Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI GC 575/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 grudnia 2015r.

Sąd Rejonowy w Słupsku VI Wydział Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodnicząca SSR Lucyna Adamiec

Protokolant Kamilla Pszczółkowska

po rozpoznaniu w dniu 7 grudnia 2015r. w Słupsku na rozprawie sprawy

z powództwa G. S. (1)

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w S.

o zapłatę

zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w S. na rzecz powoda G. S. (1) kwotę 1.180,00 zł (tysiąc sto osiemdziesiąt złotych 00/100) z ustawowymi odsetkami od dnia 3 marca 2015r. do dnia zapłaty oraz kwotę 256 zł (dwieście pięćdziesiąt sześć złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn.akt VI GC 575/15

UZASADNIENIE

Powód G. S. (1) wniósł pozew przeciwko (...) S.A. w S. o zapłatę kwoty 1.180 zł z odsetkami od 03.03.2015r oraz kosztami procesu z tytułu należności za najem pojazdu zastępczego.

W uzasadnieniu powód wskazał, iż w dniu 03 stycznia 2015r doszło do kolizji drogowej , w wyniku której został uszkodzony pojazd należący do poszkodowanej A. M. (1) – samochód A. (...) o numerze rejestracyjnym (...). Sprawca kolizji posiadał ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej u pozwanego. W toku postępowania likwidacyjnego pozwany przyjął na siebie odpowiedzialność za przedmiotowe zdarzenie i poinformował poszkodowaną A. M. (1) , że ze względu na nieopłacalność naprawy szkoda zostanie rozliczona jako całkowita. Poszkodowana wynajęła pojazd zastępczy na okres od 16.01.2015r do 26.01.2015r , za stawkę najmu 120 zł netto za dobę. Łącznie okres najmu trwał 10 dni ( w tym 3 dni organizacyjne po zapłacie odszkodowania).

Poszkodowana dokonała cesji praw do odszkodowania w części dotyczącej najmu pojazdu zastępczego na G. S. (1) – właściciela firmy (...) z siedzibą w K. od którego wynajęła pojazd zastępczy. Decyzją z dnia 04 marca 2015r ubezpieczyciel przyznał poszkodowanej dopłatę do odszkodowania w kwocie 442,80 zł za trzy dni najmu pojazdu zastępczego w oparciu i zweryfikowaną fakturę Vat nr (...). Odmawiając wypłaty za pozostałe dni najmu.

Pozwane (...) S.A. w S. w odpowiedzi na pozew wniosło o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda na jego rzecz kosztów procesu według norm przepisanych .

Nie kwestionując faktu uszkodzenia auta A. M. (1) , ani nie negując , że z tytułu umowy OC zawartej ze sprawcą zdarzenia zobowiązany jest do naprawienia powstałej szkody , pozwany zarzucił, iż zasadnym jest obciążenie go kosztami najmu zastępczego jedynie za okres od dnia zgłoszenia szkody do dnia sprzedaży pojazdu.

Zaprzeczył jakoby pomiędzy najmem pojazdu zastępczego, przez okres 10 dni, a szkodą istniał związek przyczynowy . Pozwany wypłacił poszkodowanej odszkodowanie w kwocie 442,80 zł za najem pojazdu zastępczego uznając za zasadny okres najmu 3 dni. Wskazał, iż pozwana pojazd zastępczy wynajęła dopiero w dniu 16.01.2015r choć już od daty kolizji tj. 03.01.2015r wiedziała, że szkoda zostanie rozliczona jako całkowita i od tej daty mogła już podjąć czynności zmierzające do pozbycia się wraku. Jednocześnie pozwany nie zakwestionował stawki najmu wskazanej w przedłożonej fakturze.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 03.01.2015r doszło do kolizji drogowej , w wyniku której został uszkodzony pojazd należący do poszkodowanej A. M. (1) – samochód A. (...) o numerze rejestracyjnym (...).

Sprawca zdarzenia posiadał polisą odpowiedzialności cywilnej w związku z ruchem pojazdów wystawioną przez pozwane Towarzystwo (...) S.A. w S..

Poszkodowana A. M. (1) niezwłocznie poinformowała pozwanego o zaistniałej szkodzie .

Pozwany dokonał oględzin uszkodzonego pojazdu i przyjął na siebie odpowiedzialność za przedmiotowe zdarzenie uznając szkodę za całkowitą. W czasie oględzin przedstawiciel ubezpieczyciela nie informował poszkodowanej o możliwości wynajęcia pojazdu zastępczego.

Szkodę uznano jako całkowitą.

Bezsporne

Poszkodowana w dniu 16.01.2015r wynajęła pojazd zastępczy marki F. (...) u powoda G. S. (1) prowadzącego działalność gospodarcza pod firma (...) w K.. Samochód był A. M. (1) niezbędny w związku z prowadzona działalnością gospodarczą , prowadzi Agencję pocztową (...) pocztowe w 3 punktach w S. i S. nadto do załatwiania niezbędnych bieżących spraw życia codziennego . Poszkodowana woziła pojazdem dziecko. Poszkodowana zwróciła się telefonicznie do ubezpieczyciela z prośbą o samochód zastępczy, jednak mimo kilkudniowego oczekiwania na taki pojazd ubezpieczyciel nie skontaktował się z nią. Łącznie czas trwania najmu trwał 10 dni .(

Z uwagi na poważne uszkodzenia pojazdu- ,, pękniecie podłogi” poszkodowana nie jeździła uszkodzonym pojazdem. Za odszkodowanie wypłacone przez pozwaną tytułem szkody całkowitej Poszkodowana A. M. (1) za kilka miesięcy kupiła kolejny pojazd. Od momentu uzyskania wypłaty odszkodowania do chwili zakupu gromadziła środki na zakup. Ubezpieczyciel wypłacił A. M. (1) odszkodowanie w 23 stycznia 2015r w godzinach popołudniowych, z uwagi na fakt, że firma pozwanego nie jest czynna w godzinach popołudniowych i w weekendy , A. M. (1) mogła zwrócić pojazd zastępczy powodowi w najwcześniej możliwym terminie tj. w poniedziałek 26.01.2015r.

Powód należności z tytułu najmu pojazdu dla poszkodowanej A. M. (1) określił na kwotę 1623,60 zł w fakturze Vat nr (...) z dnia 02.02.2015r , z terminem zapłaty 7 dni.

Dowód : umowa najmu pojazdu k.9-10., zeznania świadka A. M. (1) k59-60., faktura Vat nr (...) k-12. nadto wyjaśnienia powoda.( k-61).

Poszkodowana A. M. (1) nie zapłaciła należności a najem powodowi, lecz dnia 25.05.2015r dokonała cesji na rzecz G. S. (1) przysługującej jj od pozwanego ubezpieczyciela wierzytelności z tego tytułu.

Poszkodowana A. M. wynajęła pojazd wg stawki 120 zł za dobę według cennika obowiązującego w firmie powoda. Cennik został ustalony w oparciu o średnie ceny rynkowe najmu. Powód stosuje stawkę wg cennika od 120 – 150 zł netto za dobę w zależności od klasy pojazdu – 120 zł do 150 zł. Pojazd pozwanej był klasie B – średniej , stad powód zastosował stawkę najniższa 120 zł.

Cennik został ustalony przez powoda

Dowód : umowa najmu pojazdu k.9-10., umowa przelewu wierzytelności z dnia 25.05.2015r k-7., zeznania świadka A. M. (1) k. 59-60.

Pozwany wypłacił poszkodowanej odszkodowanie w dniu 23.01.2015r ( i stoi na stanowisku, że ciągu 3 dni były wystarczające do podjęcia przez nią nowego pojazdu , tym bardziej , że od 3 01.2015r wiedziała już że szkoda zostanie rozliczona jako całkowita i mogła podjąć czynności przygotowawcze zmierzające do dokonania zakupu

Pozwany wypłacił poszkodowanej odszkodowanie w kwocie 442,80 zł za najem pojazdu zastępczego uznając za zasadny okres najmu 3 dni. Odmówił wypłaty odszkodowania za pozostały okres 7 dni.

Sąd zważył co następuje:

Zgodnie z art. 509 § 1 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki (§ 2).

Powód G. S. (2) na podstawie umowy przelewu wierzytelności powódka przejął od poszkodowanej A. M. (1) , wierzytelność wynikającą z faktury VAT nr (...).

Powód jako podstawę swojego roszczenia wskazywał umowę przelewu wierzytelności z dnia 25.05.2015r oraz fakturę VAT nr (...).

13 grudnia 2013 r. wystawionej w związku z zawartą pomiędzy cedentem a pozwaną umową o świadczenie usług drogą elektroniczną uregulowaną w ustawie z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (opubl. Dz.U.2013.1422 j.t.).

Na gruncie zgłaszanych w toku sprawy twierdzeń i zarzutów stron trzeba było w pierwszej kolejności zauważyć, iż nie było pomiędzy nimi sporu co do faktu, że w dniu 03.03.2015r. miała miejsce kolizja drogowa, w wyniku której samochód powodów marki A. (...) o nr rej. (...) uległ uszkodzeniu w sposób ustalony w toku postępowania likwidacyjnego. Pozwany nie kwestionował również okoliczności, że łączyła go z właścicielem auta kierowanego przez sprawcę kolizji umowa ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej. Bezsporna była również okoliczność, iż w dniu 16 stycznia 2015 r. A. M. (1) zawarła z G. S. (1) umowę najmu samochodu zastępczego marki F. (...) o numerze rejestracyjnym (...), nr nadwozia (...), na okres od dnia 16.01.2015r do 26.01.2015r, a wydanie pojazdu nastąpiło w dniu 16.01.2015r

Pozwany zakwestionował okres wynajmu pojazdu zastępczego. Nie zakwestionował natomiast wysokość stawki najmu.

Przystępując do oceny poruszanych w niniejszym postępowaniu kwestii należało w pierwszej kolejności zważyć, iż stosownie do treści art. 822 § 1 k.c., przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony.

Zakres odpowiedzialności ubezpieczyciela z umowy ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych odpowiada co do zasady ogólnej konstrukcji z art. 822 kc i art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. 03.124.1152 z późn. zm.). W ustawie tej postanowiono, że odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej.

Do rozstrzygnięcia o odszkodowaniu ubezpieczeniowym przy ubezpieczaniu OC koniecznym jest sięgnięcie do ogólnych reguł Kodeksu cywilnego odnoszących się do zakresu odszkodowania, w szczególności do przepisu art. 361 § 1 i 2 k.c. Reguły te nakazują przestrzeganie zasady pełnego odszkodowania w granicach adekwatnego związku przyczynowego (por. np. uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 15 listopada 2001 r., III CZP 68/01, OSP 2002, z. 7-8, poz. 103, czy uchwałę z dnia 21 marca 2003 r., III CZP 6/03, OSNC 2004, z. 1, poz. 4). Podstawową funkcją odszkodowania jest bowiem kompensacja, co oznacza, że odszkodowanie powinno przywrócić w majątku poszkodowanego stan rzeczy naruszony zdarzeniem wyrządzającym szkodę, nie może ono jednak przewyższać wysokości faktycznie poniesionej szkody. Oceny, czy poniesienie określonych kosztów mieści się w ramach szkody i normalnego związku przyczynowego, należy dokonywać na podstawie indywidualnej sytuacji poszkodowanego i konkretnych okoliczności sprawy (por. np. uzasadnienia wyroku z dnia 20 lutego 2002 r., V CKN 1273/00 niepubl. czy wyroku z dnia 16 maja 2002 r., V CKN 1273/00 niepubl.).

Utrata możliwości korzystania z rzeczy wskutek jej zniszczenia stanowi szkodę majątkową. W piśmiennictwie podkreśla się, że normalnym następstwem w rozumieniu art. 361 § 1 k.c. jest bardzo często niemożność korzystania z samochodu przez poszkodowanego, nie tylko w sytuacji jego uszkodzenia, ale również zniszczenia. Jeżeli więc poszkodowany poniósł w związku z tym koszty, które były konieczne, na wynajem pojazdu zastępczego, to mieszczą się one w granicach skutków szkodowych podlegających wyrównaniu.

Stanowisko takie znalazło również wyraz w uzasadnieniu wyroku Sądu Najwyższego z dnia 18 marca 2003 r., IV CKN 1916/00 (niepubl.), w którym SN podkreślił, że za normalne następstwo zniszczenia pojazdu służącego poszkodowanemu do prowadzenia działalności gospodarczej należy uznać konieczność czasowego wynajęcia pojazdu zastępczego w celu kontynuowania tej działalności w okresie, gdy szkoda nie została jeszcze naprawiona. W razie szkody całkowitej należy przyjąć, że w zakres szkody pozostającej w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem wchodzą koszty najmu pojazdu zastępczego poniesione przez poszkodowanego w okresie niezbędnym do nabycia nowego pojazdu. Oczywistym jest, ze nabycie nowego pojazdu wymaga podjęcia określonych czynności organizacyjnych, przy uwzględnieniu obowiązku poszkodowanego podejmowania czynności zmierzających do zapobieżenia zwiększaniu rozmiaru szkody. Ustalenie czasu niezbędnego na nabycie nowego pojazdu ma charakter obiektywny i jest niezależne od posiadania przez poszkodowanego środków pieniężnych na kupno nowego pojazdu – w tym pochodzących z wypłaty odszkodowania .

Postulat pełnego odszkodowania przemawia więc za przyjęciem stanowiska o potrzebie zwrotu przez ubezpieczyciela tzw. wydatków koniecznych, potrzebnych na czasowe używanie zastępczego środka komunikacji w związku z niemożliwością korzystania z niego wskutek zniszczenia, z tym że tylko za okres między dniem zniszczenia a dniem, w którym poszkodowany może nabyć analogiczny pojazd, nie dłuższy jednak niż za czas do zapłaty odszkodowania. Termin wydatków koniecznych oznacza przy tym wydatek niezbędny dla korzystania z innego pojazdu w takim samym zakresie, w jakim poszkodowany korzystałby ze swego środka lokomocji, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Poszkodowany może zatem żądać tylko zwrotu wydatków poniesionych za korzystanie z pojazdu zastępczego pomniejszonych o sumę, jaką wydatkowałby na koszty eksploatacji własnego pojazdu. Za szkodę można uznać tylko koszty niezbędne, rzeczywiście poniesione przez poszkodowanego, którego obciąża ciężar dowodu wysokości szkody (por. uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 08 września 2004 r., IV CK 672/03, LEX nr 146324).

Odnosząc powyższe rozważania do niniejszej sprawy, zważyć należało, iż zachodziła konieczność wynajmu przez poszkodowaną A. M. (1) samochodu zastępczego, prowadziła ona bowiem działalność gospodarczą głównie w zakresie usług pocztowych i dojeżdża do pracy ze S. do S. , nadzorował dwa punkty pocztowe w S. , odwoziła dziecko i załatwiała bieżące sprawy życia codziennego, zatem wynajem samochodu był niezbędny. Poszkodowana wynajęła pojazd do czasu uzyskania wypłaty odszkodowania . Z zeznań świadka A. M. (1) wynika, iż nie wynajęła go od razu po dacie szkody i oględzinach rzeczoznawcy ponieważ nie orientowała się że przysługuje jej takie uprawnienie, a ubezpieczyciel nie poinformował ja o tym.

Powód wykazał, iż zawarł umowę najmu pojazdu zastępczego z poszkodowaną A. M. (1), której pojazd marki A. uległ uszkodzeniu w wyniku kolizji z dnia 03. (...).. Szkodę w pojeździe pozwany zakwalifikował jako całkowitą .

Poszkodowana wynajęła pojazd do czasu uzyskania wypłaty odszkodowania . Z okoliczności sprawy wynika, iż nie wynajęła go od razu po dacie szkody i oględzinach rzeczoznawcy ponieważ nie orientowała się że przysługuje jej takie uprawnieni, a ubezpieczyciel nie poinformował ja o tym.

Jednocześnie z ustaleń poczynionych przez Sąd na podstawie zeznań A. M. (1) wynikało, że uszkodzony pojazd był jedynym samochodem , który posiadała . Nadto z zeznań A. M. (1) wynikało, że do czasu wypłaty odszkodowania nie dysponowała odpowiednią sumą na zakup pojazdu analogicznego do pojazdu uszkodzonego.

Sąd uznał powyższe zeznania za wiarygodne jako logiczne i spójne.

W związku z poczynionymi ustaleniami, należało przyjąć, iż uzasadnionym był wynajem pojazdu zastępczego przez powodów w okresie od dnia 16 stycznia 2015 r. do dnia 26 stycznia 2015 r. za łączną kwotę 1623,60 zł wskazaną w fakturze, zważywszy , ze odszkodowanie wypłacono 23 stycznia 2015r w godzinach popołudniowych w piątek, a zwrot wynajętego pojazdu był możliwy dopiero w poniedziałek 26.01.2015r .

Przystępując do oceny kosztów najmu pojazdu zastępczego poniesionych przez powodów trzeba w pierwszej kolejności podkreślić, iż odszkodowanie przysługujące od ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej za uszkodzenie pojazdu mechanicznego obejmuje niezbędne i ekonomicznie uzasadnione koszty, ustalone według cen występujących na lokalnym rynku (por. uchwała SN z dnia 13 czerwca 2003 r., III CZP 32/03, OSNC 2004/4/. W niniejszej sprawie pozwany nie zakwestionował stawek najmu , stawka 120 zł netto nie odbiega od stawek stosowanych przez wypożyczalnie samochodów dostawczych w naszym regionie.

W związku z poczynionymi ustaleniami, należało przyjąć, iż uzasadnionym był wynajem pojazdu zastępczego przez powodów w okresie od dnia 16 stycznia 2015 r. do dnia 26 stycznia 2015 r. za łączną kwotę 1623,60 zł wskazaną w fakturze, zważywszy , ze odszkodowanie wypłacono 23 stycznia 2015r w godzinach popołudniowych w piątek, a zwrot wynajętego pojazdu był możliwy dopiero w poniedziałek 26.01.2015r Zatem przyjmując , że pozwany wypłacił z tego tytułu zaledwie kwotę 442,80 zł, roszczenie o zapłatę kwoty 1180,00 zł ( 1623,60 zł – 442,80 zł ) jest zasadne . Nadto należy przyjąć, zgodnie z zasadami doświadczenia życiowego, iż najem pojazdu zastępczego winien przysługiwać dodatkowo na okres 7 dni niezbędnych organizacyjnie celem nabycia nowego pojazdu.

W konsekwencji Sąd w wyroku zasądził od pozwanego na rzecz powodów kwotę 1180zł.

O odsetkach orzeczono z mocy art. 481 § 1 kc w zw. z art. 455 kc, przyjmując iż ubezpieczyciel był zobowiązany do wypłaty powyższych kwot w terminie 30 dni od dnia zgłoszenia szkody ( art. 20 ust 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych , Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych z 22.05.2003r)- w tym przypadku od daty wystawienia faktury Vat.

O kosztach procesu Sąd orzekł w wyroku na podstawie art. 98 par 1 i 3 k.p.c. zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu zasądzając je od pozwanego na rzecz powoda Na koszty procesu złożyły się : opłata od pozwu w wysokości 59 zł, wynagrodzenie pełnomocnika będącego radcą prawnym w wysokości 180 zł ustalone na podstawie par 6 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu( Dz.U.