Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 1069/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 stycznia 2016 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

SSO Grzegorz Tyrka

Protokolant:

Zuzanna Gulcz

po rozpoznaniu w dniu 28 stycznia 2016 r. w Gliwicach

na rozprawie

sprawy P. D.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

z udziałem

zainteresowanego K. D.

o podleganie ubezpieczeniu społecznemu

na skutek odwołania P. D.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

z dnia 26 maja 2015 r. nr (...)

zmienia zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. w ten sposób, że stwierdza, iż P. D. jako osoba współpracująca z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność u płatnika składek K. D. podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu od dnia 1 lutego 2015 roku.

(-) SSO Grzegorz Tyrka

Sygn. akt VIII U 1069/15

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 26.05.2015r. organ rentowy Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. na podstawie przepisów ustawy z dnia 13.10.1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych stwierdził, że odwołująca P. D. jako osoba współpracująca z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność u płatnika składek K. D. nie podlega od dnia 01.02.2015r. obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu.

W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, iż płatnik składek zgłosił odwołującą P. D. do ubezpieczeń społecznych, w tym do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego od dnia 01.02.2015r. jako osobę współpracującą z osobą prowadzącą pozarolnicza działalność gospodarczą, wykazując podstawę wymiaru składki 9.277,00 zł, nie przedstawił jednakże dowodów świadczących, iż odwołująca rzeczywiście współpracowała przy prowadzeniu tej działalności. Organ rentowy dodał, iż odwołująca była zgłoszona do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych jako osoba współpracująca w okresie od dnia 01.02.2013r. do dnia 25.03.2014r., od dnia 26.03.2013r. do dnia 24.03.2014r. przebywała na zasiłku macierzyńskim, który pobrała w wysokości 52.886,18 zł. Następnie złożyła roszczenie o wypłatę zasiłku chorobowego za okres od dnia 05.05.2015r. do dnia 25.05.2015r. Hipotetycznie wyliczona kwota zasiłku chorobowego za okres 182 dni wyniosłaby brutto 48.564,80 zł, a zasiłku macierzyńskiego za 364 dni 77.703,80 zł.

W takiej sytuacji organ rentowy stwierdził, iż zgłoszenie do ubezpieczeń odwołującej P. D. miało na celu umożliwienie jej skorzystania z bardzo wysokich świadczeń finansowych z FUS, co jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego oraz ze społeczno – gospodarczym przeznaczeniem prawa.

W odwołaniu od decyzji odwołująca P. D. wniosła o jej zmianę przez ustalenie, że podlega obowiązkowym ubezpieczeniom jak w tej decyzji, od dnia 01.02.2015r.

W uzasadnieniu ubezpieczona podniosła, iż wbrew twierdzeniom organu rentowego od lutego 2015r. faktycznie wykonywała pracę w ramach współpracy ze swoim mężem prowadzącym sklep internetowy. Odwołująca wskazała, iż firma męża istnieje od 5 lat., rozwija się, liczba zamówień w sklepie stale rośnie, a tym samym jest coraz więcej pracy. Dodała, iż równocześnie z nią, od lutego 2015r. zatrudniona została w firmie na podstawie umowy o pracę A. D..

Zainteresowany K. D. na rozprawie w dniu 17.11.2015r. oświadczył, iż przychyla się do stanowiska odwołującej P. D., która pracowała i posiadała status osoby współpracującej.

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie z przyczyn jak w zaskarżonej decyzji oraz o zasądzenie od odwołującej na rzecz organu rentowego zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

Zainteresowany K. D. od 2010r. prowadzi działalność gospodarczą w zakresie sklepu internetowego www. jestesmodna.pl. zajmując się sprzedażą odzieży damskiej. Działalność ta prowadzona jest w lokalu usługowym w K. przy ul. (...)/U2.

W związku z rozwojem firmy, gdy zaczęła ona przynosić dochody, zainteresowany po raz pierwszy w lutym 2013r. zatrudnił w niej jako osobę współpracującą swoją małżonkę – odwołującą P. D. i zgłosił ją do ubezpieczeń społecznych. Odwołująca wykonywała wówczas pracę do dnia 25.03.2013r., to jest do czasu porodu, gdy następnie przebywała na urlopie macierzyńskim, a od dnia 26.03.2014r. do dnia 31.01.2015r. była zgłoszona do ubezpieczeń społecznych jako osoba sprawująca osobistą opiekę nad dzieckiem. Ubezpieczona w tym czasie opiekowała się synem urodzonym w marcu 2013r. w sytuacji, gdy brak było możliwości pozostawienia dziecka pod opieką innej osoby. Dopiero na początku 2015r., gdy teść odwołującej wrócił z pracy z zagranicy pojawiła się możliwość pozostawienia dziecka pod jego opieką i następnie powrotu odwołującej do pracy w firmie męża od lutego 2015r.

Firma z roku na rok osiąga coraz większe przychody - w wysokości około 200.000 zł miesięcznie, ma coraz większą liczbę zamówień, zwłaszcza znaczną ilość takich zamówień w okresie poprzedzającym sezon wiosenno – letni, czyli od lutego każdego roku i sezon jesienno – zimowy.

Odwołująca od lutego 2015r. zajmowała się prowadzeniem strony internetowej sklepu, w tym wprowadzaniem i opisywaniem towarów sklepu, gdy na stanie w sklepie jest około 12.000 produktów i gdy na początku roku wprowadza się towary ( ubrania ) z nowej kolekcji wiosenno – letniej. Do obowiązków odwołującej należało również kontaktowanie się z klientami, zamawianie towaru, kontrolowanie stanu magazynowego, zajmowanie się zwrotami towarów. Dodatkowo odwołująca pomagała pakować paczki z towarami zatrudnionej u K. A. D., gdy paczek takich było dziennie około 120-130. A. D. jest zatrudniona w firmie męża odwołującej od dnia 01.02.2015r. na podstawie umowy o pracę, w pełnym wymiarze czasu pracy, na stanowisku: obsługa klienta sklepu internetowego. Do jej obowiązków należy odbieranie telefonów, e-maili, przygotowywanie paczek do wysyłki. Z tytułu tej pracy otrzymuje przeciętnie wynagrodzenie w kwocie 2.000 zł netto miesięcznie. Przed zawarciem umowy o pracę, to jest od dnia 01.10.2013r., A. D. wykonywała na rzecz zainteresowanego ww. czynności w ramach umowy zlecenia. Zainteresowany K. D. generalnie zajmuje się sprawami reklamowymi firmy, jako jedyna osoba w firmie jest uprawniony do podpisywania faktur.

Odwołująca pracę omówioną wcześniej faktycznie wykonywała w lokalu sklepu w K., przeciętnie 7 godzin każdego dnia ( od poniedziałku do piątku ). Pracowała do dnia 04.05.2015r., a następnie od dnia 05.05.2015r. przeszła na zwolnienie lekarskie w związku z zagrożeniem stanu ciąży.

Z dokumentacji medycznej przedłożonej przez odwołującą wynika, iż pierwszy wpis dotyczący ciąży ubezpieczonej datowany był na dzień 23.03.2015r. Odwołująca dziecko urodziła w dniu 19.08.2015r.

W czasie nieobecności w pracy odwołującej jej obowiązki przejął zainteresowany K. D..

Odwołująca P. D. i K. D. są małżeństwem od czterech lat. Zamieszkują razem w Ż., prowadzą wspólne gospodarstwo domowe, zajmują się wychowywaniem dwójki dzieci.

/ dowód: akta ZUS, dokumentacja medyczna dotycząca przebiegu ciąży odwołującej, wykaz przekazania paczek, wykaz księgi przychodu i rozchodu oraz zeznanie podatkowe PIT-36 za 2014r., akta osobowe A. D., zeznania świadków A. D., J. K., P. G., zeznania zainteresowanego K. D. oraz zeznania odwołującej /

Sąd zważył, co następuje.

Odwołanie P. D. zasługuje na uwzględnienie .

Zgodnie z art.6 ust.1 pkt 5 w związku z art.13 pkt 5 ustawy z dnia 13.10.1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych ( t.j. Dz.U. z 2015r. poz.121 ze zm. ) zwanej dalej ustawą, osoby współpracujące z osobami prowadzącymi działalność gospodarczą podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym od rozpoczęcia współpracy przy prowadzeniu pozarolniczej działalności do dnia jej zakończenia.

W myśl art.8 ust.11 ustawy za osobę współpracującą z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz zleceniobiorcami, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4 i 5, uważa się małżonka, dzieci własne, dzieci drugiego małżonka i dzieci przysposobione, rodziców, macochę i ojczyma oraz osoby przysposabiające, jeżeli pozostają z nimi we wspólnym gospodarstwie domowym i współpracują przy prowadzeniu tej działalności lub wykonywaniu umowy agencyjnej lub umowy zlecenia; nie dotyczy to osób, z którymi została zawarta umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego.

W rozpoznawanej sprawie ostatecznie bezspornym było, iż odwołująca P. D. i zainteresowany K. D. pozostają we wspólnym gospodarstwie domowym. Są oni małżeństwem od czterech lat, mieszkają razem w Ż., wspólnie zajmują się wychowywaniem dwójki dzieci.

Spór w rozpoznawanej sprawie sprowadzał się do ustalenia, czy odwołująca w okresie spornym wynikającym z decyzji zaskarżonej faktycznie wykonywała pracę w ramach współpracy przy prowadzeniu działalności przez jej męża, w rozumieniu powołanego powyżej art.8 ust.11 ustawy.

W świetle ukształtowanego stanowiska judykatury współpraca przy prowadzeniu działalności gospodarczej oznacza systematyczne, zorganizowane współdziałanie mające na celu przysporzenie wspólnego dochodu ( por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 06.01.2009r., II UK 134/08, wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 17.04.2007r., III AUa 2414/05 ).

Ze zgromadzonego materiału dowodowego w sprawie wynika jednoznacznie, iż odwołująca w okresie spornym od dnia 01.02.2015r. rzeczywiście współpracowała przy prowadzeniu działalności gospodarczej przez zainteresowanego K. D.. Potrzeba takiej współpracy wiązała się z rozwojem firmy w postaci sklepu internetowego, z coraz większą ilością zamówień na towary, zwłaszcza w okresie poprzedzającym sezon wiosenno – letni, a co za tym idzie z wzmożoną ilością pracy. Okoliczność ta ( związana z rozwojem firmy ) była też powodem zatrudnienia, oprócz odwołującej, A. D. i to w pełnym wymiarze czasu pracy.

Odwołująca pierwszy raz podjęła pracę w firmie męża już w 2013r., a po urodzeniu pierwszego dziecka, gdy tylko była taka możliwość ( to jest, gdy miała zapewnioną opiekę nad dzieckiem ) powróciła do tej pracy w lutym 2015r. i pracę tę faktycznie świadczyła w sposób systematyczny i zorganizowany. Pracowała codziennie, przeciętnie 7 godzin każdego dnia. Zajmowała się generalnie wprowadzaniem danych na stronę internetową sklepu. Z uwagi na fakt, że sklep zajmuje się sprzedażą wysyłkową przez Internet istnieje konieczność nieustannego aktualizowania danych zwłaszcza, że sklep ma na stanie bardzo dużą ilość produktów, bo około 12.000. W szczególności istnieje konieczność takiej aktualizacji – wprowadzania i opisywania nowych towarów, w okresie poprzedzającym sezon wiosenno – letni i jesienno – zimowy, kiedy to na rynek wchodzą nowe kolekcje ubrań.

Należy zauważyć, iż sam fakt ciąży nie dyskwalifikuje odwołującej do wykonywania pracy. W myśl bowiem utrwalonego w tym zakresie orzecznictwa sądowego, podjęcie współpracy przez kobietę w ciąży przy prowadzeniu pozarolniczej działalności, nawet gdyby głównym motywem było uzyskanie przez nią świadczeń z ubezpieczeń społecznych nie jest naganne, ani tym bardziej sprzeczne z prawem, jeżeli współpraca ta była faktycznie wykonywana. ( por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 21.01.2014r., III AUa 794/13, a także Sądu Najwyższego z dnia z dnia 06.02.2006r., III UK 156/05, LEX nr 272549, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 04.08.2005r., II UK 320/04, OSNP 2006/7-8/122).

Skoro odwołująca od dnia 01.02.2015r., pozostając we wspólnym gospodarstwie domowym z mężem K. D., rzeczywiście współpracowała z nim przy prowadzeniu działalności gospodarczej, to na podstawie uregulowań prawnych powołanych na wstępie rozważań podlega obowiązkowym ubezpieczeniom jak w decyzji zaskarżonej, począwszy od dnia 01.02.2015r.

W konsekwencji takiego stanowiska Sąd z mocy art. 477 14§ 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję orzekając jak w sentencji.

Zaznaczyć należy, iż Sąd nie rozstrzygał w niniejszej sprawie co do zasadności wysokości wskazanej przez zainteresowanego podstawy wymiaru składek dotyczącej odwołującej, gdyż postępowanie niniejsze toczyło się z odwołania od decyzji ustalającej wyłącznie w zakresie podlegania odwołującej ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu, a nie w zakresie wysokości podstawy wymiaru składek, gdy Sąd przy rozpoznawaniu i rozstrzyganiu sprawy związany jest treścią zaskarżonej decyzji.

(-) SSO Grzegorz Tyrka