Sygn. akt KIO 1062/15
KIO 1063/15
WYROK
z dnia 29 czerwca 2015 r.
Krajowa Izba Odwoławcza – w składzie:
Przewodniczący: Honorata Łopianowska
Protokolant: Łukasz Listkiewicz
po rozpoznaniu na rozprawie w dniach 11, 17 i 24 czerwca 2015 r. w Warszawie odwołań
wniesionych do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 21 maja 2015 r.:
1) przez wykonawcę Geotronics Polska spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością
w Krakowie [KIO 1062/15],
2) przez wykonawców wspólnie ubiegających się o zamówienie publiczne SmallGIS
spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Krakowie oraz NaviGate Polska spółkę
z ograniczoną odpowiedzialnością w Krakowie [KIO 1063/15]
w postępowaniu prowadzonym przez Główny Urząd Geodezji i Kartografii
przy udziale wykonawców:
1) Geotronics Polska spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Krakowie,
przystępującego do postępowania odwoławczego po stronie Odwołującego
w sprawie KIO 1063/15,
2) wykonawców wspólnie ubiegających się o zamówienie publiczne SmallGIS spółki
z ograniczoną odpowiedzialnością w Krakowie oraz NaviGate Polska spółki
z ograniczoną odpowiedzialnością w Krakowie przystępującego do postępowania
odwoławczego po stronie Zamawiającego w sprawie KIO 1062/15,
3) Leica Geosystems spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie
przystępującego do postępowania odwoławczego po stronie po stronie
Zamawiającego w sprawach KIO 1062/15 i KIO 1063/15
orzeka:
1. oddala odwołanie złożone przez Geotronics Polska spółkę z ograniczoną
odpowiedzialnością w Krakowie,
2. uwzględnia odwołanie złożone przez wykonawców wspólnie ubiegających się
o zamówienie publiczne SmallGIS spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością
w Krakowie oraz NaviGate Polska spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością
w Krakowie w zakresie zarzutu naruszenia art. 91 ust. 1 ustawy Prawo zamówień
publicznych i nakazuje Zamawiającemu unieważnienie czynności wyboru
najkorzystniejszej oferty oraz dokonanie ponownego badania i oceny ofert;
3. oddala odwołanie wykonawców wspólnie ubiegających się o zamówienie publiczne
SmallGIS spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Krakowie oraz NaviGate Polska
spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Krakowie:
3.1. w zakresie zmierzającym do nakazania wykluczenia wykonawcy Leica
Geosystems spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie
z postępowania – wobec niepotwierdzenia zarzutu złożenia nieprawdziwych
informacji [art. 24 ust. 2 pkt 3 ustawy Prawo zamówień publicznych],
3.2. w zakresie zmierzającym do nakazania odrzucenia oferty Leica Geosystems
spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie jako
nieodpowiadającej treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia [art. 89
ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo zamówień publicznych] – wobec niepotwierdzenia
zarzutów wskazujących na wskazane w odwołaniu niezgodności oferty ze
specyfikacją istotnych warunków zamówienia oraz – w odniesieniu do tych
elementów oferty, które nie zostały skonkretyzowane co do parametrów
a skopiowane w formularzu technicznym opracowanym wg. załącznika 4a do
specyfikacji istotnych warunków zamówienia – jako przedwczesne,
4. kosztami postępowania obciąża Główny Urząd Geodezji i Kartografii i:
4.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 30 000 zł 00 gr
[słownie: trzydziestu tysięcy złotych, zero groszy], to jest po 15 000 zł
[słownie: piętnaście tysięcy złotych, zero groszy] uiszczone przez
wykonawców Geotronics Polska spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w
Krakowie [KIO 1062/15], a także przez wykonawców wspólnie ubiegających
się o zamówienie publiczne SmallGIS spółkę z ograniczoną
odpowiedzialnością w Krakowie oraz NaviGate Polska spółkę z ograniczoną
odpowiedzialnością w Krakowie [KIO 1063/15] tytułem wpisów od odwołania,
4.2. zasądza od Zamawiającego Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii na rzecz
Odwołującego w spr. KIO 1063/15, to jest wykonawców wspólnie
ubiegających się o zamówienie publiczne SmallGIS spółki z ograniczoną
odpowiedzialnością w Krakowie oraz NaviGate Polska spółki z ograniczoną
odpowiedzialnością w Krakowie kwotę 18 600 zł 00 gr [słownie: osiemnastu
tysięcy sześciuset złotych] stanowiącą koszty postępowania odwoławczego
poniesione z tytułu wpisu od odwołania oraz wynagrodzenia pełnomocnika,
4.3. zasądza od Odwołującego w spr. KIO 1062/15 Geotronics Polska spółki
z ograniczoną odpowiedzialnością w Krakowie, na rzecz Zamawiającego
Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii kwotę 3 600 zł 00 gr [słownie: trzech
tysięcy sześciuset złotych] stanowiącą koszty postępowania odwoławczego
poniesione z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień
publicznych [Dz. U. z 2013 r. poz. 907 ze zm.] na niniejszy wyrok – w terminie 7 dni od dnia
jego doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Skład orzekający:
Sygn. akt KIO 1062/15
KIO 1063/15
U Z A S A D N I E N I E
I. Zamawiający – Główny Urząd Geodezji i Kartografii prowadzi postępowanie o udzielenie
zamówienia publicznego w trybie przetargu nieograniczonego, którego przedmiotem jest
„dostawa sprzętu na potrzeby modernizacji systemu ASG–EUPOS” – część I, w warunkach,
gdy szacunkowa wartość zamówienia jest wyższa od kwot wskazanych w przepisach
wykonawczych wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. –
Prawo zamówień publicznych [t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 907 z późn. zm.], zwanej dalej
ustawą.
II. Zamawiający w dniu 8 maja 2015 r. rozstrzygnął postępowanie, dokonując wyboru jako
najkorzystniejszej oferty złożonej przez Leica Geosystems spółkę z ograniczoną
odpowiedzialnością w Warszawie. Obaj Odwołujący zakwestionowali rozstrzygnięcie
w zakresie zaniechania odrzucenia oferty wybranej a także – Geotronics Polska spółka
z ograniczoną odpowiedzialnością w Krakowie [dalej: Geotronics] – w zakresie zaniechania
odrzucenia oferty wykonawców wspólnie ubiegających się o zamówienie publiczne SmallGIS
spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Krakowie oraz NaviGate Polska spółki
z ograniczoną odpowiedzialnością w Krakowie [dalej: konsorcjum SmallGIS] i wykluczenia
tego konsorcjum.
III. Odwołujący Geotronics Polska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Krakowie
zarzucił naruszenia:
1) art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy, poprzez zaniechanie odrzucenia oferty złożonej przez
konsorcjum SmallGIS, pomimo iż jest niezgodna z treścią SIWZ,
2) art. 24 ust. 2 pkt. 3 ustawy, poprzez zaniechanie wykluczenia z postępowania konsorcjum
SmallGIS, pomimo złożenia w postępowaniu nieprawdziwych informacji, mających wpływ na
wynik postępowania;
3) art. 89 ust. 1 pkt. 2 ustawy poprzez zaniechania odrzucenia oferty, której treść nie
odpowiada treści SIWZ, tj. oferty złożonej przez Leica Geosystems sp. z o.o.
Odwołujący wniósł o nakazanie: unieważnienia czynności wyboru oferty najkorzystniejszej;
dokonania ponownej oceny ofert, a w jej toku – odrzucenia oferty złożonej przez konsorcjum
SmallGIS Sp. z o.o. i NaviGate Sp. z o.o. oraz oferty złożonej przez Leica Geosystems sp.
z o.o.; dokonania ponownego wyboru najkorzystniejszej oferty.
W uzasadnieniu odwołania Odwołujący podniósł następującą argumentację:
[1] W zakresie podstawy odrzucenia oferty konsorcjum SmallGIS Sp. z o.o. i NaviGate
sp. z o.o.:
(1) Zgodnie z treścią Załącznika nr 4a do SIWZ (Formularz techniczny – parametry
techniczne sprzętu oraz oprogramowania oferowanego przez Wykonawcę – część
I zamówienia, str. 5 poz. 18), Zamawiający określił następujące wymaganie: „Ze względu na
konieczność włączenia dostarczonego odbiornika do oprogramowania zarządzającego siecią
ASG–EUPOS Zamawiający wymaga, aby dostarczony sprzęt znajdował się na liście
odbiorników obsługiwanych przez oprogramowanie Trimble Pivot Platform, którym dysponuje
Zamawiający. Lista odbiorników przystosowanych do pracy w środowisku oprogramowania
Trimble Pivot Platform stanowi załącznik nr 1 do niniejszego Szczegółowego Opisu
Przedmiotu Zamówienia. W przypadku gdy oferowany odbiornik GNSS nie występuje na
wskazanej liście, Wykonawca zobowiązany jest załączyć do oferty oświadczenie producenta
oprogramowania Trimble Pivot Platform, że oferowany sprzęt w pełni współpracuje z w/w
oprogramowaniem.” Lista odbiorników stanowi Załącznik nr 1 do załącznika nr 1a do SIWZ.
W załączniku tym nie figuruje odbiornik zaoferowany przez konsorcjum SmallGIS Javad
GNSS model Delta S–3. Zamawiający w toku postępowania wezwał wykonawcę do
wyjaśnienia przyczyny braku tego odbiornika na liście a wykonawca wyjaśnił, że odbiornik
Delta S–3 odpowiada odbiornikowi Delta, wskazanemu na liście odbiorników wspieranych
w oprogramowaniu Trimble Pivot Platform. Zgodnie z informacjami uzyskanymi od
producenta oprogramowania Trimble Pivot Platform, odbiornik ten nie jest wspierany przez
powołane oprogramowanie. Odwołujący załączył do odwołania oświadczenie producenta
oprogramowania o braku kompatybilności tego odbiornika z oprogramowaniem posiadanym
przez Zamawiającego – Trimble Pivot, na rozprawie zaś złożył dwa dodatkowe
oświadczenia. Powyższe, zdaniem Odwołującego oznacza, że oferta konsorcjum SmallGIS
jest niezgodna z treścią SIWZ i winna zostać odrzucona na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2
ustawy. Ponadto ze względu na złożenie przez konsorcjum nieprawdziwych informacji,
mających wpływ na wynik postępowania, konsorcjum winno być wykluczone z postępowania
na podstawie art. 24 ust. 2 pkt ustawy.
(2) W załączniku nr 4a do SWIZ w tabeli: Wariant nr 1A (str. 4 poz. 12) „Strona WWW do
zarządzania odbiornikiem” Zamawiający wymagał, aby odbiornik był dostępny przez
przeglądarkę internetową Internet Explorer lub równoważną darmową, protokół http lub
HTTPS oraz aby była możliwość ustawienia za pomocą strony www parametrów pracy
odbiornika w zakresie transmisji danych (konfiguracja strumieni obserwacyjnych na
odpowiednich portach TCP/IP), rejestracji danych obserwacyjnych w pamięci odbiornika,
konfiguracji śledzonych sygnałów i satelitów, restartu odbiornika oraz instalacji
oprogramowania odbiornika (firmware). Wykonawca w formularzu ofertowym (str. 16, tabela
pkt. 12) nie określił konkretnych parametrów oferowanego sprzętu, lecz przekopiował
wymagania określone przez Zamawiającego. Zgodnie natomiast z treścią instrukcji oraz
specyfikacji producenta zaoferowanego odbiornika, jak również szczegółowego manuala,
dotyczącego zaoferowanego odbiornika, producent nie określa parametru udostępniania
strony konfiguracyjnej za pomocą protokołu http lub HTTPS. W najnowszym manualu
(DELTA–3 GNSS Receiver User Manual Version 1.0 Last Revised January 26,2015),
załączonym do odwołania, na stronie 8 w rozdziale Managing and Operating Receiver using
NetView 8 producent określa: JAVAD GNSS NetView software provides an interface for
various configuration, monitoring, and management functions for the receiver –
Oprogramowanie Javad GNSS NetView zapewnia interfejs dla różnych konfiguracji,
monitorowania i funkcji zarządzania dla odbiornika. Nie jest zatem możliwe konfigurowanie
odbiornika z wykorzystaniem darmowej przeglądarki internetowej. W konsekwencji sposób
konfiguracji odbiornika jest inny od wymaganego przez Zamawiającego – oferta konsorcjum
SmallGis winna być zatem odrzucona na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy.
2. W zakresie podstawy odrzucenia oferty Leica Geosystems:
Zgodnie z treścią Załącznika nr 4a do SIWZ – po zmianach z dnia 27.03.2015 r. –
Zamawiający wymagał, aby Wykonawca wskazał w formularzu ofertowym konkretne
parametry oferowanego przez siebie sprzętu. Wykonawca – Leica Geosystems sp. z o.o.
w wielu miejscach tabeli nie zastosował się do tych wytycznych, a przez to podał w wielu
miejscach informacje uniemożliwiające stwierdzenie, jaka jest treść oferty tego wykonawcy,
ponadto w niektórych przypadkach podane przez tego wykonawcę informacje są
nieprawdziwe.
(1) W załączniku nr 4a do SIWZ w Wariancie 1 części B poz. 5 tabeli Wariant 1A
Zamawiający wymagał, aby dostarczyć min. 2 GB pamięci wewnętrznej FLASH
przeznaczonej do zapisu obserwacji. Wykonawca Leica Geosystems skopiował wymagania
Zamawiającego do kolumny, w której powinien określić parametry oferowanego sprzętu.
Tymczasem zaoferowany przez wykonawcę odbiornik, zgodnie z treścią specyfikacji
odbiornika GR10 na stronie 7 (załączonej do niniejszego odwołania) nie posiada pamięci
wewnętrznej FLASH określonej przez wykonawcę – posiada pamięć na kartach SD,
oświadczenie wykonawcy nie odpowiada zatem stanowi faktycznemu.
(2) W załączniku nr 4a do SIWZ w Wariancie 1 części B poz. 3 Zamawiający wymagał, aby
dostarczona antena miała absolutną kalibrację centrum fazowego dla modelu anteny wraz
z kopułą przeciwśniegową umieszczoną w aktualnym pliku kalibracji absolutnych IGS08.atx.
Wykonawca Leica ponownie skopiował wymaganie Zamawiającego zamiast określić
oferowany parametr, co w konsekwencji oznacza brak oświadczenia o zaoferowaniu anteny
posiadającej wymaganą kalibrację i stanowi o niezgodności treści oferty z treścią SIWZ.
W załączniku nr 4a do SIWZ w Wariancie 1 części B poz. 8 podpunkt 2. Zamawiający
przedstawił dwa przypadki dostawy anten w zależności od występującej w dostarczanych
antenach końcówki. Wykonawca Leica ponownie skopiował wymaganie z Zamawiającego
zamiast określić oferowany parametr, co uniemożliwia określenie, jaka antena została przez
tego wykonawcę zaoferowana. W załączniku nr 4a do SIWZ w Wariancie 2 części A pkt 2
Zamawiający wymagał, aby oferowany odbiornik śledził sygnały w tym sygnał GLONASS:
L1, L2, L1 C/A, L1P, L2P. Wykonawca Leica Geosystems Sp. z o.o. zaoferował urządzenie
niezapewniające możliwości śledzenia sygnału Glonass na częstotliwości L1P – zgodnie z
treścią załączonej do odwołania specyfikacji tego odbiornika, zaoferowany przez
wskazanego wykonawcę odbiornik Leica GR 10 Profesional nie śledzi częstotliwości L1P
(tabela na str. 7 – sygnały GNSS). Oferta złożona przez Leica Geosystems sp. z o.o. winna
być zatem odrzucona jako niezgodna z treścią SIWZ na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2
ustawy.
(3) Zamawiający m.in. w załączniku 4a w Wariancie 2 w tabeli w pkt 18 określił wymagania
dodatkowe tj. dostarczenie licencji do oprogramowanie Trimble Pivot dla dostarczanych
odbiorników. W odpowiedzi na pytanie jednego z wykonawcy z dnia 3 kwietnia potwierdzone
również w odpowiedzi Zamawiającego dnia 10 kwietnia – Zamawiający nie widział
przeciwskazań do zmiany SIWZ z uwagi na deklarację producenta oprogramowania Trimble
Pivot Platform, zawartą w Załączniku nr 1 do załącznika nr 1a do SIWZ, wymagane przez
Zamawiającego licencje mogą zostać bez ograniczeń zakupione przez dowolnego klienta na
rzecz Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii. Odwołujący jest jedynym autoryzowanym
przedstawicielem producenta u którego można zakupić wymagane licencje a tylko firma
Leica Geosystems sp. z o.o. nie złożyła u Odwołującego zapytania ofertowego w tym
zakresie. Inni wykonawcy tj. odrzucona firma TPI sp. z o.o. jak i konsorcjum firm SmallGis
takie pytanie złożyli i otrzymali już przed datą złożenia ofert w niniejszym postępowaniu
ofertę cenową. W związku z powyższym zachodzi przesłanka, iż oferta firmy Leica
Geosystems nie uwzględnia konieczności dostarczenia wymaganych licencji a tym samym
nie spełnia SIWZ.
IV. Odwołujący – wykonawcy wspólnie ubiegający się o zamówienie publiczne SmallGIS
spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Krakowie oraz NaviGate Polska spółka
z ograniczoną odpowiedzialnością w Krakowie złożył odwołanie wobec:
1. niezgodnej z przepisami ustawy czynności Zamawiającego, polegającej na wyborze jako
najkorzystniejszej oferty wykonawcy Leica Geosystems sp. z o.o., w sytuacji, kiedy jej treść
nie odpowiada treści SIWZ, a nie jest to omyłka, niepowodująca istotnych zmian w treści
oferty i w związku z tym nie może być usunięta w trybie przewidzianym w art. 87 ust. 2 pkt 3
ustawy;
2. zaniechania czynności, do której Zamawiający był zobowiązany na podstawie ustawy,
polegającej na odrzuceniu oferty wykonawcy Leica Geosystems sp. z o. o, w sytuacji, kiedy
jej treść nie odpowiada treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia, a nie jest to
omyłka, niepowodująca istotnych zmian w treści oferty i w związku z tym nie może być
usunięta w trybie przewidzianym w art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy;
3. zaniechania czynności, do której Zamawiający był zobowiązany na podstawie ustawy,
polegającej na wykluczeniu z postępowania wykonawcy wybranego, składającego
nieprawdziwe informacje, w zakresie spełnienia warunku SIWZ przewidzianych dla
oferowanego sprzętu w załączniku nr 4a do SIWZ, mające wpływ lub mogące mieć wpływ na
wynik prowadzonego postępowania;
4. zaniechania czynności, do której Zamawiający był zobowiązany na podstawie ustawy,
polegającej na odrzuceniu oferty wykonawcy wybranego, który powinien zostać wykluczony
z postępowania z uwagi na składanie nieprawdziwych informacji.
Odwołujący zarzucił naruszenie następujących przepisów:
1. art. 7 ustawy, poprzez przeprowadzenie postępowania o udzielenie zamówienia w sposób
niezapewniający zachowania uczciwej konkurencji oraz równego traktowania wykonawców,
co przejawia się w nierzetelnym badaniu oferty wykonawcy Leica Geosystems sp. z o.o.,
przyjęciu jako prawidłowej oferty nie spełniającej wymagań SIWZ i której treść jest niezgodna
z SIWZ,
2. art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy, poprzez zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy wybranego
Leica Geosystems Sp. z o.o., której treść nie odpowiada treści SIWZ,
3. art. 24 ust 2 pkt 3 ustawy, poprzez zaniechanie wykluczenia z postępowania wykonawcy
wybranego – Leica Geosystems Sp. z o.o., składającego nieprawdziwe informacje, mające
wpływ lub mogące mieć wpływ na wynik prowadzonego postępowania,
4. art. 91 ust 1. ustawy, poprzez wybranie jako najkorzystniejszej oferty wykonawcy
wybranego Leica Geosystems sp. z o.o., w sytuacji, kiedy oferta ta powinna zostać
odrzucona.
Odwołujący wniósł o nakazanie Zamawiającemu unieważnienia czynności wyboru oferty
Leica Geosystems sp. z o.o., jako najkorzystniejszej; odrzucenia oferty tego wykonawcy;
dokonania ponownie czynności badania i oceny ofert oraz wyboru oferty Odwołującego jako
najkorzystniejszej.
W uzasadnieniu odwołania Odwołujący podniósł:
[1] W zakresie zarzutu dokonania niezgodnej z przepisami ustawy PZP czynności
Zamawiającego, polegającej na wyborze jako najkorzystniejszej oferty wykonawcy
Leica Geosystems sp. z o.o., w sytuacji, kiedy jej treść nie odpowiada treści
specyfikacji istotnych warunków zamówienia, a nie jest to omyłka, niepowodująca
istotnych zmian w treści oferty i w związku z tym nie może być usunięta w trybie
przewidzianym w art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy oraz zarzut zaniechania czynności, do
której Zamawiający był zobowiązany na podstawie ustawy, polegającej na odrzuceniu
oferty Wykonawcy Leica Geosystems sp. z o. o, w sytuacji, kiedy jej treść nie
odpowiada treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia, a nie jest to omyłka,
niepowodująca istotnych zmian w treści oferty i w związku z tym nie może być
usunięta w trybie przewidzianym w art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy:
Zamawiający zawarł opis przedmiotu zamówienia w Załączniku nr 1a do SIWZ pn.
Szczegółowy opis przedmiotu zamówienia – Część I, gdzie w Tabeli 1 pn. Minimalne
wymagania techniczne sprzętu GNSS i wyposażenia (Wariant 1 i Wariant 2) określił w
detalach przedmiot zamówienia oraz stawiane mu wymagania techniczne. Spełnienie
wymagań zawartych w ww. dokumencie należało wykazać w załączniku nr 4a dla części I do
SIWZ. W załączniku tym Zamawiający w rubryce Parametry techniczne sprzętu oferowanego
przez Wykonawcę zawarł następujący wymóg formalny dotyczący sposobu udowodnienia
spełnienia warunków technicznych, a tym samym zgodności oferowanego sprzętu
z wymaganym przedmiotem zamówienia: „Zamawiający wymaga, aby Wykonawca wskazał
konkretne parametry oferowanego przez siebie sprzętu, a nie zawierał zapisy typu
„tak"/"zgodne z SIWZ" lub wpisywał wymagania podane przez Zamawiającego na zasadzie
„kopiuj–wklej". Instrukcja Zamawiającego była jasna i dokładna i została spełnione przez
wszystkich oferentów poza jednym – Wykonawcą Wybranym. Wykonawca ten przedstawił
wraz z ofertą załącznik nr 4a dla części I wpisując w pola wymagane kopie wymagań
Zamawiającego na zasadzie „kopiuj/wklej". W konsekwencji spowodowało to brak wykazania
spełnienia poszczególnych warunków technicznych wymaganych przez Zamawiającego
i brak wskazania – w stosunku do części zaoferowanych parametrów technicznych, czy to,
co zaoferował Wykonawca spełnia wymagania Zamawiającego. W stosunku do części
parametrów wymaganych wskazano – zaoferowano parametry niespełniające wymogów
SIWZ. Zgodnie z przyjętą linią orzeczniczą KIO „nie sposób tracić z pola widzenia kwestii,
czym jest oferta składana w postępowaniu o zamówienie publiczne. Oferta stanowi
Oświadczenie woli spełnienia określonego świadczenia. Natomiast treść SIWZ to, przede
wszystkim, opis potrzeb i wymagań zamawiającego, które mają być zaspokojone w wyniku
postępowania o udzielenie zamówienia przez zawarcie i zrealizowanie z należytą
starannością umowy w sprawie zamówienia publicznego. Treść oferty to jednostronne
zobowiązanie wykonawcy do wykonania oznaczonego świadczenia, które zostanie
zrealizowane na rzecz zamawiającego, jeśli oferta złożona przez wykonawcę zostanie
uznana za najkorzystniejszą w postępowaniu i zostanie z nim zawarta umowa w sprawie
zamówienia publicznego. Świadczenie wykonawcy ma odpowiadać opisanym w specyfikacji
istotnych warunków zamówienia potrzebom zamawiającego. Ich porównanie (opisu
wymagań zamawiającego do zobowiązania wykonawcy) przesądza o tym, czy treść oferty
odpowiada treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia. Merytoryczny aspekt
zaoferowanego przez wykonawców świadczenia oraz merytoryczne wymagania
zamawiającego, w szczególności, co do zakresu, ilości, jakości, warunków realizacji i innych
elementów istotnych dla wykonania zamówienia stanowią podstawę oceny zaistnienia
przesłanki odrzucenia oferty wskazanej w art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy."
Zamawiający sam wskazał, że ponieważ jest to istotne z punktu widzenia realizacji
zamówienia, nie dopuszcza wykazywania spełnienia warunków technicznych poprzez
wskazanie: spełnia/nie spełnia, zgodne z SIWZ, kopiuj/wklej, ponieważ częstokroć w ten
sposób Zamawiający byli pozbawieni możliwości weryfikacji, co w rzeczywistości stanowi
zaoferowany przedmiot umowy i w konsekwencji pozbawieni kontroli nad przedmiotem
umowy, który zostanie im dostarczony. W tym konkretnym przetargu, który jest związany z
rozwojem ogólnopolskiej sieci stacji referencyjnych tzw. Aktywnej Sieci Geodezyjnej EUPOS
(ASG–EUPOS), funkcjonującej od 2008 roku, ma to podstawowe znaczenie. Punkty
odniesienia Sieci stacji stanowią podstawową poziomą osnowę geodezyjną i szczegółową
wysokościową osnowę geodezyjną. Biorąc pod uwagę cele projektu wymogi Zamawiającego
były nakierowane na uzyskanie maksymalnej pewności, że zaoferowane sprzęty i akcesoria
są tym, czego oczekuje Zamawiający. Dokonując wyboru najkorzystniejszej oferty w takim
kształcie, wbrew jego własnym instrukcjom, Zamawiający nie tylko naruszył zasadę art. 7
ustawy równego traktowania wszystkich wykonawców na każdym etapie postępowania, ale
także pozbawił się kontroli nad dostarczanym mu przedmiotem zamówienia.
Zgodnie z przyjętym stanowiskiem judykatury oraz doktryny, należy zawsze rozpatrywać
konkretne stany faktyczne indywidualnie biorąc pod uwagę wszystkie okoliczności, cele itp.
Znajduje to odzwierciedlenie m.in. w wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 23
kwietnia 2009 r. XII Ga 102/09, w którym czytamy: „1. Kwalifikator "istotnych zmian",
o których mowa w art. 87 ust. 2 pkt 3 p.z.p., należy odnosić do całości treści oferty
i konsekwencję tych zmian należy oceniać, biorąc pod uwagę przedmiot zamówienia i całość
oferty. 2. Ocena, czy poprawienie innej omyłki przez zamawiającego powoduje (lub nie)
istotną zmianę w treści oferty, musi być dokonywana na tle konkretnego stanu faktycznego.
To co w ramach danego zamówienia może prowadzić do istotnej zmiany w treści oferty, nie
musi rodzić takiego efektu przy ocenie ofert innego podobnego zamówienia."
Art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy mówi wyraźnie o obowiązku odrzucenia oferty wykonawcy
w przypadku, gdy jej treść nie odpowiada treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia,
z zastrzeżeniem art. 87 ust. 2 pkt 3. Jedynym zatem wyjątkiem są przypadki, kiedy
niezgodność oferty z SIWZ daje się usunąć w drodze poprawy innej omyłki polegającej na
niezgodności oferty ze specyfikacją istotnych warunków zamówienia, niepowodującej
istotnych zmian w treści oferty. Z taką sytuacją nie mamy tutaj jednak do czynienia. Nie
można mówić o nieistotności wymagań, biorąc pod uwagę kontekst całego postępowania,
jego cel oraz wytyczne jakie wpisał sam Zamawiający zakazując zastosowania pewnej
praktyki panującej na rynku, jako niedopuszczalnej. Wykonawca Wybrany zdecydował
o zastosowaniu jednak niedozwolonej praktyki w wielu miejscach formularza technicznego,
a co istotne zwłaszcza w dwóch przypadkach, w których nie mógłby wykazać się
spełnieniem wymagań Zamawiającego.
Zgodnie z wyrokiem KIO z dnia 27 lutego 2015 r. KIO 282/15; KIO 295/15 w kwestii
zaistnienia sytuacji niezgodności treści z SIWZ należy wskazać, że: „Norma art. 89 ust. 1 pkt
2 p.z.p. odnosi się do merytorycznego aspektu zaoferowanego przez wykonawcę
świadczenia oraz merytorycznych wymagań zamawiającego, w szczególności co do
zakresu, ilości, jakości, warunków realizacji i innych elementów istotnych dla wykonania
zamówienia. Niezgodność treści oferty z treścią SIWZ ma miejsce w sytuacji, gdy oferta nie
odpowiada w pełni przedmiotowi zamówienia, nie zapewniając jego realizacji w całości
zgodnie z wymogami zamawiającego”. Dalej w tym samym wyroku Izba wskazuje na bardzo
istotną kwestię: „Dalej wskazać należy, że zgodność treści oferty z treścią specyfikacji nie
jest okolicznością, którą można domniemywać lub zakładać na podstawie ogólnego
oświadczenia wykonawcy wówczas, gdy wymagane jest w treści siwz potwierdzenie
szczegółowych wymagań technicznych. Skoro Zamawiający w sposób jasny i precyzyjny
określił procedurę weryfikacji istotnych aspektów oferowanego przez wykonawców
urządzenia, to wykonawcy byli zobowiązani się do niej zastosować i ponieść wszelkie
konsekwencji związane z jej nieprzestrzeganiem. Nie jest obowiązkiem Zamawiającego
domniemywanie zgodności oferowanego produktu z ogólnego oświadczenia zawartego w
treści formularza oferty skoro określił on, w jaki sposób wykonawcy ową zgodność winni mu
wykazać. To obowiązkiem wykonawcy jest dochowanie należytej staranności i postępowanie
zgodnie z procedurą określoną przez Zamawiającego."
Z taką sytuacją mamy do czynienia w omawianym postępowaniu. To wykonawcy, jako
profesjonalne podmioty na rynku, mają obowiązek zapoznać się z wymaganiami SIWZ
i uwzględnić je w składanych ofertach. Samowolne postępowanie wbrew nakazom
Zamawiającego rodzi konsekwencje dla Wykonawcy, łącznie z odrzuceniem jego oferty jako
niezgodnej z treścią SIWZ. Zwłaszcza biorąc pod uwagę, że pozostali Wykonawcy
dostosowali się do wymogu, którego celem było wskazanie konkretnych parametrów
zaoferowanego sprzętu. Natomiast obowiązkiem Zamawiającego jest dopilnowanie
i weryfikacja postawionych przez siebie samego warunków i w razie konieczności
wyciągnięcie odpowiednich konsekwencji. Jak słusznie wskazano w wyroku KIO z dnia 2
marca 2015 r. KIO 322/15: „Oferta nie odpowiadająca treści SIWZ to taka, która jest
sporządzona odmiennie, niż określają to postanowienia specyfikacji. Odmienność ta może
przejawiać się w zakresie proponowanego przedmiotu zamówienia, jak też w sposobie jego
realizacji. Niezgodność treści oferty z treścią SIWZ zamówienia ma miejsce w sytuacji, gdy
zaoferowany przedmiot dostawy bądź też usługi, nie odpowiada opisanemu w specyfikacji
przedmiotowi zamówienia, co do zakresu, ilości, jakości, warunków realizacji i innych
elementów istotnych dla wykonania przedmiotu zamówienia w stopniu zaspokajającym
oczekiwania i interesy zamawiającego."
Załącznik nr 4a do SIWZ część I pn. Formularz Techniczny został po pierwsze sporządzony
przez wykonawcę wybranego odmiennie od nakazu Zamawiającego, po drugie zawiera treść
nie odpowiadającą opisowi przedmiotu zamówienia w nim zawartemu.
[2] W zakresie postulowanych niezgodności oferty Leica Geosystems sp. z o.o.:
(1) Załącznik nr 4a do SIWZ Wariant 1 oraz Wariant 2 część A) Odbiornik satelitarny pkt. 3
oraz 14 – zamawiający wymagał: „3. Porty komunikacyjne: Przynajmniej 2 oddzielne porty
komunikacyjne wbudowane w obudowę odbiornika, w tym co najmniej 1 port RS232 (DB9,
Lemo lub inny) o komunikacji dwukierunkowej. Dla każdego portu należy dostarczyć co
najmniej jeden kabel transmisyjny o długości od 1,0 do 2,0 m zakończony złączem RS232
DB9 zapewniający pełne wykorzystanie portu.”; „14. Obudowa: Pyłoszczelna i odporna na
działanie wilgoci, minimum IP 64". Wykonawca wybrany wpisał w pkt 3: „2 oddzielne porty
komunikacyjne wbudowane w obudowę odbiornika, w tym co najmniej 1 port RS232 (DB9,
Lemo lub inny) o komunikacji dwukierunkowej. Dla każdego portu należy dostarczyć co
najmniej jeden kabel transmisyjny o długości od 1,0 do 2,0 m zakończony złączem RS232
DB9 zapewniający pełne wykorzystanie portu." a w pkt 14: „ Pyłoszczelna i odporna na
działanie wilgoci, IP 67".
Zdaniem Odwołującego, z oferty firmy Leica Geosystems sp. z o.o., Zamawiający nie może
jednoznacznie stwierdzić czy oferowany odbiornik spełnia wymagania Zamawiającego
określone w SIWZ, ponieważ oferent nie wskazał jakie porty posiada oferowany odbiornik.
Jak wynika z dokumentacji technicznej – broszury technicznej odbiornika Leica GR10
odbiornik Leica GR10 posiada wyłącznie 1 złącze Lemo RS232 wbudowane w obudowę
odbiornika. Pozostałe porty komunikacyjne odbiornika są dostępne pod klapką, której
otwarcie w celu podłączenia kabla zapewniającego pełne wykorzystanie portu skutkuje
kolejnym niespełnieniem wymogu SIWZ – wskazanego w pkt 14. Klasy ochrony według IEC
60 529/09.2000 (PN – EN 60 529/09.2000) wskazują konkretne stopnie dla ochrony przed
dotykiem i ciałami obcymi oraz dla ochrony przed działaniem wody. Wykonawca Wybrany
zdeklarował, iż zaoferowany odbiornik spełnia normę IP67 czyli jest odporny na wnikanie
pyłu do obudowy przy podciśnieniu wynoszącym 20mbar, oraz jest odporny na wnikanie
wody w ilościach które mogą spowodować uszkodzenia, w wypadku gdy obudowa znajduje
się chwilowo pod wodą przy normalnych warunkach ciśnieniowych i czasowych. Otwarcie
klapki w celu podłączenia kabla zapewniającego pełne wykorzystanie 2–go wymaganego
portu o komunikacji dwukierunkowej skutkuje niespełnieniem zdeklarowanej przez
wykonawcę wybranego normy IP67, a nawet nie spełnienie minimalnej normy IP64
wymaganej przez Zamawiającego w pkt. 14.
Dodatkowo Wykonawca Wybrany nie zaoferował dostawy dla każdego portu co najmniej
jednego kabla transmisyjnego o długości od 1,0 do 2,0 m zakończonego złączem RS232
DB9 zapewniającego pełne wykorzystanie każdego z portów, a co za tym idzie nie spełnił
wymogu formalnego dotyczącego sposobu udowodnienia spełnienia warunków
technicznych: „Zamawiający wymaga, aby Wykonawca wskazał konkretne parametry
oferowanego przez siebie sprzętu, a nie zawierał zapisy typu „tak"/"zgodne z SIWZ" lub
wpisywał wymagania podane przez Zamawiającego na zasadzie „kopiuj–wklej". Oferta
wykonawcy wybranego jest niezgodna z treścią SIWZ, zaoferowane urządzenie nie spełnia
wymagań postawionych w SIWZ.
(2) Załącznik nr 4a do SIWZ Wariant 1 oraz Wariant 2 część A) Odbiornik satelitarny pkt 15 –
Zamawiający wymagał: „Zasilanie – Możliwość zasilania z dwóch niezależnych
zewnętrznych źródeł. Jako niezależne źródło zasilania może być wykorzystana bateria
wewnętrzna odbiornika. W przypadku gdy odbiornik jest zasilany z dwóch niezależnych
źródeł zewnętrznych Wykonawca dostarczy dla każdego portu umożliwiającego zasilanie co
najmniej po jednym zasilaczu wraz z kablem do podłączenia odbiornika." Wykonawca
wybrany wpisał: „Możliwość zasilania z dwóch niezależnych zewnętrznych źródeł. Jako
niezależne źródło zasilania może być wykorzystana bateria wewnętrzna odbiornika.
W przypadku gdy odbiornik jest zasilany z dwóch niezależnych źródeł zewnętrznych
Wykonawca dostarczy dla każdego portu umożliwiającego zasilanie co najmniej po jednym
zasilaczu wraz z kablem do podłączenia odbiornika."
Zapis jest kopią wymagań Zamawiającego i kopiując ten zapis wykonawca wybrany
zobowiązał się, że dostarczy odbiornik z możliwością wykorzystania baterii wewnętrznej
odbiornika jako niezależnego źródła zasilania. Poprzez takie ujęcie wykonawca wybrany
zaoferował odbiornik Leica GR10, który jak wynika z dokumentacji technicznej – broszury
technicznej odbiornika Leica GR10, nie posiada wbudowanej baterii, a co za tym idzie
zaoferowana bateria wewnętrzna nie może być wykorzystywana jako niezależne źródło
zasilania. W tym zakresie oferta wykonawcy wybranego jest nie tylko niezgodna z treścią
SIWZ, ale jednocześnie ww. Wykonawca złożył w postępowaniu nieprawdziwe informacje
mające istotny wpływ na przebieg postępowania. Nawet gdyby Zamawiający chciał wyjaśnić
tę kwestię z wykonawcą wybranym, to jakakolwiek udzielona przez tego ostatniego
odpowiedź musiałaby być potraktowana jak prowadzenie negocjacji z Zamawiającym. To
z kolei w świetle art. 81 ust. 1 stanowiącego, że „w toku badania i oceny ofert zamawiający
może żądać od wykonawców wyjaśnień dotyczących treści złożonych ofert.
Niedopuszczalne jest prowadzenie między zamawiającym a wykonawcą negocjacji
dotyczących złożonej oferty oraz, z zastrzeżeniem ust 1a i 2, dokonywanie jakiejkolwiek
zmiany w jej treści”, nie może w tym przypadku mieć miejsca. Wskazania wymaga również
kwestia odnosząca się do końcówki art. 89 ust. 1 pkt 2. Stanowisko orzecznictwa jest tutaj
jednoznaczne i zasługujące na uwagę. Mianowicie Zamawiający „może wezwać wykonawcę
do uzupełnienia błędnych czy brakujących dokumentów, a także do złożenia wyjaśnień,
jednak nie może to prowadzić do zmiany treści oferty, gdyż narusza nie tylko art. 87 ust. 1,
czy art. 26 ust. 3 (spełnianie wymogów na dzień składania ofert), ale przede wszystkim
główna zasadę zamówień publicznych, czyli uczciwą konkurencje i równe traktowanie
wykonawców." (wyrok z dnia 24 marca 2014 r., KIO 447/14).”
(3) Załącznik nr 4a do SIWZ Wariant 1 oraz Wariant 2 część B) Antena satelitarna pkt. 3 –
zamawiający wymagał: „Kalibracja: Antena musi mieć absolutną kalibrację centrum
fazowego dla modelu anteny wraz z kopułą przeciwśniegową umieszczoną w aktualnym
pliku kalibracji absolutnych IGS08.atx.". Wykonawca wybrany wpisał: „Antena musi mieć
absolutną kalibrację centrum fazowego dla modelu anteny wraz z kopułą przeciwśniegową
umieszczoną w aktualnym pliku kalibracji absolutnych IGS08.atx". Wykonawca jedynie
potwierdził, że takie jest wymaganie Zamawiającego. Nie określił, czy zaproponowana przez
niego antena ma absolutną kalibrację centrum fazowego dla modelu anteny wraz z kopułą
przeciwśniegową umieszczoną w aktualnym pliku kalibracji absolutnych IGS08.atx. – tak
właśnie uczynili pozostali oferenci wykazując konkretne parametry zaoferowanego sprzętu.
Wymagany przez Zamawiającego plik kalibracji jest konieczny do prawidłowej kalibracji
anteny i do określenia tzw. absolutnego centrum fazowego. Bez prawidłowego określenia
parametrów anteny nie ma możliwości precyzyjnego wyznaczenia pozycji (współrzędnych),
a tym samym pomiary wykonane przy pomocy nieskalibrowanej anteny obarczone są
błędem pomiarowym niedopuszczalnym w przypadku sieci ASG–EUPOS. Jak wspomniano
na wstępie niniejszego odwołania stacje referencyjne ASG–EUPOS jako punkty odniesienia
stanowią podstawową poziomą osnowę geodezyjną i szczegółową wysokościową osnowę
geodezyjną kraju. Wg. obowiązującego prawa do podstawowej poziomej osnowy
geodezyjnej może być włączony punkt o dokładności, która nie przekracza błędu rzędu 0,01
m (X, Y) oraz 0,02 m (H). W związku z tym, kluczowym elementem zapewniającym
poprawność funkcjonowania systemu i wyznaczani pozycji (współrzędnych) przez
użytkowników sieci, którymi w większości są geodeci wykonujący pomiary na terenie Polski,
jest prawidłowe i bardzo dokładne określenie współrzędnych punktu odniesienia (stacji
referencyjnej, a konkretnie anteny). Dla stacji sieci ASG–EUPOS położenie stacji określane
jest z dokładnością submilimetrową. Jednocześnie należy zwrócić uwagę, że bez znajomości
centrum fazowego anteny błąd wyznaczenia pozycji może wynosić od kilku mm nawet do
kilku centymetrów. W związku powyższym bez pliku kalibracyjnego IGS08.atx Zamawiający
nie jest w stanie prawidłowo skalibrować anteny, a tym samym zapewnić wymaganych
w systemie ASG–EUPOS dokładności pomiaru (wyznaczania współrzędnych).
(4) Załącznik nr 4a do SIWZ Wariant 1 oraz Wariant 2 część B) Antena satelitarna pkt. 5 –
zamawiający wymagał: „5. Obudowa – Antena ma mieć możliwość bezpośredniego
zamontowania na śrubie z gwintem 5/8". Wykonawca wybrany wpisał: „Antena ma mieć
możliwość bezpośredniego zamontowania na śrubie z gwintem 5/8". Wykonawca wybrany
potwierdził jedynie, że takie jest wymaganie Zamawiającego. Nie wskazał jednak, że
zaoferowany sprzęt spełnia na dzień składania ofert ten wymóg. Wymóg jest bardzo istotny,
ponieważ jeżeli antena będzie miała inny gwint niż wymagany, to nie będzie jej można
zainstalować na miejscu tych anten, które podlegać będą wymianie w ramach tego
postępowania. Zainstalowane obecnie maszty antenowe posiadają gwint 5/8". Większość
anten GNSS, które mają być dostarczone w wyniku tego postępowania, ma posłużyć jako
zamienniki starych anten GNSS tj. będą zainstalowane na tych samych masztach/punktach
instalacyjnych gdzie dotychczasowe.
(5) Załącznik nr 4a do SIWZ Wariant 1 oraz Wariant 2 część B) Antena satelitarna pkt. 5 –
zamawiający wymagał: „5. Obudowa – Zabezpieczenie przed pyłem i wilgocią, co najmniej
IP67”. Wykonawca Wybrany wpisał: „Zabezpieczenie przed pyłem i wilgocią, co najmniej
IP67". Wykonawca wybrany nie podał konkretnego parametru, w tym przypadku konkretnej
normy IP jaką spełnia zaoferowana antena satelitarna a co za tym idzie nie spełnił wymogu
formalnego dotyczącego sposobu udowodnienia spełnienia warunków technicznych:
„Zamawiający wymaga, aby Wykonawca wskazał konkretne parametry oferowanego przez
siebie sprzętu, a nie zawierał zapisy typu „tak"/"zgodne z SIWZ" lub wpisywał wymagania
podane przez Zamawiającego na zasadzie „kopiuj–wklej".
(6) Załącznik nr 4a do SIWZ Wariant 1 oraz Wariant 2 część A) Odbiornik Satelitarny pkt. 4r–
zamawiający wymagał: „4. Port Ethernet – Co najmniej jedno gniazdo RJ45 realizujące
interfejs Ethernet. Zamawiający dopuszcza inny typ gniazda realizującego interfejs Ethernet
tylko w przypadku, gdy oferowany typ złącza ma parametry techniczne takie same lub lepsze
jak typ złącza RJ45. Wykonawca dostarczy co najmniej jeden kabel umożliwiający
podłączenie portu Ethernet odbiornika do gniazda RJ45 w urządzeniu zewnętrznym (np.
router).” Wykonawca wybrany wpisał: „Jedno gniazdo RJ45 realizujące interfejs Ethernet.
Zamawiający dopuszcza inny typ gniazda realizującego interfejs Ethernet tylko w przypadku,
gdy oferowany typ złącza ma parametry techniczne takie same lub lepsze jak typ złącza
RJ45. Wykonawca dostarczy co najmniej jeden kabel umożliwiający podłączenie portu
Ethernet odbiornika do gniazda RJ45 w urządzeniu zewnętrznym (np. router).". Wykonawca
wybrany potwierdził jedynie, że zaoferowany odbiornik posiada jedno gniazdo RJ45. Nie
wskazał jednak, że wraz z zaoferowanym sprzętem dostarczy kabel umożliwiający
podłączenie portu Ethernet odbiornika do gniazda RJ45 w urządzeniu zewnętrznym (np.
router), a tym samym, czy pozwoli podłączyć odbiornik do Internetu, co jest kluczowe do
podłączenia odbiornika do sieci ASG– EUPOS. Pozostali oferenci nie mieli problemów ze
wskazaniem, iż kabel umożliwiający podłączenie portu Ethernet odbiornika do gniazda RJ45
w urządzeniu zewnętrznym (np. router) zostanie dostarczony.
(7) Załącznik nr 4a do SIWZ Wariant 1 oraz Wariant 2 część A) Odbiornik Satelitarny pkt. 6 –
zamawiający wymagał: „6. Rejestracja danych obserwacyjnych – Zapis w binarnym formacie
producenta lub w formacie RINEX. W przypadku zapisu obserwacji w formacie binarnym
Wykonawca dostarczy oprogramowanie umożliwiające konwersję binarnych plików
obserwacyjnych do plików w formacie RINEX.". Wykonawca wybrany wpisał: „Zapis
w binarnym formacie producenta lub w formacie RINEX. W przypadku zapisu obserwacji
w formacie binarnym Wykonawca dostarczy oprogramowanie umożliwiające konwersję
binarnych plików obserwacyjnych do plików w formacie RINEX". Wykonawca wybrany nie
podał konkretnego parametru, w tym przypadku konkretnego formatu zapisu obserwacji,
w jakim dokonywana jest Rejestracja danych obserwacyjnych, co jest kluczowe przy
wykorzystaniu odbiorników satelitarnych w oprogramowaniu Trimble Pivot Platform
używanym przez Zamawiającego do administracji stacjami referencyjnymi systemu ASG–
EUPOS. Co powoduje w konsekwencji, że nie spełnił wymogu formalnego dotyczącego
sposobu udowodnienia spełnienia warunków technicznych: „Zamawiający wymaga, aby
Wykonawca wskazał konkretne parametry oferowanego przez siebie sprzętu, a nie zawierał
zapisy typu „tak"/"zgodne z SIWZ" lub wpisywał wymagania podane przez Zamawiającego
na zasadzie „kopiuj–wklej"/".
(8) Załącznik nr 4a do SIWZ Wariant 1 oraz Wariant 2 część B) Antena satelitarna pkt. 8 –
zamawiający wymagał: „8. Inne – 1. Antena wyprodukowana w 2015 roku.
2. W przypadku, gdy:
a) dostarczona antena posiada gniazdo antenowe TNC może być wykorzystany
dotychczasowy kabel antenowy do połączenia anteny z bezpiecznikiem odgromowym
b) dostarczona antena posiada inny niż TNC typ gniazda antenowego Wykonawca
dostarczy adapter umożliwiający podłączenie kabla antenowego (wtyk typu TNC) do gniazda
anteny (niezależnie od akcesoriów wskazanych w pkt 7)."
Wykonawca Wybrany wpisał: „1. Antena wyprodukowana w 2015 roku.
2. W przypadku, gdy:
a) dostarczona antena posiada gniazdo antenowe TNC może być wykorzystany
dotychczasowy kabel antenowy do połączenia anteny z bezpiecznikiem odgromowym
b) dostarczona antena posiada inny niż TNC typ gniazda antenowego Wykonawca
dostarczy adapter umożliwiający podłączenie kabla antenowego (wtyk typu TNC) do gniazda
anteny (niezależnie od akcesoriów wskazanych w pkt 7)."
Wykonawca wybrany potwierdził jedynie, że takie jest wymaganie Zamawiającego. Nie
wskazał jednak jakie gniazdo antenowe posiada zaoferowana antena. Wymóg jest bardzo
istotny, ponieważ jeżeli antena będzie miała inne gniazdo antenowe niż TNC, nie będzie
możliwe podłączenie jej do bezpiecznika odgromowego, a co za tym idzie antena będzie
narażona na wyładowania atmosferyczne, które mogą spowodować uszkodzenie zarówno
anteny satelitarnej jak i odbiornika satelitarnego, co spowodowało by awarię sieci ASG–
EUPOS w rejonie uszkodzonej stacji referencyjnej. Z uwagi na ten fakt, pozostali oferenci nie
mieli problemów ze wskazaniem jakie gniazdo antenowe posiada zaoferowana przez nich
antena satelitarna, oraz czy w przypadku zaoferowania anteny satelitarnej posiadającej
gniazdo innego typu niż TNC zostanie dostarczony adapter umożliwiający podłączenie kabla
antenowego do gniazda anteny. Technicznie antena może posiadać jedno gniazdo
antenowe. Zatem możliwe było zaoferowanie albo gniazda TNC albo innego gniazda, ale
wyłącznie wraz z adapterem. Ze złożonego przez wykonawcę wybranego oświadczenia
zawartego w załączniku nr 4a nie wynika jakie gniazdo posiada zaoferowana antena, wręcz
wynika, że posiada dwa gniazda, co jest niemożliwe. Zamawiający w tym wymogu umożliwił
dokonanie wyboru przez wykonawcę i zaproponowania jednego z możliwych rozwiązań
technicznych wraz z wytyczna wskazania konkretnego parametru oferowanego przez siebie
sprzętu. W związku z faktem, że przetarg dotyczy dostaw produktów już gotowych należy
podkreślić, że istotne z punktu widzenia SIWZ oraz wymagań Zamawiającego jest spełnienie
przez oferowane sprzęty i akcesoria warunków technicznych na dzień składania ofert. Na
potwierdzenie słuszności twierdzeń zawartych w niniejszym odwołaniu warto przytoczyć
stanowiska zawarte w wyrokach sądów powszechnych m.in. w wyroku Sądu Okręgowego
w Krakowie z dnia 6 listopada 2009 r. XII Ga 317/09, w którym czytamy: „Określenie przez
zamawiającego norm jakie spełniać mają stosowane przez oferentów środki techniczne ma
za zadanie umożliwienie dokonanie oceny faktycznej możliwości spełnienia przez oferentów
wymogów zamawiającego, a tym samym umożliwienie mu wybranie najbardziej korzystnej
z ofert. Nie wolno przy tym zapominać, iż celem przetargu pozostaje wybór
najkorzystniejszej oferty, spośród tych, które już na starcie będą spełniały podstawowe
wymogi określone w SIWZ. Nie można zatem przyjąć, iż niezgodność, czy też nie spełnienie
wymogów zamawiającego w tym to zakresie mogłaby być usunięta czy uzupełniana bądź to
w drodze wzywania (art. 26 ust. 3 p.z.p.) oferenta do dostarczenia nowych charakterystyk
środków, a więc w rzeczywistości drogą podmiany tego środka, bądź też uznanie
zaoferowania środka nie spełniającego wymogu z projektu umowy jako omyłki podlegającej
sprostowaniu w oparciu o dyspozycję z art. 87 ust. 2 pkt 3 p.z.p., bowiem stanowiłoby to,
w tym konkretnym przypadku, naruszenie zasady uczciwej konkurencji (art. 7 p.z.p.) poprzez
dopuszczenie do dowolnej modyfikacji wybranych jednostronnie przez zamawiającego ofert
i wpływanie na ich treść, co wypaczało by całą istotę przedmiotowego przetargu."
V. Do postępowań odwoławczych zgłosili przystąpienia: po stronie Odwołującego w sprawie
KIO 1063/15 – Geotronics Polska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Krakowie,
a po stronie Zamawiającego wykonawcy wspólnie ubiegający się o zamówienie publiczne
SmallGis spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Krakowie oraz NaviGate Polska spółka
z ograniczoną odpowiedzialnością w Krakowie – w sprawie KIO 1062/15, oraz Leica
Geosystems spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie – w obu
postępowaniach odwoławczych, wykazując interes w uzyskaniu rozstrzygnięcia na korzyść
strony, do której złożono przystąpienie.
VI. Zamawiający złożył odpowiedzi na odwołania, w których wniósł o oddalenie każdego
z nich.
Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła i zważyła, co następuje:
Na wstępie podkreślenia wymaga kilka uwag ogólnych, odnoszących się do obu
postępowań odwoławczych.
[1] Po pierwsze, Krajowa Izba Odwoławcza – po myśli art. 192 ust. 7 ustawy, związana jest
zarzutami podniesionymi w odwołaniu. W myśl § 34 ust. 1 rozporządzenia w sprawie
regulaminu postępowania przy rozpatrywaniu odwołań, orzeczenie wydawane przez Krajową
Izbę Odwoławczą zawiera, w przypadku wyroku, rozstrzygnięcie o żądaniach stawianych
przez odwołującego lub odwołujących lub – co po myśli art. 192 ust. 3 2) i 3) ustawy Prawo
zamówień publicznych, następuje z urzędu – rozstrzygnięcie o karze finansowej,
unieważnieniu umowy w całości bądź w części, o skróceniu okresu obowiązywania umowy
albo o stwierdzeniu naruszenia przepisów ustawy. Zatem odwołanie danego wykonawcy
wyznacza zakres rozpoznania i wydanego rozstrzygnięcia.
Dorobkiem orzecznictwa jest spostrzeżenie, że o treści zarzutu decyduje przytoczona
podstawa faktyczna, wskazane przez danego odwołującego okoliczności faktyczne,
wskazywane uzasadnienie, jak i przypisana im kwalifikacja prawna, szczególnie, że ta
kwalifikacja prawna decyduje o uwzględnieniu żądania odwołania. Jak wskazano
w uzasadnieniu wyroku Sądu Okręgowego w Gliwicach z 29 czerwca 2009 r. w spr. X Ga
110/09, „O tym jakie twierdzenia lub zarzuty podnosi strona w postępowaniu nie przesądza
bowiem proponowana przez nią kwalifikacja prawna ale okoliczności faktyczne wskazane
przez tę stronę. Jeśli więc strona nie odwołuje się do konkretnych okoliczności faktycznych
to skład orzekający nie może samodzielnie ich wprowadzić do postępowania tylko dlatego,
że można je przyporządkować określonej, wskazanej w odwołaniu kwalifikacji prawnej.” Na
potrzebę ścisłego traktowania pojęcia zarzutu wskazał również Sąd Okręgowy w Rzeszowie
w uzasadnieniu wyroku z dnia 18 kwietnia 2012 r. w spr. o sygn. I Ca 117/12.
Odwołania złożone przez obu Odwołujących, jakkolwiek w swej argumentacji
dotykające kwestii nieprecyzyjnej charakterystyki oferowanego przez Leica Geosystems sp.
z o.o. w Warszawie sprzętu a także nieskonkretyzowania cech oferowanego przedmiotu
w wyniku powtórzenia wymagań Zamawiającego [a także w odwołaniu Geotronics Polska sp.
z o.o. w Krakowie – nieokreślenia w ofercie konsorcjum SmallGIS konkretnych parametrów
oferowanego sprzętu w wyniku skopiowania ich z wymagań Zamawiającego co do
dostępności odbiornika przez przeglądarkę internetową Internet Explorer lub równoważną
darmową] stawiają inne zarzuty i wywodzą inne wnioski z tego stwierdzenia. Odwołujący
Geotronics Polska sp. z o.o. w Krakowie z powyższego wywodził skutek w postaci
obowiązku bezwarunkowego odrzucenia oferty, podczas gdy konsorcjum SmallGIS
postawiło dodatkowo zarzuty kwestionujące co do zasady niewłaściwą ocenę tak
zaprezentowanych ofert, nawiązując – w przeciwieństwie do Geotronics Polska sp. z o.o. w
Krakowie – nie tylko do odrzucenia oferty ale także upatrując naruszenia przepisów art. 91
ust. 1 oraz art. 7 ustawy.
Potwierdzenie znalazły jedynie te zarzuty, których argumentacja nakierowana była na
zakwestionowanie dokonanej przez Zamawiającego oceny oferty, polegającej na uznaniu za
poprawne takie opracowanie ofert, które nie konkretyzowało szczegółów technicznych
oferowanych urządzeń, a zawierało skopiowane wymagania Zamawiającego. Z tego
względu, wobec faktu, że jedynie w odwołaniu złożonym przez konsorcjum SmallGIS można
dopatrywać się elementów tego rodzaju argumentacji, odwołanie to podlegało
uwzględnieniu. Nie znalazły natomiast potwierdzenia zarzuty skierowane na wykazanie
niezgodności ofert z SIWZ, co skutkowało oddaleniem odwołania Geotronics Polska sp.
z o.o. w Krakowie – w całości oraz oddaleniem odwołania konsorcjum SmallGIS w tej części,
która zmierzała do nakazania wykluczenia wykonawcy Leica Geosystems spółki
z ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie z postępowania z powodu złożenia
nieprawdziwych informacji [art. 24 ust. 2 pkt 3 ustawy Prawo zamówień publicznych], a także
do nakazania odrzucenia oferty tego wykonawcy jako nieodpowiadającej treści SIWZ [art. 89
ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo zamówień publicznych]. Nie potwierdziły się postawione
w odwołaniu konsorcjum SmallGIS zarzuty wskazujące na podane w odwołaniu
niezgodności oferty z SIWZ, zaś te zarzuty, które odnosiły się do braku konkretyzacji
elementów oferty [skopiowania wymagań z załącznika 4a do SIWZ], w zakresie w jakim mają
wykazać niezgodność oferty z SIWZ – na obecnym etapie, przed uzyskaniem wyjaśnień,
należy za przedwczesne.
Przejście przez Zamawiającego do porządku nad faktem, że w wybranej ofercie,
w wymaganym formularzu technicznym [opracowanym wg. załącznika 4a SIWZ] wykonawca
nie podał szczegółowych cech i parametrów oferowanego sprzętu ograniczając się do
skopiowania wymagań Zamawiającego, skutkuje uznaniem, że ocena i wybór oferty
dokonane zostały w sposób przedwczesny, z zaniechaniem zastosowania przewidzianych
w ustawie instrumentów służących wyeliminowaniu niejasności w ofercie. Ponieważ
Odwołujący, którego zarzuty znalazły w tej mierze potwierdzenie [konsorcjum SmallGis] nie
stawiał innych, odpowiadających potwierdzonym zarzutom żądań, aniżeli nakazanie
ponownego badania i oceny ofert, orzeczono w tym zakresie zgodnie z wnioskiem.
W ramach ponownego badania i oceny ofert, Zamawiający winien wyeliminować stan,
w którym oferta wybrana, w części kwestionowanej w odwołaniu konsorcjum SmallGis,
w zakresie informacji zamieszczonych w formularzu technicznym, opracowanym wg
załącznika 4a do SIWZ pozostawia – poprzez skopiowanie ogólnych i niejednokrotnie
alternatywnych wymagań – niedosyt informacyjny. Temu celowi winno służyć zastosowanie
regulacji przewidzianej w art. 87 ust. 1 ustawy. Zamawiający powinien więc dokonać
wyjaśnienia treści oferty w zakresie zarzutów postawionych w odwołaniu, tj. odnoszących się
do zawartości formularza technicznego wg załącznika 4a do SIWZ: (1) Wariant 1 oraz
Wariant 2 część A) Odbiornik satelitarny pkt 3 – w zakresie ilości portów w zaoferowanym
urządzeniu; (2) Wariant 1 oraz Wariant 2 część A) Odbiornik satelitarny pkt 15 – w zakresie
zaoferowania zasilacza oraz ilości i rodzaju zastosowanych kabli; (3) Wariant 1 oraz Wariant
2 część B) Antena satelitarna pkt 3 – w zakresie zapewnienia absolutnej kalibracji centrum
fazowego dla modelu anteny wraz z kopułą przeciwśniegową umieszczoną w aktualnym
pliku kalibracji absolutnych IGS08.atx.; (4) Wariant 1 oraz Wariant 2 część B) Antena
satelitarna pkt 5 – w zakresie gwintu śruby, na której ma być umieszczona antena czy też
adapter; (5) Wariant 1 oraz Wariant 2 część B) Antena satelitarna pkt 5 – w zakresie
określenia precyzyjnie normy IP, którą spełnia oferowana antena; (6) Wariant 1 oraz Wariant
2 część A) Odbiornik Satelitarny pkt 4 – w zakresie potwierdzenia dostarczenia ilości kabli
pozwalających na podłączenie odbiornika do internetu; (7) Wariant 1 oraz Wariant 2 część A)
Odbiornik Satelitarny pkt 6 – w zakresie formatu rejestracji danych oraz w zakresie
ewentualnego oprogramowania umożliwiającego konwersję binarnych plików
obserwacyjnych do plików w formacie RINEX – jeśli jest ono potrzebne; (8) Wariant 1 oraz
Wariant 2 część B) Antena satelitarna pkt 8 – w zakresie rodzaju gniazda antenowego
zaoferowanej anteny.
[2] Nie mogły rozstrzygać o cechach oferowanych przez Leica Geosystems sp. z o.o.
w Warszawie urządzeniach składane na rozprawie liczne dowody i dokumenty, w tym te
które odnoszą się do wcześniejszej dostawy na rzecz Zamawiającego oraz instrukcje
obsługi, „manuale” czy charakterystyki techniczne. Zasadą jest, że dokumenty
w postępowaniu o zamówienie publiczne składane są wobec zamawiającego i przez niego
oceniane. Ponadto, to zamawiający dokonuje opisu przedmiotu zamówienia oraz w SIWZ
wskazuje narzędzia, za pomocą których zbada oferty. Może w tej mierze polegać wyłącznie
na oświadczeniach wykonawców, może wymagać bardziej lub mniej szczegółowej
charakterystyki przedmiotu oferty, może wymagać ulotek, katalogów, opisów technicznych,
zwanych potocznie dokumentami przedmiotowymi, może wreszcie oczekiwać złożenia
próbki oferowanego przedmiotu celem namacalnego zbadania jego walorów. W ramach
środków ochrony prawnej następuje – w zakresie wyznaczonym treścią zarzutów odwołania
– kontrola poprawności działania zamawiającego [podejmowanych przez niego czynności
w postępowaniu bądź bezprawnych zaniechań], pod względem zgodności z przepisami
ustawy. Powyższe oznacza, że Krajowa Izba Odwoławcza w ramach środków ochrony
prawnej nie zastępuje zamawiającego w obowiązku dokonania badania i oceny złożonych
ofert i składających się na nie dokumentów a sprawuje kontrolę poprawności czynności
i zaniechań zamawiającego, przy czym czyni to w zakresie wyznaczonym treścią odwołania.
Wobec powyższego, nie jest właściwą praktyka, że dopiero w trybie postępowania
odwoławczego miałyby być ustalone cechy oferowanego przedmiotu, zaś samo
postępowanie odwoławcze miałoby służyć do rekonstrukcji przedmiotu oferty za pomocą
środków nie przewidzianych w SIWZ i wbrew opisanym w niej źródłom informacji
o oferowanym przedmiocie. W takim wypadku umykałby bowiem charakter postępowania
odwoławczego jako zmierzającego do zbadania poprawności działań i zaniechań
zamawiającego, a stawałoby się ono niezależną płaszczyzną badania ofert, w której
stosowane byłyby środki nie przewidziane w SIWZ. Zasadą jest zatem, że postępowanie
odwoławcze winno służyć do zbadania treści ofert przez pryzmat wymagań stawianych
przedmiotowi zamówienia badanych takimi instrumentami, jakie zamawiający przewidział
w postępowaniu, co także ogranicza zakres środków dowodowych do tych, które nie
wykraczają zasadniczo poza mechanizm badania oferty określony w SIWZ.
[3] Podkreślenia wymaga, w zakresie potwierdzonego zarzutu, postawionego w odwołaniu
konsorcjum SmallGIS że – po pierwsze – art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy nakazuje
zamawiającemu odrzucenie oferty, której treść nie odpowiada treści specyfikacji istotnych
warunków zamówienia. Dla uznania oferty za niezgodną z SIWZ i odrzucenia jej na
podstawie tego przepisu konieczne jest wykazanie ponad wszelką wątpliwość, że oferowany
przedmiot nie odpowiada treści SIWZ. Nie jest w takim wypadku wystarczające zasianie
wątpliwości co do cech przedmiotu, czy też jego zgodności z SIWZ.
Po drugie, nie sposób tracić z pola widzenia kwestii, czym jest oferta składana
w postępowaniu o zamówienie publiczne. Oferta stanowi oświadczenie woli spełnienia
określonego świadczenia – tu: dostawy określonego, spełniającego postawione przez
Zamawiającego wymagania przedmiotu – w przyszłości. Natomiast treść specyfikacji
istotnych warunków zamówienia to, przede wszystkim, opis potrzeb i wymagań
zamawiającego, które mają być zaspokojone w wyniku postępowania o udzielenie
zamówienia przez zawarcie i zrealizowanie z należytą starannością umowy w sprawie
zamówienia publicznego. Treść oferty to jednostronne zobowiązanie wykonawcy do
wykonania oznaczonego świadczenia, które zostanie zrealizowane na rzecz zamawiającego,
jeśli oferta złożona przez wykonawcę zostanie uznana za najkorzystniejszą w postępowaniu
i zostanie z nim zawarta umowa w sprawie zamówienia publicznego. Świadczenie
wykonawcy ma odpowiadać opisanym w SIWZ potrzebom zamawiającego. Ich porównanie
[opisu wymagań postawionych przez zamawiającego z treścią zobowiązania wykonawcy]
przesądza o tym, czy treść oferty odpowiada treści SIWZ. Merytoryczny aspekt
zaoferowanego przez wykonawców świadczenia oraz merytoryczne wymagania
zamawiającego, w szczególności, co do zakresu, ilości, jakości, warunków realizacji i innych
elementów istotnych dla wykonania zamówienia stanowią podstawę oceny zaistnienia
przesłanki odrzucenia oferty wskazanej w art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy.
Po trzecie, przypomnienia wymaga, że zamawiający dokonując opisu przedmiotu
zamówienia stawia określone wymagania wobec oferowanego przedmiotu oraz wskazuje
w SIWZ narzędzia, za pomocą których dokona badania zgodności oferty z tymi
wymaganiami. Zamawiający, uwzględniając w konkretnym wypadku charakter postępowania
i zamawianego przedmiotu może w takim wypadku wymagać złożenia określonych
dokumentów, jakie zwykle wydawane są tego rodzaju przedmiotowi [katalogi, ulotki,
świadectwa zgodności, certyfikaty] a także próbek, może także poprzestać na
oświadczeniach wykonawców. W warunkach, gdy zamawiający w konkretnym postępowaniu
zdecyduje się na przyjęcie oświadczeń wykonawcy, zawierających deklaracje o walorach
oferowanego przedmiotu, jeśli by się okazało, że oferowany przedmiot nie posiada
deklarowanych cech, zamawiający obowiązany jest z pełną surowością zastosować sankcje
wobec nierzetelnego kontrahenta – od ponownej weryfikacji oferty i uznania jej za niezgodną
z SIWZ, jeżeli umowy jeszcze nie zawarto, po zastosowanie instrumentów właściwych prawu
cywilnemu, w postaci kar umownych, odpowiedzialności odszkodowawczej czy odstąpienia
od umowy.
Po czwarte, w analizowanym postępowaniu Zamawiający dla stwierdzenia zgodności
oferty z SIWZ wymagał wskazania producenta oraz nazwy modelu, typu oferowanych
urządzeń oraz dodatkowo zestawu oświadczeń, w których wykonawca potwierdzi, jakie
dostarczany na etapie wykonania umowy przedmiot będzie posiadał cechy i funkcjonalności
[formularz techniczny opracowany wg. załącznika 4a do SIWZ]. Zamawiający nie wymagał
przy tym złożenia jakichkolwiek dokumentów opisujących oferowany przedmiot, czy też jego
próbki, co oznacza dla oceny zgodności oferty z SIWZ nie może skutecznie wyegzekwować
więcej, aniżeli wymagał. Zasadą jest, bowiem że w postępowaniu o zamówienie publiczne
zamawiający może oczekiwać złożenia jedynie tych dokumentów, których wymaganie zawarł
w SIWZ. Nie oznacza to jednak, że zamawiający ze sprawdzeniem rzeczywistych cech
oferowanego przedmiotu musi czekać aż do zawarcia umowy i dostarczenia mu jej
przedmiotu. Fakt niewymagania od wykonawców innych elementów, aniżeli oświadczenia, w
tym próbki, albo zaniechanie zastrzeżenia w postępowaniu prezentacji lub testów
oferowanego sprzętu czy oprogramowania oznacza, że zamawiający nie może egzekwować
w toku postępowania przedstawienia mu takiego sprzętu lub oprogramowania, ale może
samodzielnie – mając ten przedmiot oznaczony w ofercie – zbadać jego cechy i walory przez
pryzmat postawionych wymagań. Zamawiający jest jednak w takim wypadku zdany na
własne – bardziej lub mniej udane – starania zmierzające do oceny zgodności oferowanego
przedmiotu z SIWZ, albo może zaufać oświadczeniom wykonawcy i polegać na złożonych
deklaracjach, zaś w razie ich niewypełnienia – stosować konsekwencje umowne. W takim
jednak wypadku wnioskowanie – jak próbował wykazać to Zamawiający na rozprawie –
w oparciu o własną wiedzę i znajomość oferowanego przedmiotu na podstawie tego, który był
przedmiotem dostaw w przeszłości [w grudniu 2013 r.] nie może zastępować jednoznacznych
i wzajemnie niesprzecznych oświadczeń, jeśli ich wymaganie zostało postawione.
Przypomnienia wymaga rzecz oczywista, a mianowicie, że zamawiający może egzekwować
tyle, ile w ofercie mu zaoferowano, przy czym przedmiot tej oferty to nie tylko to, co spełnia
minimum postawionych wymagań, ale to, co w odpowiedzi na te wymagania zostało
zaoferowane. Tylko klarowne, i – co ważniejsze – jednoznaczne oświadczenia co do
przedmiotu oferty nadają się do egzekwowania. Brak precyzji w scharakteryzowaniu przez
wykonawcę przedmiotu oferty, jego blankietowy opis, przemilczenia, nie pozwalają następnie,
na etapie wykonania umowy skutecznie stawiać oczekiwania co tego przedmiotu, zaś
wątpliwości musiałyby być rozstrzygane na korzyść wykonawcy. Na etapie wykonywania
umowy Zamawiający nie będzie przecież skutecznie konfrontować przedmiotu dostawy
z własną wiedzą i przeświadczeniem o cechach tego przedmiotu [co zresztą może być
mylne], ale z treścią oświadczeń wykonawcy zamieszczonych w ofercie. By to było możliwe,
ów przedmiot oferty musi zostać czytelnie i w sposób odpowiadający wymaganiom
postawionym w SIWZ scharakteryzowany, to bowiem stanowi przedmiot oświadczenia woli
wykonawcy.
[4] Bezspornym jest, że w analizowanym postępowaniu Zamawiający wymagał złożenia
wypełnionego formularza technicznego opracowanego wg. wzoru stanowiącego zał. 4a do
SIWZ. Wynika to wprost z postanowień Rozdziału XI ust. 7 SIWZ, zawierającego Opis
sposobu przygotowania oferty, który przewiduje: „Zamawiający wymaga, aby Wykonawca
złożył swoją ofertę na formularzu ofertowym [wzory formularzy stanowią Załączniki nr 2a i 2b
do SIWZ] oraz formularzu technicznym [wzory formularzy stanowią Załączniki nr 4a i 4b) i
dołączył wszystkie wymagane dokumenty określone w SIWZ”. Powyższe w sposób
jednoznaczny i kategoryczny wskazuje na obowiązek złożenia oferty na formularzu
technicznym. Dodatkowo, obowiązek starannego i rzetelnego wypełnienia tego formularza
akcentuje sama treść formularza opracowanego wg. załącznika nr 4a do SIWZ, w którym
w opisie kolumny podlegającej wypełnieniu przez wykonawcę, zawierającej parametry
techniczne sprzętu oferowanego przez wykonawcę Zamawiający zamieścił, ujęty w sposób
kategoryczny następujący opis sposobu prezentacji tej części oferty: „Zamawiający wymaga,
aby Wykonawca wskazał konkretne parametry oferowanego przez siebie sprzętu, a nie
zawierał opisy typu: „tak”/„zgodne z SIWZ” lub wpisywał wymagania podane przez
Zamawiającego na zasadzie „kopiuj–wklej”.
Nie jest więc tak, jak starał się wykazać w toku postępowania Zamawiający, że ów
formularz miał jedynie znaczenie pomocnicze. Zamawiający w tej mierze prezentował
stanowisko, że parametry podawane w formularzu technicznym opracowanym wg.
załącznika nr 4a do SIWZ nie mają zasadniczego znaczenia dla oceny oferty, w tym
w zakresie postulowanych niezgodności z SIWZ, bowiem wynikają z wiedzy i znajomości
oferowanego przedmiotu pozyskanej przez Zamawiającego na podstawie wcześniejszej
dostawy, mającej miejsce w grudniu 2013 r. Zamawiający podkreślał w szczególności, że
zasadnicze znaczenie dla oceny oferty miała własna znajomość przedmiotu dostawy, mimo
że zostało ustalone, że od czasu ostatniej dostawy nastąpiły pewne zmiany w oferowanych
przez Leica Geosystems sp. o.o. odbiornikach a także – w oparciu o załączone do
odpowiedzi na odwołanie umowy z 2013 r. – że w tamtych umowach urządzenia także nie
zostały szczegółowo opisane. Powyższe zdaje się wskazywać i potwierdzać określone
niespójności i niedopowiedzenia w formularzu technicznym, których istnieniu finalnie
Zamawiający nie zaprzeczał. Podkreślenia wymaga, że Zamawiający – jeśli wymaga
określonych oświadczeń i dokumentów w postępowaniu, nie może potem lekceważyć tych
wymagań i przechodzić do porządku nad rozbieżnościami między nimi, sięgając do własnej
wiedzy i przekonania o cechach oferowanego przedmiotu uznając, że zawartość
wymaganego formularza nie ma większego znaczenia. Zgodnie bowiem z treścią art. 25 ust.
1 ustawy, w postępowaniu o udzielenie zamówienia zamawiający może żądać od
wykonawców wyłącznie oświadczeń lub dokumentów niezbędnych do przeprowadzenia
postępowania, przy czym oświadczenia lub dokumenty potwierdzające spełnianie warunków
udziału w postępowaniu, przez oferowane dostawy, usługi lub roboty budowlane wymagań
określonych przez zamawiającego zamawiający wskazuje w ogłoszeniu o zamówieniu,
specyfikacji istotnych warunków zamówienia lub zaproszeniu do składania ofert. Zasadą jest
więc, że jeśli wymaganie określonego dokumentu zostało postawione, to ma ono określony
cel w postępowaniu a sam dokument podlega ocenie w postępowaniu. Jeśli więc
Zamawiający zdecyduje się na wymaganie określonych oświadczeń i dokumentów, musi
poddać je ocenie, a dostrzeżonych niespójności nie może lekceważyć, a przynajmniej
powinien się nad nimi pochylić na etapie oceny ofert i wyeliminować ewentualne wątpliwości.
Jeśli zaś wymaganie określonych informacji, w szczególności tych zawartych w formularzu
technicznym opracowanym wg. załącznika nr 4a do SIWZ miałoby mieć charakter jedynie
porządkującego, pomocniczego – jak próbował to wykazać Zamawiający w toku
postępowania odwoławczego – to Zamawiający winien był to zakomunikować w SIWZ: czy to
wyraźnie nadając oświadczeniom zawartym w tym dokumencie znaczenie porządkujące, czy
wskazując, że w celu oceny i stwierdzenia zgodności oferowanego przedmiotu z SIWZ
będzie sięgał do innych, określonych źródeł, czy nawet przyznając określone znaczenie
i prymat określonych dokumentów dla tej oceny. Tym samym, wbrew stanowisku
Zamawiającego, te oświadczenia, które w formularzu opracowanym wg. załącznika nr 4a
dawały pole do rozważań co do zgodności oferty z SIWZ, winny być poddane refleksji i nie
mogły być marginalizowane. Ponadto, uzyskanie informacji o oferowanym przedmiocie może
i powinno nastąpić na podstawie całokształtu dokumentów, jakie zostały złożone w celu
zaprezentowania przedmiotu oferty. Wszystkie oświadczenia i dokumenty mogą łącznie
dawać obraz tego przedmiotu i nie ma przeszkód do ustalania treści oświadczenia woli w tej
mierze z zastosowaniem reguł wyrażonych w art. 65 Kc. Niemniej, jeśli te oświadczenia są
wzajemnie sprzeczne lub niespójne, Zamawiający powinien podjąć działania w celu
wyeliminowania tego rodzaju niejasności czy wątpliwości [analogiczne stanowisko wyrażono
w wyroku KIO z 21 kwietnia 2015 r. w spr. KIO 703/15].
[5] Reasumując, jeśli Zamawiający wymagał złożenia określonego oświadczenia, wskazania
i skonkretyzowania w nim cech oferowanych urządzeń, winien egzekwować, by te informacje
zostały podane. Jeśli wykonawca nie podał informacji, albo podał je w sposób
niekategoryczny – przykładowo, tak jak ma to miejsce w analizowanej sprawie, kopiując
wymagania wraz z użytym w nim imperatywnym charakterem komunikatu – Zamawiający
winien powyższe wyjaśnić.
Przyjęta przez Zamawiającego w przedmiotowym postępowaniu praktyka, polegająca
na samodzielnym zbadaniu spełnienia przez przedmiot oferowany przez Przystępującego
postawionych wymagań, sięgnięciu do własnej wiedzy [a raczej przeświadczenia o cechach
oferowanego przedmiotu], jakkolwiek świadczy o życzliwej postawie Zamawiającego, to
w istocie wyraża się wyręczeniem wykonawcy w zaprezentowaniu walorów oferowanych
urządzeń, czemu jednak sprzeciwia się zasada równego traktowania wykonawców
w postępowaniu, a także – lub przede wszystkim – brzmienie opracowanej przez
Zamawiającego SIWZ.
Lektura treści formularza technicznego zamieszczonego w ofercie wybranej, złożonej
przez Leica Geosystems sp. z o.o. potwierdza, że w formularzu technicznym opracowanym
wg. załącznika 4a do SIWZ, w następujących pozycjach wykonawca nie opisał cech
oferowanego przedmiotu, nie skonkretyzował jego parametrów, ale skopiował wymagania
Zamawiającego: (1) Wariant 1 oraz Wariant 2 część A) Odbiornik satelitarny pkt 3 –
w zakresie ilości portów w zaoferowanym urządzeniu; (2) Wariant 1 oraz Wariant 2 część A)
Odbiornik satelitarny pkt 15 – w zakresie zasilacza oraz ilości i rodzaju kabla; (3) Wariant 1
oraz Wariant 2 część B) Antena satelitarna pkt 3 – w zakresie zapewnienia absolutnej
kalibracji centrum fazowego dla modelu anteny wraz z kopułą przeciwśniegową,
umieszczonej w aktualnym pliku kalibracji absolutnych IGS08.atx.; (4) Wariant 1 oraz
Wariant 2 część B) Antena satelitarna pkt 5 – w zakresie gwintu śruby, na której ma być
umieszczona antena, względnie adpater; (5) Wariant 1 oraz Wariant 2 część B) Antena
satelitarna pkt 5 – w zakresie normy IP, którą spełnia oferowana antena; (6) Wariant 1 oraz
Wariant 2 część A) Odbiornik Satelitarny pkt 4 – w zakresie potwierdzenia dostarczenia
kabla pozwalającego na podłączenie odbiornika do internetu; (7) Wariant 1 oraz Wariant 2
część A) Odbiornik Satelitarny pkt 6 – w zakresie formatu rejestracji danych oraz w zakresie
ewentualnego oprogramowania umożliwiającego konwersję binarnych plików
obserwacyjnych do plików w formacie RINEX – jeśli jest ono potrzebne; (8) Wariant 1 oraz
Wariant 2 część B) Antena satelitarna pkt 8 – w zakresie rodzaju gniazda antenowego
zaoferowanej anteny.
[6] We wskazanych wyżej przypadkach wykonawca Leica Geosystems sp. z o.o. nie dopełnił
zatem, wynikającego z SIWZ obowiązku skonkretyzowania cech oferowanych anten
i odbiorników. Powyższe nie stanowi jednak powodu do automatycznego odrzucenia oferty
jako nieodpowiadającej treści SIWZ [art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy].
Dorobkiem orzecznictwa jest stwierdzenie, że zastosowanie art. 89 ust. 1 pkt 2
ustawy jako podstawy prawnej odrzucenia oferty wykonawcy w postępowaniu o udzielenie
zamówienia publicznego wymaga spełnienia następujących przesłanek:
– konieczne jest ustalenie skonkretyzowanego, jednoznacznego postanowienia wymagania
SIWZ, z którym treść oferty jest sprzeczna,
– wszelkie niejasności wynikające z SIWZ muszą być interpretowane na korzyść
wykonawców,
– niezgodność treści oferty z SIWZ musi mieć charakter zasadniczy, przedmiotowo istotny
oraz nieusuwalny.
W orzecznictwie i piśmiennictwie przyjmuje się, że niezgodność oferty, aby była
prawnie doniosła z punktu widzenia art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy, dotyczyć powinna
niezgodności zobowiązania zamawianego w SIWZ oraz zobowiązania oferowanego
w ofercie. Może także polegać na sporządzeniu i przedstawieniu oferty w sposób niezgodny
z wymaganiami SIWZ, przy czym chodzi tu o wymagania SIWZ dotyczące treści oferty.
Ponadto niezgodność oferty musi mieć charakter pewny i nieusuwalny. Nie może być zatem
możliwości zastosowania wobec niej procedury wyjaśnienia treści oferty [art. 87 ust. 1
ustawy] ani jej poprawienia na podstawie art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy [tak: wyrok Sądu
Okręgowego w 10 marca 2015 r. w spr. VIII Ca 76/15].
W analizowanej sprawie, poza wymaganiem spornego formularza technicznego,
w którym wykonawca Leica Geosystems sp. z o.o. pozwolił sobie na ustalone nieścisłości,
niedopowiedzenia i braki precyzji w opisie oferowanych urządzeń [a dokładniej: w którym
skopiował treść postawionych wymagań], Zamawiający wymagał również określenia
przedmiotu oferty, poprzez wskazanie producenta, modelu i typu urządzeń. Tym samym
przedmiot oferty został jednoznacznie oznaczony, brak jest natomiast opisu szczegółowych
cech i parametrów urządzeń.
[7] W okolicznościach, kiedy wykonawca określił oferowany przedmiot [anteny GNSS Leica
model AR20 oraz odbiorniki satelitarne Leica, model GR10 Professional], zaniechał jednak
szczegółowego opisu parametrów tych urządzeń, Zamawiający powinien podjąć starania
celem wyeliminowania niedosytu informacyjnego. Zamawiający obowiązany jest bowiem do
podejmowania działań w celu ustalenia treści oferty, a obowiązek ten obejmuje wyjaśnianie
treści oferty na podstawie art. 87 ust. 1 ustawy – jeśli budzi ona wątpliwości; uzupełnianie
dokumentów potwierdzających, że oferowany przedmiot spełnia wymagania stawiane przez
zamawiającego [art. 26 ust. 3 ustawy], sięga wreszcie po obowiązek poprawienia treści
oferty, jeśli jest ona niezgodna z SIWZ [art. 87 ust. 1 pkt 3 ustawy]. Wszystkie wymienione
ścieżki postępowania prowadzą do jednego celu, jakim jest ustalenie jednoznacznej
i zgodnej z SIWZ treści oferty.
Powyższe instrumenty wyjaśniające i sanacyjne mieszczą się w sferze obowiązku
zamawiającego, zaś granicą ich stosowania jest wynikający z treści art. 87 ust. 1 zdanie
ostatnie ustawy zakaz prowadzenia między zamawiającym a wykonawcą negocjacji
dotyczących złożonej oferty oraz, z zastrzeżeniem ust. 1a i 2, dokonywanie jakiejkolwiek
zmiany w jej treści. Jeśli zatem w ofercie znajduje się jednoznaczne oświadczenie
wskazujące na producenta, model i typ zaoferowanego urządzenia, to powyższy punkt
zaczepienia pozwala na dalsze zgłębianie treści oferty, to jest ustalanie cech i parametrów
wskazanych urządzeń. Dokonywanie tego rodzaju ustaleń nie spowoduje zmiany
zaoferowanego urządzenia, nie wykreuje jego odmiennych parametrów, a jedynie dostarczy
informacji, które wykonawca winien był podać w ofercie, gdyby przygotował ją starannie
i zgodnie z wytycznymi postawionymi przez Zamawiającego. Tego rodzaju ustalenie nie
oznacza także negocjowania treści oferty – ta została bowiem wyartykułowana w terminie
składania ofert w sposób nie pozostawiający pola do domysłów jako anteny GNSS Leica
model AR20 oraz odbiorniki satelitarne Leica, model GR10 Professional.
Reasumując, dokonywanie ustaleń co do szczegółowych cech i parametrów
zaoferowanych urządzeń, czynione w granicach urządzeń, które zostały określone w ofercie,
nie narusza zakazu negocjowania treści oferty ani dokonywania jej nieistotnej zmiany, nie
kreuje także oferty po terminie składania ofert, skoro ofertę, rozumianą jako jednoznaczne
określenie oferowanych urządzeń wykonawca wyartykułował, a nie sprecyzował, mimo
takiego wymogu, partykularnych cech tych urządzeń. Cechy te jednak były znane
w momencie składania ofert i zasadniczo są niezmienne, bowiem przedmiot oferty stanowią
urządzenia produkowane seryjnie [czego dowodem jest choćby fakt, że Odwołujący bez
problemu przedstawiali charakterystyki techniczne, instrukcje i inne powszechnie dostępne
dokumenty opisujące sferę techniczną oferowanych urządzeń], nie zaś wytwarzane na
specjalne zamówienie, z uwzględnieniem i dostosowaniem do szczególnych potrzeb
konkretnego odbiorcy.
Z tego względu koniecznym i dopuszczalnym jest ustalenie, w granicach dokonanego
przez Leica Geosysytems sp. z o.o. określenia urządzeń, szczegółowych ich parametrów,
w zakresie wymaganym w formularzu technicznym. Zatem w zakresie, w jakim stwierdzone
zostało – w granicach stawianych zarzutów – niewskazanie przez tego wykonawcę
szczegółowych cech urządzeń, Zamawiający winien dokonać wyjaśnienia treści oferty
z zastosowaniem regulacji art. 87 ust. 1 ustawy, w sposób który udzieli odpowiedzi na temat
szczegółowych parametrów oferowanych urządzeń.
Powyższe wyjaśnienie jest wystarczającym sposobem uzyskania przez
Zamawiającego wiedzy o szczegółowych cechach przedmiotu oferty i nie wymaga dalszego
poprawienia oferty [formularza technicznego], przykładowo na podstawie art. 87 ust. 2 pkt 3
ustawy. Zarówno wyjaśnienie treści oferty na podstawie art. 87 ust. 1 jak i jej poprawa
w oparciu o brzmienie art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy prowadzą bowiem do tego samego
rezultatu: służą jak najpełniejszemu, jak najbliższemu ustaleniu intencji wykonawcy,
rekonstrukcji oświadczenia, jakie wykonawca ten złożyłby, gdyby w sposób poprawny
wyartykułował swoje oświadczenie.
Stanowisko analogiczne do prezentowanego wyżej wyrażono w wyroku KIO
z 15 października 2015 r. w spr. KIO 2032/14, w którym wskazano: „Sam fakt dosłownego
powielenia w treści oferty wymagań postawionych przez Zamawiającego nie oznacza
jeszcze niezgodności oferty z SIWZ. Kwestia ta mogła być przedmiotem wyjaśnienia –
w granicach cech, właściwości i parametrów sprzętu w tej ofercie podanych. Jeśli więc
wykonawca określił producenta i model określonego sprzętu, nic nie stało na przeszkodzie
by wyjaśnić kwestię szczegółowych parametrów tak opisanego sprzętu – nie stanowiłoby to
bowiem negocjowania ani zmiany treści oferty, którym sprzeciwia się treść art. 87 ust. 1
ustawy.”
W konsekwencji należało uznać, że potwierdził się postawiony w odwołaniu
konsorcjum SmallGIS zarzut niewłaściwej oceny oferty Leica Geosystems sp. z o.o.,
w wyniku której przedwcześnie uznano tę ofertę za poprawnie złożoną, a w konsekwencji –
za najkorzystniejszą.
[8] Nie potwierdziły się natomiast postawione w odwołaniu SmallGIS zarzuty dotyczące
poszczególnych niezgodności oferty złożonej przez Leica Geosystems sp. z o.o. z SIWZ:
(1) W zakresie wymagania dwóch portów komunikacyjnych wbudowanych w obudowę –
w zestawieniu z wymaganiem pyłoszczelnej o budowy spełniającej wymagania normy IP67 –
postawiony w tej mierze zarzut oparty jest o przyjętą przez Odwołującego, określoną
interpretację SIWZ, zakładającą, że ewentualny port ukryty pod klapką oznacza
niespełnienie normy IP67. Dostrzeżenia jednak wymaga, że Zamawiający nie postawił w tej
mierze szczegółowych wytycznych. Sam fakt, że port został umieszczony pod klapką nie
oznacza, że odbiornik przestaje spełniać wymagania stawiane normą IP67. Należało w tej
mierze – wobec braku szczególnych postanowień w SIWZ wykluczających tego rodzaju
sytuację – przyjąć, że jeśli urządzenie poddano testowaniu zgodnie z wymaganiami
wspomnianej normy, to uczyniono to z uwzględnieniem całokształtu rozwiązania
zastosowanego w danym urządzeniu, w tym faktu umiejscowienia określonych gniazd pod
sporną klapką. Wszak wspomniane gniazda nie są rezultatem samodzielnej przeróbki przez
wykonawcę, ale zostały zaprojektowane przez producenta jako element konstrukcji
odbiornika. Testowaniu podlega zaś cały odbiornik, w takim kształcie i z takimi
rozwiązaniami, jakie zostały wprowadzone w cyklu projektowym i produkcyjnym. Brak
odrębnych zastrzeżeń w SIWZ w tej mierze nie pozwala kwestionować spełnienia tego
wymogu przez urządzenie, co do którego potwierdzono spełnienie wymagań normy IP67
i które zarazem posiada określone porty zaprojektowane i ukryte przez producenta pod
klapką.
Wyjaśnienia jednak wymaga, kwestia zastosowania kabla transmisyjnego
o wymaganej długości, czego przy opisie zawartym w formularzu technicznym wykonawcy
Leica Geosystems sp. z o.o. w Warszawie o treści „[…] Dla każdego portu należy dostarczyć
co najmniej jeden kabel transmisyjny o długości […]” nie sposób traktować jako
wystarczającego oświadczenia. Tego rodzaju formułka, powtarzająca wymaganie, nie kreuje
bowiem stanowczego zobowiązania wykonawcy. Wykonawca winien więc, na wezwanie
Zamawiającego potwierdzić fakt zaoferowania takiego kabla, a także, że mieści się on
w spektrum długości narzuconej przez Zamawiającego.
(2) W zakresie opisanego w pkt 15 części A formularza technicznego dla Wariantu 1 oraz
Wariantu 2 wymagania dotyczącego możliwości zasilania odbiornika z dwóch niezależnych
źródeł zasilania – podkreślenia wymaga, że treść wymagania postawionego w SIWZ
wskazuje, że – wbrew stanowisku Odwołującego – Zamawiający nie wyartykułował
oczekiwania, by każde źródło zasilania było odrębnie podłączone i miało osobny port.
Wymaganie ma bowiem następujące brzmienie: „Możliwość zasilania z dwóch niezależnych
źródeł zasilania. Jako niezależne źródło zasilania może być wykorzystana bateria
wewnętrzna odbiornika. W przypadku, gdy odbiornik jest zasilany z dwóch niezależnych
źródeł zewnętrznych Wykonawca dostarczy dla każdego portu umożliwiającego zasilanie co
najmniej po jednym zasilaczu wraz z kablem do podłączenia odbiornika”. Z tego
postanowienia wynika tyle, że Zamawiający wymagał dwóch niezależnych źródeł zasilania,
pozostawiając wykonawcy swobodę co do sposobu wypełnienia tego wymagania, przy czym
– jeśli zaoferowane rozwiązanie przewiduje dwa niezależne źródła zasilania, rzeczą
wykonawcy było dostarczenie takiej ilości zasilaczy i kabli, jaka wynika z potrzeby użycia
takiej lub innej ilości portów. Akcent postawionego wymagania postawiony został nie na
liczbę portów, która miałaby być równa liczbie zewnętrznych źródeł zasilania, ale na
zapewnienie zestawu akcesoriów [zasilaczy, kabli] odpowiedniej do zaoferowanego
rozwiązania. Jeśli więc wybrany wykonawca zaoferował – tak jak wykazywał to na rozprawie
– dwa niezależne, zewnętrzne źródła zasilania, które mają być podłączone na kablu „Y” do
jednego portu, z odpowiednią ilością zasilaczy – to mieściłoby się to w zakresie
postawionego wymagania.
Dostrzeżenia jednak wymaga, że dosłowne powtórzenie w formularzu technicznym
treści wymagania nie oznacza kategorycznego oświadczenia woli, choćby z tego względu,
że posługuje się formułami użytymi przez Zamawiającego, obejmującymi postawione
oczekiwania a nie składanymi w odpowiedzi na nie oświadczeniami [„możliwość zasilania”,
„może być wykorzystana bateria wewnętrzna”, „wykonawca dostarczy”]. Powyższe wymaga
więc wyjaśnienia. Taką potrzebę potwierdza dodatkowo niekonsekwentne stanowisko
wykonawcy Leica Geosystems sp. z o.o. prezentowane na rozprawie, w ramach którego
wykonawca wykazywał z jednej strony możliwość stosowania kabla „Y”, z drugiej zaś swoją
argumentację kierował również co do możliwości zastosowania baterii zintegrowanej
[złożony na rozprawie w dniu 11 czerwca 2015 r. dowód nr 23 – oświadczenie producenta
urządzeń]. Wykonawca winien więc przyjąć zdecydowane i stanowcze stanowisko w tej
mierze – wszak istotą oferty jest, że stanowi ona stanowcze oświadczenie woli wykonania
określonego świadczenia.
W powyższym zakresie nie znalazł zatem także potwierdzenia zarzut złożenia przez
Leica Geosystems sp. z o.o. nieprawdziwych informacji. Pomijając fakt, że został on
postawiony bez szerszego uzasadnienia, pozwalającego na uchwycenie kierunku
wnioskowania Odwołującego, samo rozważanie oświadczenia woli, jakim są oświadczenia
składające się na treść oferty mającej kreować stosunek zobowiązaniowy z Zamawiającym
w kategorii nieprawdziwych informacji, zdaje się być wątpliwym. Przypomnienia w tym
miejscu wymaga, że oferta jest oświadczeniem na przyszłość, deklaracją spełnienia
określonego świadczenia. Tego rodzaju oświadczenie, jeśli nie ma za przedmiot świadczenia
obiektywnie niemożliwego, stanowi pełnowartościowe źródło stosunku zobowiązaniowego, to
zaś nie stanowi twierdzenia o istniejącej rzeczywistości, które mogłoby być rozpatrywane
przez pryzmat jego prawdziwości lub nie, ale ma charakter obligacyjny, skutkujący
obowiązkiem określonego świadczenia.
(3) W zakresie opisanego w pkt 3 części B formularza technicznego dla Wariantu 1 oraz
Wariantu 2 wymagania dotyczącego absolutnej kalibracji centrum fazowego anteny wraz
z kopułą przeciwśniegową umieszczonej w aktualnym pliku kalibracji absolutnych IGS08.atx
– nie jest właściwą praktyka, by w warunkach, gdy wykonawca skopiował dosłownie
wymaganie postawione w SIWZ, Zamawiający naprawiał tego rodzaju niestaranności
wykonawcy i samodzielnie sprawdzał zamieszczone na odpowiedniej stronie pliki. Powyższe
potwierdza – po pierwsze – że oferta została niestarannie opracowana, po drugie zaś – że
ustalenie pozwalające na ocenę, czy urządzenie spełnia wymagania Zamawiającego
nastąpiło nie na podstawie zawartości informacyjnej oferty ale w wyniku życzliwych dla
wykonawcy starań Zamawiającego. Źródłem tego rodzaju informacji powinien jednak być
wykonawca, skoro to on zobowiązuje się do określonego świadczenia i to po jego stronie
leży inicjatywa i staranie, by Zamawiający te informacje otrzymał. Tylko takie oświadczenia –
pochodzące od wykonawcy, mają bowiem walor oświadczenia woli, obligującego do
określonego świadczenia.
W powyższej mierze zatem, nie dopatrując się niezgodności oferty z SIWZ,
stwierdzono, że zachodzi obowiązek wyjaśnienia z udziałem wykonawcy tej części oferty.
(4) W zakresie opisanego w pkt 5 części B formularza technicznego dla Wariantu 1 oraz
Wariantu 2 wymagania dotyczącego gwintu 5/8 cala, dającego możliwość zamontowania na
śrubie anteny – bezspornym jest, że wykonawca Leica Geosystems sp. z o.o. w Warszawie
skopiował dosłownie wymaganie Zamawiającego, w miejsce złożenia własnego
oświadczenia co do wielkości spornego gwintu. W tej mierze zatem, nie jest wystarczające
sięganie do własnego przekonania Zamawiającego o cechach anteny, ale oferta wymaga
wyjaśnienia.
(5) w zakresie opisanego w pkt 5 części B formularza technicznego dla Wariantu 1 oraz
Wariantu 2 wymagania dotyczącego spełnienia w odniesieniu do zabezpieczenia przed
pyłem i wilgocią wymagań co najmniej normy IP67 – bezspornym jest, że wykonawca
dosłownie powielił wymaganie zawarte w SIWZ, podając: „Zabezpieczenie przed pyłem
i wilgocią, co najmniej IP67”. W odwołaniu zostało podniesione – trafnie – że przy takim
opisie wykonawca nie podał konkretnej normy jaką spełnia urządzenie. Istotnie bowiem,
podanie „co najmniej IP67” może oznaczać różne, niewskazane wyraźnie w ofercie normy.
Powyższe wymaga więc złożenia przez zainteresowanego wykonawcę jednoznacznego
i kategorycznego oświadczenia co do wspomnianej normy.
Nie podlegał rozpatrzeniu w tej mierze zarzut złożenia nieprawdziwych informacji –
został on wyartykułowany dopiero na rozprawie i nie znalazł się w odwołaniu.
(6) W zakresie opisanego w pkt 4 części A formularza technicznego dla Wariantu 1 oraz
Wariantu 2 wymagania dotyczącego portu Ethernet odbiornika satelitarnego, w części
mówiącej o obowiązku dostarczenia co najmniej jednego kabla – wykonawca Leica
Geosystems sp. z o.o. w tej mierze powtórzył za SIWZ, że „Wykonawca dostarczy co
najmniej jeden kabel umożliwiający podłączenie portu (…)”. Z tak opisanej charakterystyki
wynika, że wykonawca dostarczy sporny kabel, choć nie została sprecyzowana ilość tych
kabli.
Także ta kwestia powinna więc zostać wyjaśniona.
(7) W zakresie opisanego w pkt 6 części A formularza technicznego dla Wariantu 1 oraz
Wariantu 2 wymagania dotyczącego formatu zapisu danych – potwierdził się zarzut że
wykonawca skopiował wymagania Zamawiającego wskazujące alternatywnie na różne
formaty zapisu [RINEX, zapis binarny], czyniąc w tym zakresie swoje oświadczenie
nieprecyzyjnym i poniekąd blankietowym. Dokonywane na rozprawie próby wyjaśnienia
przez zainteresowanego tej kwestii [wskazujące na zapewnienie zapisu w formacie RINEX
oraz również w formacie binarnym] potwierdzają, że opis w formularzu technicznym jest
niepełny i niejasny.
Rzeczą wykonawcy jest jednoznaczne i klarowne zaprezentowanie przedmiotu oferty,
stąd powyższe wymaga wyjaśnienia.
(8) W zakresie opisanego w pkt 8 części B formularza technicznego dla Wariantu 1 oraz
Wariantu 2 wymagania dotyczącego charakterystyki anteny – treść wymagania wskazuje
wyraźnie, że miało ono charakter otwartego, pozwalającego na zaoferowanie jednego z
wielu rozwiązań, w tym jednego z rodzaju złącz antenowych [Zamawiający wprost wymienił
złącze typu TNC]. Skopiowanie tak skonstruowanego wymagania przez Leica Geosystems
sp. z o.o. oznacza, że nie jest wiadomo, jakie złącze posiada zaoferowana antena, a już z
pewnością nie wynika to, co Zamawiający a za nim zainteresowany wykonawca podawali na
rozprawie: że zastosowane w oferowanej antenie złącze to złącze typu N żeńskie. Tego
rodzaju informacji próżno szukać w złożonym przez Leica Geosystems sp. z o.o. formularzu
technicznym a skopiowanie wymagania nie niesie żadnej konkretnej informacji, czyniąc w tej
mierze oświadczenie blankietowym.
Powyższa kwestia wymaga więc wyjaśnienia w sposób, który dostarczy stanowczej
i jednoznacznej informacji co do rodzaju złącza oferowanej anteny.
[9] Nie potwierdziły się natomiast w całości postawione w odwołaniu wykonawcy Geotronics
Polska sp. z o.o. w Krakowie zarzuty dotyczące poszczególnych niezgodności z SIWZ ofert
złożonych przez konsorcjum SmallGIS a także wykonawcę Leica Geosystems sp. z o.o.:
(1) W zakresie niespełnienia przez konsorcjum SmallGIS wymagania dotyczącego tego, by
oferowany odbiornik znajdował się na liście odbiorników obsługiwanych przez
oprogramowanie Trimble Pivot Platform, opracowanej przez producenta oprogramowania:
W tej mierze konsorcjum SmallGIS w złożonej ofercie podało, że oferuje odbiornik
JAVAD GNSS model Delta S–3, zaś w sporządzonym w imieniu Trimble Europe B.V.
wykazie sprzętu i oprogramowania wspieranego przez oprogramowanie Trimble Pivot,
stanowiącym załącznik do SIWZ widnieją urządzenia JAVAD Delta oraz Sigma 3GT.
Powyższe, zdaniem Odwołującego, wskazuje, że zaoferowany model odbiornika nie jest
wspierany przez sporne oprogramowanie, a na potwierdzenie powyższego Odwołujący
przedstawił dodatkowo trzy oświadczenia producenta Trimble Europe B.V., z których ma
wynikać, że model Delta S–3 odbiornika nawigacji satelitarnej GNSS firmy JAVAD nie jest
wspierany przez oprogramowanie.
Podkreślenia w tej mierze wymaga, że uzależnienie – tak jak uczynił to Zamawiający
w przedmiotowym postępowaniu – stwierdzenia zgodności lub nie oferowanego odbiornika
od potwierdzenia przez podmiot zewnętrzny [producenta oprogramowania bazowego,
posiadanego przez Zamawiającego] może czynić niemiarodajnymi wnioski co do
oferowanego przedmiotu. Nie ulega wątpliwości, że producent może być zainteresowany
wyznaczeniem określonego kręgu podmiotów oferujących urządzenia korzystające
z oprogramowania, może także stawiać określone wymagania po spełnieniu których
zaakceptuje [uzna za współpracujące i wspierane przez niego] urządzenia. Potwierdza to
zresztą jedno z pism tego podmiotu [złożony na rozprawie 17 czerwca 2015 r. dowód nr 25],
w którym stwierdza on, że: „Firma Trimble zastrzega sobie prawo do akceptowania i/lub
odrzucania modeli odbiorników innych producentów niż Trimble [tak zwanych non Trimble]
w zakresie pozyskiwania danych i przetwarzania ich dla potrzeb rozwiązań sieci TRK.
W każdym przypadku tak zwany Receiver – Noise Model musi zostać wygenerowany przez
Dział Inżynierii Trimble” oraz: „Podsumowując, oznacza to, iż odbiornik innego producenta
niż Trimble który NIE został UMIESZCZONY na tej liście nie był poddany testom zgodnie
z protokołami kontroli jakości Trimble’a a zatem nie jest on zatwierdzany przez firmę Trimble
jako zgodny z platformą TPP […]”.
Kolejną sprawą jest, że to producent urządzeń wprowadzając ich kolejne wersje,
decyduje o stopniu dokonanych zmian i modyfikacji wprowadzonych w stosunku
wcześniejszej wersji urządzenia, jego innego modelu a także o nazewnictwie i takim lub
innym osygnowaniu modelu. Nie jest więc zasadnym przyjęcie stanowiska, że podmiot trzeci
[w tym wypadku firma Trimble, czy Odwołujący] może w sposób miarodajny i przesądzający
wyrażać stanowisko w przedmiocie tego, czy odbiornik określony w ten czy inny sposób
[Delta S–3, lub DELTA] jest tym samym, który został poddany testowaniu przez producenta
oprogramowania. Gospodarzem produkowanego czy oferowanego urządzenia, władnym do
wyrażania stanowiska co do jego cech i stopnia zgodności z innymi oferowanymi przez
siebie modelami czy wersjami urządzenia jest jedynie producent. Gestią producenta jest
bowiem nadawanie nazw według swego uznania, oznaczanie nowszych wersji modelu, czy
przesądzanie o wprowadzeniu „rodziny” urządzeń danej kategorii posiadającej zestaw
wspólnych cech bazowych a różniących się w określonym zakresie. Jest nawet pewną
praktyką rynku, że z powodu określonych polityk sprzedaży, ten sam przedmiot, kierowany
na różne rynki może być w różny sposób nazywany. W konsekwencji, jeśli dysponent
przedmiotu oferty [konsorcjum SmallGIS], będąc uprawnionym do wypowiadania się
w kwestii kategoryzacji oferowanych urządzeń i ich tożsamości w takim lub innym zakresie
w ramach danego modelu czy typu, stwierdza, że pod pojęciem odbiornika Delta mieści się
cała „rodzina” tego rodzaju odbiorników, w tym oferowany odbiornik Delta S–3, to w tej
mierze nie może być rozstrzygające o zakresie tożsamości różnych odbiorników
sygnowanych tego rodzaju oznaczeniami stanowisko podmiotu trzeciego, nie będącego
producentem a dodatkowo mogącego być zaineresowanym określonym kręgiem urządzeń
i oferentów urządzeń, jakim jest firma Trimble Pivot.
W tym zakresie należało przyznać prymat oświadczeniom dysponenta sprzętu.
Z tego względu nie podzielono zarzutu, zmierzającego do wykazania niezgodności
oferty konsorcjum SmallGIS z SIWZ [art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy], a także zarzutu złożenia
w tej mierze nieprawdziwych informacji [art. 24 ust. 2 pkt 3 ustawy].
(2) Odwołujący nie wykazał także zarzutu niezgodności oferty konsorcjum SmallGIS
w zakresie opisanego w pkt 12 części A formularza technicznego dla Wariantu 2 wymagania
dotyczącego dostępności odbiornika przez przeglądarkę internetową Internet Explorer lub
równoważną darmową, protokół http lub HTTPS. Fakt nie określenia w formularzu ofertowym
szczegółowych parametrów oferowanego sprzętu a przekopiowanie wymagania
postawionego w zał. 4a SIWZ nie oznacza jeszcze definitywnej niezgodności oferty z SIWZ,
a jedynie potrzebę – podobnie jak w odniesieniu do potwierdzonych zarzutów w odwołaniu
konsorcjum SmallGIS kierowanych wobec oferty Leica Geosystems – wyjaśnienia w tej
mierze oferty [choć dostrzeżenia wymaga, że zarzuty tego odwołania nie zmierzają do
kwestionowania niewłaściwej oceny oferty w tym kierunku, co determinowało oddalenie
odwołania].
Nie potwierdził się także zarzut zmierzający do wykazania niezgodności w tej mierze
oferty konsorcjum SmallGIS w oparciu o zawartość dokumentów technicznych [„manuala”],
które Odwołujący ustalił jako te, które opisują oferowany sprzęt. W szczególności
z charakterystyki: „JAVAD GNSS NetView software provides an interface for various
configuration, monitoring, and management functions for the receiver” – „Oprogramowanie
Javad GNSS NetView zapewnia interfejs dla różnych konfiguracji, monitorowania i funkcji
zarządzania dla odbiornika.” nie wynika jeszcze wniosek, że odbiornik nie może być
dostępny przez przeglądarkę Internet Explorer lub inną wskazaną, oraz by nie było
możliwości ustawienia za pomocą strony www parametrów pracy odbiornika oraz innych
wskazanych czynności.
(3) Nie podzielono także zarzutów sformułowanych w odwołaniu Geotronics Polska sp. z o.o.
w Krakowie, nakierowanych na wykazanie niezgodności z SIWZ oferty Leica Geosystems
sp. z o.o. w Warszawie.
I tak, zarzut niezaoferowania pamięci FLASH nie uwzględnia pełnej treści wymagań
postawionych w zał. nr 4a do SIWZ, gdzie mówi się o nie tylko o pamięci FLASH ale także,
że „pamięć odbiornika może być realizowana jako zamontowana w odbiorniku karta pamięci,
natomiast nie może być realizowana jako pamięć zewnętrzna [dysk zewnętrzny, pen drive]
podpięta do portu USB”. Z tak opisanych wymagań należy wywieść, że Zamawiający
dopuszczał wiele rozwiązań w zakresie pamięci, jeśli tylko nie będzie ona pamięcią
zewnętrzną [pen drive, dysk zewnętrzny], w tym pamięć na karcie USB. Stąd postawiony
zarzut, jako postawiony w oparciu o nieznajdujące oparcia w SIWZ rozumienie tego
dokumentu, nie zasługiwał na uwzględnienie.
(4) Nie potwierdził się również zarzut wskazujący na niezgodność oferty Leica Geosystems
sp. z o.o. w Warszawie z SIWZ w zakresie niezaoferowania absolutnej kalibracji centrum
fazowego dla modelu anteny wraz z kopułą przeciwśniegową umieszczoną w aktualnym
pliku kalibracji absolutnych IGS08.atx. Fakt skopiowania wymagań Zamawiającego nie
oznacza jeszcze niezgodności oferty z SIWZ ani – co wskazuje Odwołujący – braku
oświadczenia o zaoferowaniu anteny posiadającej wymaganą kalibrację. Powyższe wymaga
bowiem wyjaśnienia, do czego jednak nie zmierzają zarzuty odwołania.
(5) Podobnie należało ocenić zarzut odnoszący się do skopiowania przez Leica Geosystems
sp. z o.o. w Warszawie wymagań dotyczących anteny i jej końcówki – fakt skopiowania
wymagań nie jest równoznaczny z niezaoferowaniem wymaganego elementu ale z jego
niewłaściwym opisem, co podlega wyjaśnieniu, ale nie skutkuje automatycznym
odrzuceniem oferty.
(6) Nie potwierdził się też kolejny zarzut, wskazujący na niezgodność oferty Leica
Geosystems sp. z o.o. w Warszawie z SIWZ, w zakresie formularza technicznego dla
Wariantu 2 część A, gdzie Zamawiający – we wzorze formularza technicznego – wymagał,
by oferowany odbiornik śledził m.in. sygnał GLONASS: „L1, L2, L1 C/A, L1P, L2P.” Istotnie,
wykonawca Leica Geosystems sp. z o.o. w Warszawie spośród wymienionych sygnałów nie
podał sygnału L1P, wskazując w formularzu zapis, jaki był właściwy dla Wariantu 1, tj. bez
sygnału L1P.
Dostrzeżenia w tej mierze jednak wymaga, że dla oceny stawianych wymagań
znaczenie ma całokształt dokumentacji przygotowanej w postępowaniu, zaś jej niejasności,
a tym bardziej wewnętrzne sprzeczności, winny być rozstrzygane na korzyść wykonawców
[tak też: wyrok Sądu Okręgowego w 10 marca 2015 r. w spr. VIII Ca 76/15].
W analizowanej sprawie, Zamawiający, poza spornym załącznikiem 4a, który miał
służyć jako podstawa wypełnienia przez wykonawców formularza technicznego opracował
dokument, stanowiący Opis Przedmiotu Zamówienia – część I [załącznik nr 1a do SIWZ],
wspólny dla Wariantu A i Wariantu B, gdzie w pkt 2, dotyczącym śledzonych sygnałów,
w części odnoszącej się do sygnałów GLONASS podał następujące sygnały: „L1, L2, L1
C/A, L1P lub L2P”. W tej części SIWZ, stanowiącej o wymaganiach wobec przedmiotu
zamówienia, w obu Wariantach Zamawiający dopuścił więc alternatywnie śledzenie przez
antenę sygnału GLONASS L1P lub L2P. Powyższa niespójność między dwoma
dokumentami składającymi się na SIWZ: formularzem technicznym wg. zał. 4a oraz Opisem
Przedmiotu Zamówienia – część I [załącznik nr 1a do SIWZ], wymaga więc rozstrzygnięcia
wątpliwości na korzyść wykonawcy.
Tym samym, jeśli wykonawca Leica Geosystems sp. z o.o. w Warszawie dla
Wariantu 2 podał tylko sygnał L2P pomijając sygnał L1P, wobec rozbieżnych treści
wskazanych wyżej dokumentów składających się na SIWZ, należało powyższe rozstrzygnąć
na korzyść wykonawcy uznając, że takie działanie znajdowało umocowanie w treści
ogólnego dokumentu, dotyczącego obu wariantów, jakim jest Opis przedmiotu zamówienia.
Wobec powyższego należało uznać powyższy zarzut za niepotwierdzony.
(7) Nie potwierdził się także kolejny zarzut sformułowany w odwołaniu Geotroncs Polska sp.
z o.o. w Krakowie wobec oferty Leica Geosystems sp. z o.o. w Warszawie, a dotyczący
niezwrócenia się przez ten podmiot do Odwołującego z zapytaniem co do możliwości
nabycia wymaganych w postępowaniu licencji Trimble Pivot dla dostarczanych odbiorników.
Po pierwsze, podkreślenia wymaga, że jeśli Zamawiający nie stawia w tej mierze
szczególnych oczekiwań, wykonawca na etapie składania oferty nie ma obowiązku
wykazywania wobec Zamawiającego, ani tym bardziej wobec podmiotów trzecich, jakim jest
Odwołujący – autoryzowany przedstawiciel producenta licencji Trimble Pivot, tytułu
i przyrzeczenia nabycia przedmiotu dostawy.
Skoro w razie oferowania określonego przedmiotu mamy do czynienia
z oświadczeniem woli, zobowiązaniem się do spełnienia określonego świadczenia, w czasie,
miejscu i na warunkach określonych przez zamawiającego to samo zobowiązanie się do
świadczenia, jeśli w zakresie oferowanego przedmiotu koresponduje z wymaganiami
Zamawiającego, nie może być uznane za niezgodne z SIWZ w oparciu o przypuszczenia
i spekulacje, że wykonawca, w momencie zaktualizowania się obowiązku dostarczenia
przedmiotu, nie będzie posiadał stosownego tytułu do jego sprzedaży. Jeśli wykonawca
zobowiązuje się do spełnienia określonego świadczenia, i to świadczenie spełnia wymagania
zamawiającego, trudno zakładać niezgodność oferty z SIWZ. Nie mamy tu do czynienia ze
świadczeniem obiektywnie niemożliwym, i takiego też twierdzenia Odwołujący nie stawia.
Bez znaczenia dla oceny treści oferty przez pryzmat jej zgodności z SIWZ jest
rozważanie, w jaki sposób wykonawca uzyska możliwość nabycia spornych licencji
i przeniesienia ich na Zamawiającego: istotne jest, że w sposób prawnie skuteczny
zobowiązał się wobec Zamawiającego do dostarczenia takich licencji, a także że nie jest
obiektywnie niemożliwym ich uzyskanie i zaoferowanie Zamawiającemu na warunkach
wymaganych w treści SIWZ.
Po drugie, podkreślenia wymaga, że Odwołujący, zobowiązany na rozprawie do
wypowiedzenia się co do ewentualnych ograniczeń w sprzedaży spornych licencji podał
z pozycji autoryzowanego przedstawiciela, że nie ma takich ograniczeń i że każdy, kto
zwróci się z chęcią ich nabycia może je swobodnie pozyskać. Zresztą tego rodzaju
ograniczenia albo jakiekolwiek próby odmowy sprzedaży mogłyby być rozpatrywane
i kwalifikowane przez pryzmat nieuczciwych praktyk rynkowych.
Z powyższego wynika, że wykonawca Leica Geosystems sp. z o.o. w Warszawie, bez
problemów może nabyć licencje niezbędne dla wywiązania się z zobowiązania wynikającego
z przedmiotowego zamówienia.
Wobec powyższego, stawiany zarzut nie zasługuje na zrozumienie.
Reasumując, potwierdzenie zarzutu dotyczącego niewłaściwej oceny oferty złożonej
przez Leica Geosystems sp. z o.o. w Warszawie, osadzonego w treści art. 91 ust. 1 oraz art.
7 ustawy, determinowało uwzględnienie odwołania złożonego przez konsorcjum SmallGIS
i nakazanie Zamawiającemu unieważnienie czynności wyboru najkorzystniejszej oferty oraz
dokonanie ponownego badania i oceny ofert. Definitywne stwierdzenie niezgodności oferty
z SIWZ, w zakresie tych elementów oferty, które podlegają wyjaśnieniu jest przedwczesne
a sam wynik wyjaśnienia – dokonywanego w zakresie postawionych zarzutów – może być
przedmiotem analizy po jego dokonaniu [por.: wyrok TSUE z 8 maja 2014 r. w spr. C–161/13
Idrodinamica Purgo Velox].
Nie znalazły potwierdzenia dalsze zarzuty, wskazujące na niezgodności oferty
z SIWZ, skutkujące obowiązkiem odrzucenia oferty Leica Geosystems sp. z o.o.
w Warszawie a także zmierzające do wykazania podstawy wykluczenia w związku ze
złożeniem nieprawdziwych informacji, co skutkowało oddaleniem w tej mierze odwołania
konsorcjum SmallGIS.
Nie potwierdziły się natomiast zarzuty postawione w odwołaniu Geotronics Polska sp.
z o.o. w Krakowie, co powodowało oddalenie tego odwołania w całości.
Mając na uwadze powyższe, orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku postępowania – na
podstawie art. 192 ust. 9 i 10 Prawo zamówień publicznych oraz w oparciu o przepisy
§ 5 ust. 4 w zw. z § 3 pkt 2] rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r.
w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów
w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania [Dz.U. Nr 41 poz. 238].
Skład orzekający: