V CZ 18/15
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:06-08-2015
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt V CZ 18/15
POSTANOWIENIE
Dnia 29 kwietnia 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Teresa Bielska-Sobkowicz (przewodniczący)
SSN Irena Gromska-Szuster
SSN Wojciech Katner (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa K. M.
przeciwko T. Spółce Akcyjnej w K.
o nakazanie i zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 29 kwietnia 2015 r.,
zażalenia strony pozwanej na wyrok Sądu Okręgowego w G.
z dnia 21 października 2014 r.,
uchyla zaskarżony wyrok, pozostawiając rozstrzygnięcie o
kosztach postępowania zażaleniowego orzeczeniu kończącemu
postępowanie w sprawie.
2
UZASADNIENIE
Wyrokiem z dnia 7 lutego 2014 r. Sąd Rejonowy w G. oddalił powództwo K.
M. przeciwko T. Spółce Akcyjnej w K. oraz rozstrzygnął o kosztach postępowania
w sprawie o nakazanie zaniechania naruszeń prawa własności i zasądzenie
wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości, w której pozwany
przeciwstawił powodowi skuteczny zarzut zasiedzenia służebności gruntowej o
treści odpowiadającej służebności przesyłu. W wyniku rozpoznania apelacji powoda
Sąd Okręgowy w G. wyrokiem z dnia 21 października 2014 r. na podstawie art. 386
§ 4 k.p.c. uchylił wyrok Sądu Rejonowego i przekazał sprawę temu Sądowi do
ponownego rozpoznania oraz rozstrzygnięcia o kosztach postępowania.
W zażaleniu strona pozwana zaskarżyła wyrok Sądu drugiej instancji ze
względu na naruszenie art. 386 § 4 w związku z art. 108 § 2 k.p.c. i wniosła
o uchylenie zaskarżonego orzeczenia i oddalenie apelacji powoda w całości,
ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do
ponownego rozpoznania z rozstrzygnięciem w każdej sytuacji o kosztach
postępowania zażaleniowego.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Uchylenie wyroku sądowego z przyczyn wskazanych w art. 386 § 4 k.p.c.
może m. in. nastąpić, jeżeli sąd pierwszej instancji nie rozpoznał istoty sprawy albo
gdy wydanie wyroku wymaga przeprowadzenia postępowania dowodowego
w całości.
Sąd Okręgowy zastosował powołany przepis uważając, że Sąd pierwszej
instancji nie rozpoznał istoty sprawy. Miało to polegać na tym, że niezasadne było
przyjęcie dokonania przez pozwaną skutecznego zasiedzenia służebności
gruntowej odpowiadającej służebności przesyłu w sytuacji, gdy od czasu
posadowienia na nieruchomości urządzeń przesyłowych, z pewnością już
w 1965 r., na skutek przeprowadzanych remontów przez poprzedników prawnych
pozwanego przesunięciu uległa linia energetyczna napowietrzna nad tą
nieruchomością, a druga linia napowietrzna została zlikwidowana w ten sposób,
że przewody umieszczono w osobnym przebiegu pod ziemią. Sąd Okręgowy
3
powołał się w motywach w szczególności na postanowienia Sądu Najwyższego
z dnia 18 października 2007 r„ III CSK 90/07 i z dnia 19 grudnia 2012 r„ II CSK
218/12 (nie publ.). Z orzeczeń tych wynika, że po pierwsze, przedmiotem
zasiedzenia może być tylko służebność o konkretnej treści, nie zaś bliżej
nieokreślone prawo oraz istotą tej służebności jest przebieganie linii energetycznej
nad nieruchomością powoda, a po drugie o posiadaniu prowadzącym do
zasiedzenia służebności decyduje przede wszystkim przebieg linii nad
nieruchomością obciążoną, a nie umiejscowienie słupa podtrzymującego przewody,
jaki także występuje w rozpoznawanej sprawie.
Ze stanowiskiem Sądu Okręgowego o uchyleniu orzeczenia Sądu pierwszej
instancji nie można się zgodzić. Nie można również poczytywać Sądowi
Rejonowemu uznania istoty rozpoznawanej sprawy za drugorzędną (s. 8
uzasadnienia Sądu Okręgowego), gdyż w kwestii, której dotyczyła sprawa
i odmienne stanowiska jej uczestników, Sąd pierwszej instancji uzasadnił swoje
stanowisko, rozpoznany został zarzut pozwanego i przeprowadzone postępowanie
dowodowe. To prowadzi do wniosku o zasadności zażalenia o nieprawidłowym
zastosowaniu art. 386 § 4 k.p.c.
W tych okolicznościach należało na podstawie art. 39815
§ 1 w związku z art.
3941
§ 11
i § 3 k.p.c. uchylić zaskarżony wyrok oraz na podstawie art. 108 § 2
w związku z art. 391 § 1, art. 3941
i art. 39821
k.p.c. pozostawić rozstrzygnięcie
o kosztach postępowania zażaleniowego orzeczeniu kończącemu postępowanie
w sprawie.
POSTANOWIENIE
Dnia 29 kwietnia 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Teresa Bielska-Sobkowicz (przewodniczący)
SSN Irena Gromska-Szuster
SSN Wojciech Katner (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa K. M.
przeciwko T. Spółce Akcyjnej w K.
o nakazanie i zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 29 kwietnia 2015 r.,
zażalenia strony pozwanej na wyrok Sądu Okręgowego w G.
z dnia 21 października 2014 r.,
uchyla zaskarżony wyrok, pozostawiając rozstrzygnięcie o
kosztach postępowania zażaleniowego orzeczeniu kończącemu
postępowanie w sprawie.
2
UZASADNIENIE
Wyrokiem z dnia 7 lutego 2014 r. Sąd Rejonowy w G. oddalił powództwo K.
M. przeciwko T. Spółce Akcyjnej w K. oraz rozstrzygnął o kosztach postępowania
w sprawie o nakazanie zaniechania naruszeń prawa własności i zasądzenie
wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości, w której pozwany
przeciwstawił powodowi skuteczny zarzut zasiedzenia służebności gruntowej o
treści odpowiadającej służebności przesyłu. W wyniku rozpoznania apelacji powoda
Sąd Okręgowy w G. wyrokiem z dnia 21 października 2014 r. na podstawie art. 386
§ 4 k.p.c. uchylił wyrok Sądu Rejonowego i przekazał sprawę temu Sądowi do
ponownego rozpoznania oraz rozstrzygnięcia o kosztach postępowania.
W zażaleniu strona pozwana zaskarżyła wyrok Sądu drugiej instancji ze
względu na naruszenie art. 386 § 4 w związku z art. 108 § 2 k.p.c. i wniosła
o uchylenie zaskarżonego orzeczenia i oddalenie apelacji powoda w całości,
ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do
ponownego rozpoznania z rozstrzygnięciem w każdej sytuacji o kosztach
postępowania zażaleniowego.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Uchylenie wyroku sądowego z przyczyn wskazanych w art. 386 § 4 k.p.c.
może m. in. nastąpić, jeżeli sąd pierwszej instancji nie rozpoznał istoty sprawy albo
gdy wydanie wyroku wymaga przeprowadzenia postępowania dowodowego
w całości.
Sąd Okręgowy zastosował powołany przepis uważając, że Sąd pierwszej
instancji nie rozpoznał istoty sprawy. Miało to polegać na tym, że niezasadne było
przyjęcie dokonania przez pozwaną skutecznego zasiedzenia służebności
gruntowej odpowiadającej służebności przesyłu w sytuacji, gdy od czasu
posadowienia na nieruchomości urządzeń przesyłowych, z pewnością już
w 1965 r., na skutek przeprowadzanych remontów przez poprzedników prawnych
pozwanego przesunięciu uległa linia energetyczna napowietrzna nad tą
nieruchomością, a druga linia napowietrzna została zlikwidowana w ten sposób,
że przewody umieszczono w osobnym przebiegu pod ziemią. Sąd Okręgowy
3
powołał się w motywach w szczególności na postanowienia Sądu Najwyższego
z dnia 18 października 2007 r„ III CSK 90/07 i z dnia 19 grudnia 2012 r„ II CSK
218/12 (nie publ.). Z orzeczeń tych wynika, że po pierwsze, przedmiotem
zasiedzenia może być tylko służebność o konkretnej treści, nie zaś bliżej
nieokreślone prawo oraz istotą tej służebności jest przebieganie linii energetycznej
nad nieruchomością powoda, a po drugie o posiadaniu prowadzącym do
zasiedzenia służebności decyduje przede wszystkim przebieg linii nad
nieruchomością obciążoną, a nie umiejscowienie słupa podtrzymującego przewody,
jaki także występuje w rozpoznawanej sprawie.
Ze stanowiskiem Sądu Okręgowego o uchyleniu orzeczenia Sądu pierwszej
instancji nie można się zgodzić. Nie można również poczytywać Sądowi
Rejonowemu uznania istoty rozpoznawanej sprawy za drugorzędną (s. 8
uzasadnienia Sądu Okręgowego), gdyż w kwestii, której dotyczyła sprawa
i odmienne stanowiska jej uczestników, Sąd pierwszej instancji uzasadnił swoje
stanowisko, rozpoznany został zarzut pozwanego i przeprowadzone postępowanie
dowodowe. To prowadzi do wniosku o zasadności zażalenia o nieprawidłowym
zastosowaniu art. 386 § 4 k.p.c.
W tych okolicznościach należało na podstawie art. 39815
§ 1 w związku z art.
3941
§ 11
i § 3 k.p.c. uchylić zaskarżony wyrok oraz na podstawie art. 108 § 2
w związku z art. 391 § 1, art. 3941
i art. 39821
k.p.c. pozostawić rozstrzygnięcie
o kosztach postępowania zażaleniowego orzeczeniu kończącemu postępowanie
w sprawie.