Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 maja 2016 r.

Sąd Apelacyjny w Białymstoku, III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSA Marek Szymanowski (spr.)

Sędziowie: SA Alicja Sołowińska

SA Bożena Szponar-Jarocka

Protokolant: Agnieszka Charkiewicz

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 11 maja 2016 r. w B.

sprawy z odwołania (...) E. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

o podstawę wymiaru składek

na skutek apelacji (...) E. S.

od wyroku Sądu Okręgowego w Białymstoku V Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 21 października 2015 r. sygn. akt V U 1080/15

I.  zmienia zaskarżony wyrok i poprzedzającą go decyzję organu rentowego z dnia 17 czerwca 2015 r. w ten sposób, że stwierdza, iż podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne E. S. podlegającej ubezpieczeniu społecznemu jako osoba prowadząca działalność gospodarczą za miesiąc luty 2015 r. stanowi kwota zadeklarowana przez nią w korekcie deklaracji złożonej dnia 1.04.2015 r. nr 02/02/2015,

II.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. na rzecz E. S. kwotę 345 (trzysta czterdzieści pięć) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania za obie instancje.

sygn. akt III AUa 1293/15

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. decyzją z dnia 17 czerwca 2015r. wydaną w oparciu o przepisy art. 83 ust. 1 pkt 3, art. 18 ust. 8, 9 i 10, art. 19 ust. 1 i 10, art. 20 ust. 1 i 3, art. 47 ust 1 pkt 1 i 3 ustawy z dnia 13 października 2998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1442 ze zm.) stwierdził, że podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne E. S. podlegającej ubezpieczeniom jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą wynosi za miesiąc luty 2015r. 9.897,50 zł. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą może zmniejszyć tylko najniższą podstawę wymiaru składek, o której mowa w art. 18 ust. 8 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz, że deklaracja miesięczna z podstawą wymiaru składek w kwocie 1060,45 zł została przekazana bez zachowania terminu określonego w art. 47 ust. 1 pkt 3 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych i dlatego wnioskodawczynię obowiązuje podstawa wymiaru składek w wysokości określonej w decyzji.

W odwołaniu od powyższej decyzji E. S. wniosła o jej zmianę oraz o stwierdzenie, iż możliwe było (w związku z nabyciem prawa do zasiłku macierzyńskiego od 07.02.2015r.) proporcjonalne pomniejszenie podstawy składek za luty 2015r. W uzasadnieniu podniosła, że wykładnia art. 18 ust. 9 i 10 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych dokonana przez ZUS jest nieprawidłowa oraz wskazała, że proporcjonalne zmniejszenie podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne osób prowadzących działalność gospodarczą przewidziane w tym przepisie dotyczy wszystkich zadeklarowanych kwot, a nie tylko kwoty najniższej podstawy wymiaru.

Wyrokiem z dnia 21 października 2015 r. Sąd Okręgowy w Białymstoku oddalił odwołanie (pkt I), zasądził od (...) E. S. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B. kwotę 180 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego (pkt II).

Sąd ustalił, że E. S. z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w okresie od 01.06.2009r. do 06.02.2015r. zgłosiła się do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, a od 07.02.2015r. do obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego z podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w kwocie nie niższej niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek – zgodnie z art. 18 ust. 8 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

W dniu 09.03.2015r. ubezpieczona przekazała deklarację rozliczeniową za luty 2015 r. z podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe w kwocie 9897,50 zł. Następnie w dniu 01.04.2015 r. złożyła korektę deklaracji wraz z raportem (...) wskazując podstawę wymiaru składki na w/w ubezpieczenia za luty 2015 r. - w kwocie 1.060,45 zł. Od dnia 07.02.2015 r. E. S. pobiera zasiłek macierzyński.

W dniu 12.05.2015r. organ rentowy wszczął z urzędu postępowanie wyjaśniające w sprawie ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej – za luty 2015 r. Decyzją z dnia 17.06.2015r. uznał, że brak jest podstaw prawnych do zmniejszenia deklarowanej maksymalnej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne za luty 2015r. w związku z rozpoczęciem pobierania zasiłku macierzyńskiego w dniu 07.02.2015r. Tym samym stwierdził, że podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne skarżącej podlegającej ubezpieczeniom jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą wynosi za luty 2015 r. – 9.897,50zł.

W tak ustalonym stanie faktycznym sprawy Sąd wskazał, że spór sprowadzał się do wykładni przepisów określających zasady ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą oraz możliwości proporcjonalnego zmniejszenia tej podstawy w przypadku, gdy powstanie lub ustanie obowiązku ubezpieczeń emerytalnych i rentowych nastąpiło w trakcie miesiąca, bądź też w przypadku niezdolności do pracy trwającej przez część miesiąca, jeżeli z tego tytułu ubezpieczony spełnia warunki do przyznania zasiłku. Sąd Okręgowy odwołał się do treści art. 18 ust. 8, ust. 9 i ust. 10 ustawy z dnia 13.10.1998r. i wskazał, że zasadnicze znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy miało wyjaśnienie treści ust. 9 art. 18 ustawy, a mianowicie, czy zezwala on na proporcjonalne zmniejszenie podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe zadeklarowanej w kwocie wyższej od najniższej podstawy wymiaru składek, stanowiącej 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek ogłoszonego w trybie art. 19 ust. 10 na dany rok kalendarzowy, za miesiąc w którym obowiązek podlegania ubezpieczeniom istniał tylko przez część miesiąca, czy też możliwość przedmiotowej korekty podstawy wymiaru istnieje tylko w sytuacji, gdy podstawa wymiaru ustalona była w najniższej wysokości określonej w ustępie 8 art. 18 ustawy.

W ocenie Sądu Okręgowego art. 18 ust. 9 ustawy nie zezwala na proporcjonalne zmniejszenie podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe zadeklarowanej w kwocie wyższej od najniższej podstawy wymiaru składek stanowiącej 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego. Sąd wskazał, że wykładnia przepisów musi zawsze w pierwszym rzędzie brać pod uwagę językowe znaczenie tekstu prawnego. Pogląd taki w sposób jednoznaczny wyraził Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 7 lutego 2012 r., I UK 276/11 (LEX nr 1313671) stwierdzając, że "przepisy regulujące system zabezpieczenia społecznego ze względu na swoją istotę i konstrukcję podlegają wykładni ścisłej. Nie powinno się stosować do nich wykładni celowościowej, funkcjonalnej lub aksjologicznej w opozycji do wykładni językowej, jeżeli ta ostatnia prowadzi do jednoznacznych rezultatów interpretacyjnych, a zatem nie można ich poddawać ani wykładni rozszerzającej, ani zwężającej, modyfikującej wyczerpująco i kazuistycznie określone przez ustawodawcę uprawnienia do świadczeń".

Stosując zasady wykładni językowej do ustalenia treści interpretowanego przepisu art. 18 ust. 9 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, Sąd podkreślił, że przepis ten przewidując możliwość proporcjonalnego zmniejszenia podstawy wymiaru za miesiąc, w którym nastąpiło odpowiednio objęcie ubezpieczeniami emerytalnymi i rentowymi lub ich ustanie i jeżeli trwały one tylko przez część miesiąca, stanowi, że "kwotę najniższej podstawy wymiaru składek zmniejsza się proporcjonalnie...". Oznacza to, w ocenie Sądu, że możliwość korekty występuje tylko w przypadku, gdy podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne osoby prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą była ustalona (zadeklarowana) w wysokości 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego, o którym mowa w ust. 8 art. 18 ustawy. Przepis ten pozostawiając osobom prowadzącym pozarolniczą działalność możliwość określenia wysokości podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, ustalił jednocześnie jej dolną granicę. Faktycznie zatem najniższa podstawa wymiaru może być zadeklarowana (ustalona) w wysokości 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego, przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek ogłoszonego w trybie art. 19 ust. 10 na dany rok kalendarzowy. W sytuacji, gdyby intencją ustawodawcy było ustalenie możliwości proporcjonalnego obniżenia każdej podstawy wymiaru, to wówczas w treści przepisu art. 18 ust. 9 ustawy, nie znalazłoby się określenie "najniższej" lecz np. zadeklarowanej podstawy.

Dodatkowo Sąd zaznaczył, iż wyniki przedstawionej wykładni językowej, znajdują potwierdzenie w wykładni celowościowej. W przypadku osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne i ich wysokość nie są powiązane z osiągniętym faktycznie przychodem, lecz wyłącznie z istnieniem tytułu ubezpieczenia i zadeklarowaną przez ubezpieczonego kwotą, niezależnie od tego, czy ubezpieczony osiąga przychody i w jakiej wysokości. Po stronie osoby prowadzącej pozarolniczą działalność istnieje zatem uprawnienie do zadeklarowania w granicach zakreślonych ustawą dowolnej kwoty jako podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, wobec czego sposób w jaki realizuje to uprawnienie zależy wyłącznie od jej decyzji. Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie jest zresztą uprawniony do kwestionowania kwoty zadeklarowanej przez osobę prowadzącą pozarolniczą działalność jako podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, jeżeli mieści się ona w granicach określonych ustawą z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. W konsekwencji racjonalne jest unormowanie, że prawo do proporcjonalnego zmniejszenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe dotyczy tylko podstawy wskazanej w wysokości wymaganej przepisami prawa. Skoro bowiem osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą, posiada swobodę deklarowania kwoty podstawy wymiaru, to posiada ona uprawnienie do samodzielnego określania tej podstawy także w przypadku, gdy ubezpieczeniu podlega przez część miesiąca.

Wprawdzie odwołująca złożyła w dniu 01.04.2015 r. korektę deklaracji wraz z raportem (...) z podstawą wymiaru za luty 2015 r. w kwocie 1060,45 zł, jednakże jak wyjaśniła, w odwołaniu wskazana podstawa raportu (...) nie była zmianą deklarowanej wcześniej podstawy w wysokości 9.897,50 zł tylko wynikała z proporcjonalnego przeliczenia i pomniejszenia o okres za jaki przyznano jej zasiłek. Zadeklarowana podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne w pierwszorazowych dokumentach rozliczeniowych za m-c 02/2015r. (z dnia 09.03.2015r.) zgodnie z intencją wnioskodawczyni pozostawała zatem taka sama (w kwocie 9.897,50 zł) i z całą pewnością była wyższa od najniższej obowiązującej ubezpieczoną podstawy wymiaru składek. W związku z tym nie ma zastosowania w tym przypadku art. 18 ust. 10 ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych, a co za tym idzie odwołująca nie może pomniejszyć podstawy wymiaru zadeklarowanej w pierwszorazowych dokumentach rozliczeniowych za miesiąc luty 2015r.

Mając na uwadze powyższe rozważania, Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. orzekł jak w pkt I wyroku.

O kosztach zastępstwa procesowego rozstrzygnął na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. w zw. z § 11 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2013 r., poz. 490 ze zm.) (pkt II).

Apelację od powyższego wyroku wniosła wnioskodawczyni zaskarżając go w całości i zarzucając naruszenie przepisów prawa materialnego tj.

1)  art. 18 ust. 8, 9 i 10 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych poprzez jego błędną wykładnię i przyjęcie przez sąd, że proporcjonalne obniżenie podstawy wymiaru składek jest dopuszczalne tylko wówczas, gdy podstawa wymiaru składek zadeklarowana została w wysokości minimalnej, a w konsekwencji przyjęcie, że odwołująca nie mogła dokonać proporcjonalnego pomniejszenia podstawy wymiaru składek za miesiąc luty 2015 r.,

2)  art. 2 a ust. 1 i 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych poprzez jego niezastosowanie, co doprowadziło do naruszenia przez Sąd I instancji zasady równego traktowania wszystkich ubezpieczonych, a w konsekwencji do nieuzasadnionego uprzywilejowania tych ubezpieczonych, którzy zadeklarowali podstawę wymiaru składek w minimalnej wysokości.

Mając powyższe na uwadze skarżąca wniosła o:

1)  zmianę zaskarżonego wyroku i poprzedzającej go decyzji organu rentowego poprzez ustalenie, że podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne E. S. podlegającej ubezpieczeniom społecznym jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą za miesiąc luty 2015 r. wynosiła 1060, 45 zł,

2)  zasądzenie na rzecz odwołującej od organu rentowego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych za obie instancje.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja jest zasadna.

Okoliczności faktyczne niniejszej sprawy były bezsporne i zostały też prawidłowo ustalone przez Sąd Okręgowy. Sąd Apelacyjny nie zgadza się z jednak z dokonaną przez Sąd pierwszej instancji prawną oceną sprawy. Istota sporu sprowadzała się do właściwej interpretacji art. 18 ust. 9 i 10 w związku z ust. 8 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz. U. 2015 r., poz. 121 ze zm.).

Sąd Apelacyjny podziela argumentację prawną przedstawioną przez skarżącą w apelacji, a pogląd Sądu Okręgowego, iż proporcjonalne obniżenie podstawy wymiaru składek dotyczy wyłącznie osób prowadzących działalność gospodarczą, które zadeklarowały kwotę najniższej podstawy wymiaru składek, uznaje za nietrafny i oparty wyłącznie na wykładni literalnej. Przepis art. 18 ust. 8 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych zawiera generalną zasadę, że podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne emerytalne i rentowe osób prowadzących działalność gospodarczą stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek na dany rok kalendarzowy. Wyjątki od powyższej zasady ustawodawca wskazał w ust. 9, który stanowi, że za miesiąc, w którym nastąpiło odpowiednio objęcie ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi lub ich ustanie i jeżeli trwały tylko przez część miesiąca, kwotę najniższej podstawy wymiaru zmniejsza się proporcjonalnie, dzieląc ją przez liczbę dni kalendarzowych tego miesiąca i mnożąc przez liczbę dni podlegania ubezpieczeniu. Zasady zmniejszania najniższej podstawy wymiaru składek, o których mowa w ust. 9, stosuje się odpowiednio w przypadku niezdolności do pracy przez część miesiąca, jeżeli z tego tytułu ubezpieczony spełnia warunki do przyznania zasiłku (art. 18 ust. 10).

W ocenie Sądu Apelacyjnego, prawidłowa interpretacja ust. 9 i 10 art. 18 ustawy systemowej prowadzi do wniosku, że w przepisach tych nie chodzi o zawężanie możliwości proporcjonalnego pomniejszania jedynie do najniższej podstawy wymiaru składek, ale podkreślenie, że nawet najniższa podstawa wymiaru podlega proporcjonalnemu pomniejszeniu. Skoro prawo do proporcjonalnego pomniejszenia podstawy wymiaru składek ustawodawca przyznał osobom deklarującym minimalną podstawę wymiaru składek, to tym bardziej takiego prawa nie mógł pozbawiać ubezpieczonych, którzy zadeklarowali wyższą podstawę wymiaru składek od minimalnych ( wnioskowanie argumentum a maiori ad minus).

Dokonując wykładni przedmiotowego przepisu nie można tego czynić w oderwaniu od podstawowych zasad, na których opiera się ustawa systemowa, w tym przypadku chodzi o zasadę równego traktowania ubezpieczonych określonej w art. 2a ust. 1 i 2 ustawy systemowej . Interpretacja jaką prezentuje w tej sprawie organ rentowy, prowadziłaby do nieuzasadnionego uprzywilejowania tych ubezpieczonych, którzy zadeklarowali podstawę wymiaru składek w minimalnej wysokości i w konsekwencji do naruszenia zasady równego traktowania wszystkich ubezpieczonych. Nie można przy tym zgodzić się z zapatrywaniem, iż płatnik składek deklarując wyższą podstawę wymiaru składek nie ma prawa do korekty raz zadeklarowanej podstawy wymiaru, gdyż pozbawiałoby to możliwości pomniejszenia podstawy wymiaru składek w przypadku zaistnienia sytuacji przewidzianych w art. 18 ust. 9 i 10.Trzeba przy tym zaakcentować, że zasada równego traktowania wszystkich ubezpieczonych dotyczy również kwestii związanych z deklarowaniem podstawy wymiaru składek i obliczania ich wysokości.

Wypada zauważyć, że występujące w tej sprawie zagadnienie było już przedmiotem orzecznictwa sądów i obecnie za ugruntowane należy uznać zapatrywanie, zgodnie z którym regulacja przepisu art. 18 ust. 8 ustawy systemowej nie odbiera ubezpieczonym, którzy zadeklarowali składkę na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w rozmiarze przekraczającym ustawowe minimum, prawa do proporcjonalnego zmniejszenia podstawy wymiaru składki w miesiącu, w którym nastąpiło objęcie ubezpieczeniem, bądź w przypadku niezdolności do pracy trwającej przez część miesiąca. Podkreśla się przy tym, że skoro prawo takie zachowują osoby deklarujące minimalną podstawę wymiaru składek, to tym bardziej winni z niego korzystać także ubezpieczeni wnoszący składki wyższe od minimalnych ( por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 19 lutego 2014 r., III AUa 705/13, LEX nr 1451677, wyrok Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie z dnia 1 października 2014 r., III AUa 363/14 LEX nr 1527167, wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 23 maja 2013 r., III AUa 1510/12, Lex nr 1324852, wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach w wyroku z dnia 29 sierpnia 2013 r., III AUa 2257/12, Lex nr 1372271, wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 9 lipca 2009 r.).

Dostrzec trzeba, że na nieprawidłowość postępowania organu rentowego w zakresie stosowania regulacji prawnej dotyczącej proporcjonalnego obniżenia podstawy wymiaru składek w odniesieniu do osób prowadzących działalność gospodarczą zwrócił uwagę Zastępca Rzecznika Prawa Obywatelskich w swym piśmie z dnia 23 lipca 2015 r. (k. 31 -32). Wskazał w nim m.in., że pogląd organów rentowych, że proporcjonalne obniżenie podstawy wymiaru składek dotyczy wyłącznie osób prowadzących działalność gospodarczą, które zadeklarowały kwotę najniższej podstawy wymiaru pozostaje w kolizji z konstytucyjnymi zasadami równości wobec prawa oraz sprawiedliwości społecznej, jak również z treścią art. 2 ust. 1 i 2 ustawy systemowej.

Sąd Apelacyjny nie podziela argumentów organu rentowego odnośnie uchybienia przez wnioskodawczynię terminowi do złożenia deklaracji. Przede wszystkim należy podkreślić, iż do deklaracji miesięcznej z podstawą wymiaru składek w kwocie 1060, 45 zł złożonej przez wnioskodawczynię w dniu 1 kwietnia 2015 r. nie należało stosować art. 47 ust. 1 pkt 3 ustawy, tak jak to uczynił organ rentowy (odpowiedź na odwołanie k. 8). W istocie była to bowiem korekta deklaracji rozliczeniowej za miesiąc luty 2015 r., którą wnioskodawczyni złożyła już wcześniej, gdyż w dniu 9 marca 2015 r. Termin, ciągu w ciągu którego płatnicy mają dokonać korekty wysokości zadeklarowanych składek jest określony w art. 41 ust. 7a, zgodnie z którym, płatnik składek jest zobowiązany złożyć imienny raport miesięczny korygujący, o którym mowa w ust. 6 w terminie 7 dni od stwierdzenia nieprawidłowości we własnym zakresie.

W orzecznictwie słusznie wskazuje się, że przyjęcie tezy o prekluzyjności powyższego terminu prowadziłoby do szeregu rozwiązań sprzecznych z przepisami ustawy systemowej oraz, że korekta dokonana po terminie jest skuteczna (por. np. wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 1 grudnia 2009 r., sygn. akt III AUa 585/09, POSAG 2010/2/101-111). Nic jednak w sprawie nie wskazuje, aby wnioskodawczyni uchybiła terminowi do złożenia korekty deklaracji. Organ rentowy takiej kwestii zresztą nie podnosił.

Warto też podkreślić, iż także odnośnie terminów zawartych w art. 47 dotyczących składania deklaracji rozliczeniowych, przepisy ustawy systemowej nie przewidują sankcji za złożenie deklaracji po terminie takiej jaką chciałby zastosować organ rentowy – tj. skutkującej odmową proporcjonalnego zmniejszenia składki (por. uzasadnienie wyroku Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 24 kwietnia 2014 r., III AUa 1636/13, Lex nr 1458865).

W kontekście powyższego Sąd Odwoławczy zmienił zaskarżony wyrok orzekając na mocy art. 386 § 1 k.p.c. jak w sentencji.

O kosztach postępowania orzeczono na zasadzie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. Organ rentowy przegrał sprawę i w związku z tym winien zwrócić odwołującej poniesione przez nią w sprawie koszty, na które w pierwszej instancji składa się koszt zastępstwa prawnego wynoszący 180 zł ustalony w oparciu o § 11 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (t.j. Dz.U. 2013 r. poz. 490), zaś w drugiej instancji koszt opłaty od apelacji, poniesionej przez wnioskodawczynię (30 zł), wynikający z art. 36 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j. Dz.U.2014.1025 ze zm.) oraz koszt zastępstwa prawnego w drugiej instancji wynoszący 135 zł - § 11 ust. 2 w zw. z § 12 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r., poz. 490 ze zm.) – pkt II sentencji wyroku. Wyżej wymienione rozporządzenie znajduje w tej sprawie zastosowanie na mocy § 21 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2014 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. 2015 r., poz. 1804).