Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 31 marca 2016 roku

Sąd Okręgowy w Szczecinie Wydział VIII Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Natalia Pawłowska – Grzelczak

Sędziowie: SO Patrycja Baranowska

SO Agnieszka Górska (spr.)

po rozpoznaniu w dniu 31 marca 2016 roku w Szczecinie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku Ż. S.

o pozbawienie K. S. prawa prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek oraz pełnienia funkcji członka rady nadzorczej, reprezentanta lub pełnomocnika w spółce handlowej, przedsiębiorstwie państwowym, spółdzielni, fundacji lub stowarzyszeniu

na skutek zażalenia K. S. na postanowienie Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie z dnia 26 listopada 2015 roku, sygn. akt XII Gzd 24/14

postanawia:

I.  odrzucić zażalenie wniesione na punkt I postanowienia,

II.  oddalić zażalenie w pozostałym zakresie.

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 26 listopada 2015 roku Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie w pkt I oddalił wniosek K. S. z dnia 29 października 2015 roku o przywrócenie terminu do złożenia wniosku o uzasadnienie i doręczenie postanowienia z dnia 22 kwietnia 2015 roku, w pkt II odrzucił wniosek o sporządzenie uzasadnienia postanowienia, z następującym uzasadnieniem.

Sąd Rejonowy postanowieniem z dnia 22 kwietnia 2015 roku pozbawił uczestnika prawa prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek oraz pełnienia funkcji członka rady nadzorczej, reprezentanta lub pełnomocnika w spółce handlowej, przedsiębiorstwie państwowym, spółdzielni, fundacji lub stowarzyszeniu na okres ośmiu lat. Powyższe postanowienie uprawomocniło się z dniem 14 maja 2015 roku. Uczestnik pismem z dnia 29 października 2015 roku złożył wniosek o uzasadnienie i doręczenie postanowienia z dnia 22 kwietnia 2015 r oraz pismo w przedmiocie przywrócenia terminu do złożenia wniosku o uzasadnienie.

Sąd Rejonowy uznał wniosek uczestnika o przywrócenie terminu za niezasadny i w konsekwencji odrzucił wniosek o sporządzenie i doręczenie uzasadnienia postanowienia. Odnosząc się do zasadności wniosku o przywrócenie terminu wskazał, że podniesione przez uczestnika okoliczności o przebywaniu poza granicami kraju w związku z zabiegiem protetycznym i związaną z tym niemożnością odebrania przesyłki sądowej zawierającej odpis wniosku o orzeczenie zakazu wraz z wezwaniem na termin rozprawy nie mogą zostać uznane za niezawinione. Ponadto uznał za niezasadne zarzuty uczestnika dotyczące nieprawidłowego doręczenia przesyłki sądowej do niego kierowanej oraz niedoręczenia zawiadomienia o odroczeniu terminu ogłoszenia, stwierdzając prawidłowość zarówno doręczenia jak i brak obowiązku Sądu w zakresie zawiadomienia uczestnika o odroczeniu publikacji orzeczenia. Dla wyczerpania krytyki stanowiska uczestnika Sąd Rejonowy wskazał także, że uczestnik nie uprawdopodobnił, że w okresie doręczenia spornej przesyłki sądowej przebywał poza granicami kraju, zwłaszcza, że pomimo upływu miesiąca, nie przedstawił żadnego stosownego dokumentu na te okoliczność.

Sąd Rejonowy wskazał, że zaniedbaniu uczestnika należy przyznać cechę co najmniej lekkomyślności. Nie ma w związku z tym mowy o okolicznościach szczególnych, na które zarówno uczestnik przy zachowaniu należytej, a nawet podstawowej staranności nie mógł mieć wpływu.

Z tych względów, uznając brak podstaw do przywrócenia uczestnikowi terminu do złożenia wniosku o uzasadnienie Sąd Rejonowy odrzucił wniosek o sporządzenie uzasadnienia postanowienia z dnia 22 kwietnia 2015 roku uznając go za spóźniony.

Zażalenie na powyższe postanowienie wywiódł uczestnik K. S. zaskarżając je w całości i wnosząc o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez Sąd Rejonowy oraz zasądzenie od wnioskodawczyni na jego rzecz kosztów postępowania odwoławczego, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego.

W uzasadnieniu skarżący podniósł, że doręczyciel sądowy wielokrotnie dokonywał przesyłek sądowych w sposób niezgodny z ustawą Prawo pocztowe, wkładając awiza np. do domofonów lub w ogóle omijał adresata, jeżeli w miejscu zamieszkania nie miał innych przesyłek do doręczenia. Uczestnik podkreślił, że taką wiedzę posiada z licznych publikacji, skarg stron postępowań oraz ich pełnomocników. Uczestnik podkreślił, że znane są mu konsekwencje nieodebrania przesyłki sądowej i skutków jakie się z tym faktem wiążą. W związku z tym w jego interesie było podejmowanie przesyłek pocztowych. Skarżący zarzucił także, że doręczenie kierowanej do niego przesyłki w ogóle nie nastąpiło, co stwierdził po braku awiza w skrzynce pocztowej, a z uwagi na fakt, że nie przebywał w miejscu zamieszkania zasadnym jest przyjęcie, że istnieją podstawy do przywrócenia terminu do złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia

Jednocześnie do zażalenia skarżący załączył zaświadczenie o poddaniu się zabiegowi stomatologiczno- chirurgicznemu i związanym z tym leczeniem trwającym od 16 do 20 lutego 2015 roku, wskazując, że w terminie przewidzianym do złożenia wniosku nie było możliwe uprawdopodobnienie faktu przebywania poza granicami kraju. Jednocześnie wniósł o jego przeprowadzenie stosownie do treści art. 381 k.p.c.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie podlegało odrzuceniu w części zaskarżającej punkt I postanowienia Sądu Rejonowego – jako niedopuszczalne z mocy ustawy, zaś w pozostałym zakresie jako bezzasadne – podlegało oddaleniu.

Zgodnie z treścią przepisu art. 394 § 1 k.p.c. zażalenie do sądu drugiej instancji przysługuje na postanowienia sądu pierwszej instancji kończące postępowanie w sprawie a ponadto na postanowienia sądu pierwszej instancji i zarządzenia przewodniczącego, których przedmiotem są czynności i decyzje enumeratywnie wymienione w punktach 1 - 12 cytowanego przepisu. Tymczasem postanowienie w przedmiocie oddalenia wniosku o przywrócenie terminu do dokonania czynności procesowej nie jest postanowieniem kończącym postępowanie w sprawie, jak również nie jest wymienione w art. 394 § 1 k.p.c.. Tym samym uznać należało, że na rozstrzygnięcie Sądu Rejonowego w przedmiocie oddalenia wniosku skarżącego o przywrócenie terminu do złożenia wniosku o sporządzenie i doręczenie uzasadnienia postanowienia zażalenie nie przysługuje, zatem podlegało ono odrzuceniu na podstawie art. 397 § 2 k.p.c. w zw. z art. 373 k.p.c. w zw. z art. 370 k.p.c.

Postanowienie w przedmiocie oddalenia wniosku o przywrócenie terminu, podlega kontroli instancyjnej w trybie art. 380 k.p.c. zw. z art. 397 § 2 k.p.c. na skutek złożenia zażalenia na postanowienie o odrzuceniu wniosku, będące konsekwencją oddalenia wniosku o przywrócenie terminu (vide: uchwała Sądu Najwyższego z 27 marca 2008 roku, III CZP 11/08, OSNC 2009, nr 5, poz. 66).

Podstawę prawną wniosku uczestnika stanowi art. 168 k.p.c. zgodnie z którym jeżeli strona nie dokonała w terminie czynności procesowej bez swojej winy, sąd na jej wniosek postanowi przywrócenie terminu. Natomiast zgodnie z treścią art. 169 § 2 k.p.c. w piśmie z wnioskiem o przywrócenie terminu należy uprawdopodobnić okoliczności uzasadniające wniosek.

Zarzuty skarżącego sformułowane w zażaleniu sprowadzają się do kwestionowania skuteczności doręczenia kierowanej do niego przesyłki sądowej obejmującej zawiadomienie o terminie posiedzenia oraz wniosek Ż. S., której doręczenie nastąpiło w trybie art. 139 § 1 k.p.c.. Skarżący uzasadniając powyższy zarzut podnosił, że z dostępnych mu informacji wynika, że doręczenia przesyłek sądowych niejednokrotnie następuje z uchybieniem przepisów regulujących tryb ich doręczania. Tak sformułowany zarzut należało uznać za niezasadny. Należy w tym miejscu zaznaczyć, że doręczenie przewidziane w art. 139 § 1 k.p.c. oparte jest na domniemaniu, że pismo sądowe dotarło do rąk adresata i że w ten sposób doręczenie zostało dokonane prawidłowo. Obalenie tego domniemania jest możliwe ale tylko takimi środkami dowodowymi, które stwarzałyby pewność bądź wysokie prawdopodobieństwo, że adresat nie powziął wiadomości o miejscu złożenia przesyłki (vide: postanowienie Sądu Najwyższego z 12 marca 2015 roku, ICZ 6/15). Skarżący takich środków dowodowych nie dostarczył, w związku z tym nie ma podstaw do przyjęcia, że domniemanie faktyczne wynikające z treści art. 139 § 1 k.p.c. zostało przez niego obalone. Zauważyć również należy, że zarzuty sformułowane przez skarżącego nie odnoszą się stricte do okoliczności związanych z doręczeniem przesyłki sądowej skarżącemu, ale dotyczą funkcjonowania operatora w ogólności, co w żadnym razie nie przesądza o nieprawidłowym doręczeniu przesyłki kierowanej do skarżącego. Ponadto twierdzenia skarżącego w tym zakresie nie zostały poparte żadnymi dowodami.

Do obalenia domniemania skuteczności doręczenia nie jest także wystarczające sformułowane przez skarżącego stwierdzenie, że odebranie przesyłki sądowej pozostawało w jego najlepszym interesie. Nie odnosi się bowiem ono do przyczyn, dla których odebranie przez niego prawidłowo awizowanej przesyłki było niemożliwe. (vide: postanowienie Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 10 września 2014 roku). Nie jest także wystarczające do obalenia domniemania wynikającego z art. 139 § 1 k.p.c. , jak to miało miejsce w niniejszym przypadku, zaprzeczenie przez skarżącego otrzymania zawiadomienia (awiza) (vide: postanowienie Sądu Najwyższego z 20 sierpnia 2000r., (...) 699/00).

Uwzględniając powyższe wywody stwierdzić należy, że skarżący nie zdołał obalić domniemania, że kierowana do niego przesyłka sądowa była doręczona w sposób prawidłowy. Zgodzić należy się w tej sytuacji z Sądem Rejonowym, że skarżący nie zapoznał się z treścią kierowanej do niego przesyłki na skutek okoliczności za które ponosi odpowiedzialność.

Odnosząc się do dołączonego do zażalenia zaświadczenia o leczeniu stomatologicznym w H. zauważyć trzeba, że świadczy ono o nieobecności skarżącego w S. w okresie tygodnia (uwzględniając w tym czas podróży), podczas gdy przesyłka zawierająca zawiadomienie o terminie rozprawy i wniosek Ż. S. pozostawała do odbioru w placówce pocztowej aż do dnia 9 marca 2016 r. Tym samym skarżący nie uprawdopodobnił, że pobyt za granicą uniemożliwił mu jej odbiór.

Należy podzielić stanowisko, że przy ocenie winy strony lub jej braku w uchybieniu terminu do dokonania czynności procesowej należy brać pod rozwagę nie tylko okoliczności, które uniemożliwiły stronie dokonanie tej czynności w terminie, lecz także okoliczności świadczące o podjęciu lub niepodjęciu przez stronę działań mających na celu zabezpieczenie się w dotrzymaniu terminu (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 6 października 1998 roku sygnatura II CKN 8/98). Zdaniem Sądu zaniechanie podjęcia przez skarżącego takich działań należy zakwalifikować jako brak staranności, jakiej można by oczekiwać od osoby należycie dbającej o swoje interesy, co uzasadnia przyjęcie, że przywrócenie uchybionego terminu jest niedopuszczalne (zob. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 21 listopada 2005 roku, II CZ 103/05, z dnia 29 października 1999 r., I CKN 556/98).

Mając na uwadze, że skarżący nie uprawdopodobnił, że uchybienie terminowi do złożenia wniosku o sporządzenie i doręczenia uzasadnienia postanowienia miało charakter niezawiniony, wniosek o przywrócenie terminu należało oddalić. W konsekwencji prawidłowym było także, z uwagi na przekroczenie terminu, odrzucenie wniosku o sporządzenie i doręczenie uzasadnienia postanowienie.

Mając powyższe na uwadze Sąd Odwoławczy na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. oddalił zażalenie w zakresie punktu 2 postanowienia.

sygn. akt VIII Gz 15/16

S. (...)

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

-(...)

- (...)

(...)