Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III Ca 337/15

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 14 września 2010 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi w sprawie III Ns 762/07 :

1. ustalił, iż w skład majątku wspólnego byłych małżonków Z. B.

i T. B. (1) wchodzą następujące składniki majątkowe:

a) spółdzielcze własnościowe prawo do mieszkania nr (...), położonego w Ł. przy ul. (...) o wartości 197.000,00 złotych,

b) prawo do wiaty samochodowej położonej w Ł. przy ulicy (...) w zasobach Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w Ł. o wartości 12.000,00 złotych,

c) samochód osobowy marki F. (...) o numerze rejestracyjnym (...) o wartości 5.000,00 złotych,

d) meble kuchenne (składające się ze stołu, krzeseł i szafki wiszącej) wartości 600,00 złotych,

e) lodówka marki (...) o wartości 200,00 złotych,

f) komputer o wartości 300,00 złotych,

g) telewizor marki P. o wartości 700,00 złotych,

h) fotel rozkładany o wartości 50,00 złotych,

i) maszyna do szycia marki ŁUCZNIK o wartości 300,00 złotych,

j) pralka marki W. o wartości 800,00 złotych,

k) 3 dywany o łącznej wartości 300,00 złotych,

l)stolik i krzesło gabinetowe o wartości 300,00 złotych,

m) mikser i robot kuchenny o łącznej wartości 100,00 złotych,

n) odkurzacz o wartości 200,00 złotych,

o) wersalka skrzyniowa o wartości 1.000,00 złotych,

p) 1 złoty pierścionek o wartości 200,00 złotych,

q) talerze, sztućce i garnki po 12 sztuk o wartości 0,00 złotych,

r) 6 maszyn szwalniczych o wartości 0,00 złotych,

s) przedpokojowa szafa 2- częściowa o wartości 1.000,00 złotych,

t) meble stołowe tzw. węgierskie - składające się z 3 segmentów, bieliźniarki, wersalki oraz 2 foteli - o łącznej wartości 2000,00 złotych,

u) kwota 8.036,45 złotych stanowiąca odsetki z lokaty prowadzonej w (...) I Oddziale w Ł. na rachunku (...),

v) kwota 6.085,86 złotych stanowiąca odsetki z lokaty prowadzonej w DZ Banku (...) na rachunku (...),

w) kwota 18,05 złotych stanowiąca odsetki od rachunku bieżącego prowadzonego w DZ Banku (...) na rachunku (...),

x) kwota 565,51 USD stanowiąca odsetki z dwóch lokat (6 miesięcznej i 3 miesięcznej) prowadzonych w USD w DZ Banku (...) na rachunku : (...),

y) kwota 2.967,50 USD dolarów stanowiąca odsetki z lokaty prowadzonej na rachunku (...),

z) kwota 461,67 USD stanowiąca odsetki z lokaty prowadzonej na rachunku (...) ;

2. dokonał podziału majątku wspólnego określonego w punkcie 1. w ten sposób, iż spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego nr (...), położonego w Ł. przy ul. (...) o wartości 197.000,00 złotych - przyznał na wyłączność uczestnikowi T. B. (1) bez żadnych dopłat na rzecz wnioskodawczym Z. B.;

3. dokonał podziału pozostałych składników majątku wspólnego określonego w punkcie 1. w ten sposób, iż:

a)  przyznał na własność wnioskodawczym Z. B. składniki majątkowe wymienione w punkcie 1 litery: b, d, e, g, h, i, j, m, n, o, p, s jak też 1 dywan z punktu k), po 6 sztuk talerzy, sztućców i garnków z punktu r) -wszystkie składniki o łącznej wartości 17.100,00 złotych,

b)  przyznał na własność T. B. (1) składniki majątkowe wymienione w punkcie 1 litery: c,f, l,t, jak również 2 dywany z punktu k), po 6 sztuk talerzy, sztućców i garnków z punktu r) - wszystkie składniki o łącznej wartości 7.800,00 złotych,

c)  przyznał na własność T. B. (1) środki pieniężne stanowiące odsetki od lokat terminowych i rachunków bankowych wymienione w punkcie 1 litery od u do z - o łącznej wartości 26.409,71 złotych;

4. zasądził od uczestnika T. B. (1) na rzecz wnioskodawczyni Z. B. kwotę 23.874,00 złote - tytułem dopłaty w terminie 30 dni od dnia uprawomocnienia się postanowienia;

5. ustalił, iż wnioskodawczyni i uczestnik ponoszą we własnym zakresie koszty związane ze swoim udziałem w postępowaniu.

Sąd Rejonowy ustalił wówczas, że T. B. (1) i Z. B. poznali się w 1967 roku. W tym czasie T. B. (1) zaczął pracować w Z. w Fabryce (...). Zarabiał 1400,00 złotych. T. B. (1) zaczął pracować w Ł. w 1969 roku – w Zakładzie (...) w Ł.. Wniosek o przydział mieszkania T. B. (1) złożył w 9 czerwca 1969 roku. Wskazał, że wraz z rodzicami zamieszkuje przy ulicy (...). W dniu 29 sierpnia 1969 roku T. B. (1) zwarł z (...) Osiedle (...) wstępne porozumienie w sprawie przydziału lokalu mieszkalnego. Odebrał książeczkę mieszkaniową. Wymagany wkład budowlany wynosił 162.800,00 złotych przed denominacją, zaś T. B. (1) zgromadził 166.910,00 złotych przed denominacją. Okoliczność tę potwierdziły władze (...) Dzielnicowego zaświadczeniem z dnia 16 września 1974 roku. W dniu 20 lipca 1974 roku strony zawarły małżeństwo, na skutek którego powstała między nimi małżeńska wspólność ustawowa. Objęcie nowego lokalu bez konieczności zdania dotychczas zajmowanego mieszkania umożliwił T. B. (1) posiadany wkład. W związku z obejmowaniem mieszkania środki przelewane były z książeczki mieszkaniowej uczestnika. Wspólność majątkowa małżeńska pomiędzy małżonkami trwała do 25 lipca 2006 roku. Wówczas to wyrokiem Sądu Rejonowego dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi z dnia 29 stycznia 2007 roku (sygn. IX RC 340/06) została ustanowiona z dniem 25 lipca 2006 roku rozdzielność majątkowa małżeńska między wnioskodawczynią a uczestnikiem postępowania. W dniu 16 września 1975 roku strony uzyskały spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w Ł. przy ulicy (...). Klucze otrzymali 21 stycznia 1975 roku. Z. B. została dopisana do wniosku dopiero po zawarciu małżeństwa, na podstawie wyciągu z aktu małżeństwa nr 28/74. Lokal miał powierzchnię 54,66 m 2 i był związany z członkowstwem w Spółdzielni Mieszkaniowej „Osiedle (...)” w Ł.. Wkład mieszkaniowy został pokryty ze środków uczestnika postępowania, zgromadzonych przed zawarciem małżeństwa. Przed zawarciem związku małżeńskiego Z. B. nie posiadała żadnego istotnego majątku, nie miała też książeczki mieszkaniowej. Wnioskodawczyni pracowała wówczas jako behapowiec w Zakładach (...). Zarabiała około 2000,00 złotych przed denominacją. Z. B. pracowała w tym zakładzie pracy przez 18 lat, czyli do momentu urodzenia córki, na miało miejsce w 1983 roku. Następnie wnioskodawczyni przez okres 2 lat przebywała na urlopie wychowawczym. Po jego zakończeniu Z. B. zatrudniła się w Fabryce (...). Zarabiała wówczas około 3.000,00 złotych . Wnioskodawczyni pracowała tam przez kolejne 2 lata. Z. B. przez kolejne 8 lat pełniła funkcję głównej księgowej w SM (...). Miało to miejsce częściowo w okresie pobytu T. B. (1) w USA. Następnie Z. B. pracowała w Szpitalu im. (...), w Szpitalu na ul. (...) oraz w Kuratorium (...). We wszystkich tych miejscach wnioskodawczyni była zatrudniona na stanowisku głównej księgowej. Zarabiała około 4.000,00 złotych. Z kolei, T. B. (1) początkowo pracował w Zakładzie (...) w W.. W okresie od sierpnia 1987 roku do 31 grudnia 1989 roku przebywał w Stanach Zjednoczonych w celach zarobkowych. W tym czasie zaoszczędził kwotę 23.000,00 USD. W trakcie pobytu w S. uczestnik gromadził pieniądze na koncie w banku (...). Gdy T. B. (1) przebywał za granicą przysyłał paczki do swoich rodziców ze sprzętem i ubraniami. Raz przysłał kwotę 508 USD, raz 1713 USD. Do wnioskodawczyni przysłał 12 paczek. T. B. (1) przysłał również kwotę 2300 USD. Wpłacił również na samochód – (...). Pojazd nie spodobał się wnioskodawczyni i pieniądze zostały zwrócone. W trakcie pobytu w USA T. B. (1) cierpiał na zapalenie rdzenia kręgowego. Powrót do zdrowia nastąpił po 6 miesiącach. Uczestnik wrócił z USA w 1991 roku. W dniu 10 stycznia 1991 roku uczestnik zarejestrował działalność gospodarczą. Formalnie zezwolenie obejmowało okres od 1 lutego 1991 roku do 19 listopada 1993 roku. Zarejestrowana ona była jako RZEMIOSŁO – PRODUKCJA – SZEWSTWO ORTOPEDYCZNE, WYTWARZANIE PANTOFLI. Działalność została zarejestrowana aby uzyskać pożyczkę z Urzędu Pracy. Oczekiwania te nie spełniły się. W dniu 10 listopada 2009 roku Referat Handlu i Usług zaświadczył, iż działalność ta miała być rozpoczęta w dniu 22 listopada 1993 roku, ale została wykreślona w dniu 19 listopada 1993 roku. T. B. (1) zamierzał szyć pantofle według wzoru przywiezionego z USA oraz sprzedawał rzeczy sprowadzone z tego kraju. Następnie w dniu 3 sierpnia 1991 roku T. B. (1) zarejestrował kolejną działalność, którą prowadził w okresie od 12 sierpnia 1991 roku do 17 maja 1993 roku. Zarejestrowana ona była jako HANDEL (...). PRZEMYSŁOWE ZAGRANICZNE. Działalność została zlikwidowana bo były trudności z pozyskaniem odpowiednich materiałów, które były za dewizy. Były trudności ze zbytem towarów. T. B. (1) zrobił tylko modele wzorcowe i rozeznanie rynku. Po zakończeniu działalności gospodarczej T. B. (1) przez rok poszukiwał pracy. W latach 1992- 1993 był zarejestrowany jako osoba poszukująca pracy. Po tym okresie T. B. (1) został zatrudniony w Prokuraturze Okręgowej w Łodzi.

Jak ustalił dalej Sąd Rejonowy, w dniu 18 stycznia 1993 roku T. B. (1) pobrał z rachunku bankowego o numerze A – (...) kwotę 20.000 USD. Tego samego dnia wpłacił ją na rachunek (...). Dzień później z tego drugiego konta wypłacił 21.450,00 USD. Wówczas na rachunku pozostała kwota 31,00 USD, która została wypłacona w dniu 4 sierpnia 1993 roku. Kwota przywieziona z USA została wydana na zakup samochodu, wiaty, komputera zrobienie remontu oraz bieżące potrzeby. T. B. (1) toczył proces z ZUS o niezapłacone składki. Proces przegrał i musiał zapłacić 6000 złotych. Rodzice uczestnika byli ludźmi pracowitymi i oszczędnymi, a także majętnymi. T. B. (1) miał brata A. B., który był I oficerem w marynarce handlowej. Był on rozwodnikiem, nie miał dzieci. A. B. zmarł w dniu 10 sierpnia 1993 roku. Postanowieniem z dnia 27 sierpnia 1993 roku wydanym przez Sąd Rejonowy w Łodzi, w sprawie o sygnaturze IV Ns II 1663/93 spadek po A. B. nabył T. B. (1) w ½ oraz rodzice po ¼. Brat uczestnika posiadał rachunek bankowy w Wielkiej Brytanii na którym zgromadził 43.615,78 FUNTÓW. Posiadał również mieszkanie numer (...) położone w Ł. przy ulicy (...). Środki zgromadzone na tym rachunku po śmierci jego właściciela 10 sierpnia 1993 roku w drodze dziedziczenia przeszły na ojca uczestnika. Uczestnik nie uczestniczył w podziale spadku. W dniu 24 kwietnia 1996 roku M. B. (1) sprzedała mieszkanie po A. B. za kwotę 43.000,00 złotych. W dniu 19 lipca 1995 roku matka uczestnika - M. B. (1) - z własnych środków zakupiła do majątku odrębnego mieszkanie nr (...) położone przy ulicy (...).. Zbywcami byli T. B. (2) i E. B. (1). Lokal graniczył przez ścianę z lokalem numer (...) - czyli zajmowanym przez małżonków B.. Od chwili transakcji M. B. (1) opłacała czynsz za nabyty lokal. Ostatnia wpłata była w styczniu 1998 roku. M. B. (1) zmarła w dniu 4 maja 1998 roku. Spadek po niej nabyli C. B. i T. B. (1) po ½ części spadku na mocy postanowienia z dnia 9 czerwca 1998 roku wydanego przez Sąd Rejonowy w Łodzi w sprawie o sygnaturze V Ns II 1773/98. W dniu 24 marca 1999 roku C. B. i T. B. (1) dokonali działu spadku po M. B. (1). Na podstawie umowy własnościowe prawo do lokalu numer (...) przypadło T. B. (1). Rodzice uczestnika nigdy nie zamieszkali w lokalu numer (...). Do chwili swojej śmierci, C. B. sam dokonywał wszystkich opłat związanych z lokalem. T. B. (1) i Z. B. współfinansowali remont mieszkania numer (...). Od chwili zniesienia wspólności małżeńskiej T. B. (1) ponosi koszty opłat czynszowych za mieszkanie numer (...). Wnioskodawczyni nie partycypuje w tych kosztach, pomimo, że przebywa w mieszkaniu. Od chwili powstania rozdzielności majątkowej, czyli od 25 lipca 2006 do 31 grudnia 2009 roku koszty łącznie wyniosły 15.631,20 złotych. Na powyższą kwotę składał się czynsz za okres od VIII do XII 2006 roku w wysokości 1709,06 zł. Z kolei, w całym 2007 roku czynsz wynosił 364,57 zł co rocznie uczyniło kwotę 4374,84 złotych. Natomiast, w 2008 roku przez pierwsze trzy miesiące czynsz wynosił 364,57 złotych, co uczyniło kwotę 1093,71 złotych. Przez kolejne IX miesięcy czynsz wynosił 380,70 złotych co uczyniło kwotę 3.426,30 złotych. Łącznie uczyniło to kwotę 4.520,01 zł. W 2009 roku czynsz łącznie wyniósł 5.027,90 złotych. Połowa wydatków poniesionych przez T. B. (1) w tym okresie na energię elektryczną i gaz wynosiła odpowiednio - 1048,25 złotych i 296,33 złotych. Łącznie zatem całkowite koszty eksploatacji mieszkania numer (...) - w okresie VII 2006 XII 2009 zamknęły się kwotą 16.981,72 złotych. Z kolei, w 2010 roku czynsz za okres I – V wyniósł 2.229,76 złotych, zaś koszty energii elektrycznej zamknęły się kwotą 291,23 złotych. Łącznie zatem wszystkie koszty eksploatacji mieszkania numer (...) w okresie VIII 2006 –V 2010 wyniosły 19.502,71 złotych. Rodzice uczestnika byli właścicielami nieruchomości w K.. W dniu 21 grudnia 2006 roku Z. B. uregulowała należność za wodę w K. w kwocie 150,00 złotych. W dniu 16 kwietnia 2010 roku uiściła kwotę 80,69 złotych za energię elektryczną. W takcie małżeństwa T. B. (1) miał dostęp do kilku rachunków oszczędnościowych i lokat terminowych. W niektórych z nich występował jako współwłaściciel razem z ojcem C. B., a w niektórych jako pełnomocnik. Jedynie przez pierwsze 10 lat małżonkowie posiadali wspólny rachunek bankowy. Gdy Z. B. zaczęła osiągać większe dochody założyła własny rachunek bankowy. W dniu 4 marca 1993 roku T. B. (1) zlikwidował rachunek bankowy w (...) S.A. V O/Ł..

Małżonkowie posiadali wspólny rachunek oszczędnościowo – rozliczeniowy prowadzony w Banku (...) S.A. III O/Ł. o numerze (...). Na rachunek ten co miesiąc wpływało wynagrodzenie z miejsca pracy T. B. (1). Rachunek zasilany był też jednorazowymi wpłatami np. pożyczką mieszkaniową ( 8.000,00 złotych w dniu 18 czerwca 2003 roku). Z rachunku bankowego realizowane były kilkanaście razy w miesiącu zakupy, płatności kartą kredytową w sklepach (...). W okresie do 18 czerwca 2001 roku oszczędności na tym rachunku mieściły się na poziomie do 19.498,02 złotych (saldo na 18.06.2001). W okresie od 10 do 22 października 2001 roku T. B. (1) pobiera z tego rachunku kwotę 14.300,00 złotych. Od tego czasu stan oszczędności nie przekracza 3.000,00 złotych. Pismem z dnia 22 listopada 2004 roku Bank (...) I Oddział poinformował C. B. o przepisaniu środków pieniężnych w kwocie 300.000,00 złotych z rachunku o numerze (...) na rachunek numer (...). Te pieniądze stanowiły oszczędności rodziców T. B. (1). Cały czas były na rachunku C. B.. Wspólny rachunek oszczędnościowo – rozliczeniowy na nazwisko T. B. (1) i C. B. o numerze (...) prowadzony był w (...) S.A. I O/Ł.. Na ten rachunek wpływała emerytura (w 2004 roku było to 2465,68 złotych, a w 2005 było to 2599,02 złotych.). Ostatnia emerytura wpłynęła w dniu 6 maja 2005 roku. Wyciągi bankowe adresowane były do C. B.. T. B. (1) był pełnomocnikiem do tego konta, a po śmierci M. B. (1) został do niego dopisany w charakterze współwłaściciela. Ojciec uczestnika C. B. zmarł w dniu 27 maja 2005 roku w wieku 95 lat. Po zmarłym ojcu T. B. (1) nie przeprowadził postępowania o stwierdzenie nabycia spadku. Na dzień 26 lipca 2004 roku stan rachunku wynosił 304.862,16 złotych. W dniu 2 listopada 2004 roku środki w wysokości 300.000,00 złotych przekazano na 17 dniową lokatę terminową. Po upływie tego terminu tę samą kwotę ulokowano w na 12 miesięcznej lokacie hiszpańskiej. Po pewnym czasie lokatę zlikwidowano, a kwotę 300.000,00 złotych wpłacono na rachunek w DZ Bank (...). W DZ Bank (...) na nazwisko T. B. (1) otwarto 2 rachunki bieżące - jeden w walucie PLN, drugi w dolarach USD oraz lokaty negocjowane. Wpłynęły tam środki ze zlikwidowanej lokaty hiszpańskiej prowadzonej w (...) I Oddziale – w wysokości 300.000,00 złotych. Pierwsza operacja nastąpiła w dniu 29 grudnia 2005 roku. Wówczas to na rachunek (...) wpłacono 300.000,00 złotych. Następnego dnia kwotę 300.000,00 przekazano na lokatę terminową prowadzoną w tym samym banku na rachunku (...). Dzięki tym transakcjom uzyskano dochód 11.720,09 złotych. Natomiast rachunek dolarowy prowadzony był od 29 czerwca 2006 roku. Wówczas to na rachunek (...) wpłacono kwotę 164.443,06 USD. Kwota ta została powiększona o odsetki w wysokości 2342,83 USD. W dniu 8 listopada 2006 roku z tego rachunku przelano kwotę 166.785,89 USD na lokatę terminową – (...). Transakcja ta przyniosła dochód w wysokości 5.692,63 USD. W dniu 9 marca 2006 roku pozostałe środki na rachunku w (...) I Oddziale w wysokości 13.202,59 złotych przekazano na 1 – miesięczną lokatę. W dniu 14 marca 2006 roku zamknięto rachunek w (...) I Oddziale Odsetki uzyskane od środków na rachunkach bankowych i lokatach należących do uczestnika i jego ojca z lokaty prowadzonej w (...) I Oddziale w Ł. na rachunku (...) na dzień 25.07.2006 wynoszą 7.811,28 zł. Odsetki za okres od 27.05.2006 do 25.07.2006 z tzw. „Złotego konta” wspólnego dla C. i T. B. (1) z rachunku bieżącego wynoszą 233,73 zł, z lokat 7.802,72 zł, odsetki z rachunku bieżącego prowadzonego w DZ Banku (...) na rachunku (...) T. B. (1) wynosiły 18,05 zł, z lokaty prowadzonej w DZ Banku (...) na rachunku (...) 0006 0000 2000 (...) T. B. zaś 6.085,86 zł, odsetki z lokat w dolarach T. B. łącznie 3.428,97 dolarów.

Sąd Rejonowy ustalił dalej, że T. B. (1) posiadał dwie polisy na życie w towarzystwach (...) oraz (...) S.A.”, ubezpieczającym jest Prokuratura Okręgowa. Beneficjentem odszkodowania jest wnioskodawczyni. Umowy ubezpieczenia nie obejmują żadnych elementów kapitałowych. Uczestnik nie figuruje w bazach osób ubezpieczonych w zakresie ubezpieczeń kapitałowych. Polisa o numerze (...) S.A. oraz polisa o numerze (...) S.A. stanowią zabezpieczenie pieniężne w postaci ekspektatywnej wypłaty świadczenia dla ubezpieczonego na okoliczność zdarzeń losowych oraz dla uposażonych na okoliczność zgonu ubezpieczonego. Nie mają one wartości majątkowej. Wartość rynkowa spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego numer (...), zlokalizowanego w Ł. przy ul. (...), wynosi obecnie 197.000,00 zł. Wartość rynkowa spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego numer (...), zlokalizowanego w Ł. przy ul. (...), wynosi 211.000,00 złotych. Wartość rynkowa nakładów dokonanych w lokalu mieszkalnym nr (...) zlokalizowanym w Ł. przy ul. (...) w czasie od 19.07.1995 do 25.07.2006 wynosi 31.000,00 złotych . Rozwód pomiędzy T. a Z. B. orzeczono z winy obu stron. Sprawa toczyła się z powództwa Z. B..

Od tego postanowienia wnioskodawczyni oraz uczestnik postępowania złożyli apelacje. Postanowieniem z dnia 22 czerwca 2011 r. w sprawie III Ca 61/11 Sąd Okręgowy w Łodzi oddalił apelację uczestnika postępowania, a z apelacji wnioskodawczyni uchylił zaskarżone postanowienie i przekazał sprawę Sądowi Rejonowemu dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia o kosztach postępowania apelacyjnego. Sąd Okręgowy , uwzględniając apelację wnioskodawczyni uznał, że rozstrzygnięcie Sądu Rejonowego zapadło z naruszeniem art. 233 § 1 k.p.c. Wskazał, że przy ponownym rozpoznaniu sprawy, Sąd Rejonowy winien przede wszystkim należycie to jest w oparciu o wnikliwą i odpowiadającą wymogom art. 233 § 1 k.p.c. wszechstronną analizę zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego rozważyć kwestię pochodzenia środków przeznaczonych na pokrycie wkładu mieszkaniowego z tytułu lokalu nr (...) , a następnie ponownie dokonać podziału majątku Z. B. i T. B. (1) z uwzględnieniem relewantnych przepisów prawa materialnego i procesowego. W razie konieczności uzupełnienia materiału dowodowego, Sąd Rejonowy winien udzielić wnioskodawczyni i uczestnikowi stosownego terminu do zgłoszenia wniosków dowodowych, bacząc przy tym by wszelkie dowody przeprowadzone zostały zgodnie z przepisami kodeksu postępowania cywilnego. Swoje stanowisko zaś w przypadku zaistnienia takiej potrzeby winien należycie uzasadnić, z uwzględnieniem wymogów przewidzianych w art. 328 § 2 k.p.c.

Po ponownym rozpoznaniu sprawy, zaskarżonym postanowieniem z dnia 3 czerwca 2013r. , w sprawie III Ns 1231/11 Sąd Rejonowy dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi:

1.ustalił, iż w skład majątku wspólnego byłych małżonków Z. B. i T. B. (1) wchodzą następujące składniki majątkowe:

a) spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego nr (...), położonego w Ł. przy ul. (...) o wartości 197.000,00 (sto dziewięćdziesiąt siedem tysięcy) złotych,

b) prawo do wiaty samochodowej położonej w Ł. przy ulicy (...) w zasobach Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w Ł. o wartości 12.000,00 złotych,

c) samochód osobowy marki F. (...) o numerze rejestracyjnym (...) o wartości 5.000,00 (pięć tysięcy) złotych,

d)meble kuchenne (składające się ze stołu, krzeseł i szafki wiszącej) wartości 600,00 (sześćset) złotych,

e)lodówka marki (...) o wartości 200,00 (dwieście) złotych,

f)komputer o wartości 300,00 (trzysta) złotych,

g)telewizor marki P. o wartości 700,00 (siedemset) złotych,

h)fotel rozkładany o wartości 50,00 (pięćdziesiąt) złotych,

i)maszyna do szycia marki ŁUCZNIK o wartości 300,00 (trzysta) złotych,

j)pralka marki W. o wartości 800,00 (osiemset) złotych,

k)3 (trzy) dywany o łącznej wartości 300,00 (trzysta) złotych,

l)stolik i krzesło gabinetowe o wartości 300,00 (trzysta) złotych,

m)mikser i robot kuchenny o łącznej wartości 100,00 (sto) złotych,

n)odkurzacz o wartości 200,00 (dwieście) złotych,

o)wersalka skrzyniowa o wartości 1.000,00 (jeden tysiąc) złotych,

p)1 złoty pierścionek o wartości 200,00 (dwieście) złotych,

q)talerze, sztućce i garnki po 12 sztuk o wartości 0,00 (zero) złotych,

r)6 (sześć) maszyn szwalniczych o wartości 0,00 (zero) złotych,

s)przedpokojowa szafa 2- częściowa o wartości 1.000,00 (jeden tysiąc) złotych,

t)meble stołowe tzw. węgierskie – składające się z 3 segmentów, bieliźniarki, wersalki oraz 2 foteli – o łącznej wartości 2000,00 (dwa tysiące) złotych,

u)kwota 8.036,45 (osiem tysięcy trzydzieści sześć i 45/100) złotych stanowiąca odsetki z lokaty prowadzonej w (...) I Oddziale w Ł. na rachunku (...),

v)kwota 6.085,86 (sześć tysięcy osiemdziesiąt pięć i 86/100) złotych stanowiąca odsetki z lokaty prowadzonej w DZ Banku (...) na rachunku (...),

w)kwota 18,05 (osiemnaście i 05/100) złotych stanowiąca odsetki od rachunku bieżącego prowadzonego w DZ Banku (...) na rachunku (...),

x)kwota 565,51 USD (pięćset sześćdziesiąt pięć i 51/100 dolarów USA) stanowiąca odsetki z dwóch lokat (6 miesięcznej i 3 miesięcznej) prowadzonych w USD w DZ Banku (...) na rachunku : (...),

y)kwota 2.967,50 USD (dwa tysiące dziewięćset sześćdziesiąt siedem i 50/100 dolarów USA) stanowiąca odsetki z lokaty prowadzonej na rachunku (...),

z)kwota 461,67 USD (czterysta sześćdziesiąt jeden i 67/100 dolarów USA) stanowiąca odsetki z lokaty prowadzonej na rachunku (...) ;

2.dokonał podziału majątku wspólnego określonego w punkcie 1. (pierwszym) w ten sposób, iż spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego nr (...), położonego w Ł. przy ul. (...) o wartości 197.000,00 (sto dziewięćdziesiąt siedem tysięcy) złotych przyznał uczestnikowi T. B. (1),

3.dokonał podziału pozostałych składników majątku wspólnego określonego w punkcie 1. (pierwszym) w ten sposób, iż:

a)przyznał na własność wnioskodawczyni Z. B. składniki majątkowe wymienione w punkcie 1 (pierwszym) litery: b, d, e, g, h, i, j, m, n,o,p, s jak też 1 (jeden) dywan z punktu k) , po 6 sztuk talerzy, sztućców i garnków z punktu r) - wszystkie składniki o łącznej wartości 17.100,00 (siedemnaście tysięcy sto) złotych,

b)przyznał na własność T. B. (1) składniki majątkowe wymienione w punkcie 1 (pierwszym) litery: c,f, l,t , jak również 2 (dwa) dywany z punktu k), po 6 sztuk talerzy, sztućców i garnków z punktu r) - wszystkie składniki o łącznej wartości 7.800,00 (siedem tysięcy osiemset) złotych,

c)przyznał na własność T. B. (1) środki pieniężne stanowiące odsetki od lokat terminowych i rachunków bankowych wymienione w punkcie 1 (pierwszym) litery od u do z - o łącznej wartości 26.409,71 (dwadzieścia sześć tysięcy czterysta dziewięć i 71/100) złotych,

4.zasądził od uczestnika T. B. (1) na rzecz wnioskodawczyni Z. B. kwotę 25.279,71 (dwadzieścia pięć tysięcy dwieście siedemdziesiąt dziewięć i 71/100) złotych tytułem spłaty, płatne w terminie 30 dni od dnia uprawomocnienia się postanowienia,

5.ustalił, iż wnioskodawczyni i uczestnik ponoszą koszty związane ze swoim udziałem w sprawie,

6.ustalił wysokość wynagrodzenia pełnomocnika z urzędu wnioskodawczyni adwokata M. M. (1) na kwotę 8.856,00 (osiem tysięcy osiemset pięćdziesiąt sześć i 00/100) złotych tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej, którą to kwotę nakazał wypłacić na jego rzecz ze Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi.

Sąd Rejonowy ustalił, że T. B. (1) urodził się w (...) roku. W 1967 roku ukończył Państwową Szkołę (...) w Ł.. W listopadzie 1967 roku w ramach stażu zawodowego po ukończeniu szkoły podjął pracę w Fabryce (...) w Z.. Zdecydował się na pracę w F., gdyż zarabiał dwukrotnie więcej, niż gdyby odpracowywał wówczas staż w Ł., a ponadto staż w Z. trwał znacznie krócej niż w Ł.. T. B. (1) nie mieszkał wówczas w Z.. Codziennie dojeżdżał do pracy z Ł. pociągiem i w ten sam sposób po pracy wracał do Ł.. Dostał z zakładu pracy miesięczny bilet kolejowy. Pracował w godzinach od 7 do 15. Zwykle był w domu około godziny 16. Mieszkał stale z rodzicami w mieszkaniu przy ul. (...). Z. B. (nazwisko panieńskie M.) urodziła się w (...) roku, w lubuskiem. Pochodziła z wielodzietnej rodziny. Jej rodzice byli rolnikami, mieszkali w miejscowości S.. Rodzina utrzymywała się z prowadzenia gospodarstwa rolnego. W J. znajdowało się gospodarstwo rolne, które prowadził brat mamy wnioskodawczyni. W okresie od dnia 10 maja 1966 roku do dnia 30 września 1966 roku Z. B. (M.) była zatrudniona w (...) wydawniczej Prasa-K.-Ruch na stanowisku gospodarza klubu (...) w N.. Stosunek pracy został rozwiązany na wniosek wnioskodawczyni. W okresie od dnia 1 stycznia 1967 roku do dnia 31 sierpnia 1967 roku Z. M. była zatrudniona w Banku Spółdzielczym w K. na stanowisku kasjera. T. B. (1) i Z. B. poznali się w 1967 roku w Z.. T. B. (1) nie wynajmował mieszkania w Z. i nie mieszkał z Z. B. (M.). Czasami odwiedzał swoją przyszłą żonę, ale nie był dobrze przyjmowany przez jej rodzinę. Z. M. interesowała się wówczas innymi mężczyznami. Rodzice T. B. (1) byli jak na owe czasy ludźmi dobrze sytuowanymi. Jego mama, M. B. (1), była zastępcą głównego księgowego, a następnie główną księgową, jego ojciec zaś – C. B., był przez okres 40 lat dyrektorem Zakładów (...). C. B. miał wyższe wykształcenie, ukończył (...) i był fachowcem w swoim zawodzie. W okresie od dnia 22 listopada 1967 roku do dnia 30 kwietnia 1969 roku T. B. (1) zatrudniony był w Fabryce (...) w Z., początkowo na wstępnym stażu pracy, a od dnia 1 listopada 1968 roku na stanowisku konstruktora w dziale głównego konstruktora. Rozwiązanie umowy nastąpiło przez zakład z powodu obniżenia stanu zatrudnienia na 1969 rok. Podczas pracy na stanowisku konstruktora miesięczne zasadnicze wynagrodzenie T. B. (1) wynosiło 1600 złotych plus kwartalna premia wypłacana zgodnie z Regulaminem Premiowania. W okresie od dnia 15 maja 1968 roku do dnia 16 października 1974 roku Z. B. była zatrudniona w Spółdzielni Pracy (...), początkowo jako wydawca magazynowy, a następnie jako starszy referent ekonomiczny ds. zatrudnienia i płac. W 1969 roku uzyskiwała zarobek miesięczny przeciętny brutto w kwocie 1.249 złotych, w 1969 roku – 1.556 złotych, w 1970 roku – 1.580 złotych, w 1971 roku – 1.873 złote, w 1972 roku – 2.056 złotych, w 1973 roku – 2.251 złotych, w 1974 roku – 2.832 złote. T. B. (1) został dopuszczony do egzaminu wstępnego I roku studiów wieczorowych, który rozpoczął się w dniu 22 czerwca 1970 roku. Egzamin ten zdał, wobec czego stał się studentem I roku Studium (...) Wydziału Elektrycznego Politechniki (...). Studiował na Politechnice (...) w roku akademickim 1970/1971. W związku z powyższym uzyskał zgodę zakładu pracy na wcześniejsze wychodzenie z pracy na zajęcia 5 razy w tygodniu, o godzinie 13.30. Zajęcia odbywały się codziennie od poniedziałków do piątków od godziny 15.15. W okresie od dnia 26 maja 1969 roku do dnia 31 października 1978 roku T. B. (1) był zatrudniony w Zakładzie (...) w Ł. Zakładów (...). Zajmował stanowisko starszego referenta technicznego w (...) w okresie od dna 26 maja 1969 roku do dnia 31 października 1973 roku i samodzielnego referenta technicznego w tejże Pracowni w okresie od 1 listopada 1973 roku do dnia 21 października 1978 roku. Otrzymywał wynagrodzenie w wymiarze 3.400 złotych miesięcznie wraz z premią regulaminową i dodatkiem za wysługę lat w wysokości 10%. Do jego obowiązków należało samodzielne wykonywanie dokumentacji techniczno-prawnych w zakresie elektroenergetycznych linii napowietrznych i kablowych średnich i niskich napięć, stacji transformatorowych oraz projektów kapitalnych remontów w/w linii.

Jak ustalił dalej Sąd Rejonowy, T. B. (1) wpłacał oszczędności na „zwykłą” (zieloną) książeczkę oszczędnościową, a nie na książeczkę mieszkaniową (czerwoną), gdyż książeczka (...) systematycznego oszczędzania była wygodniejsza i można było nią wpłacać pieniądze nieregularnie, natomiast książeczka mieszkaniowa wymagała regularnego wpłacania zadeklarowanych wpłat. Książeczkę mieszkaniową założył dopiero w 1969 roku. W dniu 9 czerwca 1969 roku T. B. (1) złożył „wniosek o przydział mieszkania w (...) Spółdzielni Mieszkaniowej Osiedle (...)”. We wniosku uczestnik podał, między innymi, iż zamieszkiwał wówczas z rodzicami przy ul. (...). Z. B. dopisana została na wniosku na podstawie wyciągu z aktu małżeństwa nr 28/74. W chwili złożenia wniosku T. B. (1) otrzymał potwierdzenie posiadania książeczki oszczędnościowej (...) nr (...), założonej w dniu 9 czerwca 1963 roku, ze zgromadzonymi środkami w wysokości 15.600 złotych i 9.066 złotych. Tego samego dnia (2 czerwca 1969 roku) T. B. (1) złożył „Deklarację przystąpienia do Spółdzielni”. W dniu 29 sierpnia 1969 roku T. B. (1) zawarł z ówczesną Robotniczą (...) Spółdzielnią MieszkaniowąOsiedle (...)” w Ł. wstępne porozumienie w sprawie przydziału lokalu mieszkalnego. Potwierdzono w nim, że uczestnik jest członkiem spółdzielni, wpisanym do rejestru członków pod nr (...) i przysługuje mu lokal mieszkalny kategorii M-2 o powierzchni 24-30m 2 w ramach budownictwa powszechnego a przybliżona wysokość wkładu mieszkaniowego wynosi 15.600 złotych, tj. 20% przewidywanego kosztu budowy lokalu. T. B. (1) zobowiązał się do wpłaty na rachunek spółdzielni w wyznaczonym terminie kwoty wkładu mieszkaniowego. Jednocześnie T. B. (1) odebrał książeczkę mieszkaniową. i wpłacił na konto spółdzielni 200 złotych. Następnie uczestnik powiadomiony został o przyjęciu w poczet członków, w związku z czym uiścił 200 złotych tytułem wpisowego i 400 złotych tytułem zadeklarowanego udziału. W dniu 21 stycznia 1975 roku T. B. (1) jako członek spółdzielni otrzymał przydział lokalu kategorii M4, o powierzchni 54,66m 2, w tym powierzchni mieszkalnej (...)m 2. W przydziale wskazano, że ma on prawo używać przydzielony lokal na cele mieszkalne wraz ze swoją rodziną i domownikami na zasadzie własnościowego prawa do lokalu. Na podstawie przedłożonych dokumentów w przydzielonym lokalu miał prawo zamieszkiwać uczestnik jako najemca wraz z żoną Z. B.. T. B. (1) wniósł tytułem wkładu kwotę 166.910,80 złotych, przy wymaganym wkładzie budowlanym w wysokości 162.800 złotych. Różnicę w wysokości 4.110 złotych Spółdzielnia wypłaciła T. B. (1) w dniu 4 lutego 1976 roku. W dniu 8 września 1975 roku Zarząd (...) Osiedle (...) wezwał T. B. (1) do „przelania z książeczki mieszkaniowej (...) nr (...)” kwoty w 33.000 złotych na podane konto bankowe spółdzielni. W dniu 16 września 1975 roku małżonkowie B. uzyskali spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w Ł. przy ulicy (...). Klucze otrzymali 21 stycznia 1975 roku. Lokal ma powierzchnię 54,66 m 2 i był związany z członkowstwem T. B. (1) w Spółdzielni Mieszkaniowej „Osiedle (...)” w Ł.. Objęcie nowego lokalu bez konieczności zdania dotychczas zajmowanego mieszkania przy ul. (...) umożliwił T. B. (1) posiadany wkład. W związku z obejmowaniem mieszkania środki przelewane były z książeczki mieszkaniowej uczestnika. T. B. (1) posiada od dnia 16 września 1975 roku spółdzielcze własnościowe prawo do zajmowania lokalu nr (...) przy ul. (...) w Ł. o powierzchni 54,66m 2. Wartość spółdzielczego własnościowego prawa wyliczona wg ewidencji księgowej wynosi 15.666,47 złotych.

Sąd I instancji ustalił, że T. B. (1) i Z. B. zawarli związek małżeński w dniu 20 lipca 1974 roku w Z.. Małżonkowie B. nie zawierali żadnych umów małżeńskich majątkowych. Decyzja o zawarciu związku małżeńskiego została podjęta dość nagle, na około miesiąc przed ślubem. Jednym z motywów zawarcia małżeństwa była możliwość uzyskania w ten sposób mieszkania o większym metrażu. Ślub został zawarty tylko w formie cywilnej. Rodzice uczestnika dowiedzieli się o jego ślubie w dniu ślubu. Strony nie zawierały ślubu kościelnego. W chwili zawarcia małżeństwa wnioskodawczyni nie miała żadnego istotnego majątku. Nie miała książeczki oszczędnościowej. Posiadała jedynie drobne oszczędności. Od 1 listopada do 30 września 1980 roku T. B. (1) był zatrudniony w Zespole Elektrociepłowni w Ł. jako specjalista techniczny. Od 1 października 1980 roku przeszedł do pracy w Międzyokręgowym Branżowym Ośrodku Organizacji i (...) przy Centrali Zakładów (...) gdzie pracował do dnia 30 kwietnia 1983 roku na stanowisku samodzielnego referenta technicznego. W ostatnio powołanym miejscu pracy do zasadniczych czynności i zadań należała praca w Zespole opracowującym taryfikator pracy i normy obsad (zatrudnienia) dla elektrowni i elektrociepłowni polskiej energetyki. Rozwiązanie stosunku pracy nastąpiło na skutek wypowiedzenia dokonanego przez zakład pracy, w związku z reorganizacją jednostki i likwidacją stanowiska pracy. W okresie od dnia 1 października 1984 do dnia 9 października 1997 roku pracował w Zespole Elektrociepłowni im. (...) w Ł.. Od urodzenia do dnia 18 września 1975 roku T. B. (1) był zameldowany na pobyt stały w mieszkaniu nr (...), przy ul. (...). Od dnia 18 września 1975 roku do chwili obecnej uczestnik jest zameldowany na pobyt stały w mieszkaniu nr (...) przy ul. (...). Z. B. zameldowała się na pobyt stały w mieszkaniu nr (...) przy ul. (...) z dniem 1 kwietnia 1975 roku. Od dnia 18 września 1975 roku do chwili obecnej jest ona zameldowana na pobyt stały w mieszkaniu nr (...) przy ul. (...). Wcześniej, w okresie od 26 lutego 1968 roku do dnia 15 marca 1975 roku zameldowana była na pobyt stały w (...). Wspólność majątkowa małżeńska pomiędzy małżonkami trwała do 25 lipca 2006 roku. Wówczas to wyrokiem Sądu Rejonowego dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi z dnia 29 stycznia 2007 roku, w sprawie o sygn. IX RC 340/06, została ustanowiona z dniem 25 lipca 2006 roku rozdzielność majątkowa małżeńska między wnioskodawczynią a uczestnikiem postępowania. Wnioskodawczyni i uczestnik mają dwoje dzieci: syna P. B. i córkę A. T., z domu B.. Po przeprowadzeniu się do Ł. Z. B. pracowała jako behapowiec w Zakładach (...). Zarabiała około 2. 000 ówczesnych złotych. Pracowała w tym zakładzie do momentu pójścia na urlop wychowawczy po urodzeniu córki, tj. do 1983 roku. Na urlopie wnioskodawczyni przebywała przez okres 2 lat. Po zakończeniu urlopu zatrudniła się w Fabryce (...). Zarabiała wówczas około 3.000 złotych Miała wyższą pensję gdyż w międzyczasie skończyła studia. W F. wnioskodawczyni pracowała przez 2 lata, na stanowisku kierownika działu finansowego. Przez kolejne 8 lat pełniła funkcję głównej księgowej w Spółdzielni Mieszkaniowej (...). Miało to miejsce częściowo w okresie pobytu T. B. (1) w USA. Podjęła tam pracę, gdyż chciała być blisko domu. W okresie od 1 lipca 1996 roku do dnia 30 czerwca 1998 roku Z. B. zatrudniona była w (...) Zespole (...) w Ł. - Szpitalu im. (...) J. B. na stanowisku głównej księgowej. Umowa o pracę została rozwiązana na zasadzie porozumienia stron. Następnie Z. B. pracowała kolejno w Szpitalu przy ul. (...) w Ł. oraz w Kuratorium (...). We wszystkich tych miejscach wnioskodawczyni była zatrudniona na stanowisku głównej księgowej. Na stanowisku głównej księgowej zarabiała około 4.000 złotych miesięcznie. Z. B. ukończyła studia wyższe, zrobiła uprawnienia biegłego rewidenta. Od 1995 roku uzyskała uprawnienia lustracyjne w zakresie spółdzielczości mieszkaniowej, w związku z czym uzyskiwała dodatkowe dochody z tytułu prac zleconych. Obecnie jest na emeryturze. Podczas wycieczki do ZSRR w 1979 roku małżonkowie B. zakupili dwa złote pierścionki. Złotą bransoletę przywiózł uczestnik z USA i podarował żonie. Ze złotej biżuterii korzysta uczestniczka. Wyjeżdżając do Stanów Zjednoczonych T. B. (1) sprzedał samochód F. (...) i zostawił żonie gotówkę „na życie”, około 600 tysięcy ówczesnych złotych. W okresie od dnia 2 sierpnia 1987 roku do dnia 31 grudnia 1989 roku uczestnik przebywał w Stanach Zjednoczonych na podstawie udzielonej mu wizy turystycznej. Faktycznie przebywał w USA w celach zarobkowych. W Stanach Zjednoczonych początkowo nie mógł znaleźć pracy, pracował „na czarno” i obawiał się deportacji do kraju. W tym czasie zaoszczędził kwotę 23.000 USD. W trakcie pobytu w S. uczestnik gromadził pieniądze na koncie w banku (...). Podczas pobytu w Stanach Zjednoczonych uczestnik przysyłał paczki ze sprzętem AGD, ubraniami, artykułami spożywczymi i kosmetykami. Były to wówczas dobra trudno w Polsce dostępne. Paczki były kierowane zarówno dla jego rodziców, jak i dla wnioskodawczyni. Przysyłał również pieniądze; raz przysłał kwotę 508 USD, raz 1713 USD. Do wnioskodawczyni przysłał 12 paczek. Paczki przysyłał też na adresy innych osób, aby uniknąć opłat skarbowych, jednakże były one odbierane przez wnioskodawczynię, gdyż były przeznaczone dla niej. T. B. (1) przysłał też kwotę 2300 USD. Wpłacił również na samochód – Ł. S.. Pojazd ten nie spodobał się wnioskodawczyni i pieniądze zostały zwrócone. W trakcie pobytu w USA T. B. (1) cierpiał na zapalenie rdzenia kręgowego. Powrót do zdrowia nastąpił po 6 miesiącach. Podczas pobytu w Stanach Zjednoczonych uczestnikowi udało się zaoszczędzić około 23.000 dolarów. Uczestnik wrócił z USA w końcu 1989 roku. Wracając do kraju, przywiózł 20 tysięcy dolarów, jakie pozostały mu z zaoszczędzonej kwoty, po zakupie biletu lotniczego i rozliczeniu się z najmu mieszkania zajmowanego w USA. W dniu 28 marca 1990 roku T. B. (1) uzyskał status osoby bezrobotnej. W dniu 10 stycznia 1991 roku uczestnik zarejestrował działalność gospodarczą. Formalnie zezwolenie obejmowało okres od 1 lutego 1991 roku do 19 listopada 1993 roku. Jako przedmiot działalności wskazano „rzemiosło-produkcja branża odzieżowa-krawiectwo dla osób tęgich, rzemiosło- produkcja-branża skórzana-wytwarzanie pantofli oraz rzemiosło- produkcja-branża skórzana-szewstwo ortopedyczne”. T. B. (1) zamierzał szyć pantofle według wzoru przywiezionego z USA Działalność została zarejestrowana aby uzyskać pożyczkę z Urzędu Pracy. Oczekiwania te nie spełniły się. W dniu 10 listopada 2009 roku Referat Handlu i Usług zaświadczył, iż działalność ta miała być rozpoczęta w dniu 22 listopada 1993 roku, ale została wykreślona w dniu 19 listopada 1993 roku. Następnie w dniu 3 sierpnia 1991 roku T. B. (1) zarejestrował kolejną działalność, którą prowadził w okresie od 12 sierpnia 1991 roku do 17 maja 1993 roku. Zarejestrowana ona była jako Handel detaliczny obwoźny - branża art. przemysłowymi zagranicznymi.” T. B. (1) nie zgłosił tej działalności do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i nie opłacał składek ubezpieczeniowych. ZUS powiadomiony o działalności T. B. (1) przez Urząd Miasta Ł. dokonał ubezpieczenia z urzędu i zobowiązał uczestnika do uiszczenia składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzonej działalności, w wysokości 13.109.700 (starych) złotych wraz z odsetkami. T. B. (1) złożył odwołanie od powyższej decyzji, wnosząc o zwolnienie go z obowiązku uiszczenia składek wywodząc, że prowadził wyprzedaż przedmiotów osobistych, zmuszony do tego warunkami życiowymi a działanie to nie ma nic wspólnego z przedsiębiorstwem handlowym. Wyrokiem z dnia 16 listopada 1993 roku Sąd Wojewódzki w Łodzi, Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, w sprawie o sygn. akt VIII.U. (...) oddalił odwołanie T. B. (1). W uzasadnieniu Sąd wskazał, że skoro uczestnik zgłosił wniosek o zarejestrowanie działalności gospodarczej to ciążył na nim obowiązek zgłoszenia ubezpieczenia i uiszczenia składek z tego tytułu. Sąd uznał za niezasadny zarzut uczestnika że nie prowadził działalności gospodarczej i jedynie wyprzedawał przedmioty wysyłane uprzednio z USA, gdyż wysyłanie tak dużej ilości przedmiotów, że wystarczyło ich na sprzedaż przez 17 miesięcy, a ponadto miał on ich jeszcze znaczny zapas wskazuje, że nie były to przedmioty przysyłane na własny użytek ale w celu ich zbywania w kraju po powrocie z USA. Apelację uczestnika oddalił Sąd Apelacyjny w Łodzi wyrokiem z dnia 14 stycznia 1994 roku, w sprawie o sygn. akt III AUr 861/93. Działalność została zawieszona, a następnie zlikwidowana, gdyż były trudności z pozyskaniem odpowiednich materiałów, które były za dewizy. Były też trudności ze zbytem towarów, wyprodukowany przez uczestnika towar nie znajdował nabywców i zalegał w magazynach. T. B. (1) zrobił tylko modele wzorcowe i rozeznanie rynku. W związku z planowanym rozpoczęciem prowadzenia działalności gospodarczej T. B. (1) kupił dwie specjalistyczne maszyny do szycia obuwia marki M.. Po zakończeniu prowadzenia działalności uczestnik chciał te maszyny sprzedać. Do dziś, mimo ogłoszeń w prasie, uczestnik nie znalazł osoby, która chciałaby je kupić. W chwili obecnej maszyny te nie przedstawiają żadnej wartości. Po zakończeniu prowadzenia działalności gospodarczej T. B. (1) przez ponad rok poszukiwał pracy. Utrzymywał się wówczas z pieniędzy przywiezionych ze Stanów Zjednoczonych, wyprzedaży rzeczy, jak również korzystał z pomocy swoich rodziców. W latach 1992- 1993 był zarejestrowany jako osoba poszukująca pracy. Od dnia 1 sierpnia 1994 roku do chwili obecnej T. B. (1) jest zatrudniony w Prokuraturze Wojewódzkiej, obecnie Okręgowej w Ł..

Jak ustalił dalej Sąd Rejonowy, małżonkowie B. w czasie trwania wspólności majątkowej nabyli za środki pochodzące z majątku dorobkowego wiatę samochodową o wartości 12.000 złotych, samochód osobowy marki F. (...) o wartości 5.000 złotych, meble kuchenne składające się ze stołu, krzeseł, i szafki wiszącej o wartości łącznej 600 złotych, lodówkę marki S. o wartości 200 złotych, komputer o wartości 300 złotych, telewizor marki P. o wartości 700 złotych, fotel rozkładany o wartości 50 złotych, maszynę do szycia marki Ł. o wartości 300 złotych, pralkę marki W. o wartości 800 złotych, trzy dywany o wartości łącznej 300 złotych, stolik i krzesło gabinetowe o wartości łącznej 300 złotych, mikser i robot kuchenny o wartości łącznej 100 złotych oraz odkurzacz o wartości 200 złotych, jak również wersalkę skrzyniową o wartości 1.000 złotych. Kwota przywieziona z USA została wydana na zakup samochodu (F. (...)), wiaty, komputera zrobienie remontu oraz bieżące potrzeby. Uczestnik utrzymywał się z tych pieniędzy w czasie, gdy pozostawał bez pracy. W dniu 18 stycznia 1993 roku T. B. (1) pobrał z rachunku bankowego o numerze A – (...) kwotę 20.000 USD. Tego samego dnia wpłacił ją na rachunek (...). Dzień później z tego drugiego konta wypłacił 21.450,00 USD. Wówczas na rachunku pozostała kwota 31,00 USD, która została wypłacona w dniu 4 sierpnia 1993 roku. W latach 1996-2004 małżonkowie B. wspólnie rozliczali się z podatku dochodowego od osób fizycznych. W 1996 roku T. B. (1) wykazał dochód 13.216,10 złotych a Z. B. - 22.000,51 złotych i odpowiednio w kolejnych latach T. B. (1) wykazywał dochód 15.292,94 złotych (1997 rok), 17.944,82 złotych (1998 rok), 32.378,98 złotych (1999 rok), 34.179,08 złotych (2000 rok), 42.827,48 złotych (2002 rok), 41.214,92 złotych (2003 rok) i 43.733 złotych (2004 rok), zaś Z. B. - 33.911,91 złotych (1997 rok), 37.286,88 złotych (1998 rok), 39.649,01 złotych (1999 rok), 30.200,02 złotych (2000 rok), 48.986,37 złotych (2002 rok), 54.003,15 złotych (2003 rok) i 29.556 złotych (2004 rok). W 1996 roku T. B. (1) od dochodu odliczył 1.950 złotych tytułem darowizny, zaś Z. B. odliczyła 3.300 złotych tytułem darowizny. Od wspólnego dochodu odliczyli 1.572,99 złotych tytułem wydatków/ulg mieszkaniowych. W 1997 roku T. B. (1) odliczył 1501,10 złotych tytułem odpłatnych świadczeń zdrowotnych i 223,60 złotych tytułem remontu/modernizacji. Z. B. w tym roku odliczyła 200 złotych tytułem darowizny oraz 140 złotych tytułem odpłatnego kształcenia dzieci. W 1998 roku T. B. (1) odliczył 125,20 złotych tytułem wydatków mieszkaniowych. Z. B. odliczyła 890 złotych tytułem darowizny, 35,34 złotych tytułem wydatków na zakup przyrządów i pomocy naukowych, 159,60 złotych tytułem odpłatnych świadczeń zdrowotnych oraz 228 złotych tytułem odpłatnego dokształcania zawodowego. W 1999 roku T. B. (1) odliczył 250 złotych z tytułu darowizn, a Z. B. z tego samego tytułu 550 złotych. W 2000 roku T. B. (1) odliczył z tytułu darowizny 450 złotych, a Z. B. z tego samego tytułu 200 złotych. W późniejszych latach małżonkowie nie dokonywali odliczeń. T. B. (1) był właścicielem samochodu osobowego marki F. (...), o numerze rejestracyjnym (...). Samochód ten został zakupiony w 1999 roku. W czasie jego eksploatacji miał dwukrotnie wypadek. Jego wartość wynosi 7.500 złotych. Miejsce parkingowe dla samochodu (wiata) została zakupiona w 1994 roku. Położona jest w Ł. przy ul. (...) w Ł.. Znajduje się w zasobach Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w Ł.. Środki na zakup wiaty pochodziły z pieniędzy przywiezionych przez T. B. (1) ze Stanów Zjednoczonych. Wartość wiaty wynosi 12.000 złotych. Od dnia 1 lutego 2006 roku T. B. (1) udostępnił swoje miejsce „na czas określony-do odwołania” W. K.. Jednocześnie uczestnik zobowiązał się do regulowania należnych opłat z tytułu użytkowania wiaty. Rodzice T. B. (1), państwo C. i M. B. (1) od 1945 roku mieszkali w mieszkaniu nr (...), znajdującym się na 2 piętrze kamienicy przy ul. (...). Później kupili też mieszkanie w Ł., przy ul. (...), w którym jednak nigdy nie zamieszali. C. B. był przywiązany do mieszkania przy Z. z racji sąsiedztwa i wieloletniego zamieszkiwania. Do końca życia C. B. opłacał czynsz i inne świadczenia z tytułu zajmowania mieszkania przy ul. (...), po jego śmierci, do grudnia 2005 roku, opłaty ponosił T. B. (1). W grudniu 2005 roku mieszkanie przy ul. (...) zdał administratorowi. Ojciec uczestnika miał także majątek i dom w Z.. Otrzymał również wypłatę świadczenia z fundacji (...). C. B. pobierał wysoką emeryturę; jej wymiar oscylował w granicach 2.600 złotych netto miesięcznie. M. B. (1) miała rodzinę w Stanach Zjednoczonych, z którą utrzymywała kontakt i w latach 60-tych XX wieku rodzice uczestnika uzyskiwali od niej paczki i dolary. Ponadto rodzice uczestnika byli właścicielami zalesionej działki rekreacyjnej w K., gminy Z., o powierzchni łącznej 3.281m 2, w tym 1.956m 2 lasu. W 1982 roku zbudowali na niej drewniany budynek gospodarczy o powierzchni 29,70m 2. Działka w K. została zakupiona w 1975 roku i traktowana była w rodzinie jako letnisko. Dzieci małżonków B. spędzały tam wakacje. Nie płacili oni rodzicom uczestnika za letnisko i korzystanie z działki. Działką tą opiekowała się głównie M. B. (1), uprawiała owoce, warzywa i kwiaty. Po jej śmierci ciężar prowadzenia działki spadł na jej męża. Obecnie działka nie jest uprawiana, podupadła, jest zarośnięta. W 1997 roku część działki o powierzchni 101m 2 została sprzedana pod budowę drogi. W uzgodnieniu z C. B. ustalone zostało ryczałtowe pobieranie opłat za zużycie wody na działce w K.. Ryczałt został ustalony w ilości 150m 3. Aby uniknąć jednorazowej płatności faktury były wystawione dwa razy do roku. Ostatniej wpłaty dokonano w dniu 30 czerwca 2005 roku. Druga faktura za 2005 rok nie została zapłacona. Zwroty wysyłanej korespondencji zawierały adnotację, że adresat zmarł. Dopiero w dniu 21 grudnia 2006 roku Z. B. uregulowała należność za wodę w drugim półroczu 2005 roku w kwocie 150 złotych. Z uwagi na brak zainteresowania działką Gminny Zakład (...) w D. W. k/Z. podjął decyzję o odcięciu dostawy wody do działki. W dniu 16 kwietnia 2010 roku Z. B. uiściła kwotę 80,69 złotych za energię elektryczną. Za okres od listopada 2009 roku do maja 2010 roku opłaty uiszczał T. B. (1). Rodzice uczestnika byli też właścicielami działki na S.. Była to działka pracownicza. Położona była przy ul. (...). Ta działka należała do wnioskodawczyni przez kilka lat. To była niewielka działka, która początkowo miała około 300 metrów obszaru, a po zabraniu jej części pod drogę liczyła około 150m 2 powierzchni. Wnioskodawczyni nie uprawiała tej działki. Z działki tej nic nie było zbierane. Na działce nie było wody ani światła. Wnioskodawczyni uiszczała opłaty, ale były one groszowe. Wnioskodawczyni sprzedała działkę pani S.. T. B. (1) miał brata A. B., który był marynarzem. A. B. zarabiał jako oficer w marynarce handlowej na statkach zagranicznych armatorów. Był człowiekiem dobrze sytuowanym. Był on rozwodnikiem. Nie miał on dzieci. Nie pozostawił testamentu. A. B. zmarł w dniu 10 sierpnia 1993 roku. Postanowieniem z dnia 27 sierpnia 1993 roku wydanym w sprawie Sądu Rejonowego w Łodzi o sygnaturze IV Ns II 1663/93 spadek po A. B. nabył brat T. B. (1) w 1/2 części oraz rodzice C. B. i E. B. (2) po 1/4 części. A. B. podczas pobytu w Ł. korzystał z mieszkania numer (...) położonego w Ł. przy ulicy (...). Zameldowany w nim został na pobyt stały z dniem 29 czerwca 1993 roku. Za pośrednictwem londyńskiego biura (...) uczestnik ustalił, że zmarły A. B. posiadał rachunek bankowy w NatWest Banku w Wielkiej Brytanii, na którym zgromadził 43.615,78 funtów. Po odliczeniu opłat, honorariów i kosztów tłumaczenia, na rzecz spadkobierców przekazana została kwota 42.523,77 funtów. W dniu 16 marca 2001 roku W. Sąd Sprawiedliwości Rejestr Główny ds. Rodzinnych wydał postanowienie spadkowe, które przyznawało prawo do administracji całym spadkiem oraz przekazało spadek C. B. i T. B. (1). Wartość brutto spadku na terenie Zjednoczonego Królestwa określona w postanowieniu wynosiła 33.677 funtów, zaś wartość netto 33.077 funtów. W dniu 24 kwietnia 1996 roku M. B. (1) sprzedała za kwotę 43.000 złotych mieszkanie nr (...), położone w Ł. przy ul. (...). Rodzice T. B. (1) po koniec życia chcieli przenieść się bliżej syna, licząc na jego pomoc i opiekę. Dlatego, jak tylko nadarzyła się okazja, iż sąsiedzi małżonków B. spod numeru 53, państwo B., zamierzali wyprowadzić się i sprzedać swoje mieszkanie, uczestnik postanowił aby nabyli je jego rodzice. W dniu 19 lipca 1995 roku matka uczestnika M. B. (1) zakupiła z własnych środków do majątku odrębnego za zgodą C. B. mieszkanie nr (...) położone przy ulicy (...). Zbywcami byli T. B. (2) i E. B. (1). Obu stronom zależało na transakcji, dlatego szybko ją sfinalizowano. Cena zakupu wynosiła 32.000 złotych i została zapłacona w następujący sposób: 10.000 złotych zostało zapłaconych przed podpisaniem aktu, 10.000 złotych miała zostać zapłacona najpóźniej do dnia 31 sierpnia 1995 roku, a 12.000 złotych miała zostać zapłacona najpóźniej do dnia 31 października 1995 roku. Cena nabycia przekazana została gotówką przez M. B. (1) na rzecz E. B. (1) w obecności T. B. (2), C. B. i T. B. (1), na okoliczność czego w dniu 20 lipca 1995 roku zostało wystawione pokwitowanie. Dla celów wymiaru opłaty skarbowej ustalono wartość nieruchomości na kwotę 32.714 złotych. Zbywcy mieszkania zobowiązali się do uiszczania „czynszu komornego” do czasu opuszczenia lokalu, tj. do dnia 1 września 1995 roku. Skuteczność umowy uzależniona była od przyjęcia kupującej w poczet członków Spółdzielni Mieszkaniowej „Osiedle (...)”, w związku z czym E. B. (1) - za zgodą żony – wypowiedział członkostwo w spółdzielni i wskazał w swoje miejsce kupującą. Zarząd Spółdzielni pismem z dnia 3 sierpnia 1995 roku poinformował o przyjęciu M. B. (1) w poczet członków, w miejsce E. B. (1). Lokal nr (...) graniczy przez ścianę z lokalem numer (...). W mieszkaniu nr (...) został przeprowadzony remont. Zostały zrobione gładzie, wyremontowano łazienkę i kuchnię. W łazience położono kafelki, wymieniono sedes i wannę. Wyposażono kuchnię. Położono terakotę w kuchni, łazience i przedpokoju. Wymieniono drzwi zewnętrzne i wewnętrzne oraz okna. Zostały zakupione nowe meble. Część mebli przeniesiono z mieszkania przy ul. (...). Rodzice uczestnika nie zdążyli jednak tu zamieszkać. Od września 1995 roku M. B. (1) opłacała czynsz oraz opłaty za lokal nr (...) przy ul. (...). Ostatnia wpłata była uiszczona styczniu 1998 roku. M. B. (1) zmarła w dniu 4 maja 1998 roku. Spadek po niej nabyli C. B. i T. B. (1) po 1/2 części spadku każdy z nich, na mocy postanowienia z dnia 9 czerwca 1998 roku wydanego przez Sąd Rejonowy w Łodzi w sprawie o sygnaturze V Ns II 1773/98. W dniu 24 marca 1999 roku C. B. i T. B. (1) dokonali działu spadku po M. B. (1), w skład którego wchodziło własnościowe spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego położonego w Ł. przy ul. (...), oznaczonego numerem 53, składającego się z 3 pokoi, kuchni, łazienki i przedpokoju, o powierzchni łącznej 54,66m 2, o wartości 37.212,35 złotych. Dział został dokonany w ten sposób, że własnościowe prawo do lokalu numer (...) przypadło T. B. (1). Wartość prawa stawający określili na kwotę 65.000 złotych i oświadczyli, że z tytułu zawarcie umowy nie dokonują między sobą żadnych spłat i dopłat i nie mają względem siebie żadnych roszczeń. Koszty aktu poniósł uczestnik. T. B. (1) i C. B. nabyli w drodze dziedziczenia po M. B. (1) po połowie udziałów: w mieszkaniu spółdzielczym wraz z prawem do lokalu mieszkalnego nr (...), położonego w Ł. przy ul. (...) oraz we własności nieruchomości położonej w K., gminy Z. wraz z budynkiem gospodarczym o powierzchni 29,7m 2. Uczestnik zgłosił do Urzędu Skarbowego Ł. w imieniu sowim i ojca powyższe składniki mienia do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn. Wartość masy spadkowej po M. B. (1) została ustalona na kwotę 14.777 złotych (wartość udziału uczestnika 7.389 złotych). Czysta wartość spadku została ustalona na 38.764 złotych (udział uczestnika 19.382 złote). Od chwili zniesienia wspólności małżeńskiej T. B. (1) ponosi koszty opłat czynszowych za mieszkanie numer (...). Wnioskodawczyni nie partycypuje w tych kosztach. Od chwili powstania rozdzielności majątkowej, czyli od 25 lipca 2006 do 31 grudnia 2009 roku opłaty na mieszkanie nr (...) łącznie wyniosły 15.631,20 złotych. Na powyższą kwotę składał się czynsz za okres od VIII do XII 2006 roku w wysokości 1709,06 zł. Z kolei, w całym 2007 roku czynsz wynosił 364,57 zł co rocznie uczyniło kwotę 4374,84 złotych. Natomiast w 2008 roku przez pierwsze III miesiące czynsz wynosił 364,57 złotych, co uczyniło kwotę 1093,71 złotych. Przez kolejne IX miesięcy czynsz wynosił 380,70 złotych co uczyniło kwotę 3.426,30 złotych. Łącznie uczyniło to kwotę 4.520,01 zł. W 2009 roku czynsz łącznie wyniósł 5.027,90 złotych. Połowa wydatków poniesionych przez T. B. (1) w tym okresie na energię elektryczną i gaz wynosiła odpowiednio - 1048,25 złotych i 296,33 złotych. Łącznie zatem całkowite koszty eksploatacji mieszkania numer (...) - w okresie VII 2006 XII 2009 zamknęły się kwotą 16.981,72 złotych. Z kolei, w 2010 roku czynsz za okres I – V wyniósł 2.229,76 złotych, zaś koszty energii elektrycznej zamknęły się kwotą 291,23 złotych. Łącznie zatem wszystkie koszty eksploatacji mieszkania numer (...) w okresie VIII 2006 –V 2010 wyniosły 19.502,71 złotych. Koszty eksploatacji mieszkania w okresie od września 2010 do października 2011 roku wyniosły łącznie 9.207,97 złotych. Koszty eksploatacji mieszkania w okresie od listopada 2011 do marca 2012 roku wyniosły łącznie 3.377,88 złotych. Koszty eksploatacji mieszkania w okresie od kwietnia 2012 roku do maja 2012 wyniosły łącznie 1351,30 złotych. Koszty eksploatacji mieszkania w okresie od czerwca 2012 roku do lipca 2012 wyniosły łącznie 1365,03 złotych. Koszty eksploatacji mieszkania w okresie od sierpnia 2012 roku do listopada 2012 wyniosły łącznie 2.682,96 złotych. Koszty eksploatacji mieszkania w okresie od grudnia 2012 roku do maja 2013 wyniosły łącznie 3.940,75 złotych. Koszty eksploatacji mieszkania w czerwcu 2013 roku wyniosły 650,85 złotych

Sąd Rejonowy ustalił dalej, że w takcie małżeństwa T. B. (1) miał dostęp do kilku rachunków oszczędnościowych i lokat terminowych. W niektórych z nich występował jako współwłaściciel razem z ojcem C. B., a w niektórych jako pełnomocnik. Jedynie przez pierwsze 10 lat wnioskodawczyni i uczestnik posiadali wspólny rachunek bankowy. W ocenie uczestniczki jej były mąż utrudniał dostęp do rachunku. Gdy Z. B. zaczęła osiągać większe dochody, założyła własny rachunek bankowy. W dniu 4 sierpnia 1993 roku T. B. (1) zlikwidował swój rachunek bankowy w Banku (...) SA. V O/Ł.. W dacie zamknięcia stan rachunku wynosił 31,20 USD. Od tego dnia do chwili obecnej T. B. (1) nie posiadał w V Oddziale tego banku rachunku bankowego. Małżonkowie T. i Z. B. posiadali wspólny rachunek oszczędnościowo -rozliczeniowy prowadzony w banku (...) S.A. III O/Ł. o numerze (...). Na rachunek ten co miesiąc wpływało wynagrodzenie z miejsca pracy T. B. (1). Rachunek zasilany był też jednorazowymi wpłatami np. pożyczką mieszkaniową (8.000 złotych w dniu 18 czerwca 2003 roku). Z rachunku bankowego realizowane były kilkanaście razy w miesiącu zakupy, płatności kartą kredytową w sklepach (...). W okresie do 18 czerwca 2001 roku oszczędności na tym rachunku mieściły się na poziomie do 19.498,02 złotych (saldo na 18 czerwca 2001 roku). W okresie od 10 do 22 października 2001 roku T. B. (1) pobierał z tego rachunku kwotę 14.300,00 złotych. Od tego czasu stan oszczędności nie przekracza 3.000. złotych. Do rachunku tego na rzecz uczestnika wydana została książeczka czekowa, a następnie w 2001 roku karta (...), na którą zarówno wnioskodawczyni, jak uczestnik robili wypłaty z konta. Wspólny rachunek oszczędnościowo - rozliczeniowy („złote konto”) na nazwisko To-masz B. i C. B. o numerze (...) prowadzony był w banku (...)/Ł.. Rachunek ten został otwarty w dniu 28 lutego 1994 roku, na rzecz C. B. i M. B. (1). W dniu 19 maja 1998 roku od rachunku została odpisana M. B. (1), a w to miejsce, na wniosek C. B. współwłaścicielem został uczestnik. Na dzień 26 lipca 2004 roku stan rachunku wynosił 304.862,16 złotych. W dniu 2 listopada 2004 roku do tego rachunku została założona lokata negocjowana 4,38% na 17 dni otwarta na kwotę 300.000 złotych (rachunek nr (...)). Lokata ta została zlikwidowana w dniu 18 listopada 2004 roku. W dniu 22 listo-pada 2004 roku do tego rachunku została założona lokata tzw. hiszpańska, o oprocentowaniu 4,38% na 1 rok, otwarta na kwotę 300.000 złotych (rachunek nr (...)). Lokata ta została zlikwidowana w dniu 25 listopada 2005 roku. W dniu 29 grudnia 2005 roku nastąpiła wypłata z rachunku kwoty 300.000 złotych i przekazanie jej do banku (...) (rachunek nr (...)). W dniu 9 marca 2006 roku została otwarta lokata na 1 miesiąc na kwotę 13.202,59 złotych Lokata ta została zlikwidowana w dniu 29 czerwca 2006 roku, a odsetki od niej wyniosły 56,68 złotych. Z uwagi na fakt, że w/w rachunek oszczędnościowo-rozliczeniowy był już zamknięty, w celu przelania środków po likwidacji z tej lokaty otwarty został zastępczy rachunek techniczny o numerze (...). Ponadto na nazwisko T. B. (1) otwarta była lokata na 1 miesiąc na kwotę 11.259,27 złotych, w dniu 29 czerwca 2006 roku. Łączne odsetki od kwot zgromadzonych na tym rachunku za okres od dnia 27 maja 2005 roku do dnia 25 lipca 2006 roku wyniósł 8.036,45 złotych. Na ten rachunek co miesiąc wpływała emerytura C. B.. W 2004 roku było to 2465,68 złotych miesięcznie, a w 2005 roku - 2599,02 złotych miesięcznie. Ostatnia emerytura wpłynęła w dniu 6 maja 2005 roku. Każdego miesiąca T. B. (1) pobierał z tego konta od 1.000 do 2.000 złotych. Wyciągi bankowe adresowane były do C. B.. T. B. (1) był pełnomocnikiem do tego konta, a po śmierci M. B. (1) został do niego dopisany w charakterze współwłaściciela. W dniu 29 grudnia 2005 roku T. B. (1) przelał kwotę 300.000 złotych z (...) SA w Ł. (ze „złotego konta”), na konto w DZ Banku (...), z siedzibą w W. przy Pl. (...). Na nazwisko T. B. (1) otwarto 2 rachunki bieżące - jeden złotowy, drugi w dolarach USD oraz lokaty negocjowane. Pierwsza operacja nastąpiła w dniu 29 grudnia 2005 roku. Wówczas to wpłacono owe 300.000 złotych na rachunek (...). Następnego dnia kwotę 300.000 złotych przekazano na lokatę terminową prowadzoną w tym samym banku na rachunku (...). Dzięki tym transakcjom wygenerowano dochód 11.720,09 złotych. Natomiast rachunek dolarowy prowadzony był od 29 czerwca 2006 roku. Wówczas to na rachunek (...) wpłacono kwotę 164.443,06 USD. Kwota ta została powiększona o odsetki w wysokości 2342,83 USD. W dniu 8 listopada 2006 roku z tego rachunku przelano kwotę 166.785,89 USD na lokatę terminową - (...). Transakcja ta przyniosła dochód w wysokości 5.692,63 USD. Odsetki z rachunku bieżącego prowadzonego w DZ Banku (...) na rachunku (...) T. B. (1) wynosiły 18,05 złotych, z lokaty prowadzonej w DZ Banku (...) na rachunku o numerze (...) zaś 6.085,86 złotych. Odsetki z lokat w dolarach T. B. (1) wyniosły łącznie 3.428,97 dolarów. T. B. (1) posiadał dwie polisy na życie w towarzystwach (...) oraz (...) S.A.”; ubezpieczającym jest Prokuratura Okręgowa. Beneficjentem odszkodowania jest wnioskodawczyni. Umowy ubezpieczenia nie obejmują żadnych elementów kapitałowych. Uczestnik nie figuruje w bazach osób ubezpieczonych w zakresie ubezpieczeń kapitałowych. Polisa o numerze (...) S.A. oraz polisa o numerze (...) S.A. stanowią zabezpieczenie pieniężne w postaci ekspektatywnej wypłaty świadczenia dla ubezpieczonego na okoliczność zdarzeń losowych oraz dla uposażonych na okoliczność zgonu ubezpieczonego. Nie mają one wartości majątkowej. Wartość rynkowa spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego numer (...), zlokalizowanego w Ł. przy ul. (...), wynosi 197.000 złotych. Wartość rynkowa spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego numer (...), zlokalizowanego w Ł. przy ul. (...), wynosi 211.000 złotych. Wartość rynkowa nakładów dokonanych w lokalu mieszkalnym nr (...) zlokalizowanym w Ł. przy ul. (...) w czasie od 19 lipca 1995 roku do dnia 25 lipca.2006 roku wynosi 31.000 złotych. Nakłady dokonane były w okresie pomiędzy 19 lipca 1995 roku a 25 lipca 2006 roku, i obejmowały: remont instalacji wodno-kanalizacyjnej (zaawansowany w 70%), remont instalacji elektrycznej (zaawansowany w 20%), montaż nowej wanny, umywalki i muszli ustępowej, wstawienie nowych drzwi klepkowych do łazienki (zaawansowany w 90% - brak zamków), wstawienie drugich drzwi wejściowych do lokalu stalowych okleinowanych, ułożenie glazury i terakoty w łazience, wc i kuchni (pas nad blatem), montaż parapetów podokiennych z anglomarmuru, wykończenie ścian gładziami gipsowymi oraz montaż płyt gipsowo-kartonowych na suficie w pokoju dziennym. W czerwcu 2009 roku T. B. (1) zgubił klucze do mieszkania nr (...), wobec czego był zmuszony wymienić zamki w drzwiach wejściowych. Cena nowych zamków wynosiła 350 złotych, a usługa ślusarska 100 złotych. Remont w mieszkaniu nr (...) został sfinansowany przez rodziców uczestnika. Rachunki na zakup materiałów i wyposażenia wystawione są na M. B. (1). We wspólnym zeznaniu PIT – 31 o dochodach osiągniętych w 1996 roku M. i C. B. odliczyli sobie od podatku kwotę 2.457 złotych poniesioną na remont mieszkania nr (...). Rozwód pomiędzy T. a Z. B. orzeczono z winy obu stron. Sprawa toczyła się z powództwa Z. B.. Ojciec uczestnika C. B. zmarł w dniu 27 maja 2005 roku w wieku 95 lat. Koszty jego pogrzebu i pochówku poniósł uczestnik. Po C. B. nie zostało przeprowadzone postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku. T. B. (1) zwleka z wystąpieniem o stwierdzenie nabycia spadku po ojcu powołując się na to, że ojciec poinformował go, iż pozostawi testament i jednocześnie zobowiązał go by zajął się jego majątkiem do czasu dokonania działu spadku. Do chwili obecnej T. B. (1) nie odnalazł testamentu ojca. W mieszkaniu nr (...) nie był przeprowadzany remont. Zamysł był taki, że dzieci państwa B. miały zamieszać w wyremontowanym mieszkaniu nr (...), a wówczas miał być przeprowadzony remont mieszkania nr (...). Rodzice uczestnika ponosili w części koszty studiów (...). Udzielali im też darowizn. Także C. i M. B. (1) wspomagali finansowo wnuków. Syn stron P. B. od dnia 15 maja 2009 roku prowadzi działalność gospodarczą w zakresie działalności fotograficznej, sprzedaży detalicznej, działalności związanej z organizacją targów, wystaw i kongresów. Warunkiem dokonania wpisu tej działalności było wskazanie miejsca jej prowadzenia. Oświadczeniem z dnia 12 kwietnia 2009 roku uczestnik wyraził zgodę na prowadzenie przez jego syna działalności fotograficznej w lokalu nr (...) przy ul. (...). Oświadczenie to miało służyć „tylko i wyłącznie do wykorzystania formalnego w celu zarejestrowania działalności gospodarczej”. Faktycznie mieszkanie to nie jest wykorzystywane dla prowadzenia działalności.

Dokonawszy powyższych ustaleń faktycznych Sąd Rejonowy wskazał, że nie dał wiary twierdzeniom wnioskodawczyni, jakoby w T. B. (1) na poczet wkładu budowlanego na lokal mieszkalny przeznaczył jedynie kwotę 39.410,80 złotych, w stosunku do zgromadzonej ostatecznie w tym celu kwoty 166.910,80 złotych. Uczestnik nie kwestionował przy tym faktu, iż mieszkanie nr (...) zostało nabyte w okresie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej. Wskazał jednak, iż zostało ono nabyte w całości za środki pochodzące z jego majątku osobistego, zgromadzone przez niego przed zawarciem małżeństwa. Środki te więc stanowiły nakład uczestnika z majątku osobistego na majątek wspólny. Sąd Rejonowy dał wiarę wersji uczestnika. T. B. (1) i Z. B. poznali się w 1967 r. T. B. (1) zaczął pracować w Ł. w 1969 r. w Zakładzie (...) w Ł. i zamieszkiwał wówczas wraz z rodzicami w Ł. przy ulicy (...). Wniosek o przydział mieszkania T. B. (1) złożył w dniu 9 czerwca 1969 roku. W chwili złożenia wniosku o przydział mieszkania, uczestnik otrzymał potwierdzenie posiadania książeczki oszczędnościowej (...) Nr (...), założonej w dniu 9 czerwca 1963 roku, ze zgromadzonymi środkami w wysokości 15.600 złotych. Zgodnie ze wstępnym porozumieniem zawartym przez uczestnika z (...) Osiedle (...)” wynikało, iż to wyłącznie uczestnikowi przysługiwał przydział na lokal mieszkalny, a przybliżona wysokość wkładu mieszkaniowego wynosiła 15.600 złotych. W dniu 2 czerwca 1969 roku T. B. (1) działając sam i w swoim imieniu złożył deklarację przystąpienia do Spółdzielni. W dniu 29 sierpnia 1969 roku T. B. (1) otrzymał i potwierdzenie odbioru otrzymania książeczki członkowskiej, statutu Spółdzielni. W tym samym dniu dokonał wpłaty 200 złotych na rzecz Spółdzielni. We wskazanym czasie uczestnik powiadomiony został o przyjęciu w poczet członków Spółdzielni oraz o wyznaczeniu 30-dniowego terminu do dokonania wpłaty 250 zł tytułem wpisowego i 400 złotych tytułem zadeklarowanego udziału na wskazany w zawiadomieniu numer rachunku Spółdzielni. Powyższej wpłaty uczestnik dokonał. Jednocześnie T. B. (1) został zobowiązany do pozostawienia do dyspozycji Spółdzielni i wkładu mieszkaniowo-budowlanego w wysokości 15.600 złotych i zgłoszenia się z książeczką (...) oraz dowodami wpłaty wpisowego i udziału do biura Spółdzielni. W dniu 22 maja 1970 roku Spółdzielnia poinformowała T. B. (1), iż orientacyjny termin przydziału mieszkania to rok 1973. W dniu 21 stycznia 1975 roku T. B. (1) uzyskał przydział lokalu mieszkalnego. Sąd Rejonowy zwrócił przy tym uwagę, że decyzja Spółdzielni Mieszkaniowej o przyznaniu uczestnikowi prawa do lokalu, nastąpiła na pięć lat przed całkowitym rozliczeniem inwestycji budowlanej osiedla. Było to możliwe z uwagi na posiadane wówczas przez uczestnika postępowania środki finansowe zgromadzone na książeczce systematycznego oszczędzania w kwocie przewyższającej wartość mieszkania tj. 226.400 złotych. W dniu 18 września 1975 roku T. B. (1) wniósł tytułem wkładu kwotę 166.910,80 złotych, przy wymaganym wkładzie budowlanym w wysokości 162.800 złotych. W. twierdzi, że skoro kwota 100.000 złotych tytułem uzupełnienia wkładu została wpłacona po 14 - miesiącach trwania małżeństwa, to należy uznać, iż została ona wygenerowana z majątku wspólnego, a mianowicie ze wspólnego odkładania środków pieniężnych. Sąd Rejonowy nie dał wiary powyższemu twierdzeniu wnioskodawczyni. Uczestnicy zawarli bowiem związek małżeński w dniu 20 1ipca 1974 roku, zaś uczestnik uzyskał przydział lokalu mieszkalnego w dniu 21 stycznia 1975 roku, a całość wkładu została uiszczona we wrześniu 1975 roku. W. przez okres ok. 9 miesięcy po zawarciu małżeństwa nie zamieszkiwała z mężem, lecz była zameldowana i nadal faktycznie mieszkała w rodzinnej miejscowości J. k. Z.. Uczestnik w tym czasie, podobnie jak i wcześniej, mieszkał z rodzicami, w ich mieszkaniu przy ul. (...) zamieszkała wraz z mężem dopiero w kwietniu 1975 roku. Wynika to z zeznań świadków, a także z treści dowodu osobistego wnioskodawczym, który wskazuje, iż Z. B. została zameldowana na pobyt stały w Ł., w domu teściów przy ul. (...), w dniu 1 kwietnia 1974 roku. Tak więc wspólny okres zamieszkiwania uczestników w mieszkaniu jego rodziców to okres jedynie 5 miesięcy (to jest od kwietnia do września 1975 roku). Sąd uznał, że ten krótki okres nie przyczynił się do zwiększenia stanu konta przy dokonanej wpłacie pieniężnej w dniu 11 września 1975 roku. W. nie wskazała skąd małżonkowie o tak krótkim stażu małżeńskim jak wówczas wnioskodawczyni i uczestnik, mogli posiadać czy zgromadzić w tak krótkim czasie taką kwotę. W istocie rzeczy sama wnioskodawczyni wskazała w swoich zeznaniach, że „w tym czasie nie miałam żadnego istotnego majątku, nie miałam książeczki mieszkaniowej. Miałam drobne oszczędności.. W. nadto zeznała na rozprawie w dniu 28 sierpnia 2007 roku, że „później dostali mieszkanie nr (...), mąż przed ślubem miał książeczkę z wkładem na kawalerkę”, „po ślubie nie było chyba żadnych wpłat na książeczkę.” Status materialny rodzin wnioskodawczyni i uczestnika nie był równy. W. pochodziła z ubogiej wielodzietnej rodziny, której podstawę utrzymania stanowiła praca na roli. Tymczasem rodzice uczestnika byli ludźmi dobrze sytuowanymi majątkowo; matka uczestnika była zastępcą głównego księgowego, a potem główną księgową, zaś jego ojciec był dyrektorem Zakładów (...) przez 40 lat. Rodzice uczestnika dysponowali także środkami ze sprzedaży resztek majątku C. B. w Z., uzyskiwali także środki płatnicze (dolary) w latach 60-tych XX wieku. T. B. (1) dobrze zarabiał, jego podstawowe potrzeby bytowe zaspokajane były jeszcze wtedy przez rodziców, był w stanie poczynić dość znaczne oszczędności. Co prawda, wnioskodawczym w tym okresie także pracowała zawodowo, ale jej dochody były znacznie niższe niż uczestnika i niewystarczające do dokonania wkładu. Uczestnik do 1974 roku stale mieszkał wraz ze swymi rodzicami w mieszkaniu na ul. (...) w Ł.. Już w dniu 29 sierpnia 1969 roku zawarł z (...) Osiedle (...) wstępne porozumienie w sprawie przydziału lokalu mieszkalnego. Odebrał też w tym samym roku książeczkę mieszkaniową. Wszystkich tych czynności dokonywał sam, działając we własnym imieniu. Tak wiec, dzięki temu, że mieszkał z rodzicami i pozostawał na ich utrzymaniu, a ponadto miał własne, dość duże dochody z wynagrodzenia za pracę, uczestnikowi udało się w okresie od 1968 roku do 1974 roku oszczędzać na mieszkanie, dzięki czemu ostatecznie zgromadził sam kwotę 166.910 złotych. Dochody zaś wnioskodawczym przed 1974 rokiem, jak i w okresie kilkunastu miesięcy po zawarciu związku małżeńskiego z uczestnikiem były w ocenie Sądu zbyt niskie by w okresie od zawarcia przez strony i związku małżeńskiego do dnia, w którym otrzymały mieszkanie, wnioskodawczyni zgromadziła choć część udziału we wkładzie na przedmiotowe mieszkanie. Sąd Rejonowy nie podzielił poglądu wnioskodawczyni, że remont mieszkania nr (...) został sfinansowany ze środków należących do majątku wspólnego. Sąd I instancji dał wiarę wersji uczestnika, że prace remontowe przeprowadzone w lokalu nr (...), dokonane zostały jeszcze za życia jego rodziców oraz za zgromadzone przez nich środki finansowe. Na poparcie swojego stanowiska T. B. (1) przedstawił PIT-31, zeznanie o wysokości wspólnych dochodów jego rodziców z wykazaną kwotą 2.457 złotych z tytułu remontu przeprowadzonego w powyższym lokalu mieszkalnym. Przedłożył też szereg rachunków uproszczonych ilustrujących wysokość poniesionych z tego tytułu wydatków. Sąd Rejonowy dał wiarę twierdzeniu uczestnika, że choć istotnie na części rachunków za zakup materiałów budowlanych i wyposażenia figuruje wnioskodawczyni, to było to wyłącznie rezultatem skorzystania z sugestii wnioskodawczyni, (która we wskazanym czasie zajmowała stanowisko księgowej), że takie postępowanie umożliwi skorzystanie z ulg i korzystne rozliczenie podatkowe. Faktycznie jednak wszelkie wydatki pokrywane były ze środków pieniężnych C. i M. małż. B.. Zgodnie z pisemną opinią biegłego ds. szacunku nieruchomości z dnia 3 grudnia 2008 roku, wartość nakładów na mieszkanie nr (...) wyceniona została na łączną kwotę 31. 000 złotych. W ocenie Sądu Rejonowego mieszkanie nr (...) zakupione zostało przez rodziców uczestnika i stanowiło ich własność. Sąd I instancji zwrócił uwagę, że w zakresie okoliczności nabycia tego lokalu występowała rozbieżność pomiędzy oświadczeniami wnioskodawczyni i jej pełnomocnika. Mianowicie, Z. B. cały czas twierdziła, że mieszkanie zostało kupione za środki z USA, podczas gdy pełnomocnik wprost oświadczył, że nie kwestionuje treści aktu notarialnego dokumentującego treść transakcji. Otóż przyznał on, że nie kwestionuje okoliczności nabycia mieszkania nr (...), a jedynie treść oświadczeń towarzyszących nabyciu. Cena nabycia tego lokalu wynika z aktu notarialnego. Z aktu wynika również kto był stroną czynności. W ocenie Sądu Rejonowego, stan majątku rodziców T. B. (1) z całą pewnością umożliwiał dokonanie takiego zakupu nawet bez współpracy ze stronami niniejszego postępowania. Jest to tym bardziej ewidentne, że zakup tego mieszkania pozostaje w korelacji ze śmiercią A. B., po którym spadek przypadł wyłącznie rodzicom. Sąd Rejonowy nie dał wiary tej części materiału dowodowego, w szczególności zeznaniom wnioskodawczyni, a także wspólnym dzieciom byłych małżonków B., z których wynikało, że zakup mieszkania w nieustalonej części opłacony był również z majątku stron niniejszego postępowania. Sama Z. B. nie była w stanie dokładnie określić pochodzenia pieniędzy - wprost zeznała „nie wiem skąd pochodziły pieniądze na zakup tego mieszkania”. Zeznania Z. B. należy zatem uznać za niekonsekwentne. Sąd Rejonowy nie dał wiary również zeznaniom P. B. w zakresie, w jakim stwierdził on, że mieszkanie (...) zostało zakupione również za środki uczestnika. Świadek nie był pewien swojego stanowiska z uwagi na upływ czasu. Nie bez znaczenia jest również, że w opisywanym okresie świadek nie zajmował się finansami rodziny, nie mógł więc w sposób pewny i sprawdzalny ocenić, kto poniósł wydatki na nabycie tego mieszkania. Odnosząc się do kwestii analizowanych w toku postępowania rachunków bankowych Sąd Rejonowy doszedł do przekonania, że wszelkie środki pieniężne znajdujące się na rachunkach bankowych wskazanych przez DZ Bank (...) oraz (...) SA I Oddział, są środkami gromadzonymi latami przez rodziców uczestnika i należącymi do zmarłego w maju 2005 roku ojca uczestnika, pana C. B.. Środki pieniężne zgromadzone na przedmiotowych rachunkach pochodziły z emerytury ojca uczestnika oraz ze spadku po A. B.. C. B. w 2004 roku miał zdeponowaną kwotę 300.000 złotych, która następnie była inwestowana w lokaty, co doprowadziło do jej pomnożenia. Przepływ tych środków prześledziła biegła M. B. (2). Biegła w sposób wyczerpujący, spójny i konsekwentny przedstawiła w swych opiniach w układzie chronologicznym przebiegi i historię lokat i rachunków bankowych należących do ojca uczestnika C. B. i następnie kontynuowanych przez T. B. (1). Wnioskodawczyni nie przedstawiła żadnych dowodów wskazujących na to, iż środki zgromadzone na rachunkach bankowych pochodziły z majątku wspólnego. Fakt, że to ojciec uczestnika - C. B. był właścicielem rachunku w Banku (...) I Oddział w Ł. potwierdza w szczególności pismo Banku z dnia 22 listopada 2004 roku, zawierające informację, że środki pieniężne w kwocie 300.000 złotych zostały przepisane z rachunku o numerze (...) na rachunek numer (...). Nadto, okoliczność powyższą potwierdzają również wyciągi bankowe, adresowane do ojca uczestnika. Cały czas to na to właśnie konto wpływała jego emerytura. W świetle powyższego, za bezzasadny należy uznać wniosek strony przeciwnej o zwrócenie się do Banku (...) S.A. I Oddział w Ł. z zapytaniem kto był właścicielem rachunku bankowego o nr (...), skoro z w/w pisma banku wynika, iż środki na nim zgromadzone pochodziły z konta, którego właścicielem był C. B., a więc nie wchodzą w skład majątku wspólnego. W piśmie przesłanym przez (...) SA I Oddział w Ł., Bank wskazał, iż na nazwisko uczestnika prowadzony był wspólnie z C. B. tzw. Rachunek (...)Rozliczeniowy o numerze (...), zamknięty w dniu 14 marca 2006 roku, oraz że w rachunku tym były prowadzone trzy lokaty terminowe: a) negocjowana na kwotę 300.000 złotych, b) tzw. „hiszpańska” na kwotę 300.000 zł oraz c) na kwotę 13.202,59 złotych. Rachunek ten był prowadzony na rzecz obojga rodziców uczestnika, tj, C. B. oraz M. B. (1). Rachunek ten został otwarty w dniu 28 lutego 1994 roku. W dniu 19 maja 1998 roku od rachunku została odpisana M. B. (1), a w to miejsce na wniosek C. B. dopisano uczestnika T. B. (1). Wskazana przez Bank lokata negocjowana na kwotę 300.000 złotych została założona w dniu 2 listopada 2004 roku i zlikwidowana w dniu 18 listopada 2004 roku. Następnie ta sama kwota została przekazana na lokatę hiszpańską, otworzoną w dniu 22 listopada 2004 roku, a zamkniętą dnia 25 listopada 2005 roku. Ojciec uczestnika, C. B. zmarł w dniu 27 maja 2005 roku, a więc w trakcie trwania lokaty. Istniała również lokata na kwotę 13.202,59 złotych. Założenie i likwidację w/w lokat w rachunku ojca uczestnika (do którego uczestnik został przez ojca dopisany) dokumentują przedłożone do akt sprawy wyciągi z kont bankowych, załączone do pisma uczestnika z dnia 10 grudnia 2007 roku. Ojciec uczestnika zmarł w dniu 27 maja 2005 roku, to jest w trakcie trwania lokaty hiszpańskiej. Po zakończeniu okresu trwania tej lokaty, ze względu na śmierć głównego posiadacza rachunku, uczestnik zmuszony był zamknąć rachunek nr (...) w (...) SA I Oddziale. W związku z tym kwoty znajdujące się na rachunku uczestnik rozdysponował w następujący sposób: kwotę 300.000 złotych przelał w dniu 29 grudnia 2005 roku na swój rachunek prowadzony przez DZ Bank, nr (...) kwotę 3.000 złotych przelał na rachunek wspólny stron w (...) SA III Oddział, nr (...). Ponadto uczestnik postępowania pobierał z zarządzanych przez siebie pieniędzy po rodzicach kwoty niezbędne na utrzymanie majątku nieruchomego rodziców (tj. mieszkania nr (...), mieszkania rodziców przy ul. (...), działki w K.), a nadto kwoty związane z urządzeniem pogrzebu i pochówku ojcu C. B.. Z kolei rachunek dolarowy prowadzony był od dnia 29 czerwca 2006 roku. Wówczas to na ten rachunek, o numerze (...), wpłacono kwotę 164.443,06 USD. W dniu 8 listopada 2006 roku z tego rachunku przelano kwotę 166.785,89 USD na rachunek w DZ Banku o numerze 87 1740 0006 0000 2000 (...). Po zakończeniu okresu umowy stan środków wyniósł 170.135,40 USD, które to pieniądze trafiły na kolejną lokatę. Stan środków dolarowych wynika z faktu corocznego otwierania lokaty walutowej wraz z narosłym od poprzedniej lokaty oprocentowaniem, co od lat czynił ojciec uczestnika C. B., a po jego śmierci – uczestnik. Ponadto, rodzice uczestnika wypracowali ten majątek na przestrzeni wielu lat praktycznie całego ich życia. Część środków dolarowych była rodzicom uczestnika przekazywana na przestrzeni wielu lat przez rodzinę zamieszkałą w Stanach Zjednoczonych.

Sąd Rejonowy wskazał, że sporną między stronami była również kwestia, jaką kwotę przywiózł T. B. (1) ze Stanów Zjednoczonych w 1989 roku. Sąd Rejonowy nie dał wiary twierdzeniu wnioskodawczyni, co do tego, że uczestnik przywiózł z USA kwotę 40.000 dolarów. Z. B. nie była w stanie wskazać gdzie zdeponowano te pieniądze. Małżonkowie pozostawali wówczas w dobrych relacjach, a zatem żona powinna mieć pełną wiedzę o finansach męża. Wnioskodawczyni nie potrafiła logicznie i spójnie wyjaśnić jaki byłby cel postępowania uczestnika, aby część zarobionych pieniędzy, tj. 23.000 USD - oficjalne przekazać przez amerykański bank, a część nie. Sąd I instancji zwrócił uwagę, że bezspornie część dochodów osiąganych w USA uczestnik przetransferował do Polski w postaci dóbr konsumpcyjnych, a część w gotówce. Mianowicie, raz przesłał 508 USD, a raz 1.713 USD. Podjął również próbę wpłacenia na samochód osobowy marki Ł.. Sąd Rejonowy uznał, że T. B. (1) przywiózł jedynie owe 23.000 USD, które następnie zostały skonsumowane na zakup samochodu F. (...), zakup wiaty garażowej, koszty prowadzenia gospodarstwa domowego a także na utrzymanie T. B. (1) w czasie gdy pozostawał bez pracy. Wniosek taki jest uprawniony zważywszy na fakt, że przez długi okres czasu T. B. (1) nie był w stanie znaleźć pracy, a działalność gospodarcza faktycznie nie została podjęta względnie nie przyniosła spodziewanych efektów finansowych. Sąd I instancji odmówił zatem mocy dowodowej twierdzeniom Z. B., że działalność była dochodowa, a faktury opiewające na duże kwoty były wycofywane. Wnioskodawczyni nie wyjaśniła sprzeczności, jakie to były faktury skoro działalność – w zakresie produkcji obuwia – w ogóle nie została podjęta. Jednocześnie Z. B. przyznała, że przez długi okres po powrocie z USA T. B. (1) pozostawał bez pracy. Nie zaprzeczyła, że był nawet zarejestrowany jako osoba poszukująca pracy. T. B. (1) konsekwentnie i logicznie wywodził, że w tym właśnie okresie rodzina zużytkowała kwoty przywiezione z USA. Przekonująco wyjaśnił, dlaczego działalność gospodarcza nie przynosiła dochodu. Dodał nawet, że za pewien okres musiał do ZUS zapłacić zaległe składki w wysokości 6.000 złotych. Okoliczność ta została potwierdzona orzeczeniami Sądu, jakie wówczas zapadły przeciwko uczestnikowi. Generalizując, w sytuacji procesowej która zaistniała w niniejszej sprawie, pełnomocnik wnioskodawczyni powinien podjąć inicjatywę dowodową co do tego aspektu stanu faktycznego. Po gruntownych wyjaśnieniach uczestnika inicjatywa dowodowa przesunęła się w kierunku wnioskodawczyni. Powinna ona wykazać ile wynosiły wydatki, o których zeznawał T. B. (1), co pozwoliłoby ustalić jaka kwota pozostała z pieniędzy przewiezionych z USA. Tymczasem wykazała ona jedynie, że w 1993 roku T. B. (1) wypłacił 20.000 USD. Nie podjęła żadnej inicjatywy, aby wykazać co dalej stało się z tymi pieniędzmi. Wysokość opłat czynszowych za lokal (...) została przez uczestnika wykazana dowodami wpłat. Wnioskodawczyni wielokrotnie przyznawała, że jej były mąż ponosi opłaty eksploatacyjne. Co do lokalu numer (...), to jest bezspornym , iż czynsz był opłacany do śmierci C. B. z jego emerytury. Po tym okresie Sąd dokonał jego rozliczenia – zgodnie z twierdzeniami wnioskodawczyni. Podnosiła ona, aby przyjąć, że jest on w tej samej wysokości co czynsz za lokal (...); w piśmie z dnia 22 kwietnia 2010 roku wniosła o zasądzenie z tego tytułu kwoty 22.951,80 złotych. Uczestnik nie oponował co do takiego sposobu rozliczenia.

Na ostatniej rozprawie poprzedzającej wydanie końcowego orzeczenia Sąd Rejonowy oddalił wnioski dowodowe zgłoszone przez Z. B.. Podejmując taką decyzję Sąd I instancji kierował się treścią przepisu art. 217 k.p.c. W ocenie Sądu Rejonowego były to wnioski, które uczestniczka mogła zgłosić wcześniej, gdyż okoliczności na które zostały one zgłoszone były znane już we wcześniejszym toku postępowania. Przedmiotem postępowania jest podział majątku dorobkowego stron, po ustaniu ich małżeństwa. Z. B. już w momencie wszczęcia postępowania znała skład majątku dorobkowego oraz wszelkie okoliczności dotyczące relacji z uczestnikiem. Nic w tym zakresie nie uległo zmianie, w szczególności nie posiadła ona wiedzy o nowych bądź nieznanych wcześniej składnikach, a jej wiedza w przedmiocie majątku oraz wszelkich faktów, danych, okoliczności, dowodów z tym związanych w chwili składania oddalonego wniosku dowodowego była taka sama, jak wcześniej. Nie zachodziły żadne okoliczności pozwalające na poparcie tezy, iżby wiedza o powyższym, usprawiedliwiająca uwzględnienie wniosku, została powzięta przez wnioskodawczynię później. Zresztą wykazanie tego, iż strona nie mogła danego wniosku zgłosić wcześniej, należy do samej strony, a Z. B. warunku tego nie spełniła.

Apelację od tego postanowienia złożyła wnioskodawczyni. Rozstrzygnięciu Sądu Rejonowego skarżąca zarzuciła naruszenie:

I. art. 684 k.p.c. w zw. z art. 567 k.p.c. poprzez zaniechanie ustalenia składników majątku wspólnego stron, podczas gdy oświadczenia stron, a także inne dowody, obligowały Sąd pierwszej instancji do poczynienia istotnych ustaleń faktycznych w tym zakresie, m.in. co do kwoty 20.000 USD wypłaconej przez T. B. (1) z rachunku dewizowego (...)... (...), a w konsekwencji nie objęcie niniejszym postępowaniem i zaniechanie dokonania podziału całości majątku dorobkowego stron;

II. art. 386 § 6 k.p.c. poprzez nieuwzględnienie oceny prawnej i wskazań co do dalszego postępowania wyrażonych w uzasadnieniu postanowienia Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 22 czerwca 2011 roku, sygn. akt III Ca 61/11, w szczególności dotyczących nabycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu nr (...) przy ul. (...) w Ł., nabycia spadku po bracie uczestnika A. B. oraz nakładów z majątku wspólnego na lokal nr (...) należący do uczestnika, w przypadku gdy nie nastąpiła zmiana stanu prawnego;

III. art. 233 § 1 k.p.c. oraz art. 6 k.p.c. w zw. z art. 45 k.r.o., art. 31 k.r.o. oraz art. 33 k.r.o. poprzez nietrafne przyjęcie, że nabycie lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w Ł. przy ul. (...) nastąpiło wyłącznie ze środków pochodzących z majątku odrębnego T. B. (1), podczas gdy całokształt zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, analizowany zgodnie z zasadą swobodnej oceny dowodów (art. 233 § 1 k.p.c.), a także zasadą rozkładu ciężaru udowodnienia poniesienia nakładów wynikającą z art. 6 k.c. zw. z art. 45 k.r.o. i 618 k.p.c., w połączeniu z zasadą otwartego katalogu składników majątku wspólnego (art. 31 k.r.o.) oraz zasadą zamkniętego katalogu składników majątku odrębnego jako wyjątku od reguły wspólności majątku dorobkowego stron (art. 33 k.r.o.) prowadzi do wniosku, że nabycie to nastąpiło za fundusze pochodzące z majątku dorobkowego stron;

IV. art. 233 § 1 k.p.c. poprzez nietrafne przyjęcie, że przed zawarciem związku małżeńskiego strony nie pozostawały w konkubinacie;

V. art. 31 k.r.o., w zw. z art. 33 pkt 10 k.r.o. i art. 45 k.r.o. polegające na nie trafnym przyjęciu, że przedmioty majątkowe nabyte w całości w zamian za składniki majątku osobistego stanowią majątek wspólny stron;

VI. art. 233 § 1 k.p.c. poprzez nietrafne przyjęcie, że spadek po A. B. przypadł wyłącznie ojcu uczestnika, podczas gdy z materiału dowodowego sprawy, zwłaszcza postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku, wynika, że spadek ten nabył uczestnik w ½, a jego rodzice po ¼, a także dowolnym przyjęciu, że spadek ten w połączeniu z emeryturą rodziców uczestnika wystarczył na zakup lokalu mieszkalnego nr (...) oraz poczynienie oszczędności w kwotach po 300.000 zł i 160.000 USD, a także bieżące utrzymanie rodziców uczestnika (w tym drugiego mieszkania), podczas gdy wartość całego spadku wyniosła 33.000 (...), a emerytura rodziców uczestnika w tym okresie wynosiła łącznie na dwie osoby za cały rok zaledwie 9.225 zł;

VII. art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dowolne przyjęcie Sądu Rejonowego, że majątek zgromadzony przez uczestnika na rachunkach bankowych w istocie należał do ojca uczestnika i stanowi majątek osobisty T. B. (1), podczas gdy powyższe wynika jedynie z gołosłownych twierdzeń uczestnika, a zgromadzony w sprawie materiał dowodowy jednoznacznie świadczy o tym, że C. B. takich środków zgromadzić nie mógł;

VIII. art. 233 § 1 k.p.c. i 217 k.p.c. w zw. z art. 286 k.p.c. poprzez poczynienie istotnych ustaleń w sprawie na podstawie niepełnych, niejasnych i wewnętrznie sprzecznych opinii biegłego z zakresu rachunkowości i oddalenie wniosków dowodowych wnioskodawczyni o dopuszczenie dowodu z opinii uzupełniającej, pomimo przedstawienia licznych i zasadnych zastrzeżeń do w/w opinii, a także sprzeczności ustaleń w tym zakresie z innymi dowodami zgromadzonymi w sprawie;

IX. art. 233 § 1 k.p.c. poprzez nietrafne uznanie, że wszelkie nakłady na lokal mieszkalny nr (...) dokonywane były z majątku osobistego uczestnika lub majątku jego rodziców, podczas gdy z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, że na przedmiotowy lokal czynione były też nakłady z majątku dorobkowego stron;

X. art. 233 § 1 k.p.c. i 684 k.p.c. poprzez sprzeczne z materiałem dowodowym, zwłaszcza historią rachunku A... (...), przyjęcie, że uczestnik zgromadził na tym rachunku kwotę 21.478,95 USD, podczas gdy z w/w wyciągu wynika, że była to kwota 41.478,95 USD, i w konsekwencji nie objęcie przez Sąd pierwszej instancji przedmiotowej różnicy 20.000 USD niniejszym postępowaniem;

XI. art. 217 k.p.c. w zw. z art. 233 k.p.c. poprzez oddalenie wniosków dowodowych wnioskodawczym bez wskazania podstaw tego rozstrzygnięcia, podczas gdy okoliczności sporne nie zostały wyjaśnione, a zgłoszone dowody zmierzały do wykazania istotnych okoliczności sprawy, tym samym nie były powołane dla zwłoki;

XII. w konsekwencji naruszenie art. 386 § 4 k.p.c. poprzez nierozpoznanie istoty sprawy oraz art. 328 § 2 k.p.c. poprzez niewskazanie w uzasadnieniu kompletnej podstawy faktycznej rozstrzygnięcia.

W następstwie tak sformułowanych zarzutów apelująca wniosła o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania, przy uwzględnieniu kosztów postępowania odwoławczego, w tym nieopłaconych w żadnej części kosztów pomocy prawnej świadczonej na rzecz wnioskodawczyni z urzędu. Ewentualnie skarżąca wniosła o :

I. ustalenie, że w skład majątku wspólnego stron wchodzą składniki majątkowe jak w postanowieniu Sądu Rejonowego wymienione w pkt. 1 a - w oraz y - z, a ponadto:

1.  kwota 300.000 zł zgromadzona na rachunku złotówkowym DZ Bank (...),

2.  kwota 166.785,89 USD zgromadzona na rachunku bankowym uczestnika postępowania nr (...), w tym kwota 61 481 USD zgromadzona na rachunkach bankowych uczestnika postępowania nr A - (...) oraz A - (...),

3.  równowartość kwoty 21.687,66 USD, w tym:

a.  kwota 1.687,66 USD stanowiąca odsetki od kwot zdeponowanych na rachunku dewizowym uczestnika postępowania nr 85... (...) w okresie 27 maja 2005 r. - 25 lipca 2006 r.,

b.  kwota 20.000 USD zdeponowana na rachunku bankowym uczestnika nr A... (...),

II. dokonanie podziału tego majątku poprzez:

1. przyznanie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w Ł. przy ul. (...) o wartości 197.000 zł na wyłączną własność uczestnika postępowania wraz z obowiązkiem spłaty od uczestnika na rzecz wnioskodawczyni kwoty 77.135,35 zł;

2. przyznanie ruchomości z pkt 1 b -1 postanowienia Sądu Rejonowego zgodnie z pkt 3 a i b postanowienia tego Sądu z obowiązkiem spłaty od wnioskodawczyni na rzecz uczestnika kwoty 4.650 zł;

3. przyznanie składników majątkowych w pkt 1 u - w oraz y - z postanowienia Sądu Rejonowego, a także pkt I 1-3 niniejszego pisma na własność uczestnika wraz z obowiązkiem spłaty od uczestnika postępowania na rzecz wnioskodawczyni kwoty 157.061,15 zł (w tym 7.061,15 zł z tytułu odsetek) oraz równowartości kwoty 95.951,25 USD (w tym 2.558,31 USD z tytułu odsetek);

III. zasądzenie od uczestnika postępowania na rzecz wnioskodawczyni tytułem rozliczeń związanych z majątkiem wspólnym kwoty 38.682,49 zł, w tym kwotę 15.500 zł (tytułem połowy kosztów remontu mieszkania nr (...)), kwotę 22.951,80 zł (tytułem połowy kosztów eksploatacji mieszkania nr (...)), 80,69 zł (połowa opłaty za prąd zapłaconej przez wnioskodawczynię) oraz kwotę 150 zł (opłata za zużycie wody z K.);

IV. ewentualnie, w razie przyjęcia, że prawo do lokalu nr (...) położony w Ł. przy ul. (...) należy do majątku osobistego uczestnika (art. 33 pkt 10 k.r.o.), zamiast spłaty udziałów z tego tytułu z pkt II 1 skarżąca wniosła o rozliczenie nakładów na ten składnik majątku uczestnika z majątku dorobkowego stron w postaci opłat czynszowych uiszczanych w okresie wspólności małżeńskiej w kwocie 140.120 zł i zasądzenie od uczestnika na rzecz wnioskodawczyni połowy w/w kwoty, tj. 70.060 zł (art. 45 § 1 k.r.o.).

V. W zakresie wniosków dowodowych, na podstawie art. 380 k.p.c., apelująca wniosła o rozpoznanie pkt 1 i 2 postanowienia Sądu Rejonowego z dnia 20 maja 2013 r. oraz pkt 1 i 8 postanowienia z dnia 23 listopada 2012 r. oddalających wnioski dowodowe wnioskodawczyni zawarte w pismach z dnia 23 stycznia 2012 r. oraz 14 sierpnia 2012 r., a także w obu pismach z dnia 11 marca 2013 r., co miało niekorzystny wpływ na rozstrzygnięcie sprawy i w związku z powyższym wniosła o:

1. przeprowadzenie dowodu z zeznań świadków: A. G., D. K., S. G., L. W., i A. J. na okoliczność faktycznego zamieszkiwania przez wnioskodawczynię w mieszkaniu teściów w Ł. przy ul. (...) już od sierpnia 1974 r., przebiegu zatrudnienia wnioskodawczyni, wysokości zarobków stron, pochodzenia środków na remont mieszkania nr (...) i na zakup mieszkania (...) z majątku dorobkowego stron, a także faktycznego prowadzenia i rentowności działalności gospodarczej uczestnika;

2. przesłuchanie stron na okoliczność faktycznego zamieszkiwania przez wnioskodawczynię w mieszkaniu teściów w Ł. przy ul. (...) już od sierpnia 1974 r., przebiegu zatrudnienia wnioskodawczyni, wysokości zarobków stron, pochodzenia środków na remont mieszkania nr (...) i na zakup mieszkania (...) z majątku dorobkowego stron, a także wskazane w piśmie z dnia 23 stycznia 2012 r.;

3. wezwanie biegłej M. B. (2) na rozprawę celem wydania ustnej opinii uzupełniającej, ewentualnie dopuszczenie dowodu z pisemnej uzupełniającej opinii z zakresu rachunkowości w celu wyjaśnienia podnoszonych przez wnioskodawczynię zastrzeżeń co do dotychczasowych opinii w zakresie ich niepełności, niejasności i wewnętrznych sprzeczności, prezentowanych w niniejszej apelacji oraz pismach wnioskodawczyni z dnia 20 stycznia 2011 r., 7 czerwca 2011 r. oraz 11 marca 2013 r.;

4. przeprowadzenie pozostałych dowodów wskazanych w pismach wnioskodawczyni z dnia 23 stycznia 2012 r., 14 sierpnia 2012 r. oraz 11 marca 2013 r. na okoliczności tam wskazane;

5. a także przeprowadzenie dowodu z załączonych listów uczestnika do wnioskodawczyni pochodzących z okresu przed zawarciem małżeństwa, przeczących twierdzeniom uczestnika, że znajomość z Z. B. do miesiąca przed ślubem miała charakter wyłącznie koleżeński, a także, że T. B. (1) nie przejawiał zainteresowania wnioskodawczynią z uwagi na jej rzekome zainteresowanie innymi mężczyznami;

VI. zasądzenie od uczestnika na rzecz wnioskodawczyni kosztów postępowania według norm przepisanych;

VII. zasądzenie od Skarbu Państwa na rzecz adw. M. M. (1) kosztów zastępstwa procesowego wnioskodawczyni z urzędu, które to koszty nie zostały uiszczone ani w całości, ani w żadnej części.

Postanowieniem z dnia 2 lipca 2014 r., w sprawie III Ca 1182/13 Sąd Okręgowy w Łodzi odrzucił powyższą apelację w zakresie żądania ustalenia, że w skład majątku wspólnego Z. i T. byłych małżonków B. wchodzą kwoty 300.000 zł i 166.785,89 USD oraz uchylił zaskarżone postanowienie i przekazał sprawę Sądowi Rejonowemu dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia o kosztach postępowania apelacyjnego.

Na skutek zażaleń wnioskodawczyni i uczestnika postępowania – Sąd Najwyższy postanowieniem z dnia 14 stycznia 2015 r. , w sprawie II CZ 82/14 uchylił postanowienie Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 2 lipca 2014 r. w sprawie III Ca 1182/13. W zakresie rozstrzygnięcia uchylającego postanowienie Sądu I instancji do ponownego rozpoznania, Sąd Najwyższy wskazał, że Sąd I instancji zbadał materialne podstawy żądań wnioskodawczyni oraz merytoryczne stanowisko uczestnika postępowania przy uwzględnieniu szerokiego rozumienia przedmiotu sprawy w postępowaniach działowych. W zasadzie, ocenę o nierozpoznaniu istoty sprawy, Sąd II instancji oparł na skutkach naruszenia zasady swobodnej oceny dowodów, niewyjaśnieniu wszystkich okoliczności faktycznych sprawy istotnych dla rozstrzygnięcia oraz wadliwości postępowania dowodowego. Ewentualne uchybienia w powyższym zakresie nie stanowią przesłanki nierozpoznania istoty sprawy. Sąd odwoławczy, jako sąd merytoryczny został wyposażony w odpowiednie narzędzia prawne, które umożliwiają mu dokonanie oceny zebranego materiału dowodowego we własnym zakresie, poczynienie własnych ustaleń faktycznych, a także – gdy zajdzie po temu potrzeba- uzupełnienie postępowania dowodowego w niezbędnym zakresie.

Po ponownym rozpoznaniu apelacji

Sąd Okręgowy ustalił i zważył,

co następuje :

W toku postępowania odwoławczego , uczestnik w piśmie z dnia 3 listopada 2015 r. oraz 4 kwietnia 2016 r. zgłosił dalsze roszczenia o rozliczenie poczynionego przezeń nakładu z majątku odrębnego na majątek wspólny w postaci poniesionych kosztów utrzymania wspólnego lokalu mieszkalnego nr (...), położonego w Ł. przy ul. (...). Wskazał, iż koszty te wyniosły kwotę 45.809,40 zł , z czego wnioskodawczyni winna mu zwrócić połowę , tj. kwotę 22.940,70 zł.

Jak stanowi przepis art.567 § 1 k.p.c. w postępowaniu o podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej między małżonkami sąd rozstrzyga także o żądaniu ustalenia nierównych udziałów małżonków w majątku wspólnym oraz o tym, jakie wydatki, nakłady i inne świadczenia z majątku wspólnego na rzecz majątku osobistego lub odwrotnie podlegają zwrotowi.

Stosownie do przepisu art. 383 k.p.c. w postępowaniu apelacyjnym nie można rozszerzyć żądania pozwu ani występować z nowymi roszczeniami. Jednakże w razie zmiany okoliczności można żądać zamiast pierwotnego przedmiotu sporu jego wartości lub innego przedmiotu, a w sprawach o świadczenie powtarzające się można nadto rozszerzyć żądanie pozwu o świadczenia za dalsze okresy.

W tej sprawie – uczestnik postępowania nie złożył apelacji. Zgłosił natomiast nowe roszczenie dotyczące świadczeń powtarzających się.

Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 7 stycznia 2009 r. , w sprawie II CSK 390/08 ( system informacji prawnej Lex nr 490512) wskazał, że w postępowaniu o podział majątku wspólnego, poza rozliczeniem nakładów i wydatków poczynionych z majątku wspólnego na majątek odrębny (osobisty) i z majątku odrębnego (osobistego) na majątek wspólny w czasie trwania wspólności ustawowej małżeńskiej, następuje także rozliczenie nakładów i wydatków dokonanych przez każde z małżonków (lub byłych małżonków) w okresie od ustania wspólności do chwili podziału majątku wspólnego. Z art. 42 k.r. i op. wynika, że do takich wydatków i nakładów mają odpowiednie zastosowanie przepisy kodeksu postępowania cywilnego o współwłasności w częściach ułamkowych. Podstawę dokonania rozliczeń stanowią art. 567 § 1 w zw. z art. 686 k.p.c. Sąd w postępowaniu działowym dokonuje rozliczeń z tytułu posiadania przedmiotów należących do majątku objętego wspólnością, pobranych pożytków i innych przychodów, a także poczynionych na ten majątek nakładów i spłaconych długów w okresie między ustaniem wspólności a dokonaniem podziału majątku wspólnego. W uchwale z dnia 27 czerwca 1969 r., w sprawie III CZP 34/69 (OSP 1970/5/94) Sąd Najwyższy zauważył, że roszczeń z tytułu pobranych pożytków za czas, jaki dzieli wydanie orzeczenia zapadłego w sprawie o zniesienie współwłasności (o dział spadku) i wydanie orzeczenia sądu II instancji oddalającego rewizję, współwłaściciel (współspadkobierca) może dochodzić od drugiego współwłaściciela (współspadkobiercy) tylko w postępowaniu o zniesienie współwłasności (o dział spadku). Sąd Okręgowy w Białymstoku w postanowieniu z dnia 9 września 2010 r. , w sprawie II Ca 293/10 ( Portal Orzeczeń sądów powszechnych) przyjął, że stosownie do treści art. 383 k.p.c. w postępowaniu apelacyjnym dopuszczalne jest rozszerzenie żądania o świadczenia za dalsze okresy. Przepis dotyczy wprawdzie żądania pozwu wniesionego w trybie procesowym, ale z mocy art. 13 § 2 k.p.c. jego odpowiednie stosowanie w postępowaniu nieprocesowym musi prowadzić do przyzwolenia każdemu uczestnikowi na rozszerzenie jego żądania i to nawet niezależnie od tego czy wniósł on apelację. Pogląd taki zaaprobować należy z uwagi na kategoryczne brzmienie art. 618 k.p.c., stosowanego w sprawach o podział majątku wspólnego na skutek odesłania zawartego w przepisach art. 567 § 3 i 688 k.p.c. Stosownie zaś do treści art. 618 k.p.c. § 3 po zapadnięciu prawomocnego postanowienia o zniesieniu współwłasności uczestnik nie może już dochodzić roszczeń określonych w paragrafie pierwszym tego przepisu, wynikających z posiadania rzeczy, w tym więc roszczeń z tytułu poczynionych nakładów czy wydatków na rzecz wspólną.

Biorąc pod uwagę powyższe poglądy, które Sąd Okręgowy w pełni podziela, Sąd Okręgowy stanął na stanowisku , iż uczestnik choć nie złożył w sprawie apelacji uprawniony jest do rozszerzenia swojego żądania rozliczenia nakładów poniesionych z majątku osobistego na majątek wspólny, które to nakłady dotyczą świadczeń okresowych . Nie może bowiem dochodzić ich w innym aniżeli to postępowaniu, nadto żądania zgłaszać może do chwili dokonania podziału majątku wspólnego , a podział następuje w tym właśnie postępowaniu apelacyjnym. N owy wniosek natomiast może obejmować w tym kontekście wyłącznie żądania dotyczące nakładów poczynionych od dnia ogłoszenia postanowienia przez Sąd I instancji do dnia zamknięcia rozprawy apelacyjnej.

W tym kontekście, Sąd Okręgowy ustalił , że w okresie od dnia 3 czerwca 2013 r. ( data ogłoszenia zaskarżonego postanowienia ) do dnia 18 kwietnia 2016 r. ( data zamknięcia rozprawy apelacyjnej) uczestnik z majątku osobistego poniósł na majątek wspólny nakład w łącznej kwocie 20.643,71 zł . Na kwotę tę składają się wydatkowane w przedmiotowym okresie pieniądze na uiszczenie opłat czynszowych ( 18.027,37 zł ), za energię elektryczną ( 2.376,34 zł ) i ubezpieczenie ( 240 zł) .

dowód : potwierdzenia przyjęcia przelewu do realizacji, przekazy K. 2043 odwr-2060 odwr, potwierdzenie przyjęcia przelewu do realizacji K.2066 odwr oraz K. 2222-2227).

Wskazane wyżej dowody z dokumentów nie budziły wątpliwości co do prawdziwości i nie były kwestionowane przez uczestniczkę. Podnieść jednak należy, że ich rzetelna analiza prowadzi do wniosku, iż opiewają na łączną kwotę 20.643,71 zł , a nie 45.809,40 zł. Zauważyć należy, że dokumenty te wielokrotnie dublują te same kwoty, z jednych wynika że dana suma została zapłacona , z innych wniosek taki nie wynika . Przykładowo na K.2222 zamieszczono dwa dowody na kwotę 1.019,30 zł . Jeden to potwierdzenie przyjęcia przelewu do realizacji , drugi to wypełniony blankiet z książeczki czynszowej . Oba dokumenty dotyczą czynszu za marzec i kwiecień 2016 r. Pierwszy z nich posiada pieczęć Banku potwierdzającą dokonanie przelewu, drugi żadnego potwierdzenia wpłaty nie zawiera.

W toku postępowania apelacyjnego uczestnicy złożyli szereg dowodów z dokumentów , tak urzędowych jak i prywatnych. Nie wymagają jednak one dodatkowego omówienia ,albowiem stanowią powielenie dokumentów złożonych jeszcze przed Sądem Rejonowym , które ten Sąd ocenił.

W toku postępowania apelacyjnego , Sąd Okręgowy dopuścił dowód z zeznań szeregu świadków oraz z uzupełniającego przesłuchania uczestników i uzupełniającej opinii biegłej ds. rachunkowości.

Zeznania świadków : A. G. ( protokół rozprawy z dnia 22 września 2015 r. 01.30.35-01.40.36) S. G. ( protokół rozprawy z dnia 22 września 2015 r. 01.50.39-02.00.06), K. Ł. (protokół rozprawy z dnia 22 września 2015 r.

01.40-36-01.50.39), i A. J. (protokół rozprawy z dnia 22 września 2015 r. 02.00.06-02.14.26) nie posiadają zdaniem Sądu Okręgowego mocy dowodowej. Świadkowie ci bądź to byli świadkami „ ze słuchu” , bądź to zeznawali na okoliczność konkubinatu jaki miał łączyć uczestników przed zawarciem związku małżeńskiego , co było okolicznością nieistotną dla rozstrzygnięcia – o czym w dalszej części uzasadnienia.

Zeznaniom świadka T. C. (protokół rozprawy z dnia 6 listopada 2015 r. 00.10.18- (...).04) w najistotniejszej ich części , a mianowicie dotyczącej źródeł pochodzenia środków finansowych na wkład budowlany wspólnego prawa do lokalu Sąd Okręgowy nie dał wiary . Zeznania te bowiem są niespójne, nielogiczne, niewiarygodne. Z jednej strony, świadek zeznaje że był bardzo dobrym kolegą uczestnika, bywał w jego domu rodzinnym, ale w ogóle nie zna wnioskodawczyni. Jeżeli stosunki świadka i uczestnika istotnie były tak bliskie to niewiarygodnym jest by nie znał wnioskodawczyni, która bezspornie przez pewien czas zamieszkiwała w rodzinnym mieszkaniu uczestnika. Świadek zeznał, że uczestnik miał książeczkę mieszkaniową z wkładem 66.000 zł i oszczędnościową na kwotę 100.000 zł . To są okoliczności sprzed ponad 40 lat. Nie jest wiarygodnym , by świadek , nawet najlepszy kolega uczestnika , po 40 latach pamiętał takie okoliczności i to z takimi szczegółami jak wysokość kwot . Nota bene żaden dowód nie potwierdza by na książeczce mieszkaniowej uczestnik posiadał właśnie 66.000 zł.

Opinię uzupełniającą biegłej M. B. (2) (protokół rozprawy z dnia 22 września 2015 r. 00.11.31-01.29.03 oraz K.2183-2184) uznał Sąd Okręgowy za rzetelną. Biegła miała trudne zadanie . albowiem uzupełniała opinię po latach od jej wydania. Z opinii jednak wynika, że biegła dokonała analizy wszystkich rachunków bankowych, co do których dokumenty znajdują się w aktach sprawy.

Sąd Okręgowy oddalił szereg wniosków dowodowych :

1. o zobowiązanie wnioskodawczyni do złożenia aktów zgonu jej rodziców, postanowień o stwierdzenie nabycia spadku po rodzicach albowiem przedmiotem postępowania nie jest spadek po tychże, a wnioskodawczyni nie twierdziła by po rodzicach odziedziczyła znaczny majątek w okresie tworzenia własnego majątku z uczestnikiem;

2. o zobowiązanie wnioskodawczyni do wskazania numerów rachunków bankowych jej rodziców – z tych samych przyczyn jak wyżej;

3. o zobowiązanie uczestnika postępowania do złożenia oryginału decyzji o przydziale lokalu mieszkalnego bowiem złożona decyzja w kserokopii potwierdzonej za zgodność z oryginałem przez profesjonalnego pełnomocnika jest wystarczająca dla orzekania , a żaden z uczestników nie twierdził by oryginał różnił się od kserokopii;

4. o zobowiązanie uczestnika postępowania do złożenia oryginału dowodu wpłaty kwoty 100.000 (...) z tych samych przyczyn jak w punkcie 3;

5. o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego celem ustalenia aktualnej wartości nakładów poczynionych na remont lokalu mieszkalnego nr (...) albowiem z jednej strony wnioskodawczyni nie udowodniła by nakłady takie w ogóle zostały poniesione; z drugiej zaś strony z tego tytułu wnioskodawczyni zażądała rozliczenia kosztów w wysokości 6.714 zł i Sąd Rejonowy zasądził z tego tytułu od uczestnika na rzecz wnioskodawczyni połowę żądanej sumy tj. 3.357 zł, co w orzeczeniu Sądu Okręgowego ostało się;

6. o zwrócenie się do (...) w Z. o nadesłanie dokumentacji dotyczącej wysokości wynagrodzenia uczestnika postępowania osiąganego w tym przedsiębiorstwie w latach 1967-1969 albowiem ustalenia Sądu Rejonowego co do dochodów uzyskiwanych przez uczestników są nie tylko bardzo szczegółowe ale i wystarczające;

7. o zwrócenie się do Banku (...) S.A. 1 Oddział w Ł. przy Al. (...) o nadesłanie zupełnej historii transakcji tj. obejmujących okres od otwarcia do zamknięcia rachunku z uwzględnieniem możliwie najpełniejszych informacji na temat dat, kwot, osób i ew. rachunków przeciwstawnych dokonywanych operacji dla rachunków: (...) oraz (...)- (...)-270-41, a także (...) i (...) wraz z umowami o prowadzenie w/w rachunków oraz ewentualnymi aneksami do tych umów i udzielonymi pełnomocnictwami, o zwrócenie się do wskazanego wyżej banku o udzielenie informacji jaki był nr rachunku głównego dla subkonta ( (...)); o zwrócenie się do wskazanego wyżej banku o wskazanie imienia i nazwiska osoby, za którą odprowadzany był podatek od przychodów generowanych przez zgromadzone na rachunkach środki bowiem wniosek dotyczył osoby trzeciej;

8. o zwrócenie się do banku (...) S.A. III Oddział w Ł. przy ul. (...) o nadesłanie zupełnej historii transakcji rachunków: (...)-41 )raz (...), tj. obejmujących okres od otwarcia do zamknięcia danego rachunku z uwzględnieniem możliwie najpełniejszych informacji na temat dat, kwot, osób i ew. rachunków przeciwstawnych dokonywanych operacji wraz z umowami o prowadzenie w/w rachunków oraz ewentualnymi aneksami do tych umów i udzielonymi pełnomocnictwami; o zwrócenie się do wskazanego wyżej banku o wskazanie imienia i nazwiska osoby, za którą odprowadzany był podatek od przychodów generowanych przez zgromadzone na rachunkach środki bowiem wniosek dotyczył osoby trzeciej;

9. o zwrócenie się do (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W. przy PI. Piłsudskiego 3 o nadesłanie zupełnej historii transakcji rachunków prowadzonych na nazwisko T. B. (1) (nr klienta (...)) nr: (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), tj. obejmujących okres od otwarcia do zamknięcia danego rachunku z uwzględnieniem możliwie najpełniejszych informacji na temat dat, kwot, osób i ew. rachunków przeciwstawnych dokonywanych operacji wraz z umowami o prowadzenie wszystkich w/w rachunków oraz ewentualnymi aneksami do tych umów i udzielonymi pełnomocnictwami, o zwrócenie się do wskazanego wyżej banku o wskazanie imienia i nazwiska osoby, za którą odprowadzany był podatek od przychodów generowanych przez zgromadzone na rachunkach środki bowiem powyższe okoliczności wynikają już z dokumentów złożonych do akt sprawy;

10. o zwrócenie się do banku (...) S.A. V Oddział w Ł. ul. (...) o nadesłanie zupełnej historii transakcji rachunków prowadzonych na nazwiska )T. B. (1), Z. B., w szczególności o nr: A – (...), (...) i A – (...), A – (...), A – (...), tj. obejmujących okres od otwarcia do zamknięcia danego rachunku z uwzględnieniem możliwie najpełniejszych informacji na temat dat, kwot, osób i ew. rachunków przeciwstawnych dokonywanych operacji wraz z umowami o prowadzenie wszystkich w/w rachunków oraz ewentualnymi aneksami do tych umów i udzielonymi pełnomocnictwami bowiem powyższe okoliczności wynikają już z dokumentów złożonych do akt sprawy;

11. o zwrócenie się do (...) S.A. Oddział (...) z siedzibą w Ł. przy ul. (...), (...) S.A. I Oddział w Ł. z siedzibą w Ł. przy Al. (...) oraz (...) S.A. Budownictwo Elektroenergetyczne z siedzibą w Ł. przy ul. (...) o nadesłanie informacji dotyczących T. B. (1) (PESEL: (...)) zatrudnionego w Zakładach (...) Zakład (...), Zakładzie (...) w Ł. oraz Zespole Elektrociepłowni im. (...) w Ł. w latach 1966 – 1983 obejmujących dokładny okres zatrudnienia, wysokość wynagrodzenia w okresie zatrudnienia, miejsca wykonywania zleconych prac, otrzymywanych sortów ubraniowych oraz otrzymanej pożyczki z Zakładowego Funduszu Mieszkaniowego, w szczególności kwoty pożyczki, daty jej udzielenia i okresu spłaty pożyczki albowiem ustalenia Sądu Rejonowego co do dochodów uzyskiwanych przez uczestników są nie tylko bardzo szczegółowe ale i wystarczające, zaś ustalenia co do pożyczki mieszkaniowej są zbędne wobec przyjęcia przez Sąd Okręgowy, że nie cały wkład budowlany stanowi nakład uczestnika z majątku osobistego na majątek wspólny;

12. o zwrócenie się do Politechniki (...) z siedzibą w Ł. przy ul. (...) udzielenie informacji czy T. B. (1) (PESEL: (...)) był studentem tej uczelni, a jeśli tak to ze wskazaniem okresu studiowania, wydziału oraz trybu studiów albowiem są to okoliczności zupełnie zbędne dla podziału majątku dorobkowego;

13. o zwrócenie się do zakładów (...) z siedzibą w Z. przy ul. (...) o nadesłanie informacji dotyczącej okresu zatrudnienia T. B. (1) (PESEL: (...)) w zakładach (...) z siedzibą w Z., wysokości osiąganego tam wynagrodzenia za pracę, adresu zameldowania na pobyt stały i czasowy znajdującego się w aktach osobowych pracownika, albowiem ustalenia Sądu Rejonowego co do dochodów uzyskiwanych przez uczestników są nie tylko bardzo szczegółowe ale i wystarczające zaś fakt zameldowania jest dla sprawy bez znaczenia;

14. o zobowiązanie uczestnika postępowania do złożenia kompletnej historii rachunku A. F. S. Bank, której [tłumaczenie fragmentu znajduje się na karcie 78 akt sprawy, w szczególności 2 wyciągu, a w razie odmowy o zwrócenie się do A. F. S. Bank z siedzibą 8300 W B. A., C., (...) Stany Zjednoczone Ameryki Północnej o nadesłanie kompletnej historii rachunku prowadzonego na nazwisko T. B. (1) albowiem przedmiotem postępowania właściwie nie jest wysokość kwoty zdeponowanej na tym rachunku a kwota pozostała w chwili ustania wspólności majątkowej małżeńskiej;

15. o zobowiązanie uczestnika postępowania do złożenia wszelkich będących w dyspozycji uczestnika dokumentów dotyczących posiadanych lub współposiadanych przez uczestnika rachunków bankowych bądź takich, na których znajdowały się środki należące do uczestnika, w szczególności wyciągów, historii rachunków, korespondencji bankowej, umów w tym dotyczących prowadzenia rachunków lub założenia lokaty, aneksów, udzielonych bądź otrzymanych pełnomocnictw bankowych, w szczególności obejmującej rachunki prowadzone w bankach: (...) S.A. I i III Oddział w Ł., (...) S.A. V Oddział w Ł., (...) Bank (...) S.A., a także banku (...) w L. bowiem uczestnik złożył już oświadczenie jakie rachunki bankowe posiada bądź posiadał;

16. o zobowiązanie uczestnika postępowania do złożenia będących w dyspozycji uczestnika dokumentów dotyczących historii swego zatrudnienia oraz studiowania w okresie 1966 – 1983 r., w szczególności świadectw i umów o pracę z Zakładów (...) w Z. oraz Zakładu (...) w Ł. i Zakładu (...) w Ł., zaświadczeń o wysokości zarobków i miejscu wykonywania zleconych prac, a także otrzymanej pożyczki z Zakładowego Funduszu Mieszkaniowego, w szczególności kwoty pożyczki, daty jej udzielenia i okresu spłaty pożyczki albowiem ustalenia Sądu Rejonowego co do dochodów uzyskiwanych przez uczestników są nie tylko bardzo szczegółowe ale i wystarczające, zaś ustalenia co do pożyczki mieszkaniowej są zbędne wobec przyjęcia przez Sąd Okręgowy, że nie cały wkład budowlany stanowi nakład uczestnika z majątku osobistego na majątek wspólny;

17. o zobowiązanie uczestnika postępowania do wskazania z jakich kont dokonywane były wpłaty na rachunek uczestnika prowadzony w (...) S.A. V O/Ł o nr: A – (...), albowiem wynika to z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy;

18. o zobowiązanie uczestnika postępowania do złożenia do akt sprawy oryginałów dokumentów wskazanych w piśmie wnioskodawczyni z dnia 11 VIII 2012 r. w pkt I-III oraz z dnia 11 III 2013 pkt 4 str.2 (zaświadczenie z urzędu dzielnicowego) w sytuacji gdy ich kserokopie nie zostały zakwestionowane;

19. o dopuszczenie dowodu z opinii kolejnego biegłego z zakresu rachunkowości i bankowości z jednoczesnym zobowiązaniem biegłego do przeanalizowania całości materiału dowodowego postępowania, w szczególności zgromadzonej w aktach sprawy dokumentacji bankowej na okoliczność: - jakie środki zdeponowane były na rachunkach należących do uczestników postępowania na dzień 25 VII 2006 r. – jakie były dochody od środków zdeponowanych na wszystkich rachunkach, których dokumentacja znajduje się w aktach sprawy, z rozbiciem na dochody uzyskane w całym okresie objętym dokumentacją bankową oraz w okresie od 27 V 2005 r. do 25 VII 2006 r. czy dokumentacji bankowej akt sprawy wynika, że środki zgromadzone na rachunkach bankowych uczestnika w DZ Bank (...), były to te same środki co zdeponowane wcześniej na rachunkach należących do C. B. oraz czy w aktach sprawy znajduje się informacja, czy kwota 300 000 zł wpłacona na rachunek (...) Bank (...) S.A. (...) w dniu I VI 2007 r. była środkami wypłaconymi z rachunku w tym samym banku nr (...) w dniu 17 2007 r., a także na jakim rachunku znajdowały się środki w kwocie 310 918,68 zł w okresie 17 I – I VI 2007 r., wypłacone przez uczestnika z rachunku (...) Bank (...) S.A. w dniu (...) jaka była kwota łączna kwota środków zgromadzonych przez uczestnika na rachunkach prowadzonych przez (...) S.A. V Oddział w Ł. o nr: (...) oraz A – (...) wraz ze wskazaniem jakie uczestnik osiągnął dochody od zdeponowanych tam środków oraz skąd pochodziły te środki albowiem wszystkie te okoliczności znajdują swoje potwierdzenie w dokumentach złożonych do akt sprawy , nadto istniejąca opinia biegłej kwestie te wyjaśnia w sposób wystarczający;

20. o zwrócenie się do Ministerstwa Sprawiedliwości o udzielenie tekstu prawa angielskiego i objaśnienie obcej praktyki sądowej w zakresie regulującym angielskie prawo spadkowe albowiem przedmiotem postępowania nie jest spadek po A. B..

Dowód z uzupełniającego przesłuchania uczestników postępowania ( protokół rozprawy z dnia 18 kwietnia 2016 r. 00.02.46-01.10.05) Sąd Okręgowy uznaje za mało przydatny dla dokonania ustaleń faktycznych. Wnioskodawczyni oraz uczestnik zaprezentowali dotychczasowe stanowiska , zupełnie od siebie odmienne. Sąd Okręgowy zważył, że dowód z przesłuchania stron ( uczestników ) ma wyłącznie charakter uzupełniający i winien dotyczyć okoliczności , których nie da się ustalić w oparciu o inne dowody. W szczególności , Sąd Okręgowy okoliczności dotyczące konkubinatu w jakim mieli uczestnicy pozostawać przed zawarciem związku małżeńskiego uznał za nieistotne , o czym w dalszej części uzasadnienia. Sąd Okręgowy nie dał wiary dowodowi z przesłuchania wnioskodawczyni co do nabycia lokalu mieszkalnego nr (...), co do źródeł pochodzenia środków pieniężnych na rachunkach bankowych uczestnika i jego ojca, jak też nie dał wiary dowodowi z przesłuchania uczestnika co do źródeł finansowania wkładu budowlanego wspólnego lokalu mieszkalnego . Wnioskodawczyni jak i uczestnik w toku trwającego prawie 9 lat postępowania dali się poznać jako osoby niezwykle , ponadprzeciętnie „uporządkowane”, systematyczne, skrupulatne. Złożyli do akt sprawy setki dokumentów , nawet sprzed kilkudziesięciu lat , nawet dotyczące wydatkowania drobnych kwot. Oznacza to, że wszystkie wydatki dokumentowali. Skoro więc nie składają dowodów z dokumentów na okoliczności dla nich istotne oznacza to że takich dokumentów nie ma, a podnoszone okoliczności nie miały miejsca.

Apelacja częściowo jest zasadna . Sąd Okręgowy podziela zarzuty apelacji dotyczące sposobu rozliczenia przez Sąd I instancji wkładu budowlanego na lokal mieszkalny nr (...) położony w Ł., przy ul. (...) oraz dotyczące ustaleń faktycznych Sądu Rejonowego w tej kwestii.

Sąd Rejonowy prawidłowo i w sposób bezsporny ustalił, że w skład majątku wspólnego byłych małżonków T. i Z. B. wchodzi spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego nr (...), położonego w Ł., przy ul. (...) o wartości 197.000 zł. W oparciu o dowód z przesłuchania uczestnika , Sąd Rejonowy przyjął że T. B. (1) wpłacał oszczędności na „zwykłą” książeczkę oszczędnościową, natomiast książeczkę mieszkaniową założył dopiero w roku 1969 ( dowód z przesłuchania uczestnika K.635-638, K.1320-1321). Ustalił dalej, że w dniu 9 czerwca 1969 roku T. B. (1) złożył „wniosek o przydział mieszkania w (...) Spółdzielni Mieszkaniowej Osiedle (...)”. We wniosku uczestnik podał, między innymi, iż zamieszkiwał wówczas z rodzicami przy ul. (...). Z. B. dopisana została na wniosku na podstawie wyciągu z aktu małżeństwa nr 28/74. W chwili złożenia wniosku T. B. (1) otrzymał potwierdzenie posiadania książeczki oszczędnościowej (...) nr (...), założonej w dniu 9 czerwca 1963 roku, ze zgromadzonymi środkami w wysokości 15.600 złotych i 9.066 złotych. [wniosek k. 454-456, 506 i k. 1194-1195] Tego samego dnia (2 czerwca 1969 roku) T. B. (1) złożył „Deklarację przystąpienia do Spółdzielni”. [deklaracja - k. 460-461 i k 1197-1198] W dniu 29 sierpnia 1969 roku T. B. (1) zawarł z ówczesną Robotniczą Między-zakładową Spółdzielnią Mieszkaniową „Osiedle (...)” w Ł. wstępne porozumienie w sprawie przydziału lokalu mieszkalnego. Potwierdzono w nim, że uczestnik jest członkiem spółdzielni, wpisanym do rejestru członków pod nr (...) i przysługuje mu lokal mieszkalny kategorii M-2 o powierzchni 24-30m 2 w ramach budownictwa powszechnego a przybliżona wysokość wkładu mieszkaniowego wynosi 15.600 złotych, tj. 20% przewidywanego kosztu budowy lokalu. T. B. (1) zobowiązał się do wpłaty na rachunek spółdzielni w wyznaczonym terminie kwoty wkładu mieszkaniowego. Jednocześnie T. B. (1) odebrał książeczkę mieszkaniową. i wpłacił na konto spółdzielni 200 złotych. Następnie uczestnik powiadomiony został o przyjęciu w poczet członków, w związku z czym uiścił 200 złotych tytułem wpisowego i 400 złotych tytułem zadeklarowanego udziału. [pokwitowania – k. 85 i k. 839-840, wstępne porozumienie – k.69 i k. 1199, pokwitowanie – 457, zawiadomienie – k. 722, dowód memoriałowy – k. 723 i k. 841] W dniu 21 stycznia 1975 roku T. B. (1) jako członek spółdzielni otrzymał przydział lokalu kategorii M4, o powierzchni 54,66m 2, w tym powierzchni mieszkalnej (...)m 2. W przydziale wskazano, że ma on prawo używać przydzielony lokal na cele mieszkalne wraz ze swoją rodziną i domownikami na zasadzie własnościowego prawa do lokalu. Na podstawie przedłożonych dokumentów w przydzielonym lokalu miał prawo zamieszkiwać uczestnik jako najemca wraz z żoną Z. B.. [odpis przydziału – k. 846, przydział – k. 1192-11920] T. B. (1) wniósł tytułem wkładu kwotę 166.910,80 złotych, przy wymaganym wkładzie budowlanym w wysokości 162.800 złotych. Różnicę w wysokości 4.110 złotych Spółdzielnia wypłaciła T. B. (1) w dniu 4 lutego 1976 roku. [zaświadczenie - k. 446 i k.501, zestawienie – k. 724] W dniu 8 września 1975 roku Zarząd (...) Osiedle (...) wezwał T. B. (1) do „przelania z książeczki mieszkaniowej (...) nr (...)” kwoty w 33.000 złotych na podane konto bankowe spółdzielni. [pismo – k. 447] W dniu 16 września 1975 roku małżonkowie B. uzyskali spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w Ł. przy ulicy (...). Klucze otrzymali 21 stycznia 1975 roku. Lokal ma powierzchnię 54,66 m 2 i był związany z członkowstwem T. B. (1) w Spółdzielni Mieszkaniowej „Osiedle (...)” w Ł.. Objęcie nowego lokalu bez konieczności zdania dotychczas zajmowanego mieszkania przy ul. (...) umożliwił T. B. (1) posiadany wkład. W związku z obejmowaniem mieszkania środki przelewane były z książeczki mieszkaniowej uczestnika.[zaświadczenie - k.12, pokwitowania – k. 85-86, zaświadczenie - k. 446 i k. 501, pismo - k. 447 i k. 502, zawiadomienie - k. 448-449, pismo - k. 450 i k. 503, zawiadomienie - k. 451 i k. 504, wyjaśnienie - k. 452-453 i k. 510, wniosek - k. 454-457 i k. 506-506o, pokwitowanie – k. 457 i k. 507, poświadczenie - k. 458-459 i k. 508, deklaracja - k. 460-461 i k. 509, zeznania uczestnika T. B. (1) - k. 635-638, zeznania wnioskodawczyni Z. B. k. 632-635]

Sąd Rejonowy ustalił, że całość środków finansowych przeznaczonych na wkład budowlany pochodziła z majątku odrębnego uczestnika postępowania. Taki wniosek Sąd I instancji wysnuł w oparciu o następujące okoliczności :

1.to uczestnik samodzielnie , bez udziału wnioskodawczyni dokonywał wszelkich czynności związanych z ubieganiem się o przydział lokalu mieszkalnego. Uczestnika sam i we własnym imieniu złożył w roku 1969 deklarację przystąpienia do spółdzielni. Sam w tym czasie uiścił opłaty „wpisowe”. To on został zawiadomiony i przyjęciu w poczet członków spółdzielni, to jego informowano o planowanym przydziale prawa do lokalu. Te wszystkie ustalenia polegają na prawdzie , jednakże nie można z nich wywieść takich wniosków , jak uczynił to Sąd I instancji . Uczestnicy postępowania zawarli związek małżeński w roku 1974. Oczywistym więc było, że czynności wobec spółdzielni nie mogły przez uczestników dokonywane być wspólnie. Nikt nie neguje faktu , że przydział lokalu mieszkalnego ostatecznie nastąpił dzięki staraniom uczestnika postępowania, jednakże nie oznacza to, że całość wkładu budowlanego została wpłacona z jego majątku osobistego;

2.w dniu 18 września 1975 r. T. B. (1) wniósł tytułem wkładu kwotę 166.910,80 zł przy wymaganym wkładzie budowlanym w wysokości 162.800 zł. Ta okoliczność także polega na prawdzie jednak nie przesądza o źródle pochodzenia środków finansowych przeznaczonych na pokrycie wkładu budowlanego.

3.uczestnicy zawarli związek małżeński w dniu 20 lipca 1974 r. , wkład pokryty został we wrześniu 1975 r. , uczestnicy zamieszkali razem w kwietniu 1975 r. ( w uzasadnieniu skarżonego postanowienia pojawia się to oczywista omyłka co do daty zameldowania wnioskodawczyni w mieszkaniu przy ul. (...) rok 1974/75) . Uczestnicy więc po zawarciu związku małżeńskiego do chwili uiszczenia wkładu budowlanego zamieszkiwali ze sobą jedynie przez okres 5 miesięcy i była to zbyt mała ilość czasu by wspólnie zgromadzić kwotę wkładu budowlanego, tym bardziej że wnioskodawczyni nie mogła przyczynić się do tego w równym z uczestnikiem stopniu albowiem jej dochody uzyskiwane z zatrudnienia były znacznie od dochodów uczestnika niższe. Takie ustalenie narusza prawo materialne. Po pierwsze : nie ma żadnego znaczenia jaki był okres wspólnego zamieszkiwania uczestników , czy było to tylko 5 miesięcy , czy nawet mniej. Istotnym natomiast jest to , że w dniu 20 lipca 1974 r. powstała pomiędzy uczestnikami wspólność majątkowa małżeńska, która do chwili pokrycia wkładu budowlanego trwała przez okres około 14 miesięcy, co przy dochodach szczególnie uczestnika i udzielonej przez jego rodziców pomocy w utrzymaniu rodziny stron pozwalało na zgromadzenie wystarczającej kwoty na dokonanie dopłaty brakującej części wkładu budowlanego . Jak stanowił przepis art., 32 § 1 i 2 k.r.o. w brzmieniu obowiązującym w dacie powstania wspólności majątkowej w tej sprawie dorobkiem małżonków są przedmioty majątkowe nabyte w czasie trwania wspólności ustawowej przez oboje małżonków lub przez jednego z nich; w szczególności stanowią dorobek małżonków: pobrane wynagrodzenie za pracę oraz za inne usługi świadczone osobiście przez któregokolwiek z małżonków; dochody z majątku wspólnego, jak również z odrębnego majątku każdego z małżonków. Regułę tę potwierdza dzisiaj przepis art. 31 § 1 i § 2 pkt 1 oraz 2 k.r.o. stanowiący, że z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny); przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków; do majątku wspólnego należą w szczególności: pobrane wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków; dochody z majątku wspólnego, jak również z majątku osobistego każdego z małżonków. Oznacza to , że wynagrodzenie za pracę pobierane tak przez wnioskodawczynię jak i uczestnika w okresie od lipca 1974 r. ( powstanie wspólności) do września 1975r. ( uzupełnienie wkładu budowlanego) wchodziło w skład majątku wspólnego uczestników i to bez względu na różnicę w wysokości tych wynagrodzeń.

Z zebranego w sprawie materiału dowodowego w postaci dokumentów wywieść można następujące wnioski :

1.na dzień 9 czerwca 1969 r. uczestnik posiadał na oszczędnościowe książeczce mieszkaniowej (...) nr (...) zgromadzoną kwotę 15.600 zł oraz 9.066 zł (wniosek o przydział mieszkania z wypełniona rubryką potwierdzająca powyższy fakt K.414)

2.z notatki ( K.1198) wynika , że wymagany wkład budowlany wynosił kwotę 162.800 zł. Uczestnik posiadał na poczet wkładu budowlanego zgromadzone środki : 39.410,80 zł, 20.000 zł, 7.500 zł i 100.000 zł – łącznie 166.910,80 zł. Notatka ta nie nosi daty , została podpisana przez księgową K. K.. Należy domniemywać, że została sporządzona przez księgowego Spółdzielni Mieszkaniowej jednakże nie wiadomo w jakiej dacie. Notatka ta została skserowana na jednej karcie z zaświadczeniem (...) z dnia 18 września 1975 r., którym Urząd zaświadcza, że uczestnik jest zwolniony z obowiązku zdania mieszkania przy ul. (...). Połączenie tych dwóch dokumentów na jednej karcie niejako sugeruje pomiędzy nimi związek , co nawet wynika z ustaleń Sądu I instancji, związku jednak żadnego tu nie ma. To nie Urząd zaświadczył o wysokości posiadanych przez uczestnika środków finansowych choćby z tego względu , że nie należało to do jego kognicji.

3.z potwierdzenia dla wpłacającego ( K.85 z lewej górnej strony) wynika , że w 1969 r, uczestnik wpłacił na rzecz Spółdzielni kwotę 200 zł,

4. z potwierdzenia dla wpłacającego ( K.85 z prawej górnej strony) wynika , że uczestnik na rzecz Spółdzielni wpłacił kwotę 100.000 zł w dniu 8 września 1975 r.

5.z dowodu kasowego ( K.85 na dole) wynika , że uczestnik w 1969 r. wpłacił na rzecz Spółdzielni kwotę 250 zł tytułem wpisowego i kwotę 400 zł tytułem pokrycia udziału członkowskiego.

6.z wstępnego porozumienia w sprawie przydziału mieszkania z dnia 29 maja 1969 r. ( K.69) wynika , że uczestnik oczekiwał na przydział mieszkania kategorii M-2 z wkładem mieszkaniowym w kwocie 15.600 zł.

Z powyższego jednoznacznie wynika , że przed zawarciem związku małżeńskiego uczestnik miał zgromadzone w Spółdzielni Mieszkaniowej środki finansowe w łącznej wysokości 24.666 zł. Brak jest natomiast dowodu na to, by inne jeszcze środki zgromadzone zostały przed powstaniem wspólności majątkowej uczestników. W szczególności z dokumentów jednoznacznie wynika, że największa część wkładu budowlanego w wysokości 100.000 zł została wpłacona we wrześniu 1975 r. Podnieść przy tym trzeba , że początkowo uczestnik oczekiwał na spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu . Dopiero po zwarciu małżeństwa z wnioskodawczynią przekształcono wniosek żądając przydzielenia własnościowego prawa do lokalu . W tamtym czasie wysokość kosztów jakie trzeba było ponieść w związku z przydziałem lokalu w sposób zasadniczy różniła się jeżeli chodzi o spółdzielcze własnościowe a lokatorskie prawo do lokalu. Niewątpliwym w świetle dokumentów jest to , że przed zawarciem związku małżeńskiego uczestnik był przygotowany finansowo na przyjęcie lokatorskiego prawa do lokalu spółdzielczego ( niska wartość) a na prawo własnościowe ( wyższa wartość ) zdecydował się już pozostając w związku małżeńskim. Cytowane wyżej przepisy prawa materialnego statuują domniemanie prawne dotyczące zasad ustalania składu majątku objętego wspólnością majątkową małżonków. Wbrew więc tezie uzasadnienia skarżonego postanowienia to nie wnioskodawczyni musi udowadniać , że pieniądze wpłacone na mieszkanie w czasie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej należały do majątku wspólnego . To uczestnik , chcąc obalić wskazane domniemanie musiałby udowodnić okoliczności przeciwne , lecz zdaniem Sądu Okręgowego zadaniu temu nie sprostał.

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy na podstawie art. 386 § 1 w zw z art. 13 § 2 k.p.c. zmienił zaskarżone postanowienie w ten sposób , że zasądzoną w punkcie 4 kwotę 25.279,71 zł podwyższył do kwoty 97.130,05 zł.

Rozstrzygając w sposób powyższy Sąd Okręgowy uwzględnił następujące ustalenia i okoliczności:

1.Sąd I instancji zasądzając od uczestnika postępowania na rzecz wnioskodawczyni dopłatę wartości udziału w majątku wspólnym w kwocie 25.279,71 zł dopuścił się omyłki rachunkowej. Skoro bowiem, według prawidłowych wyliczeń Sądu Rejonowego do rozliczenia pozostawała kwota 51.309,71 zł ( majątek wspólny bez uwzględnienia wartości własnościowego prawa do lokalu nr (...) ) to połowa tej wartości stanowi kwotę 25.654,85 zł. Wnioskodawczyni przyznano w naturze składniki majątkowe o łącznej wartości 17.100 zł. Należna wnioskodawczyni dopłata stanowi w tej sytuacji kwotę 8.554,85 zł. Sąd Rejonowy ustalił, że uczestnik poniósł nakład z majątku odrębnego na majątek wspólny w postaci kosztów utrzymania wspólnego lokalu w wysokości 21.739,38 zł z czego wnioskodawczyni winna mu zwrócić połowę – tj. kwotę 10.869,69 zł. Sąd Rejonowy ustalił dalej, że uczestnik winien zwrócić uczestniczce kwoty : 80,69 zł i 150 zł ( prąd i woda opłacone przez wnioskodawczynię na utrzymanie nieruchomości uczestnika w K.). Wnioskodawczyni winna zwrócić uczestnikowi kwotę 350 zł za wymianę zamków. Uczestnik winien zwrócić wnioskodawczyni połowę wydatków poniesionych z majątku wspólnego na lokal nr (...) w kwocie 3.357 zł oraz kwotę 22.951,80 zł tytułem kosztów eksploatacji mieszkania Z. B.. Sąd Okręgowy przyjmuje ten sposób wyliczenia albowiem nie został on zakwestionowany w apelacji. Wyliczenie więc dopłaty udziału wnioskodawczyni w majątku wspólnym prowadzi do kwoty 23.874,65 zł , a nie zasądzonej 25.279,71 zł, co zresztą Sąd Rejonowy przyznaje na K.57 uzasadnienia zaskarżonego postanowienia . Do dalszych wyliczeń Sąd Okręgowy przyjął więc prawidłowo ustaloną kwotę 23.874,65 zł nie kwotę 25.279,71 zł. Uznał przy tym , że taki sposób rozstrzygnięcia nie narusza zakazu reformationis in peius albowiem w globalnym rozliczeniu , na skutek apelacji wnioskodawczyni należna jej dopłata zostaje podwyższona.

Skoro uczestnik postępowania wniósł z majątku odrębnego na rzecz wkładu budowlanego kwotę 24.666 zł a wartość wkładu stanowiła 162.800 zł to nakład uczestnika z majątku odrębnego na majątek wspólny w zakresie wkładu budowlanego stanowi 15,15 % tego prawa . Aktualna wartość spółdzielczego wspólnego własnościowego prawa do lokalu to kwota 197.000 zł. Z tego 15,15 % to kwota 29.845,50 zł i to jest nakład uczestnika. Odejmując te kwotę od wartości prawa do lokalu ( 197.000 zł – 29.845,50 zł) uzyskujemy kwotę 167.154,50 zł z czego połowa , tj. kwota 83.577,25 zł to należna wnioskodawczyni dopłata . Kwotę tę dodajemy do prawidłowo wyliczonej dopłaty z innych składników majątkowych ( 83.577,25 zł + 23.874,65 zł ) i uzyskujemy kwotę 107.451,90 zł. Kwotę tę jednak należy obniżyć o połowę wartości nakładów poczynionych przez uczestnika na majątek wspólny w okresie od wydania orzeczenia przez Sąd I instancji do dnia zamknięcia rozprawy apelacyjnej , tj. o kwotę ( 20.643,71 zł : 2) 10.321,85 zł. Tak więc 107.451,90 zł – 10.321,85 zł = 97.130,05 zł.

W pozostałej części apelacja jest bezzasadna . Wszelkie zarzuty dotyczące ustaleń Sądu Rejonowego co do ewentualnego związku konkubenckiego, jaki miał łączyć uczestników przed zawarciem przez nich małżeństwa , w świetle rozstrzygnięcia Sądu Okręgowego uznać trzeba za bezprzedmiotowe. Wnioskodawczyni, podnosząc okoliczności dotyczące konkubinatu zamierzała udowodnić, iż środki przeznaczone na wkład budowlany zostały zgromadzone przez uczestników wspólnie . Z zebranego materiału wynika jednoznaczna kwota nakładu uczestnika w tej materii , a w pozostałej części Sąd Okręgowy dokonał rozliczenia tego wkładu.

Nie mogą ostać się zarzuty dotyczące kwestii spadku po bracie uczestnika A. B.. A. B. zmarł w dniu 10 sierpnia 1993 r. Bez względu na to kto odziedziczył spadek po nim , a w szczególności czy odziedziczył część spadku uczestnik postępowania – spadek ten nie wchodzi w skład majątku wspólnego uczestników , a co najwyżej wszedł do masy majątku odrębnego T. B. (1). W sprawie brak jest jakiegokolwiek dowodu by T. B. (1) otrzymał w naturze jakąkolwiek część spadku po bracie. Ponieważ przedmiotem spadku były pieniądze, do majątku wspólnego mogłyby by wejść dochody z nich ( np. odsetki bankowe) ale należało udowodnić , iż takie dochody powstały , a tego wnioskodawczyni wbrew zasadzie onus probandi wyrażonej przepisem art. 6 k.c. nie uczyniła.

W zakresie kwoty 20.000 USD , wypłaconej przez uczestnika z rachunku bankowego na początku lat 90-tych , a pochodzącej z jego pracy w USA , Sąd Okręgowy podzielił stanowisko uczestnika , że z uwagi na jego wówczas trudną sytuację , brak stałego zatrudnienia istotnie kwota ta mogła zostać spożytkowana na utrzymanie rodziny, która przecież jeszcze przez kilkanaście lat trwała , co skutkuje tym , iż kwota ta nie wchodzi w skład majątku wspólnego , a w dacie ustania wspólności majątkowej nie istniała.

Brak jest w sprawie jakiegokolwiek przekonującego dowodu na to, że zakup lokalu nr (...) w Ł. , przy ul. (...) pochodził ze środków uczestników postępowania . Sąd I instancji wyłożył tu szczegółowo swoje stanowisko , a Sąd Okręgowy je w pełni podziela.

Nie może ostać się zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przez przyjęcie, że spadek po A. B. w połączeniu z emeryturą rodziców uczestnika wystarczył na zakup lokalu mieszkalnego nr (...) oraz poczynienie oszczędności w kwotach po 300.000 zł i 160.000 USD, a także bieżące utrzymanie rodziców uczestnika (w tym drugiego mieszkania), podczas gdy wartość całego spadku wyniosła 33.000 (...), a emerytura rodziców uczestnika w tym okresie wynosiła łącznie na dwie osoby za cały rok zaledwie 9.225 zł. Jak bezbłędnie wyłożył Sąd I instancji , wbrew tonowi apelacji , rodzice uczestnika byli osobami zamożnymi , a znając realia czasów poprzednich , można nawet stwierdzić – bardzo zamożnymi. Mieli dobrą pracę , zajmowali wysokie stanowiska, mieli dodatkowe dochody, kilka nieruchomości. Oczywiście , że mogli zgromadzić tak wysokie kwoty . To raczej status majątkowy uczestników , choć „niezły” nie pozwalał na dokonanie oszczędności w tak znacznej wysokości.

Opinia biegłej została w postępowaniu apelacyjnym uzupełniona i nie budzi wątpliwości. W oparciu o nią należy stwierdzić przede wszystkim , że analizie poddane zostały przez Sąd Rejonowy wszystkie rachunki bankowe zgłoszone w sprawie . To, że zasadnicza ich część należała do C. B. , a więc środki na nich zgromadzone nie wchodziły w skład majątku wspólnego uczestników jest oczywiste wynika z dokumentów , przeciwko którym wnioskodawczyni nie przeprowadziła skutecznego dowodu.

Nie może ostać się zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. poprzez nietrafne uznanie, że wszelkie nakłady na lokal mieszkalny nr (...) dokonywane były z majątku osobistego uczestnika lub majątku jego rodziców, podczas gdy z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, że na przedmiotowy lokal czynione były też nakłady z majątku dorobkowego stron. Skarżąca nie zauważa, że Sąd Rejonowy rozliczył nakłady uczestników na ten lokal w wysokości wnioskowanej przez skarżącą.

W oparciu o zarzut naruszenia przepisu art.217 w zw z art. 233 i 13 § 2 k.p.c. Sąd Okręgowy przeprowadził część pominiętych przez Sąd Rejonowy dowodów , a część wniosków oddalił – o czym wcześniej.

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 w zw z art. 13 § 2 k.p.c. apelację w pozostałej części oddalił.

O kosztach postępowania apelacyjnego , Sąd Okręgowy orzekł na zasadzie przepisu art.520 § 1 k.p.c. uznając, iż nie zachodzą w sprawie okoliczności uzasadniające odejście od tej generalnej reguły.

O kosztach zastępstwa procesowego pełnomocnika z urzędu wnioskodawczyni, tak w postępowaniu apelacyjnym jak i zażaleniowym przed Sądem Najwyższym , Sąd Okręgowy orzekł na zasadzie przepisu § 6 pkt 7 w zw z § 7 pkt 10 i § 13 ust 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości

z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu( Dz.U.Nr 163 , poz.1348 z późn.zm.) i przepisu § 6 pkt 7 w zw z § 7 pkt 10 i § 13 ust 2 pkt 2 cyt. rozporządzenia przy uwzględnieniu należnego podatku VAT. Jednocześnie , na wniosek pełnomocnika Sąd Okręgowy w oparciu o przepis § 19 pkt 1 cyt. rozporządzenia zastosował opłatę w wysokości 150 % stawek minimalnych uwzględniając nakład pracy pełnomocnika , który był ogromny.