Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI GC 107/15/3

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 stycznia 2016 r.

Sąd Rejonowy w Tychach Wydział VI Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Jolanta Brzęk

Protokolant: st. sekr. sądowy Aleksandra Nyga

po rozpoznaniu w dniu 14 stycznia 2016 r. w Tychach

na rozprawie

sprawy z powództwa: M. K.

przeciwko: (...) S.A. w W.

o zapłatę

1)  zasądza od pozwanego (...) S.A. w W. na rzecz powoda M. K. kwotę 4 525,40 zł (cztery tysiące pięćset dwadzieścia pięć złotych czterdzieści groszy) z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 1 kwietnia 2014 r. do dnia zapłaty;

2)  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 994,52 zł (dziewięćset dziewięćdziesiąt cztery złote pięćdziesiąt dwa grosze) tytułem zwrotu kosztów procesu.

SSR Jolanta Brzęk

Sygn. akt VI GC 107/15/3

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 24 listopada 2014 roku (data stempla pocztowego) powód M. K. wniósł o zasądzenie od pozwanej (...) S.A. w W. kwoty 4 525,40 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 1 kwietnia 2014 roku do dnia zapłaty i kosztami postępowania.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że wskutek zdarzenia z dnia 28 lutego 2014 r., za które odpowiedzialność ponosi pozwane towarzystwo, uległ uszkodzeniu samochód marki O. (...) o numerze rejestracyjnym (...) należący do poszkodowanego R. C.. W dacie wypadku pojazd, którym kierował sprawca szkody, łączyła z pozwaną umowa ubezpieczenia OC. Po przeprowadzeniu przez pozwaną postępowania likwidacyjnego uznała ona, co do zasady swoją odpowiedzialność za szkodę, wypłacając odszkodowanie łącznie w kwocie 2495,49 zł, w tym kwotę 1 757,49 zł z tyt. naprawy uszkodzonego samochodu oraz kwotę 738,00 zł z tyt. wynajmu samochodu zastępczego. Pozwana zweryfikowała dostarczoną przez powoda fakturę VAT nr (...) wystawioną na kwotę 6 282,89 zł brutto, obniżając wskazane na fakturze stawki za roboczogodzinę prac lakierniczych oraz związanych z demontażem i montażem części. Ponadto pozwana zweryfikowała koszt użytych do naprawy części pojazdu poprzez obniżenie cen poszczególnych części. W związku z brakiem pełnego odszkodowania powód wezwał pozwaną do zapłaty. Pozwana jednak nie zapłaciła. Powód ponadto wskazał, iż w drodze umowy cesji wierzytelności nabył przedmiotową wierzytelność od poszkodowanego R. C.

W dniu 4 grudnia 2014 roku Sąd Rejonowy w Tychach Wydział VI Gospodarczy wydał w sprawie VI GNc 321/14/5 nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym.

W przepisanym terminie pozwana (...) S.A. w W. wniosła sprzeciw od nakazu zapłaty zaskarżając go w całości, wnosząc o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów postępowania.

W uzasadnieniu pozwana podniosła, że wypłacona w postępowaniu likwidacyjnym kwota w wysokości 1 757,49 zł tyt. odszkodowania za koszty naprawy wystarczyła do wykonania naprawy przywracającej pojazd do stanu sprzed szkody. Pozwana podniosła, że naprawa nie wymagała użycia nowych części oryginalnych. Pozwana podtrzymała również, że adekwatną stawką za roboczogodzinę prac blacharskich i lakierniczych była stawka 80,00 zł. W ocenie pozwanej stawki przyjęte przez powoda były zawyżone.

Postanowieniem z dnia 23 czerwca 2015 roku Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego sądowego z zakresu motoryzacji na okoliczność: ustalenia kosztów naprawy samochodu poszkodowanego, koniecznej do dokonania w związku ze zdarzeniem z dnia 28 lutego 2014 r., przy założeniu wymiany uszkodzonych części na nowe, oryginalne przy uwzględnieniu zasadnych stawek za prace blacharsko lakiernicze w warsztacie powoda, biorąc pod uwagę poziom wyposażenia warsztatu powoda i technologię przeprowadzonych w nim napraw.

Sąd ustalił, co następuje:

Bezspornym jest, że w dniu 28 lutego 2014 roku samochód osobowy marki O. (...) o numerze rejestracyjnym (...), który stanowi własność R. C. uległ uszkodzeniu w wyniku kolizji drogowej. Ubezpieczycielem od odpowiedzialności cywilnej sprawcy kolizji drogowej była pozwana. Poza sporem jest również, że poszkodowany zdecydował się na naprawę samochodu w warsztacie należącym do powoda. Powód po wykonaniu naprawy wystawił fakturę VAT nr (...) z dnia 28 marca 2014 r. na łączną kwotę 6 282,89 zł. Poza sporem jest również fakt, iż pozwana po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego uznała roszczenie powoda, co do zasady i przyznała odszkodowanie w kwocie 2 495,49 zł, w tym kwotę 1 757,49 zł z tyt. naprawy uszkodzonego samochodu oraz kwotę 738,00 zł z tyt. wynajmu samochodu zastępczego. Poza sporem był również fakt, że poszkodowany nie był płatnikiem podatku VAT oraz dokonana pomiędzy powodem a poszkodowanym cesja wierzytelności. Przedmiotem sporu był uzasadniony koszt naprawy uszkodzonego pojazdu.

Dowód: kopia akt szkodowych (k.74-144), decyzja (...) (k.8), potwierdzenia przelewów (k.9,10), kosztorys (k.11-13), faktura (k.14, 16), cesja (k.15), kalkulacja (k.17-22), faktura (k.23), kalkulacja (24-29), decyzja rzeczoznawców (k.30), decyzja (k.33-34), wezwanie do zapłaty (k.31-32).

Pismem z dnia 17 września 2014 r. powód wezwał pozwaną do zapłaty kwoty 4 525,40 zł. Pozwana odmówiła

Dowód: wezwanie do zapłaty (31), pismo pozwanej (k.33-34).

Uzasadniony koszt naprawy samochodu O. (...) o numerze rejestracyjnym (...) - należący do poszkodowanego R. C. wyniósł kwotę 6 282,89 zł brutto. Przyjęte przez powoda stawki, tj. w kwocie 140,00 zł za roboczogodzinę prac lakierniczych oraz w kwocie 120,00 zł za roboczogodzinę prac blacharskich były adekwatne do poziomu wyposażenia technologii warsztatu oraz stawek stosowanych przez inne zakłady naprawcze (o podobnym poziomie wyposażenia) trudniące się tego typu działalnością.

Dowód: opinia biegłego sądowego M. D. (k.166-170), ustna uzupełniająca opinia biegłego sądowego M. D. (k.196-197), kalkulacja (k.17-22), faktura VAT (k.16), decyzja, co do kwalifikacji firmy powoda (k.30)

Powyższe ustalenia poczynione zostały w oparciu o powołane dowody z dokumentów, które Sąd uznał za wiarygodne w całości. Należy podkreślić, że powołana dokumentacja, pomimo iż pochodziła z różnych źródeł przedstawiała spójny obraz przebiegu wydarzeń, który był prawdopodobny w świetle zasad logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego.

Sąd dokonał ustaleń faktycznych przede wszystkim w oparciu o treść pisemnej oraz ustnej uzupełniającej opinii biegłego sądowego M. D. uznając, iż wnioski z obu opinii są rzetelne, logiczne i odpowiedziały na przedstawione biegłemu zagadnienia.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo wytoczone w niniejszej sprawie przez M. K. przeciwko (...) S.A. w W. zasługiwało na uwzględnienie w całości.

W myśl art. 361 § 1 i 2 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Przesłankami odpowiedzialności jest łączne wykazanie trzech przesłanek: zachowanie sprawcy szkody, powstanie szkody w majątku poszkodowanego oraz adekwatny związek przyczynowy pomiędzy zachowaniem a szkodą. W przedmiotowej sprawie bezspornym było, że doszło do wypadku objętego umową ubezpieczenia w okresie ochrony ubezpieczeniowej oraz że pomiędzy tym zdarzeniem, a zaistniałą szkodą istnieje związek przyczynowo-skutkowy.

Zgodnie z art. 822 §1 k.c., przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem, których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na rzecz której została zawarta umowa ubezpieczenia. Przy tym §4 cytowanego przepisu przewiduje, że uprawniony do odszkodowania może dochodzić roszczenia bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń. W przedmiotowej sprawie nie było przedmiotem sporu, że doszło do zdarzenia objętego ochroną ubezpieczeniową, skutkującego obowiązkiem wypłaty przez pozwaną odszkodowania. Spornym natomiast pomiędzy stronami był uzasadniony koszt naprawy uszkodzonego pojazdu.

Zdaniem Sądu brak jest podstaw do uwzględnienia stanowiska strony pozwanej dotyczącego obniżenia należnego odszkodowana z uwagi na redukcję stawek roboczogodzin warsztatu naprawczego oraz części naprawczych. Należy wskazać, że szkoda może zostać naprawiona w drodze restytucji, gdy w wyniku prac naprawczych uszkodzony przedmiot doprowadzony zostaje do stanu technicznej używalności odpowiadającej stanowi przed uszkodzeniem. Zgodnie z zasadą pełnej kompensaty poniesionej szkody (art. 361 §2 k. c.) poszkodowany może domagać się od podmiotu odpowiedzialnego odszkodowania obejmującego poniesione koszty wspomnianych prac naprawczych. Nie można w tej sytuacji przyjąć, że poszkodowany może domagać się jakichkolwiek poniesionych kosztów prac naprawczych. Z oczywistych względów nie mogą to być koszty prac naprawczych, które służyły do poprawienia standardu uszkodzonego przedmiotu, a więc do podniesienia jego stanu technicznego w porównaniu ze stanem przed wyrządzeniem szkody, nawet wówczas, gdy ubezpieczyciel nie kwestionował przedmiotowego zakresu naprawy ani jej metody.

Również w sytuacji, w której koszty naprawy poniesione zostały jedynie w celu przywrócenia istniejącego przed uszkodzeniem stanu używalności przedmiotu, powstaje potrzeba odpowiedniej selekcji takich kosztów i ich odpowiedniej weryfikacji na podstawie zobiektywizowanych kryteriów (wyrok Sądu Najwyższego z 13 czerwca 2003 roku, III CZP 32/03). W wypadku uszkodzenia rzeczy w stopniu umożliwiającym przywrócenie jej do stanu poprzedniego osoba odpowiedzialna za szkodę obowiązana jest zwrócić poszkodowanemu wszelkie celowe, ekonomicznie uzasadnione wydatki, poniesione w celu przywrócenia stanu poprzedniego, do których wydatków należy zaliczyć także koszt nowych części i innych materiałów, jeżeli ich użycie było niezbędne do naprawienia uszkodzonej rzeczy (wyrok Sądu Najwyższego z 1 września 1970 roku., II CR 371/70, wyrok Sądu Najwyższego z 20 lutego 2002 roku, V CKN 903/00). Świadczenie zobowiązanego polegające na przywróceniu stanu poprzedniego lub zapłaceniu kwoty odpowiadającej wartości takiego przywrócenia (kosztów naprawy uszkodzonego przedmiotu) nie powinno przekraczać kosztów celowych, ekonomicznie uzasadnionych (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 października 1972 r., II CR 425/72, wyrok Sądu Najwyższego z 3 lutego 1971 roku, III CRN 450/70) Za "niezbędne" koszty naprawy należy uznać takie koszty, które zostały poniesione w wyniku przywrócenia uszkodzonego przedmiotu do stanu jego technicznej używalności istniejącej przed wyrządzeniem szkody przy zastosowaniu technologicznej metody odpowiadającej rodzajowi uszkodzeń. Kosztami natomiast "ekonomicznie uzasadnionymi" są koszty ustalone według cen, którymi posługuje się wybrany przez poszkodowanego podmiot dokonujący naprawy. Nie ma przy tym znaczenia fakt, że ceny stosowane przez wybrany podmiot odbiegają (są wyższe) od cen przeciętnych dla określonej kategorii usług naprawczych na rynku. Jeżeli nie kwestionuje się uprawnienia do wyboru przez poszkodowanego podmiotu mającego dokonać naprawy, miarodajne w tym zakresie powinny być ceny stosowane właśnie przez ten podmiot. Przyjęcie cen przeciętnych dla określenia wysokości przysługującego poszkodowanemu odszkodowania, niezależnie od samej metody ich wyliczania, która może być zróżnicowana, nie kompensowałoby poniesionej przez poszkodowanego szkody, gdyby ceny przyjęte przez podmiot dokonujący naprawy były wyższe od przeciętnych (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 czerwca 2003 roku, III CZP 32/03). Odnosząc się do spornych pomiędzy stronami postępowania stawek roboczogodzin prac blacharskich i lakierniczych, tj. 120,00 zł netto (prac blacharskich) i 140,00 zł netto (prac lakierniczych) w ocenie Sądu były one adekwatne do poziomu wyposażenia technologii warsztatu oraz stawek stosowanych przez inne zakłady naprawcze (o podobnym poziomie wyposażenia) trudniące się tego typu działalnością. S. to powołany w sprawie biegły sądowy M. D. w pisemnej opinii z dnia 18 sierpnia 2015 r., gdzie wskazał, że warsztat powoda jest zorganizowany na wysokim poziomie technicznym. Należy również dodać, że warsztat powoda został zakwalifikowany przez Stowarzyszenie (...) oraz (...) w K., jako Kompleks Motoryzacyjny I Kategorii o specjalności naprawy powypadkowe.

Nadto należy również zauważyć, że w przypadku, gdy w pojeździe zabudowane były części fabryczne ‑ oryginalne, to w naprawie powinny być zastosowane takie same części oryginalne. Co więcej należy zauważyć, że chodzi o przywrócenie do stanu sprzed wyrządzenia szkody pojazdu, jako całości. Przywrócenie do stanu poprzedniego oznacza wobec tego, że pojazd ma być sprawny technicznie i zapewnić poszkodowanemu komfort jazdy w takim stopniu jak przed zdarzeniem. Konieczność wymiany uszkodzonej części stanowi niewątpliwie normalne następstwo działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła (art. 361 §1 K.c.); jeżeli nie da się jej naprawić w taki sposób, aby przywrócić ją do stanu sprzed zdarzenia wyrządzającego szkodę, musi zostać zastąpiona inną. Może wydawać się, że zastąpienie części już eksploatowanej, nową częścią powoduje, że poszkodowany zyskuje, gdyż w jego pojeździe pojawiła się część mająca większą wartość niż ta, która uległa zniszczeniu. Nie jest to jednak wniosek trafny, gdyż część po połączeniu jej z pojazdem nie może być oceniana, jako samodzielny przedmiot obrotu, lecz staje się jednym z elementów, które należy brać pod uwagę przy ocenie poniesionej straty. Stratę tę określa się przez porównanie wartości pojazdu przed zdarzeniem wyrządzającym szkodę i po przywróceniu go do stanu poprzedniego. O tym, że zamontowanie części nowych oryginalnych w miejsce starych prowadzi do bezpodstawnego wzbogacenia poszkodowanego można mówić tylko wtedy, gdyby spowodowało to wzrost wartości pojazdu, jako całości. Poszkodowany może żądać naprawienia szkody przez przywrócenie do stanu poprzedniego, a wtedy ubezpieczyciel powinien ustalić wysokość odszkodowania z uwzględnieniem cen części nowych, jeżeli są one potrzebne do naprawy samochodu W szczególności nie ma podstaw, aby odrębnie oceniać wartość części samochodu i jeżeli części stare były w chwili wypadku częściowo zużyte, obniżać należne odszkodowanie. Zatem za chybiony należy uznać zarzut, że wysokość odszkodowania winna zostać obliczona biorąc pod uwagę koszt naprawy przy pomocy nieoryginalnych części zamiennych. Sąd podziela wyrażany w orzecznictwie pogląd, że niezasadne jest stosowanie zamiast części autoryzowanych serwisów części zamiennych nieoryginalnych. Nie ma normy prawnej, która nakazywałby poszkodowanemu naprawę samochodu przy pomocy nieoryginalnych części. Oczywistym jest, że zamienniki nie gwarantują odpowiedniej jakości, która może ujawnić się po pewnym okresie czasu, niemożliwym do przewidzenia. Co więcej w ocenie Sądu strona pozwana nie udowodniła, że wykonane naprawy w zakresie określonym w fakturze VAT nr (...) (wystawionej w oparciu o kalkulację naprawy) doprowadziły do wzrostu wartości pojazdu („ Jeżeli ubezpieczyciel wykaże, że prowadzi to do wzrostu wartości pojazdu, odszkodowanie może ulec obniżeniu o kwotę odpowiadającą temu wzrostowi”- SN III CZP 80/11). Zdaniem Sądu poszkodowany miał, zatem prawo żądać użycia części oryginalnych. Strona pozwana powinna zaś była udowodnić, że doprowadziło to do wzrostu wartości pojazdu. Czego zdaniem Sądu nie uczyniła. Należy zauważyć, że z art. 6 k.c. płynie wniosek, że prawa podmiotowe mogą być skutecznie dochodzone o tyle, o ile strona jest w stanie przekonać sąd, co do faktów, z których wyprowadza korzystne dla siebie twierdzenia. W ocenie Sądu pozwana nie sprostała dyspozycji przywołanego art. 6 k.c.

Zatem mając powyższe na uwadze Sąd nie mógł się zgodzić z pozwaną, jakoby wypłacone przez nią odszkodowanie z tytułu kosztów naprawy w postępowaniu likwidacyjnym było wystarczające do naprawienia uszkodzonego pojazdu.

Biorąc pod uwagę wyżej poczynione rozważania, Sąd uznał dochodzone przez powoda roszczenie za zasadne i w związku z tym w punkcie 1 wyroku zasądzono od pozwanej na rzecz powoda kwotę 4 525,40 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 1 kwietnia 2014 r.

O odsetkach w zakresie kwoty 3 235,21 zł Sąd orzekł na podstawie art. 481 k.c. w zw. z art. 817 k.c. Zgodnie z art. 817 § 1 k.c. ubezpieczyciel obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie trzydziestu dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku. Jak wynika z § 2 gdyby wyjaśnienie w powyższym terminie okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności ubezpieczyciela albo wysokości świadczenia okazało się niemożliwe, świadczenie powinno być spełnione w ciągu 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe. Jednakże bezsporną część świadczenia ubezpieczyciel powinien spełnić w terminie przewidzianym w § 1. Powód domagał się odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia 1 kwietnia 2014 roku do dnia zapłaty, a żądanie to pozostawało uzasadnione w świetle powołanych przepisów.

O kosztach postępowania orzeczono w punkcie 2 wyroku na podstawie art. 98 k.p.c. zgodnie, z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Na łączną kwotę kosztów postępowania złożyły się kwoty, 17,00 zł tytułem opłaty od pełnomocnictwa, 227,00 zł tytułem opłaty od pozwu, 600,00 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego ustalona zgodnie z §6 pkt. 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z dnia 3 października 2002 r. ze zm.) oraz 150,52 zł tytułem zaliczki na poczet biegłego, co daje łączną kwotę 994,52 zł.

SSR Jolanta Brzęk