Sygn. akt III PZ 8/15
POSTANOWIENIE
Dnia 15 września 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Romualda Spyt (przewodniczący)
SSN Dawid Miąsik
SSN Jolanta Strusińska-Żukowska (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa Z. G., R. K., K. P.
przeciwko Syndykowi Masy Upadłości Stoczni […]o zapłatę odszkodowania z tytułu
zakazu konkurencji,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 15 września 2015 r.,
zażalenia powodów R. K., K. P.
od wyroku Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 3 marca 2015 r.,
oddala zażalenie.
UZASADNIENIE
Sąd Apelacyjny wyrokiem z dnia 2 października 2013 r. oddalił apelacje
powodów R. K. i K. P. oraz strony pozwanej od wyroku Sądu Okręgowego w S. z
dnia 6 lipca 2012 r., którym między innymi, zasądzono od pozwanego Syndyka
Masy Upadłości Stoczni […] na rzecz R. K. kwotę 261.000 zł z ustawowymi
odsetkami, na rzecz K. P. kwotę 343.200 zł z ustawowymi odsetkami, oddalając
powództwa obu tych powodów w pozostałym zakresie.
Sąd odwoławczy zaakceptował ustalenia faktyczne Sądu pierwszej instancji,
zgodnie z którymi powód K. P. w okresie od 10 kwietnia 1991 r. do 31 sierpnia 2002
r. był zatrudniony w Stoczni […], gdzie od 30 maja 1994 r. do 20 maja 2002 r. pełnił
2
obowiązki prezesa zarządu. W okresie od 2 grudnia 2002 r. do 31 października
2004 r. powód K. P. zatrudniony był w C. S.A. z siedzibą w G. na stanowisku
członka zarządu. W dniu 2 stycznia 2001 r. powód zawarł umowę o pracę na czas
nieokreślony w wymiarze 1/5 etatu także z G. S.A. w S., którą wypowiedział
oświadczeniem z 15 lipca 2002 r., zaś w dniu 1 kwietnia 2003 r. ponownie nawiązał
stosunek pracy z tym pracodawcą. Powód R. K. zatrudniony był w Stoczni […] od
18 kwietnia 1991 r. do 31 sierpnia 2002 r., pełniąc funkcje zastępcy dyrektora ds.
technicznych, członka zarządu oraz od 20 lipca 2000 r. do 20 maja 2002 r. –
wiceprezesa zarządu. W okresie od 2 grudnia 2002 r. do 31 października 2004 r.
pracował w pełnym wymiarze czasu pracy w C. S.A. na stanowisku członka
zarządu, a od 1 października 2004 r. do 30 września 2005 r. w Politechnice […] na
stanowisku starszego wykładowcy w wymiarze ½ etatu. W okresie od 1 stycznia
2001 r. do 30 września 2008 r. R. K. był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu
pracy w G.[…] na stanowisku wiceprezesa zarządu.
W dniu 20 lipca 2000 r. obaj powodowie zawarli ze Stocznią […] umowy o
pracę, w których zawarto również klauzule konkurencyjne, stanowiące że w okresie
12 miesięcy od dnia zaprzestania pełnienia funkcji w zarządzie spółki każdy z
powodów zobowiązany był do powstrzymania się od zajmowania interesami
konkurencyjnymi, przy czym za przedsiębiorstwo konkurencyjne uważany był – inny
niż spółka – podmiot z siedzibą w kraju lub za granicą, prowadzący działalność w
zakresie projektowania, remontów, kupna i sprzedaży jednostek pływających, z
wyłączeniem podmiotów, w stosunku do których przedmiotowa spółka jest
jednostką dominującą w rozumieniu przepisów o rachunkowości. Spółka
zobowiązała się natomiast do wypłaty członkom zarządu przez czas trwania umowy
o zakazie konkurencji odszkodowania w wysokości przeciętnego miesięcznego
wynagrodzenia pobranego przez członka zarządu w okresie ostatnich pełnych 12
miesięcy kalendarzowych, poprzedzających zaprzestanie pełnienia funkcji członka
zarządu. W dniu 4 lutego 2002 r. każdy z powodów zawarł ze Stocznią […] umowę
o zakazie konkurencji, w myśl której zobowiązywał się do powstrzymania się od
zajmowania interesami konkurencyjnymi w okresie 12 miesięcy od dnia
zaprzestania pełnienia funkcji w zarządzie spółki, przy czym za przedsiębiorstwo
konkurencyjne uważany był – inny niż spółka – podmiot z siedzibą w kraju lub za
3
granicą, prowadzący działalność w zakresie projektowania, remontów, kupna i
sprzedaży jednostek pływających, z wyłączeniem podmiotów, w stosunku do
których przedmiotowa spółka jest jednostką dominującą w rozumieniu przepisów o
rachunkowości. Spółka zobowiązała się natomiast do wypłaty członkom zarządu
przez czas trwania umowy o zakazie konkurencji odszkodowania w wysokości
przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia pobranego przez członka zarządu w
okresie od 1 lutego 2001 r. do 1 lutego 2002 r. Jeżeli po zaprzestaniu pełnienia
przez powodów ich funkcji statutowych, którykolwiek z nich otrzymałby ofertę
zatrudnienia na stanowisku członka zarządu w innej spółce należącej do grupy
kapitałowej P. i w wyniku przyjęcia tej oferty zostałby zatrudniony na tym
stanowisku, wówczas wypłata odszkodowania ulegałaby zawieszeniu.
Postanowienie to podlegało odpowiedniemu stosowaniu w wypadku, gdyby po
zakończeniu zatrudnienia na nowym stanowisku każdy z powodów został ponownie
zatrudniony w tej samej lub innej spółce należącej do grupy kapitałowej P. Radzie
nadzorczej przyznano nadto uprawnienie do zwolnienia członka zarządu – na jego
wniosek – z zakazu konkurencji, jeśli byłoby to usprawiedliwione interesami spółki.
W takim przypadku prawo do odszkodowania wygasało z końcem miesiąca
kalendarzowego, w którym rada nadzorcza podjęła uchwałę w tym przedmiocie. W
dniu 19 czerwca 2002 r. rada nadzorcza Stoczni […] podjęła uchwałę nr 18/3 w
sprawie zezwolenia K. P. i R. K. na pracę w organach statutowych spółki C.
Z ustaleń Sądu Okręgowego wynikało również, że postanowieniem z 29 lipca
2002 r. Sąd Rejonowy w S. ogłosił upadłość Stoczni […].Pismami z dnia 13
września 2002 r. powodowie wnieśli o umieszczenie na liście wierzytelności
należności z tytułu odszkodowania wynikającego z umowy o zakazie konkurencji.
Syndyk Masy Upadłości odmówił zaliczenia do I kategorii wierzytelności z tytułu
odszkodowań, wskazując że ich wymagalność przypadła na okres po ogłoszeniu
upadłości spółki.
Sąd pierwszej instancji ustalił nadto, że Przedsiębiorstwo Państwowe C.,
będące centralą handlu zagranicznego, powstało w dniu 22 grudnia 1982 r. W 1992
roku zostało przekształcone w C. S.A., której założycielami były, między innymi,
Stocznia […] W dniu 14 czerwca 2000 r. Stocznia […] zakupiła od Skarbu Państwa
pakiet 3.850 sztuk akcji C. S.A. w ramach prywatyzacji tej spółki. Spółka C.stała się
4
właścicielem 17,3% udziału w kapitale zakładowym Stoczni […]. Pakiet kontrolny
akcji C. S.A. posiadała G.S.A. (około 53%), a Stocznia [...]dysponowała w tej spółce
pakietem wynoszącym około 29%.
Uwzględniając okresy zatrudnienia powodów w Stoczni […] oraz pełnienia
przez nich funkcji w zarządzie tej spółki, Sąd Okręgowy przyjął, że zakaz
konkurencji obowiązywał w stosunku do obu powodów od 21 maja 2002 r. do 20
maja 2003 r. W tym czasie obaj powodowie byli zatrudnieni w C. S.A. i w G. S.A.
G. S.A. zaczęła tymczasem prowadzić działalność w zakresie produkcji i remontu
statków dopiero w październiku 2003 r., a zatem już po ustaniu w stosunku do
powodów zakazu konkurencji, co czyniło zbytecznym dalsze ustalenia w kwestii
konkurencyjności tej spółki do Stoczni […]. Odnośnie natomiast do C. S.A. Sąd
pierwszej instancji ustalił, że przedmiotem działalności tej spółki była działalność
agentów zajmujących się sprzedażą statków, działalność usługowa w zakresie
naprawy i konserwacji statków, platform i konstrukcji pływających, produkcja
statków z wyjątkiem działalności usługowej, co wskazuje, że przedmiot działalności
tej spółki oraz Stoczni […] pokrywał się co do projektowania, remontów, kupna i
sprzedaży jednostek pływających. Jednocześnie Stocznia […] nie była jednostką
dominującą względem C. S.A., albowiem nie sprawowała kontroli nad tą spółką, a
w szczególności: a) nie posiadała bezpośrednio lub pośrednio przez udziały
większości ogólnej liczby głosów w organie stanowiącym C. S.A., b) nie była
uprawniona do kierowania polityką finansową i operacyjną C. S.A., c) nie była
uprawniona do powoływania i odwoływania większości członków organów
zarządzających, nadzorujących lub administrujących C. S.A., które to uprawnienia
są niezbędne do uznania spółki za jednostkę dominującą w myśl art. 3 pkt 37
ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (jednolity tekst: Dz.U. z 2009 r.
Nr 152, poz. 1223).
Sąd drugiej instancji zaaprobował też stanowisko Sądu Okręgowego, że
podejmując zatrudnienie w C. S.A. z dniem 1 grudnia 2002 r. powodowie naruszyli
zakaz konkurencji, albowiem obowiązywał on przez okres od 21 maja 2002 r. do 20
maja 2003 r., a tym samym, poczynając od 1 grudnia 2002 r., nie przysługuje im
odszkodowanie przewidziane w umowie. Zdaniem Sądu Apelacyjnego, nie można
bowiem uznać, jak chcieliby powodowie, że C. S.A. nie prowadziła działalności
5
konkurencyjnej względem Stoczni […]. Działalnością konkurencyjną, o której mowa
w art. 1011
§ 1 k.p., jest bowiem aktywność przejawiana w tym samym lub takim
samym zakresie przedmiotowym i skierowana do tego samego kręgu odbiorców,
pokrywająca się – chociażby częściowo – z zakresem działalności podstawowej lub
ubocznej pracodawcy. Nie budzi zaś wątpliwości, że sam przedmiot działalności C.
S.A. obejmował obszary działalności Stoczni, która nie była jednostką dominującą
w stosunku do C. w rozumieniu ustawy o rachunkowości. Takiemu poglądowi,
według Sądu drugiej instancji, nie sprzeciwia się okoliczność holdingu spółek, w
których zatrudnieni byli powodowie, albowiem holding nie wyklucza
konkurencyjności podmiotów zależnych, które w nim występują. Konkurencyjność
taka z jednej strony wynika z odrębności organizacyjno-prawnej podmiotów
wchodzących w skład organizacji holdingowej, a z drugiej, z braku decydującego
wpływu jednostek zależnych na własną działalność i ich podległości jedynie
względem podmiotu dominującego. Z woli stron umów o zakazie konkurencji za
przedsiębiorstwo konkurencyjne uznawano każdy podmiot o zbieżnym ze Stocznią
[…] przedmiocie działalności, czyniąc w tym zakresie wyjątek jedynie na rzecz
spółek, które były zależne od byłego pracodawcy. Potwierdza to uchwała rady
nadzorczej Stoczni z czerwca 2002 r., w której wyrażono zgodę na zatrudnienie
obu powodów w organach statutowych C. S.A. Jak bowiem wynika ze stanowiska
powodów, została ona podjęta w celu uniknięcia wątpliwości w kwestii obowiązku
niekonkurowania w okresie zmian własnościowych i personalnych w Stoczni […].
Sąd odwoławczy zwrócił także uwagę na treść § 5 umów o zakazie konkurencji z 4
lutego 2002 r., zgodnie z którym zatrudnienie na stanowisku członka zarządu w
innej spółce należącej do grupy kapitałowej P. w okresie obowiązywania zakazu
konkurencji powodowało zawieszenie wypłaty odszkodowania do czasu
zakończenia zatrudnienia na nowym stanowisku. Zdaniem Sądu Apelacyjnego,
„także więc z tego względu, przy założeniu, że C. S.A. należał do grupy kapitałowej
P., powodowie z chwilą podjęcia zatrudnienia w tej spółce jako członkowie zarządu,
po zaprzestaniu pełnienia funkcji w zarządzie Stoczni […] nie mieli prawa do
odszkodowania za powstrzymywanie się od działalności konkurencyjnej, bowiem
jego wypłata z mocy wskazanej regulacji została zawieszona na czas takiego
zatrudnienia”.
6
Powodowie R. K. i K. P. wnieśli skargi kasacyjne od wyroku Sądu
Apelacyjnego, skarżąc go w części oddalającej ich apelacje od wyroku Sądu
Okręgowego oraz w części dotyczącej rozstrzygnięcia o kosztach procesu.
Sąd Najwyższy wyrokiem z dnia 4 listopada 2014 r., III PK 28/14, uchylił
wyrok Sądu Apelacyjnego z dnia 2 października 2013 r. w pkt I i II w części
oddalającej apelacje powodów K. P. i R. K. i w tym zakresie przekazał sprawę
Sądowi drugiej instancji do ponownego rozpoznania oraz orzeczenia o kosztach
postępowania kasacyjnego.
Sąd Apelacyjny wyrokiem z dnia 3 marca 2015 r. uchylił wyrok Sądu
Okręgowego z dnia 6 lipca 2012 r. w pkt IV oraz VI i przekazał sprawę do
ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu, pozostawiając temu Sądowi
rozstrzygnięcie o kosztach postępowania apelacyjnego i kasacyjnego.
W uzasadnieniu wyroku Sąd odwoławczy podniósł, między innymi, że biorąc
pod uwagę wskazania zawarte w wyroku Sądu Najwyższego, uwzględnić trzeba, że
decydujące znaczenie dla ustalenia obowiązującego pracownika zakazu
konkurencji ma treść umowy zawartej między stronami. W tym zakresie zwrócić
należy zaś uwagę na to postanowienie umów o zakazie konkurencji zawartych z
powodami, które przewiduje zawieszenie wypłaty odszkodowania w sytuacji
podjęcia zatrudnienia na stanowisku członka zarządu w innej spółce należącej do
grupy kapitałowej P. Nie budzi bowiem wątpliwości, że powodowie w C. S.A. zostali
zatrudnieni w takim właśnie charakterze. Jeżeli zatem C. S.A. należała do grupy
kapitałowej P. S.A., co w aktualnym stanie sprawy nie zostało stanowczo ustalone,
to kwestia zatrudnienia powodów w tej spółce w okresie obowiązywania zakazu
konkurencji na zajmowanych przez nich stanowiskach została uregulowana przez
strony w zawartych przez nie umowach, w czego konsekwencji rozważania
odnośnie do konkurencyjności tej spółki w stosunku do byłego pracodawcy
powodów pozostają bez znaczenia dla rozstrzygnięcia sporu.
Brak jest w aktualnym stanie sprawy jakichkolwiek ustaleń odnośnie do tego,
czy C. S.A. należała do grupy kapitałowej P. S.A., a także co do tego, jak strony
rzeczywiście rozumiały złożone oświadczenia woli, a w szczególności, jaki sens
łączyły z użytymi w umowie określeniami „zawieszenie wypłaty odszkodowania”
oraz „wygaśnięcie prawa do odszkodowania”, jaki był cel tych postanowień i jakie
7
znaczenie przydać uchwale rady nadzorczej zezwalającej powodom na podjęcie
zatrudnienia w C. S.A. Nie można wykluczyć innej niż zaprezentowana przez Sąd
Okręgowy interpretacji tego postanowienia umów, według której prawo powodów
do odszkodowania jest skorelowane z zatrudnieniem poza holdingiem i dopiero od
chwili tego zatrudnienia aktualizuje się obowiązek wypłaty odszkodowania, czego
skutkiem byłoby to, że obowiązek powstrzymywania się od działalności
konkurencyjnej i jego korelat w postaci odszkodowania zaktualizowałyby się
dopiero po ustaniu zatrudnienia w C. S.A., co praktycznie mogłoby przekładać się
na ustalenie innego okresu obowiązywania zakazu konkurencji niż stwierdzony w
sprawie.
Postępowanie dowodowe prowadzone przez Sąd pierwszej instancji skupiło
się na ustaleniu, czy podmioty, w których podjęli pracę powodowie, prowadziły
działalność konkurencyjną względem Stoczni […] S.A. Kwestie istnienia i zakresu
holdingu oraz wykładni postanowień umowy o zakazie konkurencji pozostały poza
sferą ustaleń i rozważań Sądu Okręgowego, wobec czego konieczne jest
przeprowadzenie w tym zakresie postępowania dowodowego w całości. Nie chodzi
zatem w niniejszej sprawie o ponowną analizę zebranego w sprawie materiału
dowodowego, lecz o prawidłowe zgromadzenie tego materiału, co powinien uczynić
Sąd pierwszej instancji. Uzupełnianie dowodów w postępowaniu apelacyjnym nie
może bowiem oznaczać zastąpienia Sądu pierwszej instancji w prawidłowym
rozpoznaniu sprawy co do jej istoty, gdyż wówczas proces stawałby się w
rzeczywistości jednoinstancyjny,
Z tych względów, zdaniem Sądu odwoławczego, wyrok Sądu Okręgowego
podlegał uchyleniu w części zaskarżonej przez powodów, a sprawa musiała być
przekazana w tym zakresie Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania
na podstawie art. 386 § 4 k.p.c.
Powodowie K.P. i R. K. zaskarżyli wyrok Sądu Apelacyjnego zażaleniem,
zarzucając naruszenie art. 386 § 4 k.p.c., przez niewłaściwe zastosowanie i
przyjęcie, że potrzeba dokonania oceny dowodów uzasadnia przyjęcie, iż wydanie
wyroku wymaga przeprowadzenia postępowania dowodowego w całości i wnosząc
o uchylenie tego wyroku oraz przekazanie sprawy Sądowi Apelacyjnemu do
ponownego rozpoznania.
8
Zdaniem żalących się, Sąd Apelacyjny nieprawidłowo stwierdził, że
rozpoznanie sprawy wymaga przeprowadzenia postępowania dowodowego w
całości. Na wszystkie wskazywane przez Sąd drugiej instancji okoliczności były
bowiem zgłaszane i prowadzone dowody. Można jedynie twierdzić, że w świetle
wskazań Sądu Najwyższego, dowody te powinny zostać uzupełnione, ale nie
oznacza to, że w sprawie nie przeprowadzono w ogóle dowodów, które byłyby
istotne dla ustalenia podlegających wyjaśnieniu okoliczności.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie nie jest zasadne.
Postępowanie wywołane zażaleniem na wyrok kasatoryjny sądu drugiej
instancji ma charakter incydentalny, a przy tym ukierunkowane zostało na kwestie
procesowe, a nie materialnoprawne. Sąd Najwyższy dokonuje w ramach zażalenia
złożonego na podstawie art. 3941
§ 11
k.p.c. sprawdzenia prawidłowości stanowiska
sądu drugiej instancji w ściśle określonym zakresie, a podłożem merytorycznym
toczącego się między stronami sporu zajmuje się tylko w kontekście ewentualnego
naruszenia art. 386 § 4 k.p.c. (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 23 maja
2014 r., III CZ 13/14, LEX nr 1483953).
Z art. 386 § 4 k.p.c. wynika, że sąd drugiej instancji może uchylić wyrok sądu
pierwszej instancji i przekazać mu sprawę do ponownego rozpoznania, między
innymi, wtedy, gdy konieczne jest przeprowadzenie postępowania dowodowego w
całości. Postępowanie dowodowe może zostać zrealizowane w całości, w części
albo wcale. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji może nastąpić wyłącznie w
sytuacji skrajnej, czyli gdy wydanie rozstrzygnięcia wymaga przeprowadzenia
postępowania dowodowego w całości. W rezultacie uzupełnienie materiału
dowodowego nie warunkuje wydania wyroku kasatoryjnego. O ile, niedopuszczalne
jest zakwestionowanie prawa sądu pierwszej instancji do dokonywania wykładni i
zastosowania prawa materialnego zgodnie z własnym przekonaniem, o tyle o tym,
czy postępowanie dowodowe zostało przeprowadzone w całości decyduje
spojrzenie sądu drugiej instancji na prawidłowość stanowiska sądu pierwszej
instancji w tym przedmiocie. Wiążące w tym wypadku nie jest przekonanie sądu
9
pierwszej instancji o przydatności przeprowadzonych dowodów. Sąd odwoławczy,
w ramach apelacji pełnej dokonuje samodzielnie wykładni prawa, samodzielnie też
je stosuje; nie jest w tym zakresie związany poglądami wyrażonymi przez sąd
niższej instancji. Oznacza to, że to jego pogląd odnośnie do wykładni i stosowania
przepisów prawa (oraz ich znaczenia dla zgłoszonego żądania) wytycza granice
niezbędnego materiału dowodowego. Jeśli zatem między sądem pierwszej i drugiej
instancji dochodzi do różnicy w postrzeganiu „istoty sprawy”, to wprawdzie nie
świadczy to o jej nierozpoznaniu, nie jest jednak wykluczone, że spojrzenia te
wyznaczają odmienne zbiory dowodów przydatnych dla rozstrzygnięcia. Wymóg
przeprowadzenia postępowania dowodowego w całości, w rozumieniu art. 386 § 4
k.p.c., weryfikowany jest z punktu widzenia sądu drugiej instancji. Dlatego
niemiarodajne dla tej przesłanki jest podejście ilościowe, akcentujące, że
postępowanie dowodowe w jakiejś części zostało przez sąd pierwszej instancji
zrealizowane. Znaczenie ma tylko to, czy dowody te są przydatne dla wyjaśnienia
istoty sprawy ocenianej z punktu widzenia sądu drugiej instancji. W razie
odpowiedzi negatywnej dopuszczalne jest uchylenie zaskarżonego wyroku i
przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania, z uwagi na konieczność
przeprowadzenia postępowania dowodowego w całości.
Sąd Okręgowy, rozpoznając roszczenia powodów dotyczące odszkodowania
przysługującego im z tytułu umowy o zakazie konkurencji, skupił swoją uwagę na
rozstrzyganiu, czy przedsiębiorstwa, w których podjęli pracę po ustaniu stosunku
pracy ze Stocznią (w szczególności C. S.A.) były konkurencyjnymi wobec
dotychczasowego ich pracodawcy i w tym zakresie prowadził postępowanie
dowodowe, czynił ustalenia i rozważania. Sąd Apelacyjny tymczasem uznał, że
decydujące znaczenie dla ustalenia obowiązującego pracownika zakazu
konkurencji ma treść umowy zawartej między stronami, a zwłaszcza to
postanowienie umów o zakazie konkurencji zawartych z powodami, które
przewiduje zawieszenie wypłaty odszkodowania w sytuacji podjęcia zatrudnienia na
stanowisku członka zarządu w innej spółce należącej do grupy kapitałowej P. S.A.
Jeżeli bowiem C. S.A. należała do grupy kapitałowej P. S.A., co w aktualnym stanie
sprawy nie zostało stanowczo ustalone, to kwestia zatrudnienia powodów w tej
spółce w okresie obowiązywania zakazu konkurencji na zajmowanych przez nich
10
stanowiskach została uregulowana przez strony w zawartych przez nie umowach,
w czego konsekwencji rozważania odnośnie do konkurencyjności tej spółki w
stosunku do byłego pracodawcy powodów pozostają bez znaczenia dla
rozstrzygnięcia sporu, a tylko w tym zakresie Sąd pierwszej instancji prowadził
postępowanie dowodowe. Skoro zaś istotne, w ocenie Sądu odwoławczego, dla
rozstrzygnięcia sprawy kwestie istnienia i zakresu holdingu oraz wykładni
postanowień umowy o zakazie konkurencji pozostały poza sferą ustaleń i rozważań
Sądu Okręgowego, to nie można zanegować, że postrzegając „istotę sprawy”
stanowiskiem wyrażonym przez Sąd drugiej instancji, zachodzi potrzeba
przeprowadzenia postępowania dowodowego w całości (wobec
nieprzeprowadzenia przez Sąd pierwszej instancji w żadnym zakresie
postępowania dowodowego na te właśnie okoliczności). W rezultacie Sąd
Apelacyjny miał podstawy, aby zastosować art. 386 § 4 k.p.c.
Biorąc to pod uwagę, Sąd Najwyższy na podstawie art. 3941
§ 11
i § 3 k.p.c.
w związku z art. 39814
k.p.c. postanowił jak w sentencji.
kc