Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 29 grudnia 2014 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł., realizując złożony przez S. W. wniosek z dnia 20.12.2012 r. oraz wyrok Sądu Okręgowego z dnia 24.09.2014 r., odmówił P. W. wypłaty emerytury przysługującej S. W., która była zawieszona w okresie od 01.10.2011 r. do 30.09.2012 r. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że w dniu 20.12.2012 r. żona P. S. W. złożyła skargę o wznowienie postępowania wnosząc o wypłatę zawieszonej emerytury od 01.10.2011 r. wraz z należnymi odsetkami. Następnie pismem z dnia 07.01.2013 r. ZUS poinformował S. W., że wypłata świadczenia została wznowiona z dniem 01.10.2012 r., zgodnie z wnioskiem ubezpieczonej z dnia 22.11.2012 r., natomiast realizacja wniosku z dnia z dnia 20.12.2012 r. w pozostałej części mogłaby nastąpić po opublikowaniu uzasadnienia wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13.11.2012 r. Powyższy wniosek nie został zrealizowany i podlegał umorzeniu z uwagi na zgon S. W. w dniu 19.01.2013 r. Ponadto ZUS wskazał, że wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13 listopada 2012 r. nie ma zastosowania do przypadającego przed dniem 22 listopada 2012 r. okresu zawieszenia emerytur na podstawie przepisu art. 28 ustawy z dnia 16.12.2010 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw w związku z art. 103a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, zwanej dalej ustawą o emeryturach i rentach z FUS. (decyzja k. 59 – 60 akt ZUS)

Od powyższej decyzji P. W. reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika odwołał się w dniu 5 lutego 2015 r. do Sądu Okręgowego w Łodzi i wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji poprzez ustalenie, że przysługuje mu prawo do wypłaty zawieszonego świadczenia emerytalnego oraz o zasądzenie od organu rentowego na rzecz wnioskodawcy kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Skarżący podniósł, że S. W. spełniała warunki, o których mowa w art. 2 ustawy z dnia 13 grudnia 2013 r. o ustaleniu i wypłacie emerytur, do których prawo uległo zawieszeniu w okresie od dnia 1 października 2011 r. do dnia 21 listopada 2012 r. (Dz. U z 2014 r., poz. 169 zwanej dalej: ustawą z 13 grudnia 2013 roku). Z wnioskiem o wypłatę niezrealizowanego świadczenia z tytułu emerytury za okres od 1 października 2011 r. do dnia 30 września 2012 r. wystąpiła natomiast w dniu 20 grudnia 2012 r. Z uwagi na powyższe na podstawie art. 136 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U z 2015 r., poz. 748) powinna nastąpić wypłata należnego świadczenia P. W.. Według strony skarżącej nie jest uzasadnione dlaczego wniosek S. W. z dnia 20.12.2012 r. podlegał umorzeniu w sytuacji istnienia następcy prawnego S. W. w osobie P. W.. Ubezpieczony podniósł też, że całkowicie niezrozumiałe i niedopuszczalne jest też stanowisko ZUS, z którego wynika, że powzięcie decyzji o wypłaceniu zawieszonego świadczenia emerytalnego związane jest w jakikolwiek sposób z koniecznością uprzedniego uchylenia decyzji z dnia 10.10.2011 r. w części w jakiej decyzja ta zawiesza, na podstawie art. 28 ustawy z dnia 16.12.2010 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw w związku z art. 103a ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach, prawo do emerytury za okres od 01.10.2011 r. do 30.09.2012 r.

Odwołujący podniósł też, że nawet w obliczu zajęcia przez organ rentowy stanowiska, zgodnie z którym wyrok Trybunału Konstytucyjnego K 2/2012 z dnia 13 listopada 2012 r. nie ma zastosowania do stanów faktycznych zaistniałych przed dniem 22 listopada 2012 r., to ZUS powinien mieć na uwadze, że będąc związanym nierozpoznanym wnioskiem S. W., powinien orzekać według stanu prawnego i faktycznego z daty wydania decyzji. Ubezpieczony podkreślił, że jeżeli przepisy prawne uległy zmianie między wszczęciem postępowania a rozstrzygnięciem sprawy – co do zasady (a zwłaszcza, gdy zmiana ta była następstwem orzeczenia o niekonstytucyjności tych przepisów) znajdują zastosowanie przepisy nowe. (odwołanie k. 2 - 9 akt ZUS)

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania wywodząc jak w uzasadnieniu decyzji. (odpowiedź na odwołanie k. 13 – 13 verte)

Na terminie rozprawy poprzedzającej bezpośrednio wydanie wyroku pełnomocnik wnioskodawcy poparł odwołanie i wniósł o uwzględnienie odwołania na podstawie art. 5 k.c., z uwagi na fakt, że ZUS stosuje prawo z jego nadużyciem.

Pełnomocnik organu rentowego wniósł o oddalenie odwołania. (oświadczenie pełnomocnika wnioskodawcy k. 42 – 43, oświadczenie pełnomocnika ZUS k. 43)

Sąd Okręgowy w Łodzi ustalił, co następuje:

Odwołujący się P. W. był mężem zmarłej S. W.. (okoliczność bezsporna)

Decyzją z dnia 11 lutego 2010 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyznał S. W. prawo do emerytury od dnia 1 stycznia 2010 r. (decyzja k. 53 – 54 akt ZUS)

Decyzją z dnia 10 października 2011 r. organ rentowy od dnia 1 października 2011 r. wstrzymał wyżej wymienionej dalszą wypłatę świadczenia emerytalnego z uwagi na kontynuację zatrudnienia u pracodawcy, na rzecz którego praca była wykonywana bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury zgodnie z art. 103a ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach (Dz. U z 2009 r., nr. 153, poz. 1227). (decyzja k. 107 akt ZUS)

W dniu 31.10.2012 r. zostało przedstawione w organie rentowym świadectwo pracy potwierdzające ustanie zatrudnienia u dotychczasowego pracodawcy z dniem 30.10.2012 r. (świadectwa pracy k. 126 - 129 akt ZUS)

Decyzją z dnia 22.11.2012 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych podjął wypłatę świadczenia emerytalnego S. W. od dnia 01.10.2012 r. (decyzja k. 134 – 135 akt ZUS)

W dniu 20.12.2012 r. S. W. złożyła skargę o wznowienie postępowania w zakresie zawieszonych świadczeń emerytalnych, wnosząc o wypłatę emerytury wraz z odsetkami od 01.11.2011 r. (wniosek k. 149)

W dniu 19.01.2013 r. S. W. zmarła i wniosek ubezpieczonej z dnia 20.12.2012 r. nie został zrealizowany a postępowanie w tym zakresie umorzono. (kopia odpisu aktu zgonu k. 146, notatka służbowa. k. 147 akt ZUS)

W dniu 04.03.2014 r. P. W. złożył w organie rentowym wniosek o wypłatę niezrealizowanego świadczenia po S. W.. (wniosek k. 1 – 4 akt ZUS)

Decyzją z dnia 14.03.2014 r. organ rentowy odmówił wypłaty świadczenia niezrealizowanego tj. emerytury zawieszonej w okresie od 01.10.2011 r. do 30.09.2012 r. na podstawie ustawy z dnia 13 grudnia 2013 r. o ustaleniu i wypłacie emerytur, do których prawo uległo zawieszeniu w okresie od dnia 1 października 2011 r. do dnia 21 listopada 2012 r. (Dz. U z 2014 r., poz. 169) z uwagi na fakt, że S. W. zmarła przed dniem wejścia w życie tej ustawy, nie został zatem złożony przez ubezpieczoną wniosek o wypłatę wyrównania na podstawie tej ustawy. (decyzja k. 36 akt ZUS)

Prawomocnym wyrokiem z dnia 24.09.2014 r. w sprawie o sygn. akt VIII U 1636/14 Sąd Okręgowy w Łodzi oddalił odwołanie P. W. od decyzji z dnia 14.03.2014 r. oraz przekazał organowi rentowemu do rozpatrzenia skargę o wznowienie postępowania dotyczącego decyzji zawieszającej wypłatę świadczeń jako wniosek z dnia 20.12.2012 r. (wyrok SO w Łodzi z 24.09.2014 r. k. 25 akt o sygn. VIII U 1636/14)

Decyzją z dnia 29 grudnia 2014 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. realizując złożony przez S. W. wniosek z dnia 20.12.2012 r. oraz wyrok Sądu Okręgowego z dnia 24.09.2014 r. odmówił P. W. wypłaty emerytury przysługującej S. W., która była zawieszona w okresie od 01.10.2011 r. do 30.09.2012 r. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że w dniu 20.12.2012 r. żona P. S. W. złożyła skargę o wznowienie postępowania wnosząc o wypłatę zawieszonej emerytury od 01.10.2011 r. wraz z należnymi odsetkami. Następnie pismem z dnia 07.01.2013 r. ZUS poinformował S. W., że wypłata świadczenia została wznowiona z dniem 01.10.2012 r., zgodnie z wnioskiem ubezpieczonej z dnia 22.11.2012 r., natomiast realizacja wniosku z dnia z dnia 20.12.2012 r. w pozostałej części mogłaby nastąpić po opublikowaniu uzasadnienia wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13.11.2012 r. Następnie powyższy wniosek nie został zrealizowany i podlegał umorzeniu z uwagi na zgon S. W. w dniu 19.01.2013 r. Ponadto ZUS wskazał, że wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13 listopada 2012 r. nie ma zastosowania do przypadającego przed dniem 22 listopada 2012 r. okresu zawieszenia emerytur na podstawie przepisu art. 28 ustawy z dnia 16.12.2010 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw w związku z art. 103a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. (decyzja k. 59 – 60 akt ZUS)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o całokształt materiału dowodowego zebranego w sprawie w szczególności o załączone do akt sprawy akta rentowe dotyczące S. W. oraz akt o sygn. VIII U 1636/14.

Należy w tym miejscu podkreślić, że powyższy stan faktyczny był między stronami – w zakresie koniecznym dla rozstrzygnięcia sprawy – w całości bezsporny, natomiast strony wywodziły z niego odmienne skutki prawne, ta zaś kwestia należy do oceny prawnej zebranego w sprawie materiału dowodowego, czego Sąd dokona poniżej w ramach rozważań prawnych.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje:

W świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego i poczynionych
na jego podstawie ustaleń faktycznych, odwołanie P. W. nie jest zasadne.

Stosownie do art. 136 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach
i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2015 r., poz. 748 z późn. zm) w razie śmierci osoby, która zgłosiła wniosek o świadczenia określone ustawą, świadczenia należne jej do dnia śmierci wypłaca się małżonkowi, dzieciom, z którymi prowadziła wspólne gospodarstwo domowe, a w razie ich braku - małżonkowi i dzieciom, z którymi osoba ta nie prowadziła wspólnego gospodarstwa domowego, a w razie ich braku - innym członkom rodziny uprawnionym do renty rodzinnej lub na których utrzymaniu pozostawała ta osoba.

Osoby wymienione w ust. 1 mają prawo do udziału w dalszym prowadzeniu postępowania o świadczenia, nieukończonego wskutek śmierci osoby, która o te świadczenia wystąpiła. (ust. 2)

Roszczenia o wypłatę świadczeń, o których mowa w ust. 1, wygasają po upływie 12 miesięcy od dnia śmierci osoby, której świadczenia przysługiwały, chyba że przed upływem tego okresu zgłoszony zostanie wniosek o dalsze prowadzenie postępowania. (ust. 3)

Zgodnie z art. 136 ust. 1 tej ustawy, organ rentowy wypłaca niezrealizowane świadczenie emerytalne jednej z osób wymienionych w tym przepisie, pod warunkiem, że zmarły jeszcze za życia wystąpił o to świadczenie. Niezrealizowane świadczenie emerytalne lub rentowe w rozumieniu art. 136 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, to takie świadczenie, do którego prawo ma powstać wskutek toczącego się postępowania. Jednakże judykatura uznała, że przepis ten obejmuje także świadczenia niewypłacone z ustalonego wcześniej prawa do tego świadczenia. Warunek aby osoba ubezpieczonego wystąpiła o nie jeszcze za życia i nie zostało ono jej przyznane lub wypłacone, niezależnie od przyczyn opóźnienia w wypłacie świadczenia, z powodu zgonu ubezpieczonego.

A contrario, świadczenie zrealizowane to takie świadczenie, które dotarło do rąk osoby uprawnionej albo zostało przekazane na konto bankowe wskazane przez uprawnionego.

Zasadniczym działaniem wnioskodawcy powinno być więc wystąpienie o świadczenie niezrealizowane w okresie roku od dnia śmierci jego żony. Niewątpliwie, jeżeli spełniłby pozostałe warunki prawne, miał szanse ubiegać się o przyznanie świadczeń o których wypłatę wystąpiła jego żona w skardze o wznowienie postępowania z dnia 20 grudnia 2012 roku. Jednakże takiego działania nie podjął. Powstaje więc pytanie czy może wchodzić w zakres rozważań inna podstawa prawna zmierzająca do wypłaty świadczeń.

Takim przepisem, który należy rozważyć w drugiej kolejności jest art. 922 § 1 k.c., zgodnie z którym prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób.

§ 2. Nie należą do spadku prawa i obowiązki zmarłego ściśle związane z jego osobą, jak również prawa, które z chwilą jego śmierci przechodzą na oznaczone osoby niezależnie od tego, czy są one spadkobiercami.

Przekładając powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy wskazać należy, że S. W. od dnia 1.01.2010 r. pobierała świadczenie emerytalne. Przypomnieć ponownie należy, że decyzją z dnia 10.10.2011 r. ZUS od dnia 1.10.2011 r. wstrzymał wypłatę świadczenia z uwagi na kontynuację zatrudnienia. Następnie, z uwagi na ustanie zatrudnienia w dniu 30.10.2012 r., ZUS od dnia 01.10.2012 r. podjął wypłatę emerytury. W dniu 20.12.2012 r. S. W. złożyła skargę o wznowienie postępowania odnośnie wypłaty emerytury od 01.11.2011 r. wraz z odsetkami. W dniu 19.01.2013 r. S. W. zmarła a jej mąż P. W. nie zgłosił się o wypłatę świadczenia niezrealizowanego, po uprzednim umorzeniu postępowania w przedmiocie skargi o wznowienie postępowania. Dopiero w dniu 4 marca 2014 r. P. W. złożył w organie rentowym wniosek o wypłatę niezrealizowanego świadczenia po S. W.. W takiej sytuacji ZUS powinien rozważyć wszelkie podstawy prawne żądania, czego nie uczynił bo decyzją z dnia 14.03.2014 r. odmawiając wypłaty świadczenia niezrealizowanego nie rozważał zasad z art. 136 ustawy o emeryturach i rentach a tylko brał pod uwagę przepisy ustawy z dnia 13 grudnia 2013 roku. Wprawdzie znajduje się w tej ustawie w art.10 pkt 1 odniesienie do regulacji która znajduje się w art. 136 ustawy o emeryturach i rentach, jednakże tak organ rentowy jak i Sąd Okręgowy w Łodzi w wyroku z dnia z dnia 24 września 2014 r. oddalając odwołanie, tej podstawy nie wzięli pod uwagę.

W związku z tym, nie jest do końca jasne, czy skarga przekazana przez Sąd Okręgowy w sprawie VIII U 1636/14 do organu rentowego dotyczy wniosku ubezpieczonej o wznowienie postępowania przed organem rentowym o wypłatę zawieszonych świadczeń które to postępowanie z uwagi na śmierć ubezpieczonej zostało umorzone czy też odnosi się do postępowania organu rentowego kończącego się decyzją z dnia 10 października 2011 roku w przedmiocie zawieszenia wypłaty świadczeń.

Na rozprawie pełnomocnik wnioskodawcy uznał, że skarga przekazana przez Sąd Okręgowy dotyczy wznowienia postępowania w sprawie postępowania ze skargi o wznowienie postępowania z dnia 20 grudnia 2012 roku.

Zasadnie więc organ rentowy wydając zaskarżoną decyzję przyjął, że chodzi o wznowienie postępowania zakończonego umorzeniem postępowania wskutek śmierci ubezpieczonej. Jednak ZUS w zaskarżonej decyzji z dnia 14 marca 2014 roku odwołał się tylko do ustawy z dnia 13 grudnia 2013 roku, podając, że uprawnionym do wznowienia postępowania może być jedynie ubezpieczona a nie jej następcy prawni. Jednakże ustawa ta (w art.10) odwołuje się również do zasad z art. 136 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, co oznacza, że z takim wnioskiem może wystąpić każdy podmiot opisany w tym przepisie, w tym i wnioskodawca. Dlatego Sąd Okręgowy w sprawie VIII U 1636/14 wprawdzie zasadnie oddalił odwołanie wnioskodawcy, jednak nie rozważył wszelkich możliwości oceny prawnej sytuacji wnioskodawcy, ograniczając się tylko do braku uprawnień do wszczęcia postępowania na podstawie przepisów ustawy z dnia 13 grudnia 2013 roku, nie rozważając, że wnioskodawca na podstawie tej ustawy może wystąpić z takim żądaniem.

Przechodząc do oceny materialnoprawnej żądań wnioskodawcy z art.922 k.c., należy przyjąć, że świadczenia emerytalne nie są dziedziczne, tak więc, zdaniem Sądu Okręgowego, nie jest możliwe wstąpienie następców prawnych do postępowania ze skargi o wznowienie postępowania umorzonego wskutek śmierci wnioskodawczyni. Gdyby przyjąć dopuszczalność takiej sytuacji to doszłoby do konfliktu pomiędzy art. 136 ustawy o emeryturach i rentach z FUS i art. 922 k.c. Bowiem zadać należy pytanie, w jakim celu ustawodawca ustanowił art. 136 ustawy o emeryturach i rentach z FUS dopuszczający kontynuowanie postępowania po śmierci ubezpieczonego przez osoby (najczęściej będący jednocześnie spadkobiercami ubezpieczonego) określone w tym przepisie, skoro jednocześnie tych świadczeń mogliby dochodzić następcy prawni (spadkobiercy) za zasadach prawa spadkowego. Szczególnie, że pierwszy przepis posiada bardzo krótki, prekluzyjny termin roczny, dający czas na wstąpienie do nieukończonego postępowania o świadczenie wskutek śmierci ubezpieczonego. Podsumowując należy wyjaśnić, że przepis art. 136 ustawy o emeryturach i rentach wprowadza swoisty porządek dochodzenia przez grupę osób określonych w tym przepisie (ale nie spadkobierców) świadczeń niezrealizowanych od organu rentowego a nie z masy spadkowej. Przepis art. 136 ustawy o emeryturach i rentach z FUS jest lex specialis w stosunku do art.922 k.c. Ponadto, dotyczy świadczeń z ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wyłączającej jednocześnie, łącznie z art.922 k.c., możliwość spadkobrania przez następców prawnych niewypłaconych świadczeń za życia osoby ubezpieczonej.

Brak jest też uzasadnienia dla poglądu według którego prawo do świadczenia o które ubezpieczony wystąpił po raz pierwszy może być dochodzone w ramach świadczenia niezrealizowanego, natomiast wypłata świadczenia na podstawie przyznanego wcześniej prawa do świadczeń była realizowana w ramach spadkobrania. Jak wyżej zaznaczono, prawa do świadczenia z ustawy o emeryturach i rentach z FUS nie można dziedziczyć bo stanowią one prawa osobiste ubezpieczonego. Niezrozumiała byłaby interpretacja zgodnie z którą, dochodzenie prawa do świadczenia emerytalnego czy rentowego oraz wypłata tych świadczeń należnych ubezpieczonemu do dnia jego śmierci stanowiłyby świadczenie niezrealizowane a już dochodzenie niewypłaconych świadczeń na podstawie wcześnie przyznanego prawa odbywałoby się na zasadach prawa spadkowego. Ta niekonsekwencja nie znajduje uzasadnienia w przepisach prawa, bowiem niezasadnie różnicowałaby prawną sytuację następców prawnych zmarłego ubezpieczonego.

W tym stanie skargę o wznowienie postępowania wszczętego przez zmarłą emerytkę S. W. w przedmiocie wypłaty zawieszonych świadczeń a następnie umorzonego wskutek jej śmierci, nie można uznać za prawnie skuteczny, gdyż świadczenia emerytalne i rentowe z FUS są świadczeniami ściśle związanymi z osobą ubezpieczonego, uprawnionego do emerytury lub renty, a więc nie podlegają dziedziczeniu. Podstawa prawna z art. 922 k.c. nie może również mieć zastosowania.

W judykaturze ugruntowany jest bowiem pogląd, że do spadku nie należą prawa do świadczeń powtarzających się z ubezpieczeń społecznych i zabezpieczenia emerytalnego, zatem emerytury i renty jako prawa zmarłego ściśle związane z jego osobą nie są przedmiotem dziedziczenia ( por. wyrok TK z 12 listopada 2001 P 2/01 OTK 2001/8/249, uchwały 7 sędziów z 26 lutego 1965 r. III PO 22/64 OSNCP 1965 nr 7-8 , poz.7 i z 9 grudnia 1968 r. III PZP 59/68 OSNCP 1969 nr 4, poz.84).

W konsekwencji, roszczenia o emerytury i renty z FUS mogą być jedynie dochodzone wg regulacji wyjątkowej z art.136 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, tak na zasadach ustawy o emeryturach i rentach z FUS jak i na zasadach tego przepisu w związku z art. 10 pkt 1 ustawy z dnia 13 grudnia 2013 roku o ustaleniu i wypłacie emerytur , do których prawo uległo zawieszeniu w okresie od dnia 1 października 2011 roku do dnia 21 listopada 2012 roku, które to przepisy ustalają szczególne „następstwo prawne” po osobie, która zgłosiła wniosek o świadczenie określone ustawą, wskazując krąg osób uprawnionych do udziału w postępowaniu o świadczenie należne do dnia śmierci tej osoby.

Oceniając stosunek obu aktów normatywnych, należy wskazać, że na podstawie ustawy z dnia 13 grudnia 2013 roku wystąpić o niezrealizowane świadczenia mogą zazwyczaj osoby określone w art.136 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, w sytuacji gdy ubezpieczony zmarł pod rządami tej ustawy epizodycznej. Ponieważ okres obowiązywania tej ustawy jest bardzo ograniczony czasowo, toteż w pozostałych przypadkach stosować należy bezpośrednio zasady z art. 136 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

W tej sytuacji P. W., który jako mąż zmarłej, spełniał warunki ustawowe (art. 136 ustawy emerytalnej), aby ubiegać się o przyznanie mu prawa do wypłaty niezrealizowanego świadczenia, nie zachował jednak 12 miesięcznego terminu określonego w art. 136 ust. 3 cytowanej ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, na skutek czego jego roszczenie w tym zakresie wygasło. Przed upływem 12 miesięcy od śmierci S. W. jej mąż P. W. nie złożył stosownego wniosku określonego w art. 136 ust. 3 ustawy emerytalnej. P. W. nie wstąpił w miejsce zmarłej ubezpieczonej S. W. dlatego ZUS słusznie umorzył postępowanie w przedmiocie wznowienie postępowania o wypłatę emerytury wraz z odsetkami od dnia 01.11.2011 r., jak i zasadnie Sąd Okręgowy w sprawie VIII U 1636/14 oddalił odwołanie w zakresie decyzji z dnia 14 marca 2014 roku, z powodu wygaśnięcia roszczenia.

Jak już wyżej wskazano P. W. wniosek o wypłatę niezrealizowanego świadczenia złożył dopiero w dniu 4.03.2014 r., podczas gdy prekluzyjny roczny termin upłynął w dniu 19.01.2014 r. Dodać należy, że termin ten jako termin o charakterze prekluzyjnym nie jest terminem przywracanym.

Nadto, nie jest możliwe, w realiach niniejszej sprawy, uwzględnienie roszczenia P. W. jeszcze na innej podstawie, szczególnie odnoszącej się do art. 5 k.c. gdyż w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych nie jest prawnie dopuszczalne stosowanie klauzul generalnych, którymi są, w szczególności, zasady współżycia społecznego, szczególnie gdy stanowią one jedyna podstawę dochodzonych roszczeń. Zgodnie z poglądem judykatury „do złagodzenia rygorów prawa ubezpieczeń społecznych nie stosuje się ani art. 5 k.c., ani art. 8 k.p., bo przepisy prawa ubezpieczeń społecznych mają charakter przepisów prawa publicznego.” „W sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych niedopuszczalne jest powoływanie się na zasady współżycia społecznego, jako że prawo ubezpieczeń społecznych, w odróżnieniu od przepisów prawa pracy (art. 300 k.p.), nie zawiera normy o charakterze takiej klauzuli generalnej, ani też normy zezwalającej na stosowanie w zakresie nieuregulowanym przepisów kodeksu cywilnego. ”

(por. I UK 309/13 - wyrok SN - Izba Pracy z dnia 13-02-2014 , wyrok SN z dnia 16 czerwca 2011 r. sygn. akt III UK 214/10 opubl. LEX 1095955, wyrok SA w Katowicach z dnia 20 maja 2010 r., sygn. akt III AUa 3616/09, opubl. LEX nr 785483 wyrok SN z dnia 2 grudnia 2009 r., sygn. akt I UK 174/09, opubl. LEX nr 585709, wyrok NSA w W. z dnia 18 maja 2011 r., sygn. akt I OSK 124/11, opubl. LEX 990161, wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 7 listopada 2008 r., sygn. akt III AUa 330/08 ,III AUa 2207/14 - wyrok SA w Gdańsku z dnia 19-05-2015)

Na marginesie jedynie wskazać należy, że Sąd rozpatruje odwołanie merytorycznie, tj. czy decyzja ZUS jest prawidłowa czy nie, natomiast nie podlega kontroli sądowej przebieg postępowania przed organem rentowym do chwili wydania decyzji, chyba, że organ rentowy dopuścił się tak rażących naruszeń, że wydanemu orzeczeniu nie można przypisać cech decyzji administracyjnej.

Mając na względzie wskazane okoliczności Sąd Okręgowy w Łodzi, w oparciu o treść art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c., oddalił odwołanie P. W. uznając tym samym prawidłowość decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddziału w Ł. z dnia 29 grudnia 2014 r.

Zarządzenie: odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi wnioskodawcy.