U 9/93
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
30
POSTANOWIENIE
Trybunału Konstytucyjnego
z dnia 10 sierpnia 1994 r.
(Sygn. U. 9/93)
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Przewodniczący sędzia TK: Ferdynand Rymarz
Sędziowie TK: Lech Garlicki
Błażej Wierzbowski – sprawozdawca
po rozpoznaniu w dniu 10 sierpnia 1994 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy z wniosku Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego o zbadanie zgodności przepisów § 6 ust. 4 i ust. 5 w części końcowej rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 21 lipca 1993 r. w sprawie określenia sposobu bezpieczeństwa i porządku publicznego podczas trwania imprez na drogach, warunków ich odbywania, trybu postępowania i organów właściwych w tych sprawach (Dz. U. Nr 73, poz. 345) z przepisami:
- art. 54 ust. 4 w związku z ust. 1 ustawy z dnia 1 lutego 1983 r. – Prawo o ruchu drogowym (tj. Dz. U. z 1992 r. Nr 11, poz. 41; zm.: z 1992 r. Nr 26, poz. 114),
- art. 2 ustawy z dnia 5 lipca 1990 r. – Prawo o zgromadzeniach (Dz. U. Nr 51, poz. 297),
- art. 16 § 1 Kodeksu postępowania administracyjnego,
- art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 22 marca 1990 r. o terenowych organach rządowej administracji ogólnej (Dz. U. Nr 21, poz. 123; zm.: z 1991 r. Nr 75, poz. 328),
- art. 1 i art. 83 przepisów konstytucyjnych, utrzymanych w mocy na podstawie art. 77 Ustawy Konstytucyjnej z dnia 17 października 1992 r. o wzajemnych stosunkach między władzą ustawodawczą i wykonawczą Rzeczypospolitej Polskiej oraz o samorządzie terytorialnym (Dz. U. Nr 84, poz. 426)
postanawia:
umorzyć postępowanie w sprawie na podstawie art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o Trybunale Konstytucyjnym (tj. Dz. U. z 1991 r. Nr 109, poz. 470; zm.: z 1993 r. Nr 47, poz. 213).
Uzasadnienie
Prezes Naczelnego Sądu Administracyjnego wniósł o zbadanie zgodności przepisów § 6 ust. 4 i ust. 5 w części końcowej rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 21 lipca 1993 r. w sprawie określenia sposobu zapewnienia bezpieczeństwa i porządku publicznego podczas trwania imprez na drogach, warunków ich odbywania, trybu postępowania i organów właściwych w tych sprawach (Dz. U. Nr 73, poz. 345) z przepisami:
- art. 54 ust. 4 w związku z ust. 1 ustawy z dnia 1 lutego 1983 r. – Prawo o ruchu drogowym (tj. Dz. U. z 1992 r. Nr 11, poz. 41 z późn. zm.),
- art. 2 ustawy z dnia 5 lipca 1990 r. – Prawo o zgromadzeniach (Dz. U. Nr 51, poz. 297),
- art. 16 § 1 Kodeksu postępowania administracyjnego,
- art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 22 marca 1990 r. o terenowych organach rządowej administracji ogólnej (Dz. U. Nr 21, poz. 123, zm.: z 1991 r. Nr 75, ust. 328),
- art. 1 i art. 83 przepisów konstytucyjnych, utrzymanych w mocy na podstawie art. 77 Ustawy Konstytucyjnej z dnia 17 października 1992 r. o wzajemnych stosunkach między władzą ustawodawczą i wykonawczą Rzeczypospolitej Polskiej oraz samorządzie terytorialnym (Dz. U. Nr 84, poz. 426).
Wnioskodawca twierdzi, że przepisy § 6 ust. 4 i ust. 1 in fine rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 21 lipca 1993 r. są niezgodne z powołanymi wyżej przepisami ustaw.
Zdaniem Wnioskodawcy uchylenie lub zmiana decyzji ostatecznej, którą jest zezwolenie właściwego organu na odbycie imprezy na drodze publicznej, może nastąpić w przypadkach przewidzianych w kodeksie postępowania administracyjnego (art. 16 § 1 k. p. a.), a odstępstwa od tej zasady może wprowadzić tylko ustawa. Odstępstwo od tej zasady dokonane w drodze rozporządzenia wykonawczego, bez upoważnienia ustawowego, jest wprowadzeniem do rozporządzenia MSW przepisu niezgodnego z przepisami ustawy – Prawo o ruchu drogowym. Wprowadzenie do zaskarżonego rozporządzenia przepisów § 6 ust. 4 i 5 in fine, dających możliwość pozbawienia organizatora imprezy jego praw wynikających z posiadanej decyzji godzi również wyraźnie w zasadę art. 1 przepisów konstytucyjnych.
Prokurator Generalny poparł stanowisko Wnioskodawcy i podzielił jego argumentację.
Minister Spraw Wewnętrznych uznał słuszność zarzutów zawartych we wniosku i na podstawie art. 54 ust. 4 ustawy z dnia 1 lutego 1983 r. – Prawo o ruchu drogowym (tj. Dz. U. z 1992 r. Nr 11, poz. 41 z późn. zm.) wydał rozporządzenie z dnia 5 lipca 1994 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie sposobu zapewnienia bezpieczeństwa i porządku publicznego podczas trwania imprez na drogach, warunków ich odbywania, trybu postępowania i organów właściwych w tych sprawach (Dz. U. Nr 82, poz. 380), w którym skreśla się kwestionowany ustęp 4 paragrafu 6, a ustęp 5 w części końcowej otrzymuje nowe brzmienie.
Trybunał Konstytucyjny podtrzymuje pogląd wyrażony w uzasadnieniu orzeczenia z dnia 11 kwietnia 1994 r. (K. 10/93) tej treści, że nie każde uchylenie lub zmiana przepisu powoduje utratę jego mocy obowiązującej. Utrata mocy obowiązującej przepisu prawa następuje w sytuacji, gdy nie może on być zastosowany. Taka właśnie sytuacja występuje w niniejszej sprawie w odniesieniu do zaskarżonego i obecnie uchylonego przepisu § 6 ust. 4 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 21 lipca 1993 r. Również przepis § 6 ust. 5 tego rozporządzenia w wersji, która była przedmiotem zaskarżenia, nie może być obecnie zastosowany.
Wobec utraty mocy obowiązującej przepisów, których dotyczy wniosek Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego, przed wydaniem orzeczenia przez Trybunał Konstytucyjny, postępowanie w sprawie należało umorzyć na podstawie art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o Trybunale Konstytucyjnym (tj. Dz. U. z 1991 r. Nr 109, poz. 470; zm.: z 1993 r. Nr 47, poz. 213).
POSTANOWIENIE
Trybunału Konstytucyjnego
z dnia 10 sierpnia 1994 r.
(Sygn. U. 9/93)
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Przewodniczący sędzia TK: Ferdynand Rymarz
Sędziowie TK: Lech Garlicki
Błażej Wierzbowski – sprawozdawca
po rozpoznaniu w dniu 10 sierpnia 1994 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy z wniosku Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego o zbadanie zgodności przepisów § 6 ust. 4 i ust. 5 w części końcowej rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 21 lipca 1993 r. w sprawie określenia sposobu bezpieczeństwa i porządku publicznego podczas trwania imprez na drogach, warunków ich odbywania, trybu postępowania i organów właściwych w tych sprawach (Dz. U. Nr 73, poz. 345) z przepisami:
- art. 54 ust. 4 w związku z ust. 1 ustawy z dnia 1 lutego 1983 r. – Prawo o ruchu drogowym (tj. Dz. U. z 1992 r. Nr 11, poz. 41; zm.: z 1992 r. Nr 26, poz. 114),
- art. 2 ustawy z dnia 5 lipca 1990 r. – Prawo o zgromadzeniach (Dz. U. Nr 51, poz. 297),
- art. 16 § 1 Kodeksu postępowania administracyjnego,
- art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 22 marca 1990 r. o terenowych organach rządowej administracji ogólnej (Dz. U. Nr 21, poz. 123; zm.: z 1991 r. Nr 75, poz. 328),
- art. 1 i art. 83 przepisów konstytucyjnych, utrzymanych w mocy na podstawie art. 77 Ustawy Konstytucyjnej z dnia 17 października 1992 r. o wzajemnych stosunkach między władzą ustawodawczą i wykonawczą Rzeczypospolitej Polskiej oraz o samorządzie terytorialnym (Dz. U. Nr 84, poz. 426)
postanawia:
umorzyć postępowanie w sprawie na podstawie art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o Trybunale Konstytucyjnym (tj. Dz. U. z 1991 r. Nr 109, poz. 470; zm.: z 1993 r. Nr 47, poz. 213).
Uzasadnienie
Prezes Naczelnego Sądu Administracyjnego wniósł o zbadanie zgodności przepisów § 6 ust. 4 i ust. 5 w części końcowej rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 21 lipca 1993 r. w sprawie określenia sposobu zapewnienia bezpieczeństwa i porządku publicznego podczas trwania imprez na drogach, warunków ich odbywania, trybu postępowania i organów właściwych w tych sprawach (Dz. U. Nr 73, poz. 345) z przepisami:
- art. 54 ust. 4 w związku z ust. 1 ustawy z dnia 1 lutego 1983 r. – Prawo o ruchu drogowym (tj. Dz. U. z 1992 r. Nr 11, poz. 41 z późn. zm.),
- art. 2 ustawy z dnia 5 lipca 1990 r. – Prawo o zgromadzeniach (Dz. U. Nr 51, poz. 297),
- art. 16 § 1 Kodeksu postępowania administracyjnego,
- art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 22 marca 1990 r. o terenowych organach rządowej administracji ogólnej (Dz. U. Nr 21, poz. 123, zm.: z 1991 r. Nr 75, ust. 328),
- art. 1 i art. 83 przepisów konstytucyjnych, utrzymanych w mocy na podstawie art. 77 Ustawy Konstytucyjnej z dnia 17 października 1992 r. o wzajemnych stosunkach między władzą ustawodawczą i wykonawczą Rzeczypospolitej Polskiej oraz samorządzie terytorialnym (Dz. U. Nr 84, poz. 426).
Wnioskodawca twierdzi, że przepisy § 6 ust. 4 i ust. 1 in fine rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 21 lipca 1993 r. są niezgodne z powołanymi wyżej przepisami ustaw.
Zdaniem Wnioskodawcy uchylenie lub zmiana decyzji ostatecznej, którą jest zezwolenie właściwego organu na odbycie imprezy na drodze publicznej, może nastąpić w przypadkach przewidzianych w kodeksie postępowania administracyjnego (art. 16 § 1 k. p. a.), a odstępstwa od tej zasady może wprowadzić tylko ustawa. Odstępstwo od tej zasady dokonane w drodze rozporządzenia wykonawczego, bez upoważnienia ustawowego, jest wprowadzeniem do rozporządzenia MSW przepisu niezgodnego z przepisami ustawy – Prawo o ruchu drogowym. Wprowadzenie do zaskarżonego rozporządzenia przepisów § 6 ust. 4 i 5 in fine, dających możliwość pozbawienia organizatora imprezy jego praw wynikających z posiadanej decyzji godzi również wyraźnie w zasadę art. 1 przepisów konstytucyjnych.
Prokurator Generalny poparł stanowisko Wnioskodawcy i podzielił jego argumentację.
Minister Spraw Wewnętrznych uznał słuszność zarzutów zawartych we wniosku i na podstawie art. 54 ust. 4 ustawy z dnia 1 lutego 1983 r. – Prawo o ruchu drogowym (tj. Dz. U. z 1992 r. Nr 11, poz. 41 z późn. zm.) wydał rozporządzenie z dnia 5 lipca 1994 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie sposobu zapewnienia bezpieczeństwa i porządku publicznego podczas trwania imprez na drogach, warunków ich odbywania, trybu postępowania i organów właściwych w tych sprawach (Dz. U. Nr 82, poz. 380), w którym skreśla się kwestionowany ustęp 4 paragrafu 6, a ustęp 5 w części końcowej otrzymuje nowe brzmienie.
Trybunał Konstytucyjny podtrzymuje pogląd wyrażony w uzasadnieniu orzeczenia z dnia 11 kwietnia 1994 r. (K. 10/93) tej treści, że nie każde uchylenie lub zmiana przepisu powoduje utratę jego mocy obowiązującej. Utrata mocy obowiązującej przepisu prawa następuje w sytuacji, gdy nie może on być zastosowany. Taka właśnie sytuacja występuje w niniejszej sprawie w odniesieniu do zaskarżonego i obecnie uchylonego przepisu § 6 ust. 4 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 21 lipca 1993 r. Również przepis § 6 ust. 5 tego rozporządzenia w wersji, która była przedmiotem zaskarżenia, nie może być obecnie zastosowany.
Wobec utraty mocy obowiązującej przepisów, których dotyczy wniosek Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego, przed wydaniem orzeczenia przez Trybunał Konstytucyjny, postępowanie w sprawie należało umorzyć na podstawie art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o Trybunale Konstytucyjnym (tj. Dz. U. z 1991 r. Nr 109, poz. 470; zm.: z 1993 r. Nr 47, poz. 213).