Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 kwietnia 2016 r.

Sąd Apelacyjny - III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 12 kwietnia 2016 r. w Gdańsku

sprawy W. C.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

o prawo do emerytury

na skutek apelacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

od wyroku Sądu Okręgowego w Gdańsku VIII Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 23 kwietnia 2015 r., sygn. akt VIII U 1024/14

zmienia zaskarżony wyrok w punkcie 1 i oddala odwołanie.

SSA Maria Sałańska – Szumakowicz SSA Bożena Grubba SSA Maciej Piankowski

Sygn. akt III AUa 1202/15

UZASADNIENIE

Ubezpieczony W. C. odwołał się od decyzji pozwanego organu rentowego - Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. z 25.02.2014 r., którą odmówiono mu prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym z tytułu pracy w warunkach szczególnych, gdyż ubezpieczony nie udowodnił 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych, a jedynie 22 lata, 6 miesięcy i 3 dni oraz 15 lat pracy w szczególnych warunkach, a jedynie 1 rok, 4 miesiące i 19 dni oraz nie osiągnął wymaganego wieku emerytalnego.

Ubezpieczony wniósł o zmianę powyższej decyzji i przyznanie mu prawa do emerytury oraz uwzględnienia do okresów składkowych i nieskładkowych pracy w gospodarstwie rolnym rodziców od 03.03.1969 r. do 25.03.1972 r. Ponadto domagał się, aby do pracy w warunkach szczególnych uwzględnić okresy zatrudnienia w kopalni w wymiarze 8 lat, 2 miesięcy i 24 dni oraz w stoczni w G. od 1984 r. do 01.01.1999 r. na stanowisku malarza–konserwatora okrętowego w wymiarze 10 lat, 11 miesięcy i 15 dni.

Pozwany wniósł o oddalenie odwołania, podtrzymując argumentację zawartą w zaskarżonej decyzji.

W piśmie procesowym z 16.01.2015 r. pozwany wskazał, że do okresów składkowych i nieskładkowych uwzględnił okres pracy ubezpieczonego w gospodarstwie rolnym rodziców, po ukończeniu przez niego 16 lat, tj. okres od 02.03.1970 r. do 25.03.1972 r.

Do pracy w warunkach szczególnych pozwany nie uwzględnił następujących okresów zatrudnienia ubezpieczonego:

- od 04.04.1972 r. do 02.01.1975 r. oraz od 05.05.1982 r. do 18.04.1983 r. w KWK (...) z powodu braku świadectwa pracy w warunkach szczególnych,

- od 08.11.1977 r. do 14.11.1980 r. w KWK (...) również z powodu braku świadectwa pracy w warunkach szczególnych.

W piśmie procesowym z 13.04.2015 r. pozwany ostatecznie wskazał, że do okresów składkowych i nieskładkowych uwzględnił 24 lata, 6 miesięcy i 28 dni oraz do pracy w szczególnych warunkach okres zatrudnienia ubezpieczonego w wymiarze 9 lat, 4 miesięcy i 27 dni.

Wyrokiem z dnia 23.04.2015 r. Sąd Okręgowy w Gdańsku VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał ubezpieczonemu prawo do emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach od 03.03.2014 r. (pkt 1), ustalił, że pozwany nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji w sprawie (pkt 2) oraz przyznał adw. Ł. D. wynagrodzenie w kwocie 60 zł z należnym podatkiem VAT z tytułu nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu, które wypłaci Skarb Państwa - Kasa Sądu Okręgowego Gdańsku.

Powyższe rozstrzygnięcie Sąd Okręgowy oparł na następujących ustaleniach i rozważaniach.

Ubezpieczony (ur. (...)) z wykształceniem podstawowym, został uznany przez lekarzy zakładu pracy za niezdatnego do pracy na dole kopalni – w charakterze ładowacza oraz za zdatnego do pracy na powierzchni.

Od 04.04.1972 r. do 02.01.1975 r. na stanowisku maszynisty na powierzchni oraz od 05.05.1982 r. do 18.04.1983 r., jako sortowniczy sortowni węgla na powierzchni ubezpieczony był zatrudniony, stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, w Kopalni (...) w R..

Od 08.11.1977 r. do 14.11.1980 r. ubezpieczony pracował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w Kopalni (...), na stanowisku robotnika płuczki.

Ubezpieczony jako maszynista, sortowniczy oraz robotnik płuczki obsługiwał urządzenia przeróbki mechanicznej węgla – płuczkę, sortownię. Wykonywał swoje obowiązki zawodowe wyłącznie na terenie płuczki, bądź sortowni. W tym czasie nie był kierowany do innych prac.

Ubezpieczony ładował do wagonów miał, groszek ze zbiorników, gdzie oddzielany był węgiel od kamienia na płuczce. Ładował do wagonów węgiel bezpośrednio wydobyty, który przechodził przed załadowaniem tylko przez płuczkę. Łączył, spinał wagony. Na poszczególnych torach wagony podciągał na linach na hak, zgodnie z ładownością wagonów, np. 60-tonowych. Obsługiwał suwnicę, która jeździła w poprzek torów, kołowrotami podciągał wagony żeby nie zerwać haka na przeróbce mechanicznej węgla. Wykonywał pracę w pozycji stojącej. Na jednej zmianie wraz z ubezpieczonym pracowało 10 pracowników, w tym sztygar zmianowy. Wyznaczony był przodowy, który odpowiadał za całość prac danej zmiany. Czynnikami szkodliwymi na wymienionych stanowiskach były ogromny hałas i znaczne zapylenie pochodzące od pracujących maszyn sortowni i płuczki.

03.02.2014 r. ubezpieczony wniósł o przyznanie prawa do emerytury. Nie jest członkiem OFE.

Pozwany wskazał, że udowodnił on 24 lata, 6 miesięcy i 28 dni okresów składkowych i nieskładkowych oraz 9 lat, 4 miesięcy i 27 dni pracy w warunkach szczególnych. Z uwagi na brak 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych, 15 lat pracy w szczególnych warunkach oraz nieukończenie na dzień wydania zaskarżonej decyzji 60 lat pozwany odmówił przyznania ubezpieczonemu prawa do emerytury .

Sąd Okręgowy wyjaśnił, że stan faktyczny ustalił w oparciu o dokumenty złożone do akt sprawy, w tym akt ubezpieczeniowych i akt osobowych, których wiarygodność nie była kwestionowana w trakcie postępowania przez żadną ze stron, zatem również ten Sąd uznał je za miarodajne dla dokonania ustaleń. Sąd Okręgowy dał wiarę zeznaniom ubezpieczonego przesłuchanego w charakterze strony jako spójnym, logicznym oraz zgodnym z pozostałym materiałem dowodowym zebranym w sprawie.

Sąd Okręgowy zważył, że odwołanie należało uwzględnić i wyjaśnił, że zgodnie z treścią art. 184 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 1440 ze zm.), ubezpieczonym urodzonym po dniu 31.12.1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 65 lat - dla mężczyzn, 60 dla kobiet, okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 25 lat dla mężczyzn, 20 dla kobiet, nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Ubezpieczony prawo do emerytury w obniżonym do 60 lat wieku emerytalnym wiąże z wykonywaniem pracy w warunkach szczególnych, a zatem stosownie do art. 32 ust. 4 ustawy emerytalnej wymaganym jest, aby wykazał on na dzień 01.01.1999 r. 15-letni okres pracy w szczególnych warunkach, o którym mowa w § 4 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. nr 8, poz. 43 ze zm.), tj. pracy wymienionej w wykazie A tegoż rozporządzenia.

Zgodnie z § 2 ust. 1 ww. rozporządzenia, okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. Okresy pracy natomiast, o których mowa w ust. 1, stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia lub w świadectwie pracy (§ 2 ust. 2).

Spór sprowadzał się do ustalenia, czy ubezpieczony ma 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych oraz czy za zatrudnienie w szczególnych warunkach mogą zostać uznane okresy zatrudnienia ubezpieczonego od 04.04.1972 r. do 02.01.1975 r., od 08.11.1977 r. do 14.11.1980 r. oraz od 05.05.1982 r. do 18.04.1983 r., przy czym (...) ubezpieczony ukończył 60 lat.

W toku postępowania sądowego pozwany ostatecznie wskazał, iż do okresów składkowych i nieskładkowych uwzględnił 24 lata, 6 miesięcy i 28 dni, na potwierdzenie której to okoliczności przedłożył kartę przebiegu zatrudnienia (k. 98). W karcie tej przytoczył okresy zatrudnienia ubezpieczonego, z kodami 63 – praca na gospodarstwie, 11 – okresy składkowe, 47 – okresy nieskładkowe, 42 – renta, podał liczby lat, miesięcy i dni poszczególnych okresów.

Sąd Okręgowy stwierdził, że po zsumowaniu okresów wskazanych w karcie przebiegu zatrudnienia ubezpieczonego okresy:

- składkowe wynoszą 17 lat, 55 miesięcy i 176 dni, tj. 22 lata i 26 dni,

- okresy nieskładkowe 10 miesięcy i 276 dni, tj. 1 rok, 7 miesięcy i 6 dni,

- okres pracy w gospodarstwie po ukończeniu 16 roku życia wynosi 2 lata i 25 dni.

Zdaniem Sądu Okręgowego, łącznie „staż pracy” ubezpieczonego wynosi 25 lat, 8 miesięcy i 27 dni. Ubezpieczony spełnił zatem przesłankę posiadania 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych.

Analiza zgromadzonego materiału dowodowego pod kątem charakteru pracy ubezpieczonego w okresach od 04.04.1972 r. do 02.01.1975 r., od 08.11.1977 r. do 14.11.1980 r. oraz od 05.05.1982 r. do 18.04.1983 r. doprowadziła Sąd Okręgowy do przekonania, iż była to praca w warunkach szczególnych.

Zdaniem Sądu Okręgowego, z dokumentów zebranych w aktach osobowych ubezpieczonego niezbicie wynika, iż w spornych okresach ubezpieczony pracował na powierzchni kopalni – przy obsłudze urządzeń przeróbki mechanicznej węgla, tj. płuczki, sortowni. Przesłuchany w charakterze strony ubezpieczony potwierdził tę okoliczność, wskazał na zakres swoich obowiązków. Zeznał, iż nie wykonywał innej pracy oraz stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę „na przeróbce mechanicznej węgla”.

Proces mechanicznej przeróbki węgla polega na sortowaniu według wielkości ziaren i kawałków węgla, rozdrabnianiu, klasyfikacji wodnej lub powietrznej dla rozdzielenia drobnych ziaren węgla według wielkości, wzbogacaniu, czyli rozdzielaniu minerałów według składu, mającym na celu zwiększenie zawartości substancji palnej w węglu przez częściowe usunięcie z niego domieszek substancji mineralnej, suszeniu (odwadnianiu), czyli zwiększeniu zawartości substancji palnej przez częściowe lub całkowite usunięcie balastu w postaci wilgoci, odpylaniu, co wynika z potrzeb technologii procesów przeróbczych i względów BHP, mieszaniu mającemu na celu uśrednienie parametrów węgla, brykietowaniu lub aglomeracji, w celu spojenia najdrobniejszych ziaren miałów węglowych w kawałki o większych rozmiarach (por. B. Roga, K. Tomków, Chemiczna technologia węgla, WN-T, Warszawa 1971, T. Laskowski, S. Błaszczyński, M. Ślusarek, Wzbogacanie kopalin w cieczach ciężkich, Wydawnictwo Śląsk, Katowice 1979, P. Wasilewski, E. Kobel - Najzarek, Chemia i technologia chemiczna węgla kamiennego, Skrypt Politechnika Śląska nr 821, Gliwice 1980, J. Nawrocki, A. Świerkot-Kopała, Wzbogacalniki z cieczą zawiesinową oraz metody oceny ich pracy, Skrypt Politechnika Śląska nr 1620, Gliwice 1992).

Dlatego Sąd Okręgowy przyjął, że ubezpieczony jako pracownik obsługujący maszyny i urządzenia płuczki i sortowni oraz inne obiekty zakładu przeróbczego, wykonywał w spornych okresach pracę przy przeróbce mechanicznej węgla. Podczas wykonywania tej pracy był narażony na czynniki szkodliwe i uciążliwe, czyli hałas, zapylenie, wibracje i wilgoć.

Po przeprowadzeniu postępowania dowodowego, Sąd Okręgowy doszedł do przekonania, że kwestionowane przez pozwanego okresy zatrudnienia ubezpieczonego od 04.04.1972 r. do 02.01.1975 r., od 08.11.1977 r. do 14.11.1980 r. oraz od 05.05.1982 r. do 18.04.1983 r. winny zostać potraktowane jako okresy pracy w szczególnych warunkach, zgodnie z wykazem A, dział I (w górnictwie), poz. 5 załącznika do cytowanego powyżej rozporządzenia, tj. przeróbka mechaniczna węgla.

W myśl przepisów branżowych – Zarządzenie nr 17 Ministra Górnictwa i Energetyki z 12.08.1983 r. w sprawie określenia stanowisk pracy w resorcie górnictwa i energetyki, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach (Dz. Urz. WUG z 12.08.1983 r., nr 8, poz. 12) - do pracy w szczególnych warunkach zaliczone zostały prace na stanowiskach maszynisty (dział I, poz. 5, numery 5 – 36), robotnika sortowni (dział I, poz. 5, nr 41), sortowniczego (dział I, poz. 5, nr 43), płuczkarza (dział I, poz. 5, nr 38) - przy przeróbce mechanicznej węgla w górnictwie.

Uwzględnienie spornych okresów w łącznym wymiarze 6 lat, 8 miesięcy i 21 dni wskazuje, iż staż pracy ubezpieczonego w warunkach szczególnych, przy zaliczeniu okresu uwzględnionego przez pozwanego w wymiarze 9 lat, 4 miesięcy i 27 dni jest dłuższy niż wymagany ustawą.

Zgodnie z § 4 cyt. rozporządzenia, spełnienie tego wymogu powoduje przyznanie ubezpieczonemu świadczenia emerytalnego w wieku obniżonym.

W ocenie Sądu Okręgowego, ubezpieczony spełnił wszystkie przesłanki dla nabycia emerytury w obniżonym wieku, ponieważ osiągnął 60 rok życia, udokumentował okres składkowy i nieskładkowy w wymiarze powyżej 25 lat oraz co najmniej 15 lat zatrudnienia w szczególnych warunkach.

W konkluzji, z wyżej przytoczonych względów, Sąd Okręgowy, na mocy art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. w związku z cytowanymi wyżej przepisami, w pkt 1 wyroku, zmienił decyzję pozwanego i przyznał ubezpieczonemu prawo do emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach od dnia następnego po ukończeniu przez „pozwanego” 60 roku życia, mając na uwadze dyspozycję art. 129 w zw. z art. 100 ust. 1 cyt. ustawy emerytalnej.

Działając na podstawie art. 118 ust. 1a ustawy o emeryturach i rentach z FUS, Sąd Okręgowy w pkt 2 wyroku, stwierdził, że pozwany nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji, bowiem poczynienie wiążących ustaleń co do 25 lat stażu pracy, w tym 15 lat pracy w warunkach szczególnych, nastąpiło na etapie postępowania sądowego – w oparciu o przedłożone do akt osobowych dokumenty, przesłuchanie ubezpieczonego w charakterze strony, przeliczenie stażu pracy.

O kosztach nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata ustanowionego z urzędu Sąd Okręgowy orzekł w pkt 3 wyroku, na podstawie art. 108 § 1 k.p.c., art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. oraz § 4 ust. 1, § 12 ust. 2 w zw. z § 19 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. nr 163, poz. 1348 ze zm.).

Apelację od powyższego orzeczenia wywiódł pozwany organ rentowy, który zaskarżył wyrok Sądu Okręgowego w części dotyczącej pkt 1, zarzucając naruszenie art. 184 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w związku z § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, poprzez przyznanie prawa do emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach, pomimo braku wymaganego 25-letniego stażu pracy na dzień 31.12.1998 r.

Pozwany wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w części dotyczącej pkt 1 i oddalenie odwołania, a ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku w części zaskarżonej i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez Sąd I instancji.

Uzasadniając apelację pozwany podał, że na podstawie przedłożonych dowodów ZUS uznał za udowodniony ogólny staż pracy wynoszący na dzień 01.01.1999 r. w wymiarze 22 lat, 6 miesięcy i 3 dni. Decyzją z dnia 26.08.2014 r. ZUS zaliczył do ogólnego stażu pracy okres pracy w gospodarstwie rolnym rodziców od 16 roku życia, tj. od 02.03.1970 r. do 25.03.1972 r. uznając, iż staż ten wynosi 24 lata, 6 m-cy i 28 dni.

Apelujący zarzucił, że Sąd Okręgowy dokonał błędnego wyliczenia uznanego stażu pracy, podając, iż wynosi on: 25 lat, 8 m-cy i 27 dni. Sumując wszystkie okresy składkowe - kod 11 Sąd Okręgowy nie wziął pod uwagę, iż w wymiarze tych okresów zawarte są także okresy nieskładkowe, co automatycznie powoduje zawyżenie stażu pracy. Sąd podał, że okresy składkowe wynoszą 17 lat 55 miesięcy i 176 dni = 22 lata, 26 dni gdy tymczasem wynoszą: 20 lat, 5 m-cy, 29 dni. Doliczając okresy nieskładkowe w wymiarze 2 lata, 4 dni oraz okres uzupełniający wynoszący 2 lata, 25 dni wnioskodawca udowodnił staż pracy w wymiarze 24 lata, 6 miesięcy i 28 dni, zamiast wymaganych 25 lat. Pozwany podzielił przy tym stanowisko Sądu I instancji, iż w wyżej wymienionych spornych okresach pracy zarówno w Kopalni (...), jak i (...) ubezpieczony wykonywał prace w szczególnych warunkach. Jednakże ubezpieczony nie udowodnił wymaganego 25- letniego stażu pracy.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.

Apelacja zasługiwała na uwzględnienie.

Przedmiotem sporu było spełnienie przez ubezpieczonego warunków nabycia prawa do emerytury w wieku obniżonym z tytułu zatrudnienia w warunkach szczególnych.

Bezsporne jest, że ubezpieczony urodził się w dniu (...)

Zgodnie z art. 184 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2015 r., poz. 748 ze zm.) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31.12.1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli: 1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz 2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Według art. 27 ust. 1 cyt. ustawy ubezpieczonym urodzonym przed dniem 01.01.1949 r. przysługuje emerytura, jeżeli spełnili łącznie następujące warunki:

1)osiągnęli wiek emerytalny określony w ust. 2 albo 3;

2)mają okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, z zastrzeżeniem art. 27a.

Nie może budzić żadnych wątpliwości, że nabycie prawa do emerytury przewidzianej przez art. 184 ustawy jest możliwe pod warunkiem łącznego spełnienia wszystkich określonych tam warunków.

Na obecnym etapie postępowania sporne było czy ubezpieczony posiada wymagany co najmniej 25 letni okres składkowy i nieskładkowy (ubezpieczenia).

Należało przy tym uwzględnić treść art. 10 ust. 1 cyt. ustawy. Zgodnie z tym przepisem, przy ustalaniu prawa do emerytury uwzględnia się również następujące okresy, traktując je, z zastrzeżeniem art. 56, jak okresy składkowe:

1) okresy ubezpieczenia społecznego rolników, za które opłacono przewidziane w odrębnych przepisach składki,

2) przypadające przed dniem 1 lipca 1977 r. okresy prowadzenia gospodarstwa rolnego po ukończeniu 16 roku życia,

3) przypadające przed dniem 1 stycznia 1983 r. okresy pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 roku życia,

- jeżeli okresy składkowe i nieskładkowe, ustalone na zasadach określonych w art. 5-7, są krótsze od okresu wymaganego do przyznania emerytury, w zakresie niezbędnym do uzupełnienia tego okresu.

W okresie po ukończeniu 16. roku życia (czyli od (...)do dnia 25.03.1972 r. ubezpieczony pracował w gospodarstwie rolnym rodziców, co zostało przez organ rentowy ostatecznie uwzględnione przy ustalaniu uprawnień do emerytury, jako okres uzupełniający.

Stanowisko organu rentowego znajduje podstawę prawną we wskazanym wyżej art. 10 ust. 1 cyt. ustawy.

Ubezpieczony - reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika - na etapie postępowania apelacyjnego - wywodził, że uwzględniony winien być także okres jego pracy w gospodarstwie rolnym rodziców - od dnia 03.03.1969 r. do dnia 01.03.1970 r.

W ocenie Sądu Apelacyjnego stanowisko powyższe nie zasługiwało na uwzględnienie, gdyż pozostawało w sprzeczności w dyspozycją wskazanych wyżej przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Uwzględnienie okresu pracy ubezpieczonego w gospodarstwie rolnym rodziców przed ukończeniem 16 roku życia nie znajduje żadnego oparcia w przepisach prawa ubezpieczeń społecznych.

Ponadto organ rentowy w piśmie z dnia 05.02.2016 r. dokonał precyzyjnego zestawienia uwzględnionych ubezpieczonemu okresów składkowych, nieskładkowych oraz okresów uzupełniających (pismo na k. 129 akt).

Analiza wymienionych w powyższym piśmie okresów doprowadziła Sąd Apelacyjny na wniosku, że w istocie organ rentowy prawidłowo uwzględnił wszystkie okresy, które znajdują oparcie w zgromadzonym materiale dowodowym i w powyższym zestawieniu nie zostały pominięte żadne okresy, które powinny podlegać uwzględnieniu.

Odpis pisma pozwanego z dnia 05.02.2016 r. został doręczony pełnomocnikowi ubezpieczonego w dniu 21.03.2016 r. (k. 146) z zakreślonym terminem do ewentualnego ustosunkowania się.

Zajmując stanowisko - w piśmie z dnia 03.03.2016 r. (k. 133) - pełnomocnik ubezpieczonego wywodził, że do okresów ubezpieczenia należy uwzględnić okres pracy w gospodarstwie rolnym rodziców przed ukończeniem przez ubezpieczonego 16. roku życia, co - jak wskazano wyżej - nie znajduje oparcia w przepisach prawa. Ponadto pełnomocnik ubezpieczonego wskazał, że winien także zostać uwzględniony okres pracy ubezpieczonego w (...) Stocznia (...) od 20.02.1997 r. do 30.11.2001 r.

Wobec powyższego żądania wypada raz jeszcze wyjaśnić, że zgodnie z art. 184 cyt. ustawy, wymagany 25 letni okres składkowy i nieskładkowy musiał przypadać według stanu na dzień wejścia w życie ustawy, a zatem na dzień 01.01.1999 r. ubezpieczony musiał spełnić wymóg posiadania 25 letniego okresu ubezpieczenia.

Z powyższego powodu nie można było uwzględnić wskazanego w piśmie z 03.03.2016 r. okresu zatrudnienia od 01.01.1999 r. do dnia 30.11.2001 r.

Ponadto pełnomocnik ubezpieczonego w ogóle nie odniósł się do ustalenia organu rentowego zawartego w piśmie z dnia 05.02.2015 r., że w okresie od 15.09.1997 r. do 14.10. 1997 r. ubezpieczony korzystał z urlopu bezpłatnego i nie jest to okres składkowy ani nieskładkowy. Natomiast w pozostałym zakresie (wskazanym przez pełnomocnika ubezpieczonego w piśmie z 03.03.2016 r.) pozwany organ rentowy uwzględnił w obliczaniu stażu ubezpieczeniowego okres zatrudnienia ubezpieczonego w (...) Stocznia (...).

Biorąc powyższe pod uwagę należało stwierdzić, że ubezpieczony nie spełnił warunku zawartego w art. 184 ust. 1 cyt. ustawy, czyli posiadania ca najmniej 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych (nawet po uwzględnieniu okresu uzupełniającego pracy w gospodarstwie rolnym rodziców), a tym samym nie nabył prawa do emerytury w wieku obniżonym.

Z tych powodów wnioski i zarzuty apelacji okazały się uzasadnione i dlatego Sąd Apelacyjny - na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. w związku z art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. - zmienił zaskarżony wyrok w punkcie 1 i oddalił odwołanie.

SSA Maciej Piankowski SSA Bożena Grubba SSA Maria Sałańska-Szumakowicz