Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 października 2015 r.

Sąd Okręgowy w Sieradzu I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSO Katarzyna Powalska

Protokolant : sekr. sąd Beata Krysiak

po rozpoznaniu w dniu 8 października 2015 r. w Sieradzu

na rozprawie

sprawy z powództwa A. B.

przeciwko Skarbowi Państwa – Szefowi (...) Zarządu (...) w B.

o odszkodowanie

1.  zasądza od pozwanego Skarbu Państwa – Szefa (...) Zarządu (...) w B. na rzecz powoda A. B. kwotę 98.800 ( dziewięćdziesiąt osiem tysięcy osiemset ) złotych tytułem odszkodowania z ustawowymi odsetkami od dnia 12 kwietnia 2012 roku do dnia zapłaty;

2.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

3.  zasądza od pozwanego Skarbu Państwa – Szefa (...) Zarządu (...) w B. na rzecz powoda A. B. kwotę 5.351 ( pięć tysięcy trzysta pięćdziesiąt jeden ) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu;

4.  nakazuje pobrać od pozwanego Skarbu Państwa – Szefa (...) Zarządu (...) w B. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Sieradzu kwotę 6.912 ( sześć tysięcy dziewięćset dwanaście ) złotych tytułem zwrotu wydatków poniesionych w toku procesu;

5.  nakazuje pobrać od powoda A. B. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Sieradzu kwotę 5.431 ( pięć tysięcy czterysta trzydzieści jeden ) złotych tytułem zwrotu wydatków poniesionych w toku procesu.

Sygn. akt I C 93/12

UZASADNIENIE

W pozwie skierowanym do tutejszego Sądu w dniu 12 kwietnia 2012 roku (data wpływu) pełnomocnik powoda A. B. wniósł o zasądzenie od Skarbu Państwa reprezentowanego przez Szefa (...) Zarządu (...) w B. kwoty 125.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty tytułem odszkodowania za ograniczenie sposobu korzystania i zmniejszenie wartości należących do powódki nieruchomości znajdujących się na terenie obszaru ograniczonego użytkowania wprowadzonego uchwałą Sejmiku Województwa (...) z dnia 09 lutego 2010 roku nr (...), a w szczególności:

a)  Kwoty 55.000 zł w zakresie nieruchomości położonej w miejscowości C., powiat Ł., gmina B., województwo (...), składającej się z działki o nr ewidencyjnym (...), dla której Sąd Rejonowy w Łasku V Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą o nr KW (...),

b)  Kwoty 70.000 zł w zakresie nieruchomości położonej w miejscowości C., powiat (...), Gmina B., województwo (...), składającej się z działek o nr ewidencyjnym: (...)dla której Sąd Rejonowy w Łasku V Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą o nr (...)w zakresie utraty wartości działek o nr (...).

Pełnomocnik powoda wniósł także o zasądzenie na rzecz A. B.od pozwanego Skarbu Państwa reprezentowanego przez Szefa (...) Zarządu (...)w B.kwoty 50.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty odszkodowania w wysokości koniecznych kosztów rewitalizacji akustycznej budynku mieszkalnego oraz magazynowo-biurowego z częścią socjalną posadowionych na terenie działki oznaczonej nr ewidencyjnym (...), wchodzącej w skład nieruchomości, dla której prowadzona jest przez Sąd Rejonowy w Łasku V Wydział Ksiąg Wieczystych księga wieczysta o nr KW (...)zgodnie z wymogami uchwały Sejmiku Województwa (...)z dnia 9 lutego 2010 r. nr (...)/. Zażądał także zasądzenia na rzecz powoda kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych wraz z opłatą od pełnomocnictwa, (pozew – k. 4-15).

W odpowiedzi na pozew, strona pozwana – Skarb Państwa reprezentowany przez Szefa (...) Zarządu (...) w B. zastępowany przez Prokuratorię Generalna Skarbu Państwa wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na rzecz Skarbu Państwa- Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, (odpowiedź na pozew – k. 59-66).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Powód A. B. jest właścicielem nieruchomości położonej w miejscowości C., powiat (...), gmina B., województwo (...), składającej się z: działki o nr ewidencyjnym (...) o powierzchni 1,34 ha, działki o nr ewidencyjnym (...) o powierzchni 3,21 ha dla których Sąd Rejonowy w Łasku V Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą o nr KW (...) oraz działki o nr ewidencyjnym 99 o powierzchni 2,3 ha dla której Sąd Rejonowy w Łasku V Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą o nr KW (...) (okoliczność niesporna).

Jako właściciel wykazanych działek w ewidencji gruntów wykazany jest także A. B. (s. Z. i J.) zam. ul. (...), (...)-(...) Ł.. W ujęciu wieczysto księgowym działki stanowią 2 odrębne nieruchomości, dla których prowadzone są księgi wieczyste przez V Wydział Ksiąg Wieczystych Sądu Rejonowego w Łasku, oznaczone numerami:

–

KW (...) (dla działek (...) oraz nie objętych niniejszym pozwem działek (...)),

–

KW (...) (dla działki (...))

Zawarte w księgach wieczystych dane podmiotowe i przedmiotowe są zgodne z informacjami ujętymi w rejestrze gruntów. Badane wyżej wymienione księgi wieczyste w dziale I obejmującym spis praw związanych z nieruchomością nie zawierają żadnych wpisów. Dział III przeznaczony na wpisy ograniczeń w rozporządzeniu prawem oraz wpisy innych praw i roszczeń z wyjątkiem hipotek nie zawiera wpisów w księdze wieczystej KW (...), natomiast w księdze wieczystej KW (...) działu III wykazana jest służebność osobista na rzecz Z. B., J. B. i P. B., polegająca na prawie korzystania z całego domu oraz urządzeń sanitarnych i pomieszczeń gospodarczych według potrzeb uprawnionych, a także swobodnego poruszania się po podwórzu. Służebność została ustanowiona na podstawie umowy darowizny z dnia 05.10.2005 r. ( rep. A- (...)). W dziale IV dotyczącym hipotek brak jest jakichkolwiek wpisów, co oznacza brak obciążeń nieruchomości tego rodzaju ograniczonym prawem rzeczowym.

(...)powoda znajdują się w miejscowości C., która usytuowana jest w północno- zachodniej części gminy B., w środkowej części powiatu (...). Posadowione są na północ od B., przy asfaltowej drodze gminnej łączącej się z drogą nr (...). Teren jest uzbrojony w energię elektryczną i wodociąg z przyłączami do nieruchomości. Zabudowa występuje w obrębie działki (...)i stanowi ją murowany budynek mieszkalny, budynek magazynowo-biurowy z częścią socjalną zaadoptowany z budynku gospodarczego oraz zabudowania gospodarcze w postaci wiaty garażowej trzystanowiskowej i drewnianej stodoły krytej papą. Działka (...), obecnie użytkowana rolniczo, znajduje się naprzeciwko działki zabudowanej po przeciwległej stronie drogi, natomiast działka (...)w odległości ok. 1 km przy tej samej drodze powiatowej do miejscowości P.. Budynek mieszkalny wybudowany ok. 1960 r. modernizowany w latach90-tych. Jest to obiekt parterowy z poddaszem nieużytkowym, bez podpiwniczenia. Ściany konstrukcyjne gr. 48 cm (wyprawa tynkarska, styropian 5 cm, siatka, cegła pełna 12 cm, pustka 6 cm, cegła pełna 25 cm, tynk wewnętrzny). Dach dwuspadowy naczółkowy o konstrukcji drewnianej, pokryty blachą trapezową. Budynek magazynowo-biurowy wybudowany w latach 70-tych XX w. modernizowany w 2009 r. Jest to obiekt parterowy, bez podpiwniczenia. Ściany konstrukcyjne gr. 41 cm (tynk cementowo-wapienny, pustak żużlobetonowy 24 cm, pustka, cegła silikatowa 12 cm). Dach jednospadowy o konstrukcji drewnianej pokryty blachą trapezową. Wiata garażowa wykonana z elementów betonowych prefabrykowanych z dachem pokrytym blachą trapezową. Pomiędzy budynkami utwardzone ciągi komunikacyjne o pow. ok. 600 m2, wykonane z kostki granitowej, przystosowane do ruchu ciężkich pojazdów. Podstawowe parametry budynku mieszkalnego wskazują, że powierzchnia zabudowy wynosi 116,65 m2, zaś powierzchnia użytkowa wynosi 94,60 m2. Podstawowe parametry budynku magazynowo-biurowego wskazują, że powierzchnia zabudowy wynosi 166,25 m2, zaś powierzchnia użytkowa to 132,83 m2. Elementy wykończeniowe budynku stanowią okładziny ścienne w postaci glazury w łazience na całej powierzchni, glazura uzupełniająco pomiędzy zabudową kuchenną, na pozostałych powierzchniach gładzie pokryte farbami emulsyjnymi. Na okładziny podłogowe składają się panele podłogowe w S.połączonym z kuchnią i w pokojach, terakota w łazience oraz przy kominku w salonie. Budynek posiada stolarkę okienną z PVC bez nawiewników. Dom wyposażony jest w instalacje elektryczną oraz wodną. Ogrzewany jest piecem na paliwo stałe i kominkiem. Budynek posiada instalację wentylacyjną grawitacyjną. (dowód: opinia biegłego K. N.– k. 321-373).

Gmina B.nie posiada aktualnego planu zagospodarowania przestrzennego, co wynika z art. 87 ust. 3 ustawy z 27 marca 2993 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (tekst jedn. Dz. U. z 2012 r. poz. 647 z późn. zm.), na podstawie którego obowiązujące w dniu wejścia w życie ustawy miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego uchwalone przed dniem 1 stycznia 1995 r. wygasły w dniu 31 grudnia 2003 r. Aktualnie obowiązuje studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy przyjęte uchwałą Rady Gminy w B.nr (...) z 15 lutego 2007 r. Dotyczy to również obszaru, na którym usytuowana jest przedmiotowa nieruchomość, gdyż obowiązujący uprzednio na tym terenie plan zagospodarowania przestrzennego wprowadzony został przed wymienionym wyżej terminem. Aktualnie opracowane jest studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy przyjęte uchwałą Rady Gminy w B.nr (...)z dnia 15.02.2007 r. Z informacji w nim zawartych wynika, że nieruchomości położone w miejscowości C., działki nr (...)znajdują się w całości w podobszarze A ograniczonego użytkowania utworzonego uchwałą Sejmiku Województwa (...)z dnia 9 lutego 2010 r. w sprawie utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania dla lotniska wojskowego Ł.i podlega ograniczeniom wynikającym z powyższej uchwały (dowód: opinia biegłego K. N.– k. 321-373, opinia Politechniki (...)k. 180-212).

W dniu 09 lutego 2010 roku Sejmik Województwa (...)podjął uchwałę Nr(...)w sprawie utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania lotniska Ł.(Dz. U. Woj. (...)Nr 2010.88.689 z 29 marca 2010 roku). Przedmiotowa uchwała weszła w życie 13 kwietnia 2010 roku. Na jej podstawie obszar ograniczonego użytkowania został podzielony na dwa podobszary oznaczone symbolami A (podobszar, którego granicę wewnętrzną wyznacza granica terenu lotniska, zewnętrzną natomiast wyznacza izolinia równoważnego poziomu dźwięku A dla pory nocy - przydział czasu od godz. 22.00 do 6.00 - wyrażonego wskaźnikiem hałasu L AeqN = 50 dB) i podobszar B (granicę wewnętrzną wyznacza izolinia równoważnego poziomu dźwięku A dla pory nocy, wyrażonego wskaźnikiem hałasu L AeqN = 50 dB, zewnętrzną granicę podobszaru B wyznacza izolinia równoważnego poziomu dźwięku A dla pory nocy, wyrażonego wskaźnikiem hałasu L AeqN = 45 dB).

Uchwała Sejmiku Województwa (...) Nr (...) ogranicza właścicieli działek położonych w obszarze ograniczonego użytkowania w ten sposób, że nie mogą oni skutecznie dochodzić zaniechania emisji hałasu przez lotnisko. Ponadto w obszarze ograniczonego użytkowania wprowadzono następujące ograniczenia w zakresie przeznaczenia terenu:

1.  w podobszarze A:

a)  zakaz przeznaczania terenu pod zabudowę mieszkaniową jedno- i wielorodzinną, zagrodową i zamieszkania zbiorowego oraz mieszkaniowo-usługową, z zastrzeżeniem paragrafu 10,

b)  zakaz tworzenia terenów rekreacyjno-wypoczynkowych,

c)  zakaz tworzenia stref ochronnych „ A " uzdrowisk,

d)  zakaz przeznaczania terenu pod budowę: szpitali, domów opieki społecznej, obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży,

1.  w podobszarze B:

a)  zakaz tworzenia stref ochronnych „A " uzdrowisk,

b)  zakaz przeznaczania terenu pod budowę: szpitali, domów opieki społecznej, obiektów związanych ze stałym łub czasowym pobytem dzieci i młodzieży, działających w porze nocy.

Nadto w obszarze ograniczonego użytkowania wprowadzono następujące ograniczenia w zakresie sposobu korzystania z terenu:

1.  w podobszarze A:

a)  zakaz budowy budynków jedno- i wielorodzinnych oraz zamieszkania zbiorowego, zagrodowego, mieszkaniowo - usługowego, szpitali, domów opieki społecznej, a także obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży, z zastrzeżeniem paragrafu 10,

b)  zakaz zmiany sposobu użytkowania obiektów budowlanych w całości łub części na budynki mieszkalne jedno- i wielorodzinne, zamieszkania zbiorowego, mieszkaniowo - usługowego oraz na zabudowę zagrodową i na szpitale, domy opieki społecznej oraz obiekty związane ze stałym łub czasowym pobytem dzieci i młodzieży, z zastrzeżeniem paragrafu 10,

1.  w podobszarze B:

a)  zakaz budowy szpitali, domów opieki społecznej, obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży, działających w porze nocy,

b)  zakaz zmiany sposobu użytkowania obiektów budowlanych w całości lub części na szpitale, domy opieki społecznej oraz obiekty związane ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży, działających w porze nocy.

W podobszarze A dopuszczono zmianę sposobu użytkowania budynków w całości lub w części na cele mieszkaniowe oraz budowę nowych budynków mieszkalnych jednorodzinnych jako towarzyszących innym funkcjom, na warunkach określonych w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku planu miejscowego, na warunkach określonych w decyzji o warunkach zabudowy,

Wartość rynkowa nieruchomości powoda została określona przy zastosowaniu metody porównawczej polegającej na porównaniu parami. Dla potrzeb charakterystyki rynku nieruchomości wykorzystano wyniki badania i analizy transakcji rynkowych oraz cen kształtujących się na rynku lokalnym, obejmującym powiat (...) i sąsiednie. Kryterium doboru stanowiło uwarunkowanie porównywalnością cech poszczególnych nieruchomości. Określając zmianę wartości zabudowanej działki (...) biegły podkreślił, że na badanym obszarze brak jest wystarczającej do porównań liczby obiektów, dla których jedyną różnicującą cechą jest występowania bądź brak uciążliwości związanych z funkcjonowaniem lotniska, różnicę wartości działki zabudowanej odzwierciedla wskaźnik procentowy zmiany cen określony na podstawie danych z lokalnego rynku nieruchomości. Wartość rynkowa nieruchomości została określona w oparciu o średnią arytmetyczną skorygowanych cen transakcyjnych i wynosi 361 600 zł. W celu określenia utraty wartości wykorzystany został obliczony uprzednio wskaźnik wynoszący dla podobszaru A 9,9 %. Oszacowana w ten sposób utrata wartości rynkowej zabudowanej działki nr (...) wynosi 35 800 zł (361 600 x 9,9 %= 35 800 zł), (dowód: opinia biegłego K. N. – k. 321-373, opinia Politechniki (...) k. 180-212).

W odniesieniu do określenia zmiany wartości niezabudowanych działek (...) podkreślić należy, iż według studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy działki (...) do głębokości ca 75 od drogi usytuowane są na terenach przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniową z towarzyszącymi usługami nieuciążliwymi (w tym usługi publiczne) oraz zabudowę letniskową i zabudowę zagrodową. Z informacji zawartych w aktach sprawy wynika, że właściciel wystąpił z wnioskiem o wydanie warunków zabudowy w zakresie budowy budynków mieszkalnych w zabudowie zagrodowej w gospodarstwie rolnym. W świetle uregulowań ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (art. 61 ust. 1) - wobec braku planu zagospodarowania przestrzennego - wydanie decyzji o warunkach zabudowy jest możliwe jedynie w przypadku łącznego spełnienia następujących warunków:

1)  co najmniej jedna działka sąsiednia, dostępna z tej samej drogi publicznej, jest zabudowana w sposób pozwalający na określenie wymagań dotyczących nowej zabudowy w zakresie kontynuacji funkcji, parametrów, cech i wskaźników kształtowania zabudowy oraz zagospodarowania terenu, w tym gabarytów i formy architektonicznej obiektów budowlanych, linii zabudowy oraz intensywności wykorzystania terenu;

2)  teren ma dostęp do drogi publicznej;,

3)  istniejące lub projektowane uzbrojenie terenu jest wystarczające dla zamierzenia budowlanego (warunek ten uznaje się za spełniony, jeżeli wykonanie uzbrojenia terenu zostanie zagwarantowane w drodze umowy zawartej między właściwą jednostką organizacyjną a inwestorem);

4)  teren nie wymaga uzyskania zgody na zmianę przeznaczenia gruntów rolnych i leśnych na cele nierolnicze i nieleśne albo jest objęty zgodą uzyskaną przy sporządzaniu miejscowych planów, które utraciły moc na podstawie art. 67 ustawy;

5)  decyzja jest zgodna z przepisami odrębnymi.

Wójt Gminy B. odmówił wydania warunków zabudowy ze względu na niezgodność z przepisami odrębnymi, w tym przypadku z uchwałą Sejmiku Województwa (...) nr (...) z dnia 9 lutego 2010 r. Z analizy przeprowadzonej na etapie postępowania administracyjnego wynika, że pozostałe przesłanki są spełnione, w związku z czym są podstawy do stwierdzenia degradacji funkcji mieszkaniowej w następstwie wejścia w życie przytoczonej wyżej uchwały Sejmiku. W związku z tym wartość szkody dla przedmiotowych działek została oszacowana jako różnica pomiędzy wartością rynkową gruntów z możliwością zabudowy mieszkaniowej oraz gruntów bez takiej możliwości. Dla działki nr (...) współczynnik korygujący wynosi 0,98, a dla działki nr (...). Przy średniej cenie transakcyjnej 16,04 zł / m daje wartość 1 m powierzchni w wysokości odpowiednio 15,72 zł i 16,04. Końcowy wynik oszacowania został również zaokrąglony do pełnych setek z uwagi na przeliczenia kwot pośrednich. Określona na tej podstawie wartość rynkowa wyodrębnionych części nieruchomości bez uwzględniania ograniczeń wynosi:

⚫

działka (...) = 41 300 zł

⚫

działka (...) = 30 100 zł

Określona na tej podstawie wartość rynkowa wyodrębnionych części nieruchomości po uwzględnieniu ograniczeń wynikających z uchwały sejmiku wynosi:

♦

działka (...) = 14.200 zł

♦

działka (...) = 10. 000 zł

W odniesieniu do szacowanych części nieruchomości spadek wartości rynkowej wynika z pozbawienia ich możliwości zabudowy mieszkaniowej po wejściu w życie uchwały nr (...) Sejmiku Województwa (...).

Podsumowując powyższe dokonano określenia utraty wartości działek niezabudowanych nr (...) i okazało się, że:

działka (...) 41.300 zł - 14.200 zł= 27.100 zł

działka (...) 30.100 zł – 10.000 = 20.100 zł

Razem utrata wartości obu działek wynosi zatem 47.200 zł.

Niezbędny zakres prac koniecznych do rewitalizacji akustycznej budynku mieszkalnego wskazanych przez powołany instytut naukowy obejmuje wymianę w 3 pomieszczeniach 4 istniejących okien o podwyższonej izolacji akustycznej i montaż urządzenia klimatyzacyjnego pokoju od strony południowej. Niezbędny zakres koniecznych do rewitalizacji akustycznej budynku magazynowo-biurowego wymaga wykonania drzew wewnętrznych oddzielających pomieszczenie administracyjne od korytarza wejściowego z zastosowaniem elementów o parametrach zalecanych w opinii biegłych akustyków. W celu uzyskania pożądanego efektu podwyższonej izolacyjności akustycznej wzięta została pod uwagę konieczność przeprowadzenia prac ponadstandardowych, wykraczających poza przewidziane dla danego typu obiektów w okresie ich budowy. Według zaleceń autorów opinii w zakresie akustyki wskazane jest zamontowanie klimatyzatora w 1 pomieszczeniu. Za adekwatne w tym przypadku przyjęte zostało zastosowanie klimatyzatora typu S.. W celu określenia kosztów rewitalizacji akustycznej budynków wycena została przeprowadzona w podejściu kosztowym techniką szczegółową. Wartość robót została przez biegłego ustalona z zastosowaniem obowiązujących w dniu rozliczenia cen średnich publikowanych przez wydawnictwo (...) Sp. z o.o. za III kwartał 2014 r. z uwzględnieniem współczynnika regionalnego dla województwa (...). Pomocniczo do określenia kosztów prac dostosowawczych zostały przez biegłego wykorzystane publikacje branżowe, a także informacje uzyskane od producentów, dostawców i wykonawców robót oraz w placówkach handlowych i serwisowych, z uwzględnieniem lokalnych cen rynkowych. Szacowana wartość robót niezbędnych dla zapewnienia odpowiedniego klimatu akustycznego budynków mieszkalnego oraz magazynowo-biurowego według zakresu robót wykazanego w opinii Politechniki (...) stanowi kwotę 15 800 złotych brutto (14 400 zł netto). Wskazane koszty rewitalizacji akustycznej budynku mieszkalnego odzwierciedlają niezbędny zakres nakładów, bez uwzględnienia stopnia zużycia budynku oraz ewentualnych korzyści, jakie właściciel nieruchomości może odnieść w przypadku dostosowywania obiektu do wymagań normatywnych (np. walory estetyczne, komfort użytkowania) (dowód: opinia biegłego K. N. – k. 321-373, opinia Politechniki (...) k. 180-212). .

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych wyżej dowodów.

Sąd uznał wszystkie wyżej wymienione dokumenty za wiarygodne, przede wszystkim dokumenty urzędowe, za które należy uznać przedłożone przez stronę powodową decyzje administracyjne o warunkach zabudowy. Zostały sporządzone w odpowiedniej formie przez uprawnione do tego organy i w ramach ich kompetencji, odpowiadając tym samym dyspozycji art. 244 § 1 k.p.c. Zgodnie z treścią art. 244 § 1 k.p.c., dokumenty urzędowe, sporządzone w przepisanej formie przez powołane do tego organy władzy publicznej i inne organy państwowe w zakresie ich działania, stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone. Dokumenty prywatne, a za takie uznać należy korespondencję wymienioną przez strony przed zawiśnięciem miedzy nimi sporu, zostały również uznane za wiarygodne. W postępowaniu cywilnym dokument prywatny stanowi dowód tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie - art. 245 k.p.c. Autentyczność dokumentów prywatnych i urzędowych oraz prawdziwość treści dokumentów urzędowych nie była kwestionowana przez żadną ze stron w oparciu o treść art. 232 k.p.c. w zw. z art. 252 k.p.c. i art. 253 k.p.c. Także Sąd nie znalazł podstaw do tego, aby uczynić to z urzędu. Tym samym okazały się one przydatne w sprawie, stając się podstawą powyższych ustaleń faktycznych. Okoliczność, że żadna ze stron nie kwestionowała treści kserokopii dokumentów znajdujących się w aktach sprawy pozwoliła na potraktowanie tych kopii jako dowodów pośrednich istnienia dokumentów o treści im odpowiadającej.

Ustalenia faktyczne w sprawie Sąd oparł także na opinii Politechniki (...), ostatecznie nie kwestionowanej przez strony oraz na opinii biegłego sądowego K. N.w zakresie, w jakim biegły oszacował spadek wartości nieruchomości powoda. W ocenie sądu opinia sporządzona została w sposób jasny, rzeczowy i przejrzysty. Biegły wskazał, na czym oparł się wydając opinię, z jakich korzystał źródeł i jaką posłużył się metodologią. W sposób zrozumiały przedstawił wnioski opinii oraz w jaki sposób do nich doszedł, jak również przekonująco i wyczerpująco odniósł się do zastrzeżeń zgłoszonych przez strony. Sąd nie miał też wątpliwości co do tego, że biegły posiada kompetencje i doświadczenie potrzebne do wydania opinii w sprawie. Podkreślić należy, że biegły sądowy K. N.sporządzał opinie w zbliżonych rodzajowo sprawach dotyczących obniżenia wartości nieruchomości w związku z utworzeniem strefy ograniczonego użytkowania dla lotniska w Ł.(które nie były kwestionowane przez sądy obydwu instancji), co pozwala uznać, że posiada on doświadczenie i wiedzę w przedmiocie objętym zakresem opinii w niniejszej sprawie.

Z przyczyn powyżej przedstawionych opinię biegłego sądowego K. N.w zakresie szacującym spadek wartości nieruchomości należało uznać za w pełni wiarygodną i przydatną, zaś treść zastrzeżenia strony pozwanej do opinii biegłego nie podważyły skutecznie wniosków i metodologii przyjętej przez biegłego. W konsekwencji to właśnie opinia biegłego K. N.stanowiła podstawę do dokonania w sprawie ustaleń istotnych z punktu widzenia jej rozstrzygnięcia. Biegły wyjaśnił w szczególności, a sąd te wyjaśnienia w pełni podziela, jakie okoliczności legły u podstaw dokonania opisanego w opinii doboru nieruchomości do przeprowadzenia analizy porównawczej. Wskazał z jakiej literatury fachowej korzystał przy sporządzaniu opinii. Biegły uzasadnił również przyjętą metodologię obliczeń. Wyjaśnił, z jakich przyczyn przyjęta przez niego metoda jest prawidłowa i prowadzi do uzyskania adekwatnych wyników. W ocenie sądu sposób przygotowania opinii odpowiada prawu, w szczególności jest zgodny z wymogami rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 21 września 2004 r. w sprawie wyceny nieruchomości i sporządzania operatu szacunkowego (Dz. U. z 2004 r., Nr 207, poz. 2109). Biegły K. N.wydając opinię dysponował wiedzą z zakresu obrotu nieruchomościami, reakcji lokalnego rynku na wprowadzenie strefy ograniczonego użytkowania, jak również posiłkował się wyliczeniami i opracowaniami odnośnie spadku wartości nieruchomości usytuowanych w pobliżu lotniska.

Zdaniem Sądu nie mogła skutecznie podważyć przydatności opinii biegłego K. N.sporządzona na wniosek strony pozwanej opinia biegłej B. M.. Biegła dokonując oceny utraty wartości nieruchomości powoda wskazała, że ograniczenia wynikające z uchwały Sejmiku Województwa (...)nie wpływają na obniżenie jej wartości rynkowej. Z takim twierdzeniem biegłej nie sposób się zgodzić. Biegła w wywodach swoich pominęła bowiem zupełnie fakt, iż wartość nieruchomości powoda przeznaczonych w studium pod zabudowę uległa zmniejszeniu w następstwie ustanowionych ograniczeń w zakresie sposobu korzystania z nieruchomości na mocy wymienionej uchwały. Już bowiem sama okoliczność wprowadzenia strefy ograniczonego użytkowania ze względu na spodziewany poziom hałasu lotniczego, a tym samym niemożność dotrzymania standardów poziomu hałasu w środowisku, powoduje, że właściciele nieruchomości położonych w jej granicach, ale również potencjalni ich nabywcy muszą liczyć się z odpowiednimi niedogodnościami zarówno w sposobie zagospodarowania jak i w sposobie ich użytkowania. Wiedza uczestników rynku (tzw. świadomych nabywców) o potencjalnym podwyższonym ryzyku zamieszkiwania w okolicach lotnisk, a w szczególności w obrębie utworzonego wokół niego obszaru ograniczonego użytkowania, powoduje utratę wartości nieruchomości. Biegła zupełnie okoliczności te pominęła, nadto wydana przez nią opinia jest niepełna. Przede wszystkim przy danych wskazanych przez biegłą, nie da się przeprowadzić matematycznego sprawdzenia obliczeń. Biegła nadto nie uzasadniła w sposób wyczerpujący wysokości spadku wartości nieruchomości, w szczególności brakowało dogłębnej analizy rynku nieruchomości pod kątem wpływu różnych czynników na zmianę wartości (takich jak: zmiana sytuacji gospodarczej, zmiany koniunktury na rynku nieruchomości), brakowało analizy wzajemnego przenikania się tych czynników. Nadto jak słusznie dostrzegł pełnomocnik powoda biegła pomyliła się. Dokonując bowiem analizy transakcji gruntów przeznaczonych pod zabudowę w obszarach ograniczonego użytkowania objętych uchwałą Sejmiku po dniu 12 kwietnia 2010 r. Widnieją tam w tabelach działki przyjęte do materiału porównawczego jako położone w podobszarze A, co nie jest prawdą. Działki te nie znajdują się w wykazie nieruchomości znajdujących się w podobszarze A obszaru ograniczonego użytkowania. Tym samym analiza dokonana przez biegłą jest obarczona błędnymi założeniami, a dobór nieruchomości wziętych przez biegłą do porównania jest niewłaściwy, co prowadzi do równie błędnych konkluzji i zaniżenia zarówno wyceny samej nieruchomości jak i oszacowania szkody związanej z utratą jej wartości. Powyższe uchybienia musiały wpłynąć na ocenę wydanej przez biegłą B. M.opinii. Z tych też wszystkich względów Sąd oparł się na opinii biegłego K. N.. W zakresie utraty wartości rynkowej biegły ten w przeciwieństwie do Biegłej B. M.oparł się nie tylko na analizie transakcji rynkowych, przy czym należy zauważyć, iż takowe w bezpośrednim sąsiedztwie lotniska w odniesieniu do nieruchomości zbudowanych po 12 kwietnia 2010r. nie występowały. Biegły zwrócił uwagę, iż trend w zakresie spadku wartości rozpoczął się wraz z powstaniem lotniska w Ł., tj. w roku 1957, a niski popyt wynika z uciążliwości związanej z immisją hałasu oraz ograniczeniem możliwości inwestycyjnych. Uchwała sejmiku sankcjonuje występujący, lecz dotychczas nieuregulowany stan uciążliwości. W przeciwieństwie do opinii B. M., opinia K. N.została bardzo szczegółowo uzasadniona i zawiera gruntowną analizę rynku, nie tylko w aspekcie czasowym, lecz również lokalizacyjnym.

Podsumowując wskazać należy, że w ocenie sądu opinia biegłego K. N.w zakresie szacującym spadek wartości nieruchomości powoda została sporządzona w sposób prawidłowy, z zachowaniem wszelkich zasad szacowania nieruchomości. W konsekwencji nie można jej postawić zarzutu, że nie jest przydatna dla poczynienia ustaleń faktycznych w rozpoznawanej sprawie. Opinia ta została opracowana przez osobę posiadającą kwalifikacje i wiedzę ze wskazanej wyżej dziedziny, specjalistę o wieloletnim doświadczeniu na polu praktyki i teorii. Stąd też jej istotny walor pomocniczy przy rozstrzyganiu niniejszej sprawy. Przydatność w/w opinii wynika również z tego, iż odpowiada ona postawionej tezie dowodowej, a autor tej opinii jako osoba obca do stron niewątpliwie nie jest zainteresowany treścią rozstrzygnięcia, jakie zapadnie w niniejszej sprawie. Patrząc przez pryzmat pozostałego materiału dowodowego, uznanego za wiarygodny i spójny, znajdującego się w aktach sprawy, nie sposób kwestionować wywodów powyższej opinii, jej spójności i fachowości. Sąd nie znalazł ponadto żadnych podstaw, aby opinię tę zakwestionować z urzędu.

Z tych też wszystkich względów Sąd oparł się na opinii biegłego K. N.. Uchwała sejmiku sankcjonuje występujący, lecz dotychczas nieuregulowany stan uciążliwości. W przeciwieństwie do opinii B. M., opinia K. N.została bardzo szczegółowo uzasadniona i zawiera gruntowną analizę rynku, nie tylko w aspekcie czasowym, lecz również lokalizacyjnym.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo okazało się częściowo zasadne.

Stosownie do treści art. 129 ust. 2 ustawy Prawo ochrony środowiska z 27 kwietnia 2001 r. (Dz. U. z 2008 roku Nr 25, poz. 150 z późn. zm.), w związku z ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości jej właściciel może żądać odszkodowania za poniesioną szkodę. Szkoda obejmuje również zmniejszenie wartości nieruchomości. Przesłankami wynikającej z powyższej regulacji odpowiedzialności są: wejście w życie rozporządzenia lub aktu prawa miejscowego powodującego ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości, szkoda poniesiona przez właściciela nieruchomości, jej użytkownika wieczystego lub osobę, której przysługuje prawo rzeczowe do nieruchomości i związek przyczynowy między wprowadzonym ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości a szkodą. Z art. 129 ust. 2 p.o.ś. wynika, iż szkodą jest także zmniejszenie wartości nieruchomości, co koresponduje z pojęciem straty w rozumieniu art. 361 § 2 k.c., przez którą rozumie się, między innymi zmniejszenie aktywów.

Zastosowanie art. 129 ust. 2 p.o.ś. jako podstawy roszczenia odszkodowawczego właściciela nieruchomości z tytułu obniżenia jej wartości w związku z ograniczeniem sposobu korzystania z niej w następstwie ustanowienia obszaru ograniczonego użytkowania było przedmiotem obszernego orzecznictwa. W judykaturze funkcjonuje pogląd, w świetle którego, mówiąc o obszarze ograniczonego użytkowania trzeba dostrzegać z jednej strony związane z jego utworzeniem ograniczenia w zakresie sposobu korzystania z nieruchomości, z drugiej, natomiast przyczyny, które legły u podstaw utworzenia tego obszaru. Wspomniane ograniczenia są związane z nieruchomością położoną na obszarze ograniczonego użytkowania i dotyczą każdego jej właściciela. Dopóki bowiem będzie istniał obszar ograniczonego użytkowania, dopóty będą obowiązywały wprowadzone na jego terenie ograniczenia w zakresie przeznaczenia terenów, wymagań technicznych dotyczących budynków oraz sposobu korzystania z terenów. Obszar ograniczonego użytkowania ingeruje w prawo własności i w sferę wolności właściciela, wobec czego wyszczególnienie sytuacji, w których dojdzie do utworzenia go, jest wyczerpujące i wymaga uprzednio stwierdzenia, że zastosowanie najlepszych dostępnych metod i środków nie doprowadziło do utrzymania dopuszczalnych warunków środowiska. Konieczność utworzenia obszaru wynika z tego, iż jest to jedyny sposób uzyskania efektu w postaci ochrony zasobów środowiska, która uwzględnić powinna wyczerpanie dostępnych środków i zasadę proporcjonalności przewidzianą w art. 31 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Samo już zatem utworzenie obszaru ograniczonego użytkowania wskazuje na negatywne oddziaływanie lotniska na środowisko w stopniu wymagającym wprowadzenia ograniczeń w wykonywaniu prawa własności. Ograniczenia te musi respektować każdy właściciel nieruchomości (wyrok Sądu Najwyższego z 25 lutego 2009 r., II CSK 565/08, wyrok Sądu Najwyższego z 25 lutego 2009 r., II CSK 546/08, niepubl., lex 528219).

W niniejszej sprawie powód wskutek wprowadzenia obszaru ograniczonego użytkowania, obejmującego stanowiącą jego własność nieruchomość poniósł szkodę polegającą na ograniczeniu w sposobie korzystania z niej, a w konsekwencji - zmniejszeniu jej wartości. Wskutek ustanowienia obszaru ograniczonego użytkowania uchwałą Sejmiku Województwa (...)Nr (...)(Dz. U. Woj. (...)Nr (...)z 29 marca 2010 roku) w podobszarze A, na terenie którego usytuowana jest należąca do powoda nieruchomość, wprowadzono ograniczenia dotyczące w szczególności zakazu zabudowy i zmiany sposobu użytkowania, co powoduje degradację mieszkaniowej funkcji urbanistycznej. W związku z powyższym powstała po stronie powoda szkoda w postaci obniżenia wartości jej nieruchomości z powodu ograniczeń przewidzianych powołaną uchwałą, a nadto istnieje związek przyczynowy, o którym mowa w art. 361 § 1 k.c. Wskazać należy, że w związku z ustanowieniem obszaru ograniczonego użytkowania pozostaje nie tylko obniżenie wartości nieruchomości, będące następstwem ograniczeń przewidzianych bezpośrednio w treści uchwały o utworzeniu obszaru (zwłaszcza dotyczących ograniczeń zabudowy), lecz także obniżenie wartości nieruchomości wynikające z tego, że wskutek wejścia w życie rozporządzenia dochodzi do zawężenia granic własności (art. 140 k.c.
w zw. z art. 144 k.c.), i tym samym ścieśnienia wyłącznego władztwa właściciela względem nieruchomości położonej na obszarze ograniczonego użytkowania. Powód nie może skutecznie dochodzić zaniechania imisji hałasu przez lotnisko, w związku z czym doszło do zawężenia przysługujących jemu, wynikających z prawa własności, uprawnień związanych z podejmowaniem działań ochronnych wobec swojej własności. Do zakresu szkody podlegającej naprawieniu na podstawie art. 129 ust. 2 p.o.ś. należy więc obniżenie wartości nieruchomości wynikające z faktu, że jej właściciel będzie musiał znosić dopuszczalne na tym obszarze immisje np. hałas . (wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 18 listopada 2010 r., I ACa 884/10, lex 756735).

Pokreślenia przy tym wymaga, że wbrew twierdzeniom pozwanego, w niniejszej sprawie, nie można oceniać zasadności dochodzonego przez powoda roszczenia odszkodowawczego przez pryzmat ograniczeń w sposobie dotychczasowego korzystania ze stanowiącej jego własność nieruchomości jako odnoszących się do gruntów o charakterze rolnym. Jak to zostało już wyżej wskazane, dla nieruchomości powoda brak jest planu zagospodarowania przestrzennego przy odmownej decyzji o warunkach zabudowy niejednokrotnie powstają wątpliwości odnośnie potencjalnej możliwości sposobu zagospodarowania nieruchomości. Nieruchomości powoda mają jednak częściowo charakter budowlany. Powód mógł zatem dotychczas dokonać podziału nieruchomości i rozporządzać powstałymi działkami z uwzględnieniem takiego ich przeznaczenia. Z tych też względów ograniczenie w sposobie dotychczasowego korzystania z nieruchomości należy badać pod kątem utraty zdolności swobodnego wykorzystania nieruchomości na cele budownictwa i tylko w tej części podlega ocenie pod kątem spadku jej wartości. Powód poniósł zresztą koszty związane z doprowadzeniem do działki niezabudowanej 262 mediów i wystąpił o wydanie decyzji o warunkach zabudowy na niej, uzyskując odmowę. Obecnie nie może także dokonać żadnej rozbudowy budynków na działce (...), gdzie mieszka z rodziną.

Niewątpliwie zatem, wskutek uszczuplenia zakresu i sposobu dotychczasowego korzystania z nieruchomości oraz zmuszenia właścicieli do zmiany dotychczasowego jej przeznaczenia, co wynika z utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania w obrębie którego usytuowane są stanowiące własność powoda nieruchomości, doznał on szkody obejmującej obniżenie jej wartości.

Nieruchomość jest dobrem inwestycyjnym i o ile nie jest wyłączona spod obrotu podlega regułom rynkowym, a jej wartość jest weryfikowana przez wolny rynek, niezależnie od tego czy jej właściciel zamierza zbyć swoją własność, czy też nie poczynił w tym zakresie żadnych kroków (wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 30 września 2009 r., I ACa 484/09, lex 756606, I Aca 772/09 z 17 czerwca 2010 r., lex 756717). W orzecznictwie przyjmuje się, iż obniżenie wartości nieruchomości generuje stratę niezależnie od tego, czy właściciel ją zbył, czy też nie zamierza podjąć w tym kierunku żadnych działań. Przesłanką roszczenia odszkodowawczego przewidzianego w art. 129 ust. 2 p.o.ś. nie jest bowiem jej zbycie. Odszkodowanie nie jest też ograniczone do rzeczywistej straty, gdyż obowiązuje zasada pełnej odpowiedzialności odszkodowawczej za wprowadzenie ograniczeń w korzystaniu z nieruchomości (wyrok Sądu Najwyższego z 25 lutego 2009 r., II CSK 546/08, niepubl., lex 503415).

Wartość należących do powoda nieruchomości uległa obniżeniu również z uwagi na samo położenie w okolicach lotniska wojskowego w Ł. i na skutek hałasu związanego z jego funkcjonowaniem, niewątpliwie negatywnie postrzeganego przez potencjalnych nabywców nieruchomości. Zainteresowanie nabyciem nieruchomości w okolicach lotniska spadło, a potencjalni nabywcy mogą być skłonni do kupna nieruchomości położonych w obszarze ograniczonego użytkowania, ale za odpowiednio niższą cenę.

Wobec powyższego oraz mając na uwadze opinię biegłego rzeczoznawcy K. N., Sąd Okręgowy ustalił, że wartość rynkowa należących do powoda nieruchomości uległa obniżeniu o kwotę 83.000 zł brutto. W konsekwencji właśnie ta kwota podlegała zasądzeniu na rzecz powoda. Biegły sądowyK. N.wszechstronnie określił tendencje na rynku nieruchomości w strefie ograniczonego użytkowania, jak i poza nią, biorąc pod uwagę szereg okoliczności mających wpływ na ceny nieruchomości. Nie budził wątpliwości wpływ obszaru ograniczonego użytkowania lotniska w Ł.na wartość nieruchomości tam położonych, co spowodowało, iż ceny uzyskiwane za nieruchomości położone na obszarze ograniczonego użytkowania były niższe od cen podobnych nieruchomości położonych poza tym obszarem. Należy w tym miejscu wskazać, że utrata wartości nieruchomości powoda związana jest z położeniem nieruchomości w strefie obszaru ograniczonego użytkowania ustanowionego dla lotniska w Ł.i obejmuje uciążliwości związane z funkcjonowaniem lotniska, przede wszystkim w postaci hałasu. Nie miało znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy to, czy po utworzeniu obszaru normy hałasu w rzeczywistości są przekraczane, skoro skutek w postaci obawy przed ich przekroczeniem już wystąpił w świadomości społecznej, a to skutkowało spadkiem wartości nieruchomości. Opierając się na opinii biegłego sądowego K. N.Sąd stwierdził istnienie adekwatnego związku przyczynowego pomiędzy utworzeniem obszaru ograniczonego użytkowania a zmianami cen, w tym spadkiem wartości rynkowej nieruchomości powoda. Zdaniem Sądu sama świadomość ponadnormatywnych immisji (hałasu), wynikająca z samego faktu wprowadzenia obszaru ograniczonego użytkowania, niewątpliwie ujemnie wpływa na atrakcyjność nieruchomości, a dodatkowo usankcjonowanie generowania tych immisji uniemożliwia właścicielowi wystąpienia o ochronę przed nimi na drodze prawnej. Wskazać należy, że normalny (adekwatny) związek przyczynowy zachodzi wówczas, gdy według empirycznie poznanych praw rządzących określoną sferą życia człowieka i występujących w tej sferze prawidłowości określony fakt jest skutkiem innego określonego faktu (por. np. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 października 1972 r., II PZ 288/72). W ocenie sądu tak rozumiany związek przyczynowy istnieje w rozpoznawanej sprawie. Niewątpliwy jest bowiem związek spadku wartości nieruchomości z zakłóceniami w korzystaniu z niej wywołanymi sąsiedztwem lotniska, które generuje hałas i nakazem znoszenia tego hałasu bez możliwości skorzystania z roszczenia negatoryjnego z art. 222 § 2 k.c. Nie sprzeciwiała się przy tym żądaniu pozwu okoliczność, że utworzenie obszaru ograniczonego użytkowania po części spowodowane jest wypełnianiem zadań o charakterze użyteczności publicznej. Zadania w tym zakresie winny być bowiem realizowane z poszanowaniem prawa własności.

Mając powyższe na względzie sąd uznał, że powód wykazał, iż wartość objętej rozpoznawanym żądaniem nieruchomości uległa zmniejszeniu z uwagi na objęcie jej obszarem ograniczonego użytkowania wprowadzonym rozporządzeniem Sejmiku Województwa (...) z dnia 09 lutego 2010 roku w sprawie utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania lotniska Ł..

Stosownie do treści art. 136 ust. 3 p.o.ś., w razie określenia na obszarze ograniczonego użytkowania wymagań technicznych dotyczących budynków, szkodą, o której mowa w przepisie art. 129 ust. 2 ustawy, są także koszty poniesione w celu wypełnienia tych wymagań przez istniejące budynki, nawet w przypadku braku obowiązku podjęcia działań w tym zakresie. W judykaturze przyjmuje się, że obowiązek naprawienia szkody przez wypłatę odpowiedniej sumy pieniężnej powstaje z chwilą jej wyrządzenia i nie jest uzależniony od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy rzeczy i czy w ogóle zamierza ją naprawić. Odszkodowanie bowiem ma wyrównać uszczerbek majątkowy powstały w wyniku zdarzenia wyrządzającego szkodę, istniejący w chwili jej wyrządzenia do czasu, gdy zobowiązany wypłaci poszkodowanemu sumę pieniężną odpowiadającą szkodzie ustalonej w sposób prawem przewidziany (uchwała Sądu Najwyższego z 15 listopada 2001 r. w sprawie III CZP 68/01 – OSNC 2002, z 6., poz. 74).

Obowiązek naprawienia szkody po stronie pozwanej polegający na uiszczeniu odpowiedniej sumy pieniężnej, powstał z chwilą wyrządzenia powodowi szkody, tj. z chwilą wejścia w życie uchwały Sejmiku Województwa (...) Nr (...), kształtującej zakres koniecznych do wykonania nakładów rewitalizacyjnych i obligujący do ich poczynienia. Poniesienie nakładów pozwala na uniknięcie hałasu przekraczającego poziomy normatywne i przyczynia się do zwiększenia atrakcyjności nieruchomości, jednak nie wpływa na podniesienie jej ceny z uwagi na lokalizację w strefie ograniczonego użytkowania (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 30 września 2009 r., I ACa 484/09 lex 756606).

Koszty związane z zapewnieniem w budynku mieszkalnym oraz magazynowo-biurowym powoda właściwego klimatu akustycznego są bezpośrednim uszczerbkiem związanym z ustanowieniem stref ograniczonego użytkowania. Budynek przeznaczony na potrzeby mieszkaniowe wymaga ochrony akustycznej, podlegając tym samym ochronie przed hałasem na podstawie przepisów rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Usytuowane na należącej do powoda nieruchomości budynki mieszkalne nie spełniają obowiązujących wymogów i nie zapewniają należytego klimatu akustycznego. W celu ochrony akustycznej konieczne jest poczynienie nakładów, których łączne koszty biegły K. N. określił na kwotę 15.800 zł brutto (14.400 zł netto). Koszty te mają zapewnić właściwy klimat akustyczny obiektu i odzwierciedlają zakres nakładów, których powód dotychczas nie poczynił, co jednak nie stoi na przeszkodzie w dochodzeniu odszkodowania, ponieważ zgodnie z funkcjonującym w doktrynie i judykaturze poglądem, roszczenie o zasądzenie kosztów potrzebnych do rewitalizacji akustycznej budynku nie jest uzależnione od uprzedniego poniesienia tych wydatków (wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 10 kwietnia 2008r., I ACa 2/2008, lex 580137). Niezależnie od powyższe dostrzec należy, że zastosowanie rozwiązań technicznych koniecznych dla spełnienia przez budynek wymagań akustycznych nie niweluje wszystkich niedogodności związanych z ustanowieniem strefy ograniczonego użytkowania. Po pierwsze bowiem, uległa istotnemu zmniejszeniu funkcjonalność siedliska na przestrzeni znajdującej się poza budynkami. Co więcej, nie wymaga wiedzy specjalnej ustalenie, że konieczność stosowania klimatyzatora wiąże się nie tylko ze zwiększonym zużyciem energii elektrycznej, lecz również nie zapewnia wentylacji w sposób tożsamy z naturalnym przepływem powietrza.

Podsumowując, wynikające z powyższych rozważań wnioski potwierdzają, że
w sprawie zachodzi związek przyczynowy pomiędzy ustanowieniem obszaru ograniczonego użytkowania a szkodą poniesioną przez powoda w postaci zmniejszenia wartości jego nieruchomości oraz konieczności poniesienia przez niego nakładów na utrzymanie prawidłowego klimatu akustycznego wzniesionych na tych nieruchomościach budynków. W związku z tym Sąd Okręgowy uznał, iż powodowi przysługuje odszkodowanie w łącznej wysokości 98.800 zł, obejmującej kwotę 83.000 zł, o którą zmniejszyła się wartość przedmiotowej nieruchomości na skutek utworzenia strefy ograniczonego użytkowania wokół lotniska wojskowego w Ł. oraz kwotę 15.800 zł stanowiącą koszt nakładów, jakie powód zmuszony jest poczynić w celu rewitalizacji akustycznej budynku.

O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 k.c., zasądzając je od dnia 12 kwietnia 2012 roku – tj. o dnia wniesienia pozwu, czyli zgodnie z żądaniem pozwu.

Powództwo w pozostałym zakresie ponad kwotę 98.800 złotych podlegało oddaleniu.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c. i uwzględniając wynik postępowania (powód wygrał proces w 56 %) zasądzono od pozwanego na rzecz powoda kwotę 5.351 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, proporcjonalnie do wygranej części sprawy. Łączne koszty procesu poniesione przez strony wyniosły 15.984 złote ( opłata sądowa 8750 złotych , koszt zastępstwa procesowego każdej ze stron po 3600 złotych i 17 złotych opłaty pełnomocnictwa powoda.). Pozwany winien stosownie do zakresu uwzględnionego roszczenia powoda ponieść z tego 8.951 złotych, a poniósł 3600 złotych. Różnica podlegała więc zasądzeniu w ramach zwrotu kosztów.

Nadto mając na uwadze, iż łącznie kwota 12.344 zł tytułem poniesionych kosztów opinii biegłych została tymczasowo wydatkowana z sum budżetowych Skarbu Państwa nakazano pobrać od pozwanego na rzecz Sądu Okręgowego w Sieradzu kwotę 6.912 zł stanowiącą zwrot obciążającej go części wyłożonych tymczasowo wydatków (12.344 zł x 56%), zaś od powoda nakazano pobrać na Sądu Okręgowego w Sieradzu kwotę 5.431 zł (12.344 zł x 44 %) stanowiącą zwrot obciążającej go pozostałej części wyłożonych tymczasowo wydatków. Odnośnie pobrania od pozwanego części wydatków podkreślić w tym miejscu należy, że zgodnie z treścią art. 94 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. – o kosztach sądowych w sprawach cywilnych – Dz. U. Nr 90, poz. 594 ze zm.) Skarb Państwa nie ma obowiązku ponoszenia jedynie opłat sądowych, co nie dotyczy poniesionych w toku procesu wydatków.

Z tych wszystkich względów orzeczono jak w sentencji wyroku.