Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VII U 609/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 lipca 2014 r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Zbigniew Szczuka

Protokolant: Marcin Kamionowski

po rozpoznaniu w dniu 24 lipca 2014 r. w Warszawie

sprawy M. C.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

w przedmiocie podlegania ubezpieczeniu chorobowemu

na skutek odwołania M. C.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

z dnia 17 stycznia 2014 r., znak: (...)

oddala odwołanie.

Sygn. akt VII U 609/14

UZASADNIENIE

Ubezpieczona M. C. w dniu 19.02.2014r., za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. Inspektorat w C., odwołała się do Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. z dnia 17.01.2014r., znak: (...), dotyczącej podlegania ubezpieczeniom społecznym.

W uzasadnieniu odwołania odwołująca wniosła o zmianę decyzji poprzez ustalenie, że podlega dobrowolnemu ubezpieczeniu społecznemu od dnia 1 sierpnia 2013r., a nie od dnia 1 czerwca 2013r.. Odwołująca podniosła, że ponieważ nie zapłaciła składki za maj 2013r. w terminie, to przestała w tym miesiącu podlegać dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu. M. C. zaznaczyła, że nie składała wniosku, jak też nie zwracała się do ZUS o przywrócenie jej do ubezpieczenia i z dniem 1 sierpnia 2013r. dokonała wyrejestrowania (druk ZWUA) z poprzedniego okresu i zarejestrowała się na nowo w terminie (złożyła druk ZUA) - (k.2-3 as.).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. w odpowiedzi na odwołanie, złożonej do tutejszego Sądu Okręgowego w dniu 21.03.2014r., wniósł o oddalenie odwołania.

W uzasadnieniu odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wskazał, że ubezpieczona jako osoba prowadząca działalność gospodarczą podlega dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu od dnia 1 czerwca 2013r. albowiem terminowo opłaciła składkę na to ubezpieczenie. Organ rentowy wskazał, że opłacenie składki w terminie stanowi wyrażenie woli o podleganiu dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu (k.4-5 as.).

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczona M. C. w dniu 28 maja 2013r. dokonała zgłoszenia do obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego, rentowych, wypadkowego i zdrowotnego oraz dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego od dnia 7 maja 2013r. z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej. W dniu 2 sierpnia 2013r. wnioskodawczyni złożyła dokumenty wyrejestrowujące ze skutkiem od dnia 1 sierpnia 2013r., jak też złożyła zgłoszenie do obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego, rentowych, wypadkowego i zdrowotnego oraz dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego od dnia 1 sierpnia 2013r..

Za miesiące 05/2013r., 06/2013r., 07/2013r., 08/2013r., 09/2013r., 10/2013r., 11/2013r. ubezpieczona złożyła dokumenty rozliczeniowe w obowiązującym terminie tj. do 10-go dnia miesiąca (za miesiąc poprzedni). W miesiącach 05/2013r., 06/2013r., 07/2013r. i 11/2013r. odwołująca zadeklarowała podstawę wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenie społeczne (emerytalne, rentowe, wypadkowe) oraz dobrowolne ubezpieczenie chorobowe w wysokości odpowiadającej 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia tj. w miesiącu 05/2013r. w wysokości 387,10 zł; w miesiącu 06/2013r., 07/2013r. i 11/2013r., w wysokości 480 zł miesięcznie. Natomiast w miesiącu 08/2013r. w wysokości 9350,13 zł; w miesiącu 09/2013r., i 10/2013r. w wysokości 9031,28 zł miesięcznie. W dokumentacji rozliczeniowej wnioskodawczyni wykazała składkę na dobrowolne ubezpieczenia chorobowe za wszystkie miesiące, jak też opłaciła składki za miesiąc 06/2013r., 07/2013r., 08/2013r., 09/2013r., 10/2013r., 11/2013r. na obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne, rentowe, wypadkowe i zdrowotne oraz dobrowolne ubezpieczenie chorobowe w prawidłowej wysokości oraz w obowiązującym terminie. Jedynie składka za miesiąc 05/2013r. opłacona została po obowiązującym terminie tj. w dniu 14 czerwca 2013r.. i wówczas ubezpieczona przestała podlegać dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu.

Jednocześnie w okresie od 24 października 2013r. do 22 października 2014r. ubezpieczona wystąpiła do organu rentowego z wnioskiem o wypłatę zasiłku macierzyńskiego z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej, jak też w piśmie z dnia 13 grudnia 2013r. wniosła o naliczenie zasiłku macierzyńskiego na podstawie okresu składkowego od 1 sierpnia 2013r. (tj. przyjęcie do ustalenia wysokości zasiłku macierzyńskiego podstawy wymiaru składek za 08/2013r. w wysokości 9350 zł i 09/2013r. w wysokości 9031,28 zł).

W następstwie powyższego organ rentowy w dniu 17 stycznia 2014r. wydał decyzję znak: (...), na gruncie której uznał, że ubezpieczona jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą podlegała dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu od dnia 1 czerwca 2013r..

Od powyższej decyzji M. C. odwołała się inicjując postępowanie sądowe w toku którego ustalono, że:

Ubezpieczona pod koniec lutego 2013r. powzięła informacje o okoliczności tego, że jest w ciąży. Wnioskodawczyni w dniu 28 maja 2013r. dokonała zgłoszenia do ubezpieczeń – emerytalnego, rentowego, wypadkowego i zdrowotnego oraz do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego od dnia 7 maja 2013r. z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej polegającej na badaniu rynku (marketing). Ubezpieczona o opłaceniu po terminie składki za 05/2013r. uzyskała informację w lipcu 2013r. i wówczas dokonała wyrejestrowania działalności i ponownej jej rejestracji od miesiąca sierpnia 2013r. z zadeklarowaną podstawą wymiaru składek w wysokości 9350,13 zł, a w miesiącu wrześniu i październiku 9031,28 zł. Ubezpieczona prowadziła tą samą działalność gospodarczą przed wyrejestrowaniem i po ponownej rejestracji tj. w zakresie marketingu.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów zawartych w aktach sprawy i aktach rentowych oraz na podstawie dowodu z zeznań ubezpieczonej w charakterze strony. Zdaniem Sądu dokumenty oraz zeznania ubezpieczonej w zakresie w jakim Sąd oparł na nich swoje ustalenia, są wiarygodne, wzajemnie się uzupełniają i tworzą spójny stan faktyczny. Ustalenia poczynione przez Sąd na podstawie dokumentacji znajdującej się w aktach rentowych należało uznać za bezsporne i mające wysoki walor dowodowy, albowiem strona odwołująca zarówno w toku postępowania administracyjnego, jak też postępowania sądowego nie kwestionowała jej prawdziwości lub wynikających z treści tych dokumentów okoliczności. Sąd dał również wiarę zeznaniom ubezpieczonej, albowiem znajdowały one potwierdzenie w dokumentacji zarówno co do faktycznej wysokość składek na ubezpieczenia za poszczególne miesiące, jak też co do okoliczność opłacenia składki za maj 2013r. po terminie oraz opłacenia składki za czerwiec 2013r. w terminie i w prawidłowej wysokości.

W ocenie Sądu Okręgowego zgromadzony w sprawie materiał dowodowy był bezsporny i stanowił wystarczającą podstawę do wydania orzeczenia.

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie zważył, co następuje:

Odwołanie M. C. od decyzji organu rentowego z dnia 17.01.2014r., znak: (...) jest niezasadne i podlega oddaleniu.

Na wstępie rozważań prawnych niniejszej sprawy Sąd Okręgowy wskazuje, iż „postępowanie sądowe w sprawach dotyczących ubezpieczenia rentowego wszczynane jest w rezultacie odwołania wniesionego przez ubezpieczonego od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Ma więc ono charakter odwoławczy. Jego przedmiotem jest ocena zgodności z prawem - w aspekcie formalnym i materialnym - decyzji wydanej przez organ rentowy na wniosek ubezpieczonego lub z urzędu. Jest zatem postępowaniem kontrolnym. Badanie owej legalności decyzji i orzekanie o niej jest możliwe tylko przy uwzględnieniu stanu faktycznego oraz prawnego istniejącego w chwili wydawania decyzji . Mówiąc inaczej - o zasadności przyznania lub odmowy przyznania świadczenia decydują okoliczności istniejące w chwili ustalania do niego prawa. Postępowanie dowodowe przed sądem jest postępowaniem sprawdzającym, weryfikującym ustalenia dokonane przez organ rentowy…” (Wyrok Sądu Najwyższego – Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z 20 maja 2004 roku, II UK 395/03, OSNAPiUS rok 2005, Nr 3, poz. 43.). Zdaniem Sądu Okręgowego przedmiotowe stanowisko Sądu Najwyższego pomimo faktu, iż odnosi się bezpośrednio do kwestii związanej z ubezpieczeniami rentowymi, to jednak na zasadzie analogii znajduje zastosowanie w niniejszej sprawie, albowiem tezy tam zawarte stanowią normy uniwersalne dotyczące bezpośrednio problematyki odwołań od decyzji organu rentowego. Ponadto stanowisko Sądu Najwyższego uwidacznia, że wiążący w sprawie jest stan prawny obowiązujący w chwili wydawania decyzji.

W aspekcie powyższego wywodu Sąd Okręgowy stwierdza, że naczelną kwestią sporną w niniejszym postępowaniu było rozstrzygnięcie czy organ rentowy prawidłowo stwierdził, że ubezpieczona M. C. podlega dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu od dnia 1 czerwca 2013r..

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt.5 Ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009r, Nr 205 poz.1585 z późn. zm. aktualnie - Dz. U. z 2013, poz.1442 ) - Obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają, z zastrzeżeniem art. 8 i 9, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są: osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz osobami z nimi współpracującymi.

Natomiast w myśl art. 11 (ust.1) Ustawy o s.u.s. - Obowiązkowo ubezpieczeniu chorobowemu podlegają osoby wymienione w art. 6 ust. 1 pkt. 1, 3 i 12. (ust.2) Dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu podlegają na swój wniosek osoby objęte obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi, wymienione w art. 6 ust. 1 pkt. 2, 4, 5, 8 i 10.

Zgodnie z art. 14 (ust.1) ustawy o s.u.s. - Objęcie dobrowolnie ubezpieczeniami emerytalnym, rentowymi i chorobowym następuje od dnia wskazanego we wniosku o objęcie tymi ubezpieczeniami, nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym wniosek został zgłoszony, z zastrzeżeniem ust. 1a. (ust.1a) Objęcie dobrowolnie ubezpieczeniem chorobowym następuje od dnia wskazanego we wniosku tylko wówczas, gdy zgłoszenie do ubezpieczeń emerytalnego i rentowych zostanie dokonane w terminie określonym w art. 36 ust. 4. Przy czym (art.14 ust. 2) - Ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz chorobowe, o których mowa w ust. 1, ustają:

1)od dnia wskazanego we wniosku o wyłączenie z tych ubezpieczeń, nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym wniosek został złożony;

2)od pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego, za który nie opłacono w terminie składki należnej na to ubezpieczenie - w przypadku osób prowadzących pozarolniczą działalność i osób z nimi współpracujących, duchownych oraz osób wymienionych w art. 7; w uzasadnionych przypadkach Zakład, na wniosek ubezpieczonego, może wyrazić zgodę na opłacenie składki po terminie, z zastrzeżeniem ust. 2a.

W niniejszej sprawie bezspornym jest, że odwołująca składkę na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe za miesiąc 05/2013r. opłaciła po terminie co skutkowało ustaniem tego ubezpieczenia zgodnie z wyżej powołanym art.14 ust.2 Ustawy o s.u.s.. Jak bowiem wynika to z utrwalonego w orzecznictwie stanowiska - Nieopłacenie składek na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe skutkuje z mocy art. 14 ust. 2 pkt. 2 u.s.u.s. ustaniem tego ubezpieczenia. Dobrowolne ubezpieczenie chorobowe wygasa bowiem z mocy prawa (ex lege), gdy niedotrzymany został termin zapłaty składki. Ustawodawca uznał bowiem, że osoba, która oczekuje od organu rentowego świadczeń, zobowiązana jest opłacić składkę w ustawowym terminie i prawidłowej wysokości (vide: Wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 14 lutego 2013 r., sygn. akt III AUa 1132/12).

Natomiast za miesiąc 06/2013r. ubezpieczona opłaciła składkę na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe w terminie i w prawidłowej wysokości, jak też potwierdziła przedmiotową okoliczność w toku sprawy. W ocenie Sądu w sposób dostateczny przemawia to za podzieleniem stanowiska ZUS, iż zachowanie takie stanowiło czytelne wyrażenie woli odwołującej o jej zamiarze przystąpienia i pozostawania w dobrowolnym ubezpieczeniu chorobowym. Z tego względu zdaniem Sądu decyzja organu rentowego jest słuszna i odpowiada prawu.

Sąd zważył również, że zgodnie z normami generalnymi statuowanymi przede wszystkim przez art. 6 Kodeksu cywilnego oraz przez art. 232 Kodeksu postępowania cywilnego – strona postępowania obowiązana jest udowodnić wszystkie swoje twierdzenia zgłaszane przez nią w sprawie. Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 22 listopada 2001r. (w sprawie I PKN 660/00) samo twierdzenie strony nie jest dowodem, a twierdzenie dotyczące istotnej dla sprawy okoliczności (art. 227 k.p.c.) powinno być udowodnione przez stronę to twierdzenie zgłaszającą. Natomiast zgodnie z wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 13 kwietnia 2006r. (w sprawie sygn. akt III AUa 35/06) przedmiotem postępowania dowodowego są fakty mające istotne znaczenie dla merytorycznej oceny dochodzonego roszczenia.

Sąd opierając się na powyższym w niniejszej sprawie miał również na uwadze, że postępowanie dotyczące odwołań ubezpieczonych od decyzji organu rentowego ma odformalizowany charakter to jednak trudno było uznać, że odwołanie ubezpieczonej faktycznie daje podstawę do zmiany decyzji ZUS. Ubezpieczona na gruncie odwołania poza lakonicznym stanowiskiem nie przedstawiła jakiegokolwiek argumentu lub dowodu wskazującego na wadę decyzji organu rentowego, a tym samym nie udowodniła w trybie art.6 k.p.c. zasadności odwołania. Sąd zaznacza przy tym, że nie chodziło o to aby ubezpieczona na gruncie odwołania koniecznie powoływał się na tezy doktryny czy orzecznictwa ale aby rzetelne i jasno przedstawił swoje stanowisko w sprawie. Sąd wprawdzie nie kwestionuje skuteczności wniesienia odwołania to jednak jego następcza ocena w zakresie merytorycznym prowadzi wyłącznie do jego oddalenia.

Reasumując Sąd Okręgowy w oparciu o materiał dowodowy zebrany w przedmiotowej sprawie, po przeprowadzeniu postępowania sądowego zgodnie z powołanymi powyżej przepisami, na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c. orzekł jak w sentencji wyroku.

W.U.