Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 października 2015 r.

  Sąd Rejonowy w Kłodzku, I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Marzena Studzińska

Protokolant: Paulina Szkutnik

po rozpoznaniu w dniu 21 października 2015 r. w Kłodzku

na rozprawie

sprawy z powództwa T. S., Z. S.

przeciwko (...) S.A. z siedzibą w S. (poprzednio (...) S.A. w S.)

o zapłatę 12 000 zł i ustalenie

I.  zasądza od strony pozwanej (...) S.A. z siedzibą w S. na rzecz powódki T. S. kwotę 3 500 złotych ( trzy tysiące pięćset złotych 00/100) wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 31 grudnia 2013 roku do dnia zapłaty;

II.  zasądza od strony pozwanej (...) S.A. z siedzibą w S. na rzecz powoda Z. S. kwotę 3 000 złotych ( trzy tysiące złotych 00/100) wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 31 grudnia 2013 roku do dnia zapłaty;

III.  dalej idące powództwo oddala;

IV.  zasądza od strony pozwanej na rzecz powódki kwotę 542,75 zł tytułem zwrotu kosztów procesu;

V.  zasądza od strony pozwanej na rzecz powoda kwotę 300 zł tytułem zwrotu kosztów procesu;

VI.  nakazuje uiścić stronie pozwanej na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Kłodzku kwotę 405,65 zł tytułem części nieuiszczonych kosztów sądowych;

VII.  nakazuje ściągnąć tytułem części nieuiszczonych kosztów sądowych na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Kłodzku od powódki T. S. z zasądzonego roszczenia kwotę 157,75 zł;

VIII.  nakazuje ściągnąć tytułem części nieuiszczonych kosztów sądowych na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Kłodzku od powoda Z. S. z zasądzonego roszczenia kwotę 187,80 zł;

Sygn. akt I C 1319/14

UZASADNIENIE

Powodowie T. S. i Z. S. wnieśli o zasądzenie od strony pozwanej (...) S.A. z siedzibą w S. kwot po 6000 zł na rzecz każdego z nich z odsetkami ustawowymi od dnia 31 grudnia 2013 roku, ustalenie odpowiedzialności strony pozwanej na przyszłość za skutki wypadku z dnia 15 listopada 2013 roku na ich zdrowiu oraz o zasądzenie na rzecz każdego z nich kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu pozwu powodowie wskazali, że w dniu (...) roku doszło do wypadku komunikacyjnego, w wyniku którego zostali poszkodowani. Powodowie podnieśli, że nadal odczuwają dolegliwości bólowe w miejscach doznanych urazów. Powódka T. S. podała, iż na skutek wypadku stała się osobą nerwową, zmęczoną, osłabioną oraz, że boi się poruszać wszelkimi środkami transportu. Wskazała, iż uraz psychiczny, jak i bóle głowy oraz szyi występują u niej do dnia dzisiejszego. Podniosła, że w związku z powyższym spadła jej aktywność fizyczna. Powód Z. S. podał, iż pomimo leczenia nadal odczuwa silne bóle głowy, klatki piersiowej i nadgarstków oraz, że bóle te nasilają się przy zmianach pogodowych, a także przy lekkim wysiłku. Wskazał również, iż przed wypadkiem nie miał problemów zdrowotnych, był osobą aktywną. Powód podniósł, że obecnie jest nerwowy, niespokojny, przygnębiony, a psycholog zdiagnozował u niego objawy ostrej reakcji na stres. Powodowie podali, że pismem z dnia 29 listopada 2013 roku zgłosili szkodę stronie pozwanej, która wypłaciła im łącznie kwotę 5500 zł (3000 zł – T. S. oraz 2500 zł Z. S.) tytułem zadośćuczynienia.

Strona pozwana (...) S.A. z siedzibą w S. (poprzednia nazwa (...) S.A z siedzibą w S.) wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu. W uzasadnieniu wskazała, że przyznane powodom zadośćuczynienie jest adekwatne do doznanej przez nich krzywdy. Podniosła, że nieuzasadnione jest również roszczenie powodów o ustalenie jej odpowiedzialności na przyszłość za skutki wypadku z dnia (...) roku na zdrowiu powodów albowiem powodowie nie uprawdopodobnili, że w przyszłości mogą się ujawnić skutki wypadku, które nie są znane obecnie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu (...) roku w B. doszło do kolizji drogowej, w której sprawca kierujący pojazdem marki S. nr rej. (...), uderzył w pojazd marki V. nr rej. (...), w wyniku czego poszkodowani zostali powodowie T. S. i Z. S. (jadący samochodem marki V.). W chwili powyższego zdarzenia powodowie byli zapięci pasami bezpieczeństwa.

Sprawcę wypadku i stronę pozwaną łączyła umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, obowiązująca w chwili wyżej opisanego wypadku.

/bezsporne/

Bezpośrednio po zdarzeniu powódka T. S. (obecnie lat (...)) została przewieziona karetką do Szpitala w P., gdzie po przeprowadzeniu badań diagnostycznych, w tym rtg stwierdzono u niej skręcenie i naderwanie odcinka szyjnego kręgosłupa i stłuczenie klatki piersiowej oraz zalecono jej noszenie kołnierza ortopedycznego przez okres dwóch miesięcy oraz dalsze leczenie specjalistyczne. Po czym tego samego dnia powódka została wypisana ze szpitala.

Z uwagi na utrzymujące się bóle powódka udała się na konsultacje do lekarzy psychiatry, neurologa i chirurga, który zalecił jej leczenie usprawniające w warunkach szpitalnych. W związku z tym w okresie od 28 maja 2014 roku do 30 czerwca 2014 roku powódka została poddana zabiegom rehabilitacyjnym na Oddziale Rehabilitacji (...) Powódka korzystała także z prywatnych zabiegów rehabilitacyjnych.

Powódka w dalszym ciągu odczuwa bóle kręgosłupa oraz kolana, które nasilają się przy schylaniu się oraz przy pracach domowych. Wówczas zażywa leki przeciwbólowe. Powódka dczuwa również lęk i obawę przed jazdą samochodem.

Przed wypadkiem powódka nie leczyła się w związku z dolegliwościami kręgosłupa.

/dowód: przesłuchanie stron – zeznania powódki, k. 238v; karta informacyjna leczenia szpitalnego, k. 11-12; skierowania do poradni specjalistycznych, k. 13-16; pismo psychologa, k. 17-19, dokumentacja lekarska, k. 20-25/

Wypadek komunikacyjny z dnia (...) roku, w którym uczestniczyła powódka, skutkuje u niej do chwili obecnej dolegliwościami bólowymi i zawrotami głowy oraz bólami kręgosłupa szyjnego z ograniczeniem ruchomości biernej i czynnej (miernego stopnia). Dolegliwości te nasilają się przy zmianach pogodowych, niewielkim wysiłku fizycznym i zmuszają powódkę do przyjmowania leków przeciwbólowych. W przyszłości u powódki wskazana będzie kontynuacja leczenia usprawniającego. Z powodu przebytego urazu u powódki mogą nasilić się dolegliwości bólowe kręgosłupa szyjnego ze wzmożonym napięciem mięśni karku ograniczające jego ruchomość.

Długotrwały uszczerbek na zdrowiu powódki wynosi 3 % w związku z urazem skrętnym kręgosłupa szyjnego z ograniczeniem ruchomości.

/dowód: pisemna opinia biegłego sądowego z zakresu ortopedii M. J. z 2 lipca 2015 roku, k. 247-250/

Po wypadku z (...) roku powód Z. S. (obecnie lat (...)) odczuwał silne bóle kręgosłupa, nadgarstków i kolan, a wobec nasilających się dolegliwości bólowych udał się lekarza neurologa oraz lekarza ortopedy, który zalecił mu noszenie kołnierza ortopedycznego. Powód nosił kołnierz ortopedyczny jedynie przez kilka dni, ponieważ było to dla niego bardzo uciążliwe.

Bezpośrednio po wypadku powód odczuwał lęk i obawę przed jazdą samochodem (przez okres dwóch miesięcy nie kierował samochodem - woził go syn lub wnuczka), miał także problemy ze snem. W związku z tym był konsultowany u psychologa.

/dowód: przesłuchanie stron – zeznania powoda, k. 23; skierowanie do poradni specjalistycznej, k. 32; pismo psychologa, k. 35-37; dokumentacja lekarska, k. 33-34/

Na skutek wypadku komunikacyjnego z dnia (...) roku, powód doznał urazu skrętnego kręgosłupa odcinka szyjnego z uszkodzeniem aparatu więzadłowo – torebkowego.

W przyszłości u powoda wskazana będzie kontynuacja leczenia usprawniającego. Trwały uszczerbek na zdrowiu powoda wynosi 2 % w związku ze skręceniem kręgosłupa odcinka szyjnego z uszkodzeniem aparatu więzadłowo – torebkowego.

/dowód: pisemna opinia biegłego sądowego z zakresu ortopedii M. J. z dnia 2 lipca 2015 roku, k. 252-254/

Pismami z dnia 29 listopada 2013 roku powodowie zgłosili szkodę stronie pozwanej, która decyzjami z dnia 30 grudnia 2013 roku przyznała powódce T. S. kwotę 3000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę oraz powodowi Z. S. kwotę 2500 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę.

/bezsporne/

Postanowieniem Sądu Rejonowego Gdańsk-Północ w Gdańsku z dnia 31 października 2015 roku połączono (...) S.A. z siedzibą w S. ze stroną powodową (...) S.A z siedzibą w S. poprzez przejęcie całego majątku (...). Strona powodowa w wyniku połączenia przyjęła nazwę (...) S.A. z siedzibą w S..

/dowód: postanowienie Sądu Rejonowego Gdańsk-Północ w Gdańsku z dnia 31 października 2015 roku, k. 266/

Sąd zważył, co następuje:

Mając na względzie zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, Sąd uznał, iż powództwo jest w przeważającej części zasadne.

Zgodnie z przepisem art. 436 § 1 k.c. w zw. z art. 435 § 1 k.c. za szkodę na osobie lub mieniu, wyrządzoną komukolwiek przez ruch mechanicznego środka komunikacji poruszanego za pomocą sił przyrody odpowiedzialność ponosi samoistny posiadacz tego środka komunikacji; jednakże gdy posiadacz samoistny oddał środek komunikacji w posiadanie zależne, odpowiedzialność ponosi posiadacz zależny. Na mocy przepisów dotyczących ubezpieczeń majątkowych odpowiedzialność ta spada w istocie na ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej sprawcy wypadku (art. 805 k.c., art. 822 k.c., art. 34 i 35 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. z dnia 16 lipca 2003 r. Nr 124, poz. 1152 ze zm.).

Zgodnie z przepisem art. 822 § 1 i 2 kc, przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Jeżeli strony nie umówiły się inaczej, umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody, o jakich mowa w § 1, będące następstwem przewidzianego w umowie zdarzenia, które miało miejsce w okresie ubezpieczenia.

Poza sporem było, że sprawca wypadku z udziałem powodów, ubezpieczony był u strony pozwanej od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za skutki wypadków, a wypadek miał miejsce w okresie ubezpieczenia.

W tych okolicznościach, strona pozwana, jako ubezpieczyciel odpowiedzialności cywilnej sprawcy, na podstawie powołanych przepisów, ponosi odpowiedzialność za szkody, wyrządzone osobom trzecim (w przedmiotowej sprawie powodom) przez sprawcę.

Bezspornym jest również to, że po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego, strona pozwana wypłaciła powodom zadośćuczynienie w łącznej kwocie 5500 zł (3000 zł na rzecz T. S. oraz 2500 zł na rzecz Z. S.).

Spór w niniejszej sprawie dotyczy ustalenia rozmiaru krzywdy powodów, rodzaju i rozmiaru obrażeń doznanych przez powodów w wyniku wypadku z (...) roku oraz skutków tych obrażeń na zdrowiu powodów.

Przepis art. 445 § 1 k.c. w zw. z art. 444 k.c. stanowi, że sąd może przyznać poszkodowanemu, w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia, odpowiednią sumę, tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Chodzi tu o krzywdę (szkodę niemajątkową), ujmowaną, jako cierpienie fizyczne, a więc ból i inne dolegliwości, oraz cierpienia psychiczne, to jest ujemne uczucia, przeżywane w związku z cierpieniami fizycznymi. Zadośćuczynienie, przyznawane jednorazowo, stanowić ma rekompensatę za całą krzywdę. Ma na celu przede wszystkim złagodzenie doznanych cierpień, a jego wysokość musi uwzględniać stopień doznanej krzywdy, rodzaj naruszonego dobra, zakres i rodzaj rozstroju zdrowia, czas trwania cierpień, wiek pokrzywdzonego, intensywność ujemnych doznań fizycznych i psychicznych, rokowania na przyszłość (vide: wyrok SN z dnia 20.04.2006r., IV CSK 99/05, LEX nr 198509; wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 8.02.2006r., I A Ca 1131/05, LEX nr 194522). Przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia za szkodę niemajątkową, zasadą jest indywidualizacja okoliczności określających rozmiar krzywdy, przy uwzględnieniu konkretnego przypadku, w którym doszło do uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia. Wysokość zadośćuczynienia musi mieć charakter kompensacyjny, a więc przedstawiać ekonomicznie odczuwalną wartość.

Rodzaj i rozmiar obrażeń, doznanych przez powodów w wyniku wypadku z (...) roku oraz skutki urazu na zdrowiu powodów, Sąd ustalił w szczególności w oparciu o dowody z opinii biegłego sądowego z zakresu ortopedii M. J., dokumentację medyczną oraz zeznania powodów, które to ustalenia zostały przedstawione wyżej. Autentyczności, rzetelności i treści dowodów z dokumentów żadna ze stron nie kwestionowała, nie budziły one również zastrzeżeń ze strony Sądu. Nadto zeznaniom powodów Sąd w całości przypisał walor wiarygodności albowiem korespondują one z pozostałymi wymienionymi wyżej dowodami z dokumentów, jak i opinią biegłego. W ocenie Sądu, opinia wydana przez biegłego sądowego z zakresu ortopedii w przedmiotowej sprawie jest logiczna, przekonywująca i nie nasuwa wątpliwości.

Sąd podzielił stanowisko powodów, że dotychczas wypłacone kwoty powodom przez stronę pozwaną (3000 zł na rzecz powódki T. S. i 2500 zł na rzecz powoda Z. S.) były stanowczo za niskie w stosunku do dużego rozmiary krzywdy powodów (przede wszystkim z uwagi na ich wiek), odniesionej w wyniku wypadku z dnia (...) roku, za skutki którego strona pozwana ponosi pełną odpowiedzialność.

Z dokumentacji medycznej powódki oraz opinii biegłego sądowego M. J. z 2 lipca 2015 roku jednoznacznie wynika, że w wyniku zdarzenia z dnia (...)roku powódka doznała urazu skrętnego odcinka szyjnego kręgosłupa z ograniczeniem ruchomości. Wypadek ten skutkuje do chwili obecnej u powódki lękiem przed wsiadaniem do samochodu i bólami kręgosłupa, które nasilają się przy zmianie pogody, schylaniu się oraz pracach domowych i zmuszają ją do przyjmowania leków przeciwbólowych oraz w sposób zasadniczy utrudniają czynności życia codziennego. W przyszłości wskazana będzie kontynuacja leczenia usprawniającego.

Zatem mając na uwadze wszystkie podniesione wyżej okoliczności, w tym rozmiar doznanych przez powódkę cierpień fizycznych i psychicznych, ograniczenie sprawności z urazem kręgosłupa, doznany ból (w tym także ten związany z noszeniem kołnierza ortopedycznego), podeszły wiekiem powódki, oraz pomocniczo długotrwały uszczerbek na zdrowiu powódki (w wysokości 3%), Sąd podzielił stanowisko powódki, że wypłacona jej dotychczas przez stronę pozwaną kwota 3 000 zł, tytułem zadośćuczynienia za krzywdę, zaistniałą, w związku z wypadkiem z (...)roku, jest stanowczo za niska i w oparciu o ustalenia i wnioski opinii biegłego przyznał powódce kwotę 3500 zł tytułem dalszego zadośćuczynienia.

Zdaniem Sądu, kwota powyższa, zasądzona na rzecz powódki tytułem zadośćuczynienia, będzie dla niej odpowiednią kompensatą za doznaną przez nią krzywdę, zwłaszcza zważywszy na to, że wskutek opisanego wyżej wypadku powódka doznała obrażeń ciała, w wyniku czego wystąpiła konieczność jej leczenia, odczuwała bóle, lęk przed jazdą samochodem, zmuszona była kontynuować leczenie usprawniające, a następnie poddać się rehabilitacji (w tym w szpitalu) mimo podeszłego wieku, co niewątpliwie utrudniało jej normalne funkcjonowanie i wiązało się z dolegliwościami. Sąd uwzględnił rodzaj naruszonego dobra, jakim jest zdrowie człowieka, wiek powódki, odczuwane przez nią i utrzymujące się nadal bóle, pomimo procesu leczenia oraz rehabilitacji.

Mając na uwadze powyższe, Sąd uznał że kwota 3500 zł (a więc ponad już wypłaconą dowódcę przez stronę pozwaną kwotę 3 000 zł) stanowi należytą kompensatę za krzywdę doznaną przez powódkę w wyniku wypadku z (...) roku, przedstawia ekonomicznie odczuwalną wartość i nie jest nadmierna, lecz utrzymana w rozsądnych granicach. Nadto zadośćuczynienie ma zrekompensować nie tylko dotychczas odczuwaną przez powódkę krzywdę, ale również tę, która wystąpi w przyszłości - u powódki wskazana jest kontynuacja leczenia usprawniającego.

Po przeprowadzeniu postępowania dowodowego Sąd uznał, iż rozmiar i stopień nasilenia cierpień fizycznych i psychicznych, jakie powód odczuwał w związku z obrażeniami ciała , których doznał wskutek wypadku z 15 listopada 2013 roku, uzasadnia przyznanie mu dodatkowo tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę kwoty 3000 zł.

Zdaniem Sądu, kwota powyższa, zasądzona na rzecz powoda tytułem zadośćuczynienia, będzie dla niego odpowiednią kompensatą za doznaną przez niego krzywdę, zwłaszcza zważywszy na to, że wskutek opisanego wyżej wypadku powód doznał obrażeń ciała (urazu skrętnego kręgosłupa - odcinka szyjnego z uszkodzeniem aparatu więzadłowo – torebkowego,) w wyniku czego wystąpiła konieczność jego leczenia, odczuwał bóle, zmuszony był nosić kołnierz ortopedyczny (co stanowiło dla niego wielki dyskomfort), co niewątpliwie utrudniało mu normalne funkcjonowanie i wiązało się z dolegliwościami oraz koniecznością istotnego ograniczenia aktywności życiowej. Sąd uwzględnił podeszły wiek powoda, pomocniczo długotrwały uszczerbek na jego zdrowiu (w wysokości 2 %), a przede wszystkim wynikającą z przesłuchania powoda zmianę trybu jego życia po wypadku (związaną z obawą przed jazdą samochodem, problemami ze snem i problemami natury psychicznej). Nadto zadośćuczynienie ma zrekompensować nie tylko dotychczas odczuwaną przez powoda krzywdę, ale również tę, która wystąpi w przyszłości - u powoda wskazana jest kontynuacja leczenia usprawniającego.

Odsetki od kwot przyznanym powodom w punkcie I i II wyroku zasądzono, zgodnie z żądaniem pozwu, od dnia 31 grudnia 2013 roku. Poza sporem było, że 29 listopada 2013 roku powodowie zgłosili szkodę stronie pozwanej, domagając się wypłaty zadośćuczynienia w kwocie 30.000 zł na rzecz T. S. i 20.000 zł na rzecz Z. S.. Zgodnie z art. 817 § 1 kc, ubezpieczyciel obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie trzydziestu dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku. Zatem żądanie zasądzenia odsetek za opóźnienie od 31 grudnia 2013 roku, zasługiwało na uwzględnienie. Orzeczenie w tym zakresie oparto na przepisach art. 481 § 1 i 2 kc w zw. z art. 455 kc w zw. z art. 817§1 kc i art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych.

Biorąc pod uwagę całokształt okoliczności sprawy, o których mowa wyżej, Sąd uznał, że dalej idące powództwa o zadośćuczynienie nie są zasadne i je oddalił.

Powództwo, w zakresie ustalenia odpowiedzialności strony pozwanej za skutki wypadku, które mogą pojawić się w przyszłości u powodów nie zasługiwało na uwzględnienie. Hipotetyczna ewentualność powstania innych skutków zdarzenia sama w sobie nie powoduje odpowiedzialności strony pozwanej. Niezależnie od tego, w przypadku powstania nowej szkody, w związku z przedmiotowym wypadkiem, powodowie będą mogli wytoczyć powództwo o zasądzenie. W świetle przepisu art. 442 ¹ § 3 kpc w aktualnym brzmieniu, nie można tu mówić o czasowym ograniczeniu dochodzenia roszczeń o naprawienie szkody na osobie, która w tym przypadku jeszcze nie powstała lub się nie ujawniła.

Orzeczenia o kosztach, jak w pkt V i VI wyroku, oparto na przepisach art. 100 zd. 1 kpc w zw. z art. 98 § 1 i 3 kpc i art. 109 § 1 i 2 kpc, biorąc pod uwagę okoliczność, że żądanie powódki T. S. zostało uwzględnione w 58 %, natomiast żądanie powoda Z. S. zostało uwzględnione w 50 %. Każdy z powodów poniósł koszty procesu w kwocie po 1817 zł (w tym opłata od pozwu – 300 zł, zaliczka na wynagrodzenie biegłego – 300 zł, opłata od pełnomocnictwa – 17 zł, a nadto koszty zastępstwa procesowego w kwocie 1200 zł – stosownie do § 2 ust. 1 i § 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata ustanowionego z urzędu. Koszty poniesione przez stronę pozwaną wynoszą 1217 zł, w tym opłata od pełnomocnictwa – 17 zł oraz koszty zastępstwa procesowego – 1200 zł - stosownie do § 2 ust. 1 i § 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata ustanowionego z urzędu. Zatem koszty procesu, należne powódce to 1053,86 zł ( 58% z 1817 zł), a koszty procesu należne stronie pozwanej to 511,14 zł (42 % z 1217 zł). Wobec tego po odjęciu kwoty należnej stronie pozwanej należało zasądzić na rzecz powódki kwotę 542,75 zł. Ponadto koszty procesu, należne powodowi to 908,50 zł ( 50% z 1817 zł), a koszty procesu należne stronie pozwanej to 608,50 zł (50 % z 1217 zł). Wobec tego po odjęciu kwoty należnej stronie pozwanej należało zasądzić na rzecz powoda kwotę 300 zł.

Orzeczenie w pkt VI, VII i VIII wyroku oparto na przepisach art. 113 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art. 100 zd. 1 kpc i art. 98 § 1 kpc i art. 130(3)§1 zd. 2 kpc. Zgodnie z wynikiem procesu, obciążono strony procesy wydatkami (powódkę – 42 %, stronę pozwaną – 58% co do roszczenia powódki; powoda 50 %, stronę pozwaną – 50% co do roszczenia powoda) poniesionymi w postępowaniu tymczasowo przez Skarb Państwa na wynagrodzenia biegłego (po wykorzystaniu zaliczki, uiszczonej przez powodów), tj. łącznie kwotą 751,20 zł.