II CZ 39/15
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:06-11-2015
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:III CZP 49/07
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt II CZ 39/15
POSTANOWIENIE
Dnia 20 sierpnia 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Agnieszka Piotrowska (przewodniczący)
SSN Józef Frąckowiak (sprawozdawca)
SSN Jan Górowski
w sprawie z powództwa J. M. i E. G.
przeciwko A. D. i Wspólnocie Mieszkaniowej Nieruchomości
przy ul. K.
o ustalenie,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 20 sierpnia 2015 r.,
zażalenia pozwanych
na wyrok Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 23 grudnia 2014 r.,
uchyla zaskarżony wyrok i pozostawia rozstrzygnięcie
o kosztach postępowania zażaleniowego w orzeczeniu
kończącym postępowanie w sprawie.
2
UZASADNIENIE
Zaskarżonym wyrokiem Sąd Apelacyjny uchylił wyrok Sądu Okręgowego w S.
i przekazał sprawę temu Sądowi do ponownego rozpoznania, a także umorzył
postępowanie wywołane zażaleniem pozwanych. W zażaleniu pozwane zarzucając
naruszenie art. 386 § 4 k.p.c. oraz art. 378 § 1 k.p.c. wniosły o uchylenie
zaskarżonego orzeczenia i zasądzenia solidarnie od powódek kosztów
postępowania zażaleniowego.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Sąd Apelacyjny dokonał wnikliwej interpretacji umowy jaką zawarły pozwane
oraz przeprowadził dodatkowo dowód z przesłuchania powódek na okoliczność
istnienia po ich stronie interesu prawnego. W świetle zebranego w sprawie
materiału dowodowego Sąd Apelacyjny doszedł do przekonania, odmiennego
od twierdzenia Sądu I instancji, i uznał, że powódkom przysługuje interes prawny
w dochodzeniu uznania umowy zawartej przez pozwane za nieważną. W swoich
rozważaniach Sąd Apelacyjny, szczegółowo ustalając na czym polega interes
prawny powódek rozważył także charakter umowy zawartej przez pozwane oraz jej
skutki dla powódek. Zauważył przy tym, że dla pełnej oceny roszczenia powódek
wymagane jest jeszcze przeprowadzenie dowodów, na okoliczności wskazane
w art. 65 § 2 k.c. Mając na względzie takie ustalenia Sąd Apelacyjny stwierdził,
że Sąd Okręgowy nie rozpoznał istoty sprawy a w zakresie żądania objętego
pozwem wymagane jest przeprowadzenie postępowania dowodowego, wobec tego
jego zdaniem uzasadnia to uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy
Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania, na podstawie art. 386 § 4 k.p.c.
Należy się zgodzić z Sądem Apelacyjnym, że zasadnicze roszczenie
zawarte w pozwie, czyli uznanie umowy zawartej przez pozwane, nie zostało bliżej
rozpoznane przez Sąd Okręgowy. Trzeba jednak zwrócić uwagę, że dla oceny tego
czy powódki mają interes prawny w uznaniu umowy zawartej przez pozwane za
nieważną konieczna była szczegółowa ocena tej umowy i jej wpływu na
funkcjonowanie wspólnoty oraz ocena kwalifikacji pozwanej A. D. do zawarcia i
wykonywania tej umowy. Tej oceny dokonała już w znaczącej części
3
Sąd Apelacyjny oceniając treść zawartej umowy oraz jej ewentualne skutki dla
powódek. W tej sytuacji brak wyraźnej podstawy do uchylenia wyroku Sądu
Okręgowego i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania. Ustalenie czy po
stronie powódek istniej interes prawny tak ściśle wiąże się ze sprawą nieważności
umowy zawartej przez pozwane, że brak w istocie podstaw, aby uznać iż są to
sprawy zupełnie oddzielne. Świadczy o tym uzasadnienie zaskarżonego wyroku,
w którym Sąd Apelacyjny dokonał już w znacznej części przesądzenia, że umowa
ta może być uznana za nieważną. Dla ostatecznego przesądzenia tej kwestii
nie jest wobec tego konieczne przeprowadzanie postępowania dowodowego
w całości, ale uzupełnienie go o pewne elementy. W tej sytuacji brak podstaw
do uchylenia wyroku Sądu Okręgowego i przekazywania sprawy do ponownego
rozpoznania, na podstawie art. 386 § 4 k.p.c. Wystarczy uzupełnienie
postępowania dowodowego przed Sądem Apelacyjnym. Skoro zaś w świetle
utrwalonego orzecznictwa Sądu Najwyższego (uchwała z dnia 31 stycznia 2008 r.,
III CZP 49/07, OSNC 2008/6/55) Sąd Apelacyjny rozpoznaje sprawę, a nie tylko
samą apelację, jest on w pełni uprawniony do uzupełnienia w części postępowania
dowodowego i w żadnym razie takie uzupełniające postępowanie dowodowe nie
pozbawia strony instancji, co wynika właśnie z roli jaką pełni postępowanie przed
sądem II instancji.
Mając na względzie powyższe Sąd Najwyższy, na podstawie art. 39815
k.p.c.
w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c., orzekł jak w sentencji.
kc
POSTANOWIENIE
Dnia 20 sierpnia 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Agnieszka Piotrowska (przewodniczący)
SSN Józef Frąckowiak (sprawozdawca)
SSN Jan Górowski
w sprawie z powództwa J. M. i E. G.
przeciwko A. D. i Wspólnocie Mieszkaniowej Nieruchomości
przy ul. K.
o ustalenie,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 20 sierpnia 2015 r.,
zażalenia pozwanych
na wyrok Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 23 grudnia 2014 r.,
uchyla zaskarżony wyrok i pozostawia rozstrzygnięcie
o kosztach postępowania zażaleniowego w orzeczeniu
kończącym postępowanie w sprawie.
2
UZASADNIENIE
Zaskarżonym wyrokiem Sąd Apelacyjny uchylił wyrok Sądu Okręgowego w S.
i przekazał sprawę temu Sądowi do ponownego rozpoznania, a także umorzył
postępowanie wywołane zażaleniem pozwanych. W zażaleniu pozwane zarzucając
naruszenie art. 386 § 4 k.p.c. oraz art. 378 § 1 k.p.c. wniosły o uchylenie
zaskarżonego orzeczenia i zasądzenia solidarnie od powódek kosztów
postępowania zażaleniowego.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Sąd Apelacyjny dokonał wnikliwej interpretacji umowy jaką zawarły pozwane
oraz przeprowadził dodatkowo dowód z przesłuchania powódek na okoliczność
istnienia po ich stronie interesu prawnego. W świetle zebranego w sprawie
materiału dowodowego Sąd Apelacyjny doszedł do przekonania, odmiennego
od twierdzenia Sądu I instancji, i uznał, że powódkom przysługuje interes prawny
w dochodzeniu uznania umowy zawartej przez pozwane za nieważną. W swoich
rozważaniach Sąd Apelacyjny, szczegółowo ustalając na czym polega interes
prawny powódek rozważył także charakter umowy zawartej przez pozwane oraz jej
skutki dla powódek. Zauważył przy tym, że dla pełnej oceny roszczenia powódek
wymagane jest jeszcze przeprowadzenie dowodów, na okoliczności wskazane
w art. 65 § 2 k.c. Mając na względzie takie ustalenia Sąd Apelacyjny stwierdził,
że Sąd Okręgowy nie rozpoznał istoty sprawy a w zakresie żądania objętego
pozwem wymagane jest przeprowadzenie postępowania dowodowego, wobec tego
jego zdaniem uzasadnia to uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy
Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania, na podstawie art. 386 § 4 k.p.c.
Należy się zgodzić z Sądem Apelacyjnym, że zasadnicze roszczenie
zawarte w pozwie, czyli uznanie umowy zawartej przez pozwane, nie zostało bliżej
rozpoznane przez Sąd Okręgowy. Trzeba jednak zwrócić uwagę, że dla oceny tego
czy powódki mają interes prawny w uznaniu umowy zawartej przez pozwane za
nieważną konieczna była szczegółowa ocena tej umowy i jej wpływu na
funkcjonowanie wspólnoty oraz ocena kwalifikacji pozwanej A. D. do zawarcia i
wykonywania tej umowy. Tej oceny dokonała już w znaczącej części
3
Sąd Apelacyjny oceniając treść zawartej umowy oraz jej ewentualne skutki dla
powódek. W tej sytuacji brak wyraźnej podstawy do uchylenia wyroku Sądu
Okręgowego i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania. Ustalenie czy po
stronie powódek istniej interes prawny tak ściśle wiąże się ze sprawą nieważności
umowy zawartej przez pozwane, że brak w istocie podstaw, aby uznać iż są to
sprawy zupełnie oddzielne. Świadczy o tym uzasadnienie zaskarżonego wyroku,
w którym Sąd Apelacyjny dokonał już w znacznej części przesądzenia, że umowa
ta może być uznana za nieważną. Dla ostatecznego przesądzenia tej kwestii
nie jest wobec tego konieczne przeprowadzanie postępowania dowodowego
w całości, ale uzupełnienie go o pewne elementy. W tej sytuacji brak podstaw
do uchylenia wyroku Sądu Okręgowego i przekazywania sprawy do ponownego
rozpoznania, na podstawie art. 386 § 4 k.p.c. Wystarczy uzupełnienie
postępowania dowodowego przed Sądem Apelacyjnym. Skoro zaś w świetle
utrwalonego orzecznictwa Sądu Najwyższego (uchwała z dnia 31 stycznia 2008 r.,
III CZP 49/07, OSNC 2008/6/55) Sąd Apelacyjny rozpoznaje sprawę, a nie tylko
samą apelację, jest on w pełni uprawniony do uzupełnienia w części postępowania
dowodowego i w żadnym razie takie uzupełniające postępowanie dowodowe nie
pozbawia strony instancji, co wynika właśnie z roli jaką pełni postępowanie przed
sądem II instancji.
Mając na względzie powyższe Sąd Najwyższy, na podstawie art. 39815
k.p.c.
w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c., orzekł jak w sentencji.
kc