Sygn. akt I C.425/15
Dnia 29 lipca 2016r.
Sąd Rejonowy w Łęczycy Wydział I Cywilny w składzie:
Przewodniczący SSR Grzegorz Manista
Protokolant sekr. sąd. Aneta Kuleczka
po rozpoznaniu w dniu 15 lipca 2016r., w Ł.
na rozprawie
sprawy z powództwa (...) z siedzibą w W.
przeciwko R. M., M. M.
o zapłatę
1. oddala powództwo;
2. zasądza od (...) z siedzibą w W. na rzecz R. M. i M. M. kwotę 2.400 / dwa tysiące czterysta / zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.
Sygn. akt I C 425/15
W pozwie wniesionym do Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy w Warszawie, w dniu 15 października 2014r., powód (...) z siedzibą w W. wniósł o zasądzenie nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym, solidarnie od pozwanych R. M. i M. M. kwoty 18.607,28zł z ustawowymi odsetkami naliczanymi od kwoty 11.091,22zł od dnia 17 lipca 2012r. do dnia zapłaty oraz kosztów procesu, z uwzględnieniem kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych / k. 2 – 3 pozew, k. 4 – pismo – uzasadnienie właściwości miejscowej Sądu /.
Zarządzeniem z dnia 25 listopada 2014r. referendarz sądowy Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy w Warszawie, stwierdził braku podstaw do wydania nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym / k. 35 – zarządzenie z dnia 25 listopada 2014r. /.
W odpowiedzi na pozew pozwani R. M. i M. M. zgłosili zarzut niewłaściwości miejscowej i wnieśli o przekazanie sprawy sądowi właściwemu – Sądowi Rejonowemu w Łęczycy. Nadto, wnieśli o oddalenie powództwa w całości, podnosząc zarzut przedawnienia roszczenia oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanych zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych / d. k. 43 – 45 – odpowiedź na pozew /.
Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie stwierdził swą niewłaściwość miejscową i sprawę przekazał do rozpoznania właściwemu miejscowo Sądowi Rejonowemu w Łęczycy / k. 51 – 52 – postanowienie Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy w Warszawie z dnia 13 czerwca 2015r., sygn. akt II C 2856/14 /.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
W dniu 27 marca 2006r. R. M. i M. M. zawarli z (...) Bankiem Spółka Akcyjna z siedzibą w G. umowę kredytu gotówkowego nr (...), w wysokości 17518,64zł, na okres od dnia 27 marca 2006r. do dnia 27 marca 2011r. Zgodnie z §4 umowy, kredytobiorca zobowiązał się dokonywać spłat rat kredytu, należnych odsetek w wysokościach i terminach podanych w załączniku nr 1 – kalendarzu spłat, stanowiących integralną część umowy, na rachunek (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą w G.. Z kolei w §9 umowy postanowiono, że bank może wypowiedzieć umowę kredytu jeżeli kredytobiorca nie zapłaci w terminach określonych w umowie pełnych rat kredytu za co najmniej dwa okresy płatności, po uprzednim pisemnym wezwaniu kredytobiorcy do zapłaty zaległych rat lub ich części, w terminie nie krótszym niż 7 dni od dnia otrzymania wezwania / d. k. 16 – 17 – kserokopia umowa kredytu gotówkowego nr (...) .
W dniu 26 stycznia 2009r. G. M. Bank wypowiedział umowę kredytową R. M. i M. M. w związku z niedotrzymaniem warunków udzielania kredytu, określonych w umowie z dnia 27 marca 2006r., a w szczególności nie spłacaniem rat kredytu i odsetek w ustalonych w umowie terminach. Upływ terminu wypowiedzenia określono na dzień 7 marca 2009r., kwotę zadłużenia wskazano na 13.327,90zł / d. k. 48 – 49 – kserokopia wypowiedzenia umowy kredytowej /.
(...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą w G. wystawił bankowy tytuł egzekucyjny przeciwko pozwanym oraz złożył wniosek o nadanie klauzuli wykonalności. Wierzyciel pozwanych uzyskał w ten sposób tytuł wykonawczy i wniósł o wszczęcie postępowania egzekucyjnego, które prowadził Komornik Sądowy przy Sądzie rejonowym w Łęczycy A. Z..
Postanowieniem z dnia 13 października 2011r. Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Łęczycy A. Z. umorzył postępowanie egzekucyjne w sprawie z wniosku wierzyciela Bank (...) S.A. w K. przeciwko R. M. i M. M. o świadczenie pieniężne, wobec stwierdzenia bezskuteczności egzekucji na podstawie art. 824§1 pkt 3 k.p.c. Postanowienie w przedmiocie umorzenia postępowania egzekucyjnego uprawomocniło się w dniu 10 listopada 2011r. / d. k. 59 – kserokopia postanowienia Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Łęczycy A. Z. z dnia 13 października 2011r., sygn. akt Km 856/09, k. 78 – zawiadomienie o dokonanych czynnościach Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Łęczycy A. R. z dnia 1 czerwca 2016r. /.
W dniu 16 lipca 2012r. w G., na mocy umowy sprzedaży wierzytelności zawartej pomiędzy Bankiem (...) S.A. Grupa (...) w K. a (...) z siedzibą w W., bank przelał przysługującą mu w stosunku do pozwanych R. M. i M. M. wierzytelność z tytułu umowy kredytu gotówkowego nr (...). Do umowy sprzedaży wierzytelności załączono wyciąg z wierzytelności, na której widnieje kwota wierzytelności przysługująca w stosunku do R. M. / d. k. 12 – 15 - kserokopia umowy sprzedaży wierzytelności /.
Pismem z dnia 10 września 2012r. (...) Banku (...) Spółka Akcyjna, uprawnione do reprezentowania (...) z siedzibą w W., poinformował R. M. i M. M. o cesji wierzytelności, wynikającej z umowy numer (...) z dnia 27 marca 2006r. na (...) z siedzibą w W., podając jednocześnie, że (...)stał się jedynym pełnoprawnym właścicielem wierzytelności. Wskazano, że łączna kwota zadłużenia na dzień 10 września 2012r. wynosi 18.824,55zł, nadto wezwano do spłaty zadłużenia w nieprzekraczalnym terminie 7 dni od daty otrzymania niniejszego zawiadomienia na podany rachunek bankowy / d. k. 18 – 21 – kserokopie wezwania do zapłaty wraz z potwierdzeniami odbioru /.
Pozwani nie zapłacili powodowi żądanej kwoty 18.824,55zł / okoliczność bezsporna /.
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanego powyżej w pełni wiarygodnego materiału dowodowego w postaci dowodów z dokumentów, które Sąd uznał za wiarygodne, albowiem, w toku postępowania nie ujawniła się żadna okoliczność, która podważyłaby wiarygodność tych dowodów, a nadto dotyczyły one okoliczności bezspornych między stronami postępowania.
Sąd zważył, co następuje:
Powództwo jest niezasadne.
Powód dochodzi roszczenia jako nabywca wierzytelności. Zgodnie z art. 509§1 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią / przelew / chyba, że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki / art. 509§2 k.c. /.
Przelew jest umową, z mocy, której wierzyciel-cedent przenosi na nabywcę-cesjonariusza wierzytelność przysługującą mu wobec dłużnika. Zgoda dłużnika na jej zawarcie jest potrzebna tylko wtedy, gdy w umowie łączącej wierzyciela z dłużnikiem wyłączono możliwość przeniesienia wierzytelności na osobę trzecią. Przelew wierzytelności nie może pogorszyć sytuacji dłużnika.
W rozpoznawanej sprawie, w umowie zawartej pomiędzy (...) Bankiem Spółka Akcyjna z siedzibą w G. a R. M. i M. M., strony powyższego stosunku zobowiązaniowego nie wyłączyły możliwości przeniesienia wierzytelności na osobę trzecią i dlatego też, do zawarcia umowy przelewu wierzytelności pomiędzy pierwotnym wierzycielem pozwanych a powodem nie była konieczna zgoda R. M. i M. M..
Celem i skutkiem przelewu jest przejście wierzytelności na nabywcę. W wyniku przelewu przechodzi na nabywcę ogół uprawnień przysługujących dotychczasowemu wierzycielowi, który zostaje wyłączony ze stosunku zobowiązaniowego, jaki go wiązał z dłużnikiem. Wierzytelność przechodzi na nabywcę w takim stanie, w jakim była w chwili zawarcia umowy o przelew, a więc ze wszystkimi związanymi z nią prawami i brakami / np. przedawnieniem /.
W przedmiotowej sprawie istotną kwestią jest kwestia wymagalności roszczenia i związany z tym zarzut przedawnienia oraz kwestia przerwania biegu przedawnienia.
Okolicznością bezsporną jest, iż okres przedawnienia roszczenia wynosi 3 lata.
Z umowy kredytu wynika, że świadczenie pozwanych, miało być spełniane w ratach, w wysokościach i terminach podanych w załączniku do umowy. Świadczenie pieniężne jest zasadniczo świadczeniem podzielnym, oznacza to, że może być spełniane w ratach. W tego typu sytuacjach, terminy przedawnienia biegną oddzielnie dla każdej z części świadczenia pieniężnego. W niniejszej sprawie nie została załączony załącznik, który szczegółowo przedstawiałby terminy zapadalności poszczególnych rat. Jednakże, zgodnie z wypowiedzeniem umowy kredytowej, termin wypowiedzenia upłynął z dniem 7 marca 2009r. / k. 48 – kserokopia wypowiedzenia umowy kredytowej /. W tej sytuacji, z dniem 8 marca 2009r. cały niespłacony kredyt stał się natychmiast wymagalny i od tego dnia biegnie trzyletni termin przedawnienia roszczenia.
W realiach rozpoznawanej sprawy nie wystąpiła żadna okoliczność, która skutkowałaby przerwaniem biegu przedawnienia ze skutkami dla powoda (...) z siedzibą w W., pomimo tego, że na skutek działań poprzedniego wierzyciela wystawiony został bankowy tytuł egzekucyjny, któremu nadano klauzulę wykonalności, a nawet została wszczęta egzekucja komornicza.
Podkreślić należy, że wszczęcie postępowania egzekucyjnego przez cedenta na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego zaopatrzonego w klauzulę wykonalności przerwało bieg terminu przedawnienia roszczenia wynikającego z zawartej umowy kredytu gotówkowego. Należy mieć jednak na uwadze, iż przerwanie biegu przedawnienia nastąpiło tylko w stosunku do banku / poprzedniego wierzyciela – cedenta /, a nie w stosunku do powoda jako nabywcy wierzytelności. Do przerwania biegu przedawnienia nie wystarczy bowiem identyczność wierzytelności, niezbędna jest identyczność podmiotu, na rzecz którego dana czynność, obiektywnie zdolna do przerwania przedawnienia, została dokonana. Wniosek o wszczęcie egzekucji nie przerywa biegu przedawnienia, jeżeli komornik umorzył postępowanie egzekucyjne na wniosek wierzyciela, który w toku tej egzekucji dokonał przelewu egzekwowanej wierzytelności / por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 listopada 2014r., II CSK 196/14, LEX nr 1622306 /.
Wprawdzie w niniejszej sprawie, w stosunku do banku doszło do przerwania biegu przedawnienia tym niemniej, stwierdzić należy, iż skutki przerwania biegu przedawnienia następowałyby tylko w relacjach bank / cedent / – konsument / dłużnik /. Skoro bowiem nabywca wierzytelności / cesjonariusz / nie będący bankiem nie może wystąpić o nadanie klauzuli wykonalności na rzecz nabywcy wierzytelności i powinien uzyskać odrębny sądowy tytuł egzekucyjny / uchwała Sądu Najwyższego z dnia 2 kwietnia 2004r., III CZP 9/04, OSNC 2005/6/98 /, to nie może on korzystać ze skutków postępowania, w którym nie mógłby wziąć udziału. Jak bowiem zauważył Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 19 listopada 2014r., II CSK 196/14, LEX nr 1622306, fundusz sekurytyzacyjny, nabywający wierzytelność od banku, nie ma uprawnienia do kontynuowania wszczętego wcześniej przez inny podmiot postępowania. Podążając powyższą linią orzeczniczą, w orzeczeniach, wydawanych w kolejnych latach, Sąd Najwyższy podkreślił, że nabywca wierzytelności niebędący bankiem nie może powoływać się na przerwę biegu przedawnienia spowodowaną wszczęciem postępowania egzekucyjnego na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego zaopatrzonego w klauzulę wykonalności / Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 29 czerwca 2016r., III CZP 29/16, Biul. SN 2016/6/10 /.
Reasumując, nawet gdyby przerwanie biegu przedawnienia roszczeń banku / cedenta / nastąpiło na skutek złożenia wniosku o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu i gdyby trzyletni termin przedawnienia roszczenia liczyć od dnia uprawomocnienia się postanowienia o umorzeniu egzekucji, to i tak nie odnosi to skutku wobec nabywcy wierzytelności niebędącego bankiem. Nabywca wierzytelności nie może bowiem odnosić korzyści z tej części postępowania egzekucyjnego, w której nie może być stroną. Jest to wyjątek od zasady, iż zmiana podmiotowa po stronie wierzyciela nie wpływa na przedawnienie roszczenia.
Po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie może się uchylić od jego zaspokojenia, chyba że zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia / art. 117 zdanie pierwsze k.c. /.
Biorąc po uwagę powyższe rozważania, świadczenie w niniejszej sprawie powinny być spełnione w dniu 7 marca 2009r. / k. 48 i 49 – wypowiedzenie umowy kredytu /, termin przedawnienia roszczenia wynosi 3 lata, co skutkuje uznaniem, iż roszczenie uległo przedawnieniu z dniem 7 marca 2012r., przed wytoczeniem powództwa, które nastąpiło w dniu 15 października 2014r.
Powód nie wskazał na żadne okoliczności mogące skutkować ewentualnym przerwaniem biegu tego terminu, zgodnie z art. 123§1 k.c., a zatem powództwo należało oddalić.
Mając na uwadze przedstawione powyżej okoliczności, wobec podniesionego zarzutu przedawnienia, na podstawie art. 118 k.c., Sąd oddalił powództwo.
O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 98§1 i §3 k.p.c., obciążając powoda, jako stronę przegrywająca sprawę, kosztami postępowania poniesionymi przez pozwanych. Powód jest stroną przegrywającą sprawę w całości, albowiem powództwo podlegało oddaleniu. Na zasądzoną kwotę 2.400zł składa się wynagrodzenie pełnomocnika pozwanych, ustalone na podstawie §2 ust. 1 w zw. z §6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu / tj. Dz. U. z 2013r., poz. 461 ze zm. /.