmującej działki nr (...), w okresie do dnia 1.01.2011r. strona pozwana zbyła łącznie udział w wysokości 8.716.801/10.000.000 w prawie użytkowania wieczystego tej nieruchomości gruntowej, a zatem w dniu 1.01.2011r. przysługiwał jej udział w tym prawie w wysokości 1.283.199/10.000.000 (12,83199%). Skoro opłata ta za udział 24,08536% wynosiła 8002,04zł, to od dnia 1.01.2011r. za udział 12,83199% wynieść powinna 4263,26zł i opłaty w takiej wysokości żądała strona powodowa. Jednak z ww księgi wieczystej wynika, że w dniu 14.03.2011r. strona pozwana zbyła lokal nr (...)(163.099/10.000.000 udziału w użytkowaniu wieczystym gruntu, pozostał stronie pozwanej udział 1.120.100/10.000.000, a więc 11,201%), a następnie w dniu 9.11.2011r. wyodrębniła ona lokal nr (...), nie zbywają go (135.157/10.000.000 udziału w użytkowaniu wieczystym gruntu), a w dniu 23.11.2011r. zbyła kolejny lokal wraz z udziałem 67.174/10.000.000 w użytkowaniu wieczystym gruntu.
Wobec powyższego opłata roczna z tytułu użytkowania wieczystego tych działek za 2011r. wynosiła 3740,19zł i obejmowała:
za okres od 1.01.2011r. do 13.03.2011r. włącznie kwotę 840zł 96gr (4263,26zł : 365 = 11,68zł x 72),
za okres od 14.03.2011r. do 8.11.2011r. włącznie kwotę 2448zł ( (...),04 : 24, (...)= 332, (...) za 1% x 11, 201 = 3721,38zł rocznie : 365 = 10,20 zł dziennie x 240dni),
za okres od 9.11.2011r. do 22.11.2011r. włącznie kwotę 125,58zł ( (...),04 : 24, (...)= 332, (...) za 1% x 9, (...) = 3272,33zł rocznie : 365 = 8,97zł dziennie x 14 dni),
za okres od 23.11.2011r. do 31.12.2011r. włącznie kwotę 325,65zł ( (...),04 : 24, (...)= 332, (...) za 1% x 9, (...)= 3049,16zł rocznie : 365 = 8,35zł dziennie x 39 dni).
Nadto stronie pozwanej nadal przysługiwał udział w użytkowaniu wieczystym związany z wyodrębnieniem lokalu mieszkalnego w dniu 9.11.2011r. wynoszący 135.157/10.000.000 (1,35157%). Opłata roczna z tego tytułu wynosiła 65zł 19gr ( (...),04 : 24, (...)= 332, (...) za 1% x 1, (...) = 449,04zł rocznie : 365 = 1,23zł dziennie x 53dni).
Odnośnie opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste ww działek nr (...) za 2012r, to należy mieć na względzie, iż strona pozwana wyodrębniła w tym roku 4 samodzielne lokale, a następnie zbyła je w dniu 9.11.2012r. Zbywając te lokale wyodrębnione w 2012r, przeniosła ona udziały w prawie użytkowania wieczystego w wysokości łącznie 899.006/10.000.000. W dniu 1.01.2012r. jej udział w użytkowaniu wieczystym gruntu, w zakresie, w jakim nie wyodrębniono lokali, wynosił 917.769/10.000.000 (984.943/10.000.000– 67.174/10.000.000), a w dniu 9.11.2012r. uległ zmniejszeniu do 18.763/10.000.000 (917.769/10.000.000 – 899.006/10.000.000). Opłata za cały rok przy ww udziale wynosiłaby 62,34gr ( (...),04 : 24, (...)= 332, (...) za 1% x 0, (...), tj. 0,17zł za 1 dzień), a zatem za okres od 9.11.2012r. do 31.12.2012r. to 9,01zł (0,17zł x 53 dni). Co do udziału w wysokości 917.769/10.000.000 w dniu 1.01.2012r. opłata za cały rok wynosiłaby 3049,16zł ( (...),04 : 24, (...)= 332, (...) za 1% x 9, (...)= 3049,16zł rocznie : 365 = 8,35zł dziennie). Wobec zbycia ww lokali w dniu 9.11.2012r, opłatę tę należy obniżyć o opłatę za okres od 9.11.2012r. do 31.12.2012r, a więc o kwotę 442zł 55gr (8,35zł x 53dni). Powyższa opłata za okres od dnia 1.01.2012r. do dnia 8.11.2012r. włącznie wynosiła zatem 2606,61zł. Łącznie opłata za udział w użytkowaniu wieczystym za 2012r. powinna wynieść 2615zł 62gr (2606,61zł + 9,01zł).
Nadto strona pozwana zobowiązana była do dalszego uiszczania w 2012r. opłaty z tytułu udziału w użytkowaniu wieczystym lokalu, który został wyodrębniony w dniu 9.11.2011r. Jak wskazano opłata ta wynosiła 449,04zł, od kwoty tej należy odjąć część opłaty za okres od 9.11.2012r. do 31.12.2012r, tj. kwotę 65,19zł (449,04zł rocznie : 365 = 1,23zł dziennie x 53dni), a zatem do zapłaty pozostaje kwota 383,85zł.
W roku 2013r. stronie pozwanej przysługiwał udział w wysokości 18.763/10.000.000 w prawie użytkowania wieczystego ww gruntu, co do którego opłata wynosiła 62zł 34gr. Oznacza to, że skoro strona pozwana na tę kwotę opłaty wskazała w uzasadnieniu pozwu, to był jej wiadomy fakt wyodrębnienia lokali i zbycia ich wraz z udziałami w użytkowaniu wieczystym gruntu, czego nie uwzględniła jednak, ustalając wysokość opłaty należnej jej za 2012r.
Strona pozwana zobowiązana jest zatem uiścić opłaty roczne z tytułu użytkowania wieczystego za okres od 2010r. do 2013r. w łącznej kwocie 163.280,65zł, obejmujące:
za 2010r. za działki nr (...) kwotę 10413,27zł ,
za 2011r. za działkę nr (...) kwotę 57318zł 08gr, a co do działek nr (...) kwotę 3805,38zł (3740,19zł + 65zł 19gr),
za 2012r. za działkę nr (...) kwotę 88682,11zł, a w odniesieniu do działek nr (...) kwotę 2999,47zł (2615zł 62gr + 383,85zł),
za 2013r. kwotę 62,34zł.
Zgodnie z art. 71 ust. 4 ustawy o gospodarce nieruchomościami strona pozwana zobowiązana była uiścić opłaty za użytkowanie wieczyste do dnia 31 marca danego roku, jednak za 2010r. i 2011r. od różnicy pomiędzy opłatą ustaloną przez SKO a opłatą uprzednio obowiązującą od dnia 28.12.2011r. Strona powodowa żądała skapitalizowanych odsetek od ww opłat do dnia poprzedzającego wniesienie pozwu, tj. do dnia 21.01.2014r. Sąd uznał przy tym, iż w przypadku zbycia użytkowania wieczystego lub udziału w nim, za okres od 1 kwietnia danego roku do dnia poprzedzającego zbycie użytkownik wieczysty zobowiązany jest do zapłaty odsetek ustawowych za opóźnienie od kwoty opłaty należnej przed zbyciem tego prawa lub udziału w nim. Jak wskazano nawet w przypadku zbycia prawa użytkowania wieczystego lub udziału w nim właścicielowi przysługuje wobec dotychczasowego użytkownika wieczystego roszczenie o odsetki za opóźnienie we wniesieniu opłaty (por. powołane postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 10.04.2014r, I CSK 408/13). Ponieważ strona pozwana nie uiściła ww opłat rocznych w terminie, od dnia następnego po terminie spełnienia świadczenia zobowiązana jest na podstawie art. 481§1 kc w związku z art. 359§2 kc do zapłaty odsetek ustawowych.
Skapitalizowane odsetki wynosiły zatem:
2803,88zł tj. od 10431zł 27gr opłaty za 2010r. za okres od 28.12.2011r. do 21.01.2014r. włącznie,
3752,96zł + 12651,39zł, tj. za 2011r. za działkę nr (...) za okres od 1.04.2011r. do 21.01.2014r. włącznie od kwoty 10270,12zł + za okres od 28.12.2011r. do 21.01.2014r.od kwoty 47047,96zł (57318zł 08gr - 10270,12zł),
321,89zł + 1053,71zł, tj. za udział w użytkowaniu wieczystym działek nr (...) za 2011r: za okres od 1.04.2011r. do 22.11.2011r. od kwoty 3829,56zł (840zł 96gr opłaty za okres od 1.01.2011r. do 13.03.2011r, 72dni, + 2988,60zł, tj. 293dni x 10,20zł, opłaty za okres od 14.03.2011r. do 31.12.2011r, tj. w takiej wysokości, w jakiej opłata ta powinna zostać uiszczona, o ile nie doszłoby do dalszego zbycia części udziału) + od kwoty 3740,19zł za okres od 23.11.2011r. do 21.01.2014r,
8602,92zł + 12855,26zł, tj. za 2012r. za działkę nr (...): od kwoty 94095,91zł za okres od 1.04.2012r. do 10.12.2011r. włącznie + od kwoty 88682,11zł za okres od 11.12.2012r. do 21.01.2014r. włącznie,
35,50zł + 60,02zł tj. za 2012r. za działkę nr (...) w związku z wyodrębnieniem lokalu w dniu 9.11.2012r: od kwoty 449,04zł za okres od 1.04.2012r. do 8.11.2012r. + od kwoty 383,85zł od dnia 9.11.2012r. do dnia 21.01.2014r. włącznie,
241, 09zł + 408,97zł, tj. za pozostały udział w użytkowaniu wieczystym działek nr (...) za 2012r: od kwoty 3049,16zł za okres od 1.04.2012r. do 8.11.2012r. + od kwoty 2615,62zł za okres od 9.11.2012r. do 21.01.2014r,
6,55zł od kwoty 62,34zł, za okres od 2.04.2013r. (31.03.2013r. był dniem wolnym od pracy) do 21.01.2014r.
Łącznie skapitalizowane odsetki ustawowe wynosiły 42.794,14zł.
Wobec powyższego na podstawie powołanych przepisów strona pozwana zobowiązana jest do zapłaty na rzecz strony powodowej kwoty 206.074zł 79gr (163.280,65zł + 42.794zł 14gr). Oczywista omyłka rachunkowa w punkcie I sentencji wyroku, która nastąpiła przy sumowaniu opłat z tytułu użytkowania wieczystego i skapitalizowanych odsetek, została sprostowana postanowieniem z dnia 12.03.2015r.
Orzeczenie w przedmiocie odsetek ustawowych znajduje uzasadnienie w przepisie art. 481§1 i 2 kc, przy czym co do skapitalizowanych odsetek w art. 482§1kc. Pozew wniesiono dnia 22.01.2014r, a zatem od tego dnia strona powodowa mogła żądać odsetek od zaległych odsetek.
Strona powodowa cofnęła pozew co do żądania zasądzenia kwoty 107 998,66zł, obejmującej kwotę 94 095,92zł opłaty z tytułu użytkowania wieczystego działki nr (...) za 2013r. wraz ze skapitalizowanymi odsetkami i dalszymi odsetkami ustawowymi, liczonymi od dnia wytoczenia powództwa. Wobec powyższego, na podstawie art. 355§1kpc w związku z art. 203§1kpc Sąd w punkcie II sentencji wyroku umorzył postępowanie co do tego żądania.
O kosztach procesu rozstrzygnięto na podstawie art. 100 zd.1 kpc. Strona powodowa wygrała co do ok. 64,90% żądania pozwu, poniosła przy tym koszty procesu w wysokości łącznie 23072zł, obejmujące kwotę 15872zł opłaty od pozwu oraz 7200zł wynagrodzenia pełnomocnika procesowego. Powinny zatem zostać jej zwrócone koszty procesu w kwocie 14973zł 73gr. Natomiast strona pozwana wygrała co do 35,10%, ponosząc koszty procesu w wysokości 7217zł, tj. 7200zł wynagrodzenia pełnomocnika procesowego oraz 17zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. Należna jej koszty procesu wyniosłyby zatem 2533zł 17gr.
Mając powyższe na względzie, na podstawie powołanego przepisu Sąd zasądził od strony pozwanej na rzecz strony powodowej kwotę 12440zł 56gr tytułem kosztów procesu (14973zł 73gr - 2533zł 17gr).