Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII GC 18/16

UZASADNIENIE

Powód M. W. (1) wniósł do Sądu Rejonowego Szczecin-Centrum w Szczecinie pozew przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w S. o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego – nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym wydanego dnia 9 czerwca 2011 r. przez referendarza sądowego w Sądzie Rejonowym Szczecin-Centrum w Szczecinie w sprawie X GNc 1861/11, którym zasądzono od powoda na rzecz pozwanej kwotę 78.813,95 zł z odsetkami ustawowymi oraz kwotę 4.603 zł tytułem kosztów procesu.

Jako podstawę prawną roszczenia powód wskazał art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c. Uzasadniając pozew powód wskazał, że dnia 3 stycznia 2012 r. komornik sądowy zawiadomił go o wszczęciu na wniosek pozwanej postępowania egzekucyjnego przeciwko niemu w oparciu o nakaz zapłaty w sprawie X GNc 1861/11. Powód dnia 2 kwietnia 2012 r. przelał na rachunek bankowy pozwanej kwotę 54.306,99 zł i dnia 12 kwietnia 2012 r. kwotę 82.571,73 zł (łącznie 138.878,72 zł), wskutek czego wygasła wierzytelność stwierdzona nakazem zapłaty w sprawie X GNc 1861/11, bowiem zobowiązania powoda już dnia 2 kwietnia 2012 r. zostały w całości spłacone. Pozwana pomimo spłaty nie cofnęła wniosku egzekucyjnego, a komornik sądowy nadal prowadzi egzekucję, utrzymując, że do zapłaty pozostają odsetki wyliczone na dzień 24 grudnia 2012 r. na kwotę 17.929,23 zł. Powód wskazał przy tym, że w jego ocenie pozwana celowo zataiła przed komornikiem informacje o dokonanych przez powoda wpłatach. Wskazał też, że dnia 6 grudnia 2013 r. komornik sądowy w celu zaspokojenia należności w kwocie 17.929,23 zł (należność główna) i 1.440,48 zł (koszty egzekucyjne) dokonał zajęcia wierzytelności powoda z tytułu zawartych przez niego umów cywilnoprawnych oraz innych przysługujących mu należności.

Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie postanowieniem z dnia 15 stycznia 2014 r. uznał się niewłaściwym rzeczowo i sprawę przekazał Sądowi Okręgowemu w Szczecinie.

Na zarządzenie Przewodniczącego z dnia 20 stycznia 2014 r. zobowiązano powoda do uzupełnienia braków formalnych pozwu, jak również pouczono go o treści art. 843 § 3 k.p.c.

W odpowiedzi powód wniósł o zwolnienie go od kosztów sądowych oraz o ustanowienie pełnomocnika procesowego z urzędu, bowiem cierpi na chorobę alzheimera i nie rozumie, do czego został zobowiązany.

Postanowieniem z dnia 3 kwietnia 2014 r. referendarz sądowy w Sądzie Okręgowym w Szczecinie zwolnił powoda od kosztów sądowych oraz ustanowił dla niego radcę prawnego z urzędu.

Pozwana wniosła odpowiedź na pozew, w której wskazała w pierwszej kolejności, że powód nieprawidłowo obliczył wartość przedmiotu sporu, albowiem w sprawie Km 64/12 prowadzonej przez komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym Szczecin-Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie pozwana egzekwuje od powoda tylko kwotę 17.929,23 zł stanowiącą skapitalizowane odsetki ustawowe oraz koszty egzekucji; pozwana dnia 7 listopada 2012 r. ograniczyła egzekucję do wskazanej kwoty w następstwie dobrowolnego uregulowania należności głównej i kosztów procesu zasądzonych w sprawie X GNc 1861/11, co powód pominął w pozwie.

Odnosząc się merytorycznie od żądania pozwu i zgłoszonych w pozwie zarzutów pozwana wskazała, że wnosi o oddalenie powództwa i o zwrot kosztów procesu. Pozwana potwierdziła, że w następstwie zawartej przez strony dnia 28 marca 2012 r. umowy przelewu wierzytelności pozwana otrzymała od Zakładu (...) w P. w dniu 3 kwietnia 2012 r. kwotę 54.306,99 zł oraz w dniu 12 kwietnia 2012 r. kwotę 82.571,73 zł, tj. łącznie 136.878,72 zł, a nie 138,878,72 zł, jak podaje w pozwie powód. Pozwana wskazała też, że w uzgodnieniu z powodem dokonała rozliczenia tej kwoty w ten sposób, że kwotę 83.416,95 zł zaliczyła na poczet należności głównej i kosztów procesu objętych nakazem zapłaty w sprawie X GNc 1861/11, a pozostałą część w wysokości 53.461,77 zł zaliczyła na poczet określonych faktur VAT objętych pozwem w sprawie VIII GC 63/12 przed Sądem Okręgowym w Szczecinie. Nadto w zakresie wskazywanej sumy, jak wynika z akt komorniczych, nie wystąpiła nadpłata.

Ustanowiony z urzędu pełnomocnik procesowy powoda złożył dnia 9 czerwca 2014 r. kolejny wniosek o zabezpieczenia powództwa poprzez zawieszenie postępowania egzekucyjnego w sprawie Km 64/12. Uzasadniając wniosek przywołał po raz kolejny okoliczność dokonania dnia 2 kwietnia 2012 r. wpłaty na rachunek bankowy pozwanej kwoty 54.306,99 zł oraz dnia 12 kwietnia 2012 r. kwoty 82.571,73 zł, czym zaspokoił już wierzytelność pozwanej w całości. Wskazał też, że między stronami toczy się lub toczyło więcej postępowań sądowych, m.in. w sprawie VIII GC 63/12 powód zapłacił pozwanej należność dochodzoną w tym postepowaniu przelewami z dnia 28 czerwca 2012 r. w kwocie 27.262,16 zł, 13 lipca 2012 r. w kwocie 24.400 zł i 31 sierpnia 2012 r. w kwocie 26.277,71 zł. Wskazał też, że i w tej sprawie powód wniósł pozew o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego i o zabezpieczenie roszczenia, a Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum udzielił mu zabezpieczenia.

Sąd Okręgowy postanowieniem z dnia 11 czerwca 2014 r. oddalił wniosek o udzielenie zabezpieczenia.

W dalszym piśmie procesowym pełnomocnik powoda wskazał, że w jego ocenie istota sprawy tkwi w zawartej między stronami dnia 28 marca 2012 r. umowie przelewu wierzytelności, którą zawarto w związku z zadłużeniem po stronie powoda z tytułu nakazu zapłaty w sprawie XI GNc 1861/11, bowiem powód przelał na pozwaną swoją wierzytelność w kwocie 136.850 zł i kwota ta wpłynęła na rachunek pozwanej w dwóch częściach: 54.306,99 zł i 82.571,73 zł, które w jego ocenie zaspokoiły stronę pozwaną w całości, a nadto stanowiły zapłatę ponad miarę, więc pozwana powinna zwrócić różnicę, jednak nie uczyniła tego. Wskazał też, że łącznie z przelewem kwoty 27.262.16 zł pozwana otrzymała na poczet tej sprawy kwotę 164.140,88 zł, podczas gdy należność główna opiewała na kwotę 78.813,95 zł, a koszty procesu 4.603 zł. Nawet zatem po doliczeniu odsetek za zwłokę oraz kosztów egzekucji kwota uiszczona przez powoda była wystarczająca by w pełni zaspokoić pozwaną, jednak ta nie odstąpiła od egzekucji. Podniósł też, że wpłaty kwot 54.306,99 zł i 82.571,73 zł nastąpiły przed zawarciem ugody w sprawie VIII GC 63/12 dnia 6 lipca 2012 r., a zatem należności ze sprawy VIII GC 63/12 nie były w czasie zawierania umowy cesji i dokonywania tych przelewów dostatecznie oznaczone i zindywidualizowane, a nadto skoro sprawa o nie toczyła się przed sądem, to były sporne. Co więcej, częściowe cofnięcie pozwu w sprawie VIII GC 63/12 przez pozwaną miało miejsce dopiero dnia 16 maja 2012 r., a więc ponad miesiąc od daty wpłat dokonanych przez powoda. Powód zaprzeczył też ażeby pozwana część kwoty uiszczonej przez niego zaliczyła na poczet sprawy VIII GC 63/12. Wskazał bowiem, że przelewy z dnia 13 lipca 2012 r. na kwotę 24.400 zł i z dnia 31 sierpnia 2012 r. na kwotę 26.277.71 zł łącznie wyczerpały roszczenia pozwanej objęte sprawą VIII GC 63/12.

Sąd Okręgowy w Szczecinie postanowieniem z dnia 10 grudnia 2014 r. w sprawie I Ns 356/14 o ubezwłasnowolnienie ustanowił dla uczestnika postepowania M. W. (1) doradcę tymczasowego, a następnie postanowieniem z dnia 2 czerwca 2015 r. w sprawie I Ns 356/14 ubezwłasnowolnił całkowicie M. W. (1).

Postanowieniem z dnia 24 września 2015 r. Sąd zawiesił postępowanie w sprawie na podstawie art. 174 § 1 pkt. 1 k.p.c.

Postanowieniem z dnia 6 października 2015 r. Sąd Rejonowy Szczecin-Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie w sprawie VIII RNs 999/15 ustanowił Z. W. opiekunem prawnym dla M. W. (1).

Postanowieniem z dnia 5 stycznia 2016 r. podjęto postępowanie z udziałem opiekuna prawnego ustanowionego dla powoda – Z. W..

Na rozprawie strony podtrzymały swoje stanowiska.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Między stronami – M. W. (1) jako pozwanym oraz (...) sp. z o.o. jako powódką toczyło się kilka postępowań sądowych, m.in. w sprawie przed Sądem Rejonowym Szczecin-Centrum w Szczecinie o sygn. akt X GNc 1861/11 i w sprawie przed Sądem Okręgowym w Szczecinie o sygn. akt VIII GC 63/12.

Fakty niesporne.

Referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym Szczecin-Centrum w Szczecinie nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 9 czerwca 2011 r. w sprawie X GNc 1861/11 nakazał pozwanemu M. W. (1) zapłatę na rzecz powódki (...) sp. z o.o. kwoty 78.813,95 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od kwot: 12.860,38 zł od dnia 23.11.2009 r., 4.697,17 zł od dnia 30.11.2009 r., 8.822,96 zł od dnia 16.12.2009 r., 5.798,95 zł od dnia 31.12.2009 r., 4.380,42 zł od dnia 23.01.2010 r., 1.320,61 zł od dnia 30.01.2010 r., 624,82 zł od dnia 20.02.2010 r., 4.112,67 zł od dnia 31.05.2010 r., 769,82 zł od dnia 15.06.2010 r., 182,94 zł od dnia 30.06.2010 r., 326,35 zł od dnia 11.07.2010 r., 422,24 zł od dnia 29.07.2010 r., 4.780,76 zł od dnia 25.12.2010 r., 10.503,02 zł od dnia 9.01.2011 r., 3.336,21 zł od dnia 18.01.2011 r., 464,05 zł od dnia 30.01.2011 r., 2.472,03 zł od dnia 10.02.2011 r., 2.277,71 zł od dnia 15.02.2011 r., 2.691,79 zł od dnia 27.02.2011 r., 7.969,05 zł od dnia 27.05.2011 r. do dnia zapłaty oraz kwotę 4.603 zł tytułem kosztów postępowania.

Nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym w sprawie X GNc 1861/11 uprawomocnił się, a postanowieniem z dnia 18 lipca 2011 r. nadano mu klauzulę wykonalności.

Dowody: nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 9.06.2011 r. (k. 56 sprawy X GNc 1861/11);

postanowienie z 18.07.2011 r. (k. 62 sprawy X GNc 1861/11).

(...) sp. z o.o. wniosła dnia 2 stycznia 2012 r. do komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym Szczecin-Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie K. K. (1) o wszczęcie egzekucji w oparciu o tytuł wykonawczy – nakaz zapłaty w sprawie X GNc 1861/11 przeciwko M. W. (1). Komornik wszczął postępowanie egzekucyjne i prowadził je pod sygnaturą Km 64/12.

dowód: wniosek o wszczęcie egzekucji z 2.01.2012 r. (k. 204-205).

Pismem z dnia 3 stycznia 2012 r. komornik sądowy przy Sądzie Rejonowym Szczecin-Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie K. K. (1) zawiadomił M. W. (1) o wszczęciu postępowania egzekucyjnego na podstawie nakazu zapłaty z dnia 9.06.2011 r. w sprawie X GNc 1861/11 z nadaną klauzulą wykonalności w dniu 18.07.2011 r. w celu wyegzekwowania od dłużnika należności głównej w wysokości 78.813,95 zł, odsetek ustawowych, które na dzień 3 stycznia 2012 r. wynosiły 15.404,51 zł i dalszych odsetek w kwocie 27,99 zł za każdy dzień, aż do dnia zapłaty, kosztów sądowych w kwocie 4.603 zł i kosztów zastępstwa prawnego 2.400 zł.

Postanowieniem datowanym na ten sam dzień komornik sądowy przyznał koszty wierzycielowi z tytułu zastępstwa prawnego w postepowaniu egzekucyjnym radcy prawnego w kwocie 2.400 zł.

Dnia 3 stycznia 2012 r. kierując pismo do Naczelnika Trzeciego Urzędu Skarbowego w S., Naczelnika Drugiego Urzędu Skarbowego w S., komornik zajął wierzytelności M. W. (1) z tytułu nadpłaty w podatku dochodowym, zwrotu podatku od towarów i usług, zwrotu części wydatków poniesionych na zakup materiałów budowlanych oraz wszystkich innych wierzytelności. Zajął również wierzytelności M. W. (1) przysługujące mu wobec Spółdzielni Mieszkaniowej (...), Spółdzielni Mieszkaniowej (...), Spółdzielni Mieszkaniowej (...), Zakładu (...) w P., z tytułu zawartych umów cywilnoprawnych oraz wszelkich innych należności, w tym zwrotu kaucji gwarancyjnych.

Pismem z 3.01.2012 r. wezwał też pełnomocnika dłużnika M. W. (1) do stawienia się w kancelarii komornika w celu złożenia wyjaśnień zgodnie z art. 801 k.p.c. w terminie 7 dni od otrzymania pisma.

Z kolei dnia 18 stycznia 2012 r. komornik zajął wierzytelności z rachunku bankowego M. W. (1) w Banku (...) S.A., oraz zajął świadczenia emerytalno-rentowe z ZUS M. W. (1) z tytułu egzekucji roszczeń niealimentacyjnych.

Dowody: zawiadomienie o wszczęciu postępowania egzekucyjnego z 3.01.2012 r. (k. 11);

postanowienie komornika sądowego z 3.01.2012 r. (k. 9);

zajęcia wierzytelności z 3.01.2012 r. (k. 10, 206, 208, 209, 210, 211);

zajęcia wierzytelności z 18.01.2012 r. (k. 212, 213);

wezwanie pełnomocnika dłużnika z 3.01.2012 r. (k. 8).

M. W. (1) próbował rozwiązać spór ze spółką (...). Spotkał się z prezesem zarządu tej spółki A. Ż.. Początkowo przewidywano, że M. W. (1) lub jego syn M. W. (2) dokończy roboty na rzecz Zakładu (...) w P. i z uzyskanego wynagrodzenia spłaci zadłużenie wobec spółki (...). Nie udało się to jednak, wobec czego uzgodniono, że (...) naliczy M. W. (2) kary umowne, które potrąci z należnym mu wynagrodzeniem, a wierzytelność z tytułu pozostałej części wynagrodzenia zostanie przelana na rzecz spółki (...).

Dowód: przesłuchanie prezesa zarządu pozwanej A. Ż. (k. 220-222, 223).

M. W. (1) zawarł dnia 28 marca 2012 r. umowę przelewu wierzytelności z (...) sp. z o.o. w celu zabezpieczenia wierzytelności spółki (...) wynikającej z umów sprzedaży materiałów budowlanych. Zgodnie z jej § 2 M. W. (1) przelał na rzecz spółki (...) swoją wierzytelność w stosunku do Zakładu (...) w P. w wysokości 136.850 zł z tytułu wynagrodzenia za roboty budowlane objęte dwoma umowami na docieplenie budynków położonych w P. przy ul. (...)-5 i ul. (...)-23, a spółka (...) przyjęła przelew (§ 3). M. W. (1) zobowiązał się również do zawiadomienia dłużnika o przelewie wierzytelności (§ 4).

Powód zawiadomił Zakład (...) w P. pismem z dnia 29 marca 2012 r., wskazując też numer rachunku (...) spółki (...) i prosząc o niezwłoczne przelanie kwoty 136.850 zł na ten rachunek.

Dowody: umowa przelewu wierzytelności z 28.03.2012 r. (k. 97);

zawiadomienie z 29.03.2012 r. (k. 96).

Poprzez przelew wierzytelności miało dojść do zaspokojenia długu M. W. (1) wobec (...) spółki z o.o. W czasie prowadzenia rozmów co do przelewu wierzytelności, w których uczestniczyła również małżonka M. Z. W., prowadzone już było między stronami postępowanie w sprawie VIII GC 63/12 o zapłatę kwoty 100.312,24 zł; M. W. (1) w dniu 23 stycznia 2012 r. złożył sprzeciw od nakazu zapłaty z dnia 10 stycznia 2012 r. W trakcie negocjacji nie precyzowano, na poczet jakich należności ma być zarachowana wpłata, rozmawiano o zaspokojeniu całego zadłużenia powoda. W szczególności nie wskazywano, by wpłata ta dotyczyła jedynie długu objętego sprawą X GNc 1861/11. Spółka (...) brała pod uwagę możliwość rezygnacji w przyszłości z należnych jej odsetek za opóźnienie w zapłacie należności głównej w przypadku wywiązania się przez M. W. (1) w całości z obowiązku zapłaty należności głównej.

Dowód: przesłuchanie przedstawicielki ustawowej powoda Z. W. (k. 219-220, 223).

przesłuchanie prezesa pozwanej A. Ż. k. k. 220-222, 223)

zeznania świadka S. W. (k. 217-218, 223).

Dnia 2 kwietnia 2012 r. Zakład (...) w P. przelał na rachunek (...) spółki (...) kwotę 54.306,99 zł jako tytuł wskazując „Przelew wierzytelności z 28.03.2012 N. 1-5 (...) (...) W. M.”.; dnia 12 kwietnia 2012 r. przelał na ten sam rachunek bankowy kwotę 82.571,73 zł jako tytuł wskazując „P.. wierzyteln. (...) O. (...)y (...) W. M.”.

Dowody: szczegóły transakcji przelew z rachunku z 2.04.2012 r. (k. 94);

szczegóły transakcji przelew z rachunku z 12.04.2012 r. (k. 95).

Spółka (...) wniosła dnia 16 maja 2012 r. pismo procesowe w sprawie VIII GC 63/12, którym częściowo cofnęła pozew w związku z zapłatą przez M. W. (1) kwoty 53.461,77 zł na poczet należności głównej. W związku z tym spółka zmodyfikowała żądanie pozwu w ten sposób, że wnosiła o zasądzenie od M. W. (1) kwoty 49.888,89 zł wraz z odsetkami ustawowymi od kwoty 21.819,66 zł od 15 listopada 2011 r. do dnia zapłaty i od kwoty 25.030,81 zł od dnia 15 grudnia 2011 r. do dnia zapłaty i od kwoty 3.038,42 zł od dnia złożenia pisma zawierającego ograniczenie żądania pozwu do dnia zapłaty. W uzasadnieniu tego pisma procesowego wskazała, że zapłata nastąpiła wskutek przelewu wierzytelności M. W. (1) w stosunku do Zakładu (...) w P., który to Zakład uiścił spółce (...) z tego tytułu kwotę 54.306,99 zł dnia 3 kwietnia 2012 r. i kwotę 82.571,73 zł dnia 12 kwietnia 2012 r., tj. łącznie sumę 136.878,72 zł. Wskazał też, że część tej sumy obejmującą kwotę 83.416,95 zł spółka (...) zaliczyła na poczet najdawniej wymagalnego długu pozwanego wynikającego z prawomocnego nakazu zapłaty w sprawie X GNc 1861/11 w zakresie należności głównej 78.813,95 zł i kosztów procesu 4.603 zł, a pozostałą część w wysokości 53.461,77 zł na poczet faktur VAT nr (...) z 30.09.2011 r., nr (...) z 20.09.2011 r., nr 3650 z 30.09.2011 r., nr (...) z 31.10.2011 r. i nr (...) z 31.10.2011 r. częściowo w kwocie 18.037,43 zł, jednocześnie wyliczając odsetki za opóźnienie w płatności tych faktur na kwotę 3.038,42 zł.

Dowód: częściowe cofnięcie pozwu w sprawie VIII GC 63/12 z 16.05.2012 r. (k. 83-84; k. 118-119 sprawy VIII GC 63/12).

M. W. (1) pismem procesowym w sprawie VIII GC 63/12 z dnia 24 maja 2012 r. wskazał, że wyraża zgodę na sposób rozliczenia wpłat podany w piśmie spółki (...) z dnia 16 maja 2012 r. i zawarte w tym piśmie częściowe cofnięcie pozwu.

Dowód: pismo pozwanego w sprawie VIII GC 63/12 z 24.05.2012 r. (k. 85; k. 132 sprawy VIII GC 63/12).

W czasie sprawy VIII GC 63/12 Z. W. pomagała M. W. (1) ponieważ przestawał radzić sobie z prowadzeniem swoich spraw. Brała też udział w spotkaniu z prawnikiem, który przygotował później wniesiony przez M. W. (1) pozew.

Dowód: przesłuchanie przedstawicielki ustawowej powoda Z. W. (k. 219-220, 223).

Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w S. dokonała dnia 28 czerwca 2012 r. wpłaty na rachunek bankowy komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym Szczecin-Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie kwoty 27.262.16 zł z tytułu zajęcia przez niego wierzytelności M. W. (1).

Dowód: potwierdzenie dyspozycji przelewu z 28.06.2012 r. (k. 98).

Na rozprawie dnia 6 lipca 2012 r. w sprawie VIII GC 63/12 spółka (...) zawarła z M. W. (1) ugodę, na mocy której M. W. (1) zobowiązał się zapłacić na rzecz spółki (...) kwotę 43.826,13 zł w terminie do dnia 6 września 2012 r., a w przypadku uchybienia terminowi płatności także odsetki ustawowe od dnia 7 września 2012 r. oraz kwotę 2.508 zł tytułem połowy opłaty sądowej oraz kwotę 2.400 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego do dnia 6 września 2012 r. Na rozprawie, oprócz ustanowionego dla powoda pełnomocnika z urzędu obecna była również małżonka M. Z. W., którą powód wcześniej ustanowił swoim pełnomocnikiem.

Dowód: protokół rozprawy z 6.07.2012 r. w sprawie VIII GC 63/12 (k. 119-120; k. 138-139 sprawy VIII GC 63/12).

Należności spółki (...) wskazane w ugodzie z 6 lipca 2012 r. miały zostać uiszczone ze zwrotów kaucji gwarancyjnych dokonywanych przez spółdzielnie mieszkaniowe, po usunięciu usterek w dociepleniach budynków wykonywanych przez M. W. (1). Spółka (...) uzgodniła z powodem, że znajdzie wykonawców usunięcia usterek i zapłaci im, zaś swoje wierzytelności zaspokoi ze zwróconych kaucji gwarancyjnych.

Dowody: zeznania świadka S. W. (k. 217-218, 223);

przesłuchanie przedstawicielki ustawowej powoda Z. W. (k. 219-220, 223);

przesłuchanie prezesa zarządu pozwanej A. Ż. (k. 220-222, 223).

Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w S. dokonała dnia 13 lipca 2012 r. przelewu na rachunek (...) spółki (...) kwoty 24.400 zł jako tytuł wskazując „(...).W. M. objęt.ugodą dot.bud.K. (...)”. Z kolei dnia 31 sierpnia 2012 r. dokonała przelewu na ten sam rachunek bankowy kwoty 26.277,71 zł jako tytuł wskazując „zwrot kaucji p.W. M. objęt.ugodą dot.bud.Włość.24-32,34-42 B..25-37 (...)-3B”.

Dowody: szczegóły transakcji przelew z rachunku z 13.07.2012 r. (k. 99);

szczegóły transakcji przelew z rachunku z 31.08.2012 r. (k. 100).

Dnia 6 listopada 2012 r. spółka (...) wystawiła M. W. (1) notę obciążeniową nr (...) za odsetki należne na podstawie nakazu zapłaty za okres do dnia 3 kwietnia 2012 r. w łącznej kwocie 17.929,23 zł.

Dowód: nota obciążeniowa nr (...) (k. 86).

7 listopada 2012 r. spółka (...) wniosła do komornika sądowego K. K. (1) o podjęcie zawieszonego postepowania egzekucyjnego w sprawie Km 64/12 i kontynuowanie czynności egzekucyjnych w postaci zajęcia emerytury (renty) dłużnika, jednocześnie ograniczając, w związku z zapłatą należności głównej, egzekucję do kwoty skapitalizowanych odsetek ustawowych wynoszących 17.929,23 zł oraz kosztów egzekucji.

Dowód: wniosek wierzyciela z 7.11.2012 r. (k. 87).

Pismem z dnia 29 listopada 2012 r. skierowanym do komornika sądowego K. K. (1) w sprawie Km 64/12 spółka (...) sprecyzowała, że została uregulowana należność główna i koszty procesu tj. łącznie 83.416,95 zł.

Dowód: pismo wierzyciela z 29.11.2012 r. (k. 82).

Pismem z dnia 24 grudnia 2012 r. komornik sądowy K. K. (1) zawiadomił M. W. (1) o stanie postępowania Km 64/12 przesyłając mu kartę rozliczeniową z 24.12.2012 r., w której wskazano, że pozostały do zapłaty odsetki na dzień 24.12.2012 r. wynoszące 17.929,23 zł.

Dowody: zawiadomienie dłużnika z 24.012.2012 r. (k. 27);

karta rozliczeniowa z 24.12.2012 r. (k. 19).

Komornik sądowy przy Sądzie Rejonowym Szczecin-Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie K. K. (1) skierował do M. W. (1) zawiadomienie z dnia 15 marca 2013 r., w którym odpowiedział na pismo M. W. (1) z 4 stycznia 2013 r. dotyczące zwrotu kwoty 78.813,95 zł. Poinformował go, że w sprawie Km 64/12 nie wystąpiła nadpłata na rzecz wierzyciela ( spółki (...)), a zadłużenie wynosi wraz z kosztami 21.078,59 zł. Przesłał też kartę rozliczeniową, stan sprawy i wydruk pełny z których wynika łączna kwota wyegzekwowanych należności, rodzaj i wysokość należności, na poczet których zaksięgowano wyegzekwowane dotychczas kwoty.

Na dzień 15 marca 2013 r. komornik sądowy wyegzekwował od M. W. (1) należność główną w pełnej kwocie 78.896,05 zł, odsetki w kwocie 7.211,51 zł z 25.104,74 zł, koszty sądowe w pełnej kwocie 4.603 zł, koszty zastępstwa adwokackiego w postępowaniu egzekucyjnym w pełnej kwocie 2.400 zł oraz koszty egzekucji w kwocie 7.046,84 zł z 7.238,94 zł. W sumie do zapłaty M. W. (1) do zapłaty w sprawie Km 64/12 prowadzonej w oparciu o nakaz zapłaty w sprawie X GNc 1861/11 zł na dzień 15 marca 2013 r. pozostawało 21.078,59 zł, z czego 17.929,23 zł z tytułu odsetek dla wierzyciela oraz 2.956,26 zł z tytułu opłaty stosunkowej.

Dowody: zawiadomienie z 15.03.2013 r. (k. 27);

karta rozliczeniowa z 15.03.2013 r. (k. 22-21);

stan sprawy z 15.03.2013 r. (k. 23);

wydruk pełny z 15.03.2012 r. (k. 26-24).

M. W. (1) skierował pismo do komornika sądowego K. K. (1) (oznaczone sygnaturą Km 364/12), w którym wskazał, że jeszcze raz prosi o odstąpienie od ściągania z jego emerytury odsetek na rzecz spółki (...), ponieważ spółka ta otrzymała dnia 2 i 12 kwietnia kwoty 54.306,99 zł i 82.571,73 zł, które zaspokajają jej wierzytelność egzekwowaną przez komornika.

Dowód: pismo K. K. (1) (k. 7).

M. W. (1) zakwestionował też istnienie wierzytelności pismem z dnia 4 stycznia 2013 r. skierowanym do komornika sądowego K. K. (1) (oznaczył je sygnaturą Km 364/12) i wnioskował o wstrzymanie egzekucji. Powoływał się w nim na zawarcie ugody sądowej ze spółką (...), wskazując także, że w dniach 13 lipca 2012 r. i 31 sierpnia na podstawie cesji wierzytelności spółka (...) otrzymała zapłatę kwot 24.400 zł i 26.277,71 zł (razem 50.677,71 zł), a zatem o 1.943,58 zł więcej niż się należy. Ponadto podniósł, że w sprawie naliczono 14 grudnia 2012 r. koszty postępowania w kwocie 2.178,60 zł i zwrócił się o podanie podstawy prawnej ich naliczenia.

Dowód: pismo K. K. (1) z 4.01.2012 r. (k. 196).

Komornik sądowy K. K. (1) pismem z dnia 28 stycznia 2014 r. zawiadomił M. W. (1) o wszczęciu postępowania egzekucyjnego Km 69/14 na podstawie tytułu wykonawczego z dnia 6.07.2012 r. w sprawie VIII GC 63/12 z nadaną klauzulą wykonalności dnia 22.10.2012 r. w celu wyegzekwowania kwoty 33.446,33 zł z tytułu należności głównej, 6.059,64 zł z tytułu odsetek ustawowych na dzień 28.01.2014 r., dalszych odsetek w kwocie 11,91 zł za każdy dzień aż do dnia zapłaty, kosztów sądowych w kwocie 4.980 zł i kosztów adwokackich w kwocie 1.200 zł.

Dowód: zawiadomienie o wszczęciu postępowania egzekucyjnego z 28.01.2014 r. (k. 195).

M. W. (1) złożył również dnia 27 listopada pisemne oświadczenie, w którym wskazał, że wszelkie zadłużenie wobec (...) sp. z o.o. określone w ugodzie sądowej z dnia 6 lipca 2012 r. w sprawie VIII GC 63/12 zostało spłacone przez przekazanie przez SM (...) w kwocie 24.000 zł i 26.277,71 zł na łączną kwotę 50.777 zł oraz przez przekazanie przez SM (...) kwoty 27.262,16 zł. Wskazał, że umowa przelewu wierzytelności została w związku z tym w jego ocenie w całości zrealizowana, dlatego domagał się wpłaty kwoty 9.090 zł wpłaconej przez SM (...) na wskazany przez siebie rachunek bankowy.

Dowód: oświadczenie M. W. (1) z 27.11. (k. 199).

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo okazało się niezasadne.

Powód w niniejszej sprawie dochodził pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego – prawomocnego nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 9 czerwca 2011 r. w sprawie Sądu Rejonowego Szczecin-Centrum w Szczecinie X GNc 1861/11 zaopatrzonego w klauzulę wykonalności.

Podstawę prawną żądania powoda stanowił przepis art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c., zgodnie z którym dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia, jeżeli po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane; gdy tytułem jest orzeczenie sądowe, dłużnik może powództwo oprzeć także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy, a także zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zarzut ten nie był przedmiotem rozpoznania w sprawie.

Regulacja zawarta w art. 840 k.p.c. statuuje w polskim procesie cywilnym tzw. powództwo opozycyjne, umożliwiające dłużnikowi obronę przed skierowaną przeciwko niemu egzekucją, w przypadku spełnienia przesłanek zawartych we wskazanej jednostce redakcyjnej. Art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c. pozwala przy tym na dłużnikowi m.in. na pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego wskutek takiego zdarzenia, które zaistniało już po powstaniu tego tytułu wykonawczego, a wskutek którego zobowiązanie stwierdzone tym tytułem wykonawczym wygasło. Typowym zdarzeniem tego rodzaju jest spełnienie świadczenia – a zatem wykonanie zobowiązania.

Powód w niniejszej sprawie wywodził, że zdarzeniem, które spowodowało, iż wygasło jego zobowiązanie wobec pozwanej, stwierdzone nakazem zapłaty w sprawie X GNc 1861/11, było dokonanie zapłaty przez Zakład (...) w P. w dniach 2 i 12 kwietnia 2012 r. kwot 54.306,99 zł i 82.571,73 zł, które w jego ocenie wyczerpywały wierzytelność pozwanej z nakazu zapłaty w sprawie X GNc 1861/11 tak co do należności głównej, jak i należności ubocznych, w tym odsetek ustawowych.

W taki też sposób skonkretyzował to zdarzenie we wniesionym przez siebie pozwie. Okoliczność ta miała istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia w sprawie, albowiem zgodnie z kolejnym z przepisów regulujących powództwo opozycyjne – art. 843 § 3 k.p.c. w pozwie powód powinien przytoczyć wszystkie zarzuty, jakie w tym czasie mógł zgłosić, pod rygorem utraty prawa korzystania z nich w dalszym postępowaniu. Nałożony obowiązek wyczerpującego przytoczenia w pozwie zarzutów ma przy tym charakter bezwzględny, a więc uchybienie temu obowiązkowi powoduje pozbawienie prawa zgłaszania tych zarzutów w dalszym toku postępowania. Z kolei po stronie Sądu rozpoznającego sprawę przepis ten rodzi obowiązek pominięcia spóźnionych zarzutów jako dotkniętych prekluzją – traktowania ich tak, jakby nie zostały w ogóle zgłoszone [por. wyrok SA w Katowicach z 5.09.2013 r. w sprawie I ACa 535/13]. Powód został przy tym pouczony o treści wskazanego przepisu wraz z zobowiązaniem go do uzupełnienia braków formalnych pozwu.

Z tej też przyczyny kolejne zarzuty podnoszone przez stronę powodową w toku procesu nie mogły być brane pod uwagę przy rozstrzyganiu sprawy (w szczególności przytoczone w piśmie z dnia 17 czerwca 2014 r.). Nie miały zatem znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy, jak też nie mogły stanowić nowej podstawy powództwa opozycyjnego, później wskazywane kwoty uiszczane przez kontrahentów powoda na rzecz pozwanej. Spóźnionego powołania się na fakt innej jeszcze wpłaty nie uzasadniało zarządzenie z dnia 11.06.2014 r., którym zobowiązano pełnomocnika powoda do ustosunkowania się do twierdzeń zawartych w odpowiedzi na pozew. Treść zobowiązania w sposób jednoznaczny wskazuje zakres, jakiego mogło dotyczyć pismo przygotowawcze wniesione przez powoda, nie obejmując tym samym nowych faktów nie związanych z odpowiedzią.

Ubocznie zatem tylko należy wskazać na niekonsekwencję powoda w zakresie kwot później wskazywanych, jako uiszczonych na poczet zadłużenia wobec pozwanej. Powód w piśmie z dnia 17 czerwca 2014 r. powoływał się na wpłatę kwoty 27.262.16 zł uiszczonej dnia 28 czerwca 2012 r., mimo że we wcześniejszym wniosku o zabezpieczenie kwotę tę powód wiązał ze spłatami zadłużenia wskazanego w ugodzie sądowej w sprawie VIII GC 63/12. Zwrócić też trzeba uwagę na fakt, że sam powód w oświadczeniu z dnia 27 listopada 2012 r. (k.199) podał, że poprzez zapłatę kwoty 27.262,17 zł nastąpiła spłata zadłużenia z tytułu ugody sądowej w sprawie VIII GC 63/12.

Tym bardziej zatem kwota ta nie mogła być podstawą powództwa przeciwegzekucyjnego dotyczącego nakazu zapłaty w sprawie X GNc 1861/11.

Niezależnie od tego, z dokumentów załączonych do pozwu wynika, że obecnie przedmiotem egzekucji w zakresie tytułu wykonawczego wydanego w ww. sprawie są jedynie odsetki w kwocie 17. 929,23 zł oraz opłata stosunkowa, nie jest zaś prowadzone postępowanie egzekucyjne co do należności głównej objętej nakazem zapłaty. Już z tych względów powództwo nie mogło być uwzględnione co do należności głównej oraz kosztów procesu wymienionych w nakazie zapłaty. W rachubę wchodziło jedynie pozbawienie wykonalności nakazu zapłaty w zakresie odsetek i tego w istocie dotyczył spór między stronami.

Ustalając stan faktyczny sąd oparł się na dowodach z dokumentów, których autentyczność nie była przez strony kwestionowana, jak również dowodzie z przesłuchania stron i – w ograniczonym zakresie zeznań świadka S. W.. Sąd nie dał wiary zeznaniom tego świadka oraz zeznaniom prezesa pozwanej w tym zakresie, w jakim utrzymywali, że w związku z umową cesji wierzytelności strony w sposób jednoznaczny ustaliły sposób zarachowania wpłat dokonanych przez (...). Zasady doświadczenia życiowego nakazują uznać w tym zakresie za wiarygodne zeznania małżonki powoda Z. W., z których wynika, że nie precyzowano wówczas sposobu rozliczenia, co jednak nie dawało podstaw do uwzględnienia powództwa.

Strona powodowa nie wykazała, zdaniem Sądu, że dwie powołane w pozwie wpłaty miały być zaliczone jedynie na poczet należności objętych nakazem zapłaty w sprawie X GNc 1861/11. Przede wszystkim niezrozumiałe byłoby w takiej sytuacji dokonywanie przelewu wierzytelności na łączną kwotę 136.850 zł, skoro wystarczające do zaspokojenia wierzytelności wynikającej z nakazu zapłaty było przelanie części wierzytelności. Z. W. przesłuchana za stronę powodową ( na podstawie art. 302 par. 2 k.p.c) nie twierdziła wcale, by ustalono, że pozostała część wpłaconej przez (...) kwoty będzie zwrócona przez spółkę (...) na rzecz powoda. Małżonka powoda, która już na tym etapie pomagała mu w prowadzeniu spraw, była świadoma w trakcie podpisywania umowy przelewu wierzytelności, że oprócz należności objętych nakazem zapłaty wydanym w sprawie X GNc 1861/11 istnieje jeszcze zadłużenie przekraczającej znacznie kwotę 78.813,95 zł. Małżonka powoda nie potrafiła w sposób jednoznaczny wyjaśnić przyczyn zawarcia umowy przelewu wierzytelności na kwotę 136.850 zł; przyznała jednak, że wiedziała, że toczy się także postępowanie w sprawie VIII GC 63/12, utrzymując, że nie była pewna co do ostatecznego rozstrzygnięcia w tej sprawie. W ocenie sądu, wobec braku innych racjonalnych powodów zawarcia umowy przelewu wierzytelności na kwotę znacznie przekraczającą kwotę zadłużenia wynikającego ze sprawy X GNc 1861/11, uznać należy, że strony rozmawiały o spłacie całego zadłużenia, zaś w istocie powód liczył się i godził z tym, że kwota 136. 850 zł zaliczona będzie na należności objęte pozwem w sprawie VIII GC 63/12.

Istotne jest przy tym i to, że takie rozliczenie, jakie zaprezentowało pozwana, znalazło odzwierciedlenie w piśmie procesowym (...) spółki z o.o. z dnia 16.05.2012 r., złożonym w sprawie VIII GC 63/12. Odpowiadając na to pismo M. W. (1) w swoim piśmie z dnia 24.05.2012 r. oświadczył, że nie kwestionuje tego rozliczenia. Wynikało zaś z niego, że kwota 136. 878,72 zł zaliczona została nie tylko na poczet długu objętego nakazem zapłaty w sprawie X GNc 1861/11, ale również na poczet należności będących przedmiotem postępowania sprawie VIII GC 63/12. Ponadto, sama treść ugody zawartej przez strony w sprawie VIII GC 63/12 świadczy o tym, że na poczet należności z faktur objętych pozwem w tej sprawie zaliczono część wpłaty od (...) . Zauważyć przy tym należy, że Z. W. była pełnomocnikiem procesowym M. W. (1) w tamtym postępowaniu (pełnomocnictwo zostało udzielone ustnie na rozprawie w dniu 16 maja 2012 r.) Z tych względów sąd nie podzielił argumentacji, jakoby ugoda była wynegocjowana jedynie przez zawodowych pełnomocników, a Z. W. nie znała przyczyn ustalenia takiej, a nie innej kwoty w ugodzie.

Wobec tego, że powód zaakceptował rozliczenie wpłat przedstawione przez (...) spółkę z o.o., nie mógł w późniejszym czasie żądać zaliczenia ww. kwot na poczet innych należności. Wniosek taki wynika z przepisu art. 451 k.c., który w § 1 stanowi, że dłużnik mający względem tego samego wierzyciela kilka długów tego samego rodzaju może przy spełnieniu świadczenia wskazać, który dług chce zaspokoić. Jednakże to, co przypada na poczet danego długu, wierzyciel może przede wszystkim zaliczyć na związane z tym długiem zaległe należności uboczne oraz na zalegające świadczenia główne. Zgodnie zaś z § 2 jeżeli dłużnik nie wskazał, który z kilku długów chce zaspokoić, a przyjął pokwitowanie, w którym wierzyciel zaliczył otrzymane świadczenie na poczet jednego z tych długów, dłużnik nie może już żądać zaliczenia na poczet innego długu.

Pismo procesowe spółki (...) z dnia 16.05.2012 r. złożone w sprawie VIIII GC 63/12 spełnia wymogi pokwitowania, przedstawiono w nim dokładnie sposób zarachowania wpłaty dokonanej przez (...). Jednocześnie odpowiedź M. W. (1) z dnia 24.05.2012 r. świadczy o przyjęciu pokwitowania dokonanego w takiej formie. Podkreślenia przy tym wymaga, że zaliczenie wpłaty na poczet należności ubocznych (odsetek), o którym mowa w art. 451 § 1 zd. 2 k.c., stanowi uprawnienie wierzyciela, nie zaś jego obowiązek.

W konsekwencji, uznając, że wpłaty, na które powołano się w pozwie zaspokoiły jedynie należność główną i koszty procesu, zobowiązanie objęte tytułem wykonawczym w pozostałym zakresie (tj. co do odsetek) nie wygasło. Nie ma więc podstaw do pozbawienia wykonalności tego tytułu także i w tym zakresie.

Mając powyższe na uwadze sąd oddalił powództwo.

Wobec tego, że powód przegrał sprawę na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. zasądzono od niego koszty procesu obejmujące opłatę skarbową od pełnomocnictwa 17 zł oraz wynagrodzenie pełnomocnika w kwocie 3600 zł, ustalone na podstawie § 6 pkt 6 w zw. z § 2 pkt 1 i 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (t. jedn. Dz. U. 2013, poz.490 ze zm.). Podstawę rozstrzygnięcia zawartego w punkcie III wyroku stanowią przepisy § 2 ust. 3 i § 15 pkt 1 powołanego rozporządzenia.