Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU

RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 lipca 2013 roku

Sąd Okręgowy w Częstochowie Wydział I Cywilny w składzie:

Przewodniczący: SSO Lidia Dudek

Protokolant: Agata Suchaniak

po rozpoznaniu w dniu 17 lipca 2013 roku w Częstochowie

na rozprawie

sprawy z powództwa D. Z.

przeciwko Towarzystwu (...) S.A. w W. (poprzednio (...) S.A. w W.)

o zapłatę i ustalenie

1.  zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. w W. na rzecz powoda D. Z. kwotę 87 500 zł (osiemdziesiąt siedem tysięcy pięćset złotych) wraz z ustawowymi odsetkami w wysokości 13 % w stosunku rocznym od kwoty 35 000 zł ( trzydzieści pięć tysięcy złotych ) od dnia 2 kwietnia 2010 roku, od kwoty 45 000 zł (czterdzieści pięć tysięcy złotych ) od dnia 13 lipca 2012 roku i od kwoty 7 500 zł ( siedem tysięcy pięćset złotych ) od dnia 23 kwietnia 2013 roku i z dalszymi ustawowymi odsetkami w razie zmiany ich wysokości do dnia zapłaty;

2.  zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. w W. na rzecz powoda D. Z. kwotę 219,51 zł (dwieście dziewiętnaście złotych pięćdziesiąt jeden groszy) wraz z ustawowymi odsetkami w wysokości 13 % w stosunku rocznym od dnia 9 marca 2012 roku i z dalszymi ustawowymi odsetkami w razie zmiany ich wysokości do dnia zapłaty;

3.  zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. w W. na rzecz powoda D. Z. z tytułu renty na zwiększone potrzeby kwoty po 1000 zł (jeden tysiąc złotych) miesięcznie za okres od dnia 1 września 2012 roku do dnia 30 kwietnia 2013 roku, łącznie kwotę 8 000 zł ( osiem tysięcy złotych) wraz z ustawowymi odsetkami w wysokości 13 % w stosunku rocznym od dnia 24 kwietnia 2012 roku i dalszymi ustawowymi odsetkami w razie zmiany ich wysokości;

4.  zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. w W. na rzecz powoda D. Z. z tytułu renty na zwiększone potrzeby kwoty po 1000 zł (jeden tysiąc złotych) miesięcznie począwszy od dnia 1 maja 2013 roku płatnej do 15-tego każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w wysokości 13 % w razie uchybienia terminu płatności;

5.  ustala odpowiedzialność pozwanego na przyszłość wobec powoda za skutki wypadku z dnia 9 października 2009 roku ;

6.  oddala powództwo w pozostałej części;

7.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 3617 zł ( trzy tysiące sześćset siedemnaście złotych ) tytułem zwrotu kosztów procesu;

8.  nie obciąża powoda kosztami procesu w części oddalającej powództwo;

9.  nakazuje pobrać od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. w W. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Częstochowie kwotę 6205 zł 82 gr ( sześć tysięcy dwieście pięć złotych osiemdziesiąt dwa grosze) tytułem zwrotu kosztów sądowych, których powód nie miał obowiązku uiścić.

Sygn. akt I C 262/12

UZASADNIENIE

Powód D. Z. w pozwie z dnia 21 lutego 2012 roku (data wpływu do Sądu) wnosił o zasądzenie na jego rzecz od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w W.:

1.  kwoty 35.000 złotych tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 2 kwietnia 2010 roku;

2.  kwoty 219,51 złotych tytułem zwrotu kosztów leczenia.

Powód wniósł również o ustalenie, że strona pozwana będzie ponosiła odpowiedzialność za skutki wypadku komunikacyjnego z dnia 9 października 2009 roku, które mogą objawić się u powoda w przyszłości.

Powód zgłosił również żądanie zasądzenia na jego rzecz od pozwanego kosztów procesu według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 2.400 złotych oraz kosztów opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w kwocie 34 zł.

W uzasadnieniu pozwu powód podał, że w dniu 9 października 2009 roku w M., woj. (...) doszło do wypadku drogowego. K. N. naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym w ten sposób, że kierując samochodem osobowym marki C. (...) o nr (...) 84GN nie zachował należytej ostrożności oraz niewłaściwie obserwował przedpole jazdy i wykonując manewr skrętu w lewo na skrzyżowaniu wymusił pierwszeństwo przed jadącym prosto, z kierunku przeciwnego, motorowerzystą poruszającym się motorowerem marki S. o nr rej. (...) powodem D. Z., doprowadzając do zderzenia pojazdów. W wyniku zdarzenia powód doznał poważnych obrażeń ciała. W następstwie wypadku powód został przewieziony na Oddział (...) Urazowej Szpitala w M., a następnie jeszcze tego samego dnia do Wojewódzkiego Szpitala (...) w C., gdzie przebywał do 19 października 2009 roku na Oddziale Intensywnej Terapii Dziecięcej, a następnie na Oddziale (...) Dziecięcej do 30 października 2009 roku. W szpitalu stwierdzono u powoda ciężki uraz czaszkowo-mózgowy, obrzęk mózgu, krwawienie podpajęczynówkowe prawostronne, stłuczenie krwotoczne okolicy prawego płata czołowego, krwiaka przymózgowego lewej okolicy ciemieniowej, złamanie prawej kości ciemieniowej oraz lewego skrzydła większego kości klinowej, wstrząśnienie mózgu, ostrą niewydolność oddechową oraz respiratorowe zapalenie płuc. Powód poddany został szeregom specjalistycznych konsultacji i badań medycznych. Konieczne było wprowadzenie powoda w stan śpiączki farmakologicznej. Powoda wypisano ze szpitala w dniu 30 października 2009 roku z zaleceniem kontynuowania leczenia w poradni chirurgii dziecięcej. Z uwagi na ujawnienie się cerebrastenii pourazowej oraz zaburzeń emocjonalnych, znacznego stopnia nadpobudliwości, powód podjął również leczenie w poradni neurologicznej. Z uwagi na stan zdrowia zmuszony jest zażywać leki uspokajające. Powód cały czas cierpi z powodu bólów i zawrotów głowy, problemów z pamięcią oraz koncentracją. Powołując się na zaświadczenie lekarskie od lekarza neurologa z dnia 4 października 2010 roku powód wskazał, że następstwem urazów jakich doznał jest encefalopatia. Nadto w związku z doznanym w wypadku urazem stawów kolanowych powód został poddany rehabilitacji. Wypadek spowodował, że powód zwłaszcza w okresie poszpitalnym wymagał wzmożonej pomocy i opieki osób trzecich. Ponadto powód wymaga specjalistycznych kontroli lekarskich, na których uczęszczanie było i nadal jest konieczne. Powód wskazał, że w związku z doznanymi obrażeniami ciała nie mógł powrócić do szkoły przez okres 2,5 miesiąca, a obecnie, mimo kontynuowania edukacji, nauka sprawia mu duży problem. Powodowi trudno się skoncentrować, ma problemy z zapamiętywaniem, jest bardzo nerwowy i niecierpliwy. Ponadto pogorszyła się jakość życia powoda, który przed wypadkiem był bardzo aktywny, a obecnie nie ma możliwości spędzania aktywnie czasu.

Powód podniósł, iż pozwany spełnił świadczenie tylko częściowo wypłacając mu tytułem zadośćuczynienia kwotę 12.500 złotych, tytułem zwrotu kosztów opieki kwotę 600 złotych, tytułem zwrotu kosztów leczenia kwotę 7,99 złotych oraz kwotę 339 złotych tytułem zwrotu kosztów dojazdów do placówek medycznych.

Żądanie zasądzenia kwoty 35.000 złotych tytułem zadośćuczynienia powód uzasadnił licznymi negatywnymi skutkami przedmiotowego wypadku, jak: ból i cierpienie, jakich doznał, skutki wypadku na przyszłość, wpływ wypadku na życie powoda, rozmiar uszczerbku na jego zdrowiu, wyłączenie z normalnego funkcjonowania oraz jego młody wiek. Powód podniósł dalej, iż domaga się ponadto kosztów leczenia wynikających z załączonych faktur VAT i paragonów dokumentujących ich zakup w kwocie 219,51 złotych. (k. 2-9).

Pozwany (...) S.A. z siedzibą w W. wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie na jego rzecz od powoda kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W odpowiedzi na pozew pozwany przyznał, iż w dniu 9 października 2009 roku doszło do wypadku komunikacyjnego, w wyniku którego powód doznał obrażeń ciała i rozstroju zdrowia. Pozwany nie zakwestionował również podstaw swojej odpowiedzialności, a jedynie wysokość dochodzonej przez powoda kwoty zadośćuczynienia, odszkodowania oraz podstaw do ustalenia odpowiedzialności pozwanego na przyszłość. Pozwany podtrzymał przy tym twierdzenia o ustaleniu 50% stopnia przyczynienia się powoda do powstałej szkody. Pozwany wskazał, że w związku ze zgłoszeniem szkody pozwany wszczął postępowanie likwidacyjne i w jego toku wypłacił powodowi łącznie kwotę 12.500 złotych tytułem zadośćuczynienia. Ponadto na rzecz powoda wypłacono kwotę wysokości 600 złotych tytułem zwrotu kosztów opieki nad powodem, kwotę w wysokości 339 złotych tytułem kosztów dojazdów oraz kwotę 7,99 tytułem zwrotu poniesionych kosztów leczenia. W ocenie pozwanego, wypłacone na rzecz powoda kwoty w całości rekompensują doznaną przez niego szkodę osobową i rzeczową. Nie umniejszając rozmiarów krzywd, jakich doznał powód, na zasadzie przepisu art. 362 kc, pozwany ustalając stopień przyczynienia się powoda do powstałej szkody na poziomie 50%, dokonał stosownego pomniejszenia wypłaconych kwot świadczeń z tytułu zadośćuczynienia i odszkodowania. Pozwany podniósł, że toku prowadzonego przez ubezpieczyciela postępowania likwidacyjnego ustalono, że w chwili zdarzenia D. Z. nie miał założonego i zapiętego kasku bezpieczeństwa, przez co w sposób oczywisty przyczynił się do zaistnienia i rozmiarów doznanej przez siebie szkody. Okoliczność ta stała się bezpośrednią przyczyną doznania przez powoda tak poważnych obrażeń głowy. Zdaniem pozwanego, wyniki przeprowadzonych oględzin kasku jednoznacznie świadczą o tym, że powód w chwili wypadku nie miał założonego kasku, a jedynie przewoził go na swoim motorowerze. Zdaniem pozwanego, oczywistym jest, że gdyby powód podróżował w kasku, wysoce prawdopodobne jest, że zakres doznanych przez niego obrażeń byłby zdecydowanie mniejszy i prawdopodobnie nie doprowadziłby do tak daleko idących konsekwencji w stanie jego zdrowia.

Pismem z dnia 13 lipca 2012 roku powód D. Z. dokonał rozszerzenia powództwa w zakresie dotyczącym zadośćuczynienia żądanego w punkcie 1 pozwu w ten sposób, iż wniósł o zasądzenie na jego rzecz od pozwanego kwoty 80.000 złotych, oraz w zakresie kosztów poprzez zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 3.600 złotych oraz kosztów opłaty sądowej od pełnomocnictwa w kwocie 34 zł. (k.163-167).

Pismem z dnia 23 kwietnia 2013 roku powód D. Z. ponownie dokonał rozszerzenia powództwa w zakresie dotyczącym zadośćuczynienia w ten sposób, iż wniósł o zasądzenie na jego rzecz od pozwanego kwoty 107.500 złotych tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, a ponadto wniósł o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 8.000 złotych skapitalizowanej renty z tytułu zmniejszenia widoków na przyszłość liczonej od września 2009 roku do kwietnia 2013 roku wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w płatności liczonymi od dnia doręczenia pozwanemu pisma rozszerzającego powództwa do dnia zapłaty, oraz o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 1.000 złotych miesięcznie tytułem renty z tytułu zmniejszenia widoków na przyszłość, płatnej do 10-go każdego miesiąca, począwszy od miesiąca maja 2013 roku.

Sąd ustalił, co następuje :

W dniu 9 października 2009 roku w M., woj. (...) doszło do wypadku drogowego, w którym K. N. kierując samochodem osobowym marki C. (...) nr rej. (...), nieumyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym, poprzez niezachowanie należytej ostrożności oraz niewłaściwą obserwację przedpola jazdy i wykonując manewr skrętu w lewo na skrzyżowaniu wymusił pierwszeństwo przed jadącym prosto, z kierunku przeciwnego, motorowerzystą poruszającym się motorowerem marki S. nr rej. (...) D. Z., doprowadzając do zderzenia pojazdów, na skutek czego D. Z. doznał obrażeń ciała w postaci: ciężkiego urazu czaszkowo-mózgowego, wstrząśnienia mózgu, prawostronnego krwawienia podpajęczynówkowego, krwotocznego stłuczenia okolicy prawego płata czołowego i skroniowego, przymózgowego krwiaka lewej okolicy ciemieniowej, złamania prawej kości ciemieniowej oraz lewego skrzydła większej kości klinowej, krwiaka w tkankach miękkich zewnątrzczaszkowych, w okolicach ciemieniowych obustronnie, pourazowej, ostrej niewydolności oddechowej wymagającej respiratoroterapii zapalenia płuc, które to obrażenia powodowały ciężki uszczerbek na zdrowiu pod postacią choroby realnie zagrażającej życiu.

Za spowodowanie opisanego wypadku wyczerpującego znamiona przestępstwa z art. 177 § 2 kk K. N. został skazany wyrokiem Sądu Rejonowego w M. (...) z dnia 21 maja 2010 roku w sprawie (...) na karę 1 (jednego) roku i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 3 (trzech) lat i grzywnę w liczbie 100 (sto) stawek dziennych przy ustaleniu wysokości jednej stawki dziennej na kwotę 15 złotych. Sąd orzekł także od niego na rzecz nieletniego wówczas D. Z. 5.000 złotych tytułem nawiązki za ciężki uszczerbek na zdrowiu a także za doznaną krzywdę.

( Dowód: wyrok Sądu Rejonowego w M. (...) z dnia 21 maja 2010 roku. akt (...)) okoliczność bezsporna w sprawie).

Powód bezpośrednio po zdarzeniu został przetransportowany karetką Pogotowia (...) do Szpitala (...) w M. i przyjęty do Oddziału (...) Urazowo-Ortopedycznej z rozpoznaniem: stłuczenie głowy, złamanie kości ciemieniowej prawej, złamanie kości skroniowej prawej, stłuczenie krwotoczne płata czołowego prawego, krwawienie podpajęczynówkowe nad prawą półkulą mózgu, obrzęk mózgu, stłuczenie podudzi z otarciami skóry. Hospitalizacja trwała w okresie od 9 października 2009 roku do dnia 10 października 2009 roku, po czym, z powodu pogorszenia stanu zdrowia powód został w drugiej dobie przekazany do Oddziału Intensywnej Terapii Dziecięcej w Wojewódzkim Szpitalu (...) im. (...) w C. przy ul. (...). Na Oddziale tym przebywał w okresie od 10 października 2009 roku do 19 października 2009 roku z rozpoznaniem: ciężki uraz czaszkowo-mózgowy, obrzęk mózgu, krwawienie podpajęczynówkowe prawostronne, stłuczenie krwotoczne okolicy prawego płata czołowego, krwiak przymózgowy lewej okolicy ciemieniowej, złamanie prawej kości ciemieniowej oraz lewego skrzydła większego kości klinowej, wstrząśnienie mózgu, ostra niewydolność oddechowa, respiratorowe zapalenie płuc. Powód leczony był zachowawczo – śpiączka farmakologiczna i wentylacja mechaniczna respiratorem. W dziesiątej dobie powód został przekazany do Oddziału (...) Dziecięcej w C., gdzie przebywał do dnia 30 października 2009 roku. Powód wypisany został do domu z zaleceniem dalszej opieki w chirurgii dzieci, i neurologicznej.

( Dowód: opinia pisemna biegłego sądowego z zakresu chirurgii neurochirurgii z dnia 18 czerwca 2012 roku – k.151-154; opinia pisemna sądowo-lekarska biegłego z zakresu chirurgii urazowej i ortopedii z dnia 31 grudnia 2012 roku – k.229-232; opinia pisemna psychologiczna biegłego sądowego z zakresu psychologii z dnia 4 lutego 2013 roku – k.258-262; odpisy dokumentacji medycznej dotyczącej leczenia powoda – k 22-49), opinia ustna biegłego chirurga ortopedy – k325-326).

Powód korzysta z konsultacji i leczenia w Poradni Neurologicznej. Zarejestrowany został również w dniu 23 stycznia 2013 roku w (...) u lek. med. M. S. z rozpoznaniem wstępnym: ograniczone zaburzenia zachowania.

( Dowód: opinia pisemna psychologiczna biegłego sądowego z zakresu psychologii z dnia 4 lutego 2013 roku – k.258-262)

Powód D. Z. w wyniku wypadku w dniu 9 października 2009 roku doznał następujących obrażeń: ciężkiego urazu czaszkowo-mózgowego ze złamaniem prawej kości ciemieniowej oraz lewego skrzydła większego kości klinowej, z obrzękiem pourazowym mózgu, krwawieniem podpajęczynówkowym prawostronnym, stłuczeniem krwotocznym okolicy prawego płata czołowego i krwiakiem przymózgowym lewej okolicy ciemieniowej, urazu kończyny dolnej lewej z niestabilnością stawu kolanowego lewego i z otarciem skóry podudzia. Następstwem urazów były natomiast: encefalopatia pourazowa oraz niestabilność stawu kolanowego lewego. Powód doznał w wyniku wypadku trwałego uszczerbku na zdrowiu, z przyczyn neurochirurgicznych w wysokości 40% oraz z przyczyn urazowo-ortopedycznych w wysokości 10%. Łącznie trwały uszczerbek na zdrowiu u powoda w związku z wypadkiem w dniu 9 października 2009 roku wyniósł 50%.

( Dowód: opinia pisemna biegłego sądowego z zakresu chirurgii urazowej i ortopedii z dnia 31 grudnia 2012 roku – k.229-232)

Rokowania na przyszłość wobec powoda są niekorzystne, bowiem objawy encefalopatii pourazowej obecnie występujące dość skąpo, wraz z wiekiem, obciążeniem pracą i stresem będą ujawniały się znacznie mocniej. Uraz stawu kolanowego lewego może wymagać leczenia operacyjnego, w przeciwnym wypadku mogą rozwijać się zmiany zwyrodnieniowe tego stawu. Dolegliwości bólowe głowy, jakie powód odczuwał po wypadku, odczuwa obecnie i będzie odczuwał w przyszłości. Dolegliwości bólowe mają natężenie lekkie do umiarkowanego, co wymaga stosowania środków przeciwbólowych. Dolegliwości bólowe stawu kolanowego lewego są okresowe, występują po przeciążeniu i są o lekkim natężeniu. Skutki wypadku powód będzie odczuwał do końca życia.

( Dowód: opinia pisemna biegłego sądowego z zakresu chirurgii urazowej i ortopedii z dnia 31 grudnia 2012 roku – k.229-232)

Powód wymagał opieki osób trzecich po wypadku przez okres pobytu w szpitalu oraz przez okres około 4 tygodni po zakończeniu hospitalizacji. Wymiar tej opieki wyniósł początkowo 4 godziny dziennie przez okres 2 tygodni, potem 2 godziny dziennie przez okres 2 tygodni. Pomoc była konieczna przy czynnościach dnia codziennego: codzienna toaleta, ubieranie się, przygotowywanie posiłków, sprzątanie, dowożenie do lekarza i na badania.

( Dowód: opinia pisemna biegłego sądowego z zakresu chirurgii urazowej i ortopedii z dnia 31 grudnia 2012 roku – k.229-232)

Powód ukończył Technikum Mechatroniczne w M.. Uczył się średnio. Zainteresowany był mechaniką, modelarstwem i lotnictwem. Dlatego na dalszą edukację, po zakończeniu Gimnazjum, wybrał (...) Technikum Lotnicze w P.. Zaczął tam uczęszczać razem ze swoim kolegą. Kolega skończył tę szkołę i studiuje we W. na kierunku automatyka i robotyka.

Po wypadku i leczeniu szpitalnym powód zaczął uczęszczać do Technikum w M.. Początkowo, przez okres 1 miesiąca chodził tylko, aby wdrożyć się do rytmu pracy szkolnej i udziału w grupie uczniowskiej. Przez ten okres nie stosowano wobec niego żadnych wymagań. Stopniowo zaczął aktywnie uczestniczyć w nauce szkolnej. Stosowano wobec niego obniżone wymagania szkolne i stwarzano szanse na promocje. Przed egzaminem dojrzałości był badany pod kątem dysleksji i z tego tytułu zastosowano obniżone wymagania. Korzystał przed maturą z korepetycji. Miał poprawkę egzaminu maturalnego z języka polskiego. Powód wcześniej poważnie nie chorował, nie leczył się specjalistycznie. Nie miał żadnych urazów, przytomności nie tracił. (...), po ukończeniu technikum, nie kontynuował. Powód marzył o automatyce, ale nie poradziłby sobie, ponieważ to strasznie trudny kierunek studiów. Podejmuje dorywcze prace. Początkowo jako ochroniarz, ostatnio jako kierowca. Ma nadzieję na stałe zatrudnienie jako kierowca w zaopatrzeniu. Powód po wypadku najbardziej odczuwał problemy z pamięcią, dokuczały mu również bóle głowy i kolan.

( Dowód: zeznania powoda D. Z. – k.133-134; opinia pisemna psychologiczna biegłego sądowego z zakresu psychologii z dnia 4 lutego 2013 roku – k.258-262)

Powód przed wypadkiem był dzieckiem spokojnym. Po wypadku stał się nerwowy, drażliwy, kłótliwy, zbuntowany.

( Dowód: zeznania świadków H. Z., J. Z. – k.131verte- 132verte; opinia pisemna psychologiczna biegłego sądowego z zakresu psychologii z dnia 4 lutego 2013 roku – k.258-262)

W wyniku wypadku u powoda nastąpiły zmiany organiczne na skutek doznanego urazu czaszkowo - mózgowego. W sferze psychicznej zmiany te przejawiają się: obniżeniem ogólnego poziomu sprawności intelektualnej, osłabieniem zdolności operacji na materiale słownym (zapamiętywania, operowania pojęciami, uogólniania), osłabieniem pamięci, głównie słownej, osłabieniem zdolności koncentracji uwagi oraz zaburzeniami zachowania w formie osłabionego krytycyzmu, podatności na wpływy, tendencji do działania pod wpływem aktualnej sytuacji, małej dojrzałości w podejmowaniu decyzji, niecierpliwości, skłonności do drażliwości i zachowań dysforycznych. Zmiany te, z uwagi na ich podłoże, mają charakter trwały. Ich aktualne natężenie nie jest duże i nie wpływają dezorganizująco na codzienne życie i podejmowanie obowiązków zawodowych. W miarę pojawiania się trudności życiowych, stresu, pogorszenia się stanu zdrowia somatycznego, zmiany te będą się nasilać.

( Dowód: opinia pisemna psychologiczna biegłego sądowego z zakresu psychologii z dnia 4 lutego 2013 roku – k.258-262)

Aktualnie powód nie wymaga opieki i pomocy, jakkolwiek wymagane jest dyskretne wsparcie w sytuacjach trudnych i w podejmowaniu ważnych decyzji życiowych.

( Dowód: opinia pisemna biegłego sądowego z zakresu chirurgii neurochirurgii z dnia 18 czerwca 2012 roku – k.151-154; opinia pisemna psychologiczna biegłego sądowego z zakresu psychologii z dnia 4 lutego 2013 roku – k.258-262)

W związku ze skutkami wypadku powód nie jest w stanie kontynuować studiów technicznych (przy założeniu normalnych wymagań), mimo bardzo dobrych predyspozycji przedchorobowych. W związku z prezentowanymi zaburzeniami zachowania powód może mieć trudności w dostosowaniu się do wymagań, dyscypliny i reżimu pracy, jednak aktualnie brak jest przeciwwskazań i ograniczeń w podejmowaniu zatrudnienia.

( Dowód: opinia pisemna psychologiczna biegłego sądowego z zakresu psychologii z dnia 4 lutego 2013 roku – k.258-262)

Pozwane (...) S.A. z siedzibą w W. w trakcie procesu przekształciło się w Towarzystwo i (...) S.A. w W..

Sąd zważył, co następuje :

Odpowiedzialność pozwanego wobec powoda D. Z. za skutki wypadku komunikacyjnego z dnia 9 października 2009 roku była co do zasady pomiędzy stronami bezsporna. Spór dotyczył natomiast zakresu i rozmiarów tej odpowiedzialności, w tym wysokości zadośćuczynienia należnego powodowi, zasadności przyznania powodowi pozostałych świadczeń z tytułu odszkodowania i renty, a także zasadności ustalenia odpowiedzialności pozwanego na przyszłość.

Stosownie do treści art. 444 § 1 kc w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. W myśl art. 444 § 2 kc jeżeli poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość, może on żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty. Na podstawie art. 445 § 1 kc w związku z art. 444 § 1 kc w razie uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia, Sąd może również przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę.

Powód D. Z. w niniejszej sprawie domagał się tytułem naprawienia szkody zadośćuczynienia, odszkodowania i renty z tytułu zwiększonych potrzeb.

Ustalenie wysokości zadośćuczynienia przewidzianego w art. 445 § 1 kc wymaga uwzględnienia wszystkich okoliczności istotnych dla określenia rozmiaru doznanej krzywdy, takich jak: wiek poszkodowanego, stopień cierpień fizycznych i psychicznych, ich intensywność i czas trwania, nieodwracalność następstw uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia (kalectwo, oszpecenie), rodzaj wykonywanej pracy, szanse na przyszłość, poczucie nieprzydatności społecznej, bezradność życiowa oraz inne czynniki podobnej natury (por.: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 listopada 2007r., V CSK 245/07, Biul. SN 2008/4/11, LEX nr 369691; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 czerwca 2005r. z uzasadnieniem, I CK 7/05, LEX nr 153254).

Przy czym, ocena kryteriów decydujących o wysokości zadośćuczynienia zależy od okoliczności konkretnej sprawy. Zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę ma na celu naprawienie – przez rekompensatę pieniężną – szkody niemajątkowej wyrażającej się krzywdą w postaci cierpień fizycznych i psychicznych. O rozmiarze należnego zadośćuczynienia powinien zatem w zasadzie decydować rozmiar doznanej krzywdy, tj. stopień cierpień fizycznych i psychicznych, ich intensywność, czas trwania, nieodwracalność następstw. Z użytego w art. 445§1 k.c. zwrotu mówiącego o odpowiedniej sumie, przyjmowane jest zapatrywanie, że wysokość zadośćuczynienia powinna być utrzymana w „rozsądnych granicach” (…) (por.: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 maja 2008r. z uzasadnieniem, II CSK 78/08, LEX 420389).

Ustalając wysokość należnego powodowi D. Z. zadośćuczynienia Sąd miał na uwadze w szczególności zgromadzoną dokumentację lekarską oraz opinie biegłych sądowych z zakresu neurochirurgii, z zakresu chirurgii urazowej i ortopedii oraz z zakresu psychologii, odnośnie określenia rodzaju, rozmiarów doznanych przez powoda uszkodzeń ciała, charakteru schorzeń pozostających w związku przyczynowym z wypadkiem, czasokresu i intensywności odczuwanych przez powoda dolegliwości bólowych, czasokresu leczenia, stosowanych zabiegów oraz stopnia trwałego uszczerbku na zdrowiu.

Sąd uznał opinie biegłych z zakresu chirurgii urazowej i ortopedii oraz z zakresu psychologii za przekonywujące, jasne i rzeczowe. Opinie te nie budzą zastrzeżeń z punktu widzenia zgodności z zasadami logiki, wiedzy powszechnej, poziomu wiedzy biegłych, podstaw teoretycznych opinii, sposobu motywowania oraz stopnia stanowczości wyrażonych w nich wniosków.

Odnosząc się natomiast do opinii biegłego sądowego z zakresu neurochirurgii, Sąd nie dał jej wiary w takim zakresie, w jakim dotyczy twierdzeń, iż charakter obrażeń odniesionych przez powoda wskazuje na podróżowanie bez zapiętego kasku. W ocenie Sądu biegły poprzestał jedynie na przypuszczeniu, że gdy kask jest zapięty to pęka, a jeżeli nie jest zapięty to spada, bowiem w żaden sposób nie poparł swych twierdzeń dowodami.

Sąd ustalając kwotę zadośćuczynienia miał zatem na uwadze: rozległość doznanych przez D. Z. urazów i ich charakter, wiek powoda, który w momencie wypadku był osobą młodą, w wieku tzw. „produkcyjnym”, sprawną; przebieg długotrwałego leczenia i rehabilitacji powoda, które nadal są kontynuowane; wystąpienie ograniczonej sprawności ruchowej organizmu, niemożliwość wykonywania przez powoda przez pewien okres czasu wszystkich czynności życia codziennego; czasokres i intensywność dolegliwości bólowych; negatywne prognozy co do stanu zdrowia powoda na przyszłość; zmiany w funkcjonowaniu powoda w rodzinie oraz w społeczeństwie; konieczność pomocy osoby drugiej z przyczyn ograniczonej sprawności przez pewien okres czasu; niemożność wykonywania (obecnie i w przyszłości) pracy na wysokości oraz ciężkiej pracy fizycznej; możliwość wystąpienia problemów przy pracy umysłowej wymagającej koncentracji i zapamiętywania; a także znaczną wysokość procentowego trwałego uszczerbku na zdrowiu.

W wyniku wypadku powód D. Z. doznał bowiem trwałego uszczerbku na zdrowiu w łącznej wysokości 40% z przyczyn neurochirurgicznych oraz 10% z przyczyn urazowo-ortopedycznych. W rzeczywistości po zliczeniu poszczególnych pozycji stopień uszczerbku z przyczyn neurochirurgicznych i urazowo-ortopedycznych wynosi 50%.

Mając powyższe na uwadze, Sąd uznał za zasadne określenie wysokości należnego powodowi zadośćuczynienia na 100.000 złotych.

Pozwany wypłacił powodowi tytułem zadośćuczynienia kwotę 12.500 zł, w związku z czym do zapłaty pozostaje kwota 87.500 zł i taką sumę Sąd zasądził na rzecz powoda tytułem pozostałej części zadośćuczynienia.

Sąd zasądził odsetki ustawowe dla kwoty 35.000 złotych od dnia 2 kwietnia 2010 roku, dla kwoty 45.000 złotych od dnia doręczenia pozwanemu pisma z dnia 13 lipca 2012 roku rozszerzającego powództwo, natomiast dla kwoty 7.500 złotych od dnia doręczenia pozwanemu pisma z dnia 23 kwietnia 2013 roku rozszerzającego powództwo.

Sąd zasądził również na rzecz powoda odszkodowanie z tytułu poniesionych kosztów zakupu leków i materiałów medycznych wynikających ze złożonych przez powoda faktur, pozostających w związku z leczeniem po wypadku i niezbędnych w procesie leczenia. Łącznie z tego tytułu Sąd zasądził na rzecz powoda kwotę 219,51 złotych.

Sąd uwzględnił również żądanie powoda o ustalenie odpowiedzialności pozwanego na przyszłość. Sytuacja zdrowotna powoda jest niepewna. Z opinii biegłego sądowego z zakresu chirurgii urazowej i ortopedii wynika, iż rokowania na przyszłość są niekorzystne bowiem objawy encefalopatii pourazowej obecnie występujące dość skąpo, ale wraz z wiekiem, obciążeniem pracą i stresem będą ujawniały się znacznie gorzej. Ponadto uraz stawu kolanowego lewego może wymagać leczenia operacyjnego w przeciwnym wypadku mogą rozwijać się zmiany zwyrodnieniowe tego stawu, zatem może to wiązać się z dodatkowymi kosztami. Ponadto, z opinii biegłego sądowego z zakresu psychologii wynika, iż zmiany w sferze psychicznej z uwagi na ich podłoże mają charakter trwały. W miarę pojawiania się trudności życiowych, stresu, pogorszenia się stanu zdrowia somatycznego, zmiany te będą się nasilać, co może też wiązać się z pojawieniem się potrzeby podjęcia dodatkowego leczenia.

Mając na uwadze opinie biegłych, nie można wykluczyć wystąpienia jakichś dodatkowych szkód u powoda w przyszłości. Z tego względu, powód posiada interes prawny w żądaniu ustalenia odpowiedzialności pozwanego na przyszłość. Doniosłe znaczenie tego ustalenia dla stron takiego stosunku prawnego, który nie jest jednym wyrokiem wyczerpany, polega na usunięciu niepewności prawnej na przyszłość – trwałego ustalenia odpowiedzialności niewzruszalnego w przyszłych procesach o dalsze szkody. Trudności dowodowe z biegiem lat narastają, a przesądzenie w sentencji wyroku zasądzającego świadczenie odszkodowawcze o odpowiedzialności pozwanego za szkody mogące powstać w przyszłości zwalnia poszkodowanego z obowiązku udowodnienia istnienia wszystkich przesłanek odpowiedzialności podmiotu, na którym taka odpowiedzialność już ciąży. (por.: uchwała Sądu Najwyższego (7s) z dnia 17 kwietnia 1970r., III PZP 34/69, OSNC 1970/12/217; uchwała Sądu Najwyższego z dnia 24 lutego 2009r. z uzasadnieniem, III CZP 2/09, OSNC 2009/12/168)..

Ponadto Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1.000 złotych miesięcznie renty z tytułu zmniejszenia widoków na przyszłość i zwiększonych potrzeb. W ocenie Sądu skutki wypadku z dnia 9 października 2009 roku pozostaną dla powoda znacznym ograniczeniem w sferze zawodowej. Należy zaznaczyć, iż jest to renta z tytułu zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość.

Wypadek pozostanie dla powoda ograniczeniem w sferze zawodowej. Powód nie jest w stanie kontynuować nauki na wyższych studiach, a zmiany psychiczne u powoda po wypadku wskazują na obniżenie poziomu sprawności intelektualnej, problemy z zapamiętywaniem i koncentracją. Zmiany te maja charakter trwały. Powód nie może wykonywać ciężkiej pracy fizycznej ani umysłowej wymagającej koncentracji i zapamiętywania. Zgodnie z art. 444 par. 2 k.c. jeżeli poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolności do pracy zarobkowej albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość, może on żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty. U powoda zmniejszyły się jego widoki powodzenia na przyszłość oraz zwiększyły się jego potrzeby. Skapitalizowana renta została wyliczona począwszy od 1 września 2012r. do kwietnia 2013r. w kwocie po 1 000 złotych miesięcznie, co daje kwotę 8 000 złotych miesięcznie. Ponadto Sąd zasądził rentę bieżącą również na podstawie art. 444 par. 2 k.c. w kwocie po 1000 złotych miesięcznie począwszy od 1 maja 2013r.

Orzeczenie o kosztach procesu oparte jest na treści art. 98 k.p.c.

Mając na uwadze trudną sytuacje finansową powoda oraz charakter dochodzonych roszczeń Sąd na podstawie art. 102 k.p.c. nie obciążył go kosztami procesu w części oddalającej powództwo.