Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 kwietnia 2016 r.

Sąd Apelacyjny w Szczecinie - Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 26 kwietnia 2016 r. w Szczecinie

sprawy R. N.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy

na skutek apelacji ubezpieczonego

od wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 24 lipca 2015 r. sygn. akt VII U 688/14

1.  oddala apelację,

2.  odstępuje od obciążenia ubezpieczonego kosztami zastępstwa procesowego organu rentowego w postępowaniu apelacyjnym.

SSA Jolanta Hawryszko SSA Anna Polak SSO del. Gabriela Horodnicka-

Stelmaszczuk

III AUa 794/15

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. decyzją z 8.01.2014 odmówił R. N. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy
z ogólnego stanu zdrowia, ponieważ Komisja Lekarska ZUS orzeczeniem z dnia 25.11.2013 stwierdziła, że ubezpieczony nie jest niezdolny do pracy.

W odwołaniu od decyzji organu rentowego ubezpieczony podniósł, że w maju 2011 roku przeszedł operację kręgosłupa, po której pozostały mu dolegliwości bólowe i niedowład lewej stopy, uniemożliwiające normalne wykonywanie pracy zawodowej.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie.

Sąd Okręgowy w Szczecinie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem z 24 lipca 2015 roku oddalił odwołanie.

Sąd I instancji ustalił, że R. N., ur. (...), na dzień złożenia wniosku o rentę z 9.09.2013 udowodnił łącznie 32 lata 9 miesięcy i 27 dni stażu ubezpieczeniowego, w tym 7 lat, 8 miesięcy i 18 dni w ostatnim 10-leciu przed złożeniem wniosku. Ostatnie ubezpieczenie ustało 2 lipca 2013. R. N. posiada wykształcenie wyższe, jest inżynierem mechanikiem-energetykiem. Pracował w elektrowniach jako obchodowy kotła, obchodowy bloku, operator bloku, kierownik zmiany, mistrz utrzymania ruchu, dyżurny inżynier ruchu. Od początku lat 2000 był związany zawodowo z transportem, był spedytorem, a następnie założył własną działalność gospodarczą zajmującą się transportem drogowym.

U ubezpieczonego na datę spornej decyzji rozpoznaje się zmiany zwyrodnieniowo-dyskopatyczne kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego leczone operacyjnie w 2012 roku z dobrym efektem klinicznym, nadciśnienie tętnicze, podejrzenie ZZA. Nie stwierdzono objawów zespołu bólowego, ani neurologicznych objawów ubytkowych. Przeprowadzona w 2012 r. operacja kręgosłupa w związku z wypadnięciem dysku L4/L5 przyniosła dobry efekt kliniczny. Schorzenia ortopedyczne i neurologiczne nie powodowały długotrwałej niezdolności do pracy, narząd ruchu nie był upośledzony. Nadciśnienie tętnicze ubezpieczonego dobrze wyrównane, z prawidłowym EKG, bez istotnych zmian w badaniu echokardiograficznym, z bardzo dobrą frakcją wyrzutową z lewej komory, bez powikłań, z wydolnym krążeniem i nie powodowało niezdolności do pracy. Testowe badania psychologiczne nie wskazywały na organiczne uszkodzenie (...), sprawność funkcji intelektualnych znajdowała się w granicach normy, a zatem stwierdzone w wywiadzie nadmierne spożywanie alkoholu (podejrzenie uzależnienia) nie spowodowało psychodegradacji, stąd też nie można było uznać ograniczenia niezdolności do pracy z tego tytułu.

Sąd okręgowy w oparciu o art. 57 ust. 1 i ust. 2 w zw. z art. 12 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2013 r., poz. 1440 ze zm.) uznał odwołanie ubezpieczonego za nieuzasadnione.
Sąd okręgowy stwierdził - w oparciu o miarodajne dowody z opinii biegłych sądowych psychologa oraz lekarzy specjalistów z zakresu neurologii, ortopedii, psychiatrii i kardiologii, że rozpoznane u ubezpieczonego zmiany zwyrodnieniowo-dyskopatyczne kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego, leczone operacyjnie w 2012 roku z dobrym efektem klinicznym, a nie dające też objawów zespołu bólowego, czy neurologicznych objawów ubytkowych - nie upośledzały funkcji narządu ruchu, zaś dobrze wyrównane nadciśnienie tętnicze, z prawidłowym wynikiem EKG, bez powikłań i z bardzo dobrą frakcją wyrzutową, z wydolnym krążeniem, również nie powodowały niezdolności do pracy. Nadto, w ocenie psychiatrycznej, bez cech organicznego uszkodzenia (...) i ze stwierdzoną ponadprzeciętną sprawnością funkcji intelektualnych, brak było podstaw do uznania, że doszło do psychodegradacji na tle ewentualnego nadużywanego w wywiadzie alkoholu.

Apelację od wyroku złożył ubezpieczony. Podniósł, że bieli neurolog i ortopeda spłycili lub pominęli informacje o jego kondycji fizycznej i dolegliwościach występujących po operacji kręgosłupa, tj. bolesnych przykurczach lewej stopy i powracającym zjawisku „zwisającej stopy", nie odnieśli się do występujących objawów bólowych w stawach i mięśniach przykręgosłupowych, które „pogodowo" potrafią być bardzo silne i powodują ograniczenia ruchliwości stawów i usztywnienia kręgosłupa. Skarżący podniósł, że powyższe dolegliwości uniemożliwiają prowadzenie działalności zarobkowej, nie może przez dłuższy okres stać w bezruchu lub w pozycji wymuszonej, ani prowadzić samochodu dłużej niż 30 minut, gdyż po tym czasie odczuwa bolesne usztywnienie kręgosłupa a powrót do pozycji pionowej jest trudny i bolesny. Skarżący dodał, że nie ma zastrzeżeń do opinii kardiologa, psychiatry i psychologa. Dalej podał, że gdyby został uznany za niezdolnego do pracy, to nie miałby problemu z zatrudnieniem, gdyż zostałoby dla niego utworzone stanowisko dla osoby niepełnosprawnej.

W odpowiedzi na apelację organ rentowy wniósł o jej oddalenie i zasądzenie
od ubezpieczonego kosztów zastępstwa procesowego.

Sąd apelacyjny rozważył sprawę i uznał, że apelacja była niezasadna.

Sąd okręgowy właściwie przeprowadził postępowanie dowodowe, nie uchybiając przepisom prawa procesowego oraz dokonał trafnej oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego, i w konsekwencji prawidłowo ustalił stan faktyczny sprawy, w szczególności, w oparciu o miarodajne opinie biegłych sądowych, okoliczność stanu zdrowia ubezpieczonego i jego wpływu na zdolność wykonywania pracy zarobkowej zgodnej z kwalifikacjami. Ocena zgromadzonego materiału dowodowego, w przekonaniu sądu apelacyjnego jest swobodna, ale nie dowolna, zatem sąd pierwszej instancji nie naruszył granic zakreślonych treścią przepisu art. 233 § 1 k.p.c. Sąd okręgowy również prawidłowo zastosował prawo materialne. Sąd apelacyjny podzielił ustalenia i rozważania prawne sądu okręgowego, w szczególności podzielił ocenę prawną wskazaną jako podstawa rozstrzygnięcia.

Mając na względzie zarzuty apelacji oraz przebieg dotychczasowego postępowania, należy podkreślić, że biegli sądowi sformułowali wnioski opinii po zebraniu od ubezpieczonego wywiadu, po badaniu oraz zapoznaniu się z dokumentacją lekarską, a ocenę odnieśli do rzeczywistych kwalifikacji zawodowych ubezpieczonego. W ocenie sądu apelacyjnego, biegli prawidłowo powiązali rozpoznania z wykształceniem i kwalifikacjami zawodowymi ubezpieczonego, logicznie wywodząc, że rozpoznane zmiany zwyrodnieniowo-dyskopatyczne kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego, po operacji w 2012 r. z dobrym efektem klinicznym, bez występowania objawów zespołu bólowego, czy neurologicznych objawów ubytkowych, nie upośledzały funkcji narządu ruchu. Niewielkie ograniczenie ruchomości kręgosłupa w badaniu neurologicznym również nie oznaczało długotrwałej niezdolności do pracy zarobkowej. Należy podkreślić, że podczas zbierania przez biegłych wywiadu ubezpieczony nie ujawnił dysfunkcji w postaci zwisającej stopy; tego rodzaju obawy nie znalazły też odzwierciedlenia w wynikach badania przedmiotowego neurologicznego, jak i ortopedycznego. Badanie przedmiotowe nie potwierdziło również zmian patologicznych w postaci zgłoszonego przez ubezpieczonego promieniowania bólowego z kręgosłupa lędźwiowego do lewej kończyny dolnej ze skurczem stropy. Zgłaszane przez ubezpieczonego dolegliwości nie zostały również udokumentowane w wynikach badań specjalistycznych. Nie stwierdzono ani w wywiadzie, ani podczas obserwacji i w samych badaniach fizykalnych zmian o takim nasileniu, by prowadziły do długotrwałej niezdolności do pracy. W ocenie sądu apelacyjnego, opinie biegłych przeprowadzone przed sądem I instancji odpowiadały na wszystkie pytania tezy dowodowej, oparte zostały na całokształcie materiału dowodowego sprawy, w tym dokumentacji medycznej, badaniu ubezpieczonego, były spójne, logiczne, zostały sporządzone przez lekarzy o specjalizacjach adekwatnych do schorzeń występujących u ubezpieczonego.

Ustosunkowując się do zarzutów apelacji w zakresie oceny ortopedycznej i neurologicznej, należy podnieść, że w sprawach o prawo do renty nie wystarczy udowodnienie, że występują określone schorzenia, czy niedomogi, lecz konieczne jest wykazanie, w jakim stopniu wpływają na utratę zdolności do pracy zgodnej z posiadanymi kwalifikacjami (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 1.12.2000 r., sygn. II UKN 113/00, OSNP 2002/14/343). Jeżeli w odniesieniu do ustaleń faktycznych wymagających specjalistycznej wiedzy sąd zasięgnął opinii biegłych i w oparciu o te dowody poczynił istotne ustalenia, to powoływanie się przez apelującego na subiektywne przekonania, nie stanowi podstawy do podważenia przyjętych ustaleń, ani nawet nie wzbudza uzasadnionych wątpliwości, co do prawidłowości tych ustaleń. Polemizowanie bowiem z profesjonalnymi ocenami biegłych, z powoływaniem się na własną ocenę medyczną, bez wyników badań i dokumentacji medycznej, nie jest wystarczające do podważenia miarodajnych opinii biegłych sądowych. W ocenie sądu apelacyjnego, opinie wydanie w sprawie nie budziły wątpliwości. Biegli sądowi wyczerpująco wyjaśnili wszystkie okoliczności co do stanu zdrowia ubezpieczonego i wpływu na zdolność wykonywania pracy zarobkowej, co pozwoliło na stanowcze, nie budzące wątpliwości ustalenie, że stan zdrowia ubezpieczonego w dacie wydawania spornej decyzji nie pozwalał na przyjęcie choćby częściowej niezdolności do pracy. Kwestie, na które zwrócił uwagę ubezpieczony nie podważały wiarygodności opinii i wiedzy biegłych. Należy podkreślić, że zmiany następujące z wiekiem w zakresie wydolności i sprawności organizmu, czy okresowe bóle w odcinku kręgosłupa lędźwiowego nie są równoznaczne ze stwierdzeniem niezdolności do pracy. Rozpoznane przez biegłych neurologa i ortopedę zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa, powszechne w populacji, bez uszkodzenia układu nerwowego nie upośledzały istotnie sprawności ruchowej, a sugerowane przez ubezpieczonego wskazania do leczenia operacyjnego kręgosłupa, nie znajdowały potwierdzenia w opinii biegłych. Podnoszona w apelacji potrzeba uzyskania orzeczenia o niepełnosprawności nie była okolicznością mającą znaczenie prawne przy ubieganiu się o prawo rentowe zwłaszcza, że postępowanie rentowe nie służy uzyskaniu tego rodzaju orzeczenia.

Mając na względzie przedstawioną ocenę, sąd apelacyjny na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację ubezpieczonego. Na podstawie art. 102 k.p.c. odstąpiono od obciążenia ubezpieczonego kosztami zastępstwa procesowego organu rentowego mając na uwadze okoliczność, że była to jego pierwsza sprawa o prawo do renty
i ubezpieczony mógł pozostawać w uzasadnionym przekonaniu co do konieczności wszczęcia postępowania wobec doniosłego życiowo charakteru prawnego sprawy.

SSA Jolanta Hawryszko SSA Anna Polak SSO del. Gabriela Horodnicka-

Stelmaszczuk