Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 lipca 2013 r.

Sąd Okręgowy w Gdańsku

VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Elżbieta Zabrocka

Protokolant: st.sekr.sąd. Alina Bastuba

po rozpoznaniu w dniu 17 lipca 2013 r. w Gdańsku

sprawy M. H.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

o podjęcie wypłaty emerytury

na skutek odwołania M. H.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

z dnia 20 marca 2013 r. nr (...)-SER- (...)

zmienia zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. i zobowiązuje pozwanego do wypłaty świadczenia emerytalnego ubezpieczonego M. H. za okres od 1 października 2011r. do 31 maja 2012r.

/ na oryginale właściwy podpis/

Sygn. akt VII U 1279/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 20 marca 2013r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. odmówił M. H. uchylenia decyzji z dnia 13 października 2011r. w części w jakiej decyzja ta zawiesza na podstawie art. 28 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 257, poz. 1726 oraz z 2011 r. Nr 291, poz. 1707) w związku z art. 103a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227, z późn. zm.), prawo do emerytury za okres od dnia 01 października 2011r.do 31 maja 2012r.

W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, iż zgodnie z art. 190 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego wchodzi w życie z dniem ogłoszenia i z tym dniem następuje utrata mocy obowiązującej aktu normatywnego , którego dotyczy orzeczenie Trybunału. Wyrok został ogłoszony w dzienniku ustaw z 2012r. poz. 1285 w dniu 22 listopada 2012r. Tym samym nie ma on zastosowania do przypadającego przed dniem 22 listopada 2012r. okresu zawieszenia emerytur na podstawie przepisu art. 28 ustawy z dnia 16 grudnia 2010r. tzw. ustawy zmieniającej w zw. z art. 103 a ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, w przypadku ubezpieczonego za okres od dnia 1 października 2011r. do dnia 31 maja 2012r. .

Od powyższej decyzji ubezpieczony M. H. złożył odwołanie wnosząc o zmianę zaskarżonej decyzji i nakazanie organowi rentowemu wypłaty emerytury od dnia 1 października 2011r. do 31 maja 2012r.

W odpowiedzi na odwołanie pozwany organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania, podtrzymując stanowisko jak w zaskarżonej decyzji.

Sąd ustalił i zważył, co następuje:

Ubezpieczony M. H., urodzony (...) w dniu 10 czerwca 2009 r. złożył wniosek o przyznanie prawa do emerytury.

Decyzją z dnia 15 lipca 2009 r . Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyznał ubezpieczonemu od dnia 1 czerwca 2009r. tj. od miesiąca, w którym złożono wniosek , prawo do emerytury i podjął wypłatę świadczenia. W dacie tej ubezpieczony kontynuował zatrudnienie u dotychczasowego pracodawcy.

Decyzją z dnia 13 października 2011 r. pozwany Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. wstrzymał ubezpieczonemu wypłatę emerytury od dnia 1 października 2011r. na podstawie art. 103 a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w związku z art. 28 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych ustaw ( Dz. U. Nr 257 poz. 1726) z uwagi na kontynuowanie zatrudnienia.

Od powyższej decyzji ubezpieczony nie złożył odwołania.

Z dniem 27 czerwca 2012r. ubezpieczony rozwiązał stosunek pracy i wniósł do pozwanego o wznowienie wypłaty świadczenia

Decyzją z dnia 3 lipca 2012r. pozwany organ wznowił wypłatę świadczenia od dnia 1 czerwca 2012r.

Dowód : akta ubezpieczeniowe : k. 29 wniosek , k.51-52 –decyzja z dnia 15.07.2009r. , k. 81 –decyzja z dnia 13.10.2011r., , k.83 wniosek , k. 85 świadectwo pracy, k. 98-99 decyzja z dnia 3.07.2012

Pismem z dnia 3 grudnia 2012r., powołując się na wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13 listopada 2012r. ,ubezpieczony wniósł o wypłatę zawieszonych świadczeń emerytalnych.

Zaskarżoną w niniejszym postępowaniu decyzją z dnia 20 marca 2013r. pozwany odmówił ubezpieczonej uchylenia decyzji z dnia13.10.2011r. w części , w jakiej decyzja ta zawiesza na podstawie art. 28 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 257, poz. 1726 oraz z 2011 r. Nr 291, poz. 1707) w związku z art. 103a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227, z późn. zm.), prawo do emerytury za okres od dnia 01 października 2011r. do 31 maja 2012r.

Dowód : akta ubezpieczeniowe ; k. 101 wniosek , k.105 decyzja z dnia 20.03.2013r.

Wyrokiem z dnia 13 listopada 2012 r. w sprawie sygn. Akt 2K/12 Trybunał Konstytucyjny orzekł, iż art. 28 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 257, poz. 1726 oraz z 2011 r. Nr 291, poz. 1707) w związku z art. 103a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227, z 2010 r. Nr 40, poz. 224, Nr 134, poz. 903, Nr 205, poz. 1365, Nr 238, poz. 1578 i Nr 257, poz. 1726, z 2011 r. Nr 75, poz. 398, Nr 149, poz. 887, Nr 168, poz. 1001, Nr 187, poz. 1112 i Nr 205, poz. 1203 oraz z 2012 r. poz. 118 i 251), dodanym przez art. 6 pkt 2 ustawy z 16 grudnia 2010 r., w zakresie, w jakim znajduje zastosowanie do osób, które nabyły prawo do emerytury przed 1 stycznia 2011 r., bez konieczności rozwiązania stosunku pracy, jest niezgodny z zasadą ochrony zaufania obywatela do państwa i stanowionego przez nie prawa wynikającą z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. W punkcie 9 uzasadnienia wyroku Trybunał Konstytucyjny określił jego skutki podając, że art. 28 ustawy zmieniającej z 16 grudnia 2010 r. w zakresie, w jakim przewiduje stosowanie art. 103 a ustawy o emeryturach i rentach z FUS do osób, które nabyły prawo do emerytury przed 1 stycznia 2011 r. ( tj. od 8 stycznia 2009 r. do 31 grudnia 2010 r.), bez konieczności rozwiązania stosunku pracy utraci moc z chwila ogłoszenia sentencji wyroku w Dzienniku Ustaw. Przedmiotowe orzeczenie ogłoszone zostało w Dzienniku Ustaw z dnia 22 listopada 2012 r. pod. poz. 1285.

Powyższy stan faktyczny, który był niesporny w sprawie, Sąd ustalił w oparciu o dokumenty zgromadzone w aktach emerytalnych, których prawdziwości i rzetelności nie kwestionowała żadna ze stron postępowania. Sąd również nie znalazł podstaw, aby je kwestionować z urzędu.

Przedmiotem oceny Sądu była jedynie prawidłowość wydania przez organ rentowy decyzji odmawiającej ubezpieczonemu uchylenia decyzji z dnia 13 października 2011r. w części w jakiej decyzja ta dotyczy zawieszenia prawa do emerytury za okres od dnia 01 października 2011r. do dnia 31 maja 2012r. ,(wobec tego, że za okres od 1 czerwca 2012r. prawo do świadczenia zostało wznowione wobec rozwiązania stosunku pracy ).

W ocenie organu rentowego, brak podstaw wypłaty wyrównania emerytury zawieszonej w tym okresie w kontekście treści wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13 listopada 2012 r. wydanego w sprawie o sygn. Akt 2K/12 .

Dla porządku podać należy, iż wniosek ubezpieczonego o wypłatę zawieszonej emerytury za okres od 1.10.2011r. do31 maja .2012r. w istocie stanowi skargę o wznowienie postępowania administracyjnego zakończonego prawomocną decyzją organu rentowego z dnia 13 .10. 2011r.

Zgodnie z art. 190 ust. 4 Konstytucji RP orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego o niezgodności z Konstytucją, umową międzynarodową lub z ustawą aktu normatywnego, na podstawie którego zostało wydane prawomocne orzeczenie sądowe, ostateczna decyzja administracyjna lub rozstrzygnięcie w innych sprawach, stanowi podstawę do wznowienia postępowania, uchylenia decyzji lub innego rozstrzygnięcia na zasadach i w trybie określonych w przepisach właściwych dla danego postępowania .

Skarga ta znajduje zatem oparcie w art. 272 § 1 i 2 k.p.a. jako podstawa wzruszenia prawomocnej decyzji organu rentowego .

W myśl powyższego przepisu można żądać wznowienia postępowania również w przypadku, gdy Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności aktu normatywnego z Konstytucją, umową międzynarodową lub z ustawą, na podstawie którego zostało wydane orzeczenie (§ 1 ).

W sytuacji określonej w § 1 skargę o wznowienie postępowania wnosi się w terminie trzech miesięcy od dnia wejścia w życie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego. Jeżeli w chwili wydania orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego orzeczenie sądowe nie było jeszcze prawomocne na skutek wniesienia środka odwoławczego, który został następnie odrzucony, termin biegnie od dnia doręczenia postanowienia o odrzuceniu( § 2) .

Okoliczności tej ,w ocenie sądu rozpoznającego odwołanie, w żadnym zakresie nie należy pomijać, albowiem aczkolwiek przesłanki wznowienia postępowania mają swe źródło w przepisach postępowania administracyjnego, a wady decyzji związane z naruszeniem procedury postępowania administracyjnego nie podlegają co do zasady ocenie w postępowaniu przed sądem pracy i ubezpieczeń społecznych , jednakże w okolicznościach niniejszej sprawy rzutują na ustalenie czy i od jakiej daty strona ma prawo do wypłaty emerytury zawieszonej na podstawie uznanego za niezgodny z konstytucją przepisu , czyli pośrednio wpływa na ocenę merytoryczną prawidłowości wydanej decyzji, która podlega kontroli sądu pracy i ubezpieczeń społecznych.

Co prawda przepisy ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 17 grudnia 1998r. (tekst jedn. Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227, ze zm.), zawierają de facto samodzielną podstawę dokonania zmiany prawomocnej decyzji organu rentowego orzekającej o prawie do świadczenia lub jego wysokości vide : art. 114 ust. 1, jednakże konsekwencją uwzględnienia nowych okoliczności jest wydanie decyzji i ponowne ustalenia prawa lub wysokości z datą powzięcia informacji o okoliczności uzasadniającej ponowne ustalenie. Takie zresztą stanowisko organu rentowego ujawnia się w decyzjach podejmujących wypłatę świadczeń emerytalnych od dnia 22 listopada 2012r. tj. od daty ogłoszenia wyroku Trybunału Konstytucyjnego , podczas gdy konsekwencją weryfikacji decyzji -w oparciu o orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego eliminujące z obrotu prawnego przepis uznany za niezgodny z Konstytucją- jest konieczność uwzględnienia zmiany stanu prawnego, od dnia wydania decyzji, na podstawie przepisu , którego zgodność z Konstytucją zakwestionował Trybunał Konstytucyjny z uwagi na retrospektywny charakter orzeczeń Trybunału, który w pełni za Sądem Najwyższym akceptuje sąd orzekający w niniejszej sprawie.

Artykuł 190 ust. 1 Konstytucji RP stanowi, że orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego mają moc powszechnie obowiązującą i są ostateczne. Orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego w sprawach wymienionych w art. 188 podlegają niezwłocznemu ogłoszeniu w organie urzędowym, w którym akt normatywny był ogłoszony. Jeżeli akt nie był ogłoszony, orzeczenie ogłasza się w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" (ust. 2). Orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego wchodzi w życie z dniem ogłoszenia, jednak Trybunał Konstytucyjny może określić inny termin utraty mocy obowiązującej aktu normatywnego. Termin ten nie może przekroczyć osiemnastu miesięcy, gdy chodzi o ustawę, a gdy chodzi o inny akt normatywny - dwunastu miesięcy. W przypadku orzeczeń, które wiążą się z nakładami finansowymi nie przewidzianymi w ustawie budżetowej, Trybunał Konstytucyjny określa termin utraty mocy obowiązującej aktu normatywnego po zapoznaniu się z opinią Rady Ministrów (ust. 3). Utrata mocy obowiązującej przepisu z powodu jego niezgodności z Konstytucją oznacza zatem, że przepis ten nie może być stosowany poczynając od daty jego uchwalenia. Wyrok ma skutki retroaktywne, a przez to zachodzi konieczność ponownego rozpoznania sprawy z pominięciem już niekonstutywnego przepisu. W tym celu wprowadzono skargę o wznowienie postępowania. ( por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 21 listopada 2008r. V Co 43/08 LEX nr 564856, wyrok z dnia 21 listopada 2006r., II PK 42/06 LEX nr 9506622 )

Art. 114 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w kontekście orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego, w ocenie Sądu rozpoznającego sprawę, nie może stanowić samodzielnej przesłanki wypłaty świadczeń od daty prawomocnej decyzji zawieszającej wypłatę świadczeń , o ile nie zostaną spełnione przez wnioskodawcę przesłanki wzruszenia prawomocnej decyzji organu rentowego w przepisanej prawem formie. Osoby takie nie mogą być bowiem w korzystniejszej sytuacji prawnej w stosunku do tej kategorii osób, co do których zapadły prawomocne wyroki oddające odwołania od decyzji zawieszającej wypłatę świadczenia a co do których strona nie wywiodła skargi o wznowienie postępowania w trybie kodeksu postępowania cywilnego ( art.401 ¹ i następne k.p.c. ).

Sąd Okręgowy mając na uwadze fakt, iż wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13 listopada 2012 r., sygn. akt K 2/12 ma określony zakres podmiotowo – przedmiotowy, stanął na stanowisku , iż w kontekście daty przyznania ubezpieczonemu prawa do emerytury tj. od dnia 1 czerwca 2009 r. w stosunku do niego wyrok Trybunału Konstytucyjnego , na który powołuje się w skardze, ma w pełni zastosowanie a zatem skarga jest oparta na ustawowej podstawie wznowienia. Spełniony został zatem warunek wskazujący podstawę warunkującą dopuszczalność wznowienia oraz strona zachowała ustawowy termin do wznowienia postępowania.

Przechodząc zaś do meritum wskazać należy, iż podstawę orzeczenia wydanego w sprawie ubezpieczonego stanowił art. 103 a cyt. ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 ze zm. ) . Badając zgodność z Konstytucją art. 28 cyt. w wyroku Trybunału ustawy o zmianie ustawy o finansach publicznych , Trybunał Konstytucyjny powiązał treść tego przepisu z treścią art. 103 a cyt. ustawy o emeryturach i rentach z FUS , wskazując iż przepisy te nie znajdują zastosowania do osób, które nabyły prawo do emerytury przed dniem 1 stycznia 2011r., bez konieczności rozwiązania stosunku pracy.

Zgodnie ze stanowiskiem Trybunału Konstytucyjnego zawartym w uzasadnieniu cytowanego wyżej wyroku rozwiązanie przyjęte przez ustawodawcę w art. 28 ustawy tzw. zmieniającej spowodowało , ze osoby które już skutecznie nabyły i realizowały prawo do emerytury w okresie od 08 stycznia 2009r. do 31 grudnia 2010r. musiały , na podstawie art. 28 ustawy zmieniającej z dnia 16 grudnia 2010r. w związku z art. 103a ustawy o emeryturach i rentach z FUS, poddać się nowej , mniej korzystnej dla nich treści ryzyka emerytalnego. Innymi słowy , ubezpieczeni, którzy prawo do emerytury uzyskali po spełnieniu jedynie warunku osiągniecia wieku ( oraz odpowiedniego stażu ubezpieczeniowego ) , musieli ponownie zrealizować swoje prawo do emerytury według nowej treści ryzyka , czyli spełnić także warunek rozwiązania stosunku pracy , aby nadal poobierać od 01 października 2011r. emeryturę. Podsumowując , Trybunał Konstytucyjny wskazał, iż dokonana przez ustawodawcę zmiana polegająca na dodaniu do ustawy o emeryturach i rentach z FUS art. 103 a, reguluje de facto niezwykle ważną z punktu widzenia nabycia prawa do emerytury kwestię , jaką jest treść ryzyka emerytalnego. W tym kontekście, jak podkreślił Trybunał Konstytucyjny, jeśli ubezpieczony już raz skutecznie spełnił warunki do przyznania prawa do emerytury , to niedopuszczalne jest - z punktu widzenia zasady ochrony zaufania obywatela do państwa i do stanowionego przez nie prawa – nakazanie mu zastosowania się do nowej treści ryzyka , czyli nakazanie mu ponownego zrealizowania już raz skutecznie zrealizowanego prawa do emerytury.

Podkreślić zatem w tym miejscu należy, że wyrok Trybunału Konstytucyjnego odnosi się jedynie do tych ubezpieczonych, którzy nabyli prawo do emerytury w okresie od 8 stycznia 2009 r. do 31 grudnia 2010r., czyli w czasie, gdy przepisy ustawy o emeryturach i rentach z FUS umożliwiały nabycie prawa do emerytury oraz kontynuowania dotychczasowego zatrudnienia (bez konieczności rozwiązania stosunku pracy). Tylko ci ubezpieczeni nie musieli dokonywać wyboru między kontynuowaniem zatrudnienia a przejściem na emeryturę. Zmiana tych zasad przez art. 28 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw — tj. przez art. 28 - oznaczała w istocie wprowadzenie nowej treści „ryzyka emerytalnego". Tymczasem zasada zaufania do państwa i prawa, oparta na pewności prawa, powinna być szczególnie zachowywana w przypadku, gdy dotyczy ona decyzji o poważnym znaczeniu życiowym. Im dłuższa jest perspektywa czasowa działań podejmowanych przez jednostkę, tym silniejsza powinna być ochrona zaufania do państwa i stanowionego prawa. Przepis art. 28 w/w ustawy zasadę tą naruszył. Wskazany przepis spowodował, że osoby, które przeszły na emeryturę w okresie, kiedy nie było obowiązku rozwiązania stosunku pracy w celu uzyskania emerytury (czyli od stycznia 2009 r. do końca 2010 r.), musiały mimo to zrezygnować z pracy do końca września 2011 r. Gdyby w momencie przejścia na emeryturę osoby te wiedziały, że muszą przerwać zatrudnienie, to wówczas być może w ogóle nie składałyby wniosków emerytalnych i kontynuowałyby zatrudnienie. Podstawy stosunku ubezpieczeniowego - także w zakresie ubezpieczeń społecznych - powinny się opierać na przeświadczeniu, że po upływie określonego czasu ubezpieczony otrzyma określone świadczenie.

W stosunku do ubezpieczonych objętych rozstrzygnięciem Trybunału należy zatem dokonać rekonstrukcji stanu prawnego , powracając do stanu, jaki obowiązywał zanim do cytowanej wyżej ustawy o emeryturach i rentach z FUS został dodany art. 103a cyt. ustawy . Przed wprowadzeniem tego przepisu nie istniał wymóg rozwiązania stosunku pracy celem realizacji prawa do emerytury. Ustawą z dnia 21 listopada 2008r. o emeryturach kapitałowych uchylony został z dniem 8 stycznia 2009r. ust. 2a art. 103 cyt. ustawy o emeryturach i rentach z FUS (art. 37 pkt 5b cyt ustawy ) Przepis ten stanowił, iż prawo do emerytury ulega zawieszeniu bez względu na wysokość przychodu uzyskiwanego przez emeryta z tytułu zatrudnienia kontynuowanego bez uprzedniego rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą , na rzecz którego wykonywał go bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury, ustalonym w decyzji organu rentowego. Od dnia 01 stycznia 2011r. przepis ten ponownie został wprowadzony do ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych jako art. 103a – z mocy art. 6 pkt 2 w zw. z art. 30 cyt. ustawy o zmianie ustawy o finansach publicznych ( ...).

Ubezpieczonym , którzy nabyli prawo do emerytury w okresie od 08 stycznia 2009r. do 31 grudnia 2010r. emerytura była wypłacana , mimo kontynuowania zatrudnienia, ponieważ, jak wskazał Trybunał Konstytucyjny, ryzkiem emerytalnym nie był objęty obowiązek rozwiązania stosunku pracy z każdym pracodawcą na rzecz którego praca była świadczona przed dniem nabycia prawa do emerytury.

Mając na uwadze treść przytoczonego wyżej orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego stwierdzić zatem należy, iż ubezpieczony , który należy do grupy osób , które prawo do emerytury nabyły w okresie od 08 stycznia 2009r. do 31 grudnia 2010r., zachował prawo do wypłaty emerytury , zatem decyzja organu rentowego z dnia 13.10.2011r. zawieszająca wypłatę świadczenia emerytalnego ubezpieczonego od dnia 01 października 2011r. nie była prawidłowa , bowiem została oparta na przepisie, który został uznany przez Trybunał Konstytucyjny za niezgodny z zasadą ochrony zaufania obywatela do państwa i stanowionego przez nie prawa wynikającą z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

W związku z powyższym , uwzględniając orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13 listopada 2012r. i mając na uwadze jego skutki retroaktywne, które pozwany organ rentowy winien wziąć pod rozwagę przy wydawaniu zaskarżonej decyzji , sąd zmienił decyzję w ten sposób, ze zobowiązał pozwany organ rentowy do podjęcia wypłaty należnego ubezpieczonemu świadczenia emerytalnego za okres od dnia 01 października 2011r. do 31 maja 2012r. , orzekając na podstawie powołanych wyżej przepisów oraz art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. jak w wyroku.

SSO Elżbieta Zabrocka