Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 245/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 1 grudnia 2015 roku

Sąd Okręgowy w Częstochowie I Wydział Cywilny

w następującym składzie:

Przewodniczący: SSO Katarzyna Sidyk

Protokolant: Mateusz Kmieć

po rozpoznaniu w dniu 17 listopada 2015 roku w Częstochowie

na rozprawie

sprawy z powództwa M. M.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w S.

o zapłatę oraz

z powództwa T. T.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w S.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w S. na rzecz powoda M. M. kwotę 130 000 zł (sto trzydzieści tysięcy złotych) wraz z ustawowymi odsetkami, z tym że:

-

od kwoty 100 000 zł (sto tysięcy złotych) w wysokości 13% w stosunku rocznym od dnia 27 marca 2014 roku do dnia 22 grudnia 2014 roku, 8% w stosunku rocznym od dnia 23 grudnia 2014 roku i kolejnymi ustawowymi odsetkami w razie zmiany ich wysokości do dnia zapłaty;

-

od kwoty 30 000 zł (trzydzieści tysięcy złotych) w wysokości 8% w stosunku rocznym od dnia 1 grudnia 2015 roku i kolejnymi ustawowymi odsetkami w razie zmiany ich wysokości do dnia zapłaty;

2.  zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w S. na rzecz powoda M. M. kwotę 6 064 zł 23 gr (sześć tysięcy sześćdziesiąt cztery złote dwadzieścia trzy grosze) wraz z ustawowymi odsetkami w wysokości 13% w stosunku rocznym od dnia 27 marca 2014 roku do dnia 22 grudnia 2014 roku, 8% w stosunku rocznym od dnia 23 grudnia 2014 roku i kolejnymi ustawowymi odsetkami w razie zmiany ich wysokości do dnia zapłaty;

3.  oddala powództwo w pozostałej części;

4.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 3 508 zł 49 gr (trzy tysiące pięćset osiem złotych czterdzieści dziewięć groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu;

5.  nakazuje pobrać od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w S. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Częstochowie kwotę 7 053 zł (siedem tysięcy pięćdziesiąt trzy złote) tytułem zwrotu kosztów sądowych, których powód nie miał obowiązku uiścić w części, co do której powództwo zostało uwzględnione;

6.  odstępuje od ściągnięcia z zasądzonego na rzecz powoda roszczenia kosztów sądowych w części, co do której powództwo zostało oddalone;

1.  zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w S. na rzecz powoda T. T. kwotę 210 000 zł (dwieście dziesięć tysięcy złotych) wraz z ustawowymi odsetkami, z tym że:

-

od kwoty 130 000 zł (sto trzydzieści tysięcy złotych) w wysokości 13% w stosunku rocznym od dnia 27 marca 2014 roku do dnia 22 grudnia 2014 roku, 8% w stosunku rocznym od dnia 23 grudnia 2014 roku i kolejnymi ustawowymi odsetkami w razie zmiany ich wysokości do dnia zapłaty;

-

od kwoty 80 000 zł (osiemdziesiąt tysięcy złotych) w wysokości 8% w stosunku rocznym od dnia 1 grudnia 2015 roku i kolejnymi ustawowymi odsetkami w razie zmiany ich wysokości do dnia zapłaty;

2.  zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w S. na rzecz powoda T. T. kwotę 7 167 zł 07 gr (siedem tysięcy sto sześćdziesiąt siedem złotych siedem groszy) wraz z ustawowymi odsetkami w wysokości 13% w stosunku rocznym od dnia 27 marca 2014 roku do dnia 22 grudnia 2014 roku, 8% w stosunku rocznym od dnia 23 grudnia 2014 roku i kolejnymi ustawowymi odsetkami w razie zmiany ich wysokości do dnia zapłaty;

3.  oddala powództwo w pozostałej części;

4.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 3 545 zł (trzy tysiące pięćset czterdzieści pięć złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu;

5.  nakazuje pobrać od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w S. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Częstochowie kwotę 11 066 zł (jedenaście tysięcy sześćdziesiąt sześć złotych) tytułem zwrotu kosztów sądowych, których powód nie miał obowiązku uiścić w części, co do której powództwo zostało uwzględnione;

6.  odstępuje od ściągnięcia z zasądzonego na rzecz powoda roszczenia kosztów sądowych w części, co do której powództwo zostało oddalone.

Sygn. akt IC 245/14

UZASADNIENIE

Powód M. M. w pozwie z dnia 25 czerwca 2014r. wniósł o zasądzenie na jego rzecz od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w S.:

1)  kwoty 100 000 zł tytułem zadośćuczynienia wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 8 marca 2014r. do dnia zapłaty;

2)  kwoty 8 084 zł 21 gr tytułem odszkodowania wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 8 marca 2014r. do dnia zapłaty;

3)  kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Powód T. T. w pozwie z dnia 30 czerwca 2014r. wniósł o zasądzenie na jego rzecz od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w S.:

1)  kwoty 150 000 zł tytułem zadośćuczynienia wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 8 marca 2014r. do dnia zapłaty;

2)  kwoty 8 433 zł 71 gr tytułem odszkodowania wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 8 marca 2014r. do dnia zapłaty;

3)  kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Uzasadniając swoje żądania powodowie podali, że byli zatrudnieni w Przedsiębiorstwie Handlowo – Usługowo – Produkcyjnym (...) K. B., (...) Spółce jawnej w C.. Do ich obowiązków należało wykonywanie prac związanych z utrzymaniem terenów zielonych. W dniu 1 lipca 2013r. powodowie wykonywali pracę na ul. (...) w Ś.. Podczas przycinania konarów drzew na wysokości przechylił się kosz, w którym znajdowali się powodowie. W konsekwencji wypadli oni z wysokości drugiego piętra, tj. około 8-10 m na powierzchnię asfaltową. Bezpośrednią przyczyną wypadku był stan techniczny połączenia śrubowego ostatniego siłownika podnośnika koszowego, a jedną z przyczyn towarzyszących – brak indywidualnych zabezpieczeń pracujących na wysokości. Powodowie w wyniku wypadku doznali szeregu bardzo poważnych obrażeń ciała. Powód M. M. doznał trwałego uszczerbku na zdrowiu w wysokości 44%, a powód T. T. – w wysokości 59%. Rodzaj i rozmiar doznanych obrażeń, intensywność i czasokres cierpień fizycznych i psychicznych, nieodwracalność następstw wypadku, uzasadniają, w ocenie powodów, roszczenia o zadośćuczynienie w kwotach dochodzonych pozwami. Ponadto powodowie wymagali opieki i pomocy osoby trzeciej. Z tego tytułu powód M. M. domagał się zasądzenia kwoty 3 135 zł, a powód T. T. – kwoty 3 300 zł, przy przyjęciu stawki wynagrodzenia za godzinę opieki w wysokości 11 zł. Powód M. M. musiał też zażywać leki, nabyć kule pachowe i korzystać z przewozu ortopedycznego. W związku z tym, powód poniósł koszty w łącznej kwocie 2 649 zł 21 gr. Powód T. T. również musiał zażywać zalecone mu leki, a ponadto używać wózka inwalidzkiego, protez, kul łokciowych, ortez na ramię oraz gorsetu lędźwiowo – krzyżowego. Z tego tytułu powód poniósł koszty w łącznej kwocie 3 030 zł 11 gr. Powodowie podczas pobytu w szpitalach byli odwiedzani przez najbliższych, ponadto musieli dojeżdżać na kolejne wizyty lekarskie i rehabilitacyjne. Łączna suma kosztów związanych z dojazdami wyniosła w odniesieniu do powoda M. M. kwotę 2 300 zł, a T. T. – kwotę 2 103 zł 60 gr. Powodowie podali również, że pozwany nie uznał ich roszczeń. Stwierdził bowiem, że doznali urazu ciała podczas ruchu samochodu ciężarowego marki M. o nr rej. (...), a zatem ich roszczenia powinny być rozpatrzone w całości z ubezpieczenia OC posiadacza pojazdu. Powodowie podnieśli, że nie zgadzają się z powyższym stanowiskiem, bowiem podstawą odpowiedzialności przedsiębiorcy, który prowadzi działalność przy wykorzystaniu maszyn poruszanych siłami przyrody – również zamontowanych na pojazdach mechanicznych, za szkody spowodowane przez ruch tych maszyn stanowi art. 435 k.c. W momencie powstania szkody samochód ciężarowy marki M. z zabudowanym na podwoziu podnośnikiem koszowym marki R. (...) był maszyną wykonującą prace związane z działalnością firmy (...).

Postanowieniem z dnia 12 września 2014r. Sąd Okręgowy w C. (...) na podstawie art. 219 k.p.c. zarządził połączenie obu spraw celem ich łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia (k. 228 akt IC 252/14).

W toku procesu pismem z dnia 13 sierpnia 2015r. powodowie rozszerzyli żądanie pozwu w zakresie roszczenia o zadośćuczynienie.

Powód M. M. wniósł o zasądzenie na jego rzecz od pozwanego kwoty 130 000 zł z tytułu zadośćuczynienia wraz z ustawowymi odsetkami od kwoty 100 000 zł od dnia 8 marca 2014r. do dnia zapłaty i od kwoty 30 000 zł od dnia wyrokowania do dnia zapłaty.

Natomiast powód T. T. wniósł o zasądzenie na jego rzecz od pozwanego kwoty 210 000 zł z tytułu zadośćuczynienia wraz z ustawowymi odsetkami od kwoty 150 000 zł od dnia 8 marca 2014r. do dnia zapłaty i od kwoty 60 000 zł od dnia wyrokowania do dnia zapłaty. W pozostałej części powodowie podtrzymali swoje roszczenia (k. 220-224).

Pozwany (...) Spółka Akcyjna w S. wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie na jego rzecz od powodów kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W odpowiedzi na pozew pozwany podniósł, że pracodawca powodów zawarł z pozwanym umowę ubezpieczenia na podstawie Ogólnych Warunków Ubezpieczenia o symbolu (...). Zgodnie z ich §3, ubezpieczenie nie obejmuje szkód objętych systemem ubezpieczeń obowiązkowych. Natomiast, jak wynika ze zgłoszenia szkody, powodowie doznali urazów ciała podczas ruchu samochodu ciężarowego marki M. o nr rej. (...). Należy bowiem przyjąć, zgodnie z utrwalonym orzecznictwem, że praktycznie zawsze, gdy silnik pojazdu pracuje szkoda pozostaje w związku z ruchem pojazdu. W opinii pozwanego, przedmiotowa szkoda jest zatem poza zakresem ubezpieczenia, gdyż zastosowanie ma ubezpieczenie OC posiadaczy pojazdów mechanicznych. Pozwany zarzucił ponadto, że ubezpieczony pracodawca, a pośrednio i jego ubezpieczyciel odpowiada na zasadzie winy, ciężar zaś udowodnienia przesłanek jego odpowiedzialności, tj. zaniechania lub niedopełnienia obowiązków przez pracodawcę, spoczywa zgodnie z art. 6 k.c. na poszkodowanym. Pozwany zakwestionował również żądania pozwu co do wysokości, podnosząc że zadośćuczynienie nie może być źródłem wzbogacenia, ponadto obowiązuje zasada umiarkowania. Suma pieniężna przyznana tytułem zadośćuczynienia powinna być utrzymana w rozsądnych granicach i dostosowana do aktualnych stosunków majątkowych. Pozwany zarzucił również, że w razie ustalenia wysokości zadośćuczynienia według stanu rzeczy istniejącego w chwili zamknięcia rozprawy uzasadnione jest przyznanie odsetek dopiero od chwili wyrokowania. (k. 108-112).

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 1 lipca 2013r. na ulicy (...) w Ś., na podstawie zawartej z (...) Ś. umowy o utrzymanie zieleni miejskiej, firma (...) K. B., (...) Spółka jawna w C., wykonywała prace polegające na przycince drzew rosnących przy ulicy (...) w Ś.. Prace były prowadzone przy użyciu podnośnika koszowego R. S., zamontowanego na stałe na samochodzie M. (...) nr rej. (...). Roboty polegały na obcinaniu na wysokości z kosza podnośnika koszowego gałęzi z konarów drzewa przy pomocy łańcuchowej piły spalinowej S.. Silnik samochodu w tym czasie działał, gdyż jego praca była niezbędna do tego, aby działał układ podnośnika stanowiący układ hydrauliczny napędzany energią z silnika.

Około godziny 8.45, podczas wykonywania czynności na wysokości nie mniejszej niż drugie piętro, doszło do wywrócenia kosza podnośnika i wypadnięcia z niego znajdujących się w koszu pracowników M. M. i T. T.. Powodowie spadli z wysokości ok. 8-10 m na powierzchnię betonowego chodnika.

Bezpośrednią i główną przyczyną wypadku był zły stan techniczny połączenia śrubowego ostatniego siłownika podnośnika koszowego. Zerwanie się śrub mocowania skorupy kosza oraz połamanie ramy podestu spowodowało odwrócenie się kosza w zasadzie do góry podłogą. Przyczyną towarzyszącą wypadku był brak indywidualnych zabezpieczeń osób pracujących na wysokości, tj. niewyposażenie pracujących w koszu podnośnika pilarza i operatora w sprzęty indywidualnej ochrony osobistej, głównie szelki i linki bezpieczeństwa. Gdyby pracownicy byli wyposażeni w sprzęty indywidualnej ochrony i podczas pracy na wysokości ich używali, to niezależnie od tego, że doszłoby do zerwania mocowania i wywrócenia kosza, pracujące w nim osoby nie spadłyby z wysokości. Za wyposażenie pracujących na wysokościach w sprzęt ochrony osobistej, zgodnie z przepisami, odpowiedzialni byli współwłaściciele firmy (...).

Dodatkowo, przed wypadkiem i podczas wypadku doprowadzono do zaniechań i działań zabronionych przepisami BHP i przepisami o dozorze technicznym, które to okoliczności w sposób pośredni przyczyniły się do zaistnienia wypadku jak i jego skutków.

Po przeprowadzeniu postępowania karnego w sprawie II K 131/15, Sąd Rejonowy w L. (...) wyrokiem z dnia 20 października 2015r. uznał B. K. za winną tego, że w dniu 1 lipca 2013r. w Ś., będąc jako (...) spółki (...) K. B., (...) Spółki jawnej w C., osobą odpowiedzialną za bezpieczeństwo i higienę pracy, nieumyślnie naraziła pracownika T. T. na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu w wyniku upadku z wysokości, przez niedopełnienie w okresie od 2 lutego 2013r. do 1 lipca 2013r. obowiązku zapewnienia właściwej obsługi i konserwacji podestu ruchomego marki R. (...), dopuszczając w ten sposób do degradacji stanu technicznego podestu, w tym degradacji połączenia śrubowego mocowania stopy siłownika ramienia wychylnego, w wyniku czego w trakcie użytkowania wymienione urządzenie uległo awarii polegającej na całkowitym rozłączeniu się połączenia śrubowego mocowania stopy siłownika ramienia wychylnego, tj. za winną popełnienia przestępstwa z art. 220§1 i 2 k.k. i za czyn ten została skazana na karę grzywny w wysokości 100 stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na 160 złotych. Wyrok uprawomocnił się z dniem 28 października 2015r.

/ dowód : odpis ekspertyzy wydanej w sprawie 3 Ds. 679/13 Prokuratury Rejonowej w C. (...) (k. 25-54), kopia i odpis wyroku Sądu Rejonowego w L. (...) z dnia 20 października 2015r. (k. 298-299, k. 370-371), zeznania powoda M. M. (nagranie, adnotacje k. 305-306)/

W dacie zdarzenia, powód T. T. był zatrudniony w spółce (...) K. B., (...) Spółce jawnej w C. na podstawie umowy o pracę z dnia 1 stycznia 2012r. na pełny etat na czas określony do dnia 31 grudnia 2016r. na stanowisku ogrodnika terenów i pilarza.

Powód M. M., w dniu wypadku, wykonywał pracę polegającą na kierowaniu i obsłudze podnośnika montażowego, na podstawie umowy zlecenia nr (...) zawartej z B. K. na okres od 1 lipca 2013r. do 31 października 2013r. Prace były wykonywane na rzecz firmy (...) K. B., (...) Spółce jawnej w C., na podstawie porozumienia między B. K. a spółką (...).

/ dowód : odpis umowy o pracę z dnia 1 stycznia 2012r. wraz z odpisem aneksu (k. 145-146), odpis umowy zlecenia nr (...) (k. 150), zeznania powoda M. M. (nagranie, adnotacje k. 305-306), zeznania powoda T. T. (nagranie, adnotacje k. 306-307)/

Po wypadku, powód M. M. został przewieziony karetką pogotowia do Zespołu Szpitali Miejskich w C., gdzie w okresie od 1 lipca 2013r. do 9 sierpnia 2013r. przebywał na Oddziale (...) Urazowo – Ortopedycznej. Podczas hospitalizacji powód miał nastawiony zwichnięty staw łokciowy, nastawione złamanie nasady dalszej kości promieniowej, które zespolono drutami K., wykonano też zabieg zespolenia złamania przezkrętarzowego kości udowej lewej śrubopłytką D.. Powód był leczony również z powodu pourazowego zapalenia trzustki, okrężnicy i krezki oraz wdrożono leczenie normalizujące wyniki biochemiczne krwi. W dniu 6 sierpnia 2013r. powód miał usuwane druty K. z prawej kości promieniowej i rozpoczęto rehabilitację. Przy wypisie powód otrzymał zakaz obciążania kończyny dolnej lewej oraz zalecono mu kontynuację rehabilitacji obu kończyn górnych. W kolejnych miesiącach powód przebywał na zwolnieniu lekarskim, podlegał kontrolom klinicznym i radiologicznym. W okresie od 19 marca 2014r. do 9 kwietnia 2014r. był hospitalizowany w (...) Centrum (...) w T. na Oddziale (...) Schorzeń Narządu (...). Kontynuował też leczenie w poradniach ortopedycznej, chirurgicznej i rehabilitacyjnej.

W czasie leczenia powód przez 4 tygodnie miał unieruchomiony zwichnięty staw łokciowy lewy w opatrunku gipsowym, nastawione złamanie nasady dalszej kości promieniowej unieruchomione w szynie gipsowej przez okres 6 tygodni, lewą kończynę dolną unieruchomioną na wyciągu szkieletowym. Powód był zmuszony do stosowania diety trzustkowej. Poruszał się na wózku inwalidzkim, a potem w asekuracji kul pachowych i łokciowych. Zabiegi operacyjne, chociaż wykonywane w znieczuleniu, powodowały dolegliwości bólowe występujące po zabiegach. Także rehabilitacja powodowała dolegliwości bólowe. U powoda nadal mogą występować bóle, zwłaszcza przy zmianie warunków atmosferycznych, przeciążeniu kończyn. Na dalsze trasy powód używa przy chodzeniu laski.

W związku z obrażeniami podczas wypadku, powód doznał trwałego uszczerbku na zdrowiu w wysokości 43% obejmującego: złamanie wieloodłamowe gałęzi górnej i dolnej kości łonowej prawej – 8%; złamanie przezkrętarzowe kości udowej lewej – 15%; złamanie końca dalszego kości promieniowej prawej – 5%; zwichnięcie stawu łokciowego lewego z oderwaniem wyrostka dziobiastego – 10%; pourazowe zapalenie trzustki, okrężnicy i krezki – 5%.

Leczenie skutków wypadku trwało u powoda M. M. około 12 miesięcy. Powód po opuszczeniu szpitala wymagał przez okres 4 miesięcy pomocy osób trzecich: przez pierwszy miesiąc w wymiarze 6 godzin dziennie, przez kolejny miesiąc – w wymiarze 4 godzin dziennie, przez następny miesiąc – w wymiarze 2 godzin dziennie i przez ostatni miesiąc w wymiarze 1 godziny dziennie. Pomoc ta była konieczna przy codziennej toalecie, załatwianiu potrzeb fizjologicznych, kąpieli, ubieraniu się, przygotowywaniu posiłków, spożywaniu posiłków, sprzątaniu, załatwianiu spraw urzędowych, dowożeniu do lekarzy. Opiekę nad powodem sprawowała żona K. M., ona też odwiedzała go codziennie podczas pobytu w szpitalu i dowoziła na kontrole lekarskie.

Rokowania co do stanu zdrowia powoda na przyszłość należy ocenić jako niepewne z uwagi na przebyte zapalenie trzustki. Powód wymagał i wymaga nadal stosowania diety lekkostrawnej i trzustkowej. Obrażenia kostno – stawowe uzyskały stabilny i utrwalony stan oraz nie rokują pogorszenia. Powód wymaga okresowej kontroli i leczenia z powodu przebytego zapalenia trzustki.

Orzeczeniami o stopniu niepełnosprawności (...) d/s Orzekania o Niepełnosprawności w T. z dnia 8 października 2013r. i z dnia 3 listopada 2014r. powód M. M. został zaliczony do znacznego stopnia niepełnosprawności.

/ dowód: odpisy dokumentacji lekarskiej (k. 55-89, 203-211), opinia biegłego sądowego z zakresu chirurgii urazowej i ortopedii lek. med. D. K. (k. 191-195), odpisy orzeczeń o stopniu niepełnosprawności (k. 151, 152), zeznania świadka K. M. (nagranie, adnotacje k. 162-163), zeznania powoda M. M. (nagranie, adnotacje k. 305-306)/

Powód T. T., po wypadku, został przewieziony karetką pogotowia do Wojewódzkiego Szpitala (...) im. św. B. w S.. W okresie od 1 lipca 2013r. do 23 lipca 2013r. powód był hospitalizowany na Oddziale (...) Urazowo – Ortopedycznej, Onkologicznej i Rekonstrukcyjnej. Powód doznał urazu wielonarządowego i był leczony operacyjnie. Miał nastawiony zwichnięty lewy staw ramienno – łopatkowy, krwawe nastawienie i zespolenie złamania wyrostka łokciowego lewego popręgiem Webera, zespolenie złamania szyjki kości udowej lewej śrubami kaniulowanymi oraz trzonu kości udowej płytą (...). W czasie hospitalizacji doszło do powtórnego zwichnięcia lewego stawu ramienno – łopatkowego, które nastawiono i unieruchomiono w ortezie na ramię i bark. Przy wypisie zalecono powodowi poruszanie się przy pomocy wózka inwalidzkiego oraz zakazano mu obciążania operowanej kończyny dolnej lewej. Powód miał unieruchomione w ortezach lewy staw ramienno – łopatkowy i miednicę. Powód miał zalecone leczenie farmakologiczne, ponadto był leczony w poradni ortopedycznej, udawał się na kontrole kliniczne i radiologiczne.

W okresie od 26 września 2013r. do 17 października 2013r. powód przebywał na leczeniu w (...) Centrum (...) w T. na Oddziale (...) Schorzeń Narządu (...). Zakres stosowanego leczenia usprawniającego limitowany był stanem ortopedycznym powoda – brakiem zrostu kości udowej i zakazem obciążania kończyny dolnej lewej. Kontrola radiologiczna wykazała jednak staw rzekomy kości udowej i konieczność wymiany zespolenia kości udowej lewej.

W związku z powyższym, powód ponownie przebywał na leczeniu szpitalnym w okresie od 17 grudnia 2013r. do 24 grudnia 2013r. Był leczony operacyjnie: usunięto płytę (...) oraz śruby kaniulowane z lewej kości udowej, przeprowadzono otwartą repozycję i stabilizację gwoździem Gamma stawu rzekomego kości udowej, podano koncentrat komórek macierzystych szpiku. Przy wypisie zalecono powodowi chodzenie o kulach łokciowych z częściowym obciążaniem operowanej kończyny i zmianę opatrunków co drugi dzień.

Powód jeździł na kontrole do poradni ortopedycznej, na kontrole kliniczne i radiologiczne. Zdjęcie rtg z dnia 27 sierpnia 2014r. przedstawia zrost złamania trzonu i szyjki kości udowej lewej. W okresie od 22 kwietnia 2014r. do 27 maja 2014r. powód był rehabilitowany w Oddziale XI (...), Balneologii i (...) Fizykalnej w Szpitalu (...) w K..

W związku z obrażeniami doznanymi podczas wypadku powód T. T. doznał trwałego uszczerbku na zdrowiu w wysokości 69%, w tym: wstrząśnienia mózgu; złamania ścian zatoki szczękowej i ściany bocznej oczodołu po stronie lewej oraz złamania łuku jarzmowego po stronie lewej – 3%; złamania kości nosowych – 2%; zwichnięcia lewego stawu ramienno – łopatkowego ze złamaniem guzka większego, kości ramiennej, złamania wyrostka barkowego łopatki lewej – 10%; otwartego wieloodłamowego złamania lewego wyrostka łokciowego – 7%; złamania kości czworobocznej nadgarstka prawego – 2%; stłuczenia klatki piersiowej; złamania talerza lewej kości biodrowej – 5%; złamania kości łonowej i kulszowej po lewej z wieloodłamowe złamaniem przedniego brzegu panewki stawu biodrowego z początkowymi pourazowymi zmianami zwyrodnieniowymi – 10%; złamania szyjki kości udowej lewej – 15%; złamania trzonu kości udowej lewej powikłanego stawem rzekomym – 15%.

W czasie wypadku doszło też do uszkodzenia protez zębowych powoda i w związku z tym konieczna była ich wymiana.

Leczenie skutków wypadku trwało u powoda około 14 miesięcy. W okresie pobytu powoda w szpitalu odczuwał on dolegliwości bólowe o dużym natężeniu. Po opuszczeniu szpitala powód wymagał pomocy osób trzecich przez okres około 8 miesięcy: przez pierwszy miesiąc w wymiarze 6 godzin dziennie, przez kolejne 2 miesiące – w wymiarze 3 godzin dziennie, przez następne 2 miesiące – w wymiarze 2 godzin dziennie. Po drugim zabiegu operacyjnym, pomoc był wymagana: przez pierwszy miesiąc – w wymiarze 4 godziny dziennie, przez kolejny miesiąc – 2 godziny dziennie i przez następny miesiąc – 1 godzina dziennie. Pomoc była konieczna przy codziennej toalecie, opatrunkach, załatwianiu potrzeb fizjologicznych, kąpieli, ubieraniu się, przygotowywaniu posiłków, sprzątaniu, załatwianiu spraw urzędowych, dowożeniu do lekarza. Opiekę nad powodem sprawowała jego żona M. T., odwiedzała go też codziennie podczas pobytu powoda w szpitalach i dowoziła do lekarzy. Obecnie kłopoty mogą powodowi sprawiać niektóre czynności wymagające unoszenia kończyn górnych, np. wieszanie, mycie okien, zakładanie lewego buta i skarpet.

Rokowania na przyszłość co do stanu zdrowia powoda należy ocenić ostrożnie z uwagi na potencjalne zmiany zwyrodnieniowe w stawie biodrowym lewym. Powód doznał złamania w obrębie panewki stawu biodrowego lewego, co może predysponować go do rozwoju pourazowych zmian zwyrodnieniowych. Pośrednim objawem potwierdzającym ten fakt jest ograniczenie ruchu w lewym stawie biodrowym. W przyszłości może zaistnieć konieczność wszczepienia endoprotezy stawu biodrowego lewego, po wcześniejszym usunięciu materiału zespalającego złamanie. W chwili obecnej nie można przewidzieć, kiedy to nastąpi, ale z pewnością nastąpi. Pomimo zastosowanego leczenia, nie ma możliwości całkowitego wyleczenia powoda.

Orzeczeniami o stopniu niepełnosprawności (...) d/s Orzekania o Niepełnosprawności w T. z dnia 20 sierpnia 2013r. i z dnia 8 września 2014r. powód T. T. został zaliczony do znacznego stopnia niepełnosprawności.

/ dowód: odpisy dokumentacji lekarskiej (k. 56-202 akt IC 252/14), opinia biegłego sądowego z zakresu chirurgii urazowej i ortopedii lek. med. D. K. (k. 191-195), odpisy orzeczeń o stopniu niepełnosprawności (k. 147, 148), zeznania świadka M. T. (nagranie, adnotacje k. 163-164), zeznania powoda T. T. (nagranie, adnotacje k. 306-307)/

W dacie zdarzenia, Przedsiębiorstwo Handlowo – Usługowo – Produkcyjne (...) K. B., (...) Spółka jawna w C. miała zawartą z pozwanym umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej deliktowej i kontraktowej w zakresie objętym ogólnymi warunkami ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej lub użytkowania mienia obowiązujących od dnia 10 sierpnia 2007r. Umowa dotyczyła okresu ubezpieczenia od 16 stycznia 2013r. do 15 stycznia 2014r. Zakres ubezpieczenia rozszerzono m.in. o klauzulę 004 – dotyczącą włączenia szkód wyrządzonych pracownikom osób objętych ubezpieczeniem.

Przedmiot działalności gospodarczej firmy objętej ubezpieczeniem określony był szczegółowo w załączniku do polisy i obejmował m.in. działalność usługową związaną z utrzymaniem porządku w budynkach, pielęgnacją i zagospodarowaniem terenów zieleni. Zgodnie z §5 ogólnych warunków ubezpieczenia do umowy ubezpieczenia, przedmiotem ubezpieczenia jest odpowiedzialność cywilna osób objętych ubezpieczeniem za szkody na osobie lub w mieniu wyrządzone poszkodowanym w związku z prowadzeniem działalności gospodarczej wskazanej w umowie ubezpieczenia.

Zgodnie z §4 pkt 10 o.w.u., za szkodę na osobie uważa się straty powstałe wskutek śmierci, uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia, a także utracone korzyści poniesione przez poszkodowanego, które by mógł osiągnąć, gdyby nie doznał uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia. W myśl §4 pkt 7 o.w.u., za pracownika uważa się osobę zatrudnioną na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę. Natomiast w myśl §4 pkt 15 o.w.u., za poszkodowanego uważa się osobę trzecią, która poniosła szkodę na osobie lub w mieniu, w przypadku rozszerzenia zakresu ubezpieczenia o klauzulę 004 za poszkodowanych uważa się również pracowników. Z kolei, stosownie do §4 pkt 5 o.w.u., za osoby trzecie uważa się wszystkie osoby pozostające poza stosunkiem ubezpieczeniowym, w tym także osoby związane umową z osobami objętymi ubezpieczeniem.

/ dowód : odpis polisy z dnia 15 stycznia 2013r. wraz z załącznikiem (k. 132, 133), odpis Ogólnych Warunków Ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej lub użytkowania mienia (k. 134-139)/

Sąd zważył, co następuje :

W świetle zebranego materiału dowodowego, w tym przedłożonej przez powodów ekspertyzy, której pozwany nie kwestionował, sporządzonej na użytek sprawy karnej, nie budzi wątpliwości wina Przedsiębiorstwa Handlowo – Usługowo – Produkcyjnego (...) K. B., (...) Spółki jawnej w C. za szkodę na osobie spowodowaną upadkiem z wysokości powodów M. M. i T. T.. Powodowie wykonując czynności powierzone im przez Spółkę, doznali uszkodzenia ciała na skutek złego stanu technicznego urządzenia stanowiącego sprzęt przedsiębiorstwa, tj. podestu ruchomego marki R. (...), z którego korzystali przy wykonywaniu pracy oraz ze względu na niedostarczenie im przez pracodawcę (zleceniodawcę) wymaganego sprzętu indywidualnej ochrony.

Bezpośrednią i główną przyczyną wypadku był bowiem zły stan techniczny połączenia śrubowego ostatniego siłownika podnośnika koszowego. Zerwanie się śrub mocowania skorupy kosza oraz połamanie ramy podestu spowodowało odwrócenie się kosza w zasadzie do góry podłogą. Przyczyną towarzyszącą wypadku był brak indywidualnych zabezpieczeń osób pracujących na wysokości, tj. niewyposażenie pracujących w koszu podnośnika pilarza i operatora w sprzęty indywidualnej ochrony osobistej, głównie szelki i linki bezpieczeństwa.

Wina ubezpieczonej Spółki jawnej (...) została również przesądzona prawomocnym wyrokiem skazującym osobę odpowiedzialną w Spółce za bezpieczeństwo i higienę pracy, tj. B. K. za występek polegający na nieumyślnym narażeniu pracownika na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu w wyniku upadku z wysokości poprzez niezapewnienie właściwej obsługi i konserwacji podestu ruchomego dopuszczając w ten sposób do degradacji jego stanu technicznego.

Nadmienić należy, że w dacie zdarzenia powód T. T. był pracownikiem (...) w rozumieniu §4 pkt 7 ogólnych warunków ubezpieczenia mających zastosowanie do przedmiotowej polisy, natomiast powód M. M. był poszkodowaną osobą trzecią, w rozumieniu §4 pkt 5 i 15 w/w ogólnych warunków ubezpieczenia.

Wobec powyższego, spełnione zostały również przesłanki odpowiedzialności ubezpieczyciela (...) Spółki jawnej, tj. pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w S., na podstawie umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej z dnia 15 stycznia 2013r.

Wprawdzie ruch silnika zawsze przesądza o tym, że samochód znajduje się w ruchu, bez względu na to czy samochód jedzie czy stoi (por.: uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 19 grudnia 2013r., II CSK 157/13, LEX nr 1433721), to jednak, w ocenie Sądu, na gruncie badanego stanu faktycznego w niniejszej sprawie, nie zachodzi podstawa do wyłączenia odpowiedzialności pozwanego z uwagi na treść §3 ust. 1 pkt 1 ogólnych warunków ubezpieczenia, zgodnie z którym na podstawie odrębnych ogólnych warunków ubezpieczenia ubezpieczyciel zawiera umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za szkody w zakresie objętym systemem ubezpieczeń obowiązkowych, a w myśl §3 ust. 2 - odpowiedzialność cywilna za te szkody nie jest objęta ochroną ubezpieczeniową na podstawie niniejszych ogólnych warunków ubezpieczenia, bez względu na wysokość zgłoszonego roszczenia.

W ocenie Sądu, cytowane postanowienia o.w.u., należy rozumieć jedynie w ten sposób, że polisa łącząca pozwanego ubezpieczyciela z (...) nie obejmowała obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych. Powodowie w niniejszej sprawie nie występowali jednak o naprawienie szkody spowodowanej przez samoistnego posiadacza pojazdu mechanicznego, ale od przedsiębiorcy, który swoim zawinionym działaniem i zaniechaniem dopuścił się czynu niedozwolonego skutkującego szkodą poniesioną przez powodów.

Podkreślić należy, że czyn niedozwolony może składać się z szeregu zdarzeń prowadzących ostatecznie do szkody. Związek przyczynowy może występować jako normalny również wtedy, gdy pewne zdarzenie stworzyło warunki powstania innych zdarzeń, z których dopiero kolejne stały się bezpośrednią przyczyną szkody. Może zatem istnieć wieloczłonowy związek przyczynowy, w którym zachodzi określony ciąg, sekwencja zdarzeń, wśród których jest i zdarzenie inicjujące taki ciąg i zdarzenia kolejne, które stają się dalszymi, bezpośrednimi przyczynami szkody.

Zdaniem Sądu, nie można zatem wyłączać odpowiedzialności na podstawie polisy z 15 stycznia 2013r. pozwanego ubezpieczyciela w każdym wypadku, gdy jednym z wielu elementów stanu faktycznego będącego przyczyną zaistnienia szkody, był też ruch pojazdu mechanicznego. Bezspornym jest, że w niniejszej sprawie zaistniał czyn niedozwolony, za który odpowiedzialność ponosi zarówno przedsiębiorca, dla którego powodowie wykonywali pracę, jak i posiadacz samoistnego pojazdu mechanicznego (M., na którym znajdował się podnośnik). Nie ma w tym wypadku znaczenia czy była to ta sama osoba, czy różne osoby.

Faktem jest, że szkoda była następstwem zawinionego działania i zaniechania (...) w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Bezpośrednią i główną przyczyną wypadku był bowiem, jak wskazano, zły stan techniczny połączenia śrubowego ostatniego siłownika podnośnika koszowego, w wyniku czego nastąpiło zerwanie się śrub mocowania skorupy kosza oraz połamanie ramy podestu, co spowodowało odwrócenie się kosza do góry podłogą. Za stan techniczny podnośnika odpowiadał przedsiębiorca (...) Spółka jawna. Przyczyną towarzyszącą wypadku był brak indywidualnych zabezpieczeń osób pracujących na wysokości, tj. niewyposażenie pracujących w koszu podnośnika pilarza i operatora w sprzęty indywidualnej ochrony osobistej, głównie szelki i linki bezpieczeństwa, które powinna im dostarczyć również Spółka jawna (...).

Stosownie do art. 207§2 pkt 1) k.p. pracodawca jest obowiązany chronić zdrowie i życie pracowników przez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki. W szczególności pracodawca jest obowiązany organizować pracę w sposób zapewniający bezpieczne i higieniczne warunki pracy.

Natomiast, zgodnie z art. 304§1 k.p. pracodawca jest obowiązany zapewnić bezpieczne i higieniczne warunki pracy, o którym mowa w art. 207§2 k.p., osobom fizycznym wykonującym pracę na innej podstawie niż stosunek pracy w zakładzie pracy lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę, a także osobom prowadzącym w zakładzie pracy lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę na własny rachunek działalność gospodarczą. W myśl art. 304§3 k.p. obowiązki określone w art. 207§2 k.p. stosuje się odpowiednio do przedsiębiorców niebędących pracodawcami, organizujących pracę wykonywaną przez osoby fizyczne: 1) na innej podstawie niż stosunek pracy; 2) prowadzące na własny rachunek działalność gospodarczą.

Na marginesie należy dodać, że nawet gdyby uznać, iż postanowienie §3 o.w.u. nie jest jednoznaczne, to stosownie do art. 12 ust. 3 i 4 ustawy z dnia 22 maja 2003r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz.U. z 2015r., poz. 1206) postanowienia ogólnych warunków ubezpieczenia i umów ubezpieczenia sformułowane niejednoznacznie interpretuje się na korzyść ubezpieczającego, ubezpieczonego, uposażonego lub uprawnionego z umowy ubezpieczenia.

Celem umowy ubezpieczenia jest niewątpliwie udzielenie ubezpieczonemu (uprawnionemu z umowy) ochrony na wypadek określonego w umowie ryzyka, w zamian za zapłatę składki. Umowa ubezpieczenia pełni funkcję ochronną i z tej przyczyny miarodajny do wykładni jej postanowień powinien być punkt widzenia tego, kto jest chroniony.

Funkcja ochronna umowy ubezpieczenia zawartej przez (...) z pozwanym okazałaby się iluzoryczna, gdyby w sytuacji zbiegu podstaw odpowiedzialności czy wieloczłonowego związku przyczynowego, odpowiedzialność pozwanego byłaby wyłączona w każdym wypadku, gdy jednym z elementów, członów stanu faktycznego prowadzącego do powstania szkody, byłaby praca silnika pojazdu, czyli „ruch” pojazdu.

Stosownie do treści art. 444§1 k.c. w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Na podstawie art. 445 § 1 k.c. w związku z art. 444 § 1 k.c. w razie uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia, Sąd może również przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę.

Oceniając zasadność roszczenia powodów o zadośćuczynienie Sąd miał na uwadze, że suma pieniężna przyznana tytułem zadośćuczynienia ma być „odpowiednia”. Wysokość sumy pieniężnej stanowiącej zadośćuczynienie powinna być ustalana po uwzględnieniu wszystkich okoliczności mających wpływ na rozmiar doznanej krzywdy. Tymi okolicznościami są np.: rodzaj doznanych przez poszkodowanego obrażeń i rozmiar związanych z nimi cierpień fizycznych i psychicznych, ich nasilenie i czas trwania, długotrwałość choroby, nieodwracalność następstw wypadku, kalectwo i jego stopień, oszpecenie, rodzaj wykonywanej pracy, szanse na przyszłość, poczucie nieprzydatności społecznej, bezradność życiowa, konieczność korzystania ze wsparcia bliskich oraz inne czynniki podobnej natury. Poza tym, dla ustalenia wysokości zadośćuczynienia będzie mieć znaczenie wiek poszkodowanego, jego zawód itp. Wszystkie te okoliczności powinny być analizowane indywidualnie w związku z osobą poszkodowanego. (por.: wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 30 stycznia 2013r., I ACa 917/12, LEX nr 1271838; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 lipca 2012r. z uzasadnieniem, I CSK 74/12, LEX nr 1226824; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 września 2010r. z uzasadnieniem, II CSK 94/10, LEX nr 672673 oraz przytoczone tam liczne orzecznictwo).

Ustalając wysokość należnego powodowi M. M. zadośćuczynienia Sąd miał na względzie, że powód przed wypadkiem był osobą zdrową, sprawną, zdolną do pracy oraz prowadzącą normalny tryb życia adekwatny do swojego wieku. Powód w chwili wypadku miał 45 lat (ur. (...)).

Sąd uwzględnił również bardzo poważny charakter urazów doznanych przez powoda, długotrwałość leczenia następstw powypadkowych, w czasie którego powód był poddawany zabiegom operacyjnym oraz długotrwałość rehabilitacji powoda, a także niepewne rokowania na przyszłość. Pomimo bowiem zastosowania odpowiedniego leczenia, z uwagi na ciężkość obrażeń, powód nie ma szansy na całkowite wyleczenie. Powód wymaga okresowej kontroli i leczenia z powodu przebytego zapalenia trzustki oraz stosowania diety. Skutkami wypadku, zgodnie z opinią biegłego, są też: ograniczenie sprawności lewego stawu biodrowego, bolesność okolicy łonowej prawej, osłabienie siły mięśniowej kończyn dolnych, ograniczenie sprawności stawu łokciowego lewego, ograniczenie sprawności nadgarstka prawego, zmniejszenie wytrzymałości na wysiłek fizyczny kończyn górnych i dolnych, dolegliwości brzuszne wymagające stosowania leków i diety.

Sąd miał na uwadze wielopłaszczyznowość cierpień powoda, które objawiały się w sferze fizycznej poprzez doznania bólowe o różnym stopniu nasilenia, a także w sferze psychicznej w postaci odczucia bezradności, utraty poczucia niezależności.

Sąd uwzględnił także, iż skutkiem wypadku jest u powoda M. M. trwały uszczerbek na zdrowiu wynoszący 43%.

Mając powyższe na uwadze, Sąd uznał za zasadne określenie wysokości zadośćuczynienia należnego powodowi M. M. na kwotę 130 000 zł.

Koszty poniesione przez powoda na zakup leków i sprzętu medycznego wynikają ze złożonych faktur (k. 92-101) (te same faktury powód złożył w toku postępowania likwidacyjnego). Zasadność powyższych zakupów w procesie leczenia powoda po wypadku potwierdził biegły sądowy w swojej opinii (k. 195). W związku z powyższym, Sąd zasadził na rzecz powoda z tego tytułu odszkodowanie w kwocie 729 zł 23 gr.

Powód po opuszczeniu szpitala wymagał przez okres 4 miesięcy pomocy osób trzecich: przez pierwszy miesiąc w wymiarze 6 godzin dziennie, przez kolejny miesiąc – w wymiarze 4 godzin dziennie, przez następny miesiąc – w wymiarze 2 godzin dziennie i przez ostatni miesiąc w wymiarze 1 godziny dziennie.

Mając powyższe na uwadze, należne powodowi odszkodowanie obejmujące koszty opieki wynosi kwotę 4 290 zł , według wyliczenia: 30 dni × 6 godzin × 11 zł = 1980 zł; 30 dni × 4 godzin × 11 zł = 1 320 zł; 30 dni × 2 godziny × 11 zł = 660 zł; 30 dni × 1 godzina × 11 zł = 330 zł. Razem – 4 290 zł. W związku z powyższym, zgłoszone przez powoda żądanie zasądzenia z tego tytułu kwoty 3 135 zł zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Odnośnie stawki wynagrodzenia za godzinę opieki należy zauważyć, iż z informacji Gminnego Ośrodka Pomocy (...) w K. (k. 188) wynika, że w okresie od lipca 2013r. do czerwca 2014r. koszt jednej godziny usługi opiekuńczej wynosił brutto 15 zł. Z tego względu, przyjęcie przez powodów do wyliczenia kosztów opieki stawki 11 zł za godzinę opieki nie było zawyżone i zasługiwało na uwzględnienie.

Powód wniósł również o zwrot kosztów przejazdów żony do szpitala i dojazdów powoda do poradni ortopedycznej. Zeznania świadka K. M. i powoda M. M. w zakresie dotyczącym odwiedzin powoda w szpitalu i dowozów na wizyty lekarskie do poradni, Sąd uznał za wiarygodne i potwierdzające dane z dokumentu prywatnego w postaci pisemnego oświadczenia sporządzonego na potrzeby postępowania likwidacyjnego (k. 102-104). W związku z powyższym, Sąd zasądził z tego tytułu na rzecz powoda kwotę 2 200 zł.

Sąd nie uwzględnił jedynie pozycji 3 str. 104 na kwotę 55 zł z tytułu dojazdu do Prokuratury. Są to bowiem koszty postępowania przygotowawczego lub sądowego, które przez stronę mogą być dochodzone w ramach danego postępowania i zależą od wyniku postępowania.

Należy zaznaczyć, iż ponoszonych wydatków na dojazdy nie rekompensuje jedynie zwrot kosztów zakupu paliwa do samochodu. Korzystanie z samochodu powoduje jego eksploatacyjne zużycie, co przekłada się na konieczność wymiany części, płynów, przeprowadzenia przeglądów i remontów. Natomiast wartość samochodu pozostaje w związku z jego przebiegiem.

Dokładne, ścisłe wyliczenie wartości w/w eksploatacyjnego zużycia konkretnego samochodu, byłoby niemożliwe lub co najmniej nadmiernie utrudnione, dlatego też Sąd uwzględnił przyjęte przez powoda kwoty.

Metoda obliczenia kosztów dojazdów przy zastosowaniu wskaźnika określonego w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 25 marca 2002r. w sprawie warunków ustalania oraz sposobu dokonywania zwrotu kosztów używania do celów służbowych samochodów osobowych, motocykli i motorowerów niebędących własnością pracodawcy (Dz.U. z 2002r., nr 27, poz. 271) prowadziłaby bowiem do uzyskania wyższych sum.

Nadmienić należy, iż jeżeli ścisłe udowodnienie wysokości szkody jest niemożliwe lub nader utrudnione, uzasadnione jest zastosowanie art. 322 k.p.c. (por. też: wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 30 stycznia 2013r., I ACa 917/12, LEX nr 1271838).

Łącznie kwota zasądzona na rzecz powoda M. M. tytułem odszkodowania wyniosła 6 064 zł 23 gr ( 729 zł 23 gr + 3 135 zł + 2 200 zł).

Powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 100 000 zł tytułem zadośćuczynienia oraz kwoty 8 084 zł 21 gr z tytułu odszkodowania pismem z dnia 20 lutego 2014r. doręczonym w dniu 24 lutego 2014r. W związku z powyższym, Sąd zasądził ustawowe odsetki od kwoty 100 000 zł przyznanej powodowi tytułem zadośćuczynienia od dnia 27 marca 2014r. i od pozostałej kwoty 30 000 zł od daty wyrokowania. Od kwoty przyznanego powodowi odszkodowania Sąd zasądził odsetki od dnia 27 marca 2014r.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c. oraz §2 ust. 1, 2, §4 ust. 1, §6 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (t.j. Dz.U. z 2013r., poz. 490 ze zm.).

Stosownie do §4 ust. 2 powołanego rozporządzenia, w razie zmiany w toku postępowania wartości stanowiącej podstawę obliczenia opłat, bierze się pod uwagę wartość zmienioną, poczynając dopiero od następnej instancji.

Koszty poniesione w toku procesu przez powoda obejmowały koszty zastępstwa procesowego w kwocie 3 600 zł, opłatę od pełnomocnictwa – 17 zł (k. 13). Razem – 3 617 zł.

Pozwany poniósł koszty zastępstwa procesowego w wysokości 3 600 zł, opłatę od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł. Razem – 3 617 zł.

Łącznie koszty procesu wyniosły 7 234 zł.

Powód wygrał proces w 98,5 %, wobec czego Sąd zasądził na jego rzecz koszty procesu w kwocie 3 508 zł 49 gr, po stosunkowym rozdzieleniu kosztów według następującego wyliczenia: 7 234 zł × 98,5/100 (koszty, które powinien ponieść pozwany) – 3 617 zł (koszty, które pozwany poniósł) = 3 508 zł 49 gr (koszty do dopłaty przez pozwanego na rzecz powoda).

Koszty sądowe poniesione w toku procesu przez Skarb Państwa obejmowały: opłatę od pozwu w kwocie 6 905 zł, wynagrodzenie biegłego w kwocie 255 zł 76 gr (511 zł 52 gr : 2). Razem – 7 160 zł 76 gr.

Stosownie do art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2014r., poz. 1025 z późn. zm.) Sąd nakazał pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 7 053 zł tytułem zwrotu w/w kosztów sądowych, których powód nie miał obowiązku uiścić. Kwota ta stanowi należne koszty sądowe, w części co do której powództwo zostało uwzględnione (98,5 %).

Natomiast na podstawie art. 113 ust. 4 powołanej ustawy, z uwagi na charakter sprawy i sytuację materialną powoda, Sąd odstąpił od obciążenia powoda kosztami sądowymi z zasądzonego roszczenia.

Ustalając wysokość należnego powodowi T. T. zadośćuczynienia Sąd miał na względzie, że powód przed wypadkiem był osobą sprawną, leczył się wprawdzie kardiologicznie, ale był zdolny do pracy oraz prowadził normalny tryb życia adekwatny do swojego wieku. Powód w chwili wypadku miał 40 lat (ur. (...)).

Sąd uwzględnił rozmiary urazu doznanego przez powoda, który miał charakter wielonarządowy, a poza tym długotrwałość leczenia następstw powypadkowych, w czasie którego powód był poddawany zabiegom operacyjnym oraz długotrwałość rehabilitacji powoda, a także niepewne rokowania na przyszłość z uwagi na potencjalne zmiany zwyrodnieniowe w stawie biodrowym lewym. Powód doznał złamania w obrębie panewki stawu biodrowego lewego, co może predysponować go do rozwoju pourazowych zmian zwyrodnieniowych. Pośrednim objawem potwierdzającym ten fakt jest ograniczenie ruchu w lewym stawie biodrowym. W przyszłości może zaistnieć konieczność wszczepienia endoprotezy stawu biodrowego lewego, po wcześniejszym usunięciu materiału zespalającego złamanie. W chwili obecnej nie można przewidzieć, kiedy to nastąpi, ale z pewnością nastąpi. Pomimo zastosowanego leczenia, nie ma możliwości całkowitego wyleczenia powoda.

Jak wynika z opinii biegłego, skutkami wypadku u powoda są: obniżenie okolicy podoczodołowej lewej, ograniczenie sprawności lewego stawu barkowego, ograniczenie sprawności lewego stawu łokciowego, ograniczenie sprawności kciuka prawego, znaczne ograniczenie sprawności lewego stawu biodrowego i kolanowego, osłabienie siły mięśniowej kończyn górnych i dolnych, zmniejszenie wytrzymałości na wysiłek fizyczny kończyn górnych i dolnych.

Sąd miał na uwadze wielopłaszczyznowość cierpień powoda, które objawiały się w sferze fizycznej poprzez doznania bólowe o różnym stopniu nasilenia, a także w sferze psychicznej w postaci odczucia bezradności, utraty poczucia niezależności.

Sąd uwzględnił także, iż skutkiem wypadku jest u powoda T. T. trwały uszczerbek na zdrowiu wynoszący 69%.

Mając powyższe na uwadze, Sąd uznał za zasadne określenie wysokości zadośćuczynienia należnego powodowi T. T. na kwotę 210 000 zł.

Koszty poniesione przez powoda na zakup leków i sprzętu medycznego wynikają ze złożonych faktur (k. 205-217) (te same faktury powód przedstawił w toku postępowania likwidacyjnego). Zasadność powyższych zakupów w procesie leczenia powoda po wypadku potwierdził biegły sądowy w swojej opinii, z wyłączeniem leku nasercowego B.-50 (...), tarczycowego M. i obniżającego poziom cholesterolu A. (k. 201), których wartość Sąd odliczył od sum wynikających z faktur. W związku z powyższym, Sąd zasadził na rzecz powoda z tego tytułu odszkodowanie w kwocie 1763 zł 47 gr.

Po opuszczeniu szpitala powód wymagał pomocy osób trzecich przez okres około 8 miesięcy: przez pierwszy miesiąc w wymiarze 6 godzin dziennie, przez kolejne 2 miesiące – w wymiarze 3 godzin dziennie, przez następne 2 miesiące – w wymiarze 2 godzin dziennie. Po drugim zabiegu operacyjnym, pomoc był wymagana: przez pierwszy miesiąc – w wymiarze 4 godziny dziennie, przez kolejny miesiąc – 2 godziny dziennie i przez następny miesiąc – 1 godzina dziennie.

Mając powyższe na uwadze, należne powodowi odszkodowanie obejmujące koszty opieki wynosi kwotę 7 590 zł , według wyliczenia: 30 dni × 6 godzin × 11 zł = 1 980 zł; 60 dni × 3 godziny × 11 zł = 1 980 zł; 60 dni × 2 godziny × 11 zł = 1 320 zł; 30 dni × 4 godziny × 11 zł = 1 320 zł; 30 dni × 2 godziny × 11 zł = 660 zł; 30 dni × 1 godzina × 11 zł = 330 zł. Razem – 7 590 zł. W związku z tym, zgłoszone przez powoda żądanie zasądzenia z tego tytułu kwoty mniejszej, tj. 3 300 zł zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Odnośnie stawki wynagrodzenia za godzinę opieki należy zauważyć, iż z informacji Gminnego Ośrodka Pomocy (...) w K. (k. 188) wynika, że w okresie od lipca 2013r. do czerwca 2014r. koszt jednej godziny usługi opiekuńczej wynosił brutto 15 zł. Z tego względu, przyjęcie przez powodów do wyliczenia kosztów opieki stawki 11 zł za godzinę opieki nie było zawyżone i zasługiwało na uwzględnienie.

Powód wniósł również o zwrot kosztów przejazdów żony do szpitala i dojazdów powoda do poradni ortopedycznej. Zeznania świadka M. T. i powoda T. T. w zakresie dotyczącym odwiedzin powoda w szpitalu i dowozów na wizyty lekarskie do poradni, są uznał za wiarygodne i potwierdzające dane z dokumentu prywatnego w postaci pisemnego oświadczenia sporządzonego na potrzeby postępowania likwidacyjnego (k. 219-220 akt IC 252/14). W związku z powyższym, Sąd zasądził z tego tytułu na rzecz powoda kwotę 2 103 zł 60 gr.

Łącznie kwota zasądzona na rzecz powoda T. T. tytułem odszkodowania wyniosła 7 167 zł 07 gr ( 1 763 zł 47 gr + 3 300 zł + 2 103 zł 60 gr).

Powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 130 000 zł tytułem zadośćuczynienia oraz kwoty 8 433 zł 71 gr z tytułu odszkodowania pismem z dnia 20 lutego 2014r. doręczonym w dniu 24 lutego 2014r. W związku z powyższym, Sąd zasądził ustawowe odsetki od kwoty 130 000 zł przyznanej tytułem zadośćuczynienia od dnia 27 marca 2014r. i od pozostałej kwoty 80 000 zł od daty wyrokowania. Od kwoty przyznanego powodowi odszkodowania Sąd zasądził odsetki od dnia 27 marca 2014r.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c. oraz §2 ust. 1, 2, §4 ust. 1, §6 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (t.j. Dz.U. z 2013r., poz. 490 ze zm.).

Stosownie do §4 ust. 2 powołanego rozporządzenia, w razie zmiany w toku postępowania wartości stanowiącej podstawę obliczenia opłat, bierze się pod uwagę wartość zmienioną, poczynając dopiero od następnej instancji.

Koszty poniesione w toku procesu przez powoda obejmowały koszty zastępstwa procesowego w kwocie 3 600 zł, opłatę od pełnomocnictwa – 17 zł (k. 15 akt IC 252/14). Razem – 3 617 zł.

Pozwany poniósł koszty zastępstwa procesowego w wysokości 3 600 zł.

Łącznie koszty procesu wyniosły 7 217 zł.

Powód wygrał proces w 99 %, wobec czego Sąd zasądził na jego rzecz koszty procesu w kwocie 3 545 zł, po stosunkowym rozdzieleniu kosztów według następującego wyliczenia: 7 217 zł × 99/100 (koszty, które powinien ponieść pozwany) – 3 600 zł (koszty, które pozwany poniósł) = 3 545 zł (koszty do dopłaty przez pozwanego na rzecz powoda).

Koszty sądowe poniesione w toku procesu przez Skarb Państwa obejmowały: opłatę od pozwu w kwocie 10 922 zł, wynagrodzenie biegłego w kwocie 255 zł 76 gr (511 zł 52 gr : 2). Razem – 11 177 zł 76 gr.

Stosownie do art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2014r., poz. 1025 z późn. zm.) Sąd nakazał pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 11 066 zł tytułem zwrotu w/w kosztów sądowych, których powód nie miał obowiązku uiścić. Kwota ta stanowi należne koszty sądowe, w części co do której powództwo zostało uwzględnione (99 %).

Natomiast na podstawie art. 113 ust. 4 powołanej ustawy, z uwagi na charakter sprawy i sytuację materialną powoda, Sąd odstąpił od obciążenia powoda kosztami sądowymi z zasądzonego roszczenia.