Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV KK 246/15
POSTANOWIENIE
Dnia 4 września 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Wiesław Kozielewicz
po rozpoznaniu na posiedzeniu w dniu 4 września 2015 r.
sprawy Z. Ł.
skazanego z art. 18 § 2 k.k. z 1969 r. w zw. z art. 205 § 1 k.k. z 1969 r.
i art. 58 k.k. z 1969 r.
z powodu kasacji wniesionej przez obrońcę skazanego
od wyroku Sądu Okręgowego w K.
z dnia 20 stycznia 2015 r.,
zmieniającego wyrok Sądu Rejonowego w K.
z dnia 1 sierpnia 2013 r.
oddala kasację jako oczywiście bezzasadną, a kosztami
sądowymi postępowania kasacyjnego obciąża skazanego.
UZASADNIENIE
Sąd Rejonowy w K. wyrokiem z dnia 1 sierpnia 2013 r., m. in. uznał Z. Ł. za
winnego popełnienia czynu wyczerpującego znamiona przestępstwa z art. 18 § 2
k.k. z 1969 r. w zw. z art. 205 § 1 k.k. z 1969 r. oraz art. 58a
k.k. z 1969 r. i za to
wymierzył mu karę 10 miesięcy pozbawienia wolności.
Obrońca Z. Ł. zaskarżył ten wyrok.
Sąd Okręgowy po rozpoznaniu m. in. tej apelacji, wyrokiem z dnia 20
stycznia 2015 r., zaskarżony wyrok w części dotyczącej Z. Ł. utrzymał w mocy (por.
pkt 2), natomiast zmienił zaskarżony wyrok co do J. T. i S. K.
2
Od powyższego wyroku Sądu Okręgowego kasację złożył obrońca
skazanego Z. Ł.
Zarzucił rażące naruszenie prawa, mające istotny wpływ na treść
zaskarżonego wyroku, a to:
 art. 457 § 3 k.p.k. w zw. z art. 433 § 2 k.p.k., poprzez zaniechanie
odniesienia się w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku do wszystkich zarzutów
zawartych w apelacji obrońcy skazanego, co postrzegać należy jako jednoznaczne
z zaniechaniem rozważenia tych zarzutów, a tym samym - nienależyte
przeprowadzenie kontroli drugoinstancyjnej;
 art. 437 § 1 i § 2 k.p.k. poprzez niedokonanie zmiany orzeczenia Sądu I
instancji co do skazanego Z. Ł., względnie poprzez nieuchylenie zaskarżonego
orzeczenia przez Sąd II instancji do ponownego rozpoznania;
 art. 410 k.p.k. w zw. z art. 4 k.p.k. i w zw. art. 7 k.p.k. poprzez wydanie
zaskarżonego wyroku bez uwzględnienia całokształtu okoliczności ujawnionych w
postępowaniu, przy uwzględnieniu jedynie okoliczności przemawiających na
niekorzyść skazanego Z. Ł., z jednoczesnym pominięciem okoliczności
przemawiających na jego korzyść, a nadto poprzez przekroczenie zasady
swobodnej oceny dowodów, w tym zwłaszcza:
- pominięcie szeregu okoliczności i dowodów przemawiających za brakiem
wiarygodności zeznań świadka koronnego W. C. i bezkrytyczne oparcie się na
zeznaniach wymienionego świadka w ramach czynienia ustaleń stanowiących
podstawę uznania skazanego Z. Ł. winnym działania w zorganizowanej grupie;
- bezzasadną odmowę wiarygodności wyjaśnieniom skazanego Z. Ł., w zakresie, w
jakim kwestionował swe sprawstwo, jak również wyjaśnieniom pozostałych
skazanych w sprawie w zakresie, w jakim potwierdzali stanowisko wynikające z
wyjaśnień skazanego;
- pominięcie szeregu okoliczności i dowodów przemawiających za brakiem
wiarygodności zeznań świadków R. Z. oraz A. J. i bezkrytyczne oparcie się na
zeznaniach wymienionych świadków, pomimo istnienia dowodów z innych źródeł
dowodowych wskazujących na nieprawdziwość ich twierdzeń, które to zeznania
stanowiły podstawę uznania skazanego Z. Ł. winnym przypisanego mu czynu;
3
- bezkrytyczne oparcie się na zeznaniach świadków M. B. i J. B., którzy nie byli
bezpośrednimi świadkami kolizji drogowej, a których to zeznania stanowiły
podstawę czynienia ustaleń stanowiących podstawę uznania skazanego Z. Ł.
winnym przypisanego mu czynu;
a nadto:
 wymierzenie skazanemu rażąco niewspółmiernej kary bezwzględnego
pozbawienia wolności.
Wskazując na powyższe zarzuty, wniósł o:
1. zmianę wyroku Sądu Okręgowego w zaskarżonej części i uniewinnienie
skazanego od popełnienia czynu przypisanego mu w pkt 9 wyroku Sądu pierwszej
instancji,
względnie o:
2. uchylenie wyroku Sądu Okręgowego w zaskarżonej części i przekazanie w
tym zakresie sprawy sądowi właściwemu do ponownego rozpoznania.
W pisemnej odpowiedzi na kasację Prokuratora Prokuratury Okręgowej
wniósł o uznanie kasacji za bezzasadną i jej oddalenie.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Kasacja jest oczywiście bezzasadna.
Na wstępie przypomnieć należy, że w złożonej apelacji obrońca Z. Ł.
zarzucił:
- naruszenie prawa procesowego, które miało istotny wpływ na treść zaskarżonego
wyroku, a zwłaszcza:
- art. 7 k.p.k. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów i dokonanie
analizy zebranego w sprawie materiału dowodowego w sposób dowolny, wbrew
zasadom prawidłowego rozumowania oraz wbrew wskazaniom wiedzy i
doświadczenia życiowego, zwłaszcza poprzez:
- niesłuszną odmowę wiarygodności wyjaśnieniom oskarżonego J. T. w zakresie, w
jakim opisał przebieg zdarzenia z dnia 29 kwietnia 1997 r., kiedy to podróżował w
towarzystwie oskarżonego Z. Ł. samochodem marki Mercedes […];
- niesłuszną odmowę wiarygodności wyjaśnieniom Z. Ł. w zakresie, w jakim opisał
przebieg zdarzenia z dnia 29 kwietnia 1997 r., kiedy to podróżował w towarzystwie
oskarżonego J. T. samochodem marki Mercedes […];
4
- niesłuszną odmowę wiarygodności wyjaśnieniom oskarżonego F. G. w zakresie, w
jakim opisał przebieg zdarzenia z dnia 29 kwietnia 1997 r., kiedy to oskarżony J. T.,
podróżujący w towarzystwie Z. Ł. samochodem marki Mercedes […], próbując
uniknąć czołowego zderzenia z prowadzonym przez oskarżonego F. G.
samochodem marki Opel […] zjechał z drogi i uderzył w pobliskie ogrodzenie;
- niesłuszne przyznanie wiarygodności zeznaniom świadka W. C., w zakresie w
jakim przypisywał on Z. Ł. uczestnictwo w zorganizowanej grupie przestępczej;
- niesłuszne przyznanie wiarygodności zeznaniom świadka R. Z. oraz
sporządzonemu przez świadka sprawozdaniu ze zdarzenia;
- niesłuszne przyznanie wiarygodności zeznaniom świadka A. J. oraz
sporządzonemu przez świadka sprawozdaniu ze zdarzenia;
- niesłuszne przyznanie wiarygodności zeznaniom świadka M. B. w zakresie w
jakim zeznała, iż w zdarzeniu nie brał udziału inny samochód poza samochodem
marki Mercedes [..];
- niesłuszne przyznanie waloru wiarygodności zeznaniom świadka J. B. w zakresie
w jakim wskazał, iż w zdarzeniu nie brały udziału inne samochody poza
samochodem marki Mercedes […];
- nienależyte uwzględnienie okoliczności wypływających z treści zeznań świadka M.
M., zwłaszcza w zakresie w jakim świadek wskazał, iż nie widział zdarzenia, a w
chwili kolizji nie było go w miejscu zamieszkania oraz nikt ze strony ubezpieczyciela
nie kontaktował się z nim celem jego rozpytania;
- art. 424 § 1 ust. 1 k.p.k. poprzez zaniechanie należytego wyjaśnienia w
uzasadnieniu zaskarżonego wyroku na jakich dowodach oparł się Sąd pierwszej
instancji przyjmując, iż:
świadek M. B. wiedziała, że w zdarzeniu nie brał udziału samochód marki Opel […];
świadek J. B. wiedział, że w zdarzeniu nie brał udziału samochód marki Opel […]; a
w konsekwencji:
- błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego wyroku, a
zwłaszcza:
- błędne ustalenie, że zdarzenie z dnia 29 kwietnia 1997 r. polegało na tym, iż
samochód marki Mercedes, […] prowadzony przez oskarżonego J. T. wpadł w
5
poślizg i uderzył w pobliskie ogrodzenie, podczas gdy w rzeczywistości przyczyną
wypadku była chęć uniknięcia czołowego zderzenia z samochodem marki Opel […];
- błędne ustalenie, że Z. Ł. składając wyjaśnienia pracownikom Agencji
Detektywistycznej „R." działającym na zlecenie Ubezpieczyciela PZU S A. podawał
informacje niezgodne z rzeczywistym przebiegiem zdarzenia, a przez to miał
ułatwić oskarżonemu J.T. popełnienie przestępstwa oszustwa.
Sąd Okręgowy rozpoznając te zarzuty apelacyjne wszystkie je rozważył,
zgodnie z wymogiem art. 433 § 2 k.p.k, co jasno wynika z uzasadnienia
zaskarżonego wyroku tego Sądu, sporządzonego tak jak wymaga tego art. 457 § 3
k.p.k.
W procedowaniu Sądu Okręgowego nie sposób doszukać się naruszenia
zasad określonych w art. 7 k.p.k. Niezbędne wydaje się przypomnienie, na co Sąd
Najwyższy wielokrotnie już wskazywał w swoich orzeczeniach, że skuteczne
podniesienie pod adresem sądu odwoławczego zarzutu naruszenia art. 7 k.p.k.
możliwe jest, co do zasady wówczas, gdy sąd ten poczynił własne ustalenia
faktyczne, odmienne od tych, które stanowiły podstawę orzeczenia Sądu I instancji
lub też nowe ustalenia faktyczne, naruszając przy tym określoną w powołanej
normie zasadę swobodnej oceny dowodów (postanowienia Sądu Najwyższego: z
dnia 5 sierpnia 2003 r., III KK 11/03, LEX nr 80301; z dnia 4 maja 2005 r., II KK
399/04, LEX nr 199795; z dnia 6 marca 2007 r., IV KK 362/06, LEX nr 467527). W
omawianym przypadku Sąd Okręgowy, nie poczynił przecież odmiennych ustaleń
faktycznych, gdyż jedynie zaaprobował ocenę dowodów, a w konsekwencji
ustalenia faktyczne, poczynione przez sąd a quo. Wbrew twierdzeniom Autora
kasacji, nie można uznać za naruszenie zasady określonej w art. 7 k.p.k.,
akceptacji przez Sąd Okręgowy przeprowadzonej przez Sąd Rejonowy oceny
dowodów. Zarzut rażącego naruszenia art. 7 k.p.k. wymaga bowiem wskazania
wad w sposobie dokonania oceny konkretnych dowodów, podczas gdy kasacja
kwestionuje jedynie wynik oceny domagając się podzielenia oceny dokonanej
przez jej Autora. Sama bowiem odmienna i subiektywna ocena dowodów dokonana
przez Autora kasacji odnosząca się do czynu przypisanego skazanemu nie może
być procesowo skuteczna.
6
Podobnie ocenić należy zarzut naruszenia art. 410 k.p.k. Podnieść należy, iż
w sytuacji, gdy sąd rozpoznający apelację nie prowadzi własnego postępowania
dowodowego i nie czyni własnych ustaleń faktycznych, a nadto nie zmienia
zaskarżonego wyroku i utrzymuje go w mocy, to jednocześnie nie może uchybić
przepisowi art. 410 k.p.k. (postanowienia Sądu Najwyższego: z dnia 1 września
2011 r., V KK 34/11, LEX nr 955040 oraz z dnia 21 kwietnia 2010 r., III KK 92/10, R
– OSNKW 2010, poz. 836).
Nie zasługiwał na uwzględnienie także czwarty zarzut kasacyjny.
Przypomnieć jedynie należy, iż w orzecznictwie Sądu Najwyższego, jak i doktrynie
uznaje się, iż dopuszczalne jest zaskarżenie w trybie kasacji orzeczenia o karze,
jeśli podstawę zaskarżenia stanowić będzie uchybienie wskazane w art. 523 k.p.k.,
tj. rażące naruszenie prawa materialnego i procesowego, a skarżący wykaże, że
uchybienie to in concreto w istotny sposób wpłynęło na treść orzeczenia,
powodując wymierzenie kary rażąco niewspółmiernej (por. wyrok Sądu
Najwyższego z dnia 3 listopada 1999 r., IV KKN 206/99, OSNKW 2000, z 1 – 2,
poz. 15, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 20 czerwca 2013 r., V KK 98/13.
LEX nr 1328047).
Tymczasem analizowany zarzut kasacyjny sprowadza się w istocie do
kwestionowania orzeczonej przez Sąd I instancji, a utrzymanej przez Sąd
Okręgowy w Katowicach, kary jako niewspółmiernej bez powiązania ww. zarzutu z
rażącą obrazą prawa materialnego lub procesowego, która mogła mieć wpływ na
treść rozstrzygnięcia o karze i jako taki jest on niedopuszczalny.
Mając powyższe na uwadze, Sąd Najwyższy z mocy art. 535 § 3 k.p.k. i art.
537 § 1 k.p.k. orzekł jak w postanowieniu.