Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 13 stycznia 2014 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. odmówił S. M. prawa do emerytury. W uzasadnieniu decyzji organ, powołując się na przepis art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wskazał, że ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku emerytalnego 60 lat dla mężczyzn, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy (1 stycznia 1999 r.) osiągnęli okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat, oraz okres składkowy i nieskładkowy wynoszący 25 lat dla mężczyzn. Emerytura przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego. Organ rentowy wskazał, że wnioskodawca na dzień 1 stycznia 1999 r. udowodnił krótszy, niż wymagany przez ustawodawcę staż pracy wykonywanej w szczególnych warunkach w ilości 8 lat, 7 miesięcy i 25 dni w okresie od 01.09.1973 r. do 21.04.1974 r. oraz od 27.04.1976 r. do 30.04.1984 r. w Drukarni (...) na stanowisku maszynisty maszyn typograficznych arkuszowych.

Do pracy w szczególnych warunkach nie zaliczono okresu zatrudnienia od 01.05.1984 r. do 31.12.1993 r. w Drukarni (...) na stanowiskach: dyspozytor techniczny, kierownik działu przygotowania produkcji, główny technolog, szef produkcji, gdyż pracodawca błędnie powołał się na dział XI, poz. 23, którego nie ma w wykazie do Zarządzenia Ministra Kultury i Sztuki. Ponadto pracownicy wyższego szczebla mają wydzielone pomieszczenia do pracy, a ich zakres obowiązków daleko wykracza poza osobiste dozorowanie czy kontrolę robotniczych stanowisk pracy. Według ZUS nie można uznać, że pracownik zatrudniony na stanowisku kierownika, na którym wykonuje się też inne czynności np. o charakterze administracyjno – biurowym, stale i w pełnym wymiarze wykonuje pracę w warunkach szczególnych. (decyzja k. 77 – 78 akt ZUS)

Od powyższej decyzji S. M. odwołał się w dniu 11 lutego 2014 r. do Sądu Okręgowego w Łodzi i wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji ZUS oraz o przyznanie mu prawa do emerytury. Wnioskodawca wskazał, że w okresie zatrudnienia w Drukarni (...) od 01.05.1984 r. do 31.12.1993 r. na stanowiskach: dyspozytora technicznego, kierownika działu przygotowania produkcji, głównego technologa, szefa produkcji każdego stale i w pełnym wymiarze świadczył pracę w warunkach szczególnych na produkcji. Jego praca polegała na bezpośredniej kontroli międzyoperacyjnej, kontroli jakości produkcji i usług oraz dozorze inżynieryjno – technicznym na oddziałach i wydziałach, w których wykonywane były prace w szczególnych warunkach, tj. pracę określoną w wykazie XIV poz. 24 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r. Nr 8, poz. 43 z późn. zm). (odwołanie k. 2)

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie wywodząc jak w zaskarżonej decyzji. (odpowiedź na odwołanie k. 13 – 13 verte)

Na terminie rozprawy z dnia 22 września 2014 r. profesjonalny pełnomocnik ubezpieczonego poparł odwołanie i ponadto wniósł o zaliczenie do stażu pracy w szczególnych warunkach okresu pracy od 1.01.1994 r. do 31.07.1994 r. z (...) Drukarni (...) na stanowisku kierownika działu przygotowania produkcji. ( oświadczenie pełnomocnika wnioskodawcy z dnia 22.09.2014 r. 00:01:41)

Na terminie rozprawy w dniu 17 czerwca 2015 r. pełnomocnik wnioskodawcy wniósł dodatkowo o zaliczenie do stażu pracy w warunkach szczególnych okresu zatrudnienia w Oficynie (...) w W. od 01.08.1994 r. do 31.12.1998 r. oraz okresu odbywania zasadniczej służby wojskowej w okresie zatrudnienia w Drukarni (...) Przedsiębiorstwo Państwowe w Ł. od 22.04.1974 r. do 26.04.1976 r. (oświadczenie pełnomocnika wnioskodawcy z dnia 17.06.2015 r. 00:00:48, 00:08:46)

Na terminie rozprawy w dniu 8.06.2016 r. ubezpieczony podniósł, że nie wnosi już o zaliczenie do stażu pracy w warunkach szczególnych nie uwzględnionych przez ZUS okresów zatrudnienia w Drukarni (...) w Ł., z wyjątkiem okresu służby wojskowej. ( oświadczenie wnioskodawcy z dnia 08.06.2016 r. 00:09:29)

Sąd Okręgowy w Łodzi ustalił, co następuje:

S. M. urodził się w dniu (...) (okoliczność bezsporna)

Wnioskodawca w okresie od 01.09.1973 r. do 31.12.1993 r. świadczył pracę na umowę o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy w Drukarni (...) Przedsiębiorstwo Państwowe w Ł.. (świadectwo pracy k. 15 – 16 akt ZUS)

W okresie od 22.04.1974 r. do 16.04.1976 r. wnioskodawca odbywał zasadniczą służbę wojskową. (kopia książeczki wojskowej k. 17 – 20 verte akt ZUS)

We wskazanym wyżej zakładzie pracy wnioskodawca otrzymał angaże na następujące stanowiska pracy:

- od 01.09.1973 r. – maszynisty typograficznego;

- od 01.05.1984 r. – dyspozytora – technologa;

- od 01.02.1986 r. – kierownika przygotowania produkcji;

- od 1.11.1990 r. – głównego technologa – kierownika D. Przygotowania Produkcji;

- od 1.11.1992 r. – szefa produkcji. (angaże k. 3 – 5, w katach osobowych k. 31)

W okresie od 01.09.1973 r. do 21.04.1974 r. i od 27.04.1976 r. do 30.04.1984 r. ubezpieczony świadczył stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracę w warunkach szczególnych na stanowisku maszynisty maszyn typograficznych przy drukowaniu i uszlachetnianiu druków jako wymienioną w dziale XI poz. 4 pkt. 1 wykazu stanowiącego załącznik Nr 1 do Zarządzenia Ministra Kultury i Sztuki Nr 26 z dnia 01.07.1983 r. w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach w zakładach pracy resortu kultury i sztuki (Dz. Urz (...) Nr 4/83 poz. 20 i Dz. U nr 8 poz. 43) oraz od 01.05.1984 r. do 31.01.1986 r. na stanowisku dyspozytora – technologa jako wymienioną w dziale XIV poz. 24 wykazu stanowiącego załącznik Nr 1 do wskazanego Zarządzenia. (bezsporne, okoliczność przyznana przez wnioskodawcę – oświadczenie z dnia 8.06.2016 r. 00:09:29, a nadto świadectwo pracy w szczególnych warunkach k. 21 – 22 oraz w części świadectwo pracy w szczególnych warunkach z dnia 31.12.1993 r. akt ZUS)

W dniu 22.04.1974 r. wnioskodawca został powołany do wojska. Zakończył on służbę wojskową w dniu 16.04.1976 r., a do pracy w Drukarni (...) w Ł. wrócił w dniu 26.04.1976 r., na tym samym stanowisku maszynisty typograficznego. ( kopia książeczki wojskowej k. 17 – 20 verte akt ZUS, karta obiegowa zmiany w aktach osobowych k. 62)

Wnioskodawca od dnia 01.08.1994 r. jest zatrudniony na umowę o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy w Oficynie (...) spółka jawna w W.. ( zaświadczenie o zatrudnieniu k. 33 – 34 akt ZUS)

W świadectwie pracy w szczególnych warunkach z dnia 2.09.2014 r. Oficyna (...) spółka jawna w W. zaświadczyła, że S. M. w okresie od 01.08.1994 r. do 31.12.1998 r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę w szczególnych warunkach w przemyśle poligraficznym tj.:

- przy bezpośredniej obsłudze aparatów reprodukcyjnych w drukarniach oraz przy produkcji i obróbce drukarskich form kopiowych i form drukowych na stanowisku preparator form offsetowych wymienioną w Wykazie A dziale XI poz. 3 pkt. 1;

- przy bezpośredniej obsłudze maszyn i urządzeń do składania arkuszy papieru, krajania papierów i wyrobów poligraficznych oraz do oprawy wyrobów poligraficznych w drukarniach wymienioną w Wykazie A dziale XI poz. 5 pkt. 6;

- przy kontroli międzyoperacyjnej, kontroli jakości produkcji i usług oraz dozorze inżynieryjno – technicznym na oddziałach i wydziałach, w których jako podstawowe wykonywane są prace wymienione w wykazie, na stanowisku kierownika drukarni wymienionym w Wykazie A dziale XIV poz. 24 pkt. 1 wykazu stanowiącego załącznik Nr 1 do Zarządzenia Ministra Kultury i Sztuki Nr 26 z dnia 01.07.1983 r. w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach w zakładach pracy resortu kultury i sztuki (Dz. Urz (...) Nr 4/83 poz. 20 i Dz. U nr 8 poz. 43). (świadectwo pracy w szczególnych warunkach k. 20)

W latach 1994 – 1997 struktura organizacyjna drukarni była oparta o pracowników etatowych, w tym kierownika drukarni (do jego obowiązków obok czynności zarządzania produkcją należały czynności pracy na maszynach) oraz pracowników na stanowiskach pracowniczych (obsługa produkcyjna maszyn).

W latach 1997 – 1998 struktura organizacyjna drukarni powiększyła się o stanowisko zastępcy kierownika podlegającego kierownikowi. Do jego obowiązków należało bezpośrednie przygotowanie produkcji oraz czynności produkcyjnych na maszynach. (opis struktury organizacyjnej stanowiący załącznik do pisma Oficyny (...) w W. z dnia 1.04.2016 r. k. 61)

W Oficynie (...) w spornym okresie oprócz wnioskodawcy pracowali także:

- w 1994 r. – na podstawie umowy o pracę – dwie osoby, pracownicy dorywczy na produkcji w tym zatrudnieni na podstawie umów zlecenia - 14 osób;

- w 1995 r. - na podstawie umowy o pracę – cztery osoby, pracownicy dorywczy na produkcji w tym zatrudnieni na podstawie umów zlecenia - 37 osób;

- w 1996 r. - na podstawie umowy o pracę – pięć osób, pracownicy dorywczy na produkcji, w tym zatrudnieni na podstawie umów zlecenia (...) osób;

- w 1997 r. na podstawie umowy o pracę – sześć osób, pracownicy dorywczy na produkcji, w tym zatrudnieni na podstawie umów zlecenia - 48 osób;

- w 1998 r. - na podstawie umowy o pracę – czternaście osób, pracownicy dorywczy na produkcji, w tym zatrudnieni na podstawie umów zlecenia (...) osób. (wykaz pracowników zatrudnionych w Oficynie (...) w latach 1994 – 1998 k. 58, zeznania wnioskodawcy 00:49:11)

Do obowiązków pracowniczych wnioskodawcy na stanowisku kierownika drukarni w latach 1994 – 1998 należało:

1. nadzór nad całością procesów technologicznych;

2. dbanie o utrzymanie jakości drukowanych książek;

3. praca na produkcji:

- wykonywanie kopii offsetowych dla potrzeb maszyny offsetowej;

- obsługa gilotyny do krojenia papieru i książek, oklejarki do wykonywania opraw broszurowych klejem oraz maszyny do złamywania papieru (falcerki). (wykaz obowiązków pracowniczych k. 60)

Oficyna (...) rozpoczęła działalność we wrześniu 1994 r. Wnioskodawca jako kierownik drukarni nie miał osobnego pomieszczenia do pracy, tylko pracował w jednym pomieszczeniu przy hali produkcyjnej, w którym było też urządzenie drukarskie. Na jednej hali produkcyjnej były wszystkie maszyny, tj. maszyna offsetowa Planeta, maszyny introligatorskie: gilotyna, balcerka i ponadto urządzenia, które przygotowywały produkcję: np. kopiarki, naświetlarki płyt offsetowych. To pomieszczenie, w którym przebywał wnioskodawca było ciemne bo znajdowała się tam kopioram na której wykonywano prace. Była też kuweta z chemikaliami która stała obok kopioramy. Codziennie na kopioramie naświetlano i wywołano płyty. Ponadto robiono jedną odbitkę dla wydawcy na papierze światłoczułym w amoniaku, który w chwili otwarcia tuby, do której wkładało się papier, uwalniał się na zewnątrz. Z tego pomieszczenia wnioskodawca musiał wychodzić, aby skontrolować np. wynik drukowania albo szedł na introligatornię. Natomiast wszystkie pomieszczenia biurowe znajdowały się tylko w W.. Z tytułu zakresu czynności stanowisko pracy wnioskodawcy było przez wiele lat podobne. Do tego czasu brak było rozbudowanej struktury organizacyjnej. Kierownik drukarni jednoosobowo koordynował pracę pracowników etatowych jak i pracowników dorywczych jak i osoby niewykwalifikowane przyjęte do prac pomocniczych oraz nauki zawodu (zatrudnienie w formie umowy zlecenia). Ubezpieczony w strukturze organizacyjnej był jednoosobowym kierownikiem jednocześnie obsługującym maszyny. W kwietniu 1997 r. powstało stanowisko zastępcy kierownika drukarni. Stanowisko to było także stanowiskiem produkcyjnym. Zarówno kierownik drukarni jak i zastępca nie posiadali oddzielnych pomieszczeń do pracy. Kierownik drukarni zajmował miejsce w pomieszczeniu z urządzeniami prepressu. Zastępca kierownika miał swoje wydzielone miejsce na sali produkcyjnej. W spornym okresie z tytułu wielkości produkcji oraz braku wykwalifikowanych pracowników wszyscy etatowi pracownicy pełnili funkcje produkcyjne (maszynista offsetowy, operator maszyn oraz introligator). Ze względu na niepełne obłożenie produkcyjne poszczególnych maszyn, zakład dodatkowo zatrudniał pracowników dorywczych.

Od początku zatrudnienia do 2003 r. wnioskodawca wykonywał min. płyty i oprawiał książki. Wnioskodawca jako kierownik oprócz nadzoru nad pracownikami obsługiwał też maszyny takie jak: kopiorama, rajarka do krojenia papieru i książek, oklejarka do opraw broszurowych i złamywarka. Kopiorama to urządzenie służące do naświetlania płyt offsetowych, które były potem wywoływane. Miały one format 70 na 100 cm. Płytę wstawiano się do środka, urządzenie zamykano i następowało naświetlenie, podnoszono płytę i wkładano do chemikaliów. Najwięcej czynności wnioskodawca wykonywał w Introligatorni i tam oprawiał książki. Wtedy książki klejono ręcznie za pomocą mechanicznej wyżymaczki, obok maszynki był klej do klejenia. Wnioskodawca pracował tak do 2000 r. Wykonywał on też płyty offsetowe z przygotowaniem i kopiowaniem. Maszyna offsetowa praktycznie codziennie była wykorzystywana do pracy. Na maszynie offsetowej drukowano arkusze. Praca polegała na założeniu płyty, którą trzeba było na świetlic na maszynie offsetowej. Po naświetleniu płyty wnioskodawca zakładał ją na maszynę drukującą aby potem na niej drukować. Na tych maszynach wykonywał pracę pracownik na stanowisku drukarza. Maszynista i pomocnik zajmowali się przez cały czas drukowaniem. Wszystkie wskazane wyżej prace ubezpieczony wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Prace administracyjne należały do wnioskodawcy i zajmowały mu one nie mniej jak 10 % dziennego czasu pracy, przy czym w (...) pracował on początkowo w godzinach nadliczbowych, tj. co najmniej 10 godzin dziennie do 14 godzin. (zeznania wnioskodawcy z dnia 22.09.2014 r. 00:07:34, wykaz stanowisk i obowiązków pracowniczych k. 59 – 60, pismo Oficyny (...) w W. z dnia 1.04.2016 r. k. 56, zeznania świadka G. L. 00:10:38, 0:26:35, zeznania świadka K. R. 00:31:20, zeznania świadka S. W. 00:43:08 – 00:46:54, zeznania świadka K. W. 00:02:18, 00:23:17)

W okresie od 1.01.1994 r. do 31.07.1994 r. S. M. był zatrudniony na umowę o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy w (...) Drukarni (...) w Ł. jako kierownik działu przygotowania produkcji. (świadectwo pracy k. 29 – 30 akt ZUS)

Wnioskodawca pracował w Drukarni (...) na stanowisku kierownika przygotowania produkcji i podlegały mu wszystkie działy produkcyjne, tj.: dział przygotowania offsetowego, dział druku offsetowego , introligatorni i ekspedycji . W Drukarni (...) pracowało koło 500 osób. Podlegali mu technolodzy, technolodzy dyspozytorzy, kalkulacja – czyli osoba, która dokonywała wycen dla klientów. Również podlegali wnioskodawcy poszczególni kierownicy działu np. introligatorni, maszynowni, dział przygotowania offsetowego. Były to wszystkie oddziały produkcyjne. Kierownicy działów zajmowali się ich ustawieniem. Kierownicy działów mieli swoje miejsce na produkcji.

W wydziale offsetowym przygotowano płyty offsetowe do druku. Polegało to na pokryciu płyty trimetalowej emulsją światłoczułą. Czynności te były wykonywane w specjalnych wirówkach i naświetlano światłem UV. Wirówkami zajmowało się około pięciu pracowników a naświetlaniem około ośmiu. Do naświetlania było oddzielne pomieszczenie od wirówek. Płyta była kładziona na kopio ramie, na płyty składał się montaż offsetowy i następnie naświetlano to z tekstem strony. Urządzenie było zasłaniane w czasie pracy kotarą. Stanowisko to było objęte pierwszą kategorią. W dziale druku offsetowego płytę zakładano na maszynę offsetową i drukowano. Tam pracownicy pracowali na trzy zmiany. Na Introligatorni pracownicy wykonywali takie czynności jak łamanie arkuszy i oprawianie, tu też był używany klej, oraz panował pył od papieru Na dziale ekspedycji pracownicy pakowali książki, które potem wysyłano autami. W tym czasie wnioskodawca miał wydzielony pokój wspólny z szefem produkcji, a korytarz rozdzielał jego pokój od hali produkcyjnej. W biurze ubezpieczony miał też zatrudnioną osobę do zamawiania papieru do zamówień, do kalkulacji. Wnioskodawca pracował na jedna zmianę. Pracownicy wiedzieli co mają w biurze i co mają zamówić. Wnioskodawca jako kierownik dokonywał też korekty. Był obecny przy monoodlewarkach , ale nie wykonywał na nich czynności. (zeznania wnioskodawcy z dnia 22.09.2014 r. 00:07:34, zeznania świadka G. L. 00:10:38)

Wnioskodawca posiada łącznie 25 lat, 3 miesięcy i 21 dni okresów składkowych i nieskładkowych. (okoliczność bezsporna)

Wnioskodawca nie przystąpił do Otwartego Funduszu Emerytalnego. (okoliczność bezsporna)

W dniu 9 grudnia 2013 r. ubezpieczony złożył wniosek o przyznanie prawa do emerytury, do którego nie załączył świadectwa pracy w szczególnych warunkach ani dokumentacji osobowej z Oficyny (...) w W.. (wniosek k. 1 – 8 akt ZUS)

Decyzją z dnia 13 stycznia 2014 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. odmówił S. M. prawa do emerytury. Organ rentowy wskazał, że wnioskodawca na dzień 1 stycznia 1999 r. udowodnił krótszy, niż wymagany przez ustawodawcę staż pracy wykonywanej w szczególnych warunkach w ilości 8 lat, 7 miesięcy i 25 dni w okresie od 01.09.1973 r. do 21.04.1974 r. oraz od 27.04.1976 r. do 30.04.1984 r. w Drukarni (...) na stanowisku maszynisty maszyn typograficznych arkuszowych. (decyzja k. 77 – 78 akt ZUS)

Kolejną decyzją z dnia 18 lutego 2014 r. organ rentowy odmówił S. M. prawa do emerytury. Organ rentowy wskazał, że wnioskodawca na dzień 1 stycznia 1999 r. udowodnił krótszy, niż wymagany przez ustawodawcę staż pracy wykonywanej w szczególnych warunkach w ilości 10 lat, 4 miesięcy i 25 dni w okresie od 01.09.1973 r. do 21.04.1974 r. oraz od 27.04.1976 r. do 30.04.1984 r. w Drukarni (...) na stanowisku maszynisty maszyn typograficznych arkuszowych oraz od 01.05.1984 r. do 31.01.1986 r. na stanowisku dyspozytora technologa. (decyzja k. 77 – 78 akt ZUS)

W toku postępowania sądowego tj. w dniu 1 kwietnia 2016 r. wnioskodawca przedłożył akta osobowe z Oficyny (...) w W. oraz wpłynęło pismo tego pracodawcy odnośnie charakteru zatrudnienia ubezpieczonego w spornym okresie, wykazu stanowisk i obowiązków pracowniczych, opisu struktury organizacyjnej firmy. (pismo Oficyny (...) w W. z dnia 01.04.2016 r. wraz z załącznikami k. 56 – 61, akta osobowe k. 62)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zgromadzonych dowodów zarówno w postaci dokumentów znajdujących się w aktach osobowych wnioskodawcy z Oficyny (...) w W. oraz dokumentów w postaci pisma tego pracodawcy z dnia 01.04.2016 r. i jego załączników w zakresie charakteru zatrudnienia ubezpieczonego w spornym okresie, wykazu stanowisk i obowiązków pracowniczych, opisu struktury organizacyjnej firmy a nadto świadectwa pracy w szczególnych warunkach z dnia 2.09.2014 r. oraz dokumentów z akt emerytalnych a także osobowych źródeł dowodowych w postaci zeznań wnioskodawcy oraz świadków pracujących ze skarżącym w tym zakładzie pracy i w (...) Drukarni (...) na podległych S. M. stanowiskach pracy a w przypadku świadka S. W. – współpracującego z Oficyną (...) na podstawie umowy zlecenia.

Świadek K. W. pracuje z wnioskodawcą w Oficynie (...) od 1995 r.

Świadek G. L. pracowała z ubezpieczonym w (...) Drukarni (...) od stycznia 1994 r. do grudnia 1998 r. oraz w Oficynie (...) od 2001 r. a we wcześniejszym okresie wyżej wymieniona nie wyraziła zgody na zatrudnienie w nowo utworzonej drukarni.

Świadek K. R. pracowała w Oficynie (...) w latach 1994 – 1998 jako introligator.

Świadek S. W. był zleceniobiorcą zajmującym się ustawianiem maszyn poligraficznych w Oficynie (...) od początku jej założenia.

W ocenie Sądu wymienieni świadkowie mają zatem wiedzę na temat charakteru zatrudnienia ubezpieczonego w spornych okresach czasu w (...) Drukarni (...) oraz w Oficynie (...) , ponadto świadkowie Ci nie mają żadnego interesu w tym, aby zeznawać na jego korzyść, gdyż są dla niego osobami obcymi. Stanowią oni tym samym wiarygodne źródło dowodowe.

Na podkreślenie zasługuje również okoliczność, iż zeznania wnioskodawcy oraz świadków nie zostały zasadnie podważone przez organ rentowy w toku procesu.

Zeznania wnioskodawcy są logiczne, konsekwentne, spójne i korespondują z dokumentacją zgromadzoną w sprawie oraz z zeznaniami świadków, którzy opisali w swych zeznaniach szczegółowy zakres obowiązków wnioskodawcy i potwierdzili charakter jego pracy w przedmiotowych zakładach pracy.

Wprawdzie świadek K. W. zeznał, że wnioskodawca zajmował się także czynnościami o charakterze administracyjno – biurowym, jednakże z zeznań pozostałych świadków z tego zakładu pracy i wnioskodawcy oraz pisma pracodawcy z dnia 1.04.2016 r. i wykazu pracowników zatrudnionych na umowę o pracę (w spornym okresie tylko od 2 do 6, a dopiero w 1998 -12) wynika, że były to prace marginalne, w bardzo niewielkim zakresie przy faktycznym dziennym czasie pracy wnioskodawcy wynoszącym od 10 do 14 godzin.

Sąd odmówił w części wiary zapisowi znajdującemu się w dokumencie w postaci świadectwa pracy w szczególnych warunkach z dnia 31.12.1993 r. z Drukarni (...) w Ł., odnośnie okresu pracy wnioskodawcy od 01.02.1986 r. do 31.12.1993 r. na stanowiskach: kierownika działu przygotowania produkcji, głównego technologa i szefa produkcji, gdyż sam S. M. przyznał, że zgadza się ze stanowiskiem ZUS, iż w tym okresie nie pracował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w warunkach szczególnych.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje

W świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego i poczynionych na jego podstawie ustaleń faktycznych oraz przeprowadzonej wyżej oceny dowodów, należy uznać, że odwołanie S. M. od zaskarżonej decyzji zasługuje na uwzględnienie w części.

W myśl art. 184 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2015 r., poz. 748 z późn. zm.), ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy tj. w dniu 1 stycznia 1999 r. osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat – dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn oraz,

2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Zaś ust. 2 w/w przepisu stanowi, że emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Według treści § 3 i 4 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r. Nr 8, poz. 43 z późn. zm) za okres zatrudnienia wymagany do uzyskania emerytury, zwany dalej „wymaganym okresem zatrudniania” uważa się okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczalnymi do okresów zatrudnienia. Pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1)  osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn;

2)  ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Powołany (...) wskazuje wszystkie te prace w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego.

W świetle § 2 ust. 1 tegoż rozporządzenia oraz zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy, przy czym powyższe okoliczności pracownik jest obowiązany udowodnić (por. wyrok SN z 15.12.1997 r. II UKN 417/97 – (...) i US (...) i wyrok SN z 15.11.2000 r. II UKN 39/00 Prok. i Prawo (...)).

Stosownie do § 2 ust. 2 okresy takiej pracy stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według określonego wzoru, lub świadectwie pracy.

W przedmiotowym stanie faktycznym nie budzi wątpliwości fakt, że wnioskodawca nie należy do Otwartego Funduszu Emerytalnego, spełnia przesłanki ustawowe lat okresów składkowych i nieskładkowych oraz ukończenia wieku emerytalnego w dacie rozstrzygnięcia. W ocenie Sądu wnioskodawca spełnia również warunek dotyczący posiadania 15 lat pracy w warunkach szczególnych.

Regulacja § 2, statuująca ograniczenia dowodowe i obowiązująca w postępowaniu przed organem rentowym, nie ma jednak zastosowania w postępowaniu odwoławczym przed sądem pracy i ubezpieczeń społecznych. W konsekwencji okoliczność i okresy zatrudnienia w szczególnych warunkach sąd uprawniony jest ustalać także innymi środkami dowodowymi niż dowód z zaświadczenia zakładu pracy, w tym zeznaniami świadków (por. uchwała Sądu Najwyższego z 27 maja 1985 r. sygn. III UZP 5/85, uchwała Sądu Najwyższego z 10 marca 1984 r. III UZP 6/84).

Podkreślić należy, że istotnym jest jakie prace realnie w toku swojego zatrudnienia faktycznie wykonywał skarżący oraz czy prace te są wymienione w cytowanym wykazie A stanowiącym załącznik do Rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 roku, gdyż właśnie to Rozporządzenie jest aktem prawnym, w oparciu o który należy orzekać, czy dana praca była pracą w warunkach szczególnych. Sama natomiast nazwa stanowiska (lub brak tej nazwy) nie może dyskwalifikować faktycznie wykonywanych prac w spornym okresie zatrudnienia jako prac wykonywanych w szczególnych warunkach. Dla celów ustalenia pracy w warunkach szczególnych znaczenie ma nie nazewnictwo zajmowanych stanowisk, lecz faktyczny zakres wykonywanych prac.

W toku procesu wnioskodawca udowodnił zeznaniami świadków oraz własnymi zeznaniami a zwłaszcza załączoną dokumentacją, że w spornym okresie zatrudnienia od 01.08.1994 r. do 31.12.1998 r. w Oficynie (...) w W. pracował przy bezpośredniej obsłudze aparatów reprodukcyjnych w drukarniach oraz przy produkcji i obróbce drukarskich form kopiowych i form drukowych oraz przy bezpośredniej obsłudze maszyn i urządzeń do składania arkuszy papieru, krajania papierów i wyrobów poligraficznych oraz do oprawy wyrobów poligraficznych w drukarniach. Nadto także ubezpieczony pracował przy kontroli międzyoperacyjnej, kontroli jakości produkcji i usług oraz dozorze inżynieryjno – technicznym na oddziałach i wydziałach, w których jako podstawowe wykonywane były prace przy bezpośredniej obsłudze aparatów reprodukcyjnych w drukarniach oraz przy produkcji i obróbce drukarskich form kopiowych i form drukowych oraz przy bezpośredniej obsłudze maszyn i urządzeń do składania arkuszy papieru, krajania papierów i wyrobów poligraficznych oraz do oprawy wyrobów poligraficznych w drukarniach.

Analiza zaś treści wykazu A załącznika do powołanego Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. wskazuje, że przedmiotowe prace wymienione w wykazie są określone w dziale XI poz. 3 i poz. 5 oraz w dziale XIV poz. 24 jako prace w szczególnych warunkach.

Wykaz wymienia taki rodzaj prac, jakie wykonywał ubezpieczony.

Jak wynika ze zgromadzonego materiału dowodowego wnioskodawca na stanowisku kierownika drukarni nie miał osobnego pomieszczenia do pracy, tylko pracował w jednym pomieszczeniu jednocześnie obsługując maszyny. Na jednej małej hali produkcyjnej były wszystkie maszyny, tj. maszyna offsetowa Planeta, maszyny introligatorskie: gilotyna, balcerka i ponadto urządzenia, które przygotowywały produkcję: np. kopiarki, naświetlarki płyt offsetowych. Natomiast wszystkie pomieszczenia biurowe znajdowały się w W.. Kierownik drukarni jednoosobowo koordynował pracę pracowników produkcyjnych na hali w tym etatowych jak i pracowników dorywczych a także osoby niewykwalifikowane przyjęte do prac pomocniczych oraz nauki zawodu (zatrudnienie w formie umowy zlecenia). Ubezpieczony w strukturze organizacyjnej był jednoosobowym kierownikiem jednocześnie obsługującym maszyny. W spornym okresie z tytułu wielkości produkcji oraz braku wykwalifikowanych pracowników wszyscy etatowi pracownicy pełnili funkcje produkcyjne (maszynista offsetowy, operator maszyn oraz introligator). Ze względu na niepełne obłożenie produkcyjne poszczególnych maszyn, zakład dodatkowo zatrudniał pracowników dorywczych.

Od początku zatrudnienia w tym zakładzie wnioskodawca wykonywał płyty i oprawiał książki. Wnioskodawca jako kierownik oprócz nadzoru nad pracownikami obsługiwał też maszyny takie jak: kopiorama, rajarka do krojenia papieru i książek, oklejarka do opraw broszurowych i złamywarka. Najwięcej czynności wnioskodawca wykonywał w Introligatorni i tam oprawiał książki. Wykonywał on też płyty offsetowe z przygotowaniem i kopiowaniem.

Wszystkie wyżej wymienione prace były wykonywane w sposób stały i w pełnym wymiarze czasu pracy przez wnioskodawcę. Stanowiły jego podstawowe i zasadnicze zajęcie jako pracownika.

Podkreślić z całą stanowczością należy, że prace o charakterze administracyjno - biurowym stanowiły faktycznie bardzo znikomą cześć obowiązków wnioskodawcy, który, jak już wyżej wskazano, pracował przy maszynach na hali produkcyjnej, ze względu na małą ilość zatrudnionych pracowników bądź nadzorował pracę osób wykonujących czynności bezpośrednio na produkcji. W spornym okresie obowiązki kadrowo – administracyjne wnioskodawcy dotyczyły tylko niewielkiej liczby osób od 2 do 6 a dopiero w 1998 r. 12, podczas gdy działy personalne znajdowały się w W.. Prace administracyjno – biurowe stanowiły zatem znikomą części obowiązków wnioskodawcy, który pracował także okresowo ponad 8 godzin dziennie.

Okoliczność, że wnioskodawca wykonywał zarówno prace przy bezpośredniej obsłudze różnych maszyn jak i przy dozorze pracowników na produkcji, pozwala na stwierdzenie, że prace te wykonywane były w warunkach szczególnych, ponieważ pracownik, który w szczególnych warunkach u jednego pracodawcy w tym samym czasie wykonywał różne zadania, nie powinien być pozbawiony uprawnienia do zaliczenia tego okresu do stażu wymaganego do uzyskania wcześniejszej emerytury ( vide wyrok SN z dnia 27 stycznia 2012 roku w sprawie III UK 103/11).

Stwierdzić zatem należy, że ubezpieczony wykazał, że stale, a więc w sposób ciągły w ramach obowiązującego go pełnego wymiaru czasu pracy świadczył prace od 01.08.1994 r. do 31.12.1998 r. wymienione w dziale XI poz. 3 i 5 oraz w dziale XIV poz. 24 cytowanego wykazu A załącznika do Rozporządzenia RM z dnia 7 lutego 1983 r.

W ocenie Sądu Okręgowego okres odbywania przez wnioskodawcę służby wojskowej w trakcie zatrudnienia w Drukarni (...) w Ł. w okresie od 22.04.1974 r. do 26.04.1976 r. podlega również zaliczeniu do stażu pracy wymaganego do nabycia prawa do emerytury w niższym wieku emerytalnym z uwagi na pracę w szczególnych warunkach.

Według organu rentowego w świetle orzecznictwa Sądu Najwyższego dopuszczalne jest tylko zaliczenie okresu służby od 29.11.1967 r. do 31.12.1974 r.

Powyższe stanowisko Zakładu Ubezpieczeń Społecznych jest błędne z uwagi na wyjaśnienia zawarte w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 11 lutego 2014 r. wydanego w sprawie II UK 293/13, opubl. LEX nr 144189, który to doprecyzował tą kwestię, a uwagi te Sąd Okręgowy podziela również w niniejszej sprawie. W uzasadnieniu do przytoczonego orzeczenia Sąd Najwyższy dokonał analizy wcześniejszego orzecznictwa. Według Sądu Najwyższego analiza uzasadnienia uchwały Sądu Najwyższego z dnia 16.10.2013 r., sygn. akt II UK 293/13 uprawnia jedynie do stwierdzenia, że temporalnie decydował stan prawny, w którym zasadnicza służba wojskowa została odbyta. Skład powiększony poprzestał w istocie na stwierdzeniu, że skoro służba wojskowa była pełniona od 23 kwietnia 1971 r. do 1 maja 1973 r., to wówczas jasna była regulacja prawna wynikająca z art. 106 i art. 108 ustawy z 1967 r., która wraz z rozporządzeniem wykonawczym nakazywała wliczenie okresu służby wojskowej do okresu zatrudnienia w zakresie wszelkich uprawnień związanych z tym zatrudnieniem, jeżeli pracownik po odbyciu tej służby podjął zatrudnienie w tym samym zakładzie pracy, w którym był zatrudniony przed powołaniem do służby. Według Sądu Najwyższego w uchwale składu powiększonego nie powiedziano, że po 31 grudnia 1974 r. zasadnicza służba wojskowa nie podlega wliczeniu do okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach. Sąd Najwyższy w uzasadnieniu do cytowanego wyroku podkreślił, że z uchwały nie wynika, że ma to być data graniczna w zaliczaniu zasadniczej służby wojskowej do pracy w szczególnych warunkach. W ocenie Sądu Najwyższego decydującą kwestię mają zaś przepisy regulujące powszechny obowiązek obrony i to w nich należy poszukiwać odpowiedzi, co do zaliczenia służby wojskowej do okresu pracy w szczególnych warunkach.

Zgodnie z art. 106 ust. 1 ustawy z dnia z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (Dz. U. z dnia 29 listopada 1967 r., nr 44, poz. 220) w jego brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 1974 roku zakład pracy, który zatrudniał pracownika w dniu powołania do zasadniczej lub okresowej służby wojskowej, jest obowiązany zatrudnić go na poprzednio zajmowanym stanowisku lub na stanowisku równorzędnym pod względem rodzaju pracy oraz zaszeregowania osobistego, jeżeli w ciągu 30 dni od dnia zwolnienia z tej służby pracownik zgłosił swój powrót do zakładu pracy w celu podjęcia zatrudnienia. Niezachowanie tego terminu powoduje wygaśnięcie stosunku pracy, chyba że niezachowanie terminu nastąpiło z przyczyn niezależnych od pracownika. Natomiast zgodnie z brzmieniem cytowanego przepisu od dnia 1 stycznia 1975 roku zakład pracy, który zatrudniał pracownika w dniu powołania do zasadniczej lub okresowej służby wojskowej, jest obowiązany zatrudnić go na poprzednio zajmowanym stanowisku lub na stanowisku równorzędnym pod względem rodzaju pracy oraz zaszeregowania osobistego, jeżeli w ciągu 30 dni od dnia zwolnienia z tej służby pracownik zgłosił swój powrót do zakładu pracy w celu podjęcia zatrudnienia. Niezachowanie tego terminu powoduje wygaśnięcie stosunku pracy, chyba że niezachowanie terminu nastąpiło z przyczyn niezależnych od pracownika.

Zgodnie z brzmieniem art. 108 obowiązującym do dnia 31 grudnia 1974 roku przytoczonej ustawy czas odbywania zasadniczej lub okresowej służby wojskowej wlicza się pracownikowi do okresu zatrudnienia w zakresie wszelkich uprawnień związanych z tym zatrudnieniem, jeżeli po odbyciu tej służby podjął on zatrudnienie w tym samym zakładzie pracy, w którym był zatrudniony przed powołaniem do służby. Natomiast w myśl cytowanego przepisu od dnia 1 stycznia 1975 roku czas odbywania zasadniczej lub okresowej służby wojskowej wlicza się pracownikowi do okresu zatrudnienia w zakresie wszelkich uprawnień związanych z tym zatrudnieniem, jeżeli po odbyciu tej służby podjął on zatrudnienie w tym samym zakładzie pracy, w którym był zatrudniony przed powołaniem do służby.

Przyjąć więc w tej sytuacji należy za Sądem Najwyższym, że art. 108 ustawy z 1967 r., który uległ wprawdzie zmianie od 1 stycznia 1975 r., jednak nie tak istotnej, aby powiedzieć, że nastąpiło przełamanie i ustawodawca chciał z tą datą znieść uprawnienie żołnierzy zasadniczej służby wojskowej do zaliczenia jej do okresu zatrudnienia uprawniającego do wcześniejszej emerytury, jako okres pracy w szczególnych warunkach. Zmiana art. 108 ustawy z 1967 r. z dniem 1 stycznia 1975 r. wynikała z wejścia w życie K. pracy (została dokonana na podstawie art. X ust. 2 pkt c ustawy z 26 czerwca 1974 r. Przepisy wprowadzające Kodeks pracy - Dz. U. Nr 24, poz. 142 z późn. zm.). Zmiana art. 108 ustawy z 1967 r. nie wprowadziła wówczas w nim radykalnie nowej treści, która uzasadniałaby stwierdzenie, że zasadnicza służba wojskowa nie podlega już zaliczeniu do okresu pracy w szczególnych warunkach. Ustawodawca nadal potwierdzał wliczanie pracownikowi okresu służby wojskowej do zatrudnienia w zakresie wszelkich uprawnień związanych z tym zatrudnieniem. Kolejna zmiana w ustawie z 1967 r. nastąpiła dopiero na podstawie ustawy z 28 czerwca 1979 r. o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku obrony Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (Dz. U. Nr 15, poz. 97). (tak wyrok SN z dnia 11.02.2014 r., II UK 293/13, opubl. LEX nr 144189, a także wyrok SA w Łodzi z dnia 30.12.2014 r., III AUa 314/14)

Reasumując, w ocenie Sądu Okręgowego w niniejszej sprawie okres odbywania przez wnioskodawcę służby wojskowej w czasie trwania stosunku pracy w szczególnych warunkach w okresie od 22.04.1974 r. do 26.04.1976 r., w oparciu o regulację zawartą w art. 106 i 108 ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w jej brzmieniu od dnia 1 stycznia 1975 r., podlega wliczeniu do okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach.

W przedmiotowej sprawie z zebranego materiału dowodowego wynika jasno, że wnioskodawca po zwolnieniu ze służby wojskowej zgłosił się do macierzystego zakładu pracy po 10 dniach, czyli z zachowaniem 30 dniowego terminu. Zarówno przed powołaniem do wojska jak i po powrocie z tej służby wnioskodawca wykonywał prace w warunkach szczególnych. Fakt ten nie był sporny w sprawie, bowiem organ rentowy zaliczył odwołującemu do pracy w warunkach szczególnych okresy: od 01.09.1973 r. do 21.04.1974 r. i od 27.04.1976 r. do 30.04.1984 r. , gdzie wykonywał on pracę przy drukowaniu i uszlachetnianiu druków jako wymienioną w dziale XI poz. 4 pkt. 1 wykazu stanowiącego załącznik Nr 1 do Zarządzenia Ministra Kultury i Sztuki Nr 26 z dnia 01.07.1983 r. w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach w zakładach pracy resortu kultury i sztuki (Dz. Urz (...) Nr 4/83 poz. 20 i Dz. U nr 8 poz. 43).

Brak jest natomiast podstaw do przyjęcia, że S. M. w spornym okresie zatrudnienia od 01.01.1994 r. do 31.07.1994 r. w (...) Drukarni (...) sprawował nadzór na wydziałach, w których jako podstawowe wykonywane były prace wymienione w wykazie przytoczonego rozporządzenia stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Specyfika pracy odwołującego polegała bowiem na tym, że podlegali mu także pracownicy nie wykonujący pracy w szczególnych warunkach, tj. technolodzy, osoby wykonujące wyceny dla klientów. Ponadto wnioskodawca miał możliwość posługiwania się dozorem niższym, gdyż podlegali mu kierownicy poszczególnych działów i miał wyodrębnione osobne pomieszczenie do pracy nie znajdujące się na hali produkcyjnej. Powyższe wyklucza stały bezpośredni dozór wnioskodawcy nad pracownikami zatrudnionymi na produkcji w tym zakładzie pracy.

Reasumując, w ocenie Sądu Okręgowego w przedmiotowej sprawie zgromadzony materiał dowodowy wskazuje, że w okresie co najmniej 15 lat wnioskodawca stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał czynności zaliczane do pracy w warunkach szczególnych.

W myśl art. 100 ust. 1. ustawy o emeryturach i rentach z FUS prawo do świadczeń określonych w ustawie powstaje z dniem spełnienia wszystkich warunków wymaganych do nabycia tego prawa.

Na mocy art. 129 ust. 1 cytowanej ustawy świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu.

W świetle art. 116 ust. 5 ustawy emerytalnej do wniosku w sprawie przyznania świadczeń powinny być dołączone dowody uzasadniające prawo do świadczeń i ich wysokości, określone w drodze rozporządzenia przez ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego.

Zgodnie z zart.118 ustawy organ rentowy wydaje decyzję w sprawie prawa do świadczenia lub ustalenia jego wysokości po raz pierwszy w ciągu 30 dni od wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania tej decyzji, z uwzględnieniem ust. 2 i 3 oraz art. 120. Jeżeli na podstawie przedstawionych środków dowodowych nie jest możliwe ustalenie prawa lub wysokości świadczenia, za datę wyjaśnienia ostatniej okoliczności, o której mowa w ust. 1, uważa się datę końcową dodatkowego terminu do przedstawienia niezbędnych dowodów, wyznaczonego przez organ rentowy, albo datę przedstawienia tych dowodów.

Wnioskodawca wprawdzie w dniu 9 grudnia 2013 r. złożył wniosek o świadczenie emerytalne, jednakże dopiero w toku postępowania sądowego podniósł on nową okoliczność, tj. wniósł o zaliczenie do stażu pracy w warunkach szczególnych także okresu pracy w Oficynie (...) w W. a wszystkie stosowne dokumenty w tym zakresie, tj. pismo pracodawcy wraz z załącznikami i akta osobowe złożył dopiero w dniu 1.04.2016 r.

Mając na uwadze przytoczone przepisy art.118 i 129 ustawy należy przyjąć, że zgodnie z art. 316 § 1 k.p.c., po zamknięciu rozprawy sąd wydaje wyrok, biorąc za podstawę stan rzeczy istniejący w chwili zamknięcia rozprawy; w szczególności zasądzeniu roszczenia nie stoi na przeszkodzie okoliczność, że stało się ono wymagalne w toku sprawy. Dlatego Sąd Okręgowy nie oddalił odwołania od decyzji tylko dlatego, że wnioskodawca istotne okoliczności przedstawił dopiero przed Sądem, mimo, że powinien tego dokonać przed organem rentowym.

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy w Łodzi, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c., zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał świadczenie od dnia 1 kwietnia 2016 r. uznając odwołanie wnioskodawcy za zasadne, z modyfikacją dotyczącą okresu od którego przyznano świadczenie. Dlatego, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c., oddalono odwołanie w pozostałym zakresie, tj. odnośnie przyznania świadczenia od daty wcześniejszej niż 1 kwietnia 2016 r. mając na względzie, że ostatnia okoliczność mająca wpływ na przyznanie emerytury, zmieniona w czasie postepowania sądowego , została z winy ubezpieczonego wyjaśniona dopiero w dniu 1 kwietnia 2016 r.

Zarządzenie: odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć organowi rentowemu, wypożyczając akta emerytalne.