Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V KK 28/15
POSTANOWIENIE
Dnia 2 czerwca 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Henryk Gradzik
na posiedzeniu w trybie art. 535 § 3 kpk
po rozpoznaniu w Izbie Karnej w dniu 2 czerwca 2015 r.,
sprawy R. M.
skazanego z art. 148 § 1 kk
z powodu kasacji wniesionej przez obrońcę skazanego
od wyroku Sądu Apelacyjnego
z dnia 28 sierpnia 2014 r., utrzymującego w mocy wyrok Sądu Okręgowego w O.
z dnia 4 marca 2014 r.,
p o s t a n o w i ł
1. oddalić kasację jako oczywiście bezzasadną
2. zasądzić od Skarbu Państwa na rzecz obrońcy z urzędu
adwokat A. S. Kancelaria Adwokacka kwotę 738 (siedemset
trzydzieści) zł, w tym 23% VAT, tytułem wynagrodzenia za
sporządzenie i wniesienie kasacji na rzecz skazanego;
3. zwolnić skazanego R. M. od ponoszenia kosztów sądowych
postępowania kasacyjnego.
UZASADNIENIE
Sąd Okręgowy wyrokiem z dnia 4 marca 2014 r., uznał R. M. za winnego
tego, że w okresie pomiędzy 18 a 29 kwietnia 2013 r. w B., działając w zamiarze
bezpośrednim pozbawienia życia swojej konkubiny B. Ł., używając noża,
spowodował u niej ranę ciętą na szyi oraz dwie rany kłute: na przedniej powierzchni
szyi z kanałem o długości 6 cm, na przebiegu którego znajduje się w całości
2
przecięta żyła szyjna wspólna lewa i na tylno-bocznej, prawej powierzchni szyi z
kanałem o długości 7,5 cm drążącą do prawej jamy opłucnej, gdzie w/w rany kłute
doprowadziły do masywnego krwawienia prowadzącego do wstrząsu, a dalej do
śmierci B. Ł. – tj. popełnienia przestępstwa z art. 148 § 1 k.k. i na podstawie tego
przepisu wymierzył mu karę 15 lat pozbawienia wolności.
W apelacji od tego wyroku obrońca oskarżonego podniosła zarzuty:
1. obrazy przepisu prawa materialnego, tj. art. 9 § 1 k.k. przez uznanie, że
oskarżony popełnił przestępstwo w zamiarze bezpośrednim;
2. obrazy przepisów postępowania, która miała wpływ na treść wyroku, tj. art.
art. 2 § 2 k.p.k., 4 k.p.k., 5 § 1 i 2 k.p.k., 7 k.p.k., 170 k.p.k., 201 w zw z 193 k.p.k. i
410 k.p.k., ze szczegółowym wskazaniem na czym miały polegać uchybienia
wymienionym przepisom,
3. błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku,
wynikającego z wyeliminowania innych wersji zdarzeń, niż przyjęta przez Sąd, w
tym samobójstwa B. Ł. albo udziału innych osób w zdarzeniu, a także z przyjęcia
winy oskarżonego w sytuacji, gdy nie pozwalał na to materiał dowodowy.
W konkluzji skarżąca wniosła o zmianę wyroku i uniewinnienie oskarżonego
albo uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.
Po rozpoznaniu apelacji Sąd Apelacyjny wyrokiem z dnia 28 sierpnia 2014r.,
utrzymał w mocy zaskarżony wyrok.
W kasacji od prawomocnego wyroku obrońca skazanego zarzuciła rażące
naruszenie prawa mające wpływ na jego treść, polegające na obrazie:
1. art. 9 § 1 k.k. przez uznanie popełnienia przestępstwa przez skazanego w
zamiarze bezpośrednim;
2. art. 5 § 1 i 2 k.p.k. przez naruszenie zasady domniemania niewinności ,
podczas gdy przepis ten nakazuje rozstrzygać niedające się usunąć wątpliwości na
korzyść oskarżonego;
3. art. 4 k.p.k. przez oparcie orzeczenia o winie oskarżonego tylko na
dowodach obciążających i pominięcie dowodów korzystnych dla niego, bez
należytego uzasadnienia takiego stanowiska;
4. art. 7 k.p.k. przez wydanie przez Sąd odwoławczy rozstrzygnięcia nie na
podstawie wszystkich dowodów, a jedynie na ich części, a także bez uwzględnienia
3
zasad prawidłowego rozumowania, wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego, a
więc przekroczenie zasady swobodnej oceny dowodów;
5. art. 410 k.p.k. przez nieuwzględnienie całokształtu okoliczności ujawnionych
na rozprawie;
6. art. 438 pkt 3 k.p.k. poprzez błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za
podstawę wyroku, polegający na przyjęciu, że zebrano zespół poszlak rozumianych
jako udowodnione fakty uboczne prowadzące do wyeliminowania innych wersji
zdarzeń niż przyjęta przez sąd, mimo iż z dowodów wynikają inne wersje zdarzeń,
w tym samobójstwo B. Ł. lub możliwy udział innych osób w zdarzeniu, a także
polegający na przyjęciu winy oskarżonego, gdy nie pozwala na to materiał
dowodowy.
Podnosząc te zarzuty skarżąca wniosła o uchylenie zaskarżonego wyroku i
uniewinnienie oskarżonego, gdyż skazanie go jest oczywiście niesłuszne lub o
przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez Sąd Okręgowy.
W odpowiedzi na kasację Prokurator Prokuratury Apelacyjnej domagał się
oddalenia jej jako oczywiście bezzasadnej.
Sąd Najwyższy zważył:
Już sama treść zarzutów zawartych w kasacji pozwala zauważyć, że każdy z
nich był wcześniej podnoszony w apelacji i to w tej samej formule. Należy w
związku z tym stwierdzić, że ponowienie zarzutów apelacyjnych w nadzwyczajnym
środku odwoławczym jest dopuszczalne tylko wtedy, gdy Sąd drugiej instancji nie
rozpoznał ich, bądź rozpoznał je w sposób nierzetelny, a więc gdy nie wypełnił
swojej powinności procesowej, do której był zobligowany przepisami art. 433 § 1 i 2
k.p.k.; inaczej ujmując, gdy Sąd odwoławczy w gruncie rzeczy nie przeprowadził
postępowania apelacyjnego, bądź też rozpoznanie apelacji nie spełniało
pożądanego w tym względzie standardu. Wtedy jednak autor skargi kasacyjnej
powinien wysunąć zarzut obrazy wymienionych przepisów, ewentualnie także
obrazy art. 457 § 3 k.p.k., a następnie wskazać które zarzuty apelacji w ogóle nie
były przedmiotem rozważań i konkluzji Sądu odwoławczego, bądź też wykazać
dlaczego nie można uznać rozpoznania określonych zarzutów za wystarczające i
przekonujące.
4
Wszystkiego tego zabrakło w kasacji obrońcy skazanego R. M. Skarżąca w
ogóle nie nawiązuje do uzasadnienia wyroku Sądu Apelacyjnego, lecz powtarza
zarzuty wcześniej wysunięte w apelacji, przechodząc do porządku nad tym w jaki
sposób Sąd ten do nich się odniósł. Oznacza to, że autorka kasacji, nie godząc się
z rozstrzygnięciem Sądu drugiej instancji, zmierza do ponowienia postępowania
odwoławczego w sytuacji, gdy wydano w tym postępowaniu prawomocny wyrok.
Jest to procesowo niedopuszczalne. Wszak kasacja jest środkiem zaskarżenia od
wyroku Sądu odwoławczego, a nie ponowną apelacją od wyroku Sądu pierwszej
instancji kierowaną do Sądu Najwyższego.
Jak już wyżej podkreślono, obrońca skazanego nie podniosła zarzutu
naruszenia w wyroku Sądu Apelacyjnego art. 433 § 2 k.p.k. i art. 457 § 3 k.p.k., a
więc tych przepisów, które w zasadniczej mierze określają zakres rozpoznania
sprawy w postępowaniu apelacyjnym. Zakładając natomiast, że intencją skarżącej
było jednak wytknięcie obrazy tychże przepisów przez wadliwe rozpoznanie
zarzutów apelacji, to i wtedy nie byłoby podstaw do uwzględnienia kasacji w
jakimkolwiek stopniu. Sąd Apelacyjny na stronach 5 – 17 uzasadnienia wyroku
rozważył kolejno wszystkie zarzuty apelacji z wymaganą wnikliwością, wykazując
ich bezzasadność zarówno co do kwestionowania poczynionych ustaleń
faktycznych, jak i podważania oceny przypisanego R. M. czynu z punktu widzenia
prawa materialnego. Rozumowaniu i konkluzjom Sądu odwoławczego skarżąca nie
przeciwstawiła w kasacji żadnej argumentacji, lecz powtórzyła to tylko, co wcześniej
zawarła w apelacji.
Mając powyższe na uwadze Sąd Najwyższy uznał, że zarzuty kasacji
pozornie tylko mieszczą się w podstawach kasacyjnych, a w istocie zwracają się
nadal przeciwko wyrokowi Sądu Okręgowego. Nie ma podstaw procesowych ani
szczególnych powodów do wtórnego ich rozpoznawania w postępowaniu
kasacyjnym, gdyż oznaczałoby to niedopuszczalne proceduralnie ponowienie
apelacyjnej kontroli wyroku Sądu pierwszej instancji. W tym stanie rzeczy, przy
braku nadto przesłanek do orzekania w zakresie przekraczającym granice
zaskarżenia (art. 536 k.p.k.), kasację należało oddalić jako oczywiście bezzasadną
(art. 535 §3 k.p.k.).
5
O zwolnieniu skazanego od ponoszenia kosztów sądowych postępowania
kasacyjnego orzeczono na podstawie art. 624 k.p.k. i art. 634 k.p.k. w zw. z art. 518
k.p.k., a o zasądzeniu wynagrodzenia na rzecz obrońcy z urzędu za sporządzenie
kasacji – na podstawie art. 29 ust.1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. Prawo o
adwokaturze.