Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 1 grudnia 2015 r.

Sąd Rejonowy w Ciechanowie Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący SSR Lidia Grzelak

Protokolant st. sekr. sąd. Jolanta Dziki

po rozpoznaniu w dniu 1 grudnia 2015 r. w Ciechanowie

sprawy z powództwa (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa we W.

przeciwko J. A., T. A., N. K. i M. W.

o zapłatę 3567,97 zł

I zasądza od pozwanych J. A., T. A., N. K. i M. W. solidarnie na rzecz powoda (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa we W. kwotę 2675,40 zł ( dwa tysiące sześćset siedemdziesiąt pięć złotych czterdzieści groszy ) z ustawowymi odsetkami od dnia 15 stycznia 2015 r. do dnia zapłaty;

II w pozostałym zakresie powództwo oddala;

III zasądza od pozwanych J. A., T. A., N. K. i M. W. solidarnie na rzecz powoda (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa we W. kwotę 796,00 zł ( siedemset dziewięćdziesiąt sześć złotych ) tytułem zwrotu części kosztów procesu, w tym 617,00 zł ( sześćset siedemnaście złotych ) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt I C 32/15

UZASADNIENIE

Powód (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa we W. wnosił o zasądzenie na jego rzecz solidarnie od pozwanych J. A., T. A., N. K. i M. W. kwoty 3567,97 zł z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP od dnia wniesienia pozwu tj. 15 stycznia 2015 r. do dnia zapłaty. Ponadto wnosił o zasądzenie zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego oraz wszelkich kosztów związanych z przygotowaniem dowodów w postaci dokumentów załączonych do pozwu.

Pozwani J. A., T. A., N. K. i M. W. wnosili o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie na ich rzecz zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 21 listopada 2011 r. E. A. zawarła ze (...) w G. umowę pożyczki konsumenckiej na cele mieszkaniowe nr (...). Przedmiotem pożyczki była kwota 2900,00 zł Pożyczka była oprocentowana według zmiennej stopy procentowej obowiązującej w danym okresie, nie przekraczającej czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP. Spłata pożyczki miała następować w ratach zgodnie z planem spłaty, stanowiącym załącznik do umowy. Zgodnie z punktem 25 umowy w przypadku nieterminowej spłaty pożyczki należność z tego tytułu stawała się w dniu następnym należnością przeterminowaną, od której pobierane są odsetki maksymalne. W punkcie 28 umowy pożyczkodawca zastrzegł sobie prawo do wypowiedzenia całej umowy i postawienia całej pożyczki wraz z odsetkami w stan natychmiastowej wymagalności w przypadku, gdy pożyczkobiorca nie zapłaci w terminach określonych w umowie pełnych rat pożyczki, za co najmniej dwa okresy płatności, po uprzednim wezwaniu pożyczkobiorcy do zapłaty zaległych rat w terminie nie krótszym niż 7 dni od otrzymania wezwania ( umowa k. 10 - 11 ).

E. A. zmarła dnia 20 września 2012 r. Spadek po E. W. A. na podstawie ustawy nabyli mąż T. A. oraz dzieci N. K., J. A. i M. W. po ¼ ( jednej czwartej ) części ( akta I Ns 157/15 ).

Stosownie do § 15 pkt 4 Statutu (...) w G. członkostwo w Kasie ustaje na skutek śmierci członka ( statut k. 75 - 81 ).

Zgodnie z § 29 Regulaminu Udzielania Kredytów i Pożyczek (...) w G. roszczenie o zwrot pożyczki staje się wymagalne z dniem ustania członkostwa pożyczkobiorcy, a zatem również w chwili jego śmierci ( regulamin k. 71 - 74 ).

Zadłużenie z tytułu umowy z dnia 21 listopada 2011 r. pożyczki konsumenckiej na cele mieszkaniowe nr (...) wynosi według stanu na dzień śmierci E. A. tj. 20 września 2012 r.: 2675,40 zł, w tym 2628,95 zł należności głównej oraz 46,45 zł odsetek ( raport k. 56 ).

W dniu 23 grudnia 2013 r. (...) w G. oraz (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa we W. zawarli umowę przelewu wierzytelności, której przedmiotem były m. in. wierzytelności wynikające z umowy z dnia z dnia 21 listopada 2011 r. pożyczki konsumenckiej na cele mieszkaniowe nr (...) ( umowa przelewu wierzytelności wraz z wykazem wierzytelności k. 14 - 16 ).

Spadkobiercy E. A. nie dokonali po niej działu spadku ( bezsporne ).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie akt sprawy I Ns 157/15, zebranych w sprawie dokumentów, a w szczególności: umowy ( k. 10 - 11 ), raportu zadłużenia ( k. 56 ), regulaminu ( k. 71 – 74 ), statutu ( k. 75 - 81) oraz umowy przelewu wierzytelności wraz z wykazem wierzytelności ( k. 14 + 16 ).

Powyższy stan faktyczny jest bezsporny. Sąd jako wiarygodne ocenił dokumenty, gdyż ich prawdziwość nie budzi wątpliwości i żadna ze stron w toku procesu ich nie kwestionowała. Sąd miał w szczególności na uwadze, że pozwani nie kwestionowali wartości przedmiotu sporu ustalonego w dwóch wariantach: według stanu na dzień wniesienia pozwu oraz według stanu na dzień 20 września 2012 r. tj. zgonu E. A..

Sąd zważył, co następuje:

W ocenie Sądu, powództwa (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa we W. zasługują co do zasady na uwzględnienie, jednakże z ograniczeniami.

Niewątpliwie, zgodnie z art. 922 § 1 kc, prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób. Są to prawa i obowiązki o charakterze cywilnoprawnym, do których zaliczyć należy także umowę z dnia 21 listopada 2011 r. pożyczki konsumenckiej na cele mieszkaniowe nr (...), zawartą przez E. A. z poprzednikiem prawnym powoda. W postępowaniu spadkowym w sprawie I Ns 157/15, prawomocnym postanowieniem z dnia 20 maja 2015 r., został ustalony kręg spadkobierców E. A. oraz wysokość przysługujących im udziałów w spadku.

Jak wskazano powyżej, zgodnie z § 29 Regulaminu (...) (...)w G. w roszczenie o zwrot pożyczki staje się wymagalne z dniem ustania członkostwa pożyczkobiorcy, a zatem również w chwili jego śmierci ( § 15 pkt 4 Statutu (...) w G. ), a więc w niniejszej sprawie z dniem 20 września 2012 r. Prawidłowość wyliczenia należności dochodzonej przez powoda z tytułu pożyczki konsumenckiej z dnia 21 listopada 2011 r. na cele mieszkaniowe nr (...) w dwóch wariantach nie była sporna.

Nie może zatem budzić wątpliwości, ustalenie, że spadkobiercy dziedziczą spadek po E. A.. Nie oznacza to jednak, że stali się stroną umowy z dnia 21 listopada 2011 r. pożyczki konsumenckiej na cele mieszkaniowe nr (...). Gdyby tak było, spadkobiercy mogliby kontynuować umowę na umówionych warunkach i spłacać pożyczkę w ratach. Takiej możliwości jednak nie mieli z uwagi na postawienie jej w stan wymagalności. Skoro zatem spadkobiercy nie mogli kontynuować umowy i nie mogły mieć do nich zastosowania postanowienia umowne, to nie ma powodu, by stosować wobec nich niekorzystne zastrzeżenia o odsetkach tzw. karnych. Stan zadłużenia należało zatem ustalić na dzień otwarcia spadku, zaś odsetki ustawowe należą się powodowi najwcześniej od dnia wezwania do zapłaty, z tym że w niniejszej sprawie powód domaga się odsetek dopiero od dnia wytoczenia powództwa. Z tych względów Sąd uznał, że powodowi przysługuje jedynie roszczenie o odsetki ustawowe stosownie do art. 481 kc oraz art. 482 kc, nie zaś odsetki umowne w wysokości czterokrotności stopy procentowej kredytu lombardowego NBP w stosunku rocznym stosownie do zapisu punktu 25 umowy z dnia 21 listopada 2011 r. pożyczki konsumenckiej na cele mieszkaniowe nr (...), oddalając tym samym powództwo w tej części.

Zgodnie z art. 1034 § 1 kc, do chwili działu spadku spadkobiercy ponoszą solidarną odpowiedzialność za długi spadkowe. Jeżeli jeden ze spadkobierców spełnił świadczenie, może on żądać zwrotu od pozostałych spadkobierców w częściach, które odpowiadają wielkości udziałów. Stosownie zaś do § 2 cyt. artykułu, od chwili działu spadku spadkobiercy ponoszą odpowiedzialność za długi spadkowe w stosunku do wielkości udziałów.

Uznać zatem należy, że w związku z faktem, że spadkobiercy nie dokonali dotychczas działu spadku po E. A., ich odpowiedzialność za długi spadkowe jest solidarna stosownie do art. 1034 § 1 kc.

Odnosząc się do terminu, od jakiego powodowi należą się odsetki ustawowe, wskazać należy, że powód przed wytoczeniem powództwa wzywał pozwanych do zapłaty należności; wezwanie do pozwani otrzymali 18 sierpnia 2014 r. Jak wskazano powyżej, powód domaga się odsetek od dnia wniesienia pozwu. W związku z powyższym Sąd zasądził na rzecz powoda odsetki ustawowe od wymagalnej należności według stanu na dzień 20 września 2012 r. tj. zgonu E. A., zgodnie z żądaniem pozwu od dnia wytoczenia powództwa.

Sąd zasądził zatem od pozwanych J. A., T. A., N. K. i M. W. solidarnie na rzecz powoda (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (...)we W. kwotę 2675,40 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 15 stycznia 2015 r. do dnia zapłaty, w pozostałym zakresie oddalając powództwa jako niezasadne.

Jednocześnie w pkt III wyroku Sąd zasądził od pozwanych J. A., T. A., N. K. i M. W. solidarnie na rzecz powoda (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (...) we W. kwotę 751,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 134,00 zł tytułem zwrotu opłaty sądowej od pozwu od uwzględnionej części powództwa oraz 617,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa.

O kosztach procesu Sąd orzekł stosownie do art. 100 kpc, stosunkowo je rozdzielając. Sąd obciążył pozwanych zwrotem na rzecz powoda kosztów opłaty sądowej i kosztów zastępstwa procesowego od uwzględnionej części powództwa. Sąd miał na uwadze, że zgodnie z art. 98 § 2 kpc, do niezbędnych kosztów procesu prowadzonego przez stronę osobiście lub przez pełnomocnika, który nie jest adwokatem, radcą prawnym lub rzecznikiem patentowym, zalicza się poniesione przez nią koszty sądowe, koszty przejazdów do sądu strony lub jej pełnomocnika oraz równowartość zarobku utraconego wskutek stawiennictwa w sądzie. Suma kosztów przejazdów i równowartość utraconego zarobku nie może przekraczać wynagrodzenia jednego adwokata wykonującego zawód w siedzibie sądu procesowego. § 3. Do niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez adwokata zalicza się wynagrodzenie, jednak nie wyższe niż stawki opłat określone w odrębnych przepisach i wydatki jednego adwokata, koszty sądowe oraz koszty nakazanego przez sąd osobistego stawiennictwa strony. § 4. Wysokość kosztów sądowych, zasady zwrotu utraconego zarobku lub dochodu oraz kosztów stawiennictwa strony w sądzie, a także wynagrodzenie adwokata, radcy prawnego i rzecznika patentowego regulują odrębne przepisy.

W ocenie Sądu, pozostałe należności dochodzone przez powoda tj. kosztów wniosku do do Sądu z zapytaniem o postępowanie sądowe oraz Wydziału Udostępniania Informacji nie stanowią kosztów procesu, w rozumieniu art. 98 kpc. Nie mieszczą się w kategorii wydatków w rozumieniu art. 5 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Niewątpliwie, koszty te zostały poniesione przez powoda przed wytoczeniem powództwa, brak jest jednakże – zdaniem Sądu – podstaw aby zaliczyć je do kosztów procesu w rozumieniu art. 98 kpc podlegających zwrotowi w przypadku uwzględnienia, chociażby częściowego, powództwa.