Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 lipca 2016 r.

Sąd Rejonowy Gdańsk-Północ w Gdańsku I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 29 lipca 2016 r. w Gdańsku na rozprawie

sprawy z powództwa R. K.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz powoda R. K. kwotę 9338,20 zł (dziewięć tysięcy trzysta trzydzieści osiem złotych dwadzieścia groszy) wraz z odsetkami ustawowymi:

- od kwoty 8.969,20 zł od dnia 16 lutego 2014 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 369 zł od dnia 20 kwietnia 2014 r. do dnia zapłaty,

z tym, że od dnia 1 stycznia 2016 r. należą się odsetki w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie,

II.  zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz powoda R. K. odsetki ustawowe:

- od kwoty 1.132,72 zł od dnia 16 lutego 2014 r. do dnia 21 lutego 2014 r.,

- od kwoty 1.013 zł od dnia 16 lutego 2014 r. do dnia 16 kwietnia 2014 r.,

III.  oddala powództwo w pozostałym zakresie,

IV.  zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz powoda R. K. kwotę 502,14 zł (pięćset dwa złote czternaście groszy) tytułem kosztów procesu,

Sygn. akt I C 1174/15

UZASADNIENIE

Powód R. K. wystąpił przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W. o zapłatę kwoty 15.907,14 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 14 lutego 2014r. do dnia zapłaty oraz kwotę 2.616 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Uzasadniając żądanie pozwu powód wskazał, że na kwotę dochodzoną pozwem składa się kwota 1.199,25 zł z tytułu kosztów sporządzenia kosztorysu napraw pojazdu, w pozostałym zakresie jest to wartość należnego powodowi, a niewypłaconego mu odszkodowania za uszkodzenia w jego pojeździe.

Pozwany, wniósł o oddalenie powództwa i przyznanie na jego rzecz kosztów postępowania wg norm przypisanych. Uzasadniając stanowisko, powód stwierdził, że w toku postępowania likwidacyjnego wypłacił powodowi pełne odszkodowanie, za szkody w pojeździe powstałe w zdarzeniu z dnia 13 stycznia 2014r. Wskazał, że w sumie na poczet świadczenia powoda z tego tytułu, wpłacił na jego rachunek kwotę 7.070,59 zł. Pozwany zarzucił także brak legitymacji po stronie powoda, bowiem – jak wynika z treści dowodu rejestracyjnego auta – jest on współwłaścicielem.

Sąd ustalił, co następuje.

W dniu 13 stycznia 2014r. miało miejsce zdarzenie drogowe, w trakcie którego szkodzie uległ pojazd powoda m-ki M. (...). Współwłaściciel pojazdu, jest żona powoda, A. K.. Odpowiedzialnym za spowodowanie zdarzenia, była osoba ubezpieczona u pozwanego od odpowiedzialności cywilnej.

bezsporne.

W dniu 16 stycznia 2014r. powód zgłosił szkodę u pozwanego.

W toku postępowania likwidacyjnego, na poczet odszkodowania z tytułu kosztów naprawy pojazdu, pozwany wypłacił powodowi w sumie 7.070,59 zł, bowiem na taką kwotę skalkulował koszty naprawy pojazdu. Kwota wypłacona została w trzech częściach, pierwsza w wysokości 4.924,87 zł, w dniu 13 lutego 2014r. W dniu 21 lutego 2014r. powód dokonał wpłaty odszkodowania kolejnej części tj. w kwocie 1.132,72 zł. Wpłata obejmowała wyższą kwotę, bowiem poza odszkodowaniem z tytułu kosztów naprawy, pozwany rozliczał koszt wynajmu pojazdu zastępczego. Ostatnia wpłata w postępowaniu likwidacyjnym, na poczet odszkodowania z tytułu kosztów naprawy miała miejsce w dniu 16.04.2014r., w wysokości 1.013 zł.

dowód: dowód wpłaty k. 36, 37, zgłoszenie szkody – akta szkody.

Powód, nie zgadzając się z kwotą przyznanego mu odszkodowania, zlecił wykonanie kalkulacji naprawy uszkodzonego auta. Sporządzony kosztorys przedstawił u pozwanego,

dowód: kalkulacja k. 9-15, wezwanie k. 17-18.

Usługa wykonania kalkulacji naprawy w systemie A. wyniosła 369 zł. Do pozwanego, o zwrot kosztów wykonania kalkulacji, powód wystąpił w dniu 20 marca 2014r.

dowód: faktura k. 16, zgłoszenie – akta szkody k. 32.

Technicznie i technologicznie uzasadniony koszt naprawy pojazdu powoda, po zdarzeniu z dnia 13 stycznia 2014r. wynosi 16.039,79 zł.

dowód: opinia k. 71-82.

Sąd zważył, co następuje.

Powództwo było uzasadnione w części i zakresie określonym w wyroku, zasługiwało na uwzględnienie.

Powyższe okoliczności faktyczne Sąd ustalił na podstawie dokumentów złożonych do akt sprawy oraz znajdujących się w aktach szkody, a także na podstawie opinii biegłego sądowego M. L., oceniając ją jako fachową i wyczerpującą, a przedstawione przez biegłego wnioski za wyprowadzone w sposób logicznie poprawny z poczynionych ustaleń. Trafność powyższej oceny potwierdza również to, że strony nie złożyły zarzutów do opinii. Dlatego też Sąd przyjął, jako podstawę ustaleń wartość szkody określoną przez biegłego na kwotę 16.039,79 zł.

Okoliczności faktyczne między stronami były w zasadzie bezsporne, pozwany nie kwestionował ani swojej odpowiedzialności za szkodę, ani też zakresu uszkodzeń. Kwestią ostatecznie niezakwestionowaną przez powoda, była także wysokość wypłaconego odszkodowania. Powód, w pozwie wskazał co prawda, że pozwany wypłacił – na poczet odszkodowania z tytułu uszkodzeń w pojeździe – kwotę 4.924,87 zł. Jednak, nie zaprzeczył twierdzeniu pozwanego, które ten przedstawił w odpowiedzi na pozew, że ostatecznie, po dopłatach, wysokość wypłaconego mu odszkodowania, wyniosła w sumie kwotę 7.070,59 zł. Na taką wartość brutto pozwany od początku szacował koszty naprawy pojazdu, jednak początkowo wypłacił powodowi kwotę netto z tej wartości, wskazaną w pozwie kwotę 4.924,87 zł. Jednak, w toku postępowania likwidacyjnego, pozwany w dwóch kolejnych wpłatach, uzupełnił odszkodowanie do kwoty 7.070,59 zł. Na potwierdzenie powyższych twierdzeń, pozwany złożył do akt sprawy dowody wpłat na rachunek powoda, w których jako tytuł wpłaty, wskazane jest oznaczenie i numer postępowania likwidacyjnego, w którym oceniane było zgłoszenie powoda przedmiotowej szkody. Powód, nie zaprzeczył twierdzeniom pozwanego w tym zakresie, nie przedstawił żadnych dowodów przeciwnych, z których wynikałoby, że kwota odszkodowania, z tytułu uszkodzeń w pojeździe, w sumie wypłacona przez pozwanego, była niższa niż 7.070,59 zł.

Kwestią sporną pozostawało jedynie ustalenie wysokości szkody powstałej w pojeździe powoda, która z uwagi na przyjętą przez powoda metodę rozliczenia z pozwanym, stanowiła wartość kosztów przywrócenia pojazdu do stanu sprzed wypadku. Pozwany, stojąc na stanowisku zapłaty całości odszkodowania twierdził, że ustalenie kosztów niezbędnych napraw przy uwzględnieniu niższych stawek za roboczogodzinę oraz cen części używanych lub nieoryginalnych, jest praktyką prawidłową. Powód natomiast powołując się na orzecznictwo Sądu Najwyższego zanegował taką postawę podnosząc, iż faktyczny koszt naprawy lub w ogóle kwestia jej dokonania nie mają znaczenia przy ustalaniu wysokości szkody.

Pozwany kwestionował także legitymację powoda, wskazując, że jest on współwłaścicielem pojazdu.

Odnośnie tej ostatniej kwestii, w ocenie Sądu, nie było podstaw, by kwestionować uprawnienie powoda, do domagania się zapłaty całości odszkodowania. Pojazd stanowi współwłasność małżonków, w których małżeństwie panuje ustrój wspólności majątkowej. Kwestię zarządu majątkiem wspólnym małżonków regulacją przepisu kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Zgodnie z regulacją, zawartą w tym kodeksie, nie ma przeszkód, by to powód sam, jako jeden z małżonków, dochodził zwrotu całości odszkodowania. Wystąpienie z żądaniem zapłaty odszkodowania z tytułu uszkodzenia wspólnej rzeczy, jest czynnością zarządu majątkiem wspólnym, który może być – w myśl art. 36§2 krio - wykonywany przez każdego z małżonków samodzielnie. Wykonywanie zarządu obejmuje bowiem czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych, należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku. Właśnie czynnością zmierzającą do zachowania majątku, jest żądanie zapłaty odszkodowania.

Odnośnie żądania zapłaty odszkodowania, to zgodnie z treścią art. 822 § 1, 2 i 4 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem, których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na rzecz której została zawarta umowa ubezpieczenia. Umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody będące następstwem przewidzianego w umowie wypadku, który miał miejsce w okresie ubezpieczenia. Uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń. Zasada ta doszczegółowienia została art. 35 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, (...) odnośnie szkód powstałych w wyniku zdarzeń komunikacyjnych, zgodnie z którym ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej, wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu.

Na mocy art. 824 ¹ § 1 k.c. o ile nie umówiono się inaczej, suma pieniężna wypłacona przez zakład ubezpieczeń z tytułu ubezpieczenia nie może być wyższa od poniesionej szkody. Dlatego istotne znaczenie dla ustalenia wysokości szkody, ma zatem również odpowiedzialność odszkodowawcza pozwanego ubezpieczyciela w świetle przepis art. 361 § 2 k.c., statuując zasadę pełnej kompensacji szkody a także przepis art. 363 § 1 k.c. stanowiący, że poszkodowanemu przysługuje uprawnienie do wyboru czy naprawienie szkody nastąpić ma przez przywrócenie do stanu poprzedniego, czy przez zapłatę określonej sumy pieniężnej. Dlatego bez znaczenia dla wysokości dochodzonego żądania z tytułu naprawienia szkody w pojeździe mechanicznym ma to, czy poszkodowany dokonał naprawy pojazdu oraz zakresu tych napraw, oraz wykorzystania do tego części używanych lub nieoryginalnych. Zgodnie z argumentacją wyrażoną w tezie i uzasadnieniu uchwały Sądu Najwyższego z dnia 13 czerwca 2003 r. (III CZP 32/03, OSNC 2004/4/51), którą Sąd orzekający w niniejszej sprawie w pełni podziela i przyjmuje za własną - odszkodowanie przysługujące od ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej za uszkodzenie pojazdu mechanicznego obejmuje niezbędne i ekonomicznie uzasadnione koszty naprawy pojazdu, ustalone według cen występujących na lokalnym rynku. Przy czym jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 7 sierpnia 2003 r., sygn. akt IV CKN 387/01 obowiązek naprawienia szkody przez wypłatę odpowiedniej sumy pieniężnej powstaje z chwilą wyrządzenia szkody i nie jest uzależniony od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy rzeczy i czy w ogóle zamierza ją naprawiać (por. uzasadnienie uchwały Sądu Najwyższego z dnia 15 listopada 2001 r., III CZP 68/01, OSPiKA 2002, nr 7-8, poz. 103).

Przy takim rozumieniu obowiązku odszkodowawczego nie ma w zasadzie znaczenia prawnego okoliczność, czy poszkodowany dokonał naprawy oraz czy i jakim kosztem to uczynił. Sąd zatem nie przyznał racji twierdzeniom pozwanego o konieczności przedstawienia przez powoda jakichkolwiek dokumentów świadczących o poniesionych kosztach naprawy, by zmienić sposób kalkulacji zaistniałej szkody, tj. powyżej stawek najniższych oraz cen części używanych lub nieoryginalnych. Natomiast, by dokonać ustalenia co do kosztów niezbędnych do przywrócenia pojazdu do stanu poprzedniego, Sąd – na wniosek stron – dopuścił dowód z opinii biegłego.

W niniejszej sprawie biegły sporządził opinię, w której określił wartość naprawy przedmiotowego pojazdu na kwotę 16.039,79 zł, na podstawie cen i średnich stawek obowiązujących na terenie T. w styczniu 2014r. Biegły uwzględnił ceny części oryginalnych i nowych, koniecznych do naprawy pojazdu w stopniu przywracającym go do stanu bliskiego temu sprzed uszkodzenia. Prawidłowości i wiarygodności tego wyliczenia, ani Sąd ani strony nie podważyły.

Mając na względzie ustalenia biegłego, zasadnym było zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda żądanej kwoty z tytułu różnicy pomiędzy wartością szkody a wypłaconym dotychczas przez ubezpieczyciela odszkodowaniem, tj. kwoty 8.969,20 zł (16.039,79 koszt naprawy – 7.070,59 wypłacone odszkodowanie).

Sąd zasądził na rzecz powoda także kwotę 369 zł tytułem zwrotu kosztów kalkulacji sporządzonej na zlecenie powoda, uznając, że koszty te zostały poniesione przez powoda, na etapie postępowania likwidacyjnego, a szkoda miała być likwidowana w oparciu o koszt naprawy pojazdu. Powód kosztorys, sporządzony w dniu 21 marca 2014r., przedstawił pozwanemu w toku postępowania likwidacyjnego, i mimo treści ekspertyzy przedstawionej ubezpieczycielowi, ten odmówił wypłaty wyższego odszkodowania, odsyłając powoda na drogę postępowania sądowego. Dlatego powodowi, co do zasady, przysługuje zwrot kosztów sporządzenia takiej ekspertyzy, dochodzonych jako część odszkodowania. Przyjąć należy, iż zlecając jej wykonanie, powód zmierzał do określenia wartości szkody i tym samym określenia wartości należnego mu odszkodowania. Koszt takiej opinii zaliczyć należy więc do szkody poniesionej na skutek nieprawidłowego wywiązania się przez pozwanego z obowiązku zrealizowania całej szkody, już na etapie postępowania likwidacyjnego. Powód zapłacił za ekspertyzę 369 zł, co zostało przez niego wykazane dokumentem księgowym w postaci faktury VAT i taka kwota została na jego rzecz zasądzona.

Sąd nie uwzględnił natomiast żądania powoda, zwrotu pozostałej kwoty, wynikającej z powyższej faktury. W dokumencie wskazano, że na ostateczną kwotę faktury, składa się omówiona powyżej kwota sporządzenia kalkulacji kosztów naprawy w wysokości 369 zł, a pozostała część tj. kwota 830,25 zł, to wartość usługi przygotowania pojazdu do oględzin. Powód nie wskazał, jakie czynności były podejmowane by pojazd do oględzin przygotować, dlaczego kwota tej usługi, tak znacząco przewyższa wartość sporządzenia samej kalkulacji. Poza tym, powód nie wykazał tego, w jakim zakresie rzeczone przygotowanie do oględzin, pozostawało w związku z samym sporządzeniem kalkulacji. Pozwany, zobowiązany jest do pokrycia jedynie koniecznych i celowych wydatków, związanych z naprawieniem szkody. Tymczasem, na podstawie zaoferowanego przez powoda materiału dowodowego w omawianym zakresie, nie sposób przyjąć, że koszt poniesiony przez powoda na czynność przygotowania pojazdu do oględziny, miał charakter kosztu celowego i koniecznego. W ocenie Sądu, kwota ta jawi się jako wygórowana, w szczególności przy uwzględnieniu kosztu sporządzenia opinii przez biegłego, który za wynagrodzenie niższe o kilka set złotych, sporządził opinię, która poza kosztorysem, obejmowała także opis pojazdu, jego uszkodzenia, przedstawiała metodę wycenę, poprzedzona była także analizą akt przez biegłego. Mając na uwadze powyższe, Sąd w zakresie żądania zapłaty kosztów wykonania kosztorysu, ponad kwotę 369 zł, powództwo oddalił.

Dlatego mając na uwadze powyższe, Sąd w pkt. 1 wyroku, zasądził na rzecz powoda od pozwanego w sumie kwotę 9.338,20 zł (8.969,20 zł + 369).

Rozstrzygając o odsetkach, Sąd miał na uwadze treść art. 481 § 1 k.c., zgodnie z którymi jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, choćby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Istotne jest więc ustalenie momentu, w którym dłużnik opóźnił się ze spełnieniem świadczenia.

Termin spełnienia świadczenia przez dłużnika, którym jest zakład ubezpieczeń, w ramach ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych, oznaczony jest przez przepis 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. 2003 nr 124, poz. 1152), według którego, zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie. Jedynie w przypadku gdyby wyjaśnienie w terminie, o którym mowa w ust. 1, okoliczności niezbędnych do ustalenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania okazało się niemożliwe, odszkodowanie wypłaca się w terminie 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe (ust. 2).

W rozważanej sprawie, powód powiadomił pozwanego o szkodzie w dniu 16 stycznia 2014r. Zatem, pozwany powinien spełnić świadczenie w terminie wyznaczonym przez przepis art. 14 ust. 1 cyt. ustawy, a zatem było ono wymagalne w dniu 16 lutego 2014r. (a nie jak w żądaniu wskazał powód w dniu 14.02.2014r) i od tego dnia Sąd zasądził dochodzone odsetki za czas opóźnienia od kwoty 8.969,20 zł, czyli od kwoty uzupełniającego odszkodowania z tytułu kosztów naprawy pojazdu.

Nie było natomiast podstaw, by powyższą datę tj. 16 lutego 2014r. przyjąć, jako datę wymagalność roszczenia o rozliczenie odszkodowania z tytułu kosztów sporządzenia kalkulacji na zlecenie powoda. Przede wszystkim dlatego, że sama kalkulacja została sporządzona dopiero w marcu 2014r., czyli po terminie, od którego powód zażądał odsetek. Przy określeniu terminu wymagalności tego roszczenia, obowiązuje taka sama zasada, jak w przypadku określenia terminu zapłaty odszkodowania głównego. Wezwanie do zapłaty kwoty 369 zł, z tytułu kosztów sporządzenia kalkulacji, skierowane zostało do pozwanego w wezwaniu z dnia 20 marca 2014r. (k. 32 akt szkody). Zatem, obowiązek zapłaty pozwanego w tym zakresie powstał po upływie 30 dni od zgłoszenia czyli w dniu 20.04.2014r. Dlatego Sąd zasądził odsetki od kwoty 369 zł od tej daty.

Powód, w pozwie domagał się odsetek, od kwoty 15.907,14 zł, należało więc przyjąć, że jego żądanie obejmowało także odsetki od odszkodowania, wypłaconego przez pozwanego z opóźnieniem. Dotyczy to kwoty 1.132,72 zł wpłaconej na rzecz powoda w dniu 21.02.2014r. i kwoty 1013 zł, która została przelana na rachunek powoda w dniu 16 kwietnia 2014r. Dlatego Sąd w pkt 2 wyroku, przyznał powodowi odsetki, za okres opóźnienia w zapłacie tych części odszkodowania, od dnia wymagalności, czyli od 16 lutego 2014r. do dnia faktycznej zapłaty.

Sąd rozstrzygając o kosztach procesu miał na uwadze art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. oraz przepis art. 100 k.p.c., które wprowadzają zasadę odpowiedzialności za wynik procesu, w myśl której strona przegrywająca sprawę zobowiązana jest do zwrotu poniesionych kosztów przeciwnikowi. Przy czym powód, reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, wskazał w pozwie, że tytułem kosztów postępowania domaga się zapłaty kwoty 2.616 zł. i żądania w tym zakresie, nie zmienił w toku postępowania. Dlatego Sąd związany wnioskiem powoda w tym zakresie, do rozliczenia kosztów postępowania, przyjął po stronie powoda wartość 2.616 zł. Koszty pozwanego, który ich rozliczenia domagał się wg norm przypisanych, wyniosły 2.417 zł.

W związku z tym, że zgłoszone przez powoda roszczenie zostało uwzględnione w 58 % (powód wystąpił o zapłatę kwoty 15.907,14 zł, Sąd zasądził na jego rzecz kwotę 9.338,20 zł), Sąd obciążył pozwanego kosztami postępowania powoda w kwocie 502,14 zł. Koszty powoda to wspomniana kwota 2.616 zł, z tego 58% to 1.517,28 zł. Koszty pozwanego to 2.400 zł z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika i 17 zł opłaty skarbowej od pełnomocnictwa, z tego 42% to kwota 1.015,14 zł. Stąd zasądzona na rzecz powoda od pozwanego kwota 502,14 zł (1.517,28 -1.015,14).

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

-(...)

(...)

3.  (...)

4.  (...)