Sygn. akt: KIO 701/11
WYROK
z dnia 13 kwietnia 2011 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący – członek Krajowej Izby Odwoławczej: Barbara Bettman
Protokolant: Przemysław Łaciński
Po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 12 kwietnia 2011 r. w Warszawie odwołania
wniesionego dnia 4 kwietnia 2011 r. przez wykonawcę: EvoBus Polska sp. z o.o. z
siedzibą w Wolicy, al. Katowicka 46, 05-830 Wolica, w postępowaniu o udzielenie
zamówienia publicznego prowadzonym przez zamawiającego: Miejskie Zakłady
Autobusowe sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, ul. Włościańska 52, 01-710 Warszawa.
Przy udziale wykonawców:
1) Solaris Bus & Coach S.A. z siedzibą ul. Obornicka 46, Bolechowo - Osiedle, 62 -
005 Owińska,
2) Konsorcjum wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia:
Lider Trading sp. z o.o. w Warszawie Oddział w Łańcucie, ul. Podzwierzyniec
78, 37-100 Łańcut oraz Blue Line sp. z o.o. w Warszawie Oddział w Łańcucie, ul.
Podzwierzyniec 78, 37-100 Łańcut,
- zgłaszających swoje przystąpienie po stronie zamawiającego
orzeka:
1. Uwzględnia odwołanie.
2. Nakazuje unieważnienie czynności wyboru najkorzystniejszych ofert na część
I, II oraz III zamówienia.
3. Nakazuje dokonanie ponownego badania i oceny ofert na część I, II oraz III
zamówienia oraz dokonanie wyboru ofert na wymienione części zamówienia,
poprzedzone poprawieniem w trybie art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp oferty
wykonawcy Solaris Bus & Coach S.A. w zakresie podanej ilości roboczogodzin
pracochłonności obsług i napraw oraz poprzedzone wezwaniem konsorcjum:
Lider Trading sp. z o.o. w Warszawie Oddział w Łańcucie, Blue Line sp. z o.o. w
Warszawie Oddział w Łańcucie do złożenia poprawionych dokumentów, w tym
uzupełnienia brakującej płyty CD/DVD.
4. Kosztami postępowania w kwocie 15 000,0 zł. (słownie: piętnaście tysięcy złotych
zero groszy) obciąża zamawiającego: Miejskie Zakłady Autobusowe sp. z o.o. z
siedzibą w Warszawie, ul. Włościańska 52, 01-710 Warszawa.
5. Nakazuje zaliczyć na poczet kosztów postępowania kwotę uiszczonego wpisu.
6. Zasądza od zamawiającego Miejskich Zakładów Autobusowych sp. z o.o. z
siedzibą w Warszawie, ul. Włościańska 52, 01-710 Warszawa na rzecz
odwołującego EvoBus Polska sp. z o.o. z siedzibą w Wolicy, al. Katowicka 46,
05-830 Wolica, kwotę 15 000,00 zł (słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy)
tytułem zwrotu kosztów wpisu od odwołania.
Przewodniczący:
…………………
U z a s a d n i e n i e
W postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego na: „Dostawę 168 sztuk
fabrycznie nowych autobusów miejskich” ogłoszonym w Dzienniku Urzędowym Unii
Europejskiej w dniu 28 grudnia 2010 roku pod numerem: 2010/S 251 - 386726, podzielonym
na trzy części, prowadzonym w trybie przetargu nieograniczonego, w dniu 4 kwietnia 2011 r.
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej wpłynęło odwołanie w formie pisemnej, złożone
przez wykonawcę: EvoBus Polska sp. z o.o. z siedzibą w Wolicy, w kopii przekazane
zamawiającemu w tym samym terminie.
Wniesienie odwołania nastąpiło w następstwie powiadomienia za pośrednictwem
faksu w dniu 24 marca 2011 r. o wyborze oferty wykonawców:
1. Solaris Bus & Coach S.A., jako najkorzystniejszej w zakresie części II i III przedmiotu
zamówienia.
2. Konsorcjum wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: Lider
Trading sp. z o.o. w Warszawie Oddział w Łańcucie, oraz Blue Line sp. z o.o. w Warszawie
Oddział w Łańcucie, zwanych dalej łącznie jako „konsorcjum Lider Trading sp. z o.o.," jako
najkorzystniejszej w zakresie części I przedmiotu zamówienia.
Wobec powyższych czynności, odwołujący zarzucił zamawiającemu: Miejskim
Zakładom Autobusowym sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, naruszenie przepisów ustawy z
dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 113 poz. 759 ze
zm.), t.j.:
1) naruszenie zasady równości wykonawców i uczciwej konkurencji w postępowaniu,
wyrażonej w art. 7 ust. 1 ustawy Pzp, przez uwzględnienie w toku badania i oceny
ofert wyjaśnień wykonawcy Solaris Bus & Coach S.A. złożonych w trybie art. 87 ust.
1 ustawy pomimo, że prowadzą one do istotnej zmiany treści złożonej przez Solaris
Bus & Coach S.A. oferty oraz poprzez uwzględnienie, na podstawie ww. wyjaśnień,
w toku badania i oceny ofert wykładni oferty złożonej przez Solaris Bus & Coach S.A.
sprzecznej z literalnym brzmieniem postanowień specyfikacji istotnych warunków
zamówienia, nakazujących podać gwarantowaną liczbę roboczogodzin koniecznych
do wykonania wszystkich planowanych przeglądów technicznych oraz napraw
objętych gwarancją jakości, łącznie dla wszystkich dostarczonych autobusów
każdego typu przez cały okres udzielonej gwarancji jakości, a nie ilości
roboczogodzin przypadających na jeden autobus,
2) naruszenie art. 7 ust. 1 w zw. z art. 91 ust. 1, art. 24 ust. 2 pkt 3 oraz art. 89 ust. 1 pkt
2 w zw. z art. 82 ust. 3 ustawy, a tym samym uchybienie zasadzie równości
wykonawców i uczciwej konkurencji w postępowaniu, przez wybór oferty Solaris Bus
& Coach S.A., jako najkorzystniejszej, pomimo, że winna ona ulec odrzuceniu jako
niezgodna z treścią SIWZ, względnie pomimo, że Solaris Bus & Coach S.A. jako
wykonawca winien podlegać wykluczeniu z uwagi na złożenie nieprawdziwych
informacji mających wpływ lub mogących mieć wpływ na wynik prowadzonego
postępowania,
3) naruszenie art. 7 ust. 1 w zw. z art. 91 ust. 1 oraz art. 89 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 82
ust. 3 ustawy, a tym samym uchybienie zasadzie równości wykonawców i uczciwej
konkurencji w postępowaniu, przez wybór oferty konsorcjum Lider Trading sp. z o.o.
w Warszawie Oddział w Łańcucie oraz Blue Line sp. z o.o. w Warszawie Oddział w
Łańcucie, jako najkorzystniejszej w zakresie części I zamówienia, pomimo że
złożona przez to konsorcjum oferta winna ulec odrzuceniu jako niezgodna z treścią
SIWZ,
4) naruszenie art. 87 ust. 1 ustawy poprzez uwzględnienie w toku badania i oceny ofert
wyjaśnień wykonawcy Solaris Bus & Coach S.A. złożonych w trybie art. 87 ust. 1
ustawy Pzp, pomimo że ich uwzględnienie skutkowało istotną zmianą treści złożonej
przez tego wykonawcę oferty oraz winno zostać zakwalifikowane, jako prowadzenie
pomiędzy zamawiającym, a Solaris Bus & Coach S.A. negocjacji dotyczących treści
złożonej oferty,
5) naruszenie art. 87 ust. 1 ustawy przez uwzględnienie w toku badania i oceny ofert
wyjaśnień wykonawcy konsorcjum Lider Trading sp. z o.o. w Warszawie Oddział w
Łańcucie oraz Blue Line sp. z o.o. w Warszawie Oddział w Łańcucie złożonych w
trybie art. 87 ust. 1 ustawy pomimo, że ich uwzględnienie skutkowało istotną zmianą
treści złożonej przez to konsorcjum oferty oraz winno zostać zakwalifikowane, jako
prowadzenie pomiędzy zamawiającym, a tym konsorcjum negocjacji dotyczących
treści złożonej oferty,
6) naruszenie art. 89 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 82 ust. 3 ustawy poprzez zaniechanie
odrzucenia oferty Solaris Bus & Coach S.A. z, jako sprzecznej z treścią SIWZ w
zakresie, w jakim Solaris Bus & Coach S.A. zamiast gwarantowanej liczby
roboczogodzin koniecznych do wykonania wszystkich planowanych przeglądów
technicznych oraz napraw objętych gwarancją jakości, łącznie dla wszystkich
dostarczonych autobusów każdego typu przez cały okres udzielonej gwarancji
jakości na cały autobus, określanej w ofercie jako pracochłonność obsług i napraw,
podał ilości roboczogodzin przypadających na jeden autobus, a także poprzez
zaniechanie odrzucenia oferty konsorcjum Lider Trading sp. z o.o. w Warszawie
Oddział w Łańcucie oraz Blue Line sp. z o.o. w Warszawie Oddział w Łańcucie, jako
sprzecznej z treścią SIWZ w brzmieniu uwzględniającym zmiany z 7 lutego 2011 r. w
zakresie, w jakim:
a) w załączniku nr 18 do oferty, na stronie 125, konsorcjum Lider Trading sp. z o.o.
podało, zgodnie z pierwotnym brzmieniem SIWZ, że komputer pokładowy w
oferowanym przedmiocie zamówienia posiadać będzie „własne podtrzymanie
zasilania przez 10 minut", zamiast przez 30 minut, co stanowiło wymóg aktualnie
obowiązującej wersji SIWZ,
b) w załączniku nr 18 do oferty, na stronie 125, konsorcjum Lider Trading sp. z o.o.
podało, że w ramach wyposażenia dodatkowego dostarczy 1 sztukę łączników
pośrednich do zaczepu holowniczego zamiast wymaganych w SIWZ 2 sztuk,
c) w załączniku nr 18 do oferty, na stronie 125, konsorcjum Lider Trading sp. z o.o.
podało, że komputer pokładowy w oferowanym przedmiocie zamówienia „wyświetla
alerty o awarii wybranych urządzeń pokładowych (np. kasownik, biletomat)"
pomijając wprowadzony do SIWZ zmianą nr 4 z dnia 7 lutego 2011 r. obowiązek
objęcia tą funkcją wszystkich urządzeń pokładowych,
d) w załączniku nr 18 do oferty, na stronie 124, konsorcjum Lider Trading sp. z o.o.
zaproponowało lokalizację automatu do sprzedaży biletów niezgodną z lokalizacją
wskazaną w załączony do oferty rysunkach (załączniki nr 20 - 22), tj. na prawym
przednim nadkolu zamiast w przestrzeni pasażerskiej w pobliżu drugich drzwi,
e) konsorcjum Lider Trading sp. z o.o., wbrew obowiązkowi zapisanemu w pkt 2.2.
załącznika nr 1 do SIWZ, nie dołączyło do oferty płyty CD/DVD z dokumentacją
techniczną w postaci elektronicznej, zapisaną w odpowiednim formacie zapisu
danych,
7) naruszenie art. 89 ust. 1 pkt 3 ustawy Pzp, przez zaniechanie odrzucenia
oferty Solaris Bus & Coach S.A., jako stanowiącej czyn nieuczciwej konkurencji w
rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy z 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej
konkurencji (tekst jedn. Dz. U. z 2003 r., Nr 153, poz. 1503 ze zm.) w zakresie, w
jakim wskazana przez Solaris Bus & Coach S.A. w złożonej ofercie pracochłonność
obsług i napraw rażąco odbiega od rzeczywistej przewidywanej przez Solaris Bus &
Coach S.A. pracochłonności obsług i napraw wskazanej w wyjaśnieniach
przekazanych zamawiającemu w trybie art. 87 ust 1 ustawy,
8) naruszenie art. 24 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp, przez zaniechanie wykluczenia
Solaris Bus & Coach S.A. z udziału w postępowaniu pomimo podania przez Solaris
Bus & Coach S.A. w złożonej ofercie nieprawdziwych informacji mających wpływ lub
mogących mieć wpływ na wynik prowadzonego postępowania, a to rażąco
odbiegającej od rzeczywistej przewidywanej przez Solaris Bus & Coach S.A.
pracochłonności obsług i napraw, która stanowiła jedno z podlegających ocenie
przez zamawiającego kryteriów oceny ofert,
9) naruszenie art. 7 ust. 1 i ust. 3 w zw. z art. 91 ust. 1, art. 24 ust. 2 pkt 3 ustawy
Pzp oraz art. 89 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 82 ust. 3 tej ustawy, a tym samym
uchybienie zasadzie równości wykonawców i uczciwej konkurencji w postępowaniu,
przez zaniechanie wyboru oferty odwołującego, jako najkorzystniejszej, we
wszystkich częściach przedmiotu zamówienia w sytuacji, gdy oferty złożone przez
Konsorcjum Lider Trading sp. z o.o. oraz Blue Line sp. z o.o. w odniesieniu do części
I przedmiotu zamówienia oraz przez Solaris Bus & Coach S.A. w odniesieniu do
wszystkich części przedmiotu zamówienia winny ulec odrzuceniu jako niezgodne z
treścią SIWZ, względnie pomimo, że Solaris Bus & Coach S.A. jako wykonawca
winien podlegać wykluczeniu z uwagi na złożenie nieprawdziwych informacji
mających wpływ lub mogących mieć wpływ na wynik prowadzonego postępowania.
Odwołujący wyjaśnił, że jego oferta, jako nie dotknięta wadami nie podlegała
odrzuceniu, w zakresie części II i III przedmiotu zamówienia była druga pod względem
korzystności spośród wszystkich złożonych ofert. Natomiast w zakresie części I przedmiotu
zamówienie złożona oferta okazała się być trzecią pod względem korzystności spośród
ocenianych przez zmawiającego ofert. Powołując się na swój interes w uzyskaniu danego
zamówienia oraz okoliczność, że poniósł i może ponieść dalszą szkodę w wyniku
naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy Pzp, odwołujący wnosił o nakazanie
zamawiającemu:
1) unieważnienia czynności polegającej na wyborze oferty Solaris Bus & Coach S.A.
jako najkorzystniejszej w zakresie części II i III przedmiotu zamówienia,
2) unieważnienie czynności polegającej na wyborze oferty konsorcjum Lider Trading sp.
z o.o., jako najkorzystniejszej w zakresie części I przedmiotu zamówienia,
3) odrzucenia oferty Solaris Bus & Coach S.A., jako niezgodnej z SIWZ oraz
stanowiącej czyn nieuczciwej konkurencji w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy z 16 kwietnia
1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (tekst jedn. Dz. U. z 2003 r., Nr 153, poz. 1503
ze zm.) w zakresie wszystkich części przedmiotu zamówienia objętego postępowaniem,
względnie o nakazanie zamawiającemu :
4) wykluczenia Solaris Bus & Coach S.A. z udziału w postępowaniu, z uwagi na
podanie w złożonej ofercie nieprawdziwych informacji mających wpływ lub mogących mieć
wpływ na jego wynik w zakresie wszystkich części przedmiotu zamówienia, w przypadku
stwierdzenia, że zachodzą przesłanki uzasadniające wykluczenie Solaris Bus & Coach S.A.,
5) odrzucenia oferty konsorcjum Lider Trading sp. z o.o., jako niezgodnej z SIWZ, w
zakresie części I przedmiotu zamówienia,
6) powtórzenia czynności badania i oceny ofert oraz wyboru oferty najkorzystniejszej, w
zakresie wszystkich części przedmiotu zamówienia, z pominięciem ofert złożonych przez
Solaris Bus & Coach S.A. oraz konsorcjum Lider Trading sp. z o.o..
7) zasądzenie od zamawiającego na rzecz odwołującego się kosztów postępowania według
norm przepisanych.
W uzasadnieniu zgłoszonych zarzutów i żądań odwołujący zaznaczył, że złożył w
w/w postępowaniu ofertę w zakresie wszystkich trzech części przedmiotu zamówienia, tj na:
- część I obejmującą 20 sztuk fabrycznie nowych autobusów miejskich klasy MIDI,
- część II obejmującą 36 sztuk fabrycznie nowych autobusów miejskich klasy MAXI,
- część III obejmującą 112 sztuk fabrycznie nowych autobusów miejskich przegubowych.
Szczegółowe wymagania dotyczących przedmiotu zamówienia zostały określone
przez zamawiającego w załączniku nr 1 do SIWZ.
Przedmiotem zamówienia jest także m.in. udzielenie gwarancji na dostarczane
pojazdy oraz udzielenie zamawiającemu uprawnień autoryzacyjnych, w zakresie
serwisowania, obsługi i napraw gwarancyjnych dostarczonych autobusów.
W ocenie odwołującego, z uwagi na szereg wskazanych w petitum niniejszego
odwołania niezgodnych z ustawą czynności zamawiającego oraz niezgodnych z przepisami
ustawy zaniechań czynności, do których zamawiający był zobowiązany na podstawie
przepisów ustawy, przeprowadzone badanie i ocena złożonych ofert oraz wybór oferty
najkorzystniejszej, w zakresie wszystkich części przedmiotu zamówienia, dokonane zostały
z naruszeniem przepisów ustawy Pzp, które miało istotny wpływ na wynik postępowania o
udzielenie zamówienia publicznego.
I. W pierwszej kolejności, odwołujący kwestionował wybór oferty Solaris Bus &
Coach SA, jako najkorzystniejszej, w zakresie części II i III zamówienia, pomimo istniejących
przesłanek uzasadniających odrzucenie tej oferty, lub ewentualnie wykluczenie Solaris Bus
& Coach S.A. z udziału w postępowaniu w zakresie wszystkich części przedmiotu
zamówienia. Przywołał postanowienia art. 82 ust. 3 ustawy Pzp, stanowiące, że treść oferty
musi odpowiadać treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia oraz korespondującą
z nim normę art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp, nakazującą zamawiającemu odrzucić ofertę,
jeżeli jej treść nie odpowiada treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia, z
zastrzeżeniem art. 87 ust. 2 pkt 3 tej ustawy, tj. przepisu zezwalającego zamawiającemu na
poprawienie w ofercie innych omyłek polegających na niezgodności oferty ze specyfikacją
istotnych warunków zamówienia, niepowodujących istotnej zmian w treści oferty. Wskazał,
że jednym z wymogów stawianych wykonawcom w treści SIWZ było zapewnienie udzielenia
gwarancji jakości na dostarczone autobusy na warunkach określonych przez zamawiającego
szczegółowo w załączniku nr 7 do SIWZ, w tym także przez określenie przez wykonawcę w
ofercie gwarantowanej liczby roboczogodzin koniecznych do wykonania wszystkich
planowanych przeglądów technicznych oraz napraw objętych gwarancją jakości, łącznie dla
wszystkich dostarczonych autobusów każdego typu przez cały okres udzielonej gwarancji
jakości na cały autobus (rozdz. 4 ust. 11 lit. e) SIWZ). Odpowiednie po temu pole zostało w
związku z tym przewidziane przez zamawiającego także w załączonym do SIWZ (jako
załącznik nr 6) formularzu oferty, gdzie wyjaśnione zostało również, co dokładnie należy
rozumieć przez wskazywaną przez wykonawców pracochłonność obsług i napraw. W ocenie
odwołującego, nie może więc budzić wątpliwości jednoznaczna w swym brzmieniu treść ww.
postanowienia, z której wynika, że deklarowana przez wykonawców gwarantowana liczba
roboczogodzin koniecznych do wykonania wszystkich planowanych przeglądów
technicznych oraz napraw objętych gwarancją jakości winna się odnosić łącznie do
wszystkich dostarczonych autobusów każdego typu, tj. jedynie z rozbiciem na każdą z
części przedmiotu zamówienia.
Tymczasem, w złożonej ofercie Solaris Bus & Coach S.A. wskazał, że deklarowana
przez niego gwarantowana liczba roboczogodzin koniecznych do wykonania wszystkich
planowanych przeglądów technicznych oraz napraw objętych gwarancją wynosi
odpowiednio dla I, II i III części przedmiotu zamówienia 101, 101 i 114 roboczogodzin, zaś w
przekazanych zamawiającemu w trybie art. 87 ust 1 ustawy wyjaśnieniach z dnia 18 lutego
2011 r. doprecyzował, iż „w pkt. 2 oferty podana została ilość roboczogodzin obliczona dla 1
autobusu w poszczególnych 3 typach." Zdaniem Solaris Bus & Coach S.A. oczywistym
rzekomo ma być, „że gwarantowana liczba roboczogodzin koniecznych do wykonania
wszystkich planowanych przeglądów technicznych oraz napraw objętych gwarancją jakości
łącznie dla wszystkich dostarczonych autobusów każdego typu przez cały okres udzielonej
gwarancji jakości na cały autobus wynika z przemnożenia ilości roboczogodzin
przypadających na 1 autobus przez ilość oferowanych autobusów w danym typie."
Zdaniem odwołującego, tak sporządzona oferta, uwzględniając wyjaśnienia samego
wykonawcy, nie może być uznana za zgodną z SIWZ w świetle przytoczonych wyżej
postanowień SIWZ w tym formularza ofertowego. Uwzględnienie przez zamawiającego w
toku badania i oceny ofert powołanych wyjaśnień Solaris Bus & Coach S.A. złożonych w
trybie art. 87 ust. 1 ustawy Pzp pomimo, że prowadzą one do istotnej zmiany treści złożonej
przez tego wykonawcę oferty oraz przyjęcie na podstawie ww. wyjaśnień wykładni oferty
złożonej przez Solaris Bus & Coach S.A., sprzecznej z literalnym brzmieniem odpowiednich
postanowień SIWZ, stanowi naruszenie wyrażonej w art. 7 ust. 1 ustawy, zasady równości
wykonawców i uczciwej konkurencji. Jak podkreśla się bowiem w orzecznictwie Krajowej
Izby Odwoławczej „z uwagi na zasadę równego traktowania wykonawców i uczciwej
konkurencji, przy interpretowaniu dokumentów postępowania należy kierować się wyłącznie
literalnym brzmieniem odpowiednich postanowień SIWZ lub ogłoszenia, co zapobiega
jakiejkolwiek uznaniowości zamawiającego na etapie badania ofert, oceny spełniania
warunków przez wykonawców. Literalne brzmienie oznacza kierowanie się zwykłym
znaczeniem słów, wyrażeń i zwrotów, ustalonym z uwzględnieniem reguł znaczeniowych i
składni języka polskiego" (por. wyrok KIO z 27 października 2010 r., KIO/UZP 2238/10,
opubl. LEX 668194). W opinii odwołującego, nie sposób twierdzić, że w świetle zwykłego
znaczenia słów, wyrażeń i zwrotów, ustalonego z uwzględnieniem reguł znaczeniowych i
składni języka polskiego liczba roboczogodzin koniecznych do wykonania wszystkich
planowanych przeglądów technicznych oraz napraw objętych gwarancją jakości, łącznie dla
wszystkich dostarczonych autobusów każdego typu oznaczać może liczbę takich
roboczogodzin obliczoną dla 1 autobusu w poszczególnych 3 typach, jak przedstawił to
Solaris Bus & Coach S.A. Odwołujący zwrócił uwagę, że żadne z postanowień SIWZ, ani
przepisów ustawy nie upoważniają do przyjęcia i przeprowadzenia sugerowanej przez
Solaris Bus & Coach S.A., w ramach wykładni treści złożonej oferty, operacji matematycznej
mającej polegać na przemnożeniu liczby roboczogodzin podanych dla 1 autobusu w
poszczególnych 3 typach przez liczbę oferowanych autobusów. SIWZ jednoznacznie
nakazywał bowiem podanie liczby gwarantowanych roboczogodzin dla wszystkich
dostarczonych autobusów łącznie, a nie wyszczególnianie wielkości właściwych dla jednej
sztuki dostarczanego przedmiotu zamówienia oraz jej łącznej sumy. Zdaniem odwołującego,
również w stanowiących załącznik nr 7 do SIWZ wymaganiach zamawiającego dotyczących
warunków serwisowych (projekcie umowy serwisowej) zostało wprost wskazane
oczekiwanie podania przez wykonawców gwarantowanej liczby roboczogodzin koniecznych
do wykonania wszystkich planowanych przeglądów technicznych oraz napraw objętych
gwarancją jakości, łącznie dla wszystkich dostarczonych autobusów każdego typu, bez
rozbicia na wartość deklarowaną dla jednej sztuki autobusu i sumę dla wszystkich
autobusów dostarczanych w ramach jednej części przedmiotu zamówienia. Nie istnieją,
według odwołującego podstawy dla wyodrębniania, a w konsekwencji również podawania w
składanej ofercie, liczby gwarantowanych roboczogodzin dla jednego autobusu, jak zrobił to
Solaris Bus & Coach S.A. Podobnie, odwołujący stwierdził, że nie istniały również przyczyny
uzasadniające postulowaną przez Solaris Bus & Coach S.A. operację matematyczną
mającą polegać na przemnożeniu podanej przez Solaris Bus & Coach S.A. liczby
roboczogodzin właściwej dla jednego autobus przez ilość dostarczanych autobusów, w
związku z czym powoływanie się na domniemanie, czy oczywistości, takiego zabiegu nie
znajduje uzasadnienia.
Odwołujący argumentował, że wskazany brak podstaw do podawania w ofercie liczby
gwarantowanych roboczogodzin dla jednego autobusu oraz brak podstaw uzasadniających
przemnożenie podanej przez Solaris Bus & Coach S.A. liczby roboczogodzin właściwej dla
jednego autobus przez ilość dostarczanych autobusów wyklucza możliwość konwalidowania
niezgodności oferty Solaris Bus & Coach S.A. z treścią SIWZ z powołaniem się na
sprostowanie oczywistej omyłki pisarskiej lub błędu rachunkowego, o których mowa w art.
87 ust. 2 pkt. 1 i 2 ustawy Pzp. Fakt, że potraktowanie tej niezgodności, jako ewentualnego
błędu rachunkowego lub omyłki pisarskiej nie było dopuszczalne potwierdził pośrednio sam
zamawiający zwracając się do Solaris Bus & Coach S.A. o wyjaśnienie treści złożonej oferty,
zgodnie z art. 87 ust. 1 ustawy Pzp, a nie zawiadamiając go o ich poprawieniu, zgodnie z
ust. 2 powołanego artykułu. Odwołujący więc przyjął, że zamawiający celowo posłużył się
wybraną przez siebie procedurą, świadom wadliwości jaką pociągałoby za sobą poprawienie
treści oferty Solaris Bus & Coach S.A. w omawianym zakresie na zasadzie art. 87 ust. 2
ustawy. Na tej samej zasadzie, za niedopuszczalne uznał odwołujący założenie, że
zamawiający poprawił w ofercie wykonawcy Solaris Bus & Coach S.A., w trybie art. 87 ust. 2
pkt 3 ustawy Pzp, inne omyłki polegające na niezgodności oferty z treścią specyfikacji
istotnych warunków zamówienia, które jednak nie powodują istotnych zmian w treści oferty.
W pierwszej kolejności dlatego, że w kierowanej do Solaris Bus & Coach S.A.
korespondencji, zamawiający powoływał się na instytucję wyjaśnień treści oferty,
uregulowaną w art. 87 ust. 1 ustawy Pzp, a po drugie dlatego, że w dokumentacji
postępowania brak jest zawiadomienia Solaris Bus & Coach S.A. o poprawieniu
odpowiednich elementów przedmiotowej oferty.
Niezależnie jednak od opisanej powyżej sprzeczności oferty Solaris Bus & Coach
S.A. z wiążącymi wszystkich uczestników postępowania postanowieniami SIWZ, odwołujący
szczególnie zaakcentował, że przedstawiona przez Solaris Bus & Coach S.A. i
zaakceptowana przez zamawiającego, w trybie art. 87 ust. 1 ustawy Pzp, wykładnia treści
oferty Solaris Bus & Coach S.A. prowadzi do jej istotnej zmiany, dokonanej już po terminie
składania ofert. Tymczasem rozdział 11 ust. 7 SIWZ, jak i art. 84 ust. 1 ustawy Pzp
dopuszczają możliwość zmiany złożonej oferty wyłącznie przed upływem terminu składania
ofert. Natomiast zaakceptowana przez zamawiającego wykładnia treści oferty Solaris Bus &
Coach S.A. prowadzi do jej zmiany, w sytuacji gdy na potrzeby oceny, punktacji i weryfikacji
ofert zamawiający przyjął do obliczeń liczbę gwarantowanych roboczogodzin koniecznych
do wykonania wszystkich planowanych przeglądów technicznych oraz napraw objętych
gwarancją jakości, łącznie dla wszystkich dostarczonych autobusów każdego typu, nie zaś
jak wyjaśnił Solaris Bus & Coach S.A. w piśmie z 18 lutego 2011 r, liczbę roboczogodzin
obliczoną dla jednego autobusu. Ustalenie przez zamawiającego liczby gwarantowanych
roboczogodzin koniecznych do wykonania wszystkich planowanych przeglądów
technicznych oraz napraw objętych gwarancją jakości, łącznie dla wszystkich dostarczonych
autobusów każdego typu, jaką mógł chcieć zadeklarować Solaris Bus & Coach S.A. (a
czego nie uczynił, jak sam wskazał w piśmie z 18 lutego 2011 r.), w oparciu o uzyskane od
tego wykonawcy wyjaśnienia treści złożonej oferty, jest jak ocenił odwołujący, zmianą tejże
oferty. Przede wszystkim zaś dlatego, że w ofercie Solaris Bus & Coach S.A. wskazał, że
deklarowana przez niego gwarantowana liczba roboczogodzin koniecznych do wykonania
wszystkich planowanych przeglądów technicznych oraz napraw objętych gwarancją wynosi
odpowiednio dla I, II i III części przedmiotu zamówienia 101, 101 i 114 roboczogodzin. W
ofercie tej nie było natomiast jakiejkolwiek wzmianki o tym, że podana ilość roboczogodzin
obliczona została dla 1 autobusu w poszczególnych 3 typach, a zatem należało raczej
uznać, że jest to liczba deklarowana przez wykonawcę dla wszystkich autobusów łącznie.
Tym samym, późniejsze wyjaśnienia Solaris Bus & Coach S.A., jak i przeprowadzona
zgodnie z nimi operacja matematyczna polegająca na przemnożeniu podanej przez Solaris
Bus & Coach S.A. liczby roboczogodzin przypadającej na jeden autobus przez ilość
oferowanych autobusów, stanowi zmianę treści złożonej oferty.
Na marginesie zaznaczał, iż przemawia to także za wskazaną powyżej
niedopuszczalnością poprawienia treści oferty wykonawcy przez zamawiającego na
zasadzie art. 87 ust. 2 ustawy, jak i stanowi rażące naruszenie art. 87 ust. 1 ustawy.
Istotność, omawianej zmiany treści oferty Solaris Bus & Coach S.A. stanowi bezpośrednią
konsekwencję tego, jak wysoce było, zgodnie z SIWZ, punktowane i wartościowane przez
zamawiającego kryterium pracochłonności obsług i napraw. Wg danych ujętych w tabelach
zamieszczonych w rozdz. 13 SIWZ kryterium temu zamawiający przyporządkował bowiem
aż 6 pkt, co stanowi ponad 1/3 punktów możliwych do uzyskania za parametry techniczne
oferowanych autobusów. Stąd za oczywiste przyjął, że jakiekolwiek zmiany treści oferty,
któregokolwiek z wykonawców w zakresie elementów podlegających ocenie zamawiającego
w kontekście wyboru najkorzystniejszej oferty uznać należy za istotną zmianę oferty. Zmiana
treści oferty Solaris Bus & Coach S.A. polegająca na podniesieniu wielkości jednego z takich
ocenianych według kryteriów, elementów, tj. deklarowanej przez niego gwarantowanej
liczby roboczogodzin koniecznych do wykonania wszystkich planowanych przeglądów
technicznych oraz napraw objętych gwarancją, z wartości na poziomie odpowiednio dla I, II i
III części przedmiotu zamówienia 101, 101 i 114 do poziomu odpowiednio 2020, 3636 i
12312 roboczogodzin, nie może więc nie zostać uznana za istotną.
Odwołujący uzasadniał zarzut, że podanie w ofercie przez Solaris Bus & Coach S.A.
pracochłonności obsług i napraw oferowanych autobusów, rozumianej jako gwarantowana
liczba roboczogodzin koniecznych do wykonania wszystkich planowanych przeglądów
technicznych oraz napraw objętych gwarancją jakości, łącznie dla wszystkich dostarczonych
autobusów każdego typu przez cały okres udzielonej gwarancji jakości na cały autobus na
poziomie odpowiednio dla I, II i III części przedmiotu zamówienia 101, 101 i 114
roboczogodzin, winno być także zakwalifikowane przez zamawiającego, jako czyn
nieuczciwej konkurencji w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy z 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu
nieuczciwej konkurencji (tekst jedn. Dz. U. z 2003 r., Nr 153, poz. 1503 ze zm.) w zakresie,
w jakim wskazana przez Solaris Bus & Coach S.A. w złożonej ofercie pracochłonność
obsług i napraw rażąco odbiega od rzeczywistej przewidywanej przez Solaris Bus & Coach
S.A. pracochłonności obsług i napraw wskazanej w wyjaśnieniach przekazanych
zamawiającemu w trybie art. 87 ust 1 ustawy Pzp. W myśl pomienionego art. 3 ust. 1 ustawy
o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, czynem nieuczciwej konkurencji jest bowiem działanie
sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami, jeżeli zagraża lub narusza interes innego
przedsiębiorcy lub klienta. Sprzecznym z dobrymi obyczajami (a także z prawem w zakresie,
w jakim oferta wybrana jako najkorzystniejsza nie może być sprzeczna ze specyfikacją
istotnych warunków zamówienia) było więc podanie przez Solaris Bus & Coach S.A. rażąco
zaniżonej pracochłonności obsług i napraw oferowanych autobusów, bez jakiejkolwiek
wzmianki o tym, że podana ilość roboczogodzin obliczona została dla 1 autobusu w
poszczególnych 3 typach, a nie dla wszystkich autobusów łącznie. Wszak, gdyby
zamawiający nie zwrócił się do Solaris Bus & Coach S.A. o wyjaśnienie treści złożonej
oferty, okoliczność odmiennego (i sprzecznego z brzmieniem SIWZ) rozumienia podanej
przez Solaris Bus & Coach S.A. pracochłonności obsług i napraw w ogóle nie wyszłaby na
jaw. Zamawiający musiałby wówczas dokonać oceny ofert z uwzględnieniem złożonej przez
Solaris Bus & Coach S.A. oferty, w której pracochłonność obsług i napraw ustalona została
na poziomie odpowiednio dla I, II i III części przedmiotu zamówienia 101, 101 i 114
roboczogodzin. Przy przyjętym w SIWZ sposobie obliczania punktów w odniesieniu do
omawianego kryterium pracochłonności obsług i napraw (rozdz. 13 ust. 2 lit. g) SIWZ), gdzie
liczba przyznanych wykonawcy punktów stanowi wynik podzielenia najniższej oferowanej
pracochłonności przez pracochłonność oferty badanej oraz przemnożenia otrzymanego
rezultatu przez ustalone przez zamawiającego znaczenie kryterium, Solaris Bus & Coach
S.A. ze względu na znaczące zaniżenie deklarowanej przez siebie pracochłonności obsług i
napraw zawsze uzyskiwałby ocenę tego kryterium nieproporcjonalnie bardziej korzystną w
stosunku do pozostałych wykonawców. Zważywszy zatem na brak jakiegokolwiek wskazania
przez Solaris Bus & Coach S.A. w złożonej ofercie, że podana pracochłonność obsług i
napraw odnosi się za każdym razem do jednego autobusu każdego typu, za uprawnione
poczytał odwołujący twierdzenie, że działanie Solaris Bus & Coach S.A. nakierowane było
na doprowadzenie do oceny złożonych ofert i rozstrzygnięcia postępowania z
uwzględnieniem złożonej przez Solaris Bus & Coach S.A. oferty, w której pracochłonność
obsług i napraw ustalona została na warunkach nieproporcjonalnie bardziej korzystnych w
stosunku do ofert pozostałych wykonawców. Co więcej, pracochłonność obsług i napraw
wskazana przez Solaris Bus & Coach S.A. w złożonej ofercie rażąco odbiegała od
rzeczywistej przewidywanej przez Solaris Bus & Coach S.A. pracochłonności obsług i
napraw wskazanej w wyjaśnieniach przekazanych po otwarciu ofert zamawiającemu w
trybie art. 87 ust 1 ustawy Pzp. Takie działanie Solaris Bus & Coach S.A, jak zarzucał
odwołujący, wyczerpuje zaś znamiona czynu nieuczciwej konkurencji w rozumieniu art. 3
ust. 1 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji zwłaszcza, że jest to działanie sprzeczne
z prawem i dobrymi obyczajami, które zagrażało interesom zamawiającego i interesom
pozostałych wykonawców biorących udział w postępowaniu.
Zagrożenie interesu zamawiającego, wyrażającego się w rozstrzygnięciu
postępowania poprzez wybór najkorzystniejszej oferty, odwołujący upatrywał w okoliczności,
że gdyby nie ujawniono - na skutek zwrócenia się w trybie art. 87 ust. 1 ustawy Pzp -
rzeczywistej treści złożonej przez Solaris Bus & Coach S.A. oferty, mogłoby dojść do
zawarcia umów o udzielenie zamówienia publicznego, zgodnych z załączonymi do SIWZ
wzorami, w ramach których zadeklarowana pracochłonność obsług i napraw oferowanych
autobusów, rozumiana jako gwarantowana liczba roboczogodzin koniecznych do wykonania
wszystkich planowanych przeglądów technicznych oraz napraw objętych gwarancją jakości,
łącznie dla wszystkich dostarczonych autobusów każdego typu przez cały okres udzielonej
gwarancji jakości na cały autobus wynosiłaby odpowiednio dla I, II i III części przedmiotu
zamówienia 101, 101 i 114 roboczogodzin, w sytuacji gdy rzeczywista przewidywana przez
Solaris Bus & Coach S.A. pracochłonność obsług i napraw kształtowała się na poziomie
odpowiednio 2020, 3636 i 12312 roboczogodzin. Wskazywał, że na tej samej zasadzie,
zagrożony był także interes pozostałych wykonawców biorących udział w postępowaniu, (w
tym w szczególności interes odwołującego) wyrażający się w rozstrzygnięciu postępowania,
poprzez wybór ich ofert jako najkorzystniejszych. Dodatkowo zaznaczył, że podanie przez
Solaris Bus & Coach S.A. zaniżonej i niezgodnej z rzeczywistością przewidywanej
pracochłonności obsług i napraw na poziomie odpowiednio dla I, II i III części przedmiotu
zamówienia 101, 101 i 114 roboczogodzin, było dla Solaris Bus & Coach S.A. korzystne
także od strony ekonomicznej. Zgodnie z postanowieniami § 2 ust. 2.3 wymagań
zamawiającego dotyczących warunków serwisowych (projektu umowy serwisowej)
stanowiących załącznik nr 7 do SIWZ, wykorzystanie całej gwarantowanej liczby
roboczogodzin przed upływem okresu gwarancji jakości, skutkować będzie naliczeniem na
wszystkie przedmiotowe przeglądy techniczne i naprawy, wykonywane od tego momentu aż
do końca okresu udzielonej gwarancji jakości, odpowiedniej kary umownej w wysokości 30 zł
od każdej roboczogodziny wykonanych przeglądów i napraw. Zdaniem odwołującego, prosta
symulacja pozwala zauważyć, że maksymalna wysokość kar umownych, jakie Solaris Bus &
Coach S.A. musiałby zapłacić z tytułu przekroczenia podanej przez siebie w ofercie
pracochłonności obsług i napraw dla całości przedmiotu zamówienia, liczona do wysokości
rzeczywistej przewidywanej przez Solaris Bus & Coach S.A. pracochłonności obsług i
napraw nie przekracza 0,25% łącznej ceny oferty. Tymczasem sama wartość
pracochłonności obsług i napraw, w stosunku do wartości (ceny) całości przedmiotu
zamówienia, ustalonych dla całości przedmiotu zamówienia na podstawie podanych przez
zamawiającego znaczeń (wagi) poszczególnych branych pod uwagę kryteriów oceny ofert,
odpowiada około 7,5 % wartości (ceny) przedmiotu zamówienia. Oznacza to w przekonaniu
odwołującego, że z ekonomicznego punktu widzenia, nieporównywalnie korzystniejszym
było podanie zaniżonej i nierzeczywistej przewidywanej pracochłonności obsług i napraw
oraz ewentualne ponoszenie kosztów naliczanych przez zamawiającego kar umownych z
tytułu przekroczenia podanej gwarantowanej liczby roboczogodzin, które jednak znacząco
zwiększało szanse wyboru oferty Solaris Bus & Coach S.A., jako najkorzystniejszej, z uwagi
na omawiane kryterium, niż podanie rzeczywistej przewidywanej pracochłonności obsług i
napraw. Odwołujący podtrzymał zarzut, że określenie przez Solaris Bus & Coach S.A.
pracochłonności obsług i napraw oferowanych autobusów, rozumianej jako gwarantowana
liczba roboczogodzin koniecznych do wykonania wszystkich planowanych przeglądów
technicznych oraz napraw objętych gwarancją jakości, łącznie dla wszystkich dostarczonych
autobusów każdego typu przez cały okres udzielonej gwarancji jakości na cały autobus na
poziomie odpowiednio dla I, II i III części przedmiotu zamówienia 101, 101 i 114
roboczogodzin, w sytuacji gdy rzeczywista przewidywana przez Solaris Bus & Coach S.A.
pracochłonność obsług i napraw kształtowała się na poziomie odpowiednio 2020, 3636 i
12312 roboczogodzin, należy również zakwalifikować jako podanie w złożonej ofercie
nieprawdziwych informacji mogących mieć wpływ na wynik prowadzonego postępowania.
Gdyby zamawiający nie zwrócił się do Solaris Bus & Coach S.A. o wyjaśnienie treści
złożonej oferty, okoliczność odmiennego (i sprzecznego z brzmieniem SIWZ) rozumienia
podanej przez Solaris Bus & Coach S.A. pracochłonności obsług i napraw w ogóle nie
wyszłaby na jaw, a zamawiający musiałby dokonać oceny ofert z uwzględnieniem złożonej
przez Solaris Bus & Coach S.A. oferty, w której pracochłonność obsług i napraw ustalona
została na rażąco zaniżonym poziomie. Przy przyjętym w SIWZ sposobie obliczania
punktów w odniesieniu do omawianego kryterium pracochłonności obsług i napraw (rozdz.
13 ust. 2 lit. g) SIWZ), Solaris Bus & Coach S.A. zawsze uzyskiwałby więc ocenę tego
kryterium nieproporcjonalnie bardziej korzystną w stosunku do pozostałych wykonawców
biorących udział w postępowaniu.
Podkreślał, iż w świetle posiadanej przez Solaris Bus & Coach S.A. wiedzy o tym, że
podana pracochłonność obsług i napraw odnosi się w sposób rzekomo oczywisty do liczby
roboczogodzin dla jednego autobusu w ramach każdego typu (choć nie było w SIWZ po
takiemu wnioskowaniu żadnych przesłanek), bez jednoczesnego zamieszczenia o tym
jakiejkolwiek wzmianki w złożonej ofercie, było złożeniem nieprawdziwych informacji, które z
racji podlegania ocenie przez zamawiającego jako jedno z kryteriów oceny ofert, mogło mieć
wpływ na wynik postępowania. Działanie takie, jak zaznaczył odwołujący, wyczerpuje
hipotezę art. 24 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp i skutkować powinno wykluczeniem Solaris Bus &
Coach S.A. z udziału w postępowaniu. Przyjmuje się bowiem, że „za nieprawdziwe
informacje należy uznać informacje sprzeczne ze stanem faktycznym (tak wyrok Zespołu
Arbitrów z dnia 8 marca 2006 r. UZP/ZO/0-635/06, LexPolonica nr 1900596). Nie może zaś
rodzić jakichkolwiek wątpliwości fakt, że zadeklarowana przez Solaris Bus & Coach S.A. w
ofercie pracochłonność obsług i napraw była sprzeczna ze stanem faktycznym.
Powszechnie uznaje się również, że „z postępowania o udzielenie zamówienia wyklucza się
wykonawców, którzy złożyli nieprawdziwe informacje mające wpływ na wynik prowadzonego
postępowania. W przypadku zaistnienia przesłanki wykluczenia jest ono obligatoryjne" (tak.
wyrok Zespołu Arbitrów - Urząd Zamówień Publicznych z dnia 3 sierpnia 2006 r., UZP/ZO/0-
2197/06, LexPolonica nr 1953574).
Dodatkowo, odwołujący zarzucał, że uwzględnienie przez zamawiającego w toku
badania i oceny ofert całej serii wyjaśnień Solaris Bus & Coach S.A. złożonych w trybie art.
87 ust. 1 ustawy Pzp, winno zostać zakwalifikowane, jako prowadzenie pomiędzy
zamawiającym a Solaris Bus & Coach S.A. negocjacji dotyczących treści złożonej oferty, co
stanowi z kolei naruszenie art. 87 ust. 1 ustawy Pzp. Zarówno pismo Solaris Bus & Coach
S.A. z 18 lutego 2011 r. przesłane w odpowiedzi na pierwsze wezwanie do wyjaśnienia treści
złożonej oferty, jak i drugie pismo Solaris Bus 8i Coach S.A. z 10 marca 2011 r. przesłane w
odpowiedzi na drugie wezwanie do wyjaśnienia złożonej oferty prowadzą do zmiany treści
złożonej przez Solaris Bus & Coach S.A. oferty, co w świetle powołanego art. 87 ust. 1
ustawy Pzp zostało przez ustawodawcę jednoznacznie zabronione. W odniesieniu natomiast
do okoliczności wskazanych w drugim z powołanych pism, odwołujący stwierdził, że doszło
zmiany wykazów narzędzi specjalnych oraz innego wyposażenia, w zakresie określenia
asortymentu, wartości, kosztu i terminu ich dostarczenia. Ilość wymienionych pomiędzy
zamawiającym a Solaris Bus & Coach S.A. pism w tej sprawie świadczy natomiast o
prowadzonych pomiędzy stronami negocjacjach w zakresie treści i sposobu rozumienia
złożonej przez Solaris Bus & Coach S.A. oferty.
II. Analogicznie do sytuacji przedstawionej powyżej w odniesieniu do Solaris Bus &
Coach S.A., za naruszenie art. 7 ust. 1 w zw. z art. 91 ust. 1 oraz art. 89 ust. 1 pkt 2 w zw. z
art. 82 ust. 3 ustawy Pzp, a tym samym również uchybieniem zasadzie równości
wykonawców i uczciwej konkurencji w postępowaniu, uznał odwołujący wybór przez
zamawiającego oferty konsorcjum Lider Trading sp. z o.o. w Warszawie Oddział w Łańcucie
oraz Blue Line sp. z o.o. w Warszawie Oddział w Łańcucie, jako najkorzystniejszej w
zakresie części I przedmiotu zamówienia pomimo, że złożona wymienionego wykonawcę
oferta winna ulec odrzuceniu jako niezgodna z treścią SIWZ. Ponownie przywołał art. 82 ust.
3 ustawy Pzp, stanowiący że treść oferty musi odpowiadać treści specyfikacji istotnych
warunków zamówienia, wraz z korespondującą z nim normą art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp,
nakazującą odrzucić ofertę, jeżeli jej treść nie odpowiada treści specyfikacji istotnych
warunków zamówienia, z zastrzeżeniem art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp, tj. przepisu
zezwalającego zamawiającemu na poprawienie w ofercie innych omyłek polegających na
niezgodności oferty ze specyfikacją istotnych warunków zamówienia, nie powodujących
istotnej zmian w jej treści.
Oferta konsorcjum Lider Tradng sp. z o.o., zdaniem odwołującego, okazała się być
sprzeczną z treścią SIWZ w brzmieniu uwzględniającym zmiany wprowadzone do SIWZ
przez zamawiającego 7 lutego 2011 r. w zakresie, w jakim: w załączniku nr 18, na stronie
125 złożonej oferty, wymienione konsorcjum podało, zgodnie z pierwotnym brzmieniem
SIWZ:
a) że komputer pokładowy w oferowanym przedmiocie zamówienia posiadać będzie
„własne podtrzymanie zasilania przez 10 minut," zamiast przez 30 minut, co
stanowiło wymóg aktualnie obowiązującej wersji SIWZ (pkt 4 załącznika nr 1.5 do
SIWZ),
b) w załączniku nr 18 do oferty, na stronie 125, podało, że w ramach wyposażenia
dodatkowego dostarczy 1 sztukę łączników pośrednich do zaczepu holowniczego
zamiast wymaganych zgodnie SIWZ (pkt V.8 załącznika nr 1.1. do SIWZ) 2 sztuk, tj.
po jednym na każde 10 autobusów,
c) w załączniku nr 18 do oferty, na stronie 125, podało, że komputer pokładowy w
oferowanym przedmiocie zamówienia „wyświetla alerty o awarii wybranych urządzeń
pokładowych (np. kasownik, biletomat)," pomijając wprowadzony do SIWZ zmianą nr
4 z dnia 7 lutego 2011 r. obowiązek objęcia tą funkcją, co do zasady, wszystkich
urządzeń pokładowych (pkt 4 załącznika nr 1.5 do SIWZ),
d) w załączniku nr 18 do oferty, na stronie 124, konsorcjum Lider Trading sp. z o.o.
zaproponowało lokalizację automatu do sprzedaży biletów niezgodną z lokalizacją
wskazaną w załączonych do oferty rysunkach (załączniki nr 20 - 22), tj. na prawym
przednim nadkolu zamiast w przestrzeni pasażerskiej w pobliżu drugich drzwi,
e) konsorcjum Lider Trading sp. z o.o. wbrew obowiązkowi zapisanemu w pkt 2.2.
załącznika nr 1 do SIWZ, nie dołączył do oferty płyty CD/DVD z dokumentacją
techniczną w postaci elektronicznej, zapisaną w odpowiednim formacie zapisu
danych.
Odwołujący podkreślał, że złożenie przez konsorcjum Lider Trading sp. z o.o. oferty
niekompletnej, niezawierającej wszystkich wymaganych zgodnie z SIWZ elementów, a także
niezgodnej z SIWZ w jej aktualnym i wiążącym wszystkich pozostałych wykonawców
brzmieniu, jednoznacznie musi skutkować odrzuceniem oferty z powołaniem się na art. 89
ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp.
Odwołujący argumentował, że możliwość konwalidowania niezgodności z treścią
SIWZ oferty konsorcjum Lider Trading sp. z o.o. w Warszawie Oddział w Łańcucie oraz Blue
Line sp. z o.o. w Warszawie Oddział w Łańcucie z powołaniem się na sprostowanie
oczywistej omyłki pisarskiej lub błędu rachunkowego, o których mowa w art. 87 ust. 2 pkt. 1 i
2 ustawy Pzp, należy uznać za wykluczone. Po pierwsze dlatego, że niezgodność oferty
konsorcjum Lider Trading sp. z o.o. z treścią SIWZ nie dotyczy tego rodzaju błędów w jej
przygotowaniu, a stanowi konsekwencję posłużenia się w jej opracowywaniu nieaktualną
wersją SIWZ, nieuwzględniającą zmian wprowadzonych przez zamawiającego w dniu 7
lutego 2011 r. Po drugie zaś dlatego, że również sam zamawiający zwrócił się do
konsorcjum Lider Trading sp. z o.o. o wyjaśnienie treści złożonej oferty, zgodnie z art. 87 ust.
1 ustawy Pzp, nie zawiadamiając wykonawcy o poprawieniu ww. niezgodności treści oferty
z SIWZ, zgodnie z ust. 2 powołanego artykułu. Przyjął, iż zamawiający celowo posłużył się
wybraną przez siebie procedurą, świadom wadliwości jaką pociągałoby za sobą poprawienie
treści oferty konsorcjum Lider Trading sp. z o.o. w omawianym zakresie na zasadzie art. 87
ust. 2 ustawy Pzp.
Z tych samych przyczyn, za niedopuszczalne poczytał odwołujący uznanie, że
zamawiający poprawił w ofercie konsorcjum Lider Trading sp. z o.o. na zasadzie art. 87 ust.
2 pkt 3 ustawy Pzp, inne omyłki polegające na niezgodności oferty z treścią specyfikacji
istotnych warunków zamówienia, które jednak nie powodują istotnych zmian w treści oferty.
W pierwszej kolejności dlatego, że sam zamawiający w kierowanej do wymienionego
konsorcjum korespondencji powoływał się na instytucję wyjaśnień treści oferty uregulowaną
w art. 87 ust. 1 ustawy Pzp, a po drugie dlatego, że w dokumentacji postępowania brak jest
zawiadomienia konsorcjum Lider Trading sp. z o.o. o poprawieniu odpowiednich elementów
przedmiotowej oferty. Z treści wzmiankowanego pisma z 8 marca 2011 r. skierowanego do
Lider Trading sp. z o.o. wynika, że zamawiający oczekiwał jedynie potwierdzenia, że
oferowany zestaw narzędzi jest wystarczający, że w ramach wyposażenia dodatkowego
zostaną dostarczone łączniki pośrednie w liczbie 2 sztuk, że zamontowany w autobusach
komputer pokładowy będzie posiadał własne podtrzymanie zasilania przez 30 minut i będzie
wyświetlać alerty o awarii wszystkich urządzeń pokładowych, oraz że usytuowanie
automatów biletowych jest jedynie wstępną propozycją. Ponadto, z że płyta CD/DVD
zawierająca dokumentację techniczną w postaci elektronicznej, zostanie niezwłocznie
przekazana na etapie przygotowywania umowy. Zamawiający nie dokonał w ten sposób
poprawienia oferty konsorcjum Lider Trading sp. z o.o., które i tak musiałoby zostać uznane
za istotną zmianę treści złożonej oferty, to jeszcze w ocenie odwołującego, doszło w opisany
powyżej sposób do negocjacji pomiędzy zamawiającym, a konsorcjum Lider Trading sp. z
o.o., dotyczących treści złożonej oferty, a działanie takie jest zaś sprzeczne z wyraźnym
zakazem przewidzianym w art. 87 ust. 1 ustawy Pzp.
Przez uwzględnienie w toku badania i oceny ofert wyjaśnień konsorcjum Lider
Trading sp. z o.o. złożonych w trybie art. 87 ust. 1 ustawy Pzp zamawiający, w opinii
odwołującego, naruszył również wyrażony w tym przepisie zakaz dokonywania jakichkolwiek
zmian w złożonej ofercie, gdyż treść oferty konsorcjum Lider Trading sp. z o.o., niezgodnej z
SIWZ, znacząco odbiega od tej, która została przyjęta przez zamawiającego na potrzeby
rozstrzygnięcia postępowania i oceny ofert.
W kontekście niezgodności oferty Konsorcjum Lider Trading sp. z o.o. z treścią
SIWZ, w tym w szczególności w zakresie niedołączenia do oferty, wbrew obowiązkowi
zapisanemu w pkt 2.2. załącznika nr 1 do SIWZ, płyty CD/DVD z dokumentacją techniczną
w postaci elektronicznej, zapisaną w odpowiednim formacie zapisu danych, odwołujący
zaznaczał, że nie może również dla jej usunięcia znaleźć zastosowania instytucja
uzupełniania dokumentów, przewidziana w art. 26 ust. 3 ustawy Pzp. Uzupełnienie
dokumentów potwierdzających cechy oferowanych produktów i usług nie może bowiem
prowadzić do zmiany treści złożonej przez wykonawcę oferty, a do tego sprowadzałoby się
uwzględnienie w toku badania i oceny złożonych ofert wyjaśnień konsorcjum Lider Trading
sp. z o.o. w trybie art. 87 ust. 1 ustawy Pzp lub przekazanych dokumentów. W odpowiedzi
na wezwanie zamawiającego do wyjaśnienia oferty, konsorcjum Lider Trading sp. z o.o. nie
uzupełniło złożonej oferty, w tym zwłaszcza nie przedłożyło ww. płyty CD/DVD z
dokumentacją techniczną w postaci elektronicznej, a jedynie zadeklarowało wolę
dostarczenia jej w toku sporządzania umowy dostawy. Tym samym, niezgodności oferty
konsorcjum Lider Trading sp. z o.o. nie zostały usunięte, a według opinii odwołującego,
zamawiający winien był tę ofertę odrzucić z powołaniem się na art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy
Pzp.
Odwołujący zaznaczył, iż jego oferta w zakresie części II i III przedmiotu zamówienia
nie została odrzucona i była druga pod względem korzystności spośród wszystkich
złożonych ofert. W zakresie części I przedmiotu zamówienie oferta złożona przez
Odwołującego okazała się być trzecią po względem korzystności spośród ocenianych przez
zamawiającego ofert. W przeciwieństwie do kwestionowanych w niniejszym odwołaniu, z
przedstawionych powyżej przyczyn, oferty złożonej przez Konsorcjum Lider Trading sp. z
o.o. w Warszawie Oddział w Łańcucie oraz Blue Line sp. z o.o. w Warszawie Oddział w
Łańcucie w odniesieniu do części I przedmiotu zamówienia oraz oferty złożonej przez
Solaris Bus & Coach S.A. w odniesieniu do wszystkich części przedmiotu zamówienia,
oferta odwołującego nie jest dotknięta wadami, mogącymi skutkować jej odrzuceniem, bądź
wykluczeniem wykonawcy. W razie zaś powtórzenia czynności badania i oceny ofert oraz
odrzucenia ofert Konsorcjum Lider Trading sp. z o.o. w odniesieniu do części I przedmiotu
zamówienia oraz Solaris Bus & Coach S.A. w odniesieniu do wszystkich części przedmiotu
zamówienia objętych postępowaniem, względnie wykluczenia Solaris Bus & Coach S.A. z
udziału w postępowaniu, jako najkorzystniejsza w zakresie wszystkich trzech części
przedmiotu zamówienia powinna zostać wybrana oferta odwołującego.
Na wezwanie zamawiającego z dnia 5 kwietnia 2011 r. do postępowania
odwoławczego pismami złożonymi w dniu 7 i 8 kwietnia 2011 r. do Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej, w kopii przesłanym stronom postępowania, przystąpili wykonawcy:
1) Solaris Bus & Coach S.A. z siedzibą ul. Obornicka 46, Bolechowo - Osiedle, 62 - 005
Owińska,
2) Konsorcjum wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia Lider
Trading sp. z o.o. w Warszawie Oddział w Łańcucie, ul. Podzwierzyniec 78, 37-100
Łańcut oraz Blue Line sp. z o.o. w Warszawie Oddział w Łańcucie, ul.
Podzwierzyniec 78, 37-100 Łańcut,
- zgłaszający swoje przystąpienie po stronie zamawiającego. Przystępujący powołując się
na interes w utrzymaniu czynności zamawiającego wyboru ich ofert na poszczególne części
zamówienia, wnosili o odrzucenie lub też oddalenie odwołania.
Konsorcjum Lider Trading sp. z o.o. w Warszawie podnosiło, że specyfikacja
istotnych warunków zamówienia w przedmiotowym postępowaniu była niezwykle
skomplikowana, przy uwzględnieniu, że jej warunki uległy zmianie w trakcie postępowania. Z
czynności podjętych przez zamawiającego wynika, że wszyscy uczestnicy przetargu zawarli
w swoich ofertach sformułowania, które budziły wątpliwości interpretacyjne po stronie
zamawiającego. Zamawiający nie odrzucił złożonych ofert, ale wystąpił do wszystkich
wykonawców o złożenie wyjaśnień. Przystępujący zaprzeczył twierdzeniom odwołującego,
jakoby wskutek zapytania zamawiającego z dnia 7 marca 2011 r. i udzielonej odpowiedzi
doszło do zabronionych przepisem art. 87 ust. 1 ustawy Pzp negocjacji po upływie terminu
złożenia oferty. Zdaniem przystępującego „negocjacje to sposób porozumienia się w celu
rozwiązania konfliktu.” Natomiast złożone wyjaśnienia nie wprowadziły żadnych istotnych
zmian w treści złożonej przez przystępującego oferty. Nie może w ocenie przystępującego,
zostać uznane za istotną zmianę oferty: kwestia lokalizacji automatu do sprzedaży biletów,
nie dołączenie płyty CD/DVD, oferowana zamiast 2 sztuk, jedna sztuka łączników
pośrednich do zaczepu holowniczego w ramach wyposażenia dodatkowego, oznaczona
funkcja komputera pokładowego wyświetlania alertów w przypadku awarii urządzeń
pokładowych, czy też kwestia posiadania własnego zasilania przez komputer. Podkreślał, że
wszyscy wykonawcy zaoferowali w swoich ofertach komputer pokładowy tego samego
producenta R&G PLUS Sp. z o.o., tak więc zasilanie tego komputera jak i jego funkcje dla
wszystkich złożonych ofert były takie same i nie odbiegały od wymagań SIWZ.
Przystępujący zaznaczał, że na stronie 1- 4 oferty zaakceptował wszystkie warunki podane
przez zamawiającego, co następnie potwierdził w swoim piśmie wyjaśniającym z dnia 9
marca 2011 r.
Pismem z dnia 11 kwietnia 2011 r. przystępujący Solaris Bus & Coach S.A. przyznał,
że kwestionował postanowienia SIWZ, a krajowa Izba Odwoławcza w wyroku z dnia 20
stycznia 2011 r. sygn. akt 28/11 wypowiedziała się w ten sposób, iż niejasne wymagania
zamawiającego mają być interpretowane na korzyść wykonawcy. Przystępujący zaznaczył,
że odmienność wykładni, w tym przypadku skutkowała jedynie różnicą w formalnym ujęciu
oferty, a nie jej treści. Podanie liczby roboczogodzin dla jednego autobusu danego typu, przy
równoczesnym określeniu ich ilości, dostarczało wiedzy na temat ilości roboczogodzin dla
wszystkich autobusów danego typu. Zamawiający zaś dokonał wykładni oświadczenia woli
wykonawcy na podstawie art. 65 § 1 K.c., której rezultatem było przyjęcie, że, w punkcie 2
oferty Solaris podana została ilość roboczogodzin obliczona dla jednego autobusu.
Podkreślił, że przyjęcie, iż zaoferował 101 roboczogodzin zarówno dla 20 jak i 36 sztuk
autobusów lub, że zaproponował 114 roboczogodzin dla 112 pojazdów, sprowadza
rozumienie złożonego oświadczenia woli ad absurdum. Zamawiający jest użytkownikiem
znaczącej liczby autobusów Solaris, więc posiada orientację co do ilości roboczogodzin
przeglądów planowych oraz napraw gwarancyjnych. Przystępujący przedstawił zestawienie
ilości roboczogodzin w poszczególnych typach autobusów z ofertą odwołującego, z których
wynikały porównywalne wielkości w przeliczeniu na jednostkę pojazdu. Przystępujący
Solaris zaprzeczał twierdzeniom o prowadzeniu jakichkolwiek negocjacji w tym zakresie.
Powołał się ponadto na okoliczność, że o udzielenie wyjaśnień dotyczących treści oferty,
zamawiający zwracał się do wszystkich wykonawców, co dowodzi ich równego traktowania.
Przystępujący kategorycznie zaprzeczył, ażeby wskutek udzielonych wyjaśnień doszło do
modyfikacji jego oferty. Uwzględniając rzeczywistą treść oświadczenia woli przystępującego,
nie mogło dojść do popełnienia czynu nieuczciwej konkurencji w rozumieniu art. 3 ust. 1
ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, jak argumentował przystępujący. Natomiast
przepis art. 24 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp, według przystępującego, nie może mieć
zastosowania, gdyż złożenie nieprawdziwych oświadczeń może dotyczyć faktów – jako
oświadczeń wiedzy, a nie oświadczeń woli, jako zakresu zobowiązania wykonawcy.
Przystępujący powoływał się na okoliczność, że na wezwanie zamawiającego, wszyscy
uczestnicy postępowania przetargowego składali bardziej lub mniej obszerne wyjaśnienia,
czego nie można zakwalifikować do prowadzenia negocjacji, w przypadku przystępującego
Solaris w odniesieniu do informacji dotyczących zestawu narzędzi specjalnych i
wyposażenia do obsługi autobusów.
Izba postanowiła dopuścić do udziału w postępowaniu odwoławczym wykonawców:
1) Solaris Bus & Coach S.A.
2) Konsorcjum wykonawców: Lider Trading sp. z o.o. oraz Blue Line sp. z o.o.
- po stronie zamawiającego.
I. Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie z dnia 11 kwietnia 2011 r. w
odniesieniu do zarzutów odwołującego wobec czynności wyboru oferty wykonawcy Solaris
Bus & Coach S.A. podał, że zdrowy rozsądek oraz doświadczenie branżowe przemawiały za
przyjęciem, że wykonawca ten błędnie odczytał postanowienia SIWZ i zamiast wymaganego
podania liczby roboczogodzin dla całej partii autobusów danego typu, określił ją w ofercie
tylko dla jednego autobusu. Świadczyła o tym okoliczność zadeklarowania niskiej ilości
roboczogodzin, która dopiero po przemnożeniu przez liczbę autobusów danego typu dawała
wartość oczekiwaną, porównywalną z innymi ofertami. Za taką interpretacją przemawiała
zbliżona liczba godzin we wszystkich trzech częściach zamówienia, tj. 101-114, podczas gdy
ze względu na przewidziane ilości autobusów zamawianych w poszczególnych częściach
zamówienia, tj. 20, 36, 112, ilość roboczogodzin winna być odpowiednio zróżnicowana.
Ponadto wykonawca podając zaniżoną liczbę roboczogodzin, nie obejmującą rzeczywistej
ilości roboczogodzin potrzebnych do wykonania przeglądów gwarancyjnych i napraw,
naraziłby się na zapłatę zastrzeżonych we wzorze umowy kar umownych, w trakcie realizacji
umowy. Zamawiający nie wykluczył jednak sytuacji, że podanie przez Solaris Bus & Coach
S.A. bardzo małej ilości roboczogodzin mogło oznaczać także świadome działanie
wykonawcy, który w ten sposób zamierzał uzyskać większą liczbę punktów w danym
kryterium. Z tych przyczyn zamawiający zwrócił się o udzielenie wyjaśnień w trybie art. 87
ust. 1 ustawy Pzp. Zamawiający przywołał orzecznictwo Krajowej Izby Odwoławczej,
wskazujące na zobowiązanie zamawiającego, wynikające z zachowania reguł należytej
staranności do żądania wyjaśnień od wykonawcy, w przypadku wątpliwości co do treści
oferty, przed podjęciem czynności jej odrzucenia. Udzielna odpowiedź przez Solaris Bus &
Coach S.A., w ocenie zamawiającego, pozwalała na przyjęcie, że wykonawca mylnie
zinterpretował wymagania oraz na uwzględnienie prawidłowej ilości roboczogodzin ,tj.
podanej w wyjaśnieniach, w celu porównania ofert. Zdaniem zamawiającego, poza
interpretacją, nie doszło do zmiany w treści kwestionowanej oferty. Zamawiający oświadczył,
iż bazował na danych podanych od początku w wymienionej ofercie, dokonał jedynie
operacji przemnożenia liczby autobusów przez podaną liczbę roboczogodzin
pracochłonności jednostkowej. Zamawiający przyznał, że taka operacja nie została
przewidziana w SIWZ, jednak gdyby jej nie wykonał, wykazałby się zbytnim formalizmem.
Zdaniem zamawiającego wystarczające było samo uzyskanie wyjaśnień, nie musiał się więc
uciekać do wyczerpania procedury skorygowania omyłki wymienionej oferty na podstawie
art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp. Gdyby nawet stanowiło to uchybienie proceduralne, to
pozostające bez wpływu na wynik postępowania. Tak samo za uprawione uznał
zamawiający, złożone na jego wezwanie przez Solaris Bus & Coach S.A. uzupełnionych
wykazów (str. 116,117,118 oferty) narzędzi i wyposażenia specjalnego. Udzielone w tym
zakresie informacje, jak wyjaśniał zamawiający, nie miały istotnego znaczenia w kontekście
świadczenia wykonawcy i dokonania oceny oferty. Nie mogły stanowić podstawy do
odrzucenia oferty. Zamawiający wyjaśnił, że tak samo potraktował ofertę odwołującego,
zezwalając na uzupełnienie rysunków rozmieszczenia górnych poręczy w autobusie.
Zamawiający przyznał, że dopuścił w dokumentacji postępowania, doprecyzowanie pewnych
szczegółów rozwiązań technicznych wyposażenia, przed podpisaniem umowy. Zaprzeczył
zarzutom prowadzenia negocjacji z wykonawcą Solaris Bus & Coach S.A. i dokonania oceny
tej oferty, po wprowadzeniu do niej nowych, odmiennych od pierwotnych treści.
Zamawiający zaznaczył, że z uwagi na znaczny stopień skomplikowania przetargu,
zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą Krajowej Izby Odwoławczej, wszelkie wątpliwości
postanowił interpretować na korzyść wykonawców. Działanie takie, w przekonaniu
zamawiającego, nie uchybia regułom prowadzenia postępowania z zachowaniem równego
traktowania wykonawców. Za okoliczność nie bez znaczenia, uznał także fakt ogólnego
zadeklarowania przez wykonawców zgodności złożonych ofert z wymaganiami SIWZ.
Wobec przyjętych przez siebie założeń, że Solaris Bus & Coach S.A. podał w ofercie liczbę
roboczogodzin w odniesieniu do jednego autobusu, ale uczynił to mylnie i w sposób
niecelowy, zamawiający nie uznał zasadności zarzutu, że złożenie oferty przez Solaris Bus
& Coach S.A. stanowi przejaw nieuczciwej konkurencji, a zarazem podanie nieprawdziwych
informacji.
II. Wobec zarzutów dotyczących czynności wyboru oferty konsorcjum wykonawców:
Lider Trading sp. z o.o. oraz Blue Line sp. z o.o. na część I zamówienia, zamawiający uznał,
że ze względu na niewielką wagę stwierdzonych uchybień, nie był uprawniony do
odrzucenia oferty. Zaznaczył, że wymagana dokumentacja techniczna, służąca do oceny i
wyboru oferty, zgodnie z postanowieniami SIWZ została dostarczona w formie papierowej.
Natomiast dokumentacja w formie elektronicznej, była jej zdublowaniem. Zatem jej
niezłożenie stanowi jedynie uchybienie formalne.
Biorąc pod uwagę okoliczność zaoferowania przez wszystkich wykonawców tego
samego typu komputera pokładowego – pochodzącego od jednego producenta, R&G PLUS
Sp. z o.o., tak więc zasilanie tego komputera jak i jego funkcje dla wszystkich złożonych
ofert były takie same i nie odbiegały od wymagań SIWZ. Zamawiający uznał wyjaśnienia
dotyczące, realizowania przez komputer funkcji podtrzymania zasilania przez 30 minut.
W odniesieniu do łączników do zaczepów holowniczych, wymóg podania 1 łącznika
na 10 autobusów, mógł być rozumiany w ten sposób, iż podany w ofercie konsorcjum
wykonawców: Lider Trading sp. z o.o. oraz Blue Line sp. z o.o. 1 łącznik, przy liczbie
autobusów danym zadaniu 20, obejmował 2 sztuki łączników, co wykonawca potwierdził w
wyjaśnieniach.
W odniesieniu do realizowania funkcji przez zamontowany w autobusach komputer
pokładowy, tj,. wyświetlania alertów o awarii wybranych urządzeń pokładowych, biorąc pod
uwagę ten sam typ autokomputera oferowany przez innych wykonawców, spełniający
wymagania SIWZ, zamawiający uznał warunek podawania komunikatów o awarii urządzeń
pokładowych za spełniony.
Zamawiający wyjaśnił, że zawsze propozycja lokalizacji automatu do sprzedaży
biletów w autobusie, jest w ofercie dostawy lokalizacją wstępną, która musi uzyskać
akceptację także ze strony Zarządu Transportu Miejskiego. Szczegóły rozwiązań w tym
zakresie będą zgodnie z postanowieniami SIWZ uzgadniane przed zawarciem umowy,
uwzględniając konkretny wybrany typ autobusu, w wersji najbardziej korzystnego i
ergonomicznego rozwiązania dla pasażerów. Zamawiający nie określił konkretnych
odległości usytuowania tego urządzenia w przestrzeni autobusu.
W odniesieniu do oferowanego zestawu narzędzi specjalnych, to jest on uzależniony
od marki autobusu, pozostaje bez wpływu na cenę autobusu. Nawet gdyby zamawiający
uznał podany przez wykonawcę zestaw za niewystarczający, nie miałby podstaw do
odrzucenia oferty, skoro pozostawił wykonawcy swobodę doboru narzędzi wchodzących w
skład takiego zestawu.
W świetle wyżej przytoczonej argumentacji, zamawiający zaprzeczył zarzutom
naruszenia wskazanych przez odwołującego przepisów ustawy Pzp, oraz prowadzeniu
niedozwolonych negocjacji z wykonawcami po upływie terminu na złożenie oferty.
Z ostrożności, gdyby wskazane niedopatrzenia w ofercie konsorcjum wykonawców:
Lider Trading sp. z o.o. oraz Blue Line sp. z o.o. należało zakwalifikować jako omyłki,
prostowane w trybie art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp, wskazał, że ewentualne naruszenie w
ten sposób przepisów ustawy Pzp nie miałoby wpływu na wynik postępowania.
Zamawiający nie uznał zarzutów odwołania, zatem nie zachodziły podstawy do
umorzenia postępowania odwoławczego w trybie art. 186 ust. 2 ustawy Pzp.
Izba nie stwierdziła podstaw do odrzucenia odwołania na podstawie art. 189 ust. 2
ustawy Pzp.
Izba dopuściła i przeprowadziła dowody: ze specyfikacji istotnych warunków
zamówienia z załącznikami, wyjaśnieniami i dokonanymi zmianami, protokołu postępowania
z załącznikami, ofert wykonawców - Solaris Bus & Coach S.A., konsorcjum: Lider Trading
sp. z o.o. w Warszawie Oddział w Łańcucie, oraz Blue Line sp. z o.o. w Warszawie Oddział
w Łańcucie, Autosan S.A., Man Truck & Bus Polska sp. z o.o., korespondencji kierowanej
przez zamawiającego do wykonawców oraz udzielonych odpowiedzi. W tym wnioskowanych
przez odwołującego dowodów:
- załącznika nr 2 do SIWZ wzoru umowy dostawy,
- załącznika nr 7 do SIWZ wymagania zamawiającego dotyczące warunków serwisowych
(projektu umowy serwisowej),
- zmiany wprowadzonej do SIWZ przez zamawiającego 7 lutego 2011 r. w załączniku nr 1.8
do SIWZ,
- zmiany nr 4 z dnia 7 lutego 2011 r. (pkt 4 załącznika nr 1.5 do SIWZ),
- formularza ofertowego złożonego przez Solaris Bus & Coach S.A.
- pisma zamawiającego z dnia 17 lutego 2011 r. kierowanego do Solaris Bus & Coach S.A.,
- wezwania zamawiającego z 8 marca 2011 r. kierowanego do Solaris Bus & Coach S.A.
- pisma Solaris Bus & Coach S.A. z 18 lutego 2011 r.
- pisma Solaris Bus & Coach S.A. z 11 marca 2011 r.
- pisma zamawiającego z dnia 8 marca 2011 r. kierowane do konsorcjum: Lider Trading sp.
z o.o.,
- udzielonej odpowiedzi przez konsorcjum: Lider Trading sp. z o.o. w Warszawie Oddział w
Łańcucie z 9 marca 2011 r.,
- zawiadomienia o wyborze najkorzystniejszej oferty.
Z urzędu w trybie art. 190 ust. 2 ustawy Pzp Izba dopuściła dowód z akt postępowania sygn.
akt KIO 28/11.
Rozpatrując sprawę w granicach zarzutów odwołania jak stanowi art. 192 ust. 7
ustawy Pzp, Izba ustaliła co następuje.
Rozdział 3. SIWZ Przedmiot zamówienia obejmuje dostawę 168 sztuk fabrycznie nowych
autobusów miejskich:
- część I obejmującą 20 sztuk fabrycznie nowych autobusów miejskich klasy MIDI,
- część II obejmującą 36 sztuk fabrycznie nowych autobusów miejskich klasy MAXI,
- część III obejmującą 112 sztuk fabrycznie nowych autobusów miejskich przegubowych.
Punkt 7. Każdy autobus musi spełniać wymagania określone w rozporządzeniu Ministra
Infrastruktury z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz
zakresu ich niezbędnego wyposażenia.
Szczegółowe wymagania dotyczących przedmiotu zamówienia zostały określone
przez zamawiającego w załączniku nr 1 do SIWZ.
Załącznik nr 1.1 zawiera wymagania dotyczące 20 sztuk autobusów miejskich klasy MIDI,
Załącznik nr 1.2 zawiera wymagania dotyczące 36 sztuk autobusów miejskich klasy MAXI,
Załącznik nr 1.3 zawiera wymagania dotyczące 112 sztuk autobusów przegubowych.
Według punktu 1.6 załącznika nr 1 do SIWZ - wykonawca zobowiązany jest zapewnić
zamawiającemu świadczenie usług serwisowych na warunkach określonych w umowie
serwisowej według załącznika nr 7 do SIWZ oraz zapewnić udzielenie zamawiającemu
autoryzacji na wykonywanie obsług technicznych oraz napraw gwarancyjnych i
pogwarancyjnych dostarczonych autobusów Wymagania zamawiającego w tym zakresie
zostały określone szczegółowo w § 10 załącznika nr 7 do SIWZ.
Wykonawca w ofercie zobowiązany był podać następujące informacje, które zostaną
wprowadzone do umowy serwisowej:
- 1.6.2 wykaz narzędzi specjalnych oraz innego wyposażenia, w tym specjalistycznego
oprogramowania, które zostanie dostarczone zamawiającemu, zgodnie z § 10 ust. 3
załącznika nr 7 do SIWZ oraz punktu 2.4 niniejszego załącznika: wykaz musi określać
asortyment, wartość, koszt i termin dostarczenia.
Przedmiotem zamówienia jest także m.in.:
- udzielenie gwarancji jakości na dostarczane autobusy, na warunkach określonych w
załączniku nr 7,
Punkt 1.7.4. załącznika nr 1 wymagał aby w ofercie została określona gwarantowana liczba
roboczogodzin koniecznych do wykonania wszystkich planowanych przeglądów
technicznych oraz napraw objętych gwarancją jakości, łącznie dla wszystkich dostarczonych
autobusów każdego typu przez cały okres udzielonej gwarancji jakości na cały autobus, o
której mowa w § 2 ust. 1.1.1 załącznika nr 7 do SIWZ. Wielkość oferowanej gwarantowanej
liczby roboczogodzin będzie uwzględniona przy ocenie oferty zgodnie z rozdziałem 13
SIWZ, jako osobne kryterium oceny ofert – „pracochłonność obsług i napraw:”
- gwarantowana liczba roboczogodzin musi obejmować wykonanie wszystkich planowych
przeglądów technicznych określonych czasem eksploatacji i przebiegiem autobusu oraz
napraw objętych gwarancją jakości, wykonywanych przez zamawiającego, serwis
wykonawcy lub autoryzowany serwis zewnętrzny,
- system obsług musi być oparty o przeglądy techniczne wykonywane z częstotliwością co
30 000 km (nie dotyczy przeglądu gwarancyjnego i obsług sezonowych),
- wykorzystanie całej gwarantowanej liczby roboczogodzin przed upływem ww. okresu
gwarancji jakości będzie skutkowało naliczaniem na wszystkie przedmiotowe przeglądy i
naprawy wykonywane od tego momentu do końca okresu gwarancji kary umownej
naliczanej od każdej roboczogodziny przeglądów i napraw określonych powyżej, o których
mowa w § 2 ust. 2 załącznika nr 7 do SIWZ.
W punkcie 2.2 załącznika nr 1 do SIWZ zamawiający wymagał: wykonawca zobowiązany
jest załączyć do oferty dokumentację techniczną określoną w punkcie 2.2 załącznika 1 do
SIWZ, w zakresie opisanym podpunktami od 2.1.1 do 2.2.13 wymienionego punktu,
sporządzoną osobno dla każdego typu autobusu, opracowaną w języku polskim, która musi
być dostarczona w postaci wydrukowanej i podpisanej przez osoby upoważnione oraz
dodatkowo w postaci elektronicznej na płycie CD/DVD w oznaczonych formatach.
Punkt 23 załącznika nr 1 do SIWZ stanowi, że dokumentację techniczną wykonawca będzie
zobowiązany dostarczyć zamawiającemu po podpisaniu umowy.
W załączniku nr 1.1 szczegółowe wymagania dotyczące przedmiotu zamówienia część I
autobusy klasy MIDI.
Punkt 37. autobus przystosowany do zainstalowania automatu do sprzedaży biletów.
Lokalizacja w przestrzeni pasażerskiej w pobliżu drugich drzwi. Szczegóły dotyczące (…)
sposobu montażu urządzenia zostaną ustalone na etapie uzgodnień przed podpisaniem
umowy.
Punkt V.8. wymienionego załącznika wymagał w zakresie wyposażenia dodatkowego:
łącznika pośredniego do zaczepu holowniczego (umożliwiającego zamocowanie holu
sztywnego przed zderzakiem), jeżeli jest przewidywany, w liczbie 1 na każde 10 autobusów.
Załącznik nr 1.5. do SIWZ obejmuje szczegółowe wymagania dotyczące urządzeń
systemów elektronicznych. Punkt 4 komputer pokładowy. Minimalne wymagania własne
podtrzymanie zasilania przez 10 minut.
W punkcie 11 lit. e SIWZ zamawiający wymagał, aby określona została w ofercie
gwarantowana liczba roboczogodzin koniecznych do wykonania wszystkich planowanych
przeglądów technicznych oraz napraw objętych gwarancją jakości, łącznie dla wszystkich
dostarczonych autobusów każdego typu przez cały okres udzielonej gwarancji jakości na
cały autobus. Wielkość udzielonej gwarancji jakości została podana przez zamawiającego i
wynosiła 300 000 km przebiegu lub 4 lata, w zależności co nastąpi wcześniej.
Gwarantowana liczba roboczogodzin obejmuje wykonanie wszystkich planowanych
przeglądów technicznych, określonych czasem eksploatacji i przebiegiem autobusu oraz
napraw objętych gwarancją jakości, wykonywanych przez zamawiającego, serwis
wykonawcy, lub inny autoryzowany serwis zewnętrzny. Do napraw objętych gwarantowaną
liczbą roboczogodzin nie zalicza się napraw nie objętych gwarancją jakości.
Rozdział 6 pkt III.1. SIWZ. Wykonawca wraz z ofertą musi złożyć:
1. wypełniony i podpisany formularz ofertowy, o treści zgodnej z wzorem załącznika nr
6 do SIWZ wraz ze wszystkimi wymaganymi dokumentami i oświadczeniami,
2. wykaz narzędzi specjalnych oraz innego wyposażenia, o którym mowa w załączniku
nr 1 pkt 1.6.2.,
3. pkt 12. wykonawca zobowiązany jest załączyć do oferty dokumentację techniczną
określoną w punkcie 2.2 załącznika 1 do SIWZ, w zakresie opisanym pod literami od
a do m wymienionego punktu.
Rozdział 13 SIWZ. Przy ocenie ofert zamawiający będzie kierował się między innymi
następującymi kryteriami:
- cena – znaczenie 78%;
- ekologia - 5%;
- parametry techniczne 16%, w tym, pracochłonność obsług i napraw: 6%.
Punkt 2 sposób obliczania lit. g kryterium pracochłonności obsług i napraw:
Ocenie podlega przedstawiona w ofercie wielkość gwarantowanej liczby roboczogodzin
koniecznych do wykonania wszystkich planowych przeglądów technicznych oraz napraw
objętych gwarancją jakości, łącznie dla wszystkich dostarczonych autobusów każdego typu
przez cały okres udzielonej gwarancji jakości na cały autobus.
Liczba punktów = najniższa oferowana pracochłonność
------------------------------------------------- x znaczenie kryterium
pracochłonność oferty badanej
Ofertą najkorzystniejszą będzie oferta z największą ilością punktów.
Wykonawcy zobowiązani byli złożyć formularz ofertowy wypełniony według wzoru załącznika
nr 6 do SIWZ, którego załącznikiem były miedzy innymi warunki gwarancji i jakości.
Załącznik nr 2 do SIWZ zawiera projekt umowy, jaką będzie zobowiązany zawrzeć
wykonawca, którego oferta zostanie wybrana.
Załącznik nr 7 do SIWZ zawiera projekt umowy serwisowej, jaką będzie zobowiązany
zawrzeć wykonawca, którego oferta zostanie wybrana.
Załącznik nr 1.8 do SIWZ zawierał wymagania w zakresie szczegółowej kompletacji
oferowanego autobusu, w tym:
- opis lokalizacji, przewidywanego mocowania i zasilania automatu do sprzedaży biletów,
- opis akcesoriów, w tym: łączniki do holowania.
W odpowiedzi z dnia 7 lutego 2011 r. na zapytanie nr 26 do SIWZ dotyczące punktu 4
załącznika 1.5 do SIWZ, zamawiający podał, że wymaga realizacji funkcji alertów (ogólnie
diagnostyki systemów: kasowników, biletomatu, a także innych urządzeń pokładowych
zamontowanych w autobusie) ze wszystkich urządzeń przez komputer pokładowy, wyjątek
może stanowić system kasowników, stanowiącego integralną całość, wyłącznie przez
sterownik systemu kasowników, jeżeli nie będzie możliwe zrealizowanie tej funkcji przez
komputer pokładowy. W punkt 4 załącznika nr 1.5 do SIWZ wprowadził do SIWZ zapis o
treści „komputer pokładowy wyświetla alerty o awarii wybranych urządzeń pokładowych (np.
kasownik, biletomat), wymagane jest objecie tą funkcją wszystkich urządzeń pokładowych
wyjątek może stanowić system kasowników.”
Zmianą nr 11 do SIWZ, zamawiający wprowadził wymóg własnego podtrzymania zasilania
komputera pokładowego przez 30 minut, zamiast 10 minut.
Zamawiający zwracał się do wykonawcy Solaris Bus & Coach S.A. w trybie art. 87 ust. 1
ustawy Pzp o wyjaśnienie treści oferty:
- pismem z dnia 17 lutego 2011 r. w odniesieniu do podanej w ofercie pracochłonności
obsługi i napraw, odpowiednio dla I, II i III części przedmiotu zamówienia: 101, 101 i 114
roboczogodzin, a którą to ilość należało podać łącznie dla wszystkich dostarczanych
autobusów każdego typu przez cały okres udzielonej gwarancji na cały autobus.
- pismem z dnia 8 marca 2011 r. odnośnie wymogu SIWZ rozdziału 6 pkt III.4 SIWZ oraz pkt
1.6.2 załącznika nr 1 do SIWZ wykonawca był zobowiązany przedstawić w ofercie wykaz
narzędzi specjalnych. Przedstawione wykazy nie zawierają pełnych wymaganych informacji,
dotyczących wartości pozycji kosztu całego zestawu, terminu dostarczenia. Jednocześnie
zamawiający zapytywał, czy dane te zostaną uzupełnione na etapie przygotowania umowy
dostawy.
Wykonawca Solaris Bus & Coach S.A. udzielił odpowiedzi:
- pismem z dnia 18 lutego 2011 r, że w punkcie 2 oferty podana została ilość
roboczogodzin obliczona dla jednego autobusu w poszczególnych 3 typach. Wobec tego
oczywistym jest, że gwarantowana liczba roboczogodzin koniecznych do wykonania
wszystkich planowanych przeglądów technicznych oraz napraw objętych gwarancją jakości
łącznie dla wszystkich dostarczonych autobusów każdego typu przez cały okres udzielonej
gwarancji jakości na cały autobus wynika w oczywisty sposób z przemnożenia podanej ilości
roboczogodzin przypadającej na jeden autobus przez ilość oferowanych autobusów w
danym typie, tj.
W części nr l - dotyczącej autobusów U10 - pracochłonność obsług i napraw
wynosi: 101 rbg x 20 = 2020 (słownie: dwa tysiące dwadzieścia) rbg.
W części nr II - dotyczącej autobusów U12 - pracochłonność obsług i
napraw wynosi: 101 rbg x 36 = 3636 (słownie: trzy tysiące sześćset
trzydzieści sześć) rbg.
W części nr III - dotyczącej autobusów U18 - pracochłonność obsług i
napraw wynosi; 114 rbg x 108 =12312 (słownie: dwanaście tysięcy trzysta
dwanaście) rbg. W ramach części 3 na 112 autobusów dostarczamy 4 H18 i
zgodnie z SIWZ nie są one objęte wyceną roboczogodzin stad w części III
liczba 108 a nie 112.
Pismem z dnia 8 marca 2011 r, wykonawca Solaris zwrócił uwagę, że w formularzu
ofertowym na stronach 5-9 zaakceptował wszelkie warunki i wymogi określone przez
zamawiającego w SIWZ. W związku z powyższym złożył wyjaśnienie na temat danych
dostarczonych w zestawieniu podstawowych narzędzi specjalnych do obsług i napraw
autobusów wraz ze specjalistycznym oprogramowaniem odpowiednio do udzielonej
autoryzacji i zgodnie z dokumentacją obsługowo naprawczą w ofercie (str. 116, 117 i 118) w
zakresie: wartości poszczególnych pozycji, kosztu (wartości) całkowitego zestawu oraz
oferowanego terminu dostarczenia, poprzez przedłożenie załącznika nr 1, załącznika nr 2
oraz załącznika nr 3 do pisma. Jednocześnie wyjaśnił, że zgodnie z wymaganiami
zamawiającego koszt narzędzi specjalnych do obsług i napraw autobusów został
uwzględniony już w całkowitej cenie oferty. A zatem cena oferty była od początku
ostateczna, niezmienna i umożliwiała jednoznaczną ocenę oferty wg przyjętych kryteriów, a
załączone dane mają charakter informacyjny na temat wartości narzędzi. Wyjaśnił także, że
narzędzia specjalne do obsług i napraw autobusów wraz ze specjalistycznym
oprogramowaniem dostarczone zostaną zgodnie z zaakceptowanymi przez Solaris
wymogami SIWZ, to jest najpóźniej w terminie przed dostawą pierwszej partii autobusów. Do
pisma zostały dołączone trzy wykazy zestawienia podstawowych narzędzi specjalnych do
obsług i napraw oferowanych autobusów.
Zamawiający zwracał się również do konsorcjum wykonawcy wspólnie ubiegającego się o
udzielenie zamówienia: Lider Trading sp. z o.o. oraz Blue Line sp. z o.o., o wyjaśnienie
dotyczące:
- wymogu SIWZ rozdział 6 pkt III. 4 SIWZ oraz pkt 1.6.2 załącznika nr 1 do SIWZ -
wykonawca był zobowiązany przedstawić w ofercie wykaz narzędzi specjalnych.
Przedstawione wykazy nie zawierają pełnych wymaganych informacji, dotyczących wartości
pozycji kosztu całego zestawu, zgodnie z par. 10 ust. 3 załącznika nr 7 do SIWZ. Zdaniem
zamawiającego oferowany zestaw nie był wystarczający.
- zgodnie z wymaganiami SIWZ pkt V.8 załącznika nr 1.1. wykonawca był zobowiązany do
dostarczenia w ramach wyposażenia dodatkowego łączników pośrednich po jednym na 10
autobusów, zatem w przypadku danej oferty 2 sztuki. W załączniku nr 18 do oferty znajduje
str. 125 się zapis łączniki do holowania 1 szt.
Zgodnie z wymaganiami SIWZ zmiana nr 4 komputer pokładowy winien posiadać zasilanie
własne 30 minut. W załączniku nr 18 (str. 125) do oferty widnieje zapis „własne
podtrzymanie zasilania 10 minut.”
W punkt 4 załącznika nr 1.5 do SIWZ wprowadził do SIWZ zapis o treści „wyświetla alerty o
awarii wybranych urządzeń pokładowych (np. kasownik, biletomat), wymagane jest objecie
tą funkcją wszystkich urządzeń pokładowych, wyjątek może stanowić system kasowników.
W załączniku nr 18 (str. 125) do oferty widnieje zapis „wyświetla alerty o awarii wybranych
urządzeń pokładowych (np. kasownik, biletomat), bez uwzględnienia zmian.
Zgodnie z wymaganiami załącznika 1.1 do SIWZ pkt IV. 37 oferowany pojazd miał być
przystosowany do zamontowania automatu do sprzedaży biletów, przy czym wymagana
była lokalizacja – w przestrzeni pasażerskiej w pobliżu drugich drzwi. Na załączonych do
oferty rysunkach załącznik 20, 21, 22 pokazane zostało usytuowanie ww. automatu na
prawym przednim nadkolu, w miejscu które jest dość oddalone od drugich drzwi.
W punkcie 2.2 załącznika nr 1 do SIWZ zamawiający wymagał aby wykonawca załączył do
oferty dokumentację techniczną określoną w punkcie 2.2 załącznika 1 do SIWZ, która musi
być dostarczona w postaci wydrukowanej i podpisanej przez osoby upoważnione oraz
dodatkowo w postaci elektronicznej na płycie CD/DVD w oznaczonych formatach. Do oferty
nie została załączona płyta z dokumentacją techniczną w postaci elektronicznej.
W nawiązaniu do treści złożonej oferty, w której w pkt. 2. konsorcjum Lider Trading sp. z o.o.
oraz Blue Line sp. z o.o. zaoferowało dostawę autobusów „według specyfikacji technicznej i
wymogów określonych przez zamawiającego w SIWZ i w załącznikach do SIWZ,"
zamawiający prosił o wyjaśnienie powyższych niezgodności oraz potwierdzenie, że:
Ad. 1 - oferowany zestaw narzędzi jest wystarczający, a brakujące informacje zostaną
niezwłocznie przekazane na etapie przygotowywania umowy dostawy, w sytuacji gdyby
dana oferta została wybrana, jako najkorzystniejsza, w niniejszym postępowaniu oraz, że
wykonawca zobowiązuje się, w razie wystąpienia takiej potrzeby, do uzupełnienia
dostarczonego zestawu narzędzi o inne narzędzia specjalne niezbędne do wykonania
obsług technicznych i napraw dostarczonych autobusów.
Ad 2 - w ramach wyposażenia dodatkowego zostaną dostarczone łączniki pośrednie do
zaczepu holowniczego w liczbie 2 sztuk.
Ad 3 - zamontowany w autobusach komputer pokładowy będzie posiadał własne
podtrzymanie zasilania przez 30 minut, zgodnie z wymogami SIWZ.
Ad 4 - zamontowany w autobusach komputer pokładowy będzie wyświetlać alerty o awarii
wybranych urządzeń pokładowych (np. kasownik, biletomat) i funkcja ta obejmie wszystkie
urządzenia pokładowe, zgodnie z wymogami SIWZ.
Ad 5 - usytuowanie automatu do sprzedaży biletów pokazane na załączonych do oferty
rysunkach jest jedynie wstępną propozycją, ostateczna lokalizacja ww. automatu będzie
spełniała wymagania zamawiającego i będzie uzgodniona na etapie podpisywania umowy
oraz, że technicznie jest możliwe usytuowanie automatu do sprzedaży biletów naprzeciwko
drugich drzwi, np. na podeście przy pojedynczym fotelu pasażerskim.
Ad 6 - płyta CD/DVD, zawierająca dokumentacją techniczną załączaną do oferty
w postaci elektronicznej zgodnie z wymaganiami określonymi w SIWZ, zostanie
niezwłocznie przekazana na etapie przygotowywania umowy dostawy, w sytuacji gdyby
oferta konsorcjum została wybrana.
W odpowiedzi z dnia 9 marca 2011 r. wykonawca konsorcjum: Lider Trading sp. z
o.o. udzielił wyjaśnień, w których potwierdził, że:
Do Ad. 1. - oferowany zestaw narzędzi jest wystarczający, a brakujące informacje zostaną
zamawiającemu niezwłocznie przekazane na etapie przygotowywania umowy dostawy w
sytuacji gdyby oferta została wybrana, jako najkorzystniejsza oraz zobowiązał się, w razie
wystąpienia takiej potrzeby do uzupełnienia dostarczonego zestawu narzędzi o inne
narzędzia specjalne niezbędne do wykonania obsług technicznych i napraw dostarczonych
autobusów.
Do Ad. 2. - w ramach wyposażenia dodatkowego zostaną dostarczone łączniki pośrednie do
zaczepu holowniczego w liczbie 2 sztuk.
Do Ad. 3. - zamontowany w autobusach komputer pokładowy będzie posiadał własne
podtrzymanie zasilania przez 30 minut, zgodnie wymogami SIWZ.
Do Ad. 4. - zamontowany w autobusach komputer pokładowy będzie wyświetlać alerty o
awarii wybranych urządzeń pokładowych (np. kasownik, biletomat) i funkcja ta obejmie
wszystkie urządzenia podkładowe, zgodnie z wymogami SIWZ.
Do Ad. 5. - usytuowanie automatu do sprzedaży biletów pokazane na załączonych do
oferty rysunkach jest jedynie wstępną propozycją, ostateczna lokalizacja automatu będzie
spełniała wymagania zamawiającego i będzie uzgodniona na etapie podpisywania umowy.
Techniczne jest możliwe usytuowanie automatu do sprzedaży biletów naprzeciwko drugich
drzwi.
Do Ad. 6. płyta CD/DVD zawierająca dokumentacje techniczną zostanie przekazana na
etapie przygotowania umowy dostawy.
Zamawiający zwracał się także do odwołującego o wyjaśnienia niejasności w zakresie ilości
miejsc pasażerskich stojących, wymiarów części przesuwnych okien bocznych, usytuowania
słupków poręczy górnych i uchwytów. Zamawiający przyjął wyjaśnienia odwołującego oraz
dostarczone przez wykonawcę uzupełniające rysunki rozmieszczenia słupków i poręczy
górnych i uznał przedmiotową ofertę za zgodną z SIWZ.
Pismem z dnia 24 marca 2011 r. zamawiający powiadomił wykonawców o wyborze ofert:
1) na część I obejmującą 20 sztuk fabrycznie nowych autobusów miejskich klasy MIDI,
wykonawcy konsorcjum Lider Trading sp. z o.o. w Warszawie Oddział w Łańcucie,
oraz Blue Line sp. z o.o. w Warszawie Oddział w Łańcucie, cena 18 179 400,00 zł,
punktacja 88,46, pozycja druga oferta Solaris Bus & Coach S.A. 19 146 180,00 zł,
punktacja 85,51, pozycja trzecia oferta odwołującego - punktacja 83,91, cena
20 578 392,00;
2) na część II obejmującą 36 sztuk fabrycznie nowych autobusów miejskich klasy MAXI,
wykonawcy Solaris Bus & Coach S.A., punktacja 92,50 cena 38 071 944,00 zł,
pozycja druga oferta odwołującego - punktacja 91,34, cena 40 300 113,60;
3) na część III obejmującą 112 sztuk fabrycznie nowych autobusów miejskich
przegubowych wykonawcy Solaris Bus & Coach S.A. punktacja 93,10, cena
160 471 212,00 zł, pozycja druga oferta odwołującego - punktacja 91,35, cena
173 565 752,64 zł.
Oferty złożyli również wykonawcy: Autosan S.A. oraz Man Truck & Bus Polska sp. z o.o.
Izba zważyła co następuje.
Odwołujący wykazał legitymację do wniesienia niniejszego odwołania, skoro ubiega
się o przedmiotowe zamówienie, złożył ofertę na wszystkie części zamówienia, która
mogłaby zostać wybrana, w przypadku potwierdzenia się zarzutów, iż zaskarżone czynności
zamawiającego oraz zaniechania czynności, do których zamawiający był zobowiązany,
pozostawały niezgodne z ustawą oraz naruszały interes odwołującego w uzyskaniu
zamówienia.
I. W odniesieniu do czynności wyboru oferty wykonawcy Solaris Bus & Coach S.A. na
część II oraz III zamówienia.
Podstawą stawianych zarzutów wobec czynności wyboru oferty wykonawcy Solaris
Bus & Coach S.A. była bezsporna okoliczność, że zamawiający wymagał aby w ofercie
została określona „gwarantowana liczba roboczogodzin koniecznych do wykonania
wszystkich planowanych przeglądów technicznych oraz napraw objętych gwarancją jakości,
łącznie dla wszystkich dostarczonych autobusów każdego typu przez cały okres udzielonej
gwarancji jakości na cały autobus.” Dyspozycja tej samej treści została powtórzona
wielokrotnie: w specyfikacji istotnych warunków zamówienia (rozdział 3 pkt 11e) oraz
załącznikach, składających się na dokumentacje postępowania, tj. w załączniku nr 1 opisie
przedmiotu zamówienia (pkt 1.7.4), w załączniku nr 7 wzorze umowy na udzielenie
gwarancji § 2 ust. 2 oraz w formularzu ofertowym według wzoru załącznika nr 6 do SIWZ.
Formularz ofertowy zawierał objaśnienie, że w pozycji „pracochłonność obsług i
napraw” (za wyjątkiem autobusów przegubowych klasy MEGA oraz z napędem
hybrydowym), należy podać gwarantowaną liczbę roboczogodzin koniecznych do wykonania
wszystkich planowanych przeglądów technicznych oraz napraw objętych gwarancją jakości,
łącznie dla wszystkich dostarczonych autobusów każdego typu przez cały okres udzielonej
gwarancji jakości na cały autobus.” Okoliczność bezsporną stanowi, że wykonawca Solaris
Bus & Coach S.A. w formularzu oferty podał, że pracochłonność obsług i napraw wynosi
odpowiednio dla poszczególnych części zamówienia: 101 rbg dla I i II oraz 114 rbg dla III
części. Dopiero na wezwanie zamawiającego w trybie art. 87 ust. 1 ustawy Pzp, tłumacząc,
iż ilość gwarantowanych roboczogodzin określona w ofercie dotyczyła pojedynczego
autobusu, odwołujący skorygował podane ilości w poniższy sposób.
W części nr l - dotyczącej autobusów U10 - pracochłonność obsług i napraw wynosi: 101 rbg
x 20 = 2020 (słownie: dwa tysiące dwadzieścia) rbg.
W części nr II - dotyczącej autobusów U12 - pracochłonność obsług i napraw wynosi: 101
rbg x 36 = 3636 (słownie: trzy tysiące sześćset trzydzieści sześć) rbg.
W części nr III - dotyczącej autobusów U18 - pracochłonność obsług i napraw wynosi; 114
rbh x 108 =12312 (słownie: dwanaście tysięcy trzysta dwanaście) rbg. W ramach części III
na 112 autobusów dostarczamy 4 H18 i zgodnie z SIWZ nie są one objęte wyceną
roboczogodzin stad w części III liczba 108 a nie 112.
W zaistniałej sytuacji, zdaniem Izby, brak było jakichkolwiek podstaw do przyjęcia, że
wskazania zamawiającego, co do sposobu podania ilości gwarantowanych roboczogodzin
były niejasne, nieprecyzyjne, czy rozbieżnie podane w różnych miejscach dokumentacji
postępowania. Opis został dokonany z uwzględnieniem wymagań mających wpływ na treść
oferty, zgodnie z postanowieniami art. 29 ust. 1 ustawy Pzp. Jednocześnie omawiany opis
SIWZ pozostaje precyzyjny i jednoznaczny, nie poddający się różnym interpretacjom. Stąd
Izba uznała, że nie zachodziły żadne podstawy aby przyjąć, że wykonawca Solaris Bus &
Coach S.A. podał ilość roboczogodzin w zakresie pracochłonności obsług i napraw –
przypadające na jednostkę autobusu, jako dokonaną wskutek okoliczności leżących po
stronie zamawiającego, wprowadzających w błąd, niejasnych instrukcji co do sposobu
sporządzenia oferty.
Z dokumentacji akt postępowania w sprawie KIO 28/11 wynika, że w odwołaniu z
dnia 5 stycznia 2011 r. wykonawca Solaris Bus & Coach S.A. kwestionował miedzy innymi
postanowienia specyfikacji istotnych warunków zamówienia odnoszące się do podania
gwarantowanej ilości roboczogodzin, pisząc w ten sposób: „Zamawiający w § 2 ust. 1 pkt
1.1.1 załącznika nr 7 do SIWZ wymaga udzielenia gwarancji na cały autobus 300.000 km
lub 4 lata w zależności co nastąpi wcześniej. Z kolei w § 2 ust. 2 załącznika 7 do SIWZ
wymaga określenia gwarantowanej liczby roboczogodzin koniecznych do wykonania
wszystkich planowanych przeglądów technicznych oraz napraw objętych gwarancją jakości
łącznie dla wszystkich dostarczonych autobusów każdego typu przez cały okres udzielonej
gwarancji jakości na cały autobus o której mowa w pkt 1.1.1. Gwarantowana liczba
roboczogodzin obejmuje wykonanie wszystkich planowych przeglądów technicznych
określonych czasem eksploatacji i przebiegiem autobusu oraz napraw objętych gwarancją
jakości wykonywanych przez Zamawiającego, serwis Wykonawcy lub inny autoryzowany
serwis zewnętrzny. Ilość roboczogodzin jest jednocześnie jednym z kryteriów oceny oferty -
Rozdz. 13 pkt 2g SIWZ. W oparciu o tak zdefiniowany okres obowiązywania gwarancji
(300.000 km lub 4 lata) jest niemożliwym jednoznaczne wyliczenie ilości roboczogodzin dla
przeglądów uzależnionych od czasu eksploatacji i przebiegu.”
Przystępujący Solaris wnosił o zmianę opisanej części SIWZ - przez jej opracowanie
w sposób precyzyjny i pozwalający na realne i prawidłowe opracowanie oferty, lub
ewentualnie poprzez rezygnację z określenia gwarantowanej liczby roboczogodzin
koniecznych do wykonania wszystkich planowanych przeglądów technicznych oraz napraw
objętych gwarancją jakości.
Z kolei zamawiający odnosząc się do przedstawionych zarzutów podał, że w
odniesieniu do zarzutu nieprecyzyjności zapisu § 2 ust. 1 pkt 1.1.1. załącznika nr 7 do
SIWZ - umowy serwisowej, że ”w ramach gwarancji jakości wymaga określenia
gwarantowanej liczby roboczogodzin koniecznych do wykonania wszystkich planowych
przeglądów technicznych oraz napraw objętych gwarancją jakości, jako deklaracji
wykonawcy, bez żadnego potwierdzenia czy uzasadnienia podanej wartości. Zamawiający
ustalił również w rozdziale 13 ust. 2 pkt g) SIWZ, że deklarowana wartość zostanie
wykorzystana podczas oceny ofert, jako osobne kryterium oceny: „pracochłonność obsług i
napraw." Zamawiający przewidział równocześnie możliwość zastosowania kary umownej w
sytuacji, gdy deklarowana wartość okaże się za mała i cała gwarantowana liczba
roboczogodzin zostanie wykorzystana przed upływem okresu udzielonej gwarancji jakości.
Możliwość zastosowania kary umownej ma tutaj stanowić swoiste zabezpieczenie przed
podaniem przez wykonawcę wartości nierzeczywistej, w celu uzyskania większej liczby
punktów w ocenie ofert.” „Mając na uwadze wszystkie powyższe wymagania i
uwarunkowania. zamawiający oczekiwał przede wszystkim określenia przedmiotowej
gwarantowanej liczby roboczogodzin w sposób rzetelny. Wykonawca powinien określić tę
liczbę jako maksymalną możliwą, to jest wliczając do niej wszystkie przeglądy i obsługi
wynikające z uzyskanego przebiegu 300.000 km. jak również wszystkie przeglądy i obsługi
wynikające z eksploatacji autobusu w okresie 4 lat. Zdaniem zamawiającego określona w
ten sposób pracochłonność obsług i tak nie będzie decydująca w ogólnej liczbie
roboczogodzin w zestawieniu z pracochłonnością napraw objętych gwarancją jakości. Tylko
w ten sposób określona liczba roboczogodzin będzie liczbą rzetelną, zabezpieczającą
wykonawcę przed ewentualnym naliczeniem przez zamawiającego kar umownych, co
może mieć miejsce w przypadku zminimalizowania zadeklarowanej liczby roboczogodzin w
celu uzyskania większej liczby punktów podczas oceny oferty.”
Wyrokiem z dnia 20 stycznia 2011 r. sygn. akt KIO 28/11 Krajowa Izba Odwoławcza
oddaliła odwołanie, odnosząc się do powyższego tematu, uznała, że nie zasługuje na
uwzględnienie zarzut naruszenia art. 7 ust. 1 względnie art. 29 ust. 1 Pzp, przez
wymaganie określenia liczby gwarantowanych roboczogodzin potrzebnych do wykonania
napraw i przeglądów z uwzględnieniem aż dwóch czynników warunkujących długość
trwania gwarancji (przebieg i okres). Wykonawcy znając ww. wartości mogą i powinni
określić nakład pracy niezbędny do wywiązania się z obowiązków serwisowych według
najwyższego, możliwego zapotrzebowania wynikającego z któregokolwiek parametru
warunkującego długość trwania gwarancji. Wszelkie wymagania i okoliczności mogące
mieć wpływ na sporządzenie oferty zostały przez zamawiającego w tym zakresie podane.
W sferze ryzyka wykonawcy mieści się więc sposób przygotowania oferty w tym zakresie,
tzn. do jego decyzji pozostawiono przyjęcie odpowiedniej, a przynajmniej bezpiecznej,
liczby roboczogodzin lub przyjęcie ich takiej liczby, która narazi wykonawcę na kary
umowne z tytułu przekroczenia ale podniesie punktację oferty w trakcie jej oceny.
Przytoczone wyżej dowody poświadczają, że wymagany sposób podania liczby
gwarantowanych roboczogodzin z tytułu obsługi serwisowej i gwarancyjnej był
przystępującemu wykonawcy Solaris Bus & Coach S.A. dokładnie znany.
Dodatkowo należało mieć na względzie, że zamawiający w rozdziale 13 SIWZ
podał, że przy ocenie ofert będzie kierował się miedzy innymi kryterium:
- parametry techniczne 16%, w tym miedzy innymi: - pracochłonność obsług i napraw: 6%.
Punkt 2 sposób obliczania lit. g kryterium pracochłonności obsług i napraw: gdzie liczba
przyznanych wykonawcy punktów stanowi wynik podzielenia najniższej oferowanej
pracochłonności przez pracochłonność oferty badanej oraz przemnożenia otrzymanego
rezultatu przez ustalone przez zamawiającego znaczenie kryterium. Ocenie podlegała
przedstawiona w ofercie wielkość gwarantowanej liczby roboczogodzin koniecznych do
wykonania wszystkich planowych przeglądów technicznych oraz napraw objętych gwarancją
jakości, łącznie dla wszystkich dostarczonych autobusów każdego typu przez cały okres
udzielonej gwarancji jakości na cały autobus. W sytuacji, gdy wymagania przedmiotowe
stanowią jednocześnie podstawę dla oceny oferty w oznaczonym kryterium, zawsze
zachodzi przypadek, iż dotyczą one istotnej treści oferty.
Izba podzieliła stanowisko odwołującego, że w pierwszej kolejności przy
interpretowaniu dokumentów postępowania należy kierować się literalnym ich brzmieniem,
co zapobiega jakiejkolwiek uznaniowości zamawiającego na etapie badania ofert, oceny
spełniania warunków przez wykonawców. Wykładnia gramatyczna oznacza kierowanie się
zwykłym znaczeniem słów, wyrażeń i zwrotów, ustalonym z uwzględnieniem reguł
znaczeniowych i składni języka polskiego (por. wyrok KIO z 27 października 2010 r.,
KIO/UZP 2238/10, opubl. LEX 668194). Jednakże nie można pomijać, iż przez uregulowania
art. 14 ustawy Pzp, stanowiącego, że do czynności podejmowanych przez zamawiającego i
wykonawców w postępowaniu o udzielenie zamówienia, między innymi w zakresie
składania oświadczeń woli, stosuje się przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks
cywilny, jeżeli przepisy ustawy Pzp nie stanowią inaczej. Zatem zastosowanie znajdują także
postanowienia art. 65 § 1 K.c. nakazujące tłumaczyć oświadczenie woli, z uwzględnieniem
okoliczności, w których zostało ono złożone.
W omawianym przypadku literalna wykładnia złożonego oświadczenia w ofercie
wykonawcy Solaris Bus & Coach S.A. zawodzi. Przyjęcie że wykonawca podał: w części nr
l – 101rbg, w części nr II -101rbg, części nr III – 114 rbg, jako łączną liczbę roboczogodzin
koniecznych do wykonania wszystkich planowanych przeglądów technicznych oraz napraw
objętych gwarancją jakości, łącznie dla wszystkich dostarczonych autobusów każdego typu,
prowadzi bowiem do nielogicznych wniosków. Izba uwzględniła stanowisko zamawiającego
oraz przystępującego Solaris, że zdrowy rozsądek oraz doświadczenie branżowe
przemawiały za przyjęciem, że wykonawca ten błędnie odczytał postanowienia SIWZ i
zamiast wymaganego podania liczby roboczogodzin dla całej partii autobusów danego typu,
określił ją w ofercie tylko dla jednego autobusu. Świadczyła o tym okoliczność
zadeklarowania niskiej ilości roboczogodzin, która dopiero po przemnożeniu przez liczbę
autobusów danego typu dawała wartość oczekiwaną, porównywalną z innymi ofertami. Za
taką interpretacją przemawiała zbliżona liczba godzin we wszystkich trzech częściach
zamówienia, tj. 101-114, podczas gdy ze względu na przewidziane różne ilości autobusów
zamawianych w poszczególnych częściach zamówienia, tj. 20, 36, 112, ilość
roboczogodzin, logicznie rzecz ujmując, winna być odpowiednio zróżnicowana. Przyjęcie, że
Solaris Bus & Coach S.A. zaoferował 101 roboczogodzin zarówno dla 20 jak i 36 sztuk
autobusów, lub że wykonawca zaproponował 101 rbg dla 20 sztuk a 114 (tylko o 13 więcej)
dla 112 sztuk pojazdów, sprowadza rozumienie złożonego oświadczenia woli ad absurdum.
Zważywszy, że przystępujący w części III zamówienia zaoferował 114 rbg dla 112 pojazdów
na cały czteroletni okres gwarancji lub 300 000 km przebiegu, co jest równoznaczne z
określeniem około jednej roboczogodziny na pojazd, byłoby to całkowicie nierealne, biorąc
pod uwagę zakres przeglądów, ich częstotliwość, nie wspominając o naprawach
gwarancyjnych.
Wprawdzie mogła zachodzić wątpliwość, którą wyraził także zamawiający w
odpowiedzi na odwołanie, że podanie przez Solaris Bus & Coach S.A. bardzo małej ilości
roboczogodzin mogło oznaczać także świadome działanie wykonawcy, który w ten sposób
zamierzał uzyskać większą liczbę punktów w danym kryterium. Jednakże Izba uznała, w
oparciu o zgromadzony materiał dowodowy w sprawie, że więcej argumentów przemawia za
tym, iż wykonawca Solaris, wskutek własnej niestaranności przy sporządzeniu oferty, wbrew
wyraźnym instrukcjom zamawiającego, podał w punkcie 2 formularza oferty - przedmiot
dostawy, ilości roboczogodzin, odnoszące się do pojedynczego pojazdu, na wszystkie trzy
części zamówienia. Opis przedmiotu dostawy zawarty w punkcie 2 wymienionego
formularza dotyczył cech jednostkowych oferowanego pojazdu, czym wykonawca mógł się
zasugerować (nie sięgając do objaśnień formularza odnoszących się do danej pozycji), przy
określeniu liczby roboczogodzin pracochłonności obsług i napraw na jeden pojazd. Skoro
rzeczywistą wolą wykonawcy, jak wynika z całego kontekstu sytuacyjnego, było podanie: w
części nr l zamówienia - 2020 rbg, w części nr II - 3636 rbg, w części nr III -12312 rbg,
zachodziły podstawy do zastosowania art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp i sprostowania w
ofercie Solaris Bus & Coach S.A. tej omyłki przez przyjęcie ilości roboczogodzin obsługi
gwarancyjnej, jak wyżej podana, a wynikającej z przemnożenia podanych w ofercie ilości
roboczogodzin, przypadających na jeden pojazd, przez liczbę oferowanych autobusów. Izba
podzieliła poglądy zamawiającego oraz przystępującego Solaris, że mimo, iż zamawiający
nie przewidział przeprowadzenia takiej operacji metamatematycznej, zmiana sprowadza się
jedynie do sposobu formalnego sporządzenia oferty, nie wprowadzającego istotnych zmian
w jej treści, skoro dwa kluczowe elementy, tj. ilość roboczogodzin pracochłonności obsług i
napraw dotycząca poszczególnych typów autobusów została podana w wielkości na jeden
autobus wraz z określeniem ilości oferowanych pojazdów. Taka interpretacja nie
wprowadziła nowych, odmiennych od pierwotnych treści omawianej oferty. Natomiast
podwyższenie ilości roboczogodzin ogółem, stanowi jedynie konsekwencję rachunkową
dokonanych poprawek.
Bezspornie zamawiający wystąpił w trybie art. 87 ust. 1 ustawy Pzp do
przystępującego Solaris o wyjaśnienie treści oferty w odniesieniu do podanej w ofercie
pracochłonności obsługi i napraw, odpowiednio dla I, II i III części przedmiotu zamówienia:
101, 101 i 114 roboczogodzin, a którą to ilość należało podać łącznie dla wszystkich
dostarczanych autobusów każdego typu przez cały okres udzielonej gwarancji na cały
autobus. Zamawiający był uprawiony aby żądać wyjaśnień, skoro zasadnie uznał ofertę
przystępującego Solaris za budzącą wątpliwości. Ani zapytanie zamawiającego, ani też
udzielona odpowiedź wykonawcy Solaris Bus & Coach S.A. nie nosiły cech prowadzenia
niedozwolonych negocjacji po upływie terminu złożenia oferty.
Błędem zamawiającego, było jedynie oparcie się przy ocenie ofert, wyłącznie na
złożonych wyjaśnieniach przystępującego, że prawidłowo w jego ofercie winno być podane:
w części nr l zamiast 101 - 2020 rbg,
w części nr II zamiast 101 - 3636 rbg,
w części nr III zamiast 114 - 12312 rbg.
Zdaniem Izby, zamawiający w danym przypadku nie mógł tak dalece uprościć
procedury i pominąć przed oceną ofert, trybu prostowania omyłek, określonego przez
ustawodawcę w art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp. Uzyskanie wyjaśnień na podstawie art. 87
ust. 1 ustawy Pzp, dawało zamawiającemu jedynie wiedzę dlaczego oferta wykonawcy,
odbiega od oczekiwań zawartych w SIWZ oraz czy zachodzą podstawy do jej odrzucenia,
bądź skorygowania w oparciu o reguły ustanowione w ustawie Prawo zamówień
publicznych. Doszło zatem do rozbieżności miedzy ofertą złożoną, a tą która podlegała
ocenie. Zamawiający nie przeprowadził procedury określonej w art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy
Pzp, a wykonawca nie zaakceptował zmian. Poprawienie oferty, w sytuacji gdy nie prowadzi
to do dokonania istotnych zmian oferty, jest natomiast obowiązkiem zamawiającego,
nałożonym art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp.
Izba nie uwzględniła stanowiska odwołującego, że zamawiający naruszył art. 87 ust.
1 ustawy Pzp, przez bezpodstawne uwzględnienie w toku badania i oceny złożonych w
postępowaniu ofert wyjaśnień wykonawcy Solaris Bus & Coach S.A. pomimo, że prowadziły
one do istotnej zmiany treści złożonej przez Solaris Bus & Coach S.A. oferty oraz poprzez
uwzględnienie, na podstawie ww. wyjaśnień, w toku badania i oceny ofert wykładni oferty
złożonej przez Solaris Bus & Coach S.A. sprzecznej z literalnym brzmieniem postanowień
specyfikacji istotnych warunków zamówienia, nakazujących podać gwarantowaną liczbę
roboczogodzin koniecznych do wykonania wszystkich planowanych przeglądów
technicznych oraz napraw objętych gwarancją jakości, łącznie dla wszystkich dostarczonych
autobusów każdego typu przez cały okres udzielonej gwarancji jakości, a nie ilości
roboczogodzin przypadających na jeden autobus.
Izba natomiast uznała za uzasadnione zarzuty odwołującego, że zamawiający
naruszył art. 89 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 82 ust. 3 ustawy, przez wybór oferty Solaris Bus &
Coach S.A., jako najkorzystniejszej na część II i III zamówienia, pomimo, że w jej obecnym
kształcie, bez dokonania poprawy w trybie art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp, pozostaje ona
niezgodna z treścią SIWZ.
Wybór oferty wykonawcy Solaris Bus & Coach S.A., jako najkorzystniejszej w części
II i III zamówienia, przy przyjętej jak wyżej, niezgodności z treścią SIWZ prowadził również
do naruszenia art. 7 ust. 1 w zw. z art. 91 ust. 1 ustawy Pzp, a tym samym uchybiał zasadzie
równości wykonawców i uczciwej konkurencji w prowadzonym postępowaniu.
Mając na uwadze teść rozstrzygnięcia Izby, uznanie popełnienia przez
przystępującego Solaris omyłki i dopuszczalności korekty podanej liczby gwarantowanych
roboczogodzin potrzebnych do wykonania napraw i przeglądów, Izba nie podzieliła
stanowiska odwołującego, że złożenie oferty przez przystępującego Solaris Bus & Coach
S.A. w jej pierwotnym brzmieniu, stanowi czyn nieuczciwej konkurencji, obligujący
zamawiającego do odrzucenia oferty, jak również świadczy o złożeniu nieprawdziwych
informacji. W myśl powołanego wyroku Izby, sygn. akt 28/11 wykonawca był uprawniony aby
podać realną, ale też uznaną przez siebie ilość roboczogodzin związanych z wykonywaniem
przeglądów i napraw autobusów w okresie gwarancyjnym, nawet gdyby podana w ofercie
ilość godzin nie zapewniała wystarczającej ilości roboczogodzin w tym celu, narażając
wykonawcę na zapłatę kar umownych. Skoro takie działanie wykonawcy było uprawnione w
świetle postawionych warunków, gdyż albo wykonawca ustalił wystarczającą ilość godzin
obsługi i napraw autobusów w okresie gwarancyjnym, albo w przypadku odmiennym
zobowiązany był również wykonać naprawy i przeglądy okresu gwarancyjnego, płacąc
dodatkowo karę umowną w wysokości 30,00 zł za każdą przekroczoną godzinę zgodnie z
postanowieniami § 2 ust. 2.3 umowy serwisowej – („wykorzystanie całej gwarantowanej
liczby roboczogodzin przed upływem okresu gwarancji jakości (…) będzie skutkowało
naliczaniem na wszystkie przedmiotowe przeglądy do końca okresu gwarancji kary umownej
w wysokości 30,00 zł od każdej roboczogodziny”), to nie można było przyjąć, że nawet
podanie w pewnym stopniu zaniżonej ilości roboczogodzin w ofercie stanowiłoby czyn
nieuczciwej konkurencji, lub też podanie nieprawdziwych informacji. Działanie, które Izba
uznała za uprawione nie mogło prowadzić do wykluczenia wykonawcy z postępowania. W
opisanych okolicznościach wobec wskazań, że w ”sferze ryzyka wykonawcy mieści się więc
sposób przygotowania oferty w tym zakresie, tzn. do jego decyzji pozostawiono przyjęcie
odpowiedniej, a przynajmniej bezpiecznej, liczby roboczogodzin lub przyjęcie ich takiej
liczby, która narazi wykonawcę na kary umowne z tytułu przekroczenia ale podniesie
punktację oferty w trakcie jej oceny,” nie można było przypisywać wykonawcy czynu
nieuczciwej konkurencji lub złożenia nieprawdziwych informacji, chociażby nawet podana
ilość obiegała w jakimś stopniu od realnej ilości roboczogodzin potrzebnych do wykonania
przeglądów i napraw gwarancyjnych.
W tych okolicznościach Izba uznała, że brak jest uzasadnionych podstaw do
przypisania zamawiającemu zarzutów naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 3 ustawy Pzp, przez
zaniechanie odrzucenia oferty Solaris Bus & Coach S.A., jako stanowiącej czyn nieuczciwej
konkurencji w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy z 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej
konkurencji (tekst jedn. Dz. U. z 2003 r., Nr 153, poz. 1503 ze zm.) w zakresie, w jakim
wskazana przez Solaris Bus & Coach S.A. w złożonej ofercie pracochłonność obsług i
napraw odbiega od rzeczywistej przewidywanej przez Solaris Bus & Coach S.A.
pracochłonności obsług i napraw wskazanej w wyjaśnieniach przekazanych zamawiającemu
w trybie art. 87 ust 1 ustawy. Jak również przypisania naruszenie art. 24 ust. 2 pkt 3 ustawy
Pzp, przez zaniechanie wykluczenia Solaris Bus & Coach S.A. z udziału w postępowaniu
pomimo podania przez Solaris Bus & Coach S.A. w złożonej ofercie nieprawdziwych
informacji mających wpływ lub mogących mieć wpływ na wynik prowadzonego
postępowania, odbiegającej od rzeczywistej przewidywanej przez Solaris Bus & Coach S.A.
pracochłonności obsług i napraw, która stanowiła jedno z podlegających ocenie przez
zamawiającego kryteriów oceny ofert. Ponadto trafne było stanowisko przystępującego
Solaris, że zarzutu podania nieprawdziwych informacji, mających wpływ na wynik
postępowania, nie powinno się w zasadzie odnosić do oświadczeń woli wykonawcy,
objętych sferą jego dyspozytywności.
Izba nie podzieliła również stanowiska odwołującego, że wskutek złożonych
wyjaśnień z dnia 10 marca 2011 r. doszło do zmiany wykazów narzędzi specjalnych oraz
innego wyposażenia, w zakresie określenia asortymentu, wartości, kosztu i terminu ich
dostarczenia, a ponadto ilość wymienionych pomiędzy zamawiającym a Solaris Bus &
Coach S.A. pism w tej sprawie świadczy o prowadzonych pomiędzy stronami negocjacjach
w zakresie treści i sposobu rozumienia złożonej przez Solaris Bus & Coach S.A. oferty,
prowadzących do zmiany treści złożonej przez Solaris Bus & Coach S.A. oferty, co w świetle
powołanego art. 87 ust. 1 ustawy Pzp zostało przez ustawodawcę jednoznacznie
zabronione. Zamawiający powołując się na ścisłe wymagania odnośnych przepisów i norm
jakie powinny spełniać pojazdy dopuszczone do ruchu, nie ustalił odrębnie w specyfikacji
istotnych warunków zamówienia tzw. warunków granicznych, których niespełnienie w
sposób ściśle wyznaczony będzie powodowało odrzucenie oferty, w odróżnieniu do
warunków, gdzie wykonawcy pozostawiono pewną dowolność w określeniu oferowanego
zakresu świadczenia. Wykaz narzędzi specjalnych oraz innego wyposażenia, wiązał się z
typem oferowanego autobusu, był kompletowany i oznaczany przez samego wykonawcę.
Doprecyzowanie zatem informacji wymaganych przez zamawiającego w uzupełniająco
złożonych na wezwanie zamawiającego załącznikach do pisma z dnia 10 marca 2011 r. tj.
wykazach zestawienia podstawowych narzędzi specjalnych do obsług i napraw rodziny
autobusów Solaris w trzech oferowanych typach, nie spowodowało, w ocenie Izby, zmiany
treści złożonej przez Solaris Bus & Coach S.A. oferty, zabronionej w świetle powołanego art.
87 ust. 1 ustawy Pzp. Ponadto, przystępujący, uprzedził niejako działania, do jakich
zamawiający byłby zobligowany przepisem art. 26 ust. 3 ustawy Pzp i samodzielnie bez
wezwania złożył uzupełnione wykazy narzędzi specjalnych oraz innego wyposażenia, w
zakresie określenia asortymentu, wartości, kosztu i terminu ich dostarczenia.
II. W odniesieniu do zarzutów odwołującego na czynność wyboru oferty konsorcjum
wykonawców: Lider Trading sp. z o.o. w Warszawie Oddział w Łańcucie, oraz Blue Line sp.
z o.o. w Warszawie Oddział w Łańcucie, na część I zamówienia, Izba uznała co następuje.
1. Wobec wymogu SIWZ rozdział 6 pkt III. 4 SIWZ oraz pkt 1.6.2 załącznika nr 1 do SIWZ -
wykonawca był zobowiązany przedstawić w ofercie wykaz narzędzi specjalnych, w
odniesieniu do którego zamawiający ustalił, że przedstawiony wykaz nie zawiera pełnych
wymaganych informacji, dotyczących wartości pozycji kosztu całego zestawu, zgodnie z §
10 ust. 3 załącznika nr 7 do SIWZ. Wykaz narzędzi specjalnych oraz innego wyposażenia,
wiązał się z typem oferowanego autobusu, był kompletowany i oznaczany przez samego
wykonawcę. Doprecyzowanie zatem informacji wymaganych przez zamawiającego w
złożonych na wezwanie zamawiającego wyjaśnieniach było dozwolone. Nie mniej,
zamawiający jest zobowiązany wyczerpać procedurę określoną w art. 26 ust. 3 ustawy Pzp i
wezwać wykonawców, którzy nie złożyli dokumentów, o których mowa w art. 25 ust. 1 pkt 2
ustawy Pzp (lub złożyli dokumenty niekompletne, obarczone błędami), a więc odnoszących
się także do wymagań przedmiotowych (w tym przypadku pełnych danych zestawienia
podstawowych narzędzi specjalnych do obsługi i napraw), do ich uzupełnienia w
oznaczonym terminie, zanim byłby uprawiony do poddania oferty ocenie, czy też do jej
odrzucenia.
2. Zgodnie z wymaganiami SIWZ pkt V.8 załącznika nr 1.1. wykonawca był zobowiązany do
dostarczenia w ramach wyposażenia dodatkowego łączników pośrednich po jednym na 10
autobusów, zatem w przypadku danej oferty, obejmującej dostawę 20 autobusów w części I
zamówienia - 2 sztuk. W załączniku nr 18 do oferty na str. 125 znajduje się zapis łączniki
do holowania 1 sztuka. Cytowane postanowienie wymienionego załącznika 1.1 wymagało w
zakresie wyposażenia dodatkowego: łącznika pośredniego do zaczepu holowniczego
(umożliwiającego zamocowanie holu sztywnego przed zderzakiem), jeżeli jest
przewidywany, w liczbie 1 na każde 10 autobusów. Zatem nawet nie podanie wymienionego
łącznika pośredniego w ofercie (gdyby nie był on przewidywany), nie powodowało by jej
odrzucenia. Skoro wymieniony łącznik jest technicznie niezbędny w celu zamocowania holu
sztywnego w oferowanym typie autobusu, uzupełniające zadeklarowanie jego dostarczenia,
w ramach samodzielnej kompletacji przez samego wykonawcę zestawienia podstawowych
narzędzi specjalnych do obsługi i napraw, nie powodowało niedozwolonej zmiany treści
oferty. Wymagało jedynie uzupełnienia prawidłowo sporządzonego dokumentu.
3. Zgodnie z wymaganiami SIWZ zmiana nr 4 komputer pokładowy winien posiadać
zasilanie własne 30 minut. W załączniku nr 18 (str. 125) oferty widnieje zapis „własne
podtrzymanie zasilania 10 minut.” Potwierdziła się okoliczność, że wszyscy wykonawcy
zaoferowali w swoich ofertach komputer pokładowy tego samego producenta R&G 6000
R&G Plus Sp. z o.o. Mielec, tak więc zasilanie tego komputera jak i jego funkcje dla
wszystkich złożonych ofert były takie same i nie odbiegały od wymagań SIWZ. Jeżeli nawet,
zgodnie z wymaganiami SIWZ przed modyfikacją, przystępujący konsorcjum wykonawców:
Lider Trading sp. z o.o. oraz Blue Line sp. z o.o. określił w swojej ofercie, że oferowany
komputer pokładowy posiada możliwość podtrzymania zasilania własnego na poziomie
minimalnym 10 minut, a w rzeczywistości jak wynika z danych technicznych tego
urządzenia, posiada ono możliwość zasilania własnego przez okres 30 minut, to nie stanowi
zmiany oferty, sprecyzowanie, że oferowany komputer pokładowy spełnia wymagania
zamawiającego, określone w zmienionej SIWZ. Możliwość taka była bowiem zapewniona
przez sam fakt zaoferowania określonego typu urządzenia. Nieodzowne jest natomiast
uzupełnienia prawidłowo sporządzonego dokumentu.
4. W punkt 4 załącznika nr 1.5 do SIWZ zamawiający wprowadził do SIWZ zapis o treści
„wyświetla alerty o awarii wybranych urządzeń pokładowych (np. kasownik, biletomat),
wymagane jest objecie tą funkcją wszystkich urządzeń pokładowych, wyjątek może stanowić
system kasowników. W załączniku nr 18 (str. 125) oferty widnieje zapis „wyświetla alerty o
awarii wybranych urządzeń pokładowych (np. kasownik, biletomat), bez uwzględnienia
zmian. Zapis ten odnosi się również do oferowanego komputera pokładowego wraz z
oprogramowaniem. Odwołujący nie podnosił, iż zaoferowany w ofercie konsorcjum
wykonawców: Lider Trading sp. z o.o. rodzaj komputera pokładowego, wymienionej
właściwości nie posiada. Jak zaznaczono wyżej, wszyscy wykonawcy zaoferowali w swoich
ofertach komputer pokładowy tego samego producenta R&G PLUS Sp. z o.o., tak więc
funkcje tego komputera dla wszystkich złożonych ofert były takie same i nie odbiegały od
wymagań SIWZ. Wykonawca powinien uzupełnić prawidłowo sporządzony dokument.
5. Zgodnie z warunkami załącznika 1.1 do SIWZ pkt IV. 37 oferowany pojazd miał być
przystosowany do zamontowania automatu do sprzedaży biletów, przy czym wymagana
była lokalizacja – w przestrzeni pasażerskiej w pobliżu drugich drzwi. Na załączonych do
oferty rysunkach załącznik 20, 21, 22 pokazane zostało usytuowanie ww. automatu na
prawym przednim nadkolu, w miejscu które jest dość oddalone od drugich drzwi.
Zamawiający podał, iż szczegóły montażu tego urządzenia w tym wyposażenia autobusu w
specjalny stelaż zostaną ustalone na etapie uzgodnień przed podpisaniem umowy. Tak więc
sam zamawiający ostateczną lokalizację biletomatu pozostawił do dalszych uzgodnień z
wykonawcą, w zależności od możliwości technicznych zainstalowania urządzenia w
wybranym typie i modelu autobusu, w ramach ogólnie oznaczonej w SIWZ przestrzeni.
Doprecyzowanie informacji zawartej w ofercie konsorcjum wykonawców: Lider Trading sp. z
o.o. w tym zakresie w odpowiedzi na wezwanie zamawiającego, nie stanowiło ani
niedozwolonych negocjacji, ani tym bardziej zmiany treści oferty. Wymagane jest jednak
złożenie dokumentu – rysunku, wskazującego przybliżoną lokalizację urządzenia, jaką
określił przystępujący w swoich wyjaśnieniach.
6. W punkcie 2.2 załącznika nr 1 do SIWZ zamawiający wymagał aby wykonawca załączył
do oferty określoną dokumentację techniczną, która musi być dostarczona w postaci
wydrukowanej i podpisanej przez osoby upoważnione oraz dodatkowo w postaci
elektronicznej na płycie CD/DVD w oznaczonych formatach. Do oferty nie została załączona
płyta z wymaganą na etapie złożenia oferty dokumentacją techniczną oferowanego
autobusu w postaci elektronicznej. Wykonawcy oraz zamawiający są związani
ustanowionymi warunkami przetargu. Zamawiający nie jest uprawniony aby odstępować od
wymagań SIWZ, a wykonawca nie może skutecznie deklarować, że nie załączył wprawdzie
dokumentacji w formie elektronicznej, jak było to wymagane, ale uczyni to przed zawarciem
umowy, jeżeli jego oferta zostanie wybrana.
Na etapie złożenia oferty, zamawiający nie wymagał pełnej dokumentacji autobusu,
ale jedynie jej fragmenty ściśle oznaczone w punkcie 2.2 załącznika nr 1.1 do SIWZ.
Odwołujący nie podnosił, iż w formie papierowej dokumentacja ta w takim zakresie, w jakim
była wymagana przy złożeniu oferty, nie została załączona do oferty konsorcjum Lider
Trading sp. z o.o. śądany zaś przez zamawiającego dodatkowy nośnik informacji w tym
zakresie, w postaci płyty CD/DVD w oznaczonych formatach, który wbrew wymogom nie
został dołączony do oferty, nie stanowi o niezgodności oferty z treścią SIWZ. Przystępujący
zadeklarował jego dostarczenie przed zawarciem umowy, co nie może być uznane za
wypełnienie dyspozycji zamawiającego zawartej w SIWZ. Przed zawarciem umowy z
wybranym wykonawcą, zamawiający żądał dokumentacji pojazdu w szerszym zakresie.
Dotychczas wykonawca - konsorcjum Lider Trading sp. z o.o. nie był wzywany przez
zamawiającego do uzupełnienia tego braku w trybie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp.
Samo ogólne zaakceptowanie w ofercie wszelkich warunków określonych przez
zamawiającego w SIWZ, zdaniem Izby, nie świadczy o spełnieniu wymogów, jeżeli
szczegółowe deklaracje tego nie potwierdzają, jest natomiast wyrazem wewnętrznej
sprzeczności danej oferty.
Postępowanie dowodowe w sprawie potwierdziło naruszenie przez zamawiającego
art. 7 ust. 1 w zw. z art. 91 ust. 1 oraz art. 89 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 82 ust. 3 ustawy, a tym
samym uchybienie zasadzie równości wykonawców i uczciwej konkurencji w postępowaniu,
przez wybór oferty konsorcjum Lider Trading sp. z o.o. w Warszawie Oddział w Łańcucie
oraz Blue Line sp. z o.o. w Warszawie Oddział w Łańcucie, jako najkorzystniejszej w
zakresie części I przedmiotu zamówienia, pomimo że złożona przez to konsorcjum oferta w
jej obecnym kształcie, bez dokonania uzupełnień w trybie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp jest
niezgodna z postanowieniami SIWZ.
Izba nie znalazła podstaw do przypisania zamawiającemu naruszenie art. 87 ust. 1
ustawy Pzp, poprzez uwzględnienie w toku badania i oceny ofert wyjaśnień wykonawcy
konsorcjum Lider Trading sp. z o.o. w Warszawie Oddział w Łańcucie oraz Blue Line sp. z
o.o. w Warszawie Oddział w Łańcucie złożonych w trybie art. 87 ust. 1 ustawy Pzp.
Uwzględnienie złożonych wyjaśnień, wbrew zarzutom odwołującego nie skutkowało istotną
zmianą treści złożonej przez to konsorcjum oferty. Nie może też zostać zakwalifikowane,
jako prowadzenie pomiędzy zamawiającym, a konsorcjum Lider Trading sp. z o.o.
niedopuszczalnych negocjacji dotyczących treści złożonej oferty, nawet uwzględniając
zmiany wprowadzone dnia 7 lutego 2011 r. do postanowień specyfikacji istotnych warunków
zamówienia.
Wybór oferty konsorcjum Lider Trading sp. z o.o. oraz Blue Line sp. z o.o. w
Warszawie Oddział w Łańcucie, na część I zamówienia, w jej obecnym kształcie naruszał
art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp. Jednakże w ocenie Izby, istnieje możliwość uzupełnienia
braków tej oferty w trybie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp, poprzez złożenie poprawnych
dokumentów i oświadczeń, dotyczących spełnienia przez oferowane dostawy wymagań
określonych przez zamawiającego, w stwierdzonym zakresie, w jakim ww. dokumenty oferty
tego konsorcjum wymagają uzupełnienia, ze względu na ich treść, bądź ze względu na ich
niezłożenie (nośnik CD/DVD).
Izba nie stwierdziła naruszenia art. 7 ust. 1 i ust. 3 w zw. z art. 91 ust. 1 ustawy Pzp
w zw. z art. 82 ust. 3 tej ustawy, a tym samym uchybienia zasadzie równości wykonawców i
uczciwej konkurencji w postępowaniu, przez zaniechanie wyboru oferty odwołującego, jako
najkorzystniejszej, we wszystkich częściach przedmiotu zamówienia, gdyż nakazane
ponowne badanie ofert oraz ich ocena wykaże czy oferta odwołującego jest
najkorzystniejsza i zachodzą warunki do jej wyboru na całość zamówienia, jak postulował
odwołujący.
Izba uznała, iż stwierdzone uchybienia, w szczególności w zakresie pominięcia
procedury nakazanej art. 26 ust. 3 ustawy Pzp oraz art. 87 ust. 2 pkt 3 tej ustawy, mogą
mieć wpływ na wynik postępowania, gdyż dopiero skuteczne uzupełnienie dokumentów, jak
również poprawienie oferty oraz wyrażenie zgody przez wykonawcę na dokonanie poprawek
w jego ofercie, zapobiega jej odrzuceniu, oraz daje podstawy do poddania oferty
merytorycznej ocenie.
W sytuacji nakazanej ponownej oceny ofert w zależności od dalszego przebiegu
postępowania, możliwy jest wybór oferty odwołującego, tym samym Izba przyjęła, że
stwierdzone naruszenia przez zamawiającego wskazanych przepisów ustawy Pzp, mogą
mieć wpływ na wynik prowadzonego postępowania w rozumieniu art. 192 ust. 2 ustawy
Pzp.
W tym stanie rzeczy Izba uwzględniła odwołanie i orzekła jak w sentencji na
podstawie art. 192 ust. 1, ust. 2 oraz ust. 3 pkt 1 i 2 ustawy Pzp.
O kosztach orzeczono stosownie do wyniku sprawy na podstawie art. 192 ust. 9 i 10
ustawy Pzp. Odwołanie zostało uwzględnione przez Izbę, kosztami postępowania w
sprawie należało więc obciążyć zamawiającego.
Izba zasądziła od zamawiającego na rzecz odwołującego kwotę 15 000,00 zł
tytułem zwrotu kosztów wpisu. Odwołujący, mimo że wnosił o zasądzenie kosztów nie złożył
rachunku za zastępstwo przez pełnomocnika, zatem na podstawie § 3 pkt 1 oraz § 5 ust. 2
pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości
i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzaju kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania. (Dz. U. Nr 41, poz. 238), zwrot kosztów ograniczał
się do kwoty uiszczonego wpisu.
Stosownie do art. 198a ust. 1 i 198b ust. 1 i 2 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo
zamówień publicznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759) na niniejszy wyrok - w terminie 7
dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący:
..…………………