Sygn. akt II CZ 29/15
POSTANOWIENIE
Dnia 24 czerwca 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Henryk Pietrzkowski (przewodniczący)
SSN Barbara Myszka
SSN Krzysztof Pietrzykowski (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa K. Z.
przeciwko H.P.
o zapłatę
oraz z powództwa wzajemnego H. P.
przeciwko K. Z.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 24 czerwca 2015 r.,
zażalenia powoda - pozwanego wzajemnego
na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 2 grudnia 2014 r.,
uchyla zaskarżone postanowienie.
2
UZASADNIENIE
Sąd Apelacyjny postanowieniem z dnia 2 grudnia 2014 r. odrzucił apelację
powoda od wyroku Sądu Okręgowego w Ł. z dnia 28 marca 2014 r. w sprawie o
zapłatę oraz zasądził od powoda na rzecz pozwanego kwotę 2.700 zł tytułem
kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym. Z "transkrypcji
wygłoszonego uzasadnienia" wynika, że apelacja została wniesiona czternastego
dnia od doręczenia odpisu wyroku z uzasadnieniem pełnomocnikowi powoda, to
jest dnia 9 czerwca 2014 r. Do apelacji został załączony dokument opisujący
szczegóły transakcji związanej z uiszczeniem opłaty od apelacji w kwocie 2.633 zł,
który nie wskazuje na datę dokonanej transakcji. Przewodniczący I Wydziału
Cywilnego Sądu Okręgowego w Ł. uznał opłatę od apelacji za uiszczoną w terminie.
Jednakże w aktach sprawy znajduje się dokument sporządzony przez służby
finansowe Sądu Okręgowego w Ł., z którego wynika, że wspomniana kwota
wpłynęła na konto Sądu Okręgowego w Ł. dnia 10 czerwca 2014 r., a dniem
obciążenia rachunku osoby dokonującej zlecenie jest również dzień 10 czerwca
2014 r. Oznacza to, że opłata od apelacji została uiszczona piętnastego dnia od
doręczenia odpisu wyroku z uzasadnieniem pełnomocnikowi powoda, a więc po
upływie terminu.
Powód w zażaleniu na postanowienie Sądu Apelacyjnego zarzucił błąd
w ustaleniach faktycznych polegający na przyjęciu, że datą uiszczenia
opłaty od apelacji jest piętnasty dzień od dnia doręczenia wyroku w sytuacji,
gdy załączenie dyspozycji wydania przelewu do apelacji w czternastym dniu od
dnia doręczenia wyroku z uzasadnieniem jednoznacznie potwierdza fakt uiszczenia
opłaty od apelacji w tym właśnie dniu oraz naruszenie art. 370
w związku z art. 373 zdanie pierwsze k.p.c. przez odrzucenie apelacji jako
nieopłaconej. Zdaniem powoda, analogicznie, jak w wypadku zasady przyjętej
w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 21 stycznia 2011 r., III CZP 115/10
(OSNC 2011, nr 9, poz. 97), należy uznać, że skoro w wypadku uiszczania opłaty
za pośrednictwem operatora pocztowego dniem uiszczenia opłaty jest dzień
nadania przekazu, w wypadku uiszczania opłaty w systemie bankowości
elektronicznej dniem uiszczenia opłaty jest dyspozycja obciążenia rachunku
3
bankowego. Ponadto, według powoda, należy odwołać się do stanowiska Sądu
Najwyższego zajętego w uchwale składu siedmiu sędziów z dnia 25 czerwca
2010 r., II UZP 4/10 (OSNP 2011, nr 3-4, poz. 38), że nieopłacona skarga
kasacyjna złożona przez adwokata lub radcę prawnego po wejściu w życie ustawy
z 5 grudnia 2008 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz
niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 234, poz. 1571) podlega odrzuceniu w razie
niewykonania zarządzenia wzywającego do opłacenia skargi (art. 3986
§ 2
w związku z art. 130 § 1 k.p.c.).
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 26 lutego 2014 r., III CZP
112/13 (OSNC 2014, nr 12, poz. 122), datą uiszczenia opłaty sądowej na rachunek
bankowy sądu wnoszonej w postaci wpłaty gotówkowej w polskiej placówce
pocztowej operatora wyznaczonego (Poczty Polskiej S.A.) jest data przyjęcia tej
wpłaty przez operatora. W uzasadnieniu tej uchwały Sąd Najwyższy podkreślił
m.in., iż należy pamiętać o utrwalonym stanowisku Sądu Najwyższego, że w razie
uiszczenia opłaty sądowej przelewem bankowym, datą jej uiszczenia jest data
przyjęcia polecenia przelewu przez bank, a nie data uznania rachunku
prowadzonego dla sądu, oczywiście pod warunkiem, że kwota przelewu miała
pokrycie na rachunku wpłacającego (np. orzeczenia z dnia 5 października 1934 r.,
C III Z 354/34, Zb. Urz. 1935, poz. 144, z dnia 8 grudnia 1951 r., C 1019/51, OSN
1952, nr 3, poz. 83, i z dnia 27 lutego 1962 r., 3 CZ 6/62, OSNCP 1962, nr 3,
poz. 70, postanowienie składu siedmiu sędziów z dnia 27 listopada 1961 r., 4 CR
634/61, OSNCP 1964, nr 1, poz. 5 oraz postanowienia z dnia 27 stycznia 1969 r.,
I PZ 76/68, OSNCP 1969, nr 9, poz. 167, i z dnia 14 lipca 1976 r., I CZ 65/76,
OSNCP 1977, nr 4, poz. 75 oraz uchwały z dnia 16 grudnia 1983 r., III PZP 47/83,
OSNCP 1984, nr 7, poz. 110, i z dnia 25 czerwca 2003 r., III CZP 28/03, OSNC
2004, nr 5, poz. 71). Czynienie doniosłych w skutkach rozróżnień między
uiszczeniem opłaty sądowej w formie przelewu bankowego a uiszczeniem jej przy
wykorzystaniu usługi operatora wyznaczonego polegającej na przyjęciu przez niego
określonej wpłaty na rachunek prowadzony dla sądu jest zatem bezzasadne.
Doprowadziłoby ono nie tylko do dezorientacji stron co do sposobów uiszczania
należnych opłat sądowych oraz związanych z tym skutków, ale zmuszałoby także
4
sądy do ustalania szczegółów technicznych wykonywania przez operatora
wyznaczonego omawianej usługi i dociekania, kiedy operator udzielił bankowi
zlecenia przelewu. W konsekwencji mogłoby się okazać, że dochowanie terminu
uiszczenia opłaty przez stronę zależy od okoliczności przypadkowych, na które
strona nie ma wpływu, a w szczególności od ustalonej przez operatora
wyznaczonego metody wykonywania usług polegających na przyjmowaniu wpłaty
gotówkowej w celu przekazania jej na wskazany rachunek bankowy; metody te
mogą być różne i podlegać zmianom.
Sąd Najwyższy w niniejszym składzie w pełni podziela przedstawione
stanowisko, co prowadzi do uchylenia zaskarżonego postanowienia.
Z przedstawionych powodów orzeczono, jak w sentencji (art. 39815
§ 1
w związku z art. 3941
§ 1 i § 3 k.p.c.).