Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IC 1216/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 listopada 2016 r.

Sąd Rejonowy Gdańsk- Północ w Gdańsku I Wydział Cywilny

Przewodniczący SSR Aleksandra Konkel

Protokolant: (...)

po rozpoznaniu w dniu 24 października 2016 r. G.

na rozprawie

sprawy z powództwa Towarzystwa Budownictwa (...) w G.

przeciwko M. W.

o zapłatę

1.  zasądza od M. W. na rzecz Towarzystwa Budownictwa (...) w G. kwotę 3.815,65 zł (trzy tysiące osiemset piętnaście złotych sześćdziesiąt pięć groszy) wraz z odsetkami:

- od kwoty 154,11 zł od dnia 1 lipca 2011 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. w wysokości odsetek ustawowych oraz od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty w wysokości ustawowych odsetek za opóźnienie,

- od kwoty 154,11 zł od dnia 1 sierpnia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. w wysokości odsetek ustawowych oraz od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty w wysokości ustawowych odsetek za opóźnienie,

- od kwoty 154,11 zł od dnia 1 września 2011 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. w wysokości odsetek ustawowych oraz od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty w wysokości ustawowych odsetek za opóźnienie,

- od kwoty 141,62 zł od dnia 1 października 2011 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. w wysokości odsetek ustawowych oraz od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty w wysokości ustawowych odsetek za opóźnienie,

- od kwoty 141,62 zł od dnia 1 listopada 2011 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. w wysokości odsetek ustawowych oraz od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty w wysokości ustawowych odsetek za opóźnienie,

- od kwoty 141,62 zł od dnia 1 grudnia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. w wysokości odsetek ustawowych oraz od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty w wysokości ustawowych odsetek za opóźnienie,

- od kwoty 141,62 zł od dnia 1 stycznia 2012 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. w wysokości odsetek ustawowych oraz od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty w wysokości ustawowych odsetek za opóźnienie,

- od kwoty 141,62 zł od dnia 1 lutego 2012 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. w wysokości odsetek ustawowych oraz od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty w wysokości ustawowych odsetek za opóźnienie,

- od kwoty 141,62 zł od dnia 1 marca 2012 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. w wysokości odsetek ustawowych oraz od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty w wysokości ustawowych odsetek za opóźnienie,

- od kwoty 141,62 zł od dnia 1 kwietnia 2012 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. w wysokości odsetek ustawowych oraz od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty w wysokości ustawowych odsetek za opóźnienie,

- od kwoty 141,62 zł od dnia 1 maja 2012 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. w wysokości odsetek ustawowych oraz od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty w wysokości ustawowych odsetek za opóźnienie,

- od kwoty 141,62 zł od dnia 1 czerwca 2012 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. w wysokości odsetek ustawowych oraz od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty w wysokości ustawowych odsetek za opóźnienie,

- od kwoty 141,62 zł od dnia 1 lipca 2012 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. w wysokości odsetek ustawowych oraz od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty w wysokości ustawowych odsetek za opóźnienie,

- od kwoty 141,62 zł od dnia 1 sierpnia 2012 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. w wysokości odsetek ustawowych oraz od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty w wysokości ustawowych odsetek za opóźnienie,

- od kwoty 141,62 zł od dnia 1 września 2012 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. w wysokości odsetek ustawowych oraz od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty w wysokości ustawowych odsetek za opóźnienie,

- od kwoty 230,13 zł od dnia 1 października 2012 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. w wysokości odsetek ustawowych oraz od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty w wysokości ustawowych odsetek za opóźnienie,

- od kwoty 230,13 zł od dnia 1 listopada 2012 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. w wysokości odsetek ustawowych oraz od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty w wysokości ustawowych odsetek za opóźnienie,

- od kwoty 230,13 zł od dnia 1 grudnia 2012 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. w wysokości odsetek ustawowych oraz od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty w wysokości ustawowych odsetek za opóźnienie,

- od kwoty 22,27 zł od dnia 1 stycznia 2013 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. w wysokości odsetek ustawowych oraz od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty w wysokości ustawowych odsetek za opóźnienie,

- od kwoty 941,22 zł od dnia 26 września 2014 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. w wysokości odsetek ustawowych oraz od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty w wysokości ustawowych odsetek za opóźnienie;

2.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

3.  kosztami wynagrodzenia kuratora procesowego pozwanej w kwocie 600 zł (sześćset złotych) obciąża powoda, Towarzystwa Budownictwa (...) w G., uznając je za uiszczone;

4.  odstępuje od obciążenia pozwanej M. W. kosztami procesu.

Sygn. akt I C 1216/15

UZASADNIENIE

Powód, Towarzystwo Budownictwa (...) Spółka z ograniczona odpowiedzialnością w G., wystąpił przeciwko pozwanej M. W. z powództwem o zapłatę kwoty 3.815,65 zł wraz z ustawowymi odsetkami naliczanymi od wskazanych kolejno kwot od jedenastego dnia każdego miesiąca, poczynając od 11 czerwca 2011 r. do 11 grudnia 2012 r. do dnia zapłaty, za wyjątkiem odsetek od kwot 29,01 zł, 28,15 zł, 13,23 zł, naliczanych odpowiednio od 27 kwietnia 2012 r., 13 listopada 2012 r., 15 czerwca 2013 r. do dnia zapłaty, a także zapłatę kosztów postępowania wraz z kosztami zastępstwa procesowego.

Uzasadniając żądanie, powód wskazał, że pozwana korzystała z lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w G. przy ul. (...) bez tytułu prawnego nie uiszczając należnego odszkodowania z tego tytułu. Zaległość dotyczy okresu od czerwca 2011 r. do czerwca 2013 r. a składa się na nią odszkodowanie z tytułu bezumownego korzystania z lokalu oraz opłaty niezależne od właściciela na łączną kwotę 3.815,65 zł oraz odsetki. Żądanie zasądzenia odsetek od dnia 11 każdego miesiąca wynika z tego, że w umowach najmu zawieranych przez powoda, termin płatności czynszu oznaczony jest na dzień 10 każdego miesiąca; w sprawie niniejszej reguła ta została zastosowana przez analogię.

Nakazem zapłaty z dnia 1 grudnia 2014 r. Referendarz sądowy orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

W związku z faktem, że z adnotacji doręczyciela wynikało, iż pod wskazanym w pozwie adresem pozwana nie mieszka, Sąd zobowiązał pełnomocnika powoda do podania aktualnego adresu pozwanej. W odpowiedzi na zobowiązanie powód wniósł o ustanowienie kuratora dla pozwanej.

Postanowieniem z dnia 21 lipca 2015 r. Sąd uchylił nakaz zapłaty zaś zarządzeniem Referendarza sądowego ustanowiono dla pozwanej M. W. kuratora procesowego w osobie A. S. (1).

Kurator sądowy, wykorzystując numer kontaktowy, podany przez pozwaną w oświadczeniu z dnia 3 maja 2011 r., które powód dołączył do pisma procesowego z dnia 21 kwietnia 2016 r., nawiązał kontakt z pozwaną i ustalił miejsce zamieszkania tejże.

Sąd postanowieniem z dnia 30 maja 2016 r. zwolnił A. S. (2) z obowiązków kuratora pozwanej i przyznał jej wynagrodzenie za pełnienie obowiązków kuratora w kwocie 600 zł.

W odpowiedzi na pozew, pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości i wskazała, że nigdy nie była właścicielką ani głównym najemcą przedmiotowego lokalu, a stroną umowy był Z. Ł.. Na rozprawie w dniu 11 lipca 2016 r. przyznała, że zamieszkiwała w mieszkaniu wcześniej, a nadto przechowywała w nim należące do niej rzeczy.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Ojciec pozwanej, Z. Ł. był najemcą lokalu nr (...) przy ul. (...) w G.. Z uwagi na zaległości w płatnościach należności związanych z najmem, umowa została wypowiedziana. Wyrokiem zaocznym z dnia 8 lipca 2008 r. Sąd Rejonowy Gdańsk – Południe w Gdańsku orzekł eksmisję, między innymi, pozwanej z przedmiotowego lokalu.

/dowód: umowa najmu wraz z aneksem, k.17-21; wypowiedzenie, k.22; wyrok, k.23/

Pomimo eksmisji, pozwana nadal zajmowała lokal nr (...) przy ul. (...) w G., przy czym od stycznia 2008 r. mieszkała sama, nie płacąc na rzecz właściciela należności z tytułu bezumownego korzystania. Po czerwcu 2011 r. pozwana wyprowadziła się z lokalu, zostawiając w lokalu swoje rzeczy. Klucz do mieszkania M. W. przekazała sąsiadowi, prosząc go o doglądane lokalu.

/dowód: oświadczenie pozwanej, k.115; przesłuchanie pozwanej M. W., k.168, 170/

W dniu 3 grudnia 2012 r. pozwana wydała zajmowany lokal powodowi, w obecności komornika sądowego prowadzącego postępowanie egzekucyjne w sprawie Km 4266/12. Zwracany lokal był zdewastowany.

/dowód: protokół zdawczo-odbiorczy, k.117-118; wysłuchanie przed umorzeniem postępowania w trybie art.827 kpc, k.116; przesłuchanie pozwanej M. W., k.168, 170/

Wysokość odszkodowania za zajmowanie lokalu bez tytułu prawnego, odpowiadająca wysokości czynszu najmu, wynosiła: w okresie od czerwca do sierpnia 2011 r. – 154,11 zł, w okresie od września 2011 r. do sierpnia 2012 r. – 141,62 zł, w okresie od września do listopada 2012 r. – 230,13 zł. Należność za grudzień 2012 wyliczona proporcjonalnie do czasu władania lokalem przez pozwaną wyniosła 22,27 r. Opłaty za wywóz nieczystości stałych a także opłaty za zimną wodę i ścieki wynosiły w sumie w okresie od czerwca 2011 r. do grudnia 2012 r. - 872,21 zł. Po dokonaniu rozliczenia opłat za zimną wodę i ścieki stwierdzona została niedopłata w wysokości 69,01 zł.

/bezsporne, nadto dowód: stan finansowy lokalu mieszkalnego, k. 26; powiadomienia o zmianach opłat, k. 27-31; rozliczenia nadpłat i niedopłat, k. 32-35; zarządzenie nr 380/11, k. 36-37; umowy, k.42-49/

Pozwana jest osobą bezdomną, zamieszkuje okresowo u koleżanki, brakuje jej środków na zakup jedzenia. Dysponuje środkami finansowymi na utrzymanie w wysokości około 50 zł na tydzień, uzyskiwanymi z prac dorywczych.

/okoliczność bezsporna, nadto dowód: przesłuchanie pozwanej M. W., k.168, 170/

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo było częściowo uzasadnione i w zakresie określonym w wyroku zasługiwało na uwzględnienie.

Ustalając stan faktyczny sprawy Sąd oparł się na dokumentach i kopiach dokumentów zgromadzonych w aktach, których autentyczności żadna ze stron nie kwestionowała. Nadto, w zakresie uwzględnionym w poprzedniej części niniejszego uzasadnienia Sąd dał wiarę zeznaniom pozwanej, które były spójne i logiczne, nadto nie zostały podważone przez stronę przeciwną.

Powód w niniejszym postępowaniu dochodził od pozwanej zapłaty odszkodowania za korzystanie z lokalu, do którego pozwana nie posiada tytułu prawnego oraz odszkodowania uzupełniającego za dostawę do tego lokalu wody i odprowadzenie ścieków oraz wywóz nieczystości stałych. Żądanie dotyczyło okresu od czerwca 2011 r. do czerwca 2013r.

Z uwagi na treść zgłoszonego żądania i podstawę faktyczną, należało dokonać jego oceny w kontekście art. 18 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (tekst jedn. Dz. U. z 2014 roku, poz. 150). Zgodnie z art.18 ust. 1 i 2, osoby zajmujące lokal bez tytułu prawnego są obowiązane do dnia opróżnienia lokalu co miesiąc uiszczać odszkodowanie odpowiadające wysokości czynszu, jaki właściciel mógłby otrzymać z tytułu najmu lokalu. Jeżeli odszkodowanie nie pokrywa poniesionych strat, właściciel może żądać od osoby, o której mowa w ust. 1, odszkodowania uzupełniającego.

Przy czym, z uwagi na to, że powód dochodził należności z dwóch różnych tytułów, żądanie zapłaty odszkodowania za zajmowanie i korzystanie z lokalu opierało się na art. 18 ust. 1 ustawy, a żądanie zapłaty wydatków poniesionych przez powoda na dostawę wody i odprowadzenie ścieków - określone w art. 18 ust. 2 zd. 2 ustawy jako odszkodowanie uzupełniające – zgodnie z ogólnymi zasadami wynagradzania za korzystanie z cudzej rzeczy, czyli w myśl przepisów art. 224 kc w zw. z art. 230 kc.

Pozwana podnosiła wprawdzie, że nie zamieszkiwała w przedmiotowym lokalu w okresie, za który zapłaty domaga się powód, a który udostępniła w tym czasie sąsiadowi, przyznała jednak, że w lokalu znajdowały się rzeczy (segment, ubrania, pościel), będące jej własnością. Pozwana miała też świadomość, że nie posiada tytułu prawnego do lokalu, przyznała, że doręczono jej wyrok eksmisyjny, w którym nie przyznano jej prawa do lokalu socjalnego. Mimo tego zadysponowała lokalem, przekazując go we władanie osobie trzeciej - sąsiadowi, który miał „doglądać” mieszkania. Nawet jeżeli sama pozwana nie zamieszkiwała w przedmiotowym lokalu, to z pewnością ten lokal zajmowała, i to bez tytułu prawnego. Pozwana cały czas korzystała z lokalu, przechowując tam swoje rzeczy i dysponując nim. Pozwana nie zamieszkiwała przedmiotowego lokalu, jednakże miała możliwość dysponowania nim (co zrobiła), posiadała klucze do lokalu, tym samym powód, będący właścicielem, nie miał możliwości korzystania ze swojej własności.

Wskazać nadto należy, iż pozwana nie zakwestionowała wysokości roszczenia powoda.

W myśl art. 225 kc w zw. z art. 224 § 2 kc samoistny posiadacz w złej wierze zobowiązany jest do wynagrodzenia właścicielowi za korzystanie z jego rzeczy. Przepis powyższy mocą art. 230 kc ma zastosowanie również do posiadacza zależnego w złej wierze. Wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości dotyczy faktycznego wykonywania czynności na nieruchomości właściciela, a zatem uwzględnia się stan faktyczny, który rzeczywiście wystąpił (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 30 września 2015r. sygn. akt I ACa 450/15). Stąd dla uznania żądania zapłaty za zasadne, wymagało ustalenia, że pozwana była w okresie spornym posiadaczem lokalu, a jej posiadanie było w złej wierze. Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 23 lipca 2015 r. sygn. akt I CSK 360/14 w złej wierze jest ten, kto powołując się na przysługujące mu prawo wie, że prawo to mu nie przysługuje albo też ten, kto wprawdzie nie ma świadomości co do nieprzysługiwania mu określonego prawa, jednakże jego niewiedza nie jest usprawiedliwiona w świetle okoliczności danej sprawy. Tym samym, dobrą wiarę wyłącza zarówno pozytywna wiedza o braku przysługującego prawa, jak i brak takiej wiedzy, wynikający z braku należytej staranności, a więc niedbalstwa.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt sprawy niniejszej wskazać należy, iż sposób w jaki pozwana użytkowała lokal w okresie objętym sporem (zamieszkiwała w nim a następnie udostępniła sąsiadowi), odpowiada faktycznemu władztwu nad rzeczą, w zakresie w jakim uprawnienie do korzystania z niego określa umowa najmu, dzierżawy lub inna umowa, uprawniająca do użytkowania nieruchomości. Pozwana użytkowała lokal jak najemca, stąd uznać należy, iż władztwo w tym zakresie określić należy jako posiadanie zależne.

Zdaniem Sądu po stronie pozwanej wystąpiła również zła wiara, skoro miała pełną świadomość faktu, że tytuł prawny do spornego lokalu jej nie przysługuje.

Z przytoczonych względów uznać należało, że pozwana była zobowiązana uiszczać na rzecz powoda comiesięczne odszkodowanie, w wysokości odpowiadającej wysokości czynszu, jaki właściciel mógłby uzyskać z tytułu najmu lokalu oraz, na zasadach ogólnych tj. na podstawie wskazanych przepisów kodeksu cywilnego, określone w art. 18 ust. 2 zdanie 2 ustawy odszkodowanie uzupełniające, na które składają się ponoszone przez Gminę koszty dostarczenia do lokalu wody, odprowadzenia ścieków czy wywozu śmieci.

Mając powyższe na względzie Sąd uznał, iż powód udowodnił swoje roszczenie wobec M. W. z tytułu odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu mieszkalnego w kwocie 3.815,65 zł.

Sąd nie przychylił się natomiast do żądania strony powodowej w zakresie zasądzenia odsetek od wskazanych kwot oraz nie podzielił argumentacji powoda, zmierzającej do wykazania, że odszkodowanie za bezumowne korzystanie z lokalu winno być uiszczane analogicznie do czynszu z tytułu najmu – do dziesiątego dnia każdego miesiąca. Należy bowiem zauważyć, że cytowana ustawa, poza wskazaniem, że zapłata odszkodowania nastąpić ma co miesiąc, nie określa terminu płatności i nie odsyła w tym zakresie do żadnej innej regulacji. Skoro stron nie łączyła umowa najmu, kwestia wymagalności odszkodowania nie została uregulowana umownie. Brak jest zatem podstaw do uznania, iż termin zapłaty należności za kolejne miesiące wypadał w dniu 10 każdego miesiąca. W konsekwencji, uznać należało, że wpłaty powinny następować z dołu, zatem początkiem okresu wymagalności należności za kolejne miesiące był pierwszy dzień każdego kolejnego miesiąca.

Nadto, odnośnie odszkodowania uzupełniającego, na które złożyły się należności z tytułu korzystania przez pozwaną z wody, koszty wywozu śmieci i odprowadzenia ścieków, to nie ma podstaw do uznania ich za roszczenia okresowe. Dla określenia zatem momentu, od którego należy naliczać odsetki od kwoty odszkodowania uzupełniającego znaczenie ma moment wezwania do zapłaty, stosownie do regulacji z art.455 kc, pozwala bowiem ustalić od kiedy dłużnik pozostaje w opóźnieniu wobec wierzyciela. Powołany przepis stanowi, że zobowiązany do świadczenia winien spełnić świadczenie niezwłocznie po wezwaniu przez wierzyciela. Powód podnosił, że do zapłaty należności z omawianego tytułu wezwał pozwaną pismem z dnia 8 września 2014 r., jednak nie dołączył dowodu doręczenia pisma pozwanej. Z tego względu za moment wymagalności roszczenia należało uznać dzień wniesienia powództwa do Sądu, tj. 26 września 2014 r.

O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 kc. Zgodnie z brzmieniem tego przepisu jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Mając na względzie powyższe rozważania, dotyczące wymagalności poszczególnych kwot, uznać należało, że pozwana znajdowała się w opóźnieniu z tytułu zapłaty odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu od pierwszego dnia każdego kolejnego miesiąca, zaś z zapłatą odszkodowania uzupełniającego w kwocie 941,22 zł od dnia wniesienia powództwa.

W związku z powyższymi okolicznościami faktycznymi i prawnymi Sąd uwzględnił powództwo co do kwoty głównej, o czym orzekł w pkt 1. wyroku, naliczając jednakże odsetki od kwot składających się na odszkodowanie od pierwszych dni każdego kolejnego miesiąca do dnia zapłaty, z tym że od dnia 1 stycznia 2016r. w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie, w związku ze zmianą treści art.481 kc a od kwoty 941,22 zł zasądzonej z tytułu odszkodowania uzupełniającego, od dnia wniesienia pozwu, tj. od 26 września 2016 r.

W punkcie 2 Sąd oddalił powództwo w pozostałym zakresie.

W punkcie 3 wyroku Sąd obciążył powoda kosztami wynagrodzenia kuratora procesowego pozwanej w kwocie 600 zł, które uznał za uiszczone. Zgodnie z art. 98 § 1 kpc strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Przedmiotem zwrotu, w ramach rozliczania poniesionych przez strony kosztów procesu, są zatem koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Do takich kosztów zaliczyć należy koszty wywołane czynnością procesową podjętą przez stronę w celu obrony jej interesu. Przemawia to za przyjęciem, że żądanie zwrotu poniesionych kosztów procesu podlega ocenie w oparciu o kryterium celowości podejmowania przez stronę czynności procesowej (post. SN z 24.3.2011 r., I CZ 109/10, niepubl.). Dokonując w tym kontekście oceny wniosku powoda o wyznaczenie kuratora sądowego dla pozwanej, stwierdzić należy, iż nie był on celowy. Strona powodowa nie podjęła bowiem niezbędnych czynności, celem ustalenia miejsca pobytu pozwanej. Należy zważyć, iż kurator sądowy, podejmując czynności w niniejszej sprawie, by ustalić miejsce zamieszkania pozwanej, posłużył się numerem telefonu, znajdującym się w oświadczeniu pozwanej, który powód dołączył do pisma z dnia 21 kwietnia 2016 r. (k. 115). Powód dysponując tym numerem z łatwością mógł sam ustalić miejsce pobytu M. W. i wskazać je w pozwie. Tym samym Sąd uznał, iż koszt wynagrodzenia kuratora sądowego poniesiony przez powoda nie był niezbędny do celowego dochodzenia praw. W konsekwencji, zwrot poniesionego wydatku w tym zakresie powodowi nie przysługiwał.

W punkcie 4 wyroku Sąd, na podstawie art. 102 kpc, odstąpił od obciążenia pozwanej M. W. pozostałymi kosztami procesu. Przepis ten ustanawia wyjątek od ogólnej zasady, że strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi koszty procesu. W wypadkach szczególnie uzasadnionych Sąd może nie obciążać strony przegrywającej kosztami postępowania. W niniejszej sprawie Sąd uwzględnił powództwo, jednakże sytuacja materialna pozwanej jest skrajnie trudna – pozwana dysponuje nikłymi środkami na utrzymanie (około 50 zł na tydzień), brakuje jej środków na wyżywienie, zmuszona jest zamieszkiwać czasowo u koleżanki, ponieważ nie dysponuje własnym lokalem mieszkalnym, a nie ma środków na wynajęcie lokum. Z rodziną zamieszkać nie może, bowiem mąż stosuje wobec niej przemoc.

ZARZĄDZENIE

1.  (...). C,

2.  (...)

3.  (...).