Sygn. akt SNO 32/15
POSTANOWIENIE
Dnia 18 czerwca 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Jerzy Steckiewicz (przewodniczący)
SSN Włodzimierz Wróbel (sprawozdawca)
SSN Małgorzata Wrębiakowska-Marzec
w sprawie J. T., sędziego Sądu Okręgowego,
po rozpoznaniu na posiedzeniu w dniu 18 czerwca 2015 r.,
zażalenia sędziego
na zarządzenie Prezesa Sądu Apelacyjnego - Sądu Dyscyplinarnego
z dnia 4 marca 2015 r. o odmowie przyjęcia
wniosku o wznowienie postępowania,
p o s t a n o w i ł:
utrzymać w mocy zaskarżone zarządzenie.
UZASADNIENIE
Zarządzeniem z dnia 4 marca 2015 r. Prezes Sądu Apelacyjnego - Sądu
Dyscyplinarnego odmówił przyjęcia wniosku J. T., sędziego Sądu Okręgowego, o
wznowienie postępowania dycyplinarnego umorzonego postanowieniem Zastępcy
Rzecznika Dycyplinarnego dla Apelacji […] z dnia 8 czerwca 2010 r., które to postanowienie
utrzymał w mocy Sąd Apelacyjny - Sąd Dycyplinarny postanowieniem z dnia 21 września
2010 r. W uzasadnieniu zarządzenia, Prezes Sądu Apelacyjnego - Sądu Dyscyplinarnego
wskazał, iż wniosek o wznowienie postępowania jest niedopuszczalny z mocy ustawy, z
uwagi na to, że w realiach sprawy nie toczyło się postępowanie sądowe, zaś w myśl art. 540
§ 1 k.p.k. tylko takie postępowanie może zostać wznowione.
Na zarządzenie Prezesa Sądu Apelacyjnego - Sądu Dyscyplinarnego o odmowie
przyjęcia wniosku o wznowienie postępowania, zażalenie złożył sędzia J. T., wskazując, że
wniosek taki nie jest objęty przymusem adwokackim i może zostać samodzielnie
sporządzony przez sędziego. Ponadto w zażaleniu podniesiono, że nie ma żadnych
powodów do tego, aby w postępowaniu dyscyplinarnym odpowiednio stosować art. 540 § 1
k.p.k.
Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.
Z uzasadnienia zaskarżonego zarządzenia Prezesa Sądu Apelacyjnego - Sądu
Dyscyplinarnego wynika, że podstawą jego wydania była stwierdzona niedopuszczalność
wznowienia postępowania zakończonego postanowieniem Zastępcy Rzecznika
Dycyplinarnego dla Apelacji […] z dnia 8 czerwca 2010 r., utrzymanym w mocy przez Sąd
Apelacyjny - Sąd Dycyplinarny postanowieniem z dnia 21 września 2010 r.. Prezes Sądu
Apelacyjnego - Sądu Dyscyplinarnego nie odnosił się natomiast do kwestii ewentualnego
przymusu adwokackiego w zakresie sporządzenia wniosku o wznowienie postępowania
dyscyplinarnego, wskazując jedynie, iż ta okoliczność stanowiła pierwotnie powód uznania
za bezskuteczny wniosku o wznowienie postępowania sporządzonego samodzielnie przez
sędziego J. T. oraz brak wydania formalnego rozstrzygnięcia w przedmiocie tego wniosku.
Kwestia samodzielnego sporządzenia wniosku o wznowienie postępowania dyscyplinarnego
nie było natomiast podstawą ostatecznej odmowy przyjęcia tego wniosku w zaskarżonym
zarządzeniu. Nie ma zatem konieczności ustosunkowywania się do zarzutów
sformułowanych w tym zakresie w zażaleniu, będącym przedmiotem rozpoznania przez Sąd
Najwyższy.
Należy natomiast podkreślić, że istotnie, wniosek o wznowienie postępowania
dyscyplinarnego zakończonego postanowieniem o jego umorzeniu, nie jest dopuszczalny, o
ile jest wnioskiem na korzyść sędziego, którego postępowanie dyscyplinarne dotyczyło.
Wynika to z treści art. 126 § 2 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. Prawo o ustroju sądów
powszechnych. Przepis ten, na zasadzie lex specialis, wyłącza stosowanie art. 540 § 1
k.p.k., bowiem w sposób autonomiczny reguluje podstawy wznowienia postępowania
dyscyplinarnego na korzyść, co dezaktualizuje potrzebę odpowiedniego stosowania
Kodeksu postępowania karnego w oparciu o art. 128 Prawa o ustroju sądów powszechnych
(por. postanowienie SN z dnia 29 października 2008 r. SNO 61/08, postanowienie SN z dnia
21 października 2003 r., sygn. akt SNO 37/03).
Zgodnie z art. 126 § 2 Prawa o ustroju sądów powszechnych, wznowienie
postępowania na korzyść skazanego może nastąpić także po jego śmierci, jeżeli wyjdą na
jaw nowe okoliczności lub dowody, które mogłyby uzasadniać uniewinnienie lub
wymierzenie kary łagodniejszej. Regulacja ta zakłada, że w postępowaniu dyscyplinarnym,
które miałoby podlegać wznowieniu, doszło do „skazania" sędziego, skoro przewiduje
dopuszczalność wznowienia postępowania jedynie „na korzyść skazanego".
Wniosek o wznowienie postępowania złożony przez sędziego J. T. dotyczył
postępowania dyscyplinarnego zakończonego postanowieniem o umorzeniu tegoż
postępowania na podstawie art. 17 § 1 pkt 2 k.p.k. w zw. z art. 128 Prawa o ustroju sądów
powszechnych. Nie doszło więc do skazania skarżącego w tym postępowaniu, co przesądza,
iż wniosek taki był niedopuszczalny z mocy prawa. Zasadnie więc odmówiono jego przyjęcia
zarządzeniem Prezesa Sądu Apelacyjnego - Sądu Dyscyplinarnego z dnia 4 marca 2015 r.
Z tych względów Sąd Najwyższy utrzymał w mocy zaskarżone zarządzenie.