Sygn. akt III U 374/15
Dnia 4 sierpnia 2015r.
Sąd Okręgowy w Suwałkach III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
Przewodniczący: |
SSO Piotr Witkowski |
Protokolant: |
sekr. sądowy Beata Dzienis |
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 4 sierpnia 2015r. w Suwałkach
sprawy I. C. (1)
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.
o wypłatę odsetek
w związku z odwołaniem I. C. (1)
od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.
z dnia 23 kwietnia 2015 r. znak (...)
zmienia zaskarżoną decyzję i ustala, że I. C. (1) przysługuje prawo do wypłaty odsetek od przyznanego jej wyrokiem Sądu Okręgowego w Suwałkach z dnia 17 grudnia 2013r. za sygn. akt III U 68/13 prawa do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy od dnia 1 grudnia 2012r. do dnia wypłaty.
Sygn. akt III U 374/15
Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. decyzją z dnia 23.04.2015r. odmówił I. C. (1) prawa do wypłaty odsetek.
W uzasadnieniu wskazał, że zgodnie z art. 118 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2013r. poz.1440) bieg terminu do wydania decyzji po wyroku Sądu rozpoczyna się od dnia następnego po dniu, w którym wyrok stał się prawomocny. Organ rentowy wydaje decyzję w ciągu 30 dni.
Wypłata tymczasem świadczenia wynikająca z decyzji następuje w najbliższym terminie płatności świadczenia. Wyrok Sądu Apelacyjnego z dnia 14.01.2015r. w sprawie I. C. (1) uprawomocnił się w dniu 14.01.2015r. Jednocześnie w sprawie było prowadzone postępowanie odnośnie zwrotu z renty pobierania przez I. C. (1) zasiłków dla bezrobotnych, gdzie odpowiedź otrzymano 20.02.2015r. Decyzja została wydana w dniu 27.02.2015r., czyli z zachowaniem ustawowego terminu na załatwienie sprawy tj. 30 dni. Dlatego też wyrównanie za okres od 01.12.2012r. do 30.11.2014r. zostało I. C. (1) wypłacone 13.03.2015r. Zachowanie więc terminowości wydania decyzji skutkowało odmową wypłaty odsetek.
W odwołaniu od tej decyzji I. C. (1) domagała się jej zmiany i wypłacenia odsetek, gdyż także się jej należą od dnia 1.12.2012r. do 30.11.2014r. Wywodziła mianowicie, że organ rentowy bezzasadnie decyzją z dnia 20.12.2012r. odmówił jej prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Sąd Okręgowy w Suwałkach wyrokiem bowiem z dnia 17.12.2013r. za sygn. akt III U 68/13 przyznał jej prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy od 1.12.2012r. do 30.11.2014r., a Sąd Apelacyjny w Białymstoku wyrokiem z dnia 14.01.2015r. za sygn. akt III AUa 609/14 oddalił apelację organu rentowego od wyroku Sądu Okręgowego w Suwałkach z dnia 17.12.2013r. Zgodnie natomiast z art. 85 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, jeżeli Zakład – w terminach przewidzianych w przepisach określających zasady przyznawania i wypłacania świadczeń pieniężnych z ubezpieczeń społecznych lub świadczeń zleconych do wypłaty na mocy odrębnych przepisów albo umów międzynarodowych – nie ustalił prawa do świadczenia lub nie wypłacił tego świadczenia, jest obowiązany do wypłaty odsetek od tego świadczenia w wysokości odsetek ustawowych określonych przepisami prawa cywilnego.
Na uzasadnienie swego stanowiska powołała się przy tym w tym względzie na wyroki Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 25.02.2014r. III AUa 1085/13 w Łodzi z dnia 19.11.2013r. III AUa 295/13 i w Poznaniu z dnia 18.09.2013r. III AUa 279/13.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie, uzasadniając jak w zaskarżonej decyzji. Dodatkowo wskazał, uregulowanie w art. 85 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych nie dotyczy sytuacji, gdy opóźnienie w przyznaniu lub wypłaceniu świadczenia jest następstwem okoliczności, za które Zakład nie ponosi odpowiedzialności. W związku z tym wskazał, że nie ponosi odpowiedzialności w nieustaleniu I. C. (1) prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy bowiem Komisja Lekarska ZUS orzeczeniem z dnia 13.12.2012r. nie stwierdziła niezdolności do pracy I. C. (1).
Zakład Ubezpieczeń Społecznych powołał się też i na to, że organ odwoławczy wydając orzeczenie stwierdza odpowiedzialność organu rentowego. Według natomiast art. 118 ust. 3 w/w ustawy, jeżeli na podstawie przedstawionych środków dowodowych nie jest możliwe ustalenie prawa do wysokości świadczenia, za datę wyjaśnienia ostatniej okoliczności, o której mowa w ust. 1, uważa się datę końcową dodatkowego terminu do przedstawienia niezbędnych dowodów, wyznaczonego przez organ rentowy albo datę przedstawienia tych dowodów.
Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:
Odwołanie należało uznać za uzasadnione.
W sprawie poza sporem pozostaje, że Komisja Lekarska ZUS orzeczeniem z dnia 13.12.2012r. nie stwierdziła niezdolności do pracy I. C. (1). Wobec tego Zakład Ubezpieczeń Społecznych decyzją z dnia 20.12.2012r. odmówił I. C. (1) prawa do wznowienia wypłaty renty z tytułu niezdolności do pracy. Prawo to przywrócił I. C. (1) od 1.12.2012r. do 30.11.2014r. dopiero Sąd Okręgowy w Suwałkach wyrokiem z dnia 17.12.2013r. za sygn. akt III U 68/13, od którego Sąd Apelacyjny w Białymstoku wyrokiem z dnia 14.01.2015r. za sygn. akt III AUa 609/14 oddalił apelację organu rentowego. Wyrok Sądu Okręgowego w Suwałkach Zakład Ubezpieczeń Społecznych wykonał (wydając w zakresie przyznania renty) decyzję z dnia 27.02.2015r., po otrzymaniu w dniu 20.02.2015r. odpowiedzi w sprawie pobierania przez I. C. (1) zasiłku dla bezrobotnych. Wykonując też wyrok Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie naliczył ustawowych odsetek od nie wypłaconych wcześniej rat renty, gdyż powołane wyroki Sądu Okręgowego w Suwałkach i Apelacyjnego w B. nie zawierały stwierdzenia, że organ rentowy ponosi odpowiedzialność za nieustalenie I. C. (1) prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.
W sprawie jednak I. C. (2) przysługuje prawo do wypłaty odsetek od przywróconego jej wyrokiem Sądu Okręgowego w Suwałkach z dnia 17.12.2013r. za sygn. akt III U 68/13 prawa do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy od dnia 1.12.2012r. do dnia wypłaty. Owszem ani Sąd Okręgowy ani Sąd Apelacyjny nie zawarły rozstrzygnięcia o odpowiedzialności organu rentowego, jednak nie może to pozbawiać odwołującej się należnych jej praw do odsetek. Wskazać mianowicie należy, że celem regulacji art. 118 ust. 1a u.e.r.f.u.s. o stwierdzeniu odpowiedzialności organu rentowego, jest skrócenie postępowania administracyjnego i sądowego. Wykonując wyrok Sądu o przyznaniu prawa do świadczenia lub jego wysokości, organ rentowy zobowiązany od razu będzie do wypłaty odsetek na mocy stwierdzenia jego odpowiedzialności przez sąd bez potrzeby powtarzania postępowania administracyjnego i ewentualnie sądowego (tak np. Sąd Apelacyjny w Gdańsku w wyroku z 16.11.2012r. III AUa 1563/12, LEX 1236172).
Tymczasem uznać jednak trzeba , że błędne orzeczenie lekarza orzecznika ZUS lub komisji lekarskiej ZUS w sprawie niezdolności do pracy daje ubezpieczonym prawo żądania od ZUS odsetek. Taki mianowicie wniosek wynika z orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego i Sądu Najwyższego (np. wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 11.09.2007r. P 11/07 – OTK –A 2007/8/97, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7.04.2010r. I UK 345/09 – Lex 987574). W sprawie natomiast orzeczenie Komisji Lekarskiej ZUS o nieustaleniu jej niezdolności do pracy było niewątpliwie błędne. Tak wszakże ustalił to Sąd Okręgowy w Suwałkach wyrokiem z dnia 17.12.2013r. i Sąd Apelacyjny w Białymstoku wyrokiem z dnia 14.01.2015r. Wprawdzie w sprawie tej drugi zespół biegłych lekarzy sądowych nie uznał (w przeciwieństwie do pierwszego zespołu biegłych lekarzy sądowych i biegłego z zakresu medycyny pracy) I. C. (1) za niezdolną do pracy zarobkowej ale opinii tego drugiego zespołu Sądy nie podzieliły. Nie może więc druga opinia biegłych rzutować na prawo I. C. (1) do wypłaty odsetek. Sąd orzekający w niniejszej sprawie też zauważa, że opinia drugiego zespołu biegłych sądowych nie była pogłębiona i nie uwzględniała wszystkich okoliczności sprawy dotyczących zwłaszcza aspektów kwalifikacji zawodowych odwołującej się i nie odnosiła się w odpowiedni sposób do kwestii tego czy stan zdrowia odwołującej się uległ poprawie skoro nie została przez nich już uznana za niezdolną do pracy. Biegli sądowi natomiast opiniujący jako pierwsi oraz biegła z zakresu medycyny pracy w należyty sposób wyjaśnili przedstawione przez Sąd zagadnienia, wskazali na czym oparli swe tezy i co stanowiło ich podstawę. Zarzuty zaś organu rentowego do tych opinii okazały się chybione. Jednoznacznie w tym zakresie wypowiedział się Sąd Apelacyjny wskazując, że I. C. (1) z uwagi na swoje kwalifikacje zawodowe jest częściowo niezdolna do pracy. Kategorycznie bowiem w tym zakresie wypowiedział się pierwszy zespół biegłych sądowych, a następnie biegła z zakresu medycyny pracy. Nie było więc podstaw do odmowy przywrócenia I. C. (1) prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.
Te konkluzje należało w pełni podzielić i stąd na zasadzie art. 477 14 § 2 kpc orzec jak w wyroku. Nie stał temu na przeszkodzie fakt, iż należało zwrócić się do Powiatowego Urzędu Pracy o podanie informacji co do pobierania zasiłku dla bezrobotnych przez I. C. (1). Gdyby przecież od razu przywrócono I. C. (1) prawo do renty taka informacja byłaby zbędna.
PW/bd