Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 czerwca 2013r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu II Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie następującym:

Przewodniczący - Sędzia SO Monika Kuźniar

Protokolant: Elżbieta Biała

po rozpoznaniu w dniu 13 czerwca 2013r. we Wrocławiu

na rozprawie

sprawy z powództwa R. P.

przeciwko Towarzystwu (...) S.A. z siedzibą we W.

o zapłatę

na skutek apelacji strony pozwanej

od wyroku Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Krzyków we Wrocławiu

z dnia 10 października 2012r.

sygn. akt VI C 1477/11

I.  oddala apelację;

II.  zasądza od strony pozwanej na rzecz powoda 600 zł kosztów postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt II Ca 531/13

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 10 października 2012 r. Sąd Rejonowy w pkt I zasądził od strony pozwanej Towarzystwa (...) S.A. we W. na rzecz powoda R. P. kwotę 7.782,50 zł wraz z ustawowymi odsetkami od kwoty 3.851,50 zł od dnia 03.04.2010 r. do dnia zapłaty i od kwoty 3.931 zł od dnia 05.05.2010 r. do dnia zapłaty; w pkt II zasądził od strony pozwanej na rzecz powoda kwotę 1.517 zł tytułem kosztów procesu.

Rozstrzygnięcie powyższe zapadło w oparciu o następujące, istotne ustalenia stanu faktycznego.

W związku z organizacją zagranicznej imprezy turystycznej – wyjazdu na narty w A. francuskie w okresie 5 styczeń - 14 luty 2010 r., (...) spółka z o.o. z siedzibą w W. zawarła na rzecz R. P. z Towarzystwem (...) S.A. z siedzibą we W. obowiązkową umowę ubezpieczenia od następstw nieszczęśliwych wypadków i kosztów leczenia na okres wyjazdu. Przedmiotem umowy zostały objęte również koszty ratownictwa do wysokości 5.000 €, jako koszty wchodzące w skład kosztów leczenia. Integralną częścią umowy ubezpieczenia były „Ogólne Warunki Ubezpieczenia (...) SA”. W § 17 OWU ustalono, że ubezpieczenie kosztów ratownictwa obejmuje powstałe i poniesione w okresie odpowiedzialności towarzystwa niezbędne i udokumentowane koszty na akcję ratowniczą lub poszukiwawczą, prowadzoną przez wyspecjalizowane służby ratownicze w celu ratowania życia lub zdrowia ubezpieczonego, który uległ w czasie podróży zagranicznej nagłemu zachorowaniu lub nieszczęśliwemu wypadkowi (ust. 1). Centrum pomocy pokrywa koszty poszukiwań i koszty ratownictwa ubezpieczonego przez wyspecjalizowane jednostki ratownicze. Za czas poszukiwania uznaje się okres od zgłoszenia zaginięcia do odnalezienia lub zaprzestania akcji poszukiwawczej ubezpieczonego. Za ratownictwo uznaje się udzielenie doraźnej pomocy medycznej, świadczonej od chwili odnalezienia Ubezpieczonego do czasu przewiezienia go do najbliższego szpitala (ust. 2). Górną granicę odpowiedzialności towarzystwa stanowi 5.000 € (ust. 3). W § 2 zdefiniowano: akcję ratowniczą jako działania podjęte w celu zapobieżenia lub zmniejszenia skutków zdarzeń losowych w szczególności działania straży pożarnej, policji lub innych służb publicznych (ust. 1); koszty ratownictwa jako koszty poszukiwań przez wyspecjalizowane służby ratownictwa, udzielenie doraźnej pomocy medycznej na miejscu zdarzenia oraz transport z miejsca wypadku do najbliższego, wymaganego stanem zdrowia, punktu opieki medycznej, przy użyciu specjalistycznych środków transportu, w szczególności sani, helikoptera, toboganu, motorówki (ust. 15); nagłe zachorowanie jako powstały w sposób nagły, niezależny od woli ubezpieczonego ostry stan chorobowy zagrażający zdrowiu lub życiu ubezpieczonego, wymagający natychmiastowej pomocy lekarskiej, w związku z którym nastąpiła konieczność poddania się leczeniu w trakcie podróży zagranicznej (ust. 25); nieszczęśliwy wypadek jako nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, w następstwie którego ubezpieczony, niezależnie od swej woli, doznał trwałego uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia lub zmarł (ust. 27); w ust. 56 uprawianie turystyki kwalifikowanej – wypoczynek połączony z rekreacją i amatorskim uprawianiem sportu, w celu doskonalenia sprawności oraz wydolności zdrowia, a także poznania atrakcji turystycznych, uprawiany na oznakowanych szlakach, trasach zjazdowych, wyznaczonych akwenach, wymagający umiejętności posługiwania się sprzętem sportowym, uprawiany indywidualnie lub zespołowo, w grupach nieformalnych lub zorganizowanych; do kategorii turystyki kwalifikowanej należy, m. in.: uprawianie narciarstwa, jazda na rowerze, pływanie żaglówką i kajakiem.

W dniu 12 lutego 2010 r, w trakcie ww. imprezy turystycznej powód, poruszając się trasą narciarską ze stacji górnej (...) w obrębie zjazdów narciarskich koło miejscowości R., około godziny 16.00, wskutek pogorszenia się warunków pogodowych, utraty kontaktu wzrokowego z innymi narciarzami, stracił orientację i zjechał z wytyczonej trasy. Po godzinnej próbie powrotu na wytyczony szlak narciarski, o swoim położeniu powiadomił telefonicznie znajomą, która zgłosiła jego zaginięcie. Na skutek tego została wszczęta akcja ratunkowa, prowadzona przez wyspecjalizowane służby ratownicze z wykorzystaniem helikoptera. Około godziny 19.30 R. P. w stanie krańcowego, fizycznego wyczerpania został odnaleziony przez oddział ratunkowy i po upływie półtorej godziny doprowadzony do ratraka, którym został przetransportowany do stacji narciarskiej. Bezpośrednio po zdarzeniu powód nie korzystał z pomocy lekarskiej na terenie Republiki Francuskiej. W wyniku zdarzenia doznał zapalenia płuc, a w wyniku przeżytej traumy, stwierdzono objawy depresyjne. Po powrocie do Polski leczył się ambulatoryjnie w przychodni w SPZOZ Przychodni Miejskiej nr (...) w miejscu zamieszkania – miejscowości S.. Koszt całej operacji ratunkowej wyniósł 4.096,30 €. Strona pozwana odmówiła zrefundowania kosztów akcji ratunkowej. Ostatecznie R. P., po uzyskaniu ulgi, został zobowiązany do zapłaty połowy jej równowartości tj. kwoty 2.048,15 €, którą uiścił.

Uzasadniając rozstrzygnięcie Sąd Rejonowy wskazał, że powództwo uzasadnione jest w całości. W ocenie tego Sądu, przy tak ustalonym stanie faktycznym po stronie ubezpieczyciela powstał obowiązek zapłaty za zdarzenie ubezpieczeniowe, którym było zaginięcie powoda i wszczęcie akcji poszukiwawczej. Ogólne warunki umowy łączące strony i stanowiące integralną część umowy ubezpieczenia powinny być sformułowane jednoznacznie, a w razie wątpliwości winny być interpretowane na korzyść konsumenta. Mając na uwadze treść OWU Sąd wskazał, że definiowany w nich rozstrój zdrowia to przebyte przez powoda zapalenie płuc i objawy depresji wywołane traumą spowodowaną zdarzeniem z dnia 12 lutego 2010 r., rozumiane jako dysfunkcja organizmu ludzkiego, bez widocznego uszkodzenia poszczególnych organów. Natomiast zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną to niezależny od woli powoda, fakt zagubienia się na trasie narciarskiej, spowodowany czynnikami zewnętrznymi – opadami śniegu i zapadnięciem zmroku na nieznanej mu strukturze terenu wysokogórskiego A. francuskich. Sąd uznał, że odmienna interpretacja prowadziłaby do nieuzasadnionego wniosku, że ochrona ubezpieczeniowa, którą świadczył pozwany, nie obejmuje kosztów koniecznych do udzielenia pomocy w wypadku zgubienia się danej osoby w terenie górskim. Jest to zdarzenie losowe, które musi obejmować umowa obowiązkowego ubezpieczenia uczestnika zagranicznej imprezy turystycznej, w szczególności jeżeli impreza ta ukierunkowana jest na sport i wypoczynek, a uczestnik jej nie godzi się i nie zakłada podjęcia ryzyka i konsekwencji związanych ze zgubieniem się na szlaku górskim.

Apelację od powyższego wyroku wniosła strona pozwana. Sądowi I instancji zarzuciła naruszenie art. 505 ⁵ § 1 i 2 kpc poprzez dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z uzupełniającego przesłuchania powoda w charakterze strony na okoliczności wskazane w postanowieniu o dopuszczeniu tego dowodu, pomimo że powód złożył wniosek dowodowy dopiero na ostatnim posiedzeniu Sądu; naruszenie art. 233 § 1 kpc poprzez uznanie zeznań powoda za wiarygodne i oparcie rozstrzygnięcia głównie na podstawie tych zeznań, chociaż zeznania złożone na posiedzeniu w dniu 3 października 2012 r. są sprzeczne z wcześniej złożonymi zeznaniami, a także z informacjami zawartymi w piśmie żandarmerii francuskiej złożonym wraz z pozwem (m.in. odnośnie warunków pogodowych panujących w czasie i miejscu zagubienia się powoda na stoku we Francji); naruszenie art. 233 § 1 kpc poprzez wydanie rozstrzygnięcia bez wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego zebranego w sprawie oraz wyprowadzenie z przeprowadzonych dowodów wniosków z nich niewynikających; naruszenie art. 230 kpc poprzez uznanie za bezsporny fakt zachorowania powoda na zapalenie płuc, a także występowania u powoda objawów depresyjnych po przeżytej traumie, a także ich związku ze zgubieniem się powoda na trasie narciarskiej, w sytuacji gdy pozwany nie przyznał tych faktów, a jednocześnie zaprzeczał istnieniu nieszczęśliwego wypadku oraz zachorowania powoda; naruszenie art. 805 § 1 kc w zw. z § 17 ust. 1 oraz § 2 ust. 17 Ogólnych Warunków Ubezpieczenia (...) przez niewłaściwą wykładnię postanowień OWU i przyjęcie na ich podstawie, że zaszedł wypadek ubezpieczeniowy uzasadniający wypłatę przez pozwanego odszkodowania powodowi.

Strona pozwana wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku w całości poprzez oddalenie powództwa, zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu za obydwie instancje według norm przepisanych.

W odpowiedzi na apelację powód wniósł o jej oddalenie oraz o zasądzenie kosztów postępowania w II instancji według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja strony pozwanej nie zasługiwała na uwzględnienie.

W ocenie Sądu Odwoławczego, Sąd Rejonowy dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych, w szczególności na podstawie przedłożonych przez powoda dokumentów korespondujących w istotnych dla rozstrzygnięcia kwestiach z jego zeznaniami, które poddał szczegółowej i wszechstronnej analizie. Ustalenia te Sąd Okręgowy przyjmuje za własne. Sąd I instancji dokonał także prawidłowej oceny materiału dowodowego, a wyciągnięte wnioski mieszczą się w granicach zastrzeżonych przez art. 233 § 1 kpc.

W pierwszej kolejności, odnosząc się do zarzutów naruszenia przez Sąd Rejonowy wskazanych w apelacji przepisów proceduralnych wskazać należy, że są one chybione.

Odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 505 ⁵ § 1 i 2 kpc poprzez dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z uzupełniającego przesłuchania powoda w charakterze strony na okoliczności wskazane w postanowieniu o dopuszczeniu tego dowodu, pomimo że powód złożył wniosek dowodowy dopiero na ostatnim posiedzeniu Sądu, to zważyć należy, że jest on bezzasadny. Aktualnie już uchylony przez art. 1 pkt 58 ustawy z dnia 16 września 2011 r. (Dz.U.2011.233.1381) zmieniającej nin. ustawę z dniem 3 maja 2012 r. a znajdujący zastosowanie w niniejszej sprawie ww. przepis (art. 505 ⁵ § 1 i 2 kpc) stanowił, że okoliczności faktyczne, zarzuty i wnioski dowodowe nie zgłoszone w pozwie, odpowiedzi na pozew, na pierwszym posiedzeniu przeznaczonym na rozprawę lub w sprzeciwie od wyroku zaocznego mogą być rozpoznawane tylko wtedy, gdy strona wykaże, że nie mogła ich powołać wcześniej lub gdy potrzeba ich powołania wynikła później. Powód może przytoczyć nowe okoliczności faktyczne i wnioski dowodowe nie później niż w terminie tygodnia od dnia doręczenia mu pism pozwanego wymienionych w paragrafie poprzedzającym. Odnosząc się do zarzutów pełnomocnika strony pozwanej odnośnie przesłuchania uzupełniającego powoda z naruszeniem prekluzji dowodowej, wskazać należy, że wniosek o przesłuchanie stron został zgłoszony przez pełnomocnika powoda we właściwym terminie - na pierwszej rozprawie w dniu 7.03.2012 r. Dowód ten został dopuszczony przez Sąd i przeprowadzony w drodze pomocy prawnej, a następnie - uzupełniająco na kolejnym posiedzeniu. Nie można zgodzić się z twierdzeniem apelującego, że wniosek o dopuszczenie dowodu z uzupełniającego przesłuchania powoda stanowiło „nowy wniosek”, skoro – jak wskazano wcześniej, sam wniosek był zgłoszony w terminie. Z tego więc wniosek, że na kolejnej rozprawie, na której uzupełniająco powód był przesłuchiwany, Sąd jedynie przeprowadził dowód, a jego dopuszczenie, wobec już wydania w tym zakresie postanowienia dowodowego, nie było konieczne. Zauważyć należy również, że w pierwotnym wniosku pełnomocnik powoda nie oznaczył okoliczności, na które powód ma być przesłuchiwany; nie uczynił tego również Sąd w swoim postanowieniu. Mając zaś na uwadze fakt, że powód był przesłuchany przez sąd wezwany bez wskazania okoliczności (a jedynie poprzez przesłanie akt sprawy), przeprowadzenie uzupełniającego przesłuchania uzasadnione było okolicznościami sprawy. Ponadto, wskazać należy, że, zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 23 października 2007 r., III CSK 108/07 (Lex nr 358857), adresatem reguł prekluzji dowodowej są strony, nie jest nim zaś sąd rozpoznający sprawę, a w sprawach, w których obowiązują reguły prekluzji dowodowej, nie jest niedopuszczalne skorzystanie z przyznanej sądowi dyskrecjonalnej władzy w zakresie dopuszczenia dowodu z urzędu.

Nieuzasadniony jest również zarzut sprzeczności istotnych ustaleń Sądu z treścią zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, oraz zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dokonanie przez Sąd I instancji dowolnej oceny dowodu z przesłuchania powoda. W niniejszym procesie Sąd Rejonowy przeprowadził wszystkie dowody zaoferowane przez strony, a zebrany materiał został oceniony zgodnie z regułami prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego. Kwestionowana przez apelującego niezgodność pomiędzy opisem warunków pogodowych panujących na stoku we Francji przez powoda a wynikającym z pisma Żandarmerii francuskiej, nie miała istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia, podobnie jak kwestia posiadanych przez powoda umiejętności jazdy na snowboardzie.

Odnosząc się do podnoszonej przez apelującego kwestii ustalenia przez Sąd I instancji na podstawie art. 230 kpc faktu zachorowania przez powoda na zapalenie płuc zważyć należy, że zarzut ten również nie znajduje uzasadnienia. Strona pozwana w odpowiedzi na pozew zaprzeczyła co do zasady swej odpowiedzialności za zdarzenie, nie odniosła się natomiast do twierdzenia zawartego w pozwie o zachorowaniu powoda na zapalenie płuc po powrocie do Polski.

O tym, czy ma zastosowanie art. 230 kpc, decyduje zebrany w sprawie materiał dowodowy, przy uwzględnieniu charakteru i przedmiotu postępowania (wyrok SA w Poznaniu z dnia 27 listopada 2007 r., I ACa 882/07, Lex nr 466439). Samo milczenie (niewypowiedzenie się) strony, co do twierdzeń strony przeciwnej, nie jest podstawą do uznania faktów za przyznane, bowiem na sądzie spoczywa obowiązek poznania prawdy (wyrok SN z dnia 17 lutego 1975 r., II CR 719/74, Lex nr 7661).

Mając na uwadze treść załączonego do pozwu dokumentu w postaci zaświadczenia lekarskiego o stwierdzeniu zapalenia płuc w dniu 15.02.2010 r. i milczenia strony pozwanej w tej kwestii, ustalenie tego faktu jako przyznanego przez stronę przeciwną, nie było błędem. Ponadto zauważyć należy, że jak wynika z uzasadnienia Sądu Rejonowego, kwestia istnienia związku pomiędzy zdarzeniem a zachorowaniem, została ustalona także na podstawie przesłuchania powoda.

Przechodząc do zarzutu naruszenia prawa materialnego - art. 805 § 1 kc, Sąd Okręgowy nie dopatrzył się nieprawidłowości w dokonanej przez Sąd I instancji ocenie prawnej zdarzenia z dnia 12 lutego 2010 r., skutkującej ustaleniem odpowiedzialności odszkodowawczej strony pozwanej. Przepis art. 805 k.c., na który powołuje się skarżący, zawiera ogólną definicje umowy ubezpieczenia. Zgodnie z jego treścią, ubezpieczający zobowiązuje się opłacić składkę, a zakład ubezpieczeń spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, to jest zdarzenia losowego. Wobec tego, że przepisy Kodeksu cywilnego ani ustawy ubezpieczeniowej nie regulują szczegółowo całokształtu kwestii związanych z ubezpieczeniem w każdym z jego rodzajów, dlatego też szczegółowe postanowienia dotyczące konkretnego ubezpieczenia ustalane są w ogólnych warunkach ubezpieczenia.

W orzecznictwie Sądu Najwyższego zostało już wielokrotnie wyjaśnione, że ubezpieczyciel jako autor ogólnych warunków ubezpieczenia, a przy tym profesjonalista, ma obowiązek sformułować je precyzyjnie. W razie niejasności czy wątpliwości co do poszczególnych postanowień należy je interpretować na korzyść ubezpieczającego. Byłoby bowiem sprzeczne z zasadami współżycia społecznego, by konsekwencje nieścisłej redakcji tych postanowień obciążały ubezpieczającego (por. np. wyrok z dnia 24 lipca 1959 r., 4 CR 1027/05, OSPiKA 1961, z. 2, poz. 32; wyrok z dnia 2 września 1998 r., III CKN 605/97 nie publ.; czy uchwała z dnia 16 września 1993 r., III CZP 126/93, OSNC 1994, z. 5, poz. 98).

Zgodzić należy się z Sądem Rejonowym, że postanowienia Ogólnych Warunków Ubezpieczenia (...) S.A. stanowiące integralną część łączącej strony umowy były niejasne o ile próbowały definiować pojęcia, którymi się posługiwały. Definicje umowne nie były sformułowane na tyle precyzyjnie, by nie powodowały niejasności interpretacyjnych. Oznacza to, że wątpliwości co do zakresu ich zastosowania, powinny być rozstrzygane na korzyść powoda, jak słusznie wskazał Sąd I instancji. Mając powyższe na względzie, w ocenie Sądu Odwoławczego, odpowiedzialność strony pozwanej za przedmiotowe zdarzenie, nie budzi wątpliwości.

Nie ulega wątpliwości, że ubezpieczenie, któremu podlegał powód, obejmowało, zgodnie z § 17 pkt 1 OWU, powstałe podczas podróży zagranicznej koszty akcji poszukiwawczej /prowadzonej przez wyspecjalizowane służby ratownicze/, w celu ratowania zdrowia powoda, który uległ nieszczęśliwemu wypadkowi. Brak jest podstaw do przyjęcia, że akcja poszukiwawcza prowadzona była w innym celu niż ratowanie zdrowia powoda, narażonego na ryzyko wyziębienia w zimowych warunkach wysokogórskich. Oczywistym jest, że akcja poszukiwawcza z definicji ma na celu ratowanie życia lub zdrowia żyjącej osoby poszukiwanej. W ocenie Sądu Odwoławczego, bez wątpienia zdarzenie z 12 lutego 2010 r. stanowiło nieszczęśliwy wypadek w rozumieniu § 2 pkt 17 OWU. Nieszczęśliwy wypadek został zdefiniowany przez ubezpieczyciela jako nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, w następstwie którego ubezpieczony, niezależnie od swej woli, doznał trwałego uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia lub zmarł. Sąd Odwoławczy nie miał wątpliwości, że zgubienie się powoda na stoku było zdarzeniem nagłym, wywołanym przyczyną zewnętrzną i nie nastąpiło z woli powoda. Zgodnie z zasadami logiki i doświadczenia życiowego za nieprawdopodobne uznać należy, aby powód zdecydował się na celowe zejście z trasy narciarskiej po godzinie 16.00, kiedy to, jak powszechnie wiadomo, ustają wyciągi i turyści zjeżdżają ze stoków. Jak wynika z zebranego przez Sąd Rejonowy postępowania dowodowego, powód zdecydował się jechać wzdłuż trasy P., ale po 10 minutach zorientował się, że wokół niego nie ma innych użytkowników stoku i że nie jest na trasie zjazdowej, zgubił się. Było to zatem zdarzenie nagłe. Na nagły charakter zdarzenia wskazywał też dyrektor stacji narciarskiej, który wyraził przypuszczenie, że powód mógł nie wiedzieć co się dokładnie wydarzyło jeśli chodzi o wjazdy, szlaki i trasy, którymi jechał, ponieważ takie przypadki często się zdarzają turystom. Dezorientacja powoda była zaś z pewnością spowodowana przyczynami zewnętrznymi.

Strona pozwana zarzucała, że powód nie udowodnił, jakoby zapalenie płuc i objawy depresji miały związek z zagubieniem się na trasie narciarskiej we Francji, przy założeniu, że w okresie zimowym zapalenie płuc jest stosunkowo częstą chorobą a choroba powoda mogła być spowodowana całym pobytem powoda we Francji lub rozpocząć się po jego powrocie do kraju. Zarzucała także, że zapalenia płuc nie mogło wywołać 3-godzinne zagubienie się powoda na trasie narciarskiej, kiedy powód był przecież w stroju narciarskim, a dodatkowo poruszał się szukając drogi zejścia, co wykluczało wyziębienie organizmu.

Zarzut braku związku przyczynowego pomiędzy zagubieniem się powoda na stoku a rozstrojem zdrowia, który ujawnił się po powrocie powoda do Polski, należy uznać za bezzasadny. Mając na uwadze przebieg zdarzenia, 3,5- godzinne poszukiwania zagubionej trasy, nie sposób nie uznać zgodnie z doświadczeniem życiowym, że zapalenie płuc, jakiego doznał powód nie było wynikiem spornego zdarzenia. W tym zakresie słusznie Sąd Rejonowy dał wiarę zeznaniom powoda, które korespondują z treścią zaświadczenia lekarskiego z 08.03.2010 r. Ewentualne rozbieżności w zeznaniach powoda co do diagnozy lekarskiej (powód wskazywał początkowo w zeznaniach na przeziębienie lub grypę), wobec treści ww. dokumentu, nie mają istotnego znaczenia. Ponadto, treść zaświadczenia lekarskiego koresponduje z pismem dyrektora stacji narciarskiej we Francji, który potwierdził, że kiedy grupa poszukiwawcza odnalazła powoda, znajdował się on w stanie skrajnego wycieńczenia. Czas, jaki upłynął od nagłego, niekontrolowanego przez powoda opuszczenia trasy narciarskiej, był dość długi, aby doszło do wyziębienia organizmu, którego skutkiem było stwierdzone przez lekarza internistę zapalenie płuc. Brak było też podstaw do negowania stwierdzonej przez lekarza traumy po przebytych zdarzeniach, skutkującej koniecznością podjęcia leczenia w związku z utrzymującymi się w okresie następnych miesięcy objawami depresji. Sytuacja w jakiej powód znalazł się w górach, opisywana w jego zeznaniach („życie przeleciało mi przed oczami”, „mogłem zginąć”), oceniana obiektywnie, mogła stanowić źródło negatywnych przeżyć i stanowić rozstrój zdrowia, a więc zakłócenie funkcjonowania organizmu ludzkiego, nawet bez widocznego uszkodzenia poszczególnych organów. Niewątpliwie zatem w przypadku powoda doszło do rozstroju zdrowia. Wbrew zarzutom pozwanego, rozstrój nie musi nastąpić równocześnie z wywołującym go zdarzeniem - zakłócenie funkcjonowania organizmu może wystąpić w dłuższym okresie.

Ponadto, zarzut strony pozwanej o braku związku przyczynowego należy ponadto ocenić jako gołosłowny, stanowiący jedynie polemikę z ustaleniami Sądu. Jeśli bowiem strona pozwana nie zgadzała się z okolicznościami wskazywanymi przez powoda i ustalonym na ich podstawie stanowiskiem Sadu I instancji, winna była stanowisko to zwalczać poprzez zaoferowanie odpowiedniego materiału dowodowego, w szczególności opinii biegłego sądowego. Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z 20.12.2006 r., ten kto odmawia uczynienia zadość żądaniu powoda obowiązany jest udowodnić fakty wskazujące na to, że uprawnienie żądającemu nie przysługuje (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 grudnia 2006 r., IV CSK 299/2006 ).

Mając powyższe na uwadze Sąd Odwoławczy, na podstawie art. 385 kpc oddalił apelację strony pozwanej jako bezzasadną, o czym orzeczono jak w pkt I sentencji.

Orzeczenie o kosztach postępowania apelacyjnego zawarte w pkt II sentencji zapadło w oparciu o art. 98 kpc w zw. z art. 391 § 1 kpc w zw. z § 6 pkt 4 i § 12 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu.