Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 marca 2016 r.

Sąd Rejonowy w Ciechanowie I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący – SSR Lidia Kopczyńska

Protokolant - Ewelina Goryszewska

po rozpoznaniu w dniu 14 marca 2016 r. w Ciechanowie

na rozprawie

sprawy z powództwa S. H.

przeciwko S. (...) z siedzibą w G.

o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności

orzeka

1.  pozbawia wykonalności do wysokości kwoty 2596,18 zł (dwa tysiące pięćset dziewięćdziesiąt sześć złotych osiemnaście groszy) tytuł wykonawczy w postaci nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym wydanego przez Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy I Wydział Cywilny w dniu 17 marca 2005 r. (sygn. akt I Nc 1721/05) zaopatrzonego w klauzulę wykonalności postanowieniem Sądu w dniu 27 września 2005 r.

2.  w pozostałym zakresie powództwo oddala;

3.  odstępuje od obciąża stron kosztami sądowymi w zakresie wydatków poniesionych przez Skarb Państwa z sum budżetowych;

4.  zasądza od powoda S. H. na rzecz pozwanego S. (...) z siedzibą w G. kwotę 2117 zł (dwa tysiące sto siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt I C 607/14

UZASADNIENIE

Powód S. H. pozwem złożonym w dniu 5 maja 2014 r. wnosił o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego w postaci prawomocnego nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu upominawczym przez Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w sprawie I Nc 1721/05 i zaopatrzonego klauzulą wykonalności postanowieniem Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy z dnia 27 września 2005 r.. Ponadto wnosił o zabezpieczenie powództwa przez zawieszenie postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Ciechanowie Marka Wojtczak w sprawie Km 3518/12 oraz zasądzenie kosztów procesu.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, iż określone w treści nakazu świadczenie zostało przez niego spełnione w całości, co wynika z adnotacji na oryginale tytułu wykonawczego uczynionej przez komornika Marka Wojtczak w sprawie Km 218/08. Zapłata kwoty dłużnej nastąpiła przed złożeniem przez pozwanego tytułu wykonawczego do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Ciechanowie Marka Wojtczak, który prowadzi postępowanie w sprawie Km 3518/12. Tym samym skierowanie sprawy do Komornika było nieuzasadnione i naraziło powoda na niepotrzebne koszty egzekucyjne. Wobec spełnienia świadczenia, zobowiązanie wygasło a tytuł wykonawczy powinien być pozbawiony wykonalności.

Wniosek S. H. o zabezpieczenie powództwa, przez zawieszenie postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Ciechanowie Marka Wojtczak w sprawie Km 3518/12, Sąd oddalił postanowieniem z dnia 29 lipca 2014 r. (dowód: postanowienie k. 45-46 akt).

Pozwana S. (...) z siedzibą w G., reprezentowana przez radcę prawnego M. J., uznała powództwo do kwoty 2596,18 zł, a w pozostałym zakresie wnosiła o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych.

Pozwana wskazała, że na podstawie tytułu egzekucyjnego - nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu upominawczym przez Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w sprawie I Nc 1721/05 i zaopatrzonego klauzulą wykonalności postanowieniem Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy z dnia 27 września 2005 r., Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Ciechanowie Marek Wojtczak prowadził postępowanie egzekucyjne w sprawie Km 218/08. Komornik w tej sprawie w dniu 18 listopada 2008 r. stwierdził ściągnięcie należności w całości. Pozwana zweryfikowała wyliczenia dokonane przez Komornika Marka Wojtczak i zwróciła mu uwagę, że do wyegzekwowania pozostała kwota 437,85 zł. Uwzględniając zgłoszone zastrzeżenia, Komornik anulował swój poprzedni zapis na tytule egzekucyjnym o spełnieniu świadczenia w całości i zwrócił tytuł wierzycielowi z adnotacją o częściowym ściągnięciu należności. O zaistniałej pomyłce został poinformowany powód, a ponieważ nie dokonał pełnej spłaty należności, pozwana w dniu 5 sierpnia 2011 r. złożyła kolejny wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego. Brak możliwości pozyskania od dłużnika jakichkolwiek środków skutkował umorzeniem postępowania egzekucyjnego w dniu 10 sierpnia 2012r. w sprawie Km 6175/11. Pozwana w dniu 29 października 2012r. złożyła kolejny wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego, a rok później wniosek rozszerzyła o koszty wcześniejszych bezskutecznych postępowań egzekucyjnych. Przed wszczęciem postępowania egzekucyjnego, powód bezpośrednio do S. (...) z siedzibą w G. wpłacił kwotę 2596,18 zł. Ponieważ wpłata ta została dokonana z pominięciem organu egzekucyjnego, na tytule egzekucyjnym brak jest adnotacji o spłaceniu przez powoda kwoty 2596,18 zł i dlatego w tym zakresie pozwana uznała powództwo, a w pozostałym zakresie wnosiła o jego oddalenie.

Na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego Sąd ustalił następujący stan faktyczny: W dniu 17 marca 2005 r. Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w sprawie I Nc 1721/05 wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, którym zasądził od S. H. na rzecz S. (...) z siedzibą w G. kwotę 2364,25 zł z odsetkami umownymi naliczanymi według zmiennej stopy procentowej wynoszącej na dzień wniesienia pozwu 40% w stosunku rocznym od kwoty 2000 zł od dnia 1 marca 2005 r. do dnia zapłaty, z odsetkami ustawowymi od kwoty 364,25 zł od dnia 1 marca 2005 r. do dnia zapłaty oraz kwotę 663,50 zł tytułem zwrotu kosztów procesu (dowód: tytuł egzekucyjny k. 3 akt Km 3518/12 Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Ciechanowie Marka Wojtczak). Bezpośrednio do S. (...) z siedzibą w G. powód wpłacił kwotę 2596,18 zł w dniu 26 września 2005 r. Wpłata została zarachowana przez pozwanego na spłatę zadłużenia (bezsporne). Wobec uprawomocnienia się nakazu, Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy postanowieniem z dnia 27 września 2005 r. nadał klauzulę wykonalności. Na podstawie tego tytułu Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Ciechanowie Marek Wojtczak prowadził postępowanie egzekucyjne w sprawie Km 218/08. W tej sprawie, w dniu 18 listopada 2008 r., Komornik uczynił na tytule egzekucyjnym adnotację, że świadczenie objęte tytułem wykonawczym wyegzekwowano w całości. Adnotację tę Komornik Marek Wojtczak anulował w dniu 17 lipca 2009 r. i zwrócił tytuł wierzycielowi z adnotacją o częściowym ściągnięciu należności. S. (...) z siedzibą w G. w dniu 5 sierpnia 2011 r. złożyła kolejny wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego. Brak możliwości pozyskania od dłużnika jakichkolwiek środków skutkował umorzeniem postępowania egzekucyjnego w dniu 10 sierpnia 2012r. w sprawie Km 6175/11. (dowód: tytuł egzekucyjny k. 3 akt Km 3518/12 Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Ciechanowie Marka Wojtczak). Na dzień 18 listopada 2008 r. pozostała do zapłaty przez powoda na rzecz pozwanego kwota 484,55 zł, na którą składały się koszty egzekucyjne w wysokości 388,52 zł oraz kwota należności głównej w wysokości 96,03 zł. W okresie od 19 listopada 2008 r. do 31 maja 2015 r. pozwany z tytułu egzekwowanej należności uzyskał w dniu 7 września 2012 r. kwotę w wysokości 28,73 zł oraz dodatkowo doszły koszty egzekucji w wysokości 166,27 zł i odsetki umowne w kwocie 250,79 zł. Na dzień 31 maja 2015 r. zadłużenie powoda wynosiło 872,88 zł, na które składa się należność główna w wysokości 96,03 zł, odsetki umowne w wysokości 250,79 zł i koszty egzekucji w wysokości 526,06 zł (dowód: opinia biegłego z zakresu finansów H. Z. k. 135-144,169-171 akt). W dniu 5 listopada 2012 r. do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Ciechanowie Marka Wojtczak wpłynął kolejny wniosek Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowa im. F. Stefczyka z siedzibą w G. o wszczęcie postępowania egzekucyjnego, w zakresie wyegzekwowania odsetek w kwocie 678,82 zł i kapitału w kwocie 429,85 zł z dalszymi odsetkami liczonymi od dnia 30 października 2012r. do dnia zapłaty (dowód: wniosek k. 1-2 akt Km 3518/12 Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Ciechanowie Marka Wojtczak). W dniu 14 marca 2013 r. S. (...) z siedzibą w G. rozszerzyła wniosek egzekucyjny o ściągnięcie kwoty 166,27 zł tytułem kosztów egzekucyjnych w prowadzonych dotychczas postępowaniach egzekucyjnych, które były bezskuteczne. Do wniosku zostało dołączone postanowienie wydane przez Komornika przy Sądzie Rejonowym w Ostrołęce Iwony Zacharek (dowód: wniosek i postanowienie k. 30-31 akt Km 3518/12 Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Ciechanowie Marka Wojtczak). Komornik Marek Wojtczak w aktualnie prowadzonej sprawie podjął czynności w celu ustalenia majątku dłużnika, do chwili obecnej nie wypłacił pełnej należności wierzycielowi (dowód: akta sprawy Km 3518/12 Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Ciechanowie Marka Wojtczak).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dokumenty dołączone do akt spraw I Co 520/14 tutejszego Sądu, Km 218/08, Km 3518/12 Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Ciechanowie Marka Wojtczak, dokumenty znajdujące się w aktach sprawy: kserokopii nakazu k. 9-10, 74-75, 78-79 akt, kserokopii zajęcia k. 11 akt, raport spłaty zadłużenia k. 55-56 akt, kserokopia KRS k. 58-60 akt, kserokopia wniosku egzekucyjnego k. 62, 64, 66-68, 71-72, 80-83 akt, kserokopia postanowienia Komornika k. 63, 69-70, 84, 92 akt, zawiadomienie wierzyciela o stanie egzekucji k. 65 akt oraz opinię biegłego z zakresu księgowości H. Z. k. 135-144, 169-171 akt.

Sąd uwzględnił dołączone do akt dokumenty. Autentyczność i treść dokumentów nie była kwestionowana przez strony i nie budziła również wątpliwości Sądu. Przedłożone dokumenty rzeczywiście były sporządzone, w ich treść nie ingerowano, nie były przerabiane.

Sąd uwzględnił opinię biegłego H. Z.. Sporządzona dla potrzeb niniejszej sprawy opinia biegłego zasługiwała na walor wiarygodności, gdyż sporządzona została przez osobę dysponującą odpowiednią wiedzą, poprzedzona analizą dokumentów. Opinię sporządzono w sposób rzeczowy i merytorycznie poprawny. Biegła wnioski oparła na wyliczeniach dokonanych niezależnie od wyliczeń przedstawionych przez pozwaną. Chociaż pozwany zakwestionował wyliczoną przez biegłą kwotę pozostałą do wyegzekwowania, to okoliczność powyższa nie ma istotnego znaczenia dla sprawy. Przedmiotem sporu była ocena prawna czy w podanych okolicznościach faktycznych, powód jest uprawniony do żądania ustalenia, iż jego zobowiązanie wygasło i nie może być egzekwowane, a nie jaka kwota jeszcze pozostała do wyegzekwowania, gdy postępowanie egzekucyjne Km 3518/12 nie zostało jeszcze zakończone.

Sąd zaważył co następuje:

W ocenie Sądu wniesione przez powoda S. H. powództwo przeciwegzekucyjne zasługuje na uwzględnienie w części uznanej przez pozwanego.

Powód wskazał jako podstawę prawną swojego roszczenia art. 840§1 pkt 2 k.p.c. zgodnie z którym dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia, jeżeli po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane; gdy tytułem jest orzeczenie sądowe, dłużnik może powództwo oprzeć także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy, a także zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zarzut ten nie był przedmiotem rozpoznania w sprawie.

Przesłanki, o które można oprzeć powództwo o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego w sposób wyczerpujący określa art. 840 § 1 k.p.c. (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 stycznia 2008 r. V CSK 368/07 LEX nr 515713)

Droga tego procesu przysługuje dłużnikowi w celu obrony przed postępowaniem egzekucyjnym w wypadku, gdy postępowanie to narusza jego prawa podmiotowe-wynikające z prawa materialnego, a nie gdy zostało naruszone tylko prawo formalne (przepisy prawa egzekucyjnego).

Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 26 marca 2009 r. (I CSK 282/08 LEX nr 528181) wskazał, że skutek w postaci wygaśnięcia zobowiązania wywierają w szczególności takie zdarzenia materialnoprawne, jak: wykonanie zobowiązania przez spełnienie świadczenia zgodnie z jego treścią, potrącenie, odnowienie, zwolnienie z długu, świadczenie w miejsce spełnienia (datio in solutum).

To powództwo można wytoczyć, wtedy gdy tytuł egzekucyjny wyposażony jest w cechę prawomocności.

W niniejszej sprawie niewątpliwym jest, iż nakaz zapłaty wydany w sprawie I Nc 1721/05, którego pozbawienia wykonalności powód żąda, jest prawomocny. Postanowieniem z dnia 27 września 2005 r. nakazowi została nadana klauzula wykonalności. Postępowanie egzekucyjne w sprawie było wszczynane i kończyło się z różnym skutkiem. Aktualnie Komornik Marek Wojtczak prowadzi egzekucję w sprawie Km 3518/12 , sprawa jest w toku.

Zasadność powództwa z art. 840 kpc o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności ocenia się według stanu rzeczy w chwili orzekania.

Zgodnie z art 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne.

W niniejszej sprawie S. H. oparł swoje roszczenie na adnotacji uczynionej przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Ciechanowie Marka Wojtczak w sprawie Km 218/08. W tej sprawie, w dniu 18 listopada 2008 r., Komornik uczynił na tytule egzekucyjnym adnotację, że świadczenie objęte tytułem wykonawczym wyegzekwowano w całości. Adnotację tę jednak Komornik Marek Wojtczak anulował w dniu 17 lipca 2009 r. i zwrócił tytuł wierzycielowi z adnotacją o częściowym ściągnięciu należności.

Zgodnie z art. 816. § 1 k.p.c. po ukończeniu postępowania egzekucyjnego należy na tytule wykonawczym zaznaczyć wynik egzekucji i tytuł zatrzymać w aktach, a jeżeli świadczenie objęte tytułem nie zostało zaspokojone całkowicie, tytuł zwrócić wierzycielowi.

Jeżeli egzekucja okaże się skuteczna chociażby częściowo, jej wynik komornik powinien zaznaczyć na tytule wykonawczym. Zapobiega to możliwości ponownego wszczęcia egzekucji w tym zakresie, na podstawie tego samego tytułu wykonawczego, który w tej części traci moc. Bezprzedmiotowe byłoby zatem żądanie pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w zakresie wyżej wskazanym w ramach powództwa przeciwegzekucyjnego.

W wypadku gdy roszczenie zostało zaspokojone w całości, tytuł wykonawczy po zaznaczeniu na nim wyniku egzekucji komornik powinien pozostawić w aktach sprawy. Jeżeli natomiast świadczenie nie zostało zaspokojone całkowicie, komornik po zaznaczeniu wyniku egzekucji wydaje tytuł wierzycielowi, który może na jego podstawie ponownie wszcząć egzekucję w części niezaspokojonej.

W niniejszej sprawie na tytule egzekucyjnym są wzmianki Komornika o częściowym wyegzekwowaniu świadczenia. Ponadto pozwany przyznał, że bezpośrednio do S. (...) z siedzibą w G. powód wpłacił kwotę 2596,18 zł w dniu 26 września 2005 r. Wpłata została zarachowana przez pozwanego na spłatę zadłużenia. Ponieważ kwota ta została wpłacona przed wszczęciem postępowania egzekucyjnego bezpośrednio do pozwanego, na tytule egzekucyjnym brak jest adnotacji o spłacie tej kwoty. W tym zakresie pozwany uznał powództwo i z tego względu Sąd pozbawił tytuł wykonawczy wykonalności co do tej kwoty. Odnośnie kwot wyegzekwowanych przez komornika, ujawnionych w zapisach na tytule egzekucyjnym, powództwo jest bezprzedmiotowe, gdyż w tym zakresie egzekucja nie może być prowadzona.

Po zliczeniu wyżej wskazanych kwot okazało się, że na dzień 18 listopada 2008 r. pozostała do zapłaty przez powoda na rzecz pozwanego kwota 484,55 zł, na którą składały się koszty egzekucyjne w wysokości 388,52 zł oraz kwota należności głównej w wysokości 96,03 zł. W okresie od 19 listopada 2008 r. do 31 maja 2015 r. pozwany z tytułu egzekwowanej należności uzyskał w dniu 7 września 2012 r. kwotę w wysokości 28,73 zł oraz dodatkowo doszły koszty egzekucji w wysokości 166,27 zł i odsetki umowne w kwocie 250,79 zł. Na dzień 31 maja 2015 r. zadłużenie powoda wynosiło 872,88 zł, na które składa się należność główna w wysokości 96,03 zł, odsetki umowne w wysokości 250,79 zł i koszty egzekucji w wysokości 526,06 zł. Tym samym nie ma podstaw do uznania, że powód spełnił świadczenie w całości i w tym zakresie Sąd powództwo oddalił.

O kosztach Sąd orzekł w oparciu o art. 98§1 k.p.c. oraz § 6 pkt. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002 r. w sprawie opłat radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U. nr 163 poz 1349 z póź. zm.). Koszty opinii biegłego H. Z. w sprawie wyniosły 3271,61 zł i zostały pokryte z zaliczki wpłaconej przez pozwanego w kwocie 1500 zł oraz w pozostałym zakresie z sum budżetowych. Sąd zasądził od powoda na rzecz pozwanego poniesione przez pozwanego koszty postępowania tj. 1500 zł tytułem zwrotu zaliczki, 600 zł opłaty pomocy prawnej i 17 zł opłat skarbowych.

Na podstawie art. 113 ust. 4 u.k.s.c. Sąd odstąpił od obciążenia powoda pozostałymi kosztami stanowiącymi należność budżetową, ze względu na trudną sytuację majątkową powoda i jego przekonaniu o słuszności roszczenia.

Z tych względów Sąd orzekł jak w wyroku.

(...)