Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 września 2015 r.

Sąd Apelacyjny w Poznaniu III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSA Ewa Cyran /spr./

Sędziowie: SSA Marek Borkiewicz

del. SSO Sylwia Dembska

Protokolant: insp.ds.biurowości Beata Tonak

po rozpoznaniu w dniu 16 września 2015 r. w Poznaniu

sprawy J. Ż.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

o emeryturę

na skutek apelacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

od wyroku Sądu Okręgowego w Poznaniu

z dnia 25 września 2014 r. sygn. akt VII U 2746/14

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od pozwanego na rzecz wnioskodawcy kwotę 120 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego w instancji odwoławczej.

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 2 czerwca 2014 r. (znak: (...)) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. odmówił J. Ż. prawa do emerytury, gdyż na dzień 1 stycznia 1999 r. posiadał on jedynie 14 lat, 11 miesięcy i 20 dni stażu pracy w szczególnych warunkach, zamiast wymaganych co najmniej 15 lat. Jednocześnie, ZUS uchylił decyzję z dnia 9 kwietnia 2014 r. Organ rentowy wskazał, że zaliczył ubezpieczonemu do stażu pracy w szczególnych warunkach okresy zatrudnienia od 2 lipca 1973 r. do 29 lipca 1974 r. w Spółdzielni Usług (...) w K., od 1 sierpnia 1978 r. do 31 marca 1986 r. w Spółdzielni Kółek Rolniczych w K. oraz od 21 września 1992 r. do 30 kwietnia 1996 r. i od 1 maja 1996 r. do 31 grudnia 1998 r. w (...) sp. z o.o. w K. (z wyłączeniem okresów pobierania zasiłku chorobowego po dniu 14 listopada 1991 r.). ZUS nie uwzględnił natomiast ubezpieczonemu okresów zatrudnienia w Spółdzielni Produkcji (...) w K. od 15 września 1972 r. do 1 lipca 1973 r. oraz od 30 lipca 1974 r. do 31 lipca 1978 r., gdyż pracował on wówczas jako domownik i członek rolniczej spółdzielni produkcyjnej na podstawie stosunku członkostwa, a przepisy regulujące prawo do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach dotyczą jedynie pracowników. Jako podstawę prawną decyzji ZUS wskazał przepisy ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2013 r., póz. 1440 ze zm.) oraz przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r., nr 8, póz. 43 ze zm.).

Odwołanie od tej decyzji złożył J. Ż., wnosząc o jej zmianę i przyznanie prawa do emerytury oraz o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych. Pełnomocnik odwołującego wskazał, że J. Ż. był członkiem Spółdzielni Produkcji (...) w K. dopiero od dnia 24 lutego 1978 r., a więc wcześniej pracował na jej rzecz jako traktorzysta na podstawie stosunku pracy.

Na rozprawie w dniu 25 września 2014 r. pełnomocnik odwołującego wniósł o zaliczenie do stażu pracy w szczególnych warunkach okresów pobierania przez odwołującego zasiłku chorobowego po 1991 r.

Wyrokiem z dnia 25 września 2014r. (sygn. akt : VII U 2746/14) Sąd Okręgowy w Poznaniu Wydział Ubezpieczeń Społecznych :

1.  zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał odwołującemu J. Ż. prawo do emerytury od dnia 1 lutego 2014r.

2.  zasądził od pozwanego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. na rzecz odwołującego kwotę 60 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny.

Odwołujący J. Ż. ma obecnie (...) lata (ur. (...)), z zawodu jest kierowcą.

Na dzień 1 stycznia 1999 r. odwołujący posiadał 26 lat, 3 miesiące i 21 dni okresów składkowych i nieskładkowych, w tym pracował w szczególnych warunkach w następujących okresach:

- od 2 lipca 1973 r. do 29 lipca 1974 r. w Spółdzielni Usług (...) w

K. na stanowisku kierowcy ciągnika,

- od 1 sierpnia 1978 r. do 31 marca 1986 r. w Spółdzielni Kółek Rolniczych w

K. na stanowisku kierowcy ciągnika,

- od 21 września 1992 r. do 30 kwietnia 1996 r. w (...) Zakładzie Usług (...) w K. oraz od 1 maja 1996 r. do 31 grudnia 1998 r. w (...) Zakładzie (...)w K. (obecnie: (...) sp. z o.o. w K.) na stanowisku kierowcy ciągnika.

W okresach od 15 września 1972 r. do 1 lipca 1973 r. oraz od 30 lipca 1974 r. do 23 lutego 1978 r. odwołujący pracował w Spółdzielni Produkcji (...) w K. jako domownik członka Spółdzielni (swojego ojca) w charakterze kierowcy ciągnika. Pracę tę odwołujący wykonywał w pełnym wymiarze czasu pracy i na stałe. W dniu 24 lutego 1978 r. odwołujący został przyjęty w poczet członków Spółdzielni i od tego dnia pracował na jej rzecz (nadal w pełnym wymiarze czasu pracy i na stałe) jako kierowca ciągnika w ramach własnego stosunku członkostwa. Odwołujący pracował jako członek spółdzielni do 31 lipca 1978 r.

Odwołujący nigdy nie zawarł umowy o pracę ze Spółdzielnią w K..

W okresie zatrudnienia w szczególnych warunkach w (...) Zakładzie Usług (...) w K. od 21 września 1992 r. do 30 kwietnia 1996 r. odwołujący był niezdolny do pracy z powodu choroby i pobierał z tego tytułu zasiłek chorobowy w okresie od 5 do 9 stycznia 1994 r. (tj. za okres 5 dni). Okresu pobierania zasiłku chorobowego organ rentowy nie uwzględnił do stażu pracy odwołującego w szczególnych warunkach.

Z kolei w okresie zatrudnienia w szczególnych warunkach w (...) Zakładzie (...)w K. od 1 maja 1996 r. do 31 grudnia 1998 r. odwołujący był niezdolny do pracy z powodu choroby i pobierał z tego tytułu wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy w okresie od 7 do 22 stycznia 1997 r. (tj. za okres 16 dni). Okresu pobierania wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy organ rentowy nie zaliczył odwołującemu do stażu pracy w szczególnych warunkach.

Odwołujący posiada ponad 15 lat stażu pracy w szczególnych warunkach.

Odwołujący nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego.

W dniu (...) r. odwołujący ukończył (...) lat.

W dniu 7 lutego 2014 r. odwołujący złożył wniosek o emeryturę.

Decyzją z dnia 27 marca 2014 r. ZUS odmówił odwołującemu prawa do emerytury z uwagi na brak co najmniej 15 lat stażu pracy w szczególnych warunkach (uwzględniono 11 lat, 4 miesiące i 14 dni).

W dniu 2 kwietnia 2014 r. do ZUS wpłynęły dodatkowe dokumenty dotyczące zatrudnienia odwołującego w szczególnych warunkach.

Decyzją z dnia 9 kwietnia 2014 r. organ rentowy ponownie odmówił odwołującemu prawa do emerytury z uwagi na brak co najmniej 15 lat stażu pracy w szczególnych warunkach (uwzględniono 14 lat, 11 miesięcy i 20 dni). Jednocześnie, ZUS uchylił decyzję z dnia 27 marca 2014 r.

W dniu 30 kwietnia 2014 r. odwołujący przedłożył dodatkową dokumentację dot. zatrudnienia w Spółdzielni Produkcji (...) w K..

W dniu 2 czerwca 2014 r. ZUS wydał zaskarżoną decyzję, którą uchylił decyzję z dnia 9 kwietnia 2014 r.

Na podstawie tak ustalonego stanu faktycznego Sąd I instancji wydał powyższy wyrok.

W przedmiotowej sprawie bezsporne było, iż J. Ż. ukończył (...) lat (ur. (...)), posiada wymagany okres składkowy i nieskładkowy oraz nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego. Bezsporne było także, iż odwołujący pracował w szczególnych warunkach jako kierowca ciągnika w okresach od 2 lipca 1973 r. do 29 lipca 1974 r. w Spółdzielni Usług (...) w K., od 1 sierpnia 1978 r. do 31 marca 1986 r. w Spółdzielni Kółek Rolniczych w K., od 21 września 1992 r. do 30 kwietnia 1996 r. w (...) Zakładzie (...) w K. oraz od 1 maja 1996 r. do 31 grudnia 1998 r. w (...) Zakładzie (...) w K., z wyłączeniem okresów pobierania wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy i zasiłku chorobowego po dniu 14 listopada 1991 r., tj. przez łącznie 14 lat, 11 miesięcy i 20 dni.

Kwestią sporną w pierwszej kolejności pozostawało, czy do stażu pracy odwołującego w szczególnych warunkach należy zaliczyć okresy pobierania zasiłku chorobowego i wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy od 5 do 9 stycznia 1994 r. oraz od 7 do 22 stycznia 1997 r. (tj. łącznie 21 dni), przypadające w czasie, gdy był on zatrudniony w szczególnych warunkach. W dalszej kolejności natomiast, odwołujący domagał się zaliczenia do stażu pracy w szczególnych warunkach okresów zatrudnienia w Spółdzielni Produkcji (...) w K. od 15 września 1972 r. do 1 lipca 1973 r. oraz od 30 lipca 1974 r. do 23 lutego 1978 r.

Odnosząc się do powyższego, zauważyć należy, iż zgodnie z art. 32 ust. 1a pkt 1 ustawy emerytalnej, przy ustalaniu okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze nie uwzględnia się okresów niewykonywania pracy, za które pracownik otrzymał po dniu 14 listopada 1991 r. wynagrodzenie lub świadczenia z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Jak trafnie wskazuje się jednak w orzecznictwie (por. wyrok SN z dnia 13 lipca 2011 r., I UK 12/11), wykazanie w dniu 1 stycznia 1999 r. określonego w art. 184 ustawy emerytalnej okresu wykonywania pracy w szczególnych warunkach wyłącza ponowne ustalenie tego okresu po osiągnięciu wieku emerytalnego, według zasad wynikających z art. 32 ust.1a pkt 1 obowiązujących po dniu 1 lipca 2004 r. (tj. po dniu wejścia w życie tego przepisu). W uzasadnieniu wyroku z dnia 13 lipca 2011 r. Sąd Najwyższy wyjaśnił, że w przepisie art. 184 ustawy emerytalnej ustawodawca utrwalił sytuację osób, które w dniu wejścia w życie ustawy wypełniły warunki

stażu szczególnego i ogólnego i zadeklarował ich przyszłe prawo do emerytury w wieku wcześniejszym; przez wydanie tego przepisu nastąpił stan związania, tj. zobowiązania się przez Państwo do powstrzymania się od jakiejkolwiek ingerencji w istniejące prawo tymczasowe. Wobec tego przewidziana w ustawie ekspektatywa prawa do emerytury nie mogła wygasnąć na skutek nowej regulacji ustalania stażu zatrudnienia. Gwarancji przyszłego prawa do emerytury złożonej wobec osób, o których mowa w art. 184 ustawy, ustawodawca nie mógł już naruszyć przez ustalenie innego sposobu wyliczenia ich stażu ubezpieczenia. Pogląd ten wzmacnia treść art. 32 ust. 4 ustawy emerytalnej, odsyłająca w zakresie warunków emerytalnych do przepisów dotychczasowych (obowiązujących przed dniem 1 stycznia 1999 r.). Stanowisko powyższe Sąd Okręgowy w całości podziela. Przepis art. 32 ust. 1a pkt 1 ustawy emerytalnej nie mógł zatem znaleźć zastosowania w przedmiotowej sprawie.

W tym stanie rzeczy, stwierdzić należy, że przypadające po dniu 14 listopada 1991 r. (do dnia 31 grudnia 1998 r.) okresy pobierania przez odwołującego zasiłku chorobowego i wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy od 5 do 9 stycznia 1994 r. oraz od 7 do 22 stycznia 1997 r. należy zaliczyć mu do stażu pracy w szczególnych warunkach. Oznacza to, iż na dzień 1 stycznia 1999 r. odwołujący posiadał ponad 15 lat stażu pracy w szczególnych warunkach (bezsporne 14 lat, 11 miesięcy i 20 dni + 21 dni okresów zasiłkowych = 15 lat i 11 dni), a zatem spełnił on wszystkie warunki nabycia prawa do wcześniejszej emerytury.

Ustalenie powyższe zwalnia z konieczności szczegółowego rozważania, czy do stażu pracy w szczególnych warunkach należy zaliczyć odwołującemu także okresy jego zatrudnienia w Spółdzielni Produkcji (...) w K. od 15 września 1972 r. do 1 lipca 1973 r. oraz od 30 lipca 1974 r. do 23 lutego 1978 r. Na marginesie podkreślić jednak trzeba, iż sam fakt, że odwołujący w w/w okresach pracował na rzecz Spółdzielni jako domownik jej członka nie przesądza, że okresy te nie mogą zostać uznane za okresy pracy w szczególnych warunkach. W ocenie Sądu bowiem, z przepisów obowiązującej w spornych okresach ustawy z dnia 17 lutego 1961 r. o spółdzielniach i ich związkach (Dz. U. z 1961 r., nr 12, póz. 61 ze zrn.), nie wynikało, aby domownik członka rolniczej spółdzielni produkcyjnej nie mógł być w niej zatrudniony na podstawie umowy o pracę (tj. w ramach stosunku pracy; por. art. 114 § 1 i art. 115 ustawy). Jeżeli zatem okazałoby się, że domownik wykonuje swoją pracę w reżimie takim, jak pracownik, to mimo tego, iż formalnie umowa o pracę nie została nawiązana, jego pracę należałoby kwalifikować jako wykonywaną w ramach stosunku pracy.

W myśl art. 100 ust. 1 ustawy emerytalnej, prawo do świadczeń określonych w ustawie powstaje z dniem spełnienia wszystkich warunków wymaganych do nabycia tego prawa.

Zgodnie z art. 129 ust. 1 ustawy, świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu.

Z uwagi na to, że odwołujący wniosek o emeryturę złożył w dniu 7 lutego 2014 r. (tj. po spełnieniu wszystkich warunków nabycia prawa do tego świadczenia), Sąd Okręgowy - na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. i powołanych przepisów prawa materialnego - w pkt 1 wyroku zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał mu prawo do emerytury od 1 lutego 2014 r.

Apelację od wyroku złożył pozwany organ rentowy w całości zarzucając:

- naruszenie przepisów prawa materialnego - art. 184 w związku z art. 32 ust. 1a pkt 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z FUS ( Dz. U. z 2013r., póz. 1440 t.j.),

Wskazując na powyższą podstawę apelacji wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie odwołania.

W odpowiedzi na apelację odwołujący wniósł o jej oddalenie i zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego w instancji odwoławczej.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.

Apelacja okazała się bezzasadna.

W ocenie Sądu Apelacyjnego, Sąd I instancji przeprowadził wyczerpujące postępowanie dowodowe, a zebrany materiał, poddał wszechstronnej ocenie z zachowaniem granic swobodnej oceny dowodów przewidzianej przez art. 233 § 1 k.p.c. Na tej podstawie Sąd Okręgowy poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne, które tutejszy Sąd w pełni podziela i przyjmuje za własne.

Przedmiotem sporu w niniejszej sprawie była ocena czy odwołujący J. Ż. legitymuje się wymaganym okresem 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

W pierwszej kolejności wskazać należało podstawy prawne niniejszego wyroku.

W myśl art. 184 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.2009.153.1227 j.t.) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Stosownie do brzmienia ust. 2 tej ustawy emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa oraz rozwiązania stosunku pracy - w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem.

Zgodnie z art. 32 ust. 2 emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych dla celów ustalenia uprawnień, o których mowa w ust. 1, za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia.

Stosownie do treści § 4 ust 1. Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

- osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,

- ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Zgodnie z treścią § 2 ust. 1 tegoż rozporządzenia okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

§ 3 stanowi zaś, iż za okres zatrudnienia wymagany do uzyskania emerytury, zwany dalej "wymaganym okresem zatrudnienia", uważa się okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczanymi do okresów zatrudnienia.

Zgodnie z przepisem art. 32 ust. 2 ustawy o emeryturach i rentach z FUS praca w warunkach szczególnych to praca, w której pracownik w sposób znaczny jest narażony na niekorzystne dla zdrowia czynniki. Pracę taką pracownik musi wykonywać stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku (§ 2 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r.), aby nabyć prawo do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym. Cel ustawodawcy w stworzeniu instytucji przewidzianej w art. 32 ustawy o emeryturach i rentach z FUS opiera się zatem na złożeniu, że praca wykonywana w szczególnych warunkach stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy przyczynia się do szybszego obniżenia wydolności organizmu, stąd też osoba wykonująca taką pracę ma prawo do emerytury wcześniej niż inni ubezpieczeni. Wskazać także należy, iż prawo do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym stanowi odstępstwo od zasady wyrażonej w art. 27 ustawy o emeryturach i rentach z FUS i określonego w nim wieku emerytalnego, tak więc przepisy regulujące to prawo należy wykładać w sposób gwarantujący zachowanie celu uzasadniającego to odstępstwo.

Tylko okresy wykonywania zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy kreują i wypełniają weryfikowalne kryterium uznania pracy o cechach znacznej szkodliwości dla zdrowia lub znacznego stopnia uciążliwości, lub wymagającej wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia. Taki sam warunek odnosi się do wymagania stałego wykonywania takich prac, co oznacza, że krótsze dobowo (nie w pełnym wymiarze obowiązującego czasu pracy na danym stanowisku), a nie stałe świadczenie pracy wyklucza dopuszczalność uznania pracy za świadczoną w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wskutek niespełnienia warunku stałej znacznej szkodliwości dla zdrowia lub stałego znacznego stopnia uciążliwości wykonywanego zatrudnienia (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 12.03.2013r. III AUa 1702/12, Lex 1294740).

W spornych przypadkach - uwzględnienie okresów wykonywania pracy szkodliwej lub uciążliwej wymaganej do przyznania emerytury w niższym wieku emerytalnym - następuje po ustaleniu rzeczywistego zakresu obowiązków oraz wykonywania bezpośrednio i w warunkach stałości szkodliwego zatrudnienia. Ocena stałości zatrudnienia powinna być racjonalna, konieczne jest, aby odnosiła się ona do konkretnego rodzaju pracy i cech charakteryzujących sposób jej faktycznego świadczenia u danego pracodawcy (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 października 2013 r., III UK 144/12, LEX nr 1455745).

W ocenie Sądu Apelacyjnego wyniki postępowania dowodowego a zatem dowody przeprowadzone przez Sąd I instancji pozwalają przyjąć, iż odwołujący legitymuje się stażem 15 lat pracy w warunkach szczególnych.

Istota występującego w sprawie zagadnienia prawnego sprowadza się do określenia wzajemnego stosunku przepisów art. 184 i 32 ust. 1a ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i dotyczy funkcjonowania zasady lex posterior derogat priori w obliczu ochrony praw nabytych. Problem zarysował się w związku ze zmianami wprowadzonymi do art. 32, określającego warunki nabycia prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, na skutek dodania przepisu ust. 1a, co uczyniono ustawą z dnia 20 kwietnia 2004 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach, która weszła w życie z dniem 1 lipca 2004 r. W przepisie tym postanowiono, że przy ustalaniu takich okresów zatrudnienia nie uwzględnia się okresów niewykonywania pracy, za które pracownik po dniu 14 listopada 1991 r. otrzymał wynagrodzenie lub świadczenia z ubezpieczenia społecznego w razie choroby lub macierzyństwa (pkt 1) oraz okresów, w których na mocy szczególnych przepisów został zwolniony od świadczenia pracy, z wyjątkiem okresu urlopu wypoczynkowego (pkt 2).

Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Sądu Najwyższego wykazanie w dniu 1 stycznia 1999 r. określonego w art. 184 u.e.r.f.u.s. okresu wykonywania pracy w szczególnych warunkach wyłącza ponowne ustalenie tego okresu po osiągnięciu wieku emerytalnego, według zasad wynikających z art. 32 ust. 1a pkt 1 obowiązujących po dniu 1 lipca 2004 r.. (por. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 lipca 2011 r. I UK 12/11, LEX nr 989126).

Zatem do stażu pracy odwołującego w warunkach szczególnych należy zaliczyć także okresy pobierania przez odwołującego zasiłku chorobowego i wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy od dnia 5 do 9 stycznia 1994r. oraz 7 do 22 stycznia 1997r..

Oznacza to, że na dzień 1 stycznia 1999r. odwołujący posiadał ponad 15 lat stażu pracy w szczególnych warunkach (bezsporne 14 lat, 11 miesięcy i 20 dni + 21 dni okresów zasiłkowych = 15 lat i 11 dni).

Uwzględniając powyższe na podstawie art. 385 k.p.c. oddalono apelację (pkt.1).

Orzeczenie o kosztach zawarte w punkcie 2 wyroku znajduje swoje uzasadnienie w treści art. 98 i art. 108 § 1 k.p.c. oraz § 12 ust. 1 pkt. 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. (Dz. U. z dnia 3 października 2002 r.) w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu.