Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 2819/15

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 22 września 2015 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych
II Oddział w Ł. odmówił W. K. prawa do świadczenia przedemerytalnego z uwagi na fakt, że nie udowodnił on wymaganego stażu pracy w ilości 40 lat. Organ rentowy wskazał ,że okres ubezpieczenia wnioskodawcy wyniósł łącznie 39 lat , 9 miesięcy i 7 dni w tym 34 lata , 8 miesięcy i 3 dni okresów składkowych oraz 5 lat , 1 miesiąc i 4 dni okresów nieskładkowych.

/decyzja k.22-22 odwrót plik II akt ZUS/

W dniu 20 października 2015 r. do organu rentowego wpłynęło odwołanie W. K. , w którym wskazał ,że jego staż pracy wynosi 40 lat , 2 miesiące i 28 dni. W. K. podkreślił ,że z ostatniego miejsca pracy został zwolniony ze względu na likwidację pracodawcy. Wnioskodawca podkreślił ,że odbył 9- semestralne studia wyższe , a ich zakończenie nie nastąpiło w dniu 31 marca 1979 r. ( semestr 9 został zaliczony wnioskodawcy 1 czerwca 1979 r. , a obrona pracy dyplomowej nastąpiła w dniu 12 czerwca 1979 r.) , a zgodnie z programem uczelni zakończenie nastąpiło w dniu 25 czerwca 1979 r. W ocenie W. K. za okres odbywania studiów powinien zostać uznany okres od 1 października 1974 r. do 25 czerwca 1979 r. W. K. wskazał ,że w okresie od 3 stycznia 1980 r. do 31 grudnia 1980 r. odbywał służbę wojskową , a do pracy zgłosił się w obowiązującym wówczas terminie ustawowym ( tj. w dniu 12 stycznia 1981 r.) Wnioskodawca wskazał ,że pracował w następujących zakładach pracy :

- od 1 sierpnia 1974 r. do 28 sierpnia 1974 r. – praktyka robotnicza przed studiami w (...) Kombinacie (...) w B..

- od 20 sierpnia 1979 r. do 14 października 1982 r. w (...) w Ł..

- od 15 października 1982 r. do 31 grudnia 1989 r. w Zakładach (...).

- od 1 stycznia 1990 r. do 15 marca 1991 r. w Zakładach (...) ( w zakładach tych wnioskodawca pracował także w okresie od 4 lipca 1986 r. do 31 grudnia 1989 r. w niepełnym wymiarze czasu pracy).

- od 18 marca 1991 r. do 31 grudnia 1992 r. w T.A. (...).

- od 1 stycznia 1993 r. do 31 grudnia 1999 r. w (...) ( z dniem 1 stycznia przekształcił się w (...).

- od 2 stycznia 1998 r. do 31 sierpnia 2006 r. w (...) ( w niepełnym wymiarze czasu pracy).

- od 1 września 2006 r. do 30 listopada 2014 r. (...) ( rozwiązanie umowy o pracę nastąpiło z przyczyn niedotyczących pracownika i było wynikiem likwidacji stanowiska pracy w związku z trwającym procesem likwidacji pracodawcy).

W. K. wniósł o przyznanie mu emerytury ,gdyż w okresie od 15 października 1982 r. do 31 grudnia 1999 r. pracował w trudnych warunkach ( zaświadczenie wystawione przez (...)) lub o przyznanie mu świadczenia przedemerytalnego gdyż legitymuje się stażem wynoszącym 40 lat , 2 miesiące i 28 dni).

/odwołania k.2-6/

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie wywodząc jak w zaskarżonej decyzji. Dodatkowo ZUS wskazał, że z zaświadczenia wystawionego przez Akademię (...) w B. z dnia 19 lutego 2003 r. wynika ,że studia wnioskodawcy trwały 4,5 roku. Organ rentowy nie uznał wnioskodawcy okresu od 1 stycznia 1981 r. do 11 stycznia 1981 r. , gdyż nie podjął on zatrudnienia po odbyciu służby wojskowej. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wskazał ,że wnioskodawca 60 lat osiągnie 23 listopada 2015 r., a ponadto ,że na dzień 1 stycznia 1999 r. nie udokumentował 25 lat zatrudnienia ( 23 lata , 10 miesięcy i 1dzień okresów składkowych i nieskładkowych).

/odpowiedź na odwołanie k.12-12 odwrót/

Sąd Okręgowy w Łodzi ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca W. K. urodził się (...)

/ okoliczność bezsporna/

W okresie od 1 września 2006 r. do 30 listopada 2014 r. W. K. zatrudniony był w (...) S.A. Umowa o pracę uległa rozwiązaniu z uwagi na likwidację stanowiska pracy wnioskodawcy w związku z trwającym procesem likwidacji pracodawcy.

/świadectwo pracy k.4 plik II akt ZUS , porozumienie stron k.5 plik II akt ZUS/

Od dnia 9 grudnia 2014 r. wnioskodawca jest zarejestrowany w Powiatowym Urzędzie Pracy w Ł..

/zaświadczenie k.6 plik II akt ZUS/

W dniu 3 września 2015 r. W. K. złożył wniosek o świadczenie przedemerytalne , po rozpatrzeniu którego wydano zaskarżoną decyzję.

/wniosek k.1 plik II akt ZUS, decyzja k.22-22 odwrót plik II akt ZUS/

Okres ubezpieczenia wnioskodawcy zaliczony przez ZUS wyniósł łącznie 39 lat , 9 miesięcy i 7 dni w tym 34 lata , 8 miesięcy i 3 dni okresów składkowych oraz 5 lat , 1 miesiąc i 4 dni okresów nieskładkowych.

/decyzja k.22-22 odwrót plik II akt ZUS/

Z zaświadczenia o odbytych na Akademii (...) w B. studiach wynika ,że wnioskodawca w okresie od 1 października 1974 r. do 12 czerwca 1979 r. był studentem. Wnioskodawca zaliczył wymagane 4,5 roku tj. 9 semestrów. Egzamin magisterski W. K. złożył w dniu 12 czerwca 1979 r. uzyskując wcześniej tj. w dniu 7 maja 1979 r. zaliczenie pracy dyplomowej.

/dokumentacja k.7-9 , zaświadczenie plik I akt ZUS/

W okresie od 20 sierpnia 1979 r. do 14 października 1982 r. wnioskodawca zatrudniony był w Ośrodku (...) w Ł.. W okresie od 3 stycznia 1980 r. do 31 grudnia 1980 r. odbywał służbę wojskową, a do pracy stawił się w dniu 12 stycznia 1981 r.

/świadectwo pracy plik I akt ZUS/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o całokształt materiału dowodowego zebranego w sprawie.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje:

W świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego i poczynionych na jego podstawie ustaleń faktycznych, odwołanie W. K. jest zasadne.

Zgodnie z treścią art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych ( tekst jednolity Dz. U. z 2013 r. , poz. 170 ze zm.), prawo do świadczenia przedemerytalnego przysługuje osobie, która do dnia rozwiązania stosunku pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy, w rozumieniu przepisów ustawy o promocji zatrudnienia, w którym była zatrudniona przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 35 lat dla kobiet i 40 lat dla mężczyzn.

Zgodnie z ust. 2 art. 2 przedmiotowej ustawy, za okres uprawniający do emerytury, o którym mowa w ust. 1, uważa się okres ustalony zgodnie z przepisami art. 5-9, art. 10 ust. 1 oraz art. 11 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2015 r. , poz. 748 ze zm.).

Stosownie do treści art. 2 ust. 3 wyżej wymienionej ustawy świadczenie przedemerytalne przysługuje osobie określonej w ust. 1 po upływie co najmniej 6 miesięcy pobierania zasiłku dla bezrobotnych, o którym mowa w ustawie o promocji zatrudnienia, jeżeli osoba ta spełnia łącznie następujące warunki:

1)  nadal jest zarejestrowana jako bezrobotna;

2)  w okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych nie odmówiła bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, w rozumieniu ustawy o promocji zatrudnienia, albo zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych;

3)  złoży wniosek o przyznanie świadczenia przedemerytalnego w terminie nieprzekraczającym 30 dni od dnia wydania przez powiatowy urząd pracy dokumentu poświadczającego 6-miesięczny okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych.

Osoba ubiegająca się o świadczenie przedemerytalne musi spełniać łącznie przesłanki wymienione w art. 2 ust. 1 i wymienione w ust. 3 art. 2.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 29 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (tekst jednolity Dz. U. z 2013r., poz. 674 z późn. zm.), ilekroć w ustawie jest mowa o przyczynach dotyczących zakładu pracy - oznacza to:

a)  rozwiązanie stosunku pracy lub stosunku służbowego z przyczyn niedotyczących pracowników, zgodnie z przepisami o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników lub zgodnie z przepisami ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z późn. zm.), w przypadku rozwiązania stosunku pracy lub stosunku służbowego z tych przyczyn u pracodawcy zatrudniającego mniej niż 20 pracowników,

b)  rozwiązanie stosunku pracy lub stosunku służbowego z powodu ogłoszenia upadłości pracodawcy, jego likwidacji lub likwidacji stanowiska pracy z przyczyn ekonomicznych, organizacyjnych, produkcyjnych albo technologicznych,

c)  wygaśnięcie stosunku pracy lub stosunku służbowego w przypadku śmierci pracodawcy lub gdy odrębne przepisy przewidują wygaśnięcie stosunku pracy lub stosunku służbowego w wyniku przejścia zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę i niezaproponowania przez tego pracodawcę nowych warunków pracy i płacy,

d)  rozwiązanie stosunku pracy przez pracownika na podstawie art. 55 § 11 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy z uwagi na ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków wobec pracownika;

Powyższe rozróżnienie jest niezbędne, gdyż ustawa o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników z dnia 13 marca 2003 roku ( Dz. U. z 2003 r. , Nr 90 , poz. 844 ze zm.) , dotyczy jedynie pracodawców zatrudniających co najmniej 20 pracowników. A zatem ustawodawca chcąc odnieść przepisy ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, również do osób zwalnianych z tych przyczyn w mniejszych zakładach, wymienił jako podstawę prawną kodeks pracy.

W przedmiotowej sprawie organ rentowy odmówił wnioskodawcy prawa do świadczenia przedemerytalnego z uwagi na fakt ,iż jego zdaniem nie było możliwym zaliczenie okresu pobierania nauki w szkole wyższej ponad ramy programowe ( tj. 4,5 roku ) oraz okresu pomiędzy zakończeniem służby wojskowej , a ponownym powrotem do pracy.

W odniesieniu do pobierania przez wnioskodawcę nauki w szkole wyższej wskazać należy ,że W. K. był studentem Akademii (...) w B. w okresie od 1 października 1974 r. do 12 czerwca 1979 r. i możliwym jest zaliczenie mu całego okresu studiów jako okresu nieskładkowego. Co prawda art. 7 pkt 9 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2015 r., poz. 748, z późn. zm.) wskazuje ,że okresem nieskładkowym jest okres nauki w szkole wyższej na jednym kierunku, pod warunkiem ukończenia tej nauki, w wymiarze określonym w programie studiów , niemniej jednak nie może być interpretowany ściśle. Co istotne wnioskodawca po upływie przewidzianego programem studiów 4,5 roku ( co nastąpiło w dniu 31 marca 1979 r.) nadal był studentem , a jego działania zmierzały do obrony pracy dyplomowej ( nastąpiła ona w dniu 12 czerwca 1979 r.) Tym samym możliwym jest w ocenie Sądu zaliczenie do stażu pracy wnioskodawcy okresu od 1 kwietnia 1979 r. do 12 czerwca 1979 r.

W ocenie Sądu możliwym jest również zaliczenie wnioskodawcy okresu d 1 stycznia 1981 r. do 11 stycznia 1981 r. ( tj. okresu pomiędzy zakończeniem odbywania służby wojskowej , a powrotem do pracy). Wskazać należy ,że wnioskodawca zarówno przed rozpoczęciem służby wojskowej jak i po jej zakończeniu pozostawał w stosunku pracy w Ośrodku (...) w Ł..

Wskazać należy ,że w spornym okresie czasu kwestię zaliczenia pracownikowi do stażu pracy okresu odbywania zasadniczej służby wojskowej regulował art. 108 ust. 1 ustawy z dnia 21 listopada 1967 roku o powszechnym obowiązku obrony Rzeczpospolitej Polskiej (tekst jednolity: Dz. U. z 2012r., poz. 461, z późn. zm.) W brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 1974 r. art.108 ust.1( Dz.U. z 1967 ,Nr. 44 , poz. 220) okres odbytej zasadniczej lub okresowej służby wojskowej zalicza się do okresu zatrudnienia, w zakresie wszelkich uprawnień związanych z zatrudnieniem, pracownikom, którzy po odbyciu tej służby podjęli zatrudnienie w tym samym zakładzie pracy, w którym byli zatrudnieni przed powołaniem do służby, albo w tej samej gałęzi pracy. Wydane na podstawie art. 108 ust. 4 powyższej ustawy rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 22 listopada 1968 roku w sprawie szczególnych uprawnień żołnierzy i ich rodzin (Dz. U. Nr 44, poz. 318, ze zm.) regulowało w sposób szczegółowy uprawnienia żołnierza, który w terminie 30 dni po zwolnieniu za służby zgłosił powrót do zakładu pracy i w wyniku tego podjął w nim zatrudnienie. W myśl § 5 ust. 1 tego rozporządzenia żołnierzowi wlicza się czas odbywania służby wojskowej do okresu zatrudnienia w zakładzie pracy, w którym podjął zatrudnienie w zakresie wszelkich uprawnień związanych z zatrudnieniem w tym zakładzie oraz w zakresie szczególnych uprawnień uzależnionych od wykonywania pracy na określonym stanowisku lub w określonym zawodzie.

Od dnia 1 stycznia 1975 r. art. 108 ust. 1 ( Dz.U. z 1974 r. Nr 24 poz.142) otrzymał następujące brzmienie: czas odbywania zasadniczej lub okresowej służby wojskowej wlicza się pracownikowi do okresu zatrudnienia, w zakresie wszelkich uprawnień związanych z tym zatrudnieniem , jeżeli po odbyciu tej służby podjął on zatrudnienie w tym samym zakładzie pracy, w którym był zatrudniony przed powołaniem do służby.

Analiza powyższych przepisów prowadzi do jednoznacznego wniosku ,że znaczenie przepisu do 31 grudnia 1974 r. jak i od 1 stycznia 1975 r. było tożsame. Wskazać należy ,że Sąd podziela pogląd wyrażony przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 6 kwietnia 2006 r.(sygn. akt III UK 5/06, OSNP 2007/7 – 8/ M.P.Pr. (...)) okres zasadniczej służby wojskowej odbytej w czasie trwania stosunku pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze zalicza się do stażu pracy wymaganego do nabycia prawa do emerytury w niższym wieku emerytalnym (art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, jeżeli pracownik w ustawowym terminie zgłosił swój powrót do tego zatrudnienia , a tak właśnie było w przypadku wnioskodawcy. Zasadniczo przerwę w wykonywaniu zatrudnienia w ramach stosunku pracy wywołaną odbywaniem zasadniczej służby wojskowej uznaje się za zawieszenie realizacji nadal trwającego stosunku pracy z tego względu, że w okresie odbywania tej służby nie są wykonywane zobowiązania stron stosunku pracy, ponieważ pracownik doznaje przeszkód w świadczeniu pracy z powodu odbywania zasadniczej służby wojskowej, co prowadzi do zawieszenia świadczeń pracodawcy, które na ogół są ekwiwalentami za pracę wykonaną. Równocześnie trzeba podkreślić, jak słusznie zauważył Sąd Najwyższy w w/w wyroku, że obowiązkiem obywatela polskiego jest obrona ojczyzny, a zakres obowiązku służby wojskowej określa ustawa (art. 85 ust. 1 i 2 Konstytucji RP). Ponadto konstytucyjna zasada demokratycznego państwa prawnego, urzeczywistniającego zasady sprawiedliwości społecznej (art. 2), zasada równości wobec prawa i zakaz dyskryminacji z jakiejkolwiek przyczyny (art. 32 ust. 1 i 2 Konstytucji), wymuszają na gruncie Konstytucji, będącej najwyższym prawem Rzeczypospolitej Polskiej (art. 8 Konstytucji RP), ustanawianie takich regulacji ustawowych lub dokonywanie wykładni przepisów prawa powszechnie obowiązującego, które wykluczają jakiekolwiek pokrzywdzenie obywatela z powodu wykonywania publicznego obowiązku obrony ojczyzny. W konsekwencji na gruncie prawa ubezpieczeń społecznych okresy czynnej służby wojskowej w Wojsku Polskim lub okresy jej równorzędne są zawsze okresami składkowymi (art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy o emeryturach i rentach).

Przedstawiona powyżej wykładnia, o ocenie Sądu, nie nasuwa wątpliwości, że okres odbytej zasadniczej służby wojskowej przez pracownika zatrudnionego poprzednio w szczególnych warunkach, który po zakończeniu służby zgłosi swój powrót do tego zatrudnienia, traktuje się tak samo, jak wykonywanie takiej pracy i tym samym możliwe jest zaliczenie do stażu pracy okresu pomiędzy zakończeniem odbywania służby wojskowej , a przed podjęciem ponownego zatrudnienia w tym samym zakładzie pracy.

W ocenie Sądu wnioskodawca udowodnił ,że legitymuje się 40-letnim okresem i na podstawie art. 477 14 § 2 kpc Sąd Okręgowy w Łodzi zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał W. K. prawo do świadczenia przedemerytalnego od dnia 23 listopada 2015 roku.

ZARZĄDZENIE

odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi ZUS, któremu udzielić zgody na wypożyczenie akt rentowych .