Sygn. akt IV Ca 939/15
Dnia 25 lutego 2016 r.
Sąd Okręgowy w Płocku IV Wydział Cywilny - Odwoławczy
w składzie następującym :
Przewodniczący: SSO Małgorzata Szeromska
Sędziowie: SSO Wacław Banasik (spr.)
SSO Renata Wanecka
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 25 lutego 2016r. w P.
sprawy z wniosku Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w W.
z udziałem K. F.
o zmianę wierzyciela hipotecznego
na skutek apelacji uczestniczki postępowania
od postanowienia Sądu Rejonowego w Mławie z dnia 2 listopada 2015 r.
sygn. akt Dz Kw 3310/15
postanawia:
1. oddalić apelację;
2. oddalić wniosek Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w W. o zasądzenie od K. F. kosztów postępowania apelacyjnego.
IV Ca 939/15
Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w W. wystąpiła z wnioskiem o zmianę w księdze wieczystej (...) wierzyciela hipotecznego hipoteki zabezpieczającej kredyt ze środków Funduszu Restrukturyzacji i Oddłużenia Rolnictwa w kwocie 30.046,16 zł z odsetkami 5% w stosunku rocznym ze Skarbu Państwa na Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.
Referendarz Sądowy Sądu Rejonowego w Mławie wpisem z dnia 8 października 2015 r. w sprawie Dz.Kw. 2940/15 wniosek ten uwzględnił.
Na skutek złożenia skargi na wpis referendarza przez uczestniczkę postępowania K. F. Sąd Rejonowy w Mławie postanowieniem z dnia 2 listopada 2015 r. w sprawie Dz.Kw. 3310/15 zaskarżony wpis utrzymał w mocy.
W ocenie Sądu Rejonowego wniosek wierzyciela jest zasadny, a wpis referendarza został dokonany prawidłowo.
Zgodnie z art. 12 ustawy z dnia 29.12.1993 r. o utworzeniu Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w W. (j.t. Dz.U.2005.31.264 ) z dniem wejścia w życie niniejszej ustawy do Agencji przechodzą środki finansowe i inne mienie dotychczasowego Funduszu Restrukturyzacji i Oddłużenia Rolnictwa oraz zobowiązania i wierzytelności finansowe tego Funduszu ( ust.l). Agencja przejmuje zobowiązania i wierzytelności powstałe z tytułu zwrotnej pomocy budżetowej udzielonej przez ministra właściwego do spraw rozwoju wsi, przed powstaniem Funduszu Restrukturyzacji i Oddłużenia Rolnictwa, na restrukturyzację i modernizację rolnictwa oraz jego otoczenia (ust.2).
Z kolei stosownie do art. 39 ust. l obecnie obowiązującej ustawy z dnia 9 maja 2008 r. o Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (j.t. Dz.U.2014.1438 ) Agencja prowadzi sprawy przejęte od Funduszu Restrukturyzacji i Oddłużenia Rolnictwa w zakresie zobowiązań i wierzytelności finansowych tego Funduszu.
Mając powyższe na uwadze - w tym przepis art. 626 8 § l , 2 k.p.c. – Sąd I instancji uznał, że zaskarżony wpis został dokonany prawidłowo. Przepis prawa może stanowić podstawę wpisu do księgi wieczystej , gdy stwierdza nabycie ex legę prawa podlegającemu ujawnieniu w księdze wieczystej, bez ustawowego wymagania poświadczenia tego nabycia ( por. postanowienie SN z dnia 24.06.1997 r., II CKN 216/97 , OSNC 1998, nr l, poz.7; uchwała SN z dnia 07.05.2009 r., III CZP 15/09; postanowienie SN z dnia 24 czerwca 1997 r., II CKN 216/97 ,OSNC 1998, nr l, póz. 7; postanowienie SN z dnia 23.05.2002 r., IV CKN 1092/00 OSNC 2003/9/122, Biul.SN 2003/1/9).
Apelację od tego postanowienia złożyła uczestniczka K. F.. Zarzuciła ona Sądowi Rejonowemu naruszenie przepisu art. 39 ust 1 ustawy z dnia 9.05.2008 r. o Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1438 ze zm.) poprzez błędne przyjęcie, że przepis ten stanowi podstawę do dokonania zaskarżonego wpisu, co nie wynika z jego treści. Apelująca wniosła o zmianę zaskarżonego postanowienia poprzez oddalenie wniosku o dokonanie wpisu, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Apelacja nie jest zasadna. Zawarty w niej zarzut naruszenia przepisu prawa materialnego jest chybiony. Z dokumentów znajdujących się w aktach księgi wieczystej wynika , że wpis hipoteki w kwocie 300.461.600 starych zł na rzecz Skarbu Państwa nastąpił w dniu 12 sierpnia 1993 r. w związku z zawarciem umowy przez bank działający w imieniu i na rzecz Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej reprezentującego Skarb Państwa z K. F. o spłatę zrestrukturyzowanego długu. Na podstawie art. 12 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 29 grudnia 1993 r. o utworzeniu Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (jedn. tekst Dz. U. z 2005 r. Nr 31, poz. 264 ze zm., dalej jako ustawa z 1993 r.), do Agencji tej przeszły środki finansowe i inne mienie dotychczasowego Funduszu Restrukturyzacji i Oddłużenia Rolnictwa oraz zobowiązania i wierzytelności tego Funduszu, a także Agencja przejęła zobowiązania i wierzytelności powstałe z tytułu zwrotnej pomocy budżetowej udzielonej przez ministra właściwego do spraw rozwoju wsi, przed powstaniem Funduszu Restrukturyzacji i Oddłużenia Rolnictwa, na restrukturyzację i modernizację rolnictwa oraz jego otoczenia. Trudno zatem o wyraźniejsze wskazanie woli ustawodawcy co do następstwa prawnego powstałej Agencji w stosunku do ogółu zobowiązań i wierzytelności dotychczasowego Funduszu, czy też wierzytelności wynikających z umów zawieranych z będącym dysponentem środków Skarbu Państwa Ministrem Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej. Z treści wyżej wskazanego przepisu wynika zatem, że wszelkie zobowiązania i wierzytelności powstałe z tytułu zwrotnej pomocy budżetowej udzielonej przez ministra właściwego do spraw rozwoju wsi, na restrukturyzację i modernizację rolnictwa oraz jego otoczenia, a także wszelkie wierzytelności przysługujące Funduszowi na podstawie zawartych z nim umów przeszły na rzecz Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, tym bardziej, jeśli wierzytelności te mają źródło w środkach Skarbu Państwa. Wnioski takie wypływają z przywołanego przez apelująca wyroku Sądu Najwyższego z dnia 12 stycznia 2011 r. I CSK 161/10. Ponieważ restrukturyzacja długu uczestniczki postępowania nastąpiła w okresie obowiązywania rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 11.06.1992 r. w sprawie zasad funkcjonowania oraz źródeł zasilania Funduszu Restrukturyzacji i Oddłużenia Rolnictwa, środki na ten cel pochodziły z owego funduszu celowego. Nie ma żadnych podstaw do kwestionowania przeznaczenia na restrukturyzację długu uczestniczki postepowania środków Skarbu Państwa. Uzasadnionym jest więc stwierdzenie, że z dniem powstania wnioskodawca Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa przejęła od Skarbu Państwa wierzytelność zabezpieczoną hipoteką, co daje podstawy do dokonania zmian wpisu wierzyciela w księdze wieczystej. Ustawodawca podobnie brzmiący do wyżej wskazanego art. 12 przepis wprowadził do ustawy z dnia 9 maja 2008 r. o Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa i jest nim art. 39. Ponieważ przejście zobowiązań i wierzytelności nastąpiło już pod rządami wcześniej obowiązującej ustawy, zmiana redakcyjna przepisu art. 39 ustawy z dnia 9 maja 2008 r. o Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, na co powołuje się apelująca, nie ma znaczenia dla rozpoznania sprawy.
Mając powyższe na względzie Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację. Orzeczenie o kosztach postepowania w II instancji znajduje oparcie w art. 102 k.p.c. Uczestniczka postepowania utrzymuje się z niewielkiej emerytury, mając przy tym wielotysięczne zobowiązania wobec wnioskodawcy.