Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 lutego 2015 roku

Sąd Rejonowy w Kielcach Wydział VIII Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący SSR Katarzyna Latała

Protokolant stażysta Mirosława Koprowska

po rozpoznaniu w dniu 6 lutego 2015 roku w Kielcach

na rozprawie

sprawy z powództwa J. Ś.

przeciwko (...) Sp. z o.o. w K.

o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności

I.  pozbawia w całości wykonalności tytuł wykonawczy w postaci: wyroku Sądu Rejonowego dla Krakowa - Krowodrzy w Krakowie z dnia 23 września 2011 r., sygn. akt I C 363/11/K w punkcie II oraz wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 27 kwietnia 2012 r., sygn. akt II Ca 2171/11 w punkcie II, zaopatrzonych w klauzulę wykonalności postanowieniem Sądu Rejonowego dla Krakowa – Krowodrzy w Krakowie z dnia 17 października 2012 r., sygn. akt I Co 2709/12/K;

II.  zasądza od (...) Sp. z o.o. w K. na rzecz J. Ś. kwotę 805 zł (osiemset pięć złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

SSR Katarzyna Latała

Sygn. akt VIII C 1132/14

UZASADNIENIE

W pozwie złożonym w dniu 22 lipca 2014 r. powód J. Ś. domagał się pozbawienia w całości wykonalności tytułu wykonawczego w postaci wyroku Sądu Rejonowego dla Krakowa – Krowodrzy w Krakowie z dnia 23 września 2011 r. zasadzającego od niego na rzecz (...) sp. z o.o. w K. kwotę 2 417 zł oraz wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 27kwietnia 2012 r. zasądzającego od niego na rzecz (...) sp. z o.o. w K. kwotę 1 200 zł, którym to wyrokom Sąd Rejonowy dla Krakowa – Krowodrzy w Krakowie postanowieniem z dnia 17 października 2012 r. nadał klauzulę wykonalności z zaznaczeniem przejścia uprawnienia na rzecz (...) Sp. z o.o. w K.. W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, iż w dniu 11 czerwca 2012 r. złożył on oświadczenie o potrąceniu wierzytelności przysługującej (...) sp. z o.o. w K. na podstawie wskazanych wyroków w łącznej kwocie 3 617 zł z wierzytelnością przysługującą mu w stosunku do (...) sp. z o.o. w K. w kwocie 14 475 zł na podstawie prawomocnego wyroku Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 19 sierpnia 2010 r., albowiem spółka swojego długu wobec powoda nie uregulowała, a oświadczenie to zostało odebrane w dniu 28 czerwca 2012 r. przez prezesa M. O. L. C., będącego jednocześnie prezesem (...). Powód wskazał, iż okoliczność ta jest podstawą żądania pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności na podstawie art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c., zaś M. O. Sp. o.o. pomimo pełnej świadomości, że przedmiotowa wierzytelność już nie istnieje, wygasła wskutek potrącenia, dokonał cesji wierzytelności na rzecz strony pozwanej.

W odpowiedzi na pozew z dnia 25 sierpnia 2014 r. (k. 21) (...) Sp. z o.o. w K. wniosła o oddalenie powództwa w całości podnosząc, że zobowiązanie z tytułu wykonawczego nie wygasło, gdyż nie zostało spłacone, a spółka nie otrzymała należności objętej tytułem wykonawczym, gdyż pomimo złożenia przez powoda spółce (...) oświadczenia o potrąceniu z dnia 11 czerwca 2012 r. powód otrzymał w całości kwotę 14 475 zł, a nie kwotę 10 833 zł.

W piśmie z dnia 28 października 2014 r. (k. 76 - 78) powód podniósł, iż strona pozwana nie wykazała, iż oświadczenie o potrąceniu złożone przez powoda nastąpiło po uzyskaniu przez niego wiedzy o przelewie wierzytelności spółki (...) na pozwanego, zaś powód dowiedział się o przelewie wierzytelności dopiero z faktu wszczęcia przeciwko niemu egzekucji. Powód podniósł nadto, iż wierzytelność zabezpieczona hipoteką nie wymagała zgłoszenia do listy wierzytelności i została ujęta na liście wierzytelności z urzędu i w chwili uzyskania przez powoda należności hipotecznej od syndyka wierzytelność M. uległa już umorzeniu.

W piśmie z dnia 8 grudnia 2014 r. pozwana spółka podniosła, iż dokonana zapłata kwoty 3 617 zł nie weszła do masy upadłości, albowiem od dnia 1 sierpnia 2013 r. w świetle sprawozdań syndyka nie ma żadnego wpływu do masy upadłości w kwocie 3 617 zł od J. Ś., został nadto wykonany prawomocny ostateczny plan podziału dla postępowania w przedmiocie upadłości i postępowanie zostało całkowicie ukończone. Nadto pozwana wniosła o pominięcie dowodu z dokumentu wpłaty kwoty 3 617 zł wobec dyspozycji art. 236 k.p.c. wskazując nadto, iż dowód ten jest spóźniony, albowiem winien być przedstawiony razem z pozwem.

Strony podtrzymały swe stanowiska w toku dalszego postępowania.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 13 lipca 2007 r. pozwana (...) sp. z o.o. w K. złożyła skargę o wznowienie postępowania w sprawie VII GC 94/06 zakończonej wydaniem wyroku zaocznego. Wyrokiem z dnia 20 sierpnia 2008 r. Sąd Okręgowy w Kielcach uwzględniając skargę zmienił zaskarżony wyrok i oddalił powództwo. Na skutek apelacji wniesionej przez powoda J. Ś. Sąd Apelacyjny w Krakowie wyrokiem z dnia 19 sierpnia 2010 r. zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że skargę oddalił oraz zasadził od (...) sp. z o.o. w K. na rzecz J. Ś. kwotę 14 475 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

dowód:

- wyrok Sądu Okręgowego w Kielcach z dnia 20 sierpnia 2008 r. k. 154 – 115 akt VII GC 58/08 Sądu Okręgowego w Kielcach

- wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 19 sierpnia 2010 r. k. 316 akt VII GC 58/08 Sądu Okręgowego w Kielcach.

Wyrokiem z dnia 23 września 2011 r. Sąd Rejonowy dla Krakowa – Krowodrzy w Krakowie w sprawie I C 363/11/K toczącej się z powództwa J. Ś. przeciwko (...) sp. z o.o. w K. o zapłatę oddalił powództwo oraz zasądził od J. Ś. na rzecz (...) sp. z o.o. w K. kwotę 2417 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. Wyrokiem z dnia 27 kwietnia 2012 r. Sąd Okręgowy w Krakowie oddalił apelację wniesioną przez powoda J. Ś. oraz zasądził od powoda na rzecz spółki (...) kwotę 1 200 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania odwoławczego.

dowód:

- wyrok Sądu Rejonowego dla Krakowa – Krowodrzy w Krakowie z dnia 23 września 2011 r. w sprawie I C 363/11/K k. 7

- wyrok Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 27 kwietnia 2012 r. k. 8.

Na wniosek powoda J. Ś. do księgi wieczystej (...) w marcu 2012 r. wpisana została hipoteka przymusowa na kwotę 25 542 zł, która to kwota obejmowała kwoty: 14 475 zł tytułem kosztów procesu z wyroku Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 19 sierpnia 2010 r. oraz kwotę 10 965 zł z wyroku zaocznego Sądu Okręgowego w Kielcach z dnia 11 września 2006 r. w sprawie VII GC 94/06 (którego to wyroku dotyczyła skarga w sprawie VVI GC 58/08).

dowód:

- wyrok Sądu Okręgowego w Kielcach z dnia 11 września 2006 r. k. 36 – 37

- zawiadomienie o wpisie w księdze wieczystej k. 25 – 26

- zeznania powoda J. Ś. k. 121 odwrót.

Umową zawartą w dniu 1 czerwca 2012 r. (...) sp. z o.o. w K. reprezentowana przez pełnomocnika zarządu K. Z. (prezesem zarządu był L. C.) zbyła na rzecz (...) Sp. z o.o. w K. (reprezentowanej przez Prezesa zarządu L. C.) wierzytelność w stosunku do J. Ś. w łącznej kwocie 3 617 zł tytułem zwrotu kosztów z wyroków z dnia 23 września 2011 r. Sąd Rejonowy dla Krakowa – Krowodrzy w Krakowie i z dnia 27 kwietnia 2012 r. Sądu Okręgowego w Krakowie. J. Ś. nie został poinformowany o cesji wierzytelności. O cesji wierzytelności powód dowiedział się dopiero w 2013 r.

W dniu 4 czerwca 2012 r. (...) Sp. z o.o. w K. złożyła wniosek o nadanie klauzuli wykonalności na jej rzecz. Postanowieniem z dnia 17 października 2012 r. została nadana klauzula wykonalności na rzecz (...) Sp. z o.o. w K..

dowód:

- umowa przelewu wierzytelności z dnia 1 czerwca 2012 r. k. 3 akt I Co 2709/12/K Sądu Rejonowego dla Krakowa – Krowodrzy w Krakowie

- postanowienie z dnia 17 października 2012 r. k. 16 akt I Co 2709/12/K Sądu Rejonowego dla Krakowa – Krowodrzy w Krakowie

- zeznania powoda J. Ś. k. 121 odwrót – 122

- zeznania Prezesa Zarządu pozwanej k. 140 odwrót częściowo

Pismem z dnia 11 czerwca 2012 r. (nadanym w tym samym dniu) powód J. Ś. złożył (...) sp. z o.o. w K. oświadczenie o potrąceniu wierzytelności przysługującej spółce w kwocie 3 617 zł na postawie wyroku Sądu Rejonowego dla Krakowa – Krowodrzy w Krakowie oraz wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie z przysługującą mu wierzytelnością w kwocie 14 475 zł przypadającą mu na podstawie wyroku Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 19 sierpnia 2010 r.; powód wskazał przy tym, iż na skutek dokonanego potrącenia do zapłaty na jego rzecz od spółki (...) pozostaje kwota 10 833 zł. Oświadczenie powyższe odebrane zostało przez Prezesa Zarządu spółki M. C. w dniu 28 czerwca 2012 r.

dowód:

- pismo powoda z dnia 11 czerwca 2012 r. z potwierdzeniem odbioru k. 10 – 11

- zeznania Prezesa Zarządu pozwanej k. 140.

W toku postępowania upadłościowego toczącego się w tut. Sądzie pod sygn. akt V Gup 3/14 (poprzednio V Gup 8/07) (...) sp. z o.o. w G. (...)sporządzona została uzupełniająca lista wierzytelności zabezpieczonych hipotecznie na nieruchomości przekazanej do masy upadłości - wśród tych wierzytelności znalazła się wierzytelność przysługująca J. Ś. na kwotę 25 542 zł wynikająca z tytułu wykonawczego przeciwko spółce (...). Wierzytelność ta ujęta została w ostatecznym planie podziału wierzytelności zabezpieczonych hipotecznie oraz wierzytelności kategorii I, II i III. Postanowieniem z dnia 20 sierpnia 2013 r. sędzia – komisarz zatwierdził plan podziału kategorii I, II i III, zaś ostateczne zatwierdzenie planu podziału nastąpiło postanowieniem z dnia 17 października 2014 r.

Powód J. Ś. otrzymał kwotę 25 542 zł, jednakże w dniu 14 listopada 2013 r. przekazał syndykowi kwotę 3 617 zł wskazując, iż kwota ta stanowi zwrot nadpłaconej kwoty w związku z potrąceniem wzajemnej wierzytelności przysługującej spółce (...).

dowód:

- uzupełniająca lista wierzytelności k. 27 – 28

- ostateczny plan podziału k. 29 – 34

- postanowienie sędziego - komisarza z dnia 20 sierpnia 2013 r. k. 81

- postanowienie sędziego – komisarza z dnia 17 października 2014 r. k. 82

- dowód wpłaty k. 92

- zeznania powoda J. Ś. k. 121 odwrót

W dniu 3 lipca 2014 r. spółka (...) złożyła u Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Kielcach M. B. wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego.

dowód:

- akta Km 1600/14.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy w postaci dowodów z dokumentów, które nie były kwestionowane przez strony postępowania co do ich autentyczności. Nadto Sąd poczynił ustalenia faktyczne w oparciu o dowód z przesłuchania stron, którym dał wiarę w zakresie, w jakim były one zbieżne z dowodami z dokumentów oraz wzajemnie ze sobą – z uwagi na powyższe zeznaniom przesłuchanego za stronę pozwaną Prezesa Zarządu L. C. Sąd dał wiarę jedynie częściowo. Sąd mianowicie nie dał wiary jego zeznaniom w tej części, w jakiej twierdził on, że powód J. Ś. został zawiadomiony o zawarciu umowy cesji pomiędzy spółkami (...) zaraz po jej zawarciu. Powód stanowczo twierdził bowiem, że o umowie cesji dowiedział się dopiero w 2013r. W sytuacji zaś, gdy kwestia wiedzy powoda o umowie miała zasadnicze znaczenie dla ustalenia skuteczności oświadczenia o potrąceniu, a co za tym idzie rozstrzygnięcia niniejszej sprawy, zaś powód okoliczności tej zaprzeczał, zeznania samego Prezesa Zarządu pozwanej spółki nie mogły stanowić jedynego dowodu na okoliczność, że powód został poinformowany o zawarciu umowy cesji niezwłocznie po jej zawarciu. Strona pozwana nie przedłożyła zaś żadnego dowodu w postaci dokumentu z którego wynikałoby, że do takiego zawiadomienia doszło, nie próbowała również uwiarygodnić zeznań Prezesa Zarządu wnioskiem o dopuszczenie dowodu z bilingów rozmów telefonicznych prowadzanych przez Prezesa i nie deklarowała ich złożenia, co pośrednio może wskazywać, że do takiego zawiadomienia telefonicznego nie doszło (na marginesie należy wskazać, że wniosek powoda o zażądanie od właściwego operatora bilingów dotyczących Prezesa pozwanej został oddalony, gdyż niniejsza sprawa nie należy do spraw tego rodzaju, co do których po stronie operatorów telekomunikacyjnych istnieje obowiązek udostępnienia bilingów i tylko strona pozwana dokumenty takowe mogła złożyć).

Co do przeprowadzenia dowodu z przesłuchania stron wskazać w tym miejscu należy (wobec zgłaszania zastrzeżeń przez stronę pozwaną – pismo k. 99), iż przepis art. 232 zdanie drugie k.p.c. nadal umożliwia Sądowi dopuszczenie dowodu niewskazanego przez stronę. Zgodnie zaś z treścią przepisu art. 299 k.p.c. jeżeli po wyczerpaniu środków dowodowych lub w ich braku pozostały niewyjaśnione fakty istotne dla rozstrzygnięcia sprawy, Sąd dla wyjaśnienia tych faktów może dopuścić dowód z przesłuchania stron. W niniejszej sprawie konieczne zaś było wyjaśnienie kwestii wiedzy powoda o zawarciu przez pozwaną spółkę ze spółką (...) umowy cesji wierzytelności, okoliczność ta nie wynikała zaś z przedłożonych przez strony dowodów z dokumentów.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo J. Ś. przeciwko (...) Sp. z o.o. w K. o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią przepisu art. 840 § 1 k.p.c. dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia, jeżeli:

1)przeczy zdarzeniom, na których oparto wydanie klauzuli wykonalności, a w szczególności gdy kwestionuje istnienie obowiązku stwierdzonego tytułem egzekucyjnym niebędącym orzeczeniem sądu albo gdy kwestionuje przejście obowiązku mimo istnienia formalnego dokumentu stwierdzającego to przejście;

2)po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane; gdy tytułem jest orzeczenie sądowe, dłużnik może powództwo oprzeć także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy, a także zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zarzut ten nie był przedmiotem rozpoznania w sprawie;

3)małżonek, przeciwko któremu sąd nadał klauzulę wykonalności na podstawie art. 787, wykaże, że egzekwowane świadczenie wierzycielowi nie należy się, przy czym małżonkowi temu przysługują zarzuty nie tylko z własnego prawa, lecz także zarzuty, których jego małżonek wcześniej nie mógł podnieść.

Powód J. Ś. jako podstawę swego żądania wskazywał przepis art. 840 § 1 pkt. 2 k.p.c. Przepis ten stwarza podstawę do zwalczania tytułu wykonawczego w przypadku, gdy już po powstaniu tytułu egzekucyjnego zaszły zdarzenia prowadzące do wygaśnięcia zobowiązania lub zdarzenia, wskutek których zobowiązanie nie może być egzekwowane. Na podstawie regulacji materialnoprawnych w literaturze rozróżnia się zdarzenia zależne od woli stron (np. spełnienie świadczenia, potrącenie) oraz niezależne od woli stron (m.in. przedawnienie roszczenia, niemożność świadczenia wskutek okoliczności, za które dłużnik nie odpowiada). Do zdarzeń w rozumieniu art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c. należy zaliczyć zjawiska i stany świata zewnętrznego oraz obawy wewnętrznego życia stron, z którymi przepisy prawa materialnego łączą wygaśnięcie zobowiązań albo które powodują niemożność egzekwowania świadczeń wynikających z tytułu egzekucyjnego (zob.: wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 12 czerwca 2012 r., I ACa 657/13, Lex nr 1527234) Przez zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło lub nie może być egzekwowane, należy rozumieć okoliczności faktyczne powodujące wygaśnięcie egzekwowanego zobowiązania lub niemożność egzekwowania, np. potrącenie (tak: Sąd Apelacyjny w Szczecinie w wyroku z dnia 18 października 2013 r., I ACa 550/12, Lex nr 1237883; zob. też uzasadnienie wyroku Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 30 stycznia 2013 r., I ACa 1385/12, Lex nr 1322889).

Dla ustalenia zatem, czy powództwo J. Ś. jest zasadne należało ustalić, czy złożone przez niego oświadczenie z dnia 11 września 2012 r. o potrąceniu było skuteczne.

Stosownie do treści art. 498 k.c. gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelnością drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym; wskutek potrącenia obie wierzytelności umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej. Art. 499 k.c. stanowi zaś, iż potracenie dokonywa się przez oświadczenie złożone drugiej stronie

Jak zaś wynika z ustalonego w sprawie stanu faktycznego, powodowi J. Ś. przysługiwała wymagalna wierzytelność w stosunku do (...) sp. z o.o. w K. w kwocie 14 475 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. Jak również wynika z ustalonego w sprawie stanu faktycznego, (...) sp. z o.o. w K. również posiadała w stosunku do J. Ś. wymagalną wierzytelność w łącznej kwocie 3 617 zł, na którą złożyły się koszty procesu zasądzone na jej rzecz wyrokiem z dnia 23 września 2011 r. Sądu Rejonowego dla Krakowa – Krowodrzy w Krakowie w sprawie I C 363/11/K i wyroku z dnia 27 kwietnia 2012 r. Sądu Okręgowego w Krakowie, przy czym spółka (...) umową zawartą w dniu 1 czerwca 2012 r. zbyła na rzecz (...) Sp. z o.o. w K. wierzytelność w stosunku do J. Ś.. W dacie więc złożenia przez powoda oświadczenia o potrąceniu datowanego na dzień 11 czerwca 2012 r., które to oświadczenie dotarło do spółki (...) w dniu 28 czerwca 2012 r., J. ś. oraz spółka (...) nie byli względem siebie jednocześnie dłużnikami i wierzycielami. Jak jednakże wynika z ustalonego w sprawie stanu faktycznego, powód J. Ś. nie został poinformowany o cesji wierzytelności - o cesji wierzytelności powód dowiedział się dopiero w 2013 r.

Zgodnie zaś z treścią przepisu art. 512 k.c. dopóki zbywca nie zawiadomił dłużnika o przelewie, spełnienie świadczenia do rąk poprzedniego wierzyciela ma skutek względem nabywcy, chyba że w chwili spełnienia świadczenia dłużnik wiedział o przelewie; przepis ten stosuje się odpowiednio do innych czynności prawnych dokonanych między dłużnikiem a poprzednim wierzycielem. Art. 513 § 1 stanowi zaś, iż dłużnikowi przysługują przeciwko nabywcy wierzytelności wszelkie zarzuty, które miał przeciwko zbywcy w chwili powzięcia wiadomości o przelewie. Zgodnie z treścią § 2 powołanego przepisu dłużnik może z przelanej wierzytelności potrącić wierzytelność, która mu przysługuje względem zbywcy, chociażby stała się wymagalna dopiero po otrzymaniu przez dłużnika zawiadomienia o przelewie. Nie dotyczy to jednak wypadku, gdy wierzytelność przysługująca względem zbywcy stała się wymagalna później niż wierzytelność będąca przedmiotem przelewu.

Jak zaś wskazał Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia29 listopada 2001 r. (V CKN 1537/00, OSNC 2002/9/113) przepisy te statuują dwie podstawowe zasady chroniące dłużnika wierzytelności objętej przelewem; pierwsza z nich, przewidziana w art. 512 k.c., polega na ochronie dłużnika działającego w dobrej wierze - do chwili zawiadomienia dłużnika przez zbywcę wierzytelności o dokonanym przelewie, spełnienie świadczenia do rąk poprzedniego wierzyciela ma skutek wobec nabywcy, chyba że w chwili spełnienia świadczenia dłużnik wiedział o przelewie, przy czym zasada ta ma odpowiednie zastosowanie także do innych czynności dokonanych między dłużnikiem a poprzednim wierzycielem, do których należy niewątpliwie zaliczyć potrącenie wierzytelności. Druga zasada ochrony dłużnika polega na niepogarszaniu jego sytuacji prawnej na skutek dokonanego przelewu wierzytelności - statuuje ją art. 513 § 1 k.c., zgodnie z którym dłużnikowi przysługują przeciwko nabywcy wszelkie zarzuty, które miał przeciwko zbywcy w chwili powzięcia wiadomości o przelewie. Sąd Najwyższy wskazał, iż ochrona możliwości potrącenia idzie dalej, gdyż stosownie do § 2 tego przepisu, dłużnik może z przelanej wierzytelności potrącić wierzytelność, która przysługuje mu względem zbywcy, chociażby stała się wymagalna dopiero po otrzymaniu przez dłużnika zawiadomienia o przelewie. Analogiczny pogląd wyraził również Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 28 lutego 2003 r., sygn. akt V CKN 1698/00 (zob. też wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia q14 lutego 2013 r., ACa 733/12, Lex nr 1289450).

Powyższe oznacza, iż należy uznać za skuteczne dokonanie przez powoda J. Ś. potrącenia przysługującej mu wierzytelności w stosunku do spółki (...) w kwocie 14 475 zł z wierzytelnością wobec niego w kwocie 3 617 zł, albowiem w dacie złożenia oświadczenia o potrąceniu powód J. Ś. nie miał wiedzy o przelewie wierzytelności w kwocie 3 617 zł na spółkę (...). Tym samym uznać należy, iż doszło do spełnienia przesłanki określonej w treści przepisu art. 840 § 1 pkt. 2 k.p.c. uzasadniającej pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego.

Podkreślić w tym miejscu należy, iż nieskuteczne w niniejszym postępowaniu okazały się zarzuty strony pozwanej dotyczące nieskuteczności oświadczenia o potrąceniu powoda, w szczególności z uwagi na otrzymanie przez powoda w toku postępowania upadłościowego kwoty 25 542 zł (obejmującej kwotę 14 475 zł). Zauważyć bowiem należy, iż powód oświadczenie o potrąceniu złożył w czerwcu 2012 r., tymczasem kwotę tę otrzymał on w 2013 r., a więc już po złożeniu skutecznego oświadczenia o potrąceniu. Nadto kwota ta została ujęta na liście wierzytelności nie na wniosek powoda (co mogłoby ewentualnie świadczyć o tym, iż uważał oświadczenie o potraceniu za nieskuteczne), lecz z urzędu, albowiem wierzytelność z tego tytułu była zabezpieczona hipotecznie (podkreślić należy, iż powód wniosek o wpis hipoteki złożył przed złożeniem oświadczenia o potrąceniu). W takiej zaś sytuacji, wobec złożenia skutecznego oświadczenia o potrąceniu, kwota 3 617 zł uzyskana w ramach postępowania upadłościowego była kwotą nienależną powodowi, albowiem zobowiązanie spółki (...) do wysokości tej kwoty wygasło. Prawidłowo zatem powód dokonał w listopadzie 2013 r. zwrotu kwoty 3 617 zł na rzecz syndyka masy upadłości, a dokonanie tego zwrotu jednoznacznie wynika z dokumentu w postaci dowodu wpłaty KP nr (...) (k. 92). W tym miejscu wskazać należy, iż Sąd przeprowadził dowód z tego dokumentu pomimo zarzutu strony pozwanej, iż dowód ten był spóźniony, a strona powodowa nie była zobowiązywana do złożenia tego dokumentu. Zgodnie bowiem z treścią art. 217 § 1 k.p.c. strona może aż do zamknięcia rozprawy przytaczać okoliczności faktyczne i dowody na uzasadnienie swoich wniosków lub dla odparcia wniosków i twierdzeń strony przeciwnej. Zgodnie zaś z treścią § 2 powołanego przepisu Sąd pomija spóźnione twierdzenia i dowody, chyba że strona uprawdopodobni, że nie zgłosiła ich we właściwym czasie bez swojej winy lub że uwzględnienie spóźnionych twierdzeń i dowodów nie spowoduje zwłoki w rozpoznaniu sprawy albo że występują inne wyjątkowe okoliczności. Przeprowadzenie dowodu z przedmiotowego dokumentu nie spowodowało zaś żadnej zwłoki w niniejszym postepowaniu, albowiem przeprowadzany był w nim dowód w postaci przesłuchania stron.

W takiej zaś sytuacji – wobec zwrotu przez powoda kwoty 3 617 zł na rzecz syndyka jako nienależnej – nie można zasadnie twierdzić, by powód w tym zakresie został zaspokojony. Wobec zaś złożenia przez powoda skutecznego oświadczenia o potrąceniu jego wierzytelności z wierzytelnością spółki (...) zobowiązanie powoda w stosunku do spółki wygasło i nie może być egzekwowane. Powoływany przez stronę pozwaną wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 stycznia 1974 r. (III CRN 377/73, OSNC 1975/4/60) powoływany jest zaś przez nią jedynie w zakresie samej tezy, w oderwaniu od jego uzasadnienia. Wskazać nadto należy, iż nie mają znaczenia podnoszone przez stronę pozwaną zarzuty, jakoby kwota ta nie wpłynęła do masy upadłości. Powód w toku niniejszego postepowania wykazał bowiem, że zwrócił na rzecz Syndyka kwotę 3 617 zł. To, co następnie syndyk z kwota tą zrobił, nie jest już rzeczą powoda i nie może powoda obciążać, a dotyczy już sfery prawidłowości działań syndyka masy upadłości. Z tego też względu Sąd oddalił wniosek strony pozwanej o dopuszczenie dowodu z akt sprawy V Gup 3/14

Mając powyższe na uwadze Sąd orzekł jak w punkcie I wyroku.

Na zasadzie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu, zasadzono od strony pozwanej na rzecz powoda kwotę 805 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. Na koszty procesu poniesione przez powoda złożyły się:

- kwota 188 zł tytułem opłaty od pozwu,

- kwota 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa,

- kwota 600 zł tytułem wynagrodzenia pełnomocnika będącego radcą prawnym, ustalona stosownie do treści § 6 pkt. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (t. jedn. Dz. U. 2013 r., poz. 490).

SSR Katarzyna Latała