Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV KK 15/16
POSTANOWIENIE
Dnia 10 marca 2016 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Przemysław Kalinowski (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Małgorzata Gierszon
SSN Dariusz Świecki
Protokolant Jolanta Grabowska
w sprawie K. J.
skazanego z art. 62 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu
narkomanii,
w przedmiocie zarządzenia wykonania warunkowo zawieszonej kary pozbawienia
wolności
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu w trybie art. 535 § 5 k.p.k.
w dniu 10 marca 2016 r.,
kasacji, wniesionej przez Prokuratora Generalnego na korzyść skazanego
od postanowienia Sądu Okręgowego w T.
z dnia 8 sierpnia 2014.,
utrzymującego w mocy postanowienie Sądu Rejonowego w T.
z dnia 9 kwietnia 2014.,
postanowił
1. uchylić zaskarżone postanowienie, a także utrzymane nim
w mocy postanowienie Sądu Rejonowego w T. z dnia 9 kwietnia
2014 r., i umorzyć postępowanie w przedmiocie zarządzenia
wykonania warunkowo zawieszonej kary pozbawienia wolności,
2. wydatkami postępowania kasacyjnego obciążyć Skarb
Państwa.
UZASADNIENIE
2
Wyrokiem Sądu Rejonowego w T. z dnia 13 grudnia 2010 r., który
uprawomocnił się w dniu 21 grudnia 2010 r., K.J. został skazany za posiadanie
środka odurzającego wbrew przepisom ustawy, tj. za przestępstwo z art. 62 ust.
1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii na karę 6
miesięcy pozbawienia wolności i grzywnę w wysokości 50 stawek dziennych po
10 zł każda. Na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k. oraz art. 70 § 1 pkt 1 k.k. wykonanie
kary pozbawienia wolności warunkowo zawieszono na okres próby wynoszący 3
lata.
W toku postępowania wykonawczego sąd ustalił, iż po uprawomocnieniu
się tego wyroku K. J. popełnił przestępstwo z art. 63 ust. 1 ustawy o
przeciwdziałaniu narkomanii, za które wyrokiem Sądu Rejonowego w S. z dnia
30 grudnia 2013 r., został skazany, między innymi, na karę 2 lat pozbawienia
wolności, której wykonanie warunkowo zawieszono na okres próby wynoszący 5
lat.
W opisanej sytuacji, Sąd Rejonowy w T. postanowieniem z dnia 9 kwietnia
2014 r., na podstawie art. 75 § 1 k.k., art. 9 § 3 k.k.w. i art. 624 § 1 k.p.k. w zw. z
art. 1 § 2 k.k.w., zarządził wykonanie kary pozbawienia wolności w wymiarze 6
miesięcy orzeczonej wobec K. J. wyrokiem Sądu Rejonowego w T. z dnia 13
grudnia 2010 roku w sprawie II K 1…/10. Jednocześnie, Sąd postanowił - na
podstawie art. 9 § 3 k.k.w. - wstrzymać wykonanie punktu I tego postanowienia
do czasu jego prawomocności.
Powyższe rozstrzygnięcie zostało zaskarżone przez obrońcę skazanego.
Sąd Okręgowy w T. postanowieniem z dnia 8 sierpnia 2014 r., sygn. II Kzw
…/14, po rozpoznaniu na posiedzeniu zażalenia obrońcy skazanego na
postanowienie Sądu Rejonowego w T. z dnia 9 kwietnia 2014 r. o zarządzeniu
wykonania warunkowo zawieszonej kary pozbawienia wolności, utrzymał w mocy
zaskarżone postanowienie i zwolnił skazanego od kosztów sądowych
postępowania odwoławczego.
Obecnie, Prokurator Generalny, na podstawie art. 521 § I k.p.k., wniósł
kasację od postanowienia Sądu Okręgowego w T. z dnia 8 sierpnia 2014 r., sygn.
akt II Kzw .../14, utrzymującego w mocy postanowienie Sądu Rejonowego w T. z
dnia 9 kwietnia 2014 r., sygn. akt II Ko …/14, w przedmiocie zarządzenia
3
wykonania wobec skazanego K. J. warunkowo zawieszonej kary pozbawienia
wolności. Autor kasacji zaskarżył powyższe postanowienie w całości, na korzyść
skazanego K. J. Na zasadzie art. 523 § 1 k.p.k., art. 526 § 1 k.p.k. oraz art. 537 § 1
i 2 k.p.k. skarżący zarzucił rażące i mające istotny wpływ na treść orzeczenia
naruszenie przepisu prawa materialnego, tj. art. 75 § 4 k.k., polegające na
wydaniu postanowienia utrzymującego w mocy orzeczenie sądu pierwszej instancji
o zarządzeniu wykonania wobec K. J. warunkowo zawieszonej kary pozbawienia
wolności, pomimo upływu 6 miesięcy od zakończenia okresu próby.
W oparciu o tak sformułowany zarzut Autor kasacji wniósł o uchylenie
zaskarżonego postanowienia oraz utrzymanego nim w mocy postanowienia Sądu
Rejonowego w T. i umorzenie postępowania wykonawczego na podstawie art. 15 §
1 k.k.w.
Sąd Najwyższy zważył co następuje.
Kasacja Prokuratora Generalnego wniesiona na korzyść K. J. okazała się
zasadna w stopniu oczywistym, a zawarty w niej wniosek o uchylenie postanowień
Sądów obu instancji w przedmiocie zarządzenia wykonania wobec w/w skazanego
warunkowo zawieszonej kary pozbawienia wolności i umorzenie postępowania w
tej kwestii – w pełni zasługiwał na uwzględnienie. Taka ocena uzasadniała
rozpoznanie w tej sprawie nadzwyczajnego środka zaskarżenia na posiedzeniu –
stosownie do dyspozycji art. 535 § 5 k.p.k.
Zgodzić trzeba z zarzutem podniesionym przez skarżącego, który
słusznie wskazał w kasacji, że przedstawione wyżej postanowienie sądu
odwoławczego zostało wydane z obrazą prawa materialnego, tj. przepisu art. 75
§ 4 k.k. W sytuacji wyżej opisanej – w ówczesnym stanie prawnym -
zarządzenie wykonania kary wobec K. J. było obowiązkowo z mocy art. 75 § 1
kk. Zgodnie z nim sąd zarządzał wykonanie kary, jeżeli skazany w okresie próby
popełnił podobne przestępstwo umyślne, za które orzeczono prawomocnie karę
pozbawienia wolności. Nie budzi wątpliwości, że skazany K. J. w okresie próby
zakreślonym w niniejszej sprawie, popełnił przestępstwo, za które orzeczono
wobec niego karę pozbawienia wolności, a równocześnie przestępstwo to jest
przestępstwem podobnym do przestępstwa objętego wcześniejszym wyrokiem,
za które orzeczono karę pozbawienia wolności.
4
Jednak, stosownie do dyspozycji art. 75 § 4 k.k. postanowienie w
przedmiocie zarządzenia wykonania kary nie może nastąpić później niż w ciągu 6
miesięcy od zakończenia okresu próby. W zakresie dotyczącym ustalenia, czy w
sprawie nastąpiło skuteczne zarządzenie wykonania kary, istotne są przepisy
określające, z jaką chwilą orzeczenie staje się wykonalne. Według art. 9 § 3
k.k.w., w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2012 r., postanowienie w
postępowaniu wykonawczym staje się wykonalne z chwilą wydania, chyba że
ustawa stanowi inaczej lub sąd wstrzyma jego wykonanie. W niniejszej sprawie
miała miejsce właśnie ta ostatnia sytuacja. Sąd Rejonowy w T., jak to wyżej
wskazano, w pkt. II postanowienia z dnia 9 kwietnia 2014 r., rozstrzygnął o
wstrzymaniu wykonania - do czasu uzyskania prawomocności - pkt. I tego
postanowienia, w którym zdecydował o zarządzeniu wykonania kary pozbawienia
wolności. Skoro zatem wyrok Sądu Rejonowego w T. z dnia 13 grudnia 2010 r.,
sygn. akt II K …/10, uprawomocnił się w dniu 21 grudnia 2010 r., to oznacza, że
okres przewidziany w art. 75 § 4 k.k. upłynął 21 czerwca 2014 r. W tej sytuacji,
Sąd Okręgowy w T., utrzymując w mocy postanowienie Sądu Rejonowego w T. z
dnia 9 kwietnia 2014 r., sygn. akt II Ko …/14, o zarządzeniu wykonanie kary
pozbawienia wolności w wymiarze 6 miesięcy orzeczonej wobec K. J. wyrokiem
Sądu Rejonowego w T. z dnia 13 grudnia 2010 roku w sprawie II K …/10 – orzekł
z oczywistym i rażącym naruszeniem normy zawartej w art. 75 § 4 k.k.
Przekroczył bowiem okres w jakim dopuszczalne jest zarządzenie wykonania
kary pozbawienia wolności warunkowo zawieszonej.
Dlatego też wydanie przez Sąd Okręgowy w T. postanowienia o
utrzymaniu w mocy postanowienia Sądu Rejonowego w T. o zarządzeniu wobec
K. J. wykonania kary pozbawienia wolności - już po upływie 6 miesięcy od
zakończenia w dniu 21 grudnia 2013 r. okresu próby - rażąco naruszyło przepis
art. 75 § 4 k.k. i miało istotny wpływ na treść orzeczenia, gdyż spowodowało
zarządzenie wykonania kary, której przy prawidłowym stosowaniu prawa,
zgodnie ze wskazanym wyżej przepisem, skazany nie powinien odbyć.
Z tych względów należało uchylić zaskarżone postanowienie, a także
postanowienie Sądu Rejonowego w T. z dnia 9 kwietnia 2014 r., sygn. akt II Ko
…/14,
5
w przedmiocie zarządzenia wykonania wobec K. J. warunkowo
zawieszonej kary pozbawienia wolności orzeczonej wyrokiem tego Sądu z
dnia 13 grudnia 2010 r., sygn. akt II K …/10 i umorzyć postępowanie w tym
przedmiocie.
Na podstawie art. 638 k.p.k. wydatkami postępowania kasacyjnego
obciążono Skarb Państwa.
kc