I CSK 782/14
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:02-09-2015
Dodatkowe informacje:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt I CSK 782/14
POSTANOWIENIE
Dnia 13 sierpnia 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Antoni Górski (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Barbara Myszka
SSN Katarzyna Tyczka-Rote
w sprawie z wniosku I.T.
przy uczestnictwie J.T.
o podział majątku,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 13 sierpnia 2015 r.,
skargi kasacyjnej uczestnika postępowania
od postanowienia Sądu Okręgowego w W.
z dnia 5 lutego 2014 r.,
uchyla zaskarżone postanowienie w części uwzględniającej
apelację i orzekającej o kosztach postępowania i przekazuje
sprawę w tym zakresie Sądowi Okręgowemu w W.
do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia o kosztach
postępowania kasacyjnego.
2
UZASADNIENIE
Sąd Rejonowy w W. postanowieniem z dnia 18 maja 2012 r. dokonał
podziału majątku dorobkowego I. i J. T., składającego się ze spółdzielczego
własnościowego prawa do lokalu nr […] położonego w W. przy ul. T. […],
przydzielając ten lokal wnioskodawczyni ze spłatą na rzecz uczestnika kwoty
382.500 zł, płatną w terminie 6 miesięcy o uprawomocnienia się orzeczenia. Ustalił,
że obecna wartość tego lokalu wynosi 500.000 zł oraz, że zwaloryzowany nakład
uczestnika z jego majątku odrębnego (osobistego) w postaci przelewu ze
zlikwidowanej książeczki mieszkaniowej na wpłatę części wkładu mieszkaniowego
wyraża się stosunkiem 53% jego wartości, czyli odpowiada obecnie kwocie 265.000
zł. Pozostała wartość mieszkania do podziału po połowie wynosi więc 235.000 zł,
z czego połowa stanowi kwotę 117.500 zł, co wraz z nakładem uczestnika daje
zasądzoną na jego rzecz od wnioskodawczyni kwotę 382.500 zł spłaty.
Na skutek apelacji wnioskodawczyni od tego orzeczenia, Sąd Okręgowy
postanowieniem z dnia 5 lutego 2014 r. zmienił je w te sposób, że wartość nakładu
uczestnika obniżył z kwoty 265.000 zł do 21.400 zł, a tym samym kwotę zasądzonej
na jego rzecz spłaty od wnioskodawczyni z 382.500 zł do 260.700 zł., oddalając
apelację w pozostałym zakresie. Podstawą tego rozstrzygnięcia było ustalenie na
podstawie pisma Spółdzielni z dnia 11 lipca 2013 r., że wpłata ze zlikwidowanej
książeczki mieszkaniowej uczestnika na poczet wkładu mieszkaniowego pokryła
zaledwie 4,28 % jego wartości.
Postanowienie Sądu Okręgowego zaskarżył uczestnik skargą kasacyjną
w części uwzględniającej apelację. Zarzucił naruszenie art. 45 § 1 oraz art. 46
k.r.io. w zw. z art. 1035 i art. 212§ 2 k.c., a także art. 328§ 2 k.p.c. w zw. z art. 291
§ 1 i art. 13 § 2 k.p.c. Na tych podstawach wniósł o uchylenie orzeczenia
w zakwestionowanej części i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Skarżący ma rację, że Sąd Okręgowy, zmniejszając wartość jego nakładów
na majątek wspólny z 53% do 4,38 %, nie uzasadnił tej zmiany w sposób
dostatecznie wszechstronny i przekonujący. Sąd ten, mając wątpliwości co do
3
dowodów potwierdzających pochodzenie wpłat na konto wkładu mieszkaniowego
w […] Spółdzielni Budowlano – Mieszkaniowej, uzupełnił postępowanie dowodowe
o wyjaśnienie Spółdzielni zawarte w piśmie z dnia 11 lipca 2013 r. Z treści tego
pisma wynika, że na poczet wkładu mieszkaniowego przekazano ze zlikwidowanej
książeczki mieszkaniowej uczestnika kwotę 364.937 zł, co miało stanowić 4,28%
całkowitego wkładu budowlanego ustalonego przy ostatecznym rozliczeniu budowy
lokalu. Skarżący trafnie podnosi jednak, że kwota ta powinna zostać odpowiednio
zwaloryzowana, tymczasem ani z treści tego pisma ani z uzasadnienia Sadu nie
wynika, żeby to uczyniono. Zaliczenie zaś środków z książeczki mieszkaniowej
uczestnika na poczet wkładu bez ich waloryzacji stanowiłoby niedopuszczalne
pokrzywdzenie skarżącego. Brak ustaleń w zaskarżonym orzeczeniu co do tej
istotnej kwestii stanowi naruszenie art. 328 § 2 k.p.c., mające wpływ na treść tego
postanowienia, co jest wystarczającą podstawą do uwzględnienia skargi kasacyjnej.
Powoduje to jednocześnie, że przedwczesne stało się wypowiadanie przez Sąd
Najwyższy co do zasadności materialnoprawnych zarzutów skargi kasacyjnej.
Dlatego na podstawie art. 39815
§ 1 k.p.c. w zw. z art. 5191
i art.108 § 2 k.p.c.
orzeczono jak w sentencji.
POSTANOWIENIE
Dnia 13 sierpnia 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Antoni Górski (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Barbara Myszka
SSN Katarzyna Tyczka-Rote
w sprawie z wniosku I.T.
przy uczestnictwie J.T.
o podział majątku,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 13 sierpnia 2015 r.,
skargi kasacyjnej uczestnika postępowania
od postanowienia Sądu Okręgowego w W.
z dnia 5 lutego 2014 r.,
uchyla zaskarżone postanowienie w części uwzględniającej
apelację i orzekającej o kosztach postępowania i przekazuje
sprawę w tym zakresie Sądowi Okręgowemu w W.
do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia o kosztach
postępowania kasacyjnego.
2
UZASADNIENIE
Sąd Rejonowy w W. postanowieniem z dnia 18 maja 2012 r. dokonał
podziału majątku dorobkowego I. i J. T., składającego się ze spółdzielczego
własnościowego prawa do lokalu nr […] położonego w W. przy ul. T. […],
przydzielając ten lokal wnioskodawczyni ze spłatą na rzecz uczestnika kwoty
382.500 zł, płatną w terminie 6 miesięcy o uprawomocnienia się orzeczenia. Ustalił,
że obecna wartość tego lokalu wynosi 500.000 zł oraz, że zwaloryzowany nakład
uczestnika z jego majątku odrębnego (osobistego) w postaci przelewu ze
zlikwidowanej książeczki mieszkaniowej na wpłatę części wkładu mieszkaniowego
wyraża się stosunkiem 53% jego wartości, czyli odpowiada obecnie kwocie 265.000
zł. Pozostała wartość mieszkania do podziału po połowie wynosi więc 235.000 zł,
z czego połowa stanowi kwotę 117.500 zł, co wraz z nakładem uczestnika daje
zasądzoną na jego rzecz od wnioskodawczyni kwotę 382.500 zł spłaty.
Na skutek apelacji wnioskodawczyni od tego orzeczenia, Sąd Okręgowy
postanowieniem z dnia 5 lutego 2014 r. zmienił je w te sposób, że wartość nakładu
uczestnika obniżył z kwoty 265.000 zł do 21.400 zł, a tym samym kwotę zasądzonej
na jego rzecz spłaty od wnioskodawczyni z 382.500 zł do 260.700 zł., oddalając
apelację w pozostałym zakresie. Podstawą tego rozstrzygnięcia było ustalenie na
podstawie pisma Spółdzielni z dnia 11 lipca 2013 r., że wpłata ze zlikwidowanej
książeczki mieszkaniowej uczestnika na poczet wkładu mieszkaniowego pokryła
zaledwie 4,28 % jego wartości.
Postanowienie Sądu Okręgowego zaskarżył uczestnik skargą kasacyjną
w części uwzględniającej apelację. Zarzucił naruszenie art. 45 § 1 oraz art. 46
k.r.io. w zw. z art. 1035 i art. 212§ 2 k.c., a także art. 328§ 2 k.p.c. w zw. z art. 291
§ 1 i art. 13 § 2 k.p.c. Na tych podstawach wniósł o uchylenie orzeczenia
w zakwestionowanej części i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Skarżący ma rację, że Sąd Okręgowy, zmniejszając wartość jego nakładów
na majątek wspólny z 53% do 4,38 %, nie uzasadnił tej zmiany w sposób
dostatecznie wszechstronny i przekonujący. Sąd ten, mając wątpliwości co do
3
dowodów potwierdzających pochodzenie wpłat na konto wkładu mieszkaniowego
w […] Spółdzielni Budowlano – Mieszkaniowej, uzupełnił postępowanie dowodowe
o wyjaśnienie Spółdzielni zawarte w piśmie z dnia 11 lipca 2013 r. Z treści tego
pisma wynika, że na poczet wkładu mieszkaniowego przekazano ze zlikwidowanej
książeczki mieszkaniowej uczestnika kwotę 364.937 zł, co miało stanowić 4,28%
całkowitego wkładu budowlanego ustalonego przy ostatecznym rozliczeniu budowy
lokalu. Skarżący trafnie podnosi jednak, że kwota ta powinna zostać odpowiednio
zwaloryzowana, tymczasem ani z treści tego pisma ani z uzasadnienia Sadu nie
wynika, żeby to uczyniono. Zaliczenie zaś środków z książeczki mieszkaniowej
uczestnika na poczet wkładu bez ich waloryzacji stanowiłoby niedopuszczalne
pokrzywdzenie skarżącego. Brak ustaleń w zaskarżonym orzeczeniu co do tej
istotnej kwestii stanowi naruszenie art. 328 § 2 k.p.c., mające wpływ na treść tego
postanowienia, co jest wystarczającą podstawą do uwzględnienia skargi kasacyjnej.
Powoduje to jednocześnie, że przedwczesne stało się wypowiadanie przez Sąd
Najwyższy co do zasadności materialnoprawnych zarzutów skargi kasacyjnej.
Dlatego na podstawie art. 39815
§ 1 k.p.c. w zw. z art. 5191
i art.108 § 2 k.p.c.
orzeczono jak w sentencji.