Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 grudnia 2015r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Elżbieta Wojtczuk

po rozpoznaniu w dniu 11 grudnia 2015r. w Siedlcach na rozprawie

odwołania A. S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z dnia 3 lutego 2015 r. Nr (...) (znak: (...))

w sprawie A. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z udziałem zainteresowanego P.H.U. (...) w S.

o ustalenie podlegania ubezpieczeniom społecznym

zmienia zaskarżoną decyzję i ustala, że A. S. jako osoba współpracująca z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą u płatnika składek P.H.U. (...) w S. podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu od dnia 1.09.2014 r.

Sygn. akt IV U 275/15

UZASADNIENIE

Decyzją nr (...) z dnia 3 lutego 2015 r. znak: (...)organ rentowy na podstawie art. 83 ust. 1 pkt 1, w zw. z art. 6 ust. 1 pkt 5, art. 13 ust.5,art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych stwierdził, że A. S. jako osoba współpracująca z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą u płatnika składek P.H.U. (...) nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu od 1 września 2014 r. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że A. S. pomagała K. S. w prowadzeniu działalności gospodarczej okazjonalnie i czyniła to w ramach obowiązku małżonki do wzajemnej pomocy oraz współdziałania dla dobra rodziny. Wskazano również, że samo zgłoszenie A. S. do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych jako osoby współpracującej i dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego w niedługim czasie przed zbliżającym się porodem, nie świadczy o faktycznym rozpoczęciu i stałym wykonywaniu współpracy przy prowadzonej przez małżonka K. S. pozarolniczej działalności gospodarczej. Powyższe w ocenie organu rentowego było podyktowane chęcią uzyskania przez w/w ochrony ubezpieczeniowej i uzyskania przez nią prawa do zasiłku chorobowego.

Odwołanie od powyższej decyzji wniosła ubezpieczona A. S. zaskarżając ją w całości i wnosząc o zmianę zaskarżonej decyzji poprzez ustalenie, że podlega od 1 września 2014 r. obowiązkowy ubezpieczeniom społecznym: emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu jako osoba współpracującą z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą u płatnika składek – P.H.U. (...). W uzasadnieniu odwołania ubezpieczona wskazała, że ustalenia organu rentowego są dowolne i błędne, gdyż faktycznie wykonywane przez nią czynności nie były wykonywane okazjonalnie, jej współpraca miała charakter stały i praca wykonywana przez nią miała istotne znaczenie dla działalności gospodarczej męża (odwołanie k.2-5).

W odpowiedzi na odwołania organ rentowy wniósł o jego oddalenie powołując się na przepisy prawa i uzasadnienie zawarte w zaskarżonej decyzji i wnosił o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych (odpowiedź organu rentowego na odwołanie k.6-8).

Sąd ustalił, co następuje:

K. S. od listopada 2011 r. W ramach tej działalności prowadzi komis samochodowy, świadczy usługi wulkanizacyjne, a od wiosny (kwiecień, maj) 2014 r. prowadzi również sklep spożywczy. Od początku istnienia sklepu spożywczego zatrudniał osobę na stanowisku sprzedawcy i sam wykonywał również pracę na tym stanowisku i zaopatrywał sklep w towar. W tamtym czasie małżonkowie S. mieli jedno dziecko, które od 1 września 2014 r. poszło do przedszkola. A. S. była wówczas z drugim dzieckiem w zaawansowanej ciąży. Czuła się jednak bardzo dobrze, aż do rozwiązania i postanowiła pomóc mężowi w prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. Ze względu na specyfikę działalności męża K. S. od dnia 1 września 2014 r. rozpoczęła ona współpracę w nim polegającą na prowadzeniu sklepu spożywczego, który powstał na wiosnę 2014 r. A. S. codziennie przychodziła do sklepu spożywczego i wykonywała pracę sprzedawcy na zmianę z zatrudnioną w sklepie sprzedawczynią, zajmowała się zaopatrzeniem sklepu w potrzebne artykuły i w tym celu jeździła co dziennie, albo co drugi dzień do trzech hurtowni po towar, zajmowała się fakturami, rozładowywaniem towaru, rozkładaniem go na półki, obsługą klientów. A. S. sama podejmowała decyzje dotyczące tego w jaki towar należy zaopatrzyć sklep prowadzony w ramach działalności męża. Dzięki zaangażowaniu się A. S. w działalność gospodarczą, jej mąż mógł zająć się z większym zaangażowaniem niż dotychczas komisem i warsztatem wulkanizacyjnym, oraz miał więcej czasu dla rodziny. A. S. współpracowała przy prowadzeniu działalności gospodarczej męża do czasu rozwiązania tj. do 23 listopada 2014 r. Dzięki pracy A. S. nie istniała potrzeba zatrudnienia do pracy w sklepie jeszcze jednej sprzedawczyni, a duże zaangażowanie w dobre funkcjonowanie sklepu i jego zaopatrzenie zwiększyło dochody małżonków. A. S. i K. S. prowadzą wspólne gospodarstwo domowe, wspólnie mieszkają, wychowuje dwoje dzieci, podejmują wspólne decyzje dotyczące istotnych spraw rodziny i prowadzonej przez K. S. działalności gospodarczej (zeznania ubezpieczonej i zainteresowanego 14v-15v, zeznania świadków: E. B. k.18v, A. G. k.18v-19).

Powyższy stan faktyczny został ustalony na podstawie całokształtu materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie, obdarzonego przez Sąd wiarygodnością.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie jest zasadne i zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 8 ust. 11 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych za osobę współpracującą z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność gospodarczą oraz zleceniobiorcami, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4 i 5, uważa się małżonka, dzieci własne, dzieci drugiego małżonka i dzieci przysposobione, rodziców, macochę i ojczyma oraz osoby przysposabiające, jeżeli pozostają z nimi we wspólnym gospodarstwie domowym i współpracują przy prowadzeniu tej działalności lub wykonywaniu umowy agencyjnej lub umowy zlecenia.

Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 20 maja 2008 r. w sprawie II UK 286/07 stwierdził, że współpracą przy prowadzeniu działalności gospodarczej powodującej obowiązek ubezpieczenia społecznego jest pomoc udzielona przedsiębiorcy przez jego małżonka, która ma charakter stały i bez której stanowiące majątek wspólny małżonków dochody z tej działalności nie osiągnęłyby takiego pułapu, jaki zapewnia ich współdziałanie przy tym przedsięwzięciu. Sąd Najwyższy wskazał również, że okazjonalna pomoc, jaką świadczy osobie prowadzącej działalność gospodarczą w tej działalności jego małżonek, prowadzący z nim wspólne gospodarstwo domowe, stanowi konsekwencję obowiązku małżonków do wzajemnej pomocy oraz współdziałania dla dobra rodziny wynikający z kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.

Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z dnia 30 września 2013 r., III AUa 2274/12, LEX nr 1416382 stwierdził, że cechą konstytutywną pojęcia "współpraca przy prowadzeniu pozarolniczej działalności" w rozumieniu art. 8 ust. 11 u.s.u.s. jest istotny dla działalności gospodarczej ciężar gatunkowy działań współpracownika, które to działania nie mogą mieć charakteru wtórnego. Przedmiotowe działania muszą jednocześnie pozostawać w bezpośrednim związku z przedmiotem podjętej działalności oraz muszą charakteryzować się pewną systematycznością, stabilnością i zorganizowaniem, nadto muszą obejmować znaczący czas i częstotliwość.

W niniejszej sprawie sporna pozostawała jedynie okoliczność, czy A. S. współpracowała przy prowadzeniu pozarolniczej działalności gospodarczej męża K. S.. Pozostałe okoliczności wyczerpujące definicję osoby współpracującej nie były kwestionowane przez organ rentowy tj. bezsporne pozostawało, że A. S. jej małżonką K. S. i że prowadzi z nim wspólne gospodarstwo domowe.

W okolicznościach niniejszej sprawy zebrany w sprawie materiał dowodowy w postaci zeznań świadków: E. B., A. G. i zainteresowanego K. S. wykazał, iż A. S. współpracowała w prowadzeniu pozarolniczej działalności gospodarczej męża K. S.. Wymienieni świadkowie wskazali na charakter tej współpracy, jej stałość i istotne znaczenie dla funkcjonowania sklepu spożywczego prowadzonego przez zainteresowanego w S.. Świadkowie to osoby zatrudnione przez K. S. na stanowisku sprzedawców w tym sklepie i zeznali konsekwentnie, iż A. S. od 1 września 2014 r. codziennie procowała w tym sklepie obsługując klientów, przywożąc towar z hurtowni, rozładowując go, rozkładając na półki, zajmując się fakturami z hurtowni, podejmując decyzję odnośnie tego o jaki asortyment zwiększyć zaopatrzenie sklepu. Świadkowie traktowali A. S. jak swojego szefa. Dzięki stałej pracy A. S. K. S. mógł zająć się pozostałym profilem prowadzonej działalności gospodarczej. A. S. zaś mogła podjąć się stałej współpracy przy prowadzeniu działalności gospodarczej męża od 1 września 2014 r., bo od tego dnia jej pierwsze dziecko zaczęło chodzić do przedszkola, a więc miała czas na wykonywanie w/w czynności. Odnośnie braku zdecydowanego wzrostu dochodów z prowadzonej działalności od dnia 1 września 2014 r., to należy wskazać, iż z księgi przychodów i rozchodów za okres od 01.01.2014 do 30.11.2014 r. (k.28 akt organu rentowego) wynika, iż obroty z prowadzonej działalności były dość duże, wartość sprzedanych towarów wyniosła w tym okresie 370 979,30 zł, a w miesiącach wrzesień – listopad 2014 r. wahała się w podobnych granicach jak w miesiącach wcześniejszych. Należy mieć jednak na uwadze, że w przypadku prowadzenia sklepu, czy komisu samochodowego o dochodach z prowadzonej działalności decyduje popyt na określone towary w tym przypadku na używane samochody, a w przypadku sklepu ilość klientów w danym miesiącu. Z samego faktu, że od 1 września 2014 r. nie nastąpił istotny wzrost dochodów K. S. z prowadzonej działalności gospodarczej nie można wyciągać wniosku, iż ubezpieczona nie współpracowała przy prowadzeniu tej działalności z mężem. A. S. czyniła starania, aby sklep spożywczy funkcjonował prawidłowo, był prawidłowo zaopatrzony w towary, na które jest zapotrzebowanie, oraz aby był otwarty w dogodnych dla klientów godzinach tj. od 6.00 do 20.00 i w tym celu jeździła po zaopatrzenie i obsługiwała klientów na zamiany z ekspedientkami. Należy stwierdzić, również iż brak było podstaw do stwierdzenia, jakiego dokonał organ rentowy w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji, iż ta współpraca nie była faktycznie wykonywana, a celem zgłoszenia ubezpieczonej do ubezpieczeń społecznych i dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego jako osoby współpracującej było uzyskanie zasiłku macierzyńskiego z ubezpieczenia chorobowego. Powyższe stwierdzenie organu rentowego nie zostało poparte żadnymi dowodami i pozostaje w sprzeczności z faktami ustalonymi przez sąd w niniejszym procesie. Należy również wskazać, iż organ rentowy reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika w toku procesu, nie zgłosił żadnych wniosków dowodowych na okoliczność braku współpracy ubezpieczonej w prowadzeniu działalności gospodarczej męża.

Sąd obdarzył wiarygodnością przeprowadzone dowody z zeznań świadków i stron procesu. Wskazane dowody są spójne, logiczne i dają pełny obraz pracy wykonywanej przez A. S. w ramach współpracy przy prowadzeniu pozarolniczej działalności gospodarczej przez jej męża.

Podsumowując Sąd uznał, że ubezpieczona spełnia wszystkie przesłanki do uznania jej za osobę współpracującą w rozumieniu art. 8 ust. 11 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 kpc zmienił zaskarżoną decyzję orzekając jak w sentencji wyroku.