Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

S., dnia 5 kwietnia 2016 r.

Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie XI Wydział Gospodarczy w następującym składzie:

Przewodniczący:SSR Jakub Idziorek

Protokolant: Gabriela Wierzgacz

po rozpoznaniu w dniu 5 kwietnia 2016 r. w Szczecinie

sprawy z powództwa P. W.

przeciwko (...) S.A. w (...) działająca przez oddział w Polsce z siedzibą w W.

- o zapłatę

I.  zasądza od (...) S.A. w (...) działającej przez oddział w Polsce z siedzibą w W. na rzecz powoda P. W. kwotę 1844,40 zł (jeden tysiąc osiemset czterdzieści cztery zł czterdzieści gr) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie, a od dnia 1 stycznia 2016 roku za opóźnienie w transakcjach handlowych od dnia 29 marca 2014 r. do dnia zapłaty;

II.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

III.  zasądza od (...) S.A. w (...) działająca przez oddział w Polsce z siedzibą w W. na rzecz powoda P. W. kwotę 693,00 zł (sześćset dziewięćdziesiąt trzy zł) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt XI GC 586/15

Sprawa była rozpoznawana w postępowaniu zwykłym.

UZASADNIENIE

Powód P. W. wniósł o zasądzenie od pozwanej (...) spółki akcyjnej w S. kwoty 1844,40 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 15 marca 2014 roku do dnia zapłaty oraz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

W uzasadnieniu swojego roszczenia wskazał, że dochodzona pozwem kwota stanowi należne wynagrodzenie za wynajęcie samochodu K. A. oraz W. A., których pojazd marki F. (...) o nr rej. (...) uległ uszkodzeniu w wyniku kolizji drogowej w dniu 11 lutego 2014 roku. Sprawca kolizji był ubezpieczony w pozwanym towarzystwie ubezpieczeń. Na czas naprawy uszkodzonego pojazdu, tj. w okresie od dnia 13 lutego 2014 roku do dnia 4 marca 2014 roku (19 dni), poszkodowani wynajęli od powoda pojazd zastępczy. Cena najmu została ustalona na kwotę 120 złotych netto za każdą rozpoczęta dobę. Powód wystawił poszkodowanym fakturę za cały okres najmu na kwotę 2804,40 złotych brutto (2280 złotych netto). Pozwana uznała za zasadne wypłacenie odszkodowania jedynie w części, tj. w kwocie 960 złotych netto. W związku z powyższym powód niniejszym pozwem dochodzi zapłaty pozostałej kwoty (realnie wypłacona powodowi kwota nie obejmowała podatku VAT).

Dnia 21 stycznia 2015 roku Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, zgodnie z żądaniem powoda.

W przesianym terminie pozwana złożyła sprzeciw od nakazu zapłaty i wniosła o oddalenie powództwa w całości, a także zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Pozwana zakwestionowała powództwo zarówno co do zasady, jak i wysokości. Na wstępie wskazała, że umowa cesji wierzytelności zawarta pomiędzy powodem, a poszkodowanymi jest nieskuteczna, ponieważ powód nie wykazał, że poszkodowani zapłacili za najem, co jest równoznaczne z tym, iż nie ponieśli szkody. W dalszej kolejności, z uwagi na relatywnie niewielki zakres uszkodzeń, strona pozwana zakwestionowała czas najmu, uznając za zasadny 8-dniowy okres. Dobowa cena najmu nie była kontestowana.

W toku procesu strony podtrzymały swoje stanowiska.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 11 lutego 2014 roku doszło do kolizji drogowej, w wyniku której uszkodzony został samochód marki F. (...) o nr rej. (...) należący do K. A. oraz W. A.. Sprawca kolizji był ubezpieczony u pozwanej. Samochód był niezbędny poszkodowanym w życiu prywatnym i zawodowym. W samochodzie uszkodzone były drzwi przednie, tylnie oraz próg. Zakres uszkodzeń eliminował pojazd z ruchu drogowego.

Dowód:

-zeznania K. A., k. 67;

-zeznania W. A., k. 67 v.;

-zeznania M. M., k. 119.

Dnia 13 lutego 2014 roku powód i poszkodowani zawali umowę najmu pojazdu zastępczego marki H. (...) o numerze rejestracyjnym (...) -na okres od dnia 13 lutego 2014 roku do dnia 21 lutego 2014 roku, ustalając dobową cenę najmu na kwotę 120 złotych netto. Następnie zawarto dwa aneksy do umowy, przedłużając tym samym okres najmu do dnia 4 marca 2014 roku. Ostatecznie samochód był wynajmowany przez okres 19 dni (od dnia 13 lutego 2014 roku do dnia 4 marca 2014 roku).

Dowód:

-umowa najmu z załącznikiem oraz aneksami, k.6-9;

-zeznania K. A., k. 67;

-zeznania W. A., k. 67 v.

-zeznania P. W., k. 67v. -68.

Tytułem najmu pojazdu zastępczego, dnia 4 marca 2014 roku, powód wystawił poszkodowanym fakturę VAT nr (...) na kwotę 2804,40 złotych brutto (2280 złotych netto). Tego samego dnia, poszkodowani przelali na powoda przysługującą im wierzytelność odszkodowawczą w zakresie kosztów najmu pojazdu zastępczego.

Dowód:

-faktura VAT, k. 10;

-umowa cesji, k. 11.

Powód wezwał pozwaną do zapłaty kwoty 2804,40 złotych tytułem zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego. Pozwana odmówiła, jednak wskutek złożonego odwołania zrewidowała swoje wcześniejsze stanowisko i decyzją z dnia 9 kwietnia 2014 roku przyznała odszkodowanie w wysokości 960 złotych netto, uznając za zasadny 8-dniowy okres najmu, przy stawce 120 złotych netto za dobę. Pozwana wskazała, że w realiach niniejszej sprawy na oględziny pojazdu należało przeznaczyć 1 dzień, technologiczny okres naprawy winien wynieść 5 dni, zaś kwestie organizacyjne 2 dni.

Dowód:

-wezwanie do zapłaty, k. 12;

-pismo pozwanej, k. 13;

-odwołanie powoda, k. 14;

-decyzja pozwanej, k. 15.

Dnia 14 lutego 2014 roku pozwana przeprowadziła oględziny pojazdu, następnie w dniu 19 lutego sporządziła kalkulację naprawy, którą przesłała powodowi 6 dni później. Czas realizacji zamówienia materiałów i części do ustalonego zakresu naprawy nie powinien przekroczyć 3 dni roboczych, podobnie powinien wynieść czas technologicznych napraw blacharskich, a operacje lakiernicze w realiach niniejszej sprawy winny trwać 1 dzień. Niezbędne było także wysuszenie powłoki lakierowej, na co należało przeznaczyć również 1 dzień. Reasumując, okres naprawy nie powinien przekroczyć 20 dni.

Dowód:

-opinia biegłego, k. 88-92 i 119.

Sąd zważył, co następuje:

W świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego oraz na podstawie poczynionych ustaleń, roszczenie powoda zasługiwało na uwzględnienie w znacznej części.

Dokonując powyższego rozstrzygnięcia, Sąd oparł się na dokumentach przedłożonych przez strony, których prawdziwości nie kwestionowano.

Spór między stronami dotyczył czasu trwania najmu jak i skuteczności dokonanej umowy cesji wierzytelności.

W pierwszej kolejności wskazać należy, że niezasadny okazał się zarzut pozwanej, która kwestionowała legitymację procesową powoda. Pozwana zarzuciła, że w niniejszej sprawie po stronie poszkodowanych nie powstała szkoda, co miałoby skutkować brakiem wierzytelności, a w konsekwencji brakiem istnienia roszczenia -z uwagi na to, że szkoda powstaje z chwilą poniesienia kosztów najmu pojazdu zastępczego i dopiero wówczas powstaje roszczenie odszkodowawcze, które może być przedmiotem cesji.

Strona powodowa wykazała swoją legitymację czynną do wytoczenia powództwa w niniejszej sprawie, a wynikającą z umowy cesji wierzytelności zawartej w dniu 4 marca 2014 roku z poszkodowanymi (art. 509 § 1 k.c.). Przedmiotowa umowa została zawarta przez uprawnione do tego osoby, a więc przez poszkodowanych oraz przez powoda, a nadto zbywana wierzytelność była oznaczona na podstawie analizy stosunku obligacyjnego, z którego wynikała. Skuteczność przedmiotowej umowy uzależniona jednak była od istnienia wierzytelności będącej przedmiotem przelewu, tj. przedmiotu cesji. Ta natomiast powstała na skutek umowy najmu zawartej przez poszkodowanych z powodem.

Umowę najmu z dnia 13 lutego 2014 roku, następnie aneksowaną, również należało uznać za ważną. Dołączone do pozwu dokumenty bezsprzecznie wykazywały bowiem, iż również ta umowa została zawarta przez uprawnione do tego osoby – poszkodowanych i powoda, a nadto określała elementy przedmiotowo istotne w świetle art. 659 § 1 k.c. umowy najmu, a więc przedmiot najmu i czynsz najmu. Na marginesie tylko wskazać należy, iż w orzecznictwie i doktrynie przyjmuje się, iż czynsz najmu nie musi być ustalony poprzez podanie konkretnej sumy, ale możliwe jest jego dorozumiane określenie, np. poprzez odwołanie się do stosowanych stawek (pod red. G. Bieńka, Komentarz do kodeksu cywilnego. Księga trzecia. Zobowiązania, tom 2, Warszawa 2007, s.269). Dalej wskazać należy, że umowa została wykonana przez wynajmującego, albowiem samochód został poszkodowanym wydany do używania przez uprawniony do tego podmiot i następnie – po wykorzystaniu – przez nich zwrócony. Dodatkowo, strony umowy potwierdziły okres, na jaki samochód został wynajęty oraz koszt należnego wynajmującemu czynszu najmu, na jaki najemca wyraził zgodę. Świadczenie najemcy wynikające z umowy zostało spełnione nie poprzez zapłatę czynszu najmu, lecz poprzez dokonanie skutecznej cesji przysługującej jej wobec ubezpieczyciela wierzytelności na wynajmującego, co również stanowi formę zapłaty. Umowa cesji z dnia 4 marca 2014 roku stanowiła bowiem klasyczny przypadek przelewu w celu zapłaty ( cessio solutionis causa), tj. przelewu następującego dla wykonania określonego zobowiązania zamiast przewidzianego treścią tego zobowiązania świadczenia.

Szkodę majątkową stanowi utrata możliwości korzystania z rzeczy wskutek jej zniszczenia. Korzystanie z samochodu jest obecnie standardem cywilizacyjnym, a zatem jeżeli osoba pojazd posiadająca utarci możliwość korzystania z niego z uwagi na jego uszkodzenie, ponosi tym samym szkodę. Niemożność korzystania z samochodu przez poszkodowanego uznawane jest przy tym za normalne następstwo wypadku komunikacyjnego w rozumieniu art. 361 § 1 k.c., a zatem jeżeli poszkodowany poniósł w związku z tym koszty, które były konieczne na wynajem pojazdu zastępczego, to mieszczą się one w granicach skutków szkodowych podlegających wyrównaniu. Poszkodowanemu przysługuje wówczas od ubezpieczyciela zwrot wydatków koniecznych, a więc niezbędnych do korzystania z innego pojazdu w takim samym zakresie, w jakim poszkodowany korzystałby ze swego środka lokomocji, gdyby mu szkody nie wyrządzono (uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 8 września 2004 roku, sygn. akt IV CK 672/03, oraz uzasadnienie uchwały Sądu Najwyższego z dnia 17 listopada 2011 roku, sygn. akt III CZP 5/11). Szkoda równoznaczna jest z uszczerbkiem majątkowym, obejmującym różnicę pomiędzy obecnym stanem majątkowym, a stanem majątkowym, jaki zaistniałby, gdyby nie zdarzenie wywołujące szkodę. Pojęcie straty obejmuje zatem także niezaspokojone przez poszkodowanego, ale wymagalne zobowiązania na rzecz osoby trzeciej (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 10 lipca 2008 roku, sygn. akt III CZP 62/08). Tym samym przyjąć należy, że koszty najmu samochodu zastępczego, choć nie pokryte bezpośrednio przez poszkodowanego, mogą wchodzić w skład szkody, jaką poniósł w wyniku zniszczenia lub uszkodzenia pojazdu. Refundacji podlega, zatem czynsz najmu pojazdu zastępczego pokryty przez poszkodowanego lub przez niego nie zaspokojony, ale wymagalny. Zatem wbrew twierdzeniom strony pozwanej do powstania szkody nie jest konieczne poniesienie kosztów najmu przez poszkodowanego.

Uznawszy cesję za skuteczną Sąd przyjął, że podstawę odpowiedzialności pozwanej stanowią przepisy art. 805 § 1 w zw. z art. 822 k.c. w zw. z art. 361 k.c. oraz art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych.

Tytułem najmu pojazdu zastępczego, pozwany zakład ubezpieczeń za zasadne uznał przyznanie odszkodowania w kwocie 960 złotych netto- to jest za 8 dni najmu, przy stawce 120 złotych netto za dobę. Pozwana nie kwestionowała więc przyjętej dobowej stawki najmu. Zdaniem pozwanej, w realiach niniejszej sprawy zakres uszkodzeń był relatywnie niewielki i należało uwzględnić 1 dzień na oględziny pojazdu, 5 dni na jego faktyczną naprawę oraz 2 dni organizacyjne.

Stanowisko pozwanej jest błędne.

Należy zauważyć, że zgodnie z opinią biegłego, już sam okres od dnia dokonania oględzin uszkodzonego pojazdu (tj. 14 lutego 2014 roku) do dnia przesłania powodowi sporządzonej kalkulacji naprawy (tj. 25 lutego 2014 roku) wyniósł łącznie 12 dni. Nadto pozwana nie uwzględniła czasu, który jest niezbędny do realizacji zamówienia na materiały i części wykorzystywane przy naprawie, a ten nie powinien przekroczyć 3 dni roboczych. Technologiczny czas naprawy powinien wynieść łącznie 5 dni roboczych (naprawa blacharska 3 dni, naprawa lakiernicza 2 dni). Łącznie czas naprawy nie powinien więc przekroczyć 20 dni.

Opinia biegłego jest przekonywująca, a metodologia w niej przyjęta nie może budzić zastrzeżeń, dlatego Sąd uznał ją za w pełni wiarygodną. Nie zasługuje na uwzględnienie zarzut pozwanej, mianowicie, że biegły przekroczył zakres tezy dowodowej. Należy mieć na uwadze, że postanowieniem wydanym na rozprawie w dniu 5 kwietnia 2016 roku, Sąd dopuścił dowód z uzupełniającej opinii biegłego na okoliczność ustalenia rzeczywistego okresu, który był niezbędny do dokonania naprawy uszkodzonego samochodu. Podczas rozprawy biegły podtrzymał swoje wcześniejsze ustalenia.

Mając na uwadze powyższe okoliczności i zebrany w sprawie materiał dowodowy, na podstawie art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, orzeczono jak w pkt. I wyroku

Mając powyższe na uwadze Sąd uznał, że powodowi przysługuje od pozwanej uzupełnienie odszkodowania w kwocie 1844,40 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie, a od dnia 1 stycznia 2016 roku za opóźnienie w transakcjach handlowych, liczonych od dnia 29 marca 2014 roku do dnia zapłaty. Rozróżnienie rodzaju zasądzonych odsetek jest spowodowane tym, iż w dniu 1 stycznia 2016 roku weszła w życie ustawa z dnia 9 października 2015 r. o zmianie ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw, zaś zgodnie z art. 4a ustawy z dnia 8 marca 2013 roku o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, do transakcji handlowych nie stosuje się przepisu art. 481 § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku - Kodeks cywilny. Nie zasługuje na uwzględnienie stanowisko pozwanej, że odsetki powinny być zasądzone od dnia wyrokowania – zgodnie bowiem z treścią art. 14 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia szkodzie, a w przypadku gdyby wyjaśnienie tym terminie okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania okazało się niemożliwe, odszkodowanie wypłaca się w terminie 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe. Sąd uznał, że roszczenie było wymagalne od dnia 29 marca 2014 roku, bowiem powód nie przedstawił dowodu doręczenia wezwania do zapłaty z dnia 4 marca 2014 roku, zaś pierwszą decyzję w sprawie pozwana wydała w dniu 14 marca 2014 roku.

O kosztach orzeczono na zasadzie art. 98 § 1 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Powód poniósł koszty zastępstwa procesowego (600 zł) zgodnie z § 6 pkt. 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu. opłatę od pozwu (93 zł) oraz koszty wynagrodzenia biegłego (904,43 zł), co łącznie daje kwotę 1597,43 złotych (w rozstrzygnięciu o kosztach Sąd nie uwzględnił wynagrodzenia biegłego i w tym przedmiocie Sąd wydał odrębne postanowienie w trybie art. 395 § 2 k.p.c.).

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)