Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU

RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 maja 2016 r.

Sąd Rejonowy w Puławach IV Wydział Pracy

w składzie następującym:

Przewodniczący: Sędzia Sądu Rejonowego Magdalena Gałkowska

Protokolant st.sekr.sąd. Agnieszka Rzepkowska

po rozpoznaniu w dniu 29 kwietnia 2016 r. w Puławach

sprawy z powództwa (...) Spółka z o.o. z siedzibą w G.

przeciwko M. M.

o zapłatę

1.  Oddala powództwo;

2.  Zasądza od (...) Spółka z o.o. z siedzibą w G. na rzecz M. M. kwotę 377 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 4 stycznia 2016r. powodowa spółka (...) Sp. z o.o. z siedzibą w G. wnosiła o zasądzenie na jej rzecz od pozwanej M. M. kwoty 1.158,29 zł wraz z ustawowymi odsetkami tytułem zwrotu składek na ubezpieczenie społeczne w części finansowanej przez pracownika, które powodowa spółka zapłaciła od wyegzekwowanego na rzecz pozwanej przez komornika zadośćuczynienia i odszkodowania za mobbing na podstawie tytułu wykonawczego tj. wyroku Sądu Rejonowego Lublin-Zachód w Lublinie VII Wydział pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 29 lipca 2014r. sygn. akt. VIIP 720/14 i wyroku Sądu Okręgowego w Lublinie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 22 kwietnia 2015r. sygn. akt VII Pa 193/154, zaopatrzonych w klauzulę wykonalności w dniu 28 kwietnia 2015r.

Pozwana M. M. powództwa nie uznawała i wnosiła o jego oddalenie.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwana M. M. była zatrudniona w powodowej spółce (...) Sp. z o.o. z siedzibą w G. ( bezsporne).

Wyrokiem z dnia 29 lipca 2014r. w sprawie VIIP 720/14 toczącej się przed Sądem Rejonowym w Lublinie z powództwa M. M. p-ko powodowej spółce o zadośćuczynienie i odszkodowanie z mobbingu, Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zasądził od powodowej spółki na rzecz M. M. w pkt I wyroku kwotę 18.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 7 lutego 2012r. do dnia zapłaty tytułem zadośćuczynienia i w pkt II wyroku kwotę 1.463,90 zł tytułem odszkodowania z ustawowymi odsetkami od dnia 7 lutego 2012r. do dnia zapłaty, a nadto w pkt VII wyroku nadał wyrokowi do kwoty 2015,47 zł rygor natychmiastowej wykonalności ( k.11,15).

W dniu 4 września 2014r. powodowa spółka, realizując nakaz natychmiastowej wypłaty kwoty 2015,47 zł przesłała pozwanej kwotę łącznie 2.414,44 zł, a na tę kwotę składały się: odsetki ustawowe od kwoty 2015,47 zł za okres od 7 lutego 2012r. do 4 września 2014r. tj. kwota 675,49 zł i kwota 1.739,15 zł tj. kwota netto od kwoty 2015,47 zł brutto, bo powodowa spółka od kwoty 2015,47 zł potrąciła kwotę 276,32 zł tytułem składek na ubezpieczenie społeczne (lista płac k.12, przekaz pocztowy k.13, zeznania świadka A. O. k.70v-71).

Od wskazanego wyżej wyroku Sądu Rejonowego wniesiona została apelacja i wyrokiem Sądu Okręgowego w Lublinie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 22 kwietnia 2015r. w sprawie VII Pa 193/154 zmieniony został wyrok Sądu Rejonowego w pkt I w ten sposób, że obniżona została kwota zasądzonego zadośćuczynienia do kwoty 9.000 zł (k.14).

W dniu 28 kwietnia 2015r. wyrokowi Sądu Rejonowego Lublin-Zachód z dnia 29 lipca 2014r.w zakresie pkt II i punktu I wyroku Sądu Okręgowego w Lublinie z dnia 22 kwietnia 2015r. nadana została klauzula wykonalności (ksero-k.15-15v, oryginał - akta Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Warszawy – Woli w W. Km 3305/15- załącznik nr1).

W dniu 3 kwietnia 2015r. M. M. zwróciła się do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Warszawy – Woli w W. z wnioskiem o wszczęcie egzekucji przeciwko pozwanej spółce i wyegzekwowanie kwoty 1463,90 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 7 lutego 2012r. do dnia zapłaty i kwoty 6984,53 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 7 lutego 2012r. do dnia zapłaty wynikających z tytułu wykonawczego – wyroku Sądu Rejonowego Lublin-Zachód z dnia 29 lipca 2014r.w zakresie pkt II i punktu I wyroku Sądu Okręgowego w Lublinie z dnia 22 kwietnia 2015r., zaopatrzonego w klauzulę wykonalności i zawiadomieniem z dnia 30 kwietnia 2015r. Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym dla Warszawy – Woli w W. powiadomił powodową spółkę o wszczęciu egzekucji na wniosek M. M. co do należności głównej w łącznej wysokości 8448,43 zł i co do kwoty 3405,29 zł tytułem ustawowych odsetek ( k.16, akta Komornika Sądowego - załącznik nr1).

W dniu 8 maja 2015r. powodowa spółka dokonała wpłaty na konto Komornika Sądowego kwoty 14.389,92 zł ( akta Komornika Sądowego - załącznik nr1). Następnie powodowa spółka sporządziła listę płac dot. wypłaty na rzecz M. M. kwoty 8.448,43 zł tytułem zadośćuczynienia i od kwoty tej naliczona została składka ZUS w wysokości 1.158,29 zł ( lista płac – k.21, akta Komornika Sądowego - załącznik nr1), która to składka została przekazana Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych (zeznania świadka A. O. ).

W piśmie z dnia 29 maja 2015r., a potem w kolejnych pismach z dnia 16 czerwca 2015r. i z dnia 17 sierpnia 2015r. powodowa spółka zwróciła się do pozwanej najpierw o zabezpieczenie a potem o zapłacenie powodowej spółce kwoty 1158,29 zł tytułem składek na ubezpieczenie społeczne w części finansowanej przez pracownika, które spółka ma obowiązek zapłacić od wyegzekwowanego przez komornika zadośćuczynienia i odszkodowania za mobbing na podstawie tytułu wykonawczego (k.18,22, 25,26,24).

Kwota 1158,29 zł tytułem składki na ubezpieczenie społeczne w części finansowanej przez pracownika od kwoty zadośćuczynienia wyegzekwowanego przez Komornika Sądowego tj. od kwoty 8.448,43 zł została przekazana w dniu 15 czerwca 2015r. Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych (zeznania świadka A. O. ).

Powyższy stan faktyczny sąd ustalił na podstawie złożonych do akt sprawy a wskazanych wyżej dokumentów, których prawdziwość nie była kwestionowana przez żadną ze stron, dokumentów znajdujących się w aktach Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Warszawy – Woli w W. Km 3305/15, a także zeznań świadka A. O., które to zeznania są zgodne ze zgłoszonymi do akt sprawy dokumentami księgowymi, a nadto jej zeznania nie były kwestionowana przez żadną ze stron.

Sąd Rejonowy zważył co następuje:

Żądanie powodowej spółki zasądzenie na jej rzecz od pozwanej M. M. kwoty 1.158,29 zł wraz z ustawowymi odsetkami tytułem zwrotu składek na ubezpieczenie społeczne w części finansowanej przez pracownika, które powodowa spółka zapłaciła od wyegzekwowanego przez komornika na rzecz pozwanej zadośćuczynienia i odszkodowania za mobbing na podstawie tytułu wykonawczego tj. wyroku Sądu Rejonowego Lublin-Zachód w Lublinie VII Wydział pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 29 lipca 2014r. sygn. akt. VIIP 720/14 i wyroku Sądu Okręgowego w Lublinie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 22 kwietnia 2015r. sygn. akt VII Pa 193/154 zaopatrzonych w klauzulę wykonalności w dniu 28 kwietnia 2015r., nie zasługuje na uwzględnienie.

Poza sporem jest, że podstawą prawną zasądzonych na rzecz pozwanej M. M. od powodowej spółki we wskazanych wyżej wyrokach należności w postaci zadośćuczynienie i odszkodowania z tytułu mobbingu są przepisy kodeksu pracy, a konkretnie art. 94 ³ §3 i §4 kp.

Faktycznie przy wypłacie świadczeń związanych z wykonywaniem przez pracownika pracy w ramach stosunku pracy, pracodawca ma jako płatnik, obowiązek potrącić (odliczyć) z kwoty wypłacanych pracownikowi świadczeń składki na ubezpieczenie społeczne, a przewiduje to art. 4 pkt 2 w zw z art. 17 ust1 Ustawy z dnia 13 października 1998 r o systemie ubezpieczeń społecznych ( Dz.U. z 2015.121 - j.t. ze zm). Także i zgodnie z art. 16 ust1 tej ustawy, składki na ubezpieczenia emerytalne pracowników - finansują z własnych środków, w równych częściach, ubezpieczeni i płatnicy składek, a składki na ubezpieczenia rentowe finansują z własnych środków, w wysokości 1,5% podstawy wymiaru ubezpieczeni i w wysokości 6,5% podstawy wymiaru płatnicy składek. Poza sporem jest, że powodowa spółka w dniu 15 czerwca 2015r. odprowadziła do ZUS kwotę 1158,29 zł tytułem składek na ubezpieczenie społeczne od wypłaconej M. M. w dniu 8 maja 2015r.kwoty wynikającej z tytuły wykonawczego wskazanego wyżej.

Spornym w sprawie jest, czy powodowa spółka, wypłacając M. M. kwotę tytułem zasądzonych w wyrokach świadczeń, a która to kwota podlegała egzekucji tj. łącznie 8.448,43zł, winna wypłacić tę kwotę w wysokości wskazanej w tytule wykonawczym, czy też od kwoty tych należności wskazanych w wyroku należało odprowadzić składki na ubezpieczenie społeczne, w tym i takie które powinny być odprowadzone z części finansowanej przez pracownika.

Zdaniem sądu, zadośćuczynienie i odszkodowanie wypłacone pracownikowi przez pracodawcę z tytułu mobbingu na podstawie art. 94 ³ §3 i §4 kp jest zwolnione od obowiązku uiszczania składek na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne. Zgodnie z art. 18 ust 1 Ustawy z dnia 13 października 1998 r o systemie ubezpieczeń społecznych ( Dz.U. z 2015.121 - j.t. ze zm), podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych wymienionych w art. 6 ust. 1 pkt 1-3 i pkt 18a stanowi przychód, o którym mowa w art. 4 pkt 9 i 10, z zastrzeżeniem ust. 1a i 2, ust. 4 pkt 5 i ust. 12. Także § 1 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne, emerytalne i rentowe ( Dz.U. 161, poz. 1106) stanowi, że podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, zwanych dalej "składkami", stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, osiągany przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z zastrzeżeniem art. 18 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. Nr 137, poz. 887). Pkt 9 art. 4 Ustawy z dnia 13 października 1998 r o systemie ubezpieczeń społecznych stanowi, że – za przychód należy rozumieć - przychody w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu: zatrudnienia w ramach stosunku pracy, pracy nakładczej, służby, wykonywania mandatu posła lub senatora, wykonywania pracy w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania, pobierania zasiłku dla bezrobotnych, świadczenia integracyjnego i stypendium wypłacanych bezrobotnym oraz stypendium sportowego, a także z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności oraz umowy agencyjnej lub umowy zlecenia, jak również z tytułu współpracy przy tej działalności lub współpracy przy wykonywaniu umowy oraz przychody z działalności wykonywanej osobiście przez osoby należące do składu rad nadzorczych, niezależnie od sposobu ich powoływania. Zgodnie zaś z art. 12 ust 1 Ustawy z dnia 26 lipca 1991r o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych. Przepis art. 21 ust 1 tejże ustawy reguluje jakie przychody są wolne od podatku dochodowego i pkt 3 przewiduje, że takimi przychodami są: otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z późn. zm.), z wyjątkiem:

a)określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,

b)odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,

c)odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,

d)odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,

e)odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,

f)odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,

g)odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Przepis ten zatem, skoro nie wymienia wśród „ wyjątków” zwolnień od podatku dochodowego zadośćuczynienia i odszkodowania z tytułu mobbingu, to jasnym jest, że te świadczenia, stanowiące przychód pracownika, wolne są od podatku dochodowego. Zdaniem sądu, właśnie ten przepis, aczkolwiek odnoszący się do wyłączenia obowiązku uiszczania podatku dochodowego, wyłącza także obowiązek odprowadzania składek na ubezpieczenie społeczne od kwot wypłaconych pracownikowi tytułem zadośćuczynienia czy odszkodowania na podstawie przepisów kodeksu pracy. Skoro bowiem przepis ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych odsyła – przy definicji pojęcia przychodu, stanowiącego podstawę wyliczania składek na ubezpieczenie społeczne, do przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, to także i zwolnienia od obowiązku odprowadzania podatku dochodowego zawarte w art. 21 ustawy o podatku dochodowych od osób fizycznych, także stanowią zwolnienie od obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenie społeczne.

Wprawdzie § 2 ust. rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne , emerytalne i rentowe wymienia jakie przychody nie stanowią podstawy wymiaru składek i pkt 3 i 4 tego przepisu podaje wprost, że tymi przychodami są: odprawy, odszkodowania i rekompensaty wypłacane pracownikom z tytułu wygaśnięcia lub rozwiązania stosunku pracy, w tym z tytułu rozwiązania stosunku pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy, nieuzasadnionego lub niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę lub rozwiązania jej bez wypowiedzenia, skrócenia okresu jej wypowiedzenia, niewydania w terminie lub wydania niewłaściwego świadectwa pracy oraz odszkodowania wypłacone byłym pracownikom po rozwiązaniu stosunku pracy na podstawie umowy o zakazie konkurencji. Przepisy te wprost nie wskazują, iż także i zadośćuczynienia oraz odszkodowania z tytułu mobbingu są takimi świadczeniami-przychodami ze stosunku pracy, które nie stanowią podstawy wymiaru składek, ale zdaniem sądu, rację ma strona pozwana twierdząc, że interpretacja tegoż przepisu nie może odbywać się wyłącznie na podstawie wykładni literalnej, bowiem charakter części wymienionych w tym przepisie świadczeń – odszkodowawczych, rekompensacyjnych jest taki sam, jak charakter zadośćuczynienia i odszkodowania z tytułu mobbingu, bowiem te świadczenia opierają się na odpowiedzialności deliktowej, gdzie przesłankami są: powstanie szkody, popełnienie przez sprawcę czynu niedozwolonego, związek przyczynowy miedzy szkodą a czynem zabronionym i wina sprawcy. Według wyroku SN z dnia 29 marca 2007 r. w sprawie II PK 228/06, mobbing jest kwalifikowanym deliktem prawa pracy, a sankcje za jego stosowanie są zdarzeniami prawa pracy, które sądy pracy osądzają przede wszystkim na podstawie art. 94 ³ k.p., chociaż odbywa się to z uwzględnieniem dorobku judykatury cywilistycznej z zakresu orzekania o zadośćuczynieniu za doznaną krzywdę (art. 445 § 1 i art. 448 k.c.), jak i kompensaty szkody wywołanej rozstrojem zdrowia (art. 444 § 1 k.c.).

Zatem, zdaniem sądu, powodowa spółka nie była zobligowana jako płatnik składek na ubezpieczenie społeczne, aby od kwot wypłaconych pozwanej w dniu 8 maja 2015r. tytułem zadośćuczynienia i odszkodowania w związku z mobbingiem odprowadzać składki na ubezpieczenie społeczne, także i oczywiście w tym zakresie, w którym finansuje je pracownik.

Zatem powodowa spółka wypłacając pozwanej kwoty tytułem zadośćuczynienia i odszkodowania z tytułu mobbingu w wysokości wynikającej z pkt II wyroku Sądu Rejonowego Lublin-Zachód w Lublinie VII Wydział pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 29 lipca 2014r. i pkt I wyroku Sądu Okręgowego w Lublinie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 22 kwietnia 2015r. w niepomniejszonej z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne wysokości, nie spowodowała, iż pozwana niesłusznie bezpodstawnie się wzbogaciła w rozumieniu art. 405 kc w zw z art. 300 kp, bo właśnie takie właśnie kwoty tytułem tych świadczeń pozwana winna od powodowej spółki otrzymać.

Wobec tego sąd orzekł jak w sentencji.

O kosztach Sąd orzekł w oparciu o przepis art. 98 kpc w zw. z przy uwzględnieniu §15 ust 1 i §9 ust 2 w zw z §2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radcy prawnego (Dz.U. z 2015r, poz. 1804).