Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 marca 2016 r.

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: SSO Marek Wojnar (spr.)

Sędziowie: SO Maciej Schulz

SO Włodzimierz Suwała

protokolant: sekr. sądowy Justyna Skwiot

przy udziale prokuratora Jerzego Kopcia

po rozpoznaniu dnia 17 marca 2016 r. w W.

sprawy J. B. s. W. i B. ur. (...) w W.

oskarżonego o przestępstwo z art. 62 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii

na skutek apelacji wniesionej przez prokuratora

od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi-Południe w Warszawie

z dnia 28 września 2015 r. sygn. akt III K 1014/14

uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi Rejonowemu dla Warszawy Pragi -Południe w Warszawie do ponownego rozpoznania.

SSO Maciej Schulz SSO Marek Wojnar SSO Włodzimierz Suwała

Sygn. akt VI Ka 1476/15

UZASADNIENIE

J. B. został oskarżony o to, że w dniu 22.08.2012 r. w Areszcie Śledczym W. - G. w W. działając wbrew przepisom ustawy posiadał substancję psychotropową w postaci alprazolamu w ilości wagowej 1,3 grama netto, tj. o czyn z art. 62 ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii.

Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi - Południe w Warszawie wyrokiem z dnia 28 września 2014 r., sygn. akt III K 1014/14:

I.  oskarżonego od popełnienia zarzucanego mu czynu uniewinnił;

II.  na podstawie art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 14.12.2012 r. o odpadach orzekł przepadek na rzecz Skarbu Państwa dowodów rzeczowych ujawnionych w wykazie dowodów rzeczowych nr (...) pod pozycją 1 poprzez przekazanie ich do apteki prowadzącej zbiórkę leków przeterminowanych;

III.  koszty postępowania przejmuje na rachunek Skarbu Państwa.

Apelację od powyższego wyroku wniósł prokurator. Zaskarżył powyższy wyrok w całości na niekorzyść oskarżonego i zarzucił mu:

1.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia i mający wpływ na jego treść polegający na dowolnej i wybiórczej ocenie materiału dowodowego, w szczególności wyjaśnień oskarżonego, zeznań T. T. i K. C., skutkujący uniewinnieniem oskarżonego podczas, gdy prawidłowa ocena zgromadzonego materiału dowodowego pozwoliłaby na uniknięcie błędnych ustaleń faktycznych i przypisanie odpowiedzialności oskarżonemu J. B.;

2.  naruszenie przepisów postępowania, a to art. 167 k.p.k., mające wpływ na treść orzeczenia, poprzez zaniechanie przeprowadzenia czynności procesowych, mających na celu ustalenie, czy oskarżony rzeczywiście nie posiadał (nie nabył) leku o nazwie X. wbrew przepisom ustawy, tj. bez recepty, którego skutek zaowocował bezpodstawnym przyjęciem przez sąd stanowiska, iż przeprowadzone postępowanie dowodowe, -które zawiera istotne braki,- nie dowiodło, że oskarżony nabył ten lek wbrew przepisom ustawy, tj. bez recepty i w konsekwencji uniewinnieniem oskarżonego.

W konkluzji skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego orzeczenia i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Apelacja prokuratora nie jest pozbawiona słuszności i jej wniosek o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania zasługuje na uwzględnienie.

Zasadny jest zarzut błędu w ustaleniach faktycznych będący wynikiem dowolnej i wybiórczej oceny materiału dowodowego.

Na wstępie podnieść należy, że przekonanie sądu o wiarygodności jednych dowodów i niewiarygodności innych pozostaje pod ochroną przepisu art. 7 k.p.k., jeśli tylko: jest poprzedzone ujawnieniem w toku rozprawy głównej całokształtu okoliczności sprawy; stanowi wyraz rozważenia wszystkich okoliczności przemawiających zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego; jest zgodne ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego; a nadto zostało wyczerpująco i logicznie uargumentowane w uzasadnieniu wyroku (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 września 1998 r., sygn. V KKN 104/98, Prok. i Pr. 1999, z. 2, poz. 6, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 18 grudnia 2012 r., sygn. III KK 298/12, LEX nr 1232292).

Kontrola odwoławcza zaskarżonego wyroku wykazała, że Sąd Rejonowy nie sprostał tym wymogom i z obrazą art. 7 k.p.k. dokonał dowolnej, wybiórczej i niezgodnej z zasadami logicznego rozumowania oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego, nie uwzględniając stosownie do art. 410 k.p.k. całokształtu okoliczności wynikających z przeprowadzonych dowodów, a w efekcie poczynione w oparciu o taką ocenę ustalenia faktyczne trudno uznać za prawidłowe. Bezspornym jest, że przy oskarżonym w wyniku kontroli osobistej po widzeniu w jego slipach ujawniono 10 tabletek o łącznej wadze 1,25 grama netto oznaczonych logo „(...)”, które tłoczone jest na produkowanym przez koncern farmaceutyczny P. leku o nazwie X.. Lek ten legalnie może być nabyty jedynie na receptę. Zawiera on substancję psychotropową alprazolam w ilości 1mg w każdej tabletce. A. jest substancją psychotropową grupy IV P wskazaną w załączniku nr 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii. Posiadanie takiej substancji psychotropowej, zawartej w leku, możliwe jest jedynie w przypadku jego nabycia na podstawie recepty wystawionej przez lekarza, zaś bez tego jego posiadanie wypełnia znamiona art. 62 ust. 1 cytowanej wyżej ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii. Sąd I instancji ustalając te bezsporne fakty nie rozważył jednak okoliczności wynikających z zeznań świadków T. T. i K. C. dotyczących przeszukiwania osoby oskarżonego przed i po widzeniu z osobami odwiedzającymi go w areszcie śledczym. Nie poczynił w związku z tym ustaleń odnoszących się do możliwości posiadania znalezionych następnie przy nim tabletek przed udaniem się na widzenie, jak też możliwości przekazania mu ich na widzeniu. Niezależnie jednak od tego czy oskarżony uzyskał znalezione przy nim tabletki dopiero po widzeniu czy też miał je wcześniej, ich legalne posiadanie ze względu na zawartą w nich substancję psychotropową – (...) możliwe było jedynie po zrealizowaniu wystawionej na oskarżonego recepty. Sąd meriti przyjął, iż brak jest dowodów, aby oskarżony posiadał te tabletki wbrew przepisom ustawy, bez recepty, mimo, że w tym zakresie nie przeprowadził żadnego postępowania dowodowego. Sąd ten nie rozważył przy tym wewnętrznych sprzeczności w wyjaśnieniach oskarżonego odnośnie źródła pochodzenia ujawnionych przy nim tabletek, jak też różnic jego wyjaśnień i zeznań wskazanych świadków co do części garderoby, w jakich je wykryto, jak też co do przeznaczenia leków. Jeśli się bowiem uwzględni miejsce, w jakim w bieliźnie osobistej oskarżonego ujawniono przedmiotowe tabletki, jak też fakt, że oskarżony przedstawiał różne wersje co do przeznaczenia leku, sprzeczne nie tylko z tym co relacjonował świadkowi T. T., lecz również z powszechnie dostępną informacją o leku o nazwie X. (k- 195-199), to w świetle zasad logicznego rozumowania trudno przyjąć, że legalnie nabyty i posiadany lek ukrywany jest w slipach, a oskarżony nie wie jakie jest jego przeznaczenie i w związku z jakim schorzeniem go ma zażywać. Sąd Rejonowy pominął również, okoliczność, którą winien znać z urzędu, że legalne posiadanie leków przez osoby przebywające w jednostkach penitencjarnych może mieć miejsce jedynie za zgodą i wiedzą personelu medycznego i funkcjonariuszy aresztu. Sąd I instancji nie podjął też próby sprawdzenia czy ujawnione przy oskarżonym tabletki mogły uzyskane na receptę wystawioną na jego nazwisko w sugerowanych przez niego miejscach nabycia.

Przedstawione okoliczności świadczą o dokonaniu przez Sąd meriti dowolnej i sprzecznej z regułą określoną w art. 7 k.p.k. oceny dowodów, bez uwzględnienia stosownie do art. 410 k.p.k. całokształtu okoliczności ujawnionych na rozprawie, a w efekcie o poczynieniu wadliwych ustaleń faktycznych, które miały wpływ na treść wyroku. Podkreślić ponadto należy, że analiza pisemnego uzasadnienia zaskarżonego wyroku wskazuje na sprzeczność poczynionych przez Sąd Rejonowy ustaleń. Z jednej strony bowiem Sąd ten stwierdza, że brak jest dowodów na nielegalne posiadanie przez oskarżonego leku zawierającego zabronioną przez ustawę o przeciwdziałaniu narkomanii substancję psychotropową, a z drugiej z uwagi na niewielką jej zawartość w posiadanych przez oskarżonego tabletkach wskazuje na spełnienie przesłanek z art. 62 a ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii. Spełnienie przesłanek z art. 62 a cytowanej ustawy możliwe jest jednak w sytuacji, gdy substancja psychotropowa była posiadana wbrew przepisom ustawy, a nie wówczas gdy posiadanie jej przepisów tych nie naruszało.

Powyższe uchybienia przepisom prawa procesowego skutkujące wadliwymi ustaleniami faktycznymi, mające wpływ na treść orzeczenia oraz wskazana sprzeczność ustaleń sprawiają, że zaskarżony wyrok należało uchylić i przekazać sprawę do ponownego rozpoznania.

Przy ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd Rejonowy dokładnie przeprowadzi postępowanie dowodowe dążąc do wyjaśnienia wszystkich istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy okoliczności, uwzględniając poczynione wyżej uwagi dotyczące uchybień poczynionych w dotychczasowym postępowaniu, a zebrany materiał dowodowy oceni stosownie do reguł wynikających z art. 7 k.p.k. i w efekcie takiej oceny poczyni trafne ustalenia faktyczne. W przypadku uznania, że oskarżony wbrew przepisom ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii posiadał zabronioną substancję psychotropową – alprazolam znajdującą się w ujawnionym przy nim leku, ustali jej ilość, która nie jest równoważna z wagą tabletek, w których jest zawarta, jak też dokona oceny stopnia społecznej szkodliwości czynu, przy uwzględnieniu również faktu, że posiadanie owej substancji psychotropowej miało miejsce podczas pobytu oskarżonego w jednostce penitencjarnej.

Reasumując – Sąd Okręgowy orzekł jak w dyspozytywnej części wyroku.

SSO Maciej Schulz SSO Marek Wojnar SSO Włodzimierz Suwała