Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 23 grudnia 2016 r. (...) Bank (...) S.A. Oddział Centrum (...) w O.) wniosła o zasądzenie od T. W. kwoty 327.014,69 zł (trzysta dwadzieścia siedem tysięcy czternaście złotych 69/100) wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty tytułem zapłaty należności z umowy nr (...) kredytu obrotowego (...) podstawionego do dyspozycji jako kredyt obrotowy nieodnawialny w walucie polskiej z dnia 19 marca 2013 r. Na poparcie sformułowanego żądania powód podniósł, iż na podstawie ksiąg rachunkowych powoda stwierdzone zostało, iż na dzień 23 grudnia 2015 r. figuruje wymagalna i niespłacona wierzytelność powoda przysługująca od pozwanego wynikająca z umowy, która to umowa pozwanemu została skutecznie wypowiedziana (pozew k. 4-5 akt).

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu według norm przepisanych. Pozwany podniósł przede wszystkim brak skuteczności wypowiedzenia umowy kredytowej (odpowiedź na pozew k. 24-25 akt).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

(...) Bank (...) Spółka Akcyjna w W. Oddział - Centrum Restrukturyzacji i Windykacji w W. Biuro w O. na podstawie ksiąg (...) Bank (...) S.A. stwierdziła, że na dzień 10 maja 2016r. figuruje w nich wymagalne zadłużenie wobec: T. W., PESEL (...), zam. ws. (...), (...)-(...) K.-O., prowadzącego działalność gospodarcza pod nazwą Gospodarstwo Rolne (...) z/s (...), (...)-(...) K.-O., REGON (...), NIP 5110118969z tytułu umowy kredytu obrotowego (...) postawionego do dyspozycji jako: kredyt obrotowy nieodnawialny nr (...) z dnia 19.03.2013r.

Wskazano w dokumencie, że na wymagalne zadłużenie składają się:

1)  należność główna: 300.000,04 PLN (słownie: trzysta tysięcy złotych 04/100),

2)  odsetki: 38.406,51 PLN (słownie: trzydzieści osiem tysięcy czterysta sześć złotych 51/100),

3)  koszty: 4.221,23 PLN (słownie: cztery tysiące dwieście dwadzieścia jeden złotych 23/100).

Wyciąg z ksiąg bankowych wystawiony został na podstawie art. 96 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo Bankowe (dowód: wyciąg z ksiąg banku k. 48).

Pismem doręczonym pozwanemu z dnia 25 maja 2015r. (...) Bank (...) SA oświadczył, że wypowiada warunki spłaty zobowiązań wynikających z umowy nr (...) z dnia 2013-03-19 określone w zawartej z pozwanym w umowie ugody, z powodu braku spłaty zobowiązań z tytułu umowy kredytu zgodnie z określonym w ugodzie planem spłaty.

Termin wypowiedzenia wynosił 30 dni od dnia doręczenia niniejszego pisma.

Zgodnie z określonym w ugodzie planem spłaty, na dzień wysłania niniejszego pisma, wysokość wymagalnego zadłużenia z tytułu umowy kredytu wyniosła 43060,34 PLN w tym z tytułu:

1)  kapitału 33 333,32 PI N

2)  odsetek naliczonych zgodnie z planem spłaty 8 793,01 PLN

3)  odsetek za nieterminową spłatę 819,01 PLN

4)  prowizji i opłat 115,00 PI N

Bank poinformował, że w razie spłaty całości powyższego zadłużenia niniejsze wypowiedzenie traci moc, a dokonaną przez pozwanego spłatę uznaje się za wyrażenie zgody na utratę mocy niniejszego wypowiedzenia. Spłaty należało dokonać na rachunek nr (...).

Z uwagi na codzienną zmianę kwoty zaległości (odsetek za nieterminową spłatę), możliwość upływu terminów (w okresie od dnia wysłania niniejszego pisma do dnia spłaty) kolejnych rat podanych w planie spłaty oraz ewentualne różnice kursowe, które mogą wystąpić w przypadku, gdy pozwany dokona spłaty zaległości w walucie innej, niż kwota zadłużenia, ostateczną kwotę zaległości należało uzgodnić z (...) Bankiem (...) SA w dniu dokonywania spłaty. Brak spłaty całości zadłużenia do dnia upływu terminu wypowiedzenia miał spowodować, że od następnego dnia po dniu, w którym upłynie termin wypowiedzenia, kwota wszystkich zobowiązań z tytułu umowy kredytu objętych ugodą stanie się wymagalna i przeterminowana.

Według stanu na dzień wysłania niniejszego pisma, łączna wysokość zobowiązań pozwanego wobec (...) Banku (...) SA z tytułu umowy kredytu objętych Ugodą wynosi 309. 727,06 PLN w tym z tytułu:

1)  kapitału 300 000,04 PI N

w tym zaległego 33 333,32 PLN

2)  odsetek bieżących 0,00 PLN

3)  zaległych odsetek naliczonych zgodnie z planem spłaty 8 793,01 PLN

4)  odsetek za nieterminową spłatę 819,01 PLN

5)  prowizji i opłat 115,00 PLN

Od przeterminowanego i wymagalnego kapitału, w okresie utrzymywania się zaległości, za każdy dzień opóźnienia w spłacie (...) Bank (...) SA miał naliczać odsetki wg zmiennej stopy procentowej, obowiązującej (...) Banku (...) SA, dla kredytów przeterminowanych i kredytów postawionych po upływie terminu wypowiedzenia w stan natychmiastowej wymagalności. Stopa procentowa dla kredytów przeterminowanych i kredytów postawionych po upływie terminu wypowiedzenia w stan natychmiastowej wymagalności ustalana jest w wysokości czterokrotność wysokości stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego i w dniu wysłania niniejszego pisma wynosi 10,00 % w stosunku rocznym.

Jednocześnie bank informował, że na podstawie art.105a ust. 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (Dz. U. 2012 poz. 1376 z późn. zm.), w związku z niewykonaniem zobowiązania albo dopuszczeniem się zwłoki powyżej 60 dni w spełnieniu świadczenia wynikającego z umowy kredytu, (...) Bank (...) SA będzie przetwarzał informacje stanowiące tajemnicę bankową, wynikające z umowy kredytu bez zgody pozwanego (dowód: wypowiedzenie umowy kredytowej z dowodem doręczenia k. 49 akt).

Pozwany nie spłacił kredytu, nie doszło do restrukturyzacji kredytu. Jedna wpłata dokonana w toku procesu, to kwota 15.800zł (okoliczność bezsporna).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych dowodów.

W toku postępowania dowodowego pozwany wniósł o zobowiązanie powoda do przedstawienia poniżej wskazanych dokumentów celem przeprowadzenia z nich dowodu tj.:

1)  wyciągu z ksiąg rachunkowych powoda stwierdzającego wysokość zadłużenia Pozwanego na okoliczności wskazane w treści uzasadnienia, a w szczególności ustalenia wysokości zobowiązania pozwanego na dzień złożenia odpowiedzi na pozew;

2)  oświadczenia o wypowiedzeniu umowy nr (...) kredytu obrotowego (...) podstawionego do dyspozycji jako kredyt obrotowy nieodnawialny w walucie polskiej z dnia 19 marca 2013 r. wraz z potwierdzeniem doręczenia pozwanemu.

Powyższy dokumenty powód w toku postępowania dowodowego przedłożył. Należy podnieść, że praktycznie wszystkie istotne dla sprawy okoliczności wynikały z przedłożonych przez stronę powodową dokumentów prywatnych. Zgodnie z art. 245 k.p.c. dokument prywatny stanowi dowód tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie.

Formalna moc dowodowa dokumentu prywatnego wyraża się w tym, że zawarte w nim oświadczenie pochodzi od osoby, która złożyła podpis na dokumencie, jednakże nie rozciąga się ona na okoliczności towarzyszące złożeniu oświadczenia. Nie przesądza ona sama przez się o mocy materialnej dokumentu (kwestii jego ważności, skuteczności, a także prawdziwości). Dokument prywatny nie jest więc dowodem rzeczywistego stanu rzeczy (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 7 sierpnia 2015 r. VI ACa 1031/14 LEX nr 1794400).

Podobnie w wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 26 sierpnia 2015 r.

(I ACa 238/15 LEX nr 1797159) wskazano, że dokument prywatny nie korzysta z domniemania zgodności z prawdą złożonych w nim oświadczeń - formalna moc dowodowa tego dokumentu nie przesądza jego mocy materialnej. Dokument prywatny nie jest sam przez się dowodem rzeczywistego stanu rzeczy.

Umowa kredytu, aneksy do niej, umowa o przelew wierzytelności oraz wyciągi z ksiąg rachunkowych są dokumentami prywatnymi w rozumieniu art. 245 k.c. (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 15 lipca 2015 r. V ACa 174/15 LEX nr 1842230).

Należy wskazać, że Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyroku z dnia 20 maja 2015 r. (I ACa 1702/14 LEX nr 1771284) analizował charakter wyciągów i z ksiąg bankowych jako dowód w sprawie. Sąd Apelacyjny w tym uzasadnieniu wskazał, że:

„ Powodowy bank, wykazując istnienie zadłużenia strony pozwanej przedstawił na poparcie swoich roszczeń dowód w postaci wyciągów z ksiąg bankowych. Nie ulega wątpliwości, że złożony przez stronę powodową wyciągi z ksiąg bankowych stanowią dokumenty prywatne, zawierają bowiem pieczęć banku i treść określonego oświadczenia wiedzy wynikającej z ksiąg bankowych oraz są podpisane przez pracownika banku. Wyciągi te, zgodnie z art. 245 k.p.c., stanowią dowód tego, że osoba która je podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie. Jak podkreślane jest w literaturze, dokument prywatny stanowi pełnoprawny środek dowodowy, który Sąd orzekający może uznać za podstawę swoich ustaleń faktycznych, a następnie wyrokowania. Moc dowodowa dokumentu prywatnego jest jednak słabsza aniżeli moc dowodowa dokumentu urzędowego, ponieważ dokumenty prywatne nie korzystają z podstawowego w tym zakresie domniemania, że ich treść jest zgodna ze stanem rzeczywistym (domniemania zgodności z prawdą). Nie przeszkadza to jednak w tym, aby Sąd orzekający w ramach swobodnej oceny dowodów ( art. 233 k.p.c. ) uznał treść dokumentu prywatnego za zgodną z rzeczywistym stanem rzeczy”.

Orzecznictwo sądów powszechnych idzie jeszcze dalej, zauważając nawet, że sam fakt, że dane pismo nie spełnia warunków dokumentu określonego w art. 244 k.p.c. i art. 245 k.p.c. nie oznacza, że nie może ono stanowić dowodu w sprawie (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 28 września 2015 r. III AUa 611/15 LEX nr 1820426).

Zgodnie z zasadą swobodnej oceny dowodów wyrażoną w art. 233 k.p.c. sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie "wszechstronnego rozważenia zebranego materiału" (a zatem, jak podkreśla się w orzecznictwie, z uwzględnieniem wszystkich dowodów przeprowadzonych w postępowaniu, jak również wszelkich okoliczności towarzyszących przeprowadzaniu poszczególnych dowodów i mających znaczenie dla oceny ich mocy i wiarygodności (por. wyrok SN z dnia 17 listopada 1966 r., II CR 423/66, OSNPG 1967, nr 5-6, poz. 21; uzasadnienie wyroku SN z dnia 24 marca 1999 r., I PKN 632/98, OSNAPiUS 2000, nr 10, poz. 382; uzasadnienie postanowienia SN z dnia 11 lipca 2002 r., IV CKN 1218/00, LEX nr 80266; uzasadnienie postanowienia SN z dnia 18 lipca 2002 r., IV CKN 1256/00, LEX nr 80267; wyrok SA w Poznaniu z dnia 12 czerwca 2013 r., III AUa 51/13, LEX nr 1356634).

Jak twierdzi się w literaturze, moc dowodowa oznacza siłę przekonania uzyskaną przez sąd wskutek przeprowadzenia określonych środków dowodowych na potwierdzenie prawdziwości lub nieprawdziwości twierdzeń na temat okoliczności faktycznych, istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy. Wiarygodność zaś decyduje o tym, czy określony środek dowodowy, ze względu na jego indywidualne cechy i obiektywne okoliczności, zasługuje na wiarę (por. wyrok SA w Poznaniu z dnia 21 marca 2013 r., III AUa 1431/12, LEX nr 1322011; wyrok SA w Łodzi z dnia 5 czerwca 2013 r., I ACa 50/13, LEX nr 1345548; wyrok SA w Łodzi z dnia 23 lipca 2013 r., I ACa 90/13, LEX nr 1356578).

Przyjmuje się, że ramy swobodnej oceny dowodów muszą być zakreślone wymaganiami prawa procesowego, doświadczenia życiowego, regułami logicznego myślenia oraz pewnego poziomu świadomości prawnej, według których sąd w sposób bezstronny, racjonalny i wszechstronny rozważa materiał dowodowy jako całość, dokonuje wyboru określonych środków dowodowych i ważąc ich moc oraz wiarygodność, odnosi je do pozostałego materiału dowodowego (por. uzasadnienie wyroku SN z dnia 20 marca 1980 r., II URN 175/79, OSNC 1980, nr 10, poz. 200; uzasadnienie wyroku SN z dnia 10 czerwca 1999 r., II UKN 685/98, OSNAPiUS 2000, nr 17, poz. 655; uzasadnienie postanowienia SN z dnia 15 lutego 2000 r., III CKN 1049/99, LEX nr 51627; uzasadnienie wyroku SN z dnia 16 maja 2000 r., IV CKN 1097/00, LEX nr 52624; uzasadnienie wyroku SN z dnia 29 września 2000 r., V CKN 94/00, LEX nr 52589; uzasadnienie wyroku SN z dnia 15 listopada 2000 r., IV CKN 1383/00, LEX nr 52544; wyrok SN z dnia 19 czerwca 2001 r., II UKN 423/00, OSNP 2003, nr 5, poz. 137; uzasadnienie wyroku SN z dnia 14 marca 2002 r., IV CKN 859/00, LEX nr 53923; uzasadnienie postanowienia SN z dnia 16 maja 2002 r., IV CKN 1050/00, LEX nr 55499; uzasadnienie wyroku SN z dnia 27 września 2002 r., II CKN 817/00, LEX nr 56906; uzasadnienie wyroku SN z dnia 27 września 2002 r., IV CKN 1316/00, LEX nr 80273).

W przedmiotowej sprawie, Sąd uznał dokumenty prywatne złożone przez stronę powodową za wiarygodne, potwierdzające rzeczywisty stan rzeczy, tym bardziej, że zarzuty pozwanego były ogólnikowe. Skupiły się jedynie na podnoszeniu braku skutecznego wypowiedzenia umowy. Pozwany nie przedstawił żadnych dowodów mogących podważyć wiarygodność, bądź rzetelność złożonych przez stronę powodową wyciągów z ksiąg bankowych, wysokości zadłużenia, które na datę wyrokowania było o wiele wyższe, niż żądana kwota w pozwie nawet z uwzględnieniem dokonanej wpłaty. Pozwany nie przedstawił jakiegokolwiek dokumentu, z którego wynikałoby, że bank cofnął wypowiedzenie, utraciło ono moc, doszło do zawarcia ugody lub restrukturyzacji kredytu. Z tych powodów ostatecznie sąd doszedł do przekonania, że przesłuchanie świadka Ż. V. W. jest zbędne i nie wniesie nic istotnego do sprawy.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo okazało się w pełni zasadne.

Pozwany jest zobowiązany do zwrotu kwoty kredytu (kapitał i należne odsetki) na podstawie zawartej umowy kredytowej, jak też przepisów prawa bankowego.

Zgodnie z art. 69. 1 ust. 1 ustawy Prawo bankowe- przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Umowa kredytu powinna być zawarta na piśmie i określać w szczególności:

1) strony umowy;

2) kwotę i walutę kredytu;

3) cel, na który kredyt został udzielony;

4) zasady i termin spłaty kredytu;

4a) w przypadku umowy o kredyt denominowany lub indeksowany do waluty innej niż waluta polska, szczegółowe zasady określania sposobów i terminów ustalania kursu wymiany walut, na podstawie którego w szczególności wyliczana jest kwota kredytu, jego transz i rat kapitałowo-odsetkowych oraz zasad przeliczania na walutę wypłaty albo spłaty kredytu;

5) wysokość oprocentowania kredytu i warunki jego zmiany;

6) sposób zabezpieczenia spłaty kredytu;

7) zakres uprawnień banku związanych z kontrolą wykorzystania i spłaty kredytu;

8) terminy i sposób postawienia do dyspozycji kredytobiorcy środków pieniężnych;

9) wysokość prowizji, jeżeli umowa ją przewiduje;

10) warunki dokonywania zmian i rozwiązania umowy.

W przypadku umowy o kredyt denominowany lub indeksowany do waluty innej niż waluta polska, kredytobiorca może dokonywać spłaty rat kapitałowo-odsetkowych oraz dokonać przedterminowej spłaty pełnej lub częściowej kwoty kredytu bezpośrednio w tej walucie. W tym przypadku w umowie o kredyt określa się także zasady otwarcia i prowadzenia rachunku służącego do gromadzenia środków przeznaczonych na spłatę kredytu oraz zasady dokonywania spłaty za pośrednictwem tego rachunku.

W przedmiotowej sprawie, umowa kredytowa została skutecznie wypowiedzenia, po wypowiedzeniu umowy strony nie nawiązały nowego stosunku prawnego kontraktowego z uwagi na p. na cofnięcie wypowiedzenia, czy utraty przez niego mocy.

Podstawa faktyczna i podstawa prawna powództwa, jak też wysokość dochodzonych kwot, nie budzi wątpliwości Sądu.

Z uwagi na powyższe uwzględniono żądanie pozwu w całości.

O odsetkach ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia Sąd orzekł na podstawie art. 481 k.c.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p. c. Na koszty należnie stronie powodowej od strony pozwanej złożyły się: uiszczona opłata od pozwu, opłata od pełnomocnictwa. Brakującą opłatę od pozwu 12.263zł, Sąd nakazał pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa-Sądu Okręgowego w Łodzi.

ZARZĄDZENIE

1.  odnotować,

2.  odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi pozwanego,

3.  uzasadnienie sporządzone przez sędziego.