Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 września 2016 r.

Sąd Rejonowy w Chełmnie Wydział I Cywilny

w składzie następującym :

Przewodniczący : SSR Julita Preis

Protokolant: sekr. sąd. Małgorzata Beska

po rozpoznaniu w dniu 14 września 2016 r. w Chełmnie

sprawy z powództwa J. G. i K. G.

przeciwko (...) S.A. z siedzibą w S.

o zapłatę

orzeka:

I.  Zasądza od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w S. na rzecz powódki J. G. kwotę 7500,00 zł ( siedem tysięcy pięćset złotych ) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 07 lipca 2014 r. do dnia zapłaty.

II.  Zasądza od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w S. na rzecz powoda K. G. kwotę 7500,00 zł ( siedem tysięcy pięćset złotych ) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 07 lipca 2014 r. do dnia zapłaty.

III.  Oddala powództwo w pozostałej części .

IV.  Zasądza z tytułu kosztów procesu od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w S.:

- na rzecz powódki J. G. kwotę 535,87 zł ( pięćset trzydzieści pięć złotych osiemdziesiąt siedem groszy )

- na rzecz pozwanego K. G. kwotę 535,87 zł ( pięćset trzydzieści pięć złotych osiemdziesiąt siedem groszy )

V.  Nakazuje pobrać od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w S. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Chełmnie kwotę 1067,28 zł (jeden tysiąc sześćdziesiąt siedem złotych dwadzieścia osiem groszy) z tytułu części nieuiszczonych kosztów sądowych , od uiszczenia których powodowie byli zwolnieni i odstępuje od obciążenia powodów pozostałą częścią nieuiszczonych kosztów sądowych.

UZASADNIENIE

Powodowie: J. G. i K. G. w pozwie skierowanym przeciwko (...) S.A. z siedzibą w S. domagali się na podstawie art.446 § 4 kc w zw. z art.415 kc w zw. z art.34 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. z dnia 16 lipca 2003 r.) zasądzenia od pozwanego tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę na rzecz :

- J. G. kwoty 10.000 zł. wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 7.07.2014 r. do dnia zapłaty,

- K. G. kwoty 10.000 zł. wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 7.07.2014 r. do dnia zapłaty,

i zasądzenia od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu wg norm przypisanych oraz kosztów zastępstw procesowych oraz kosztów opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

W uzasadnieniu żądania pozwu powodowie wskazali , że w nocy z 12.04.2014 r. na 13.04.2014 r. w miejscowości K. koło C. woj. (...)- (...) miał miejsce tragiczny w skutkach wypadek komunikacyjny . M. M. (1) kierując pojazdem R. (...) o nr rej. (...) na łuku drogi stracił panowanie nad pojazdem i uderzył w przydrożne drzewo. W następstwie wypadku śmierć poniosła P. G. (1), pasażerka pojazdu. W chwili zajścia zdarzenia sprawca wypadku miał zawartą ważną umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej w (...) S.A. - polisa nr (...). Postępowanie w sprawie prowadzi Sąd Rejonowy w Chełmnie III Wydział Rodzinny i Nieletnich , sygn. akt (...)

Powodowie są starszymi osobami. K. G. ma 82 lata, a J. G. 74 lata. Powódka J. G. była dumna ze swojej wnuczki. Zawsze miała z nią bardzo dobry kontakt, ich relacje były godne pozazdroszczenia. W. chętnie zwierzała się babci ze swoich sekretów, siadały razem przy stole. Powódka robiła wnuczce cappuccino, ta zaś opowiadała o wszystkim co dla niej ważne. Poszkodowana P. była największą pociechą i radością swojej babci. P. chętnie pomagała dziadkom. Nie chciała, by starsi ludzie się męczyli, robiła więc zakupy, chętnie sprzątała u dziadków w domu.

Dla K. P. (1) była oczkiem w głowie. Dziadek często wspierał wnuczkę drobnymi kwotami na zakup ciuchów czy kosmetyków. Z utęsknieniem czekał na jej przyjazd. Dom w którym była wnuczka tętnił życiem. Jej uśmiech i ciepły głos budziły radość w sercach powodów. Powodom ciężko jest opisać swoje uczucia związane z niepowetowaną stratą, jaka dotknęła ich rodzinę. Nie mogą pogodzić się z tym, że tak młoda dziewczyna straciła życie zanim uzyskała pełnoletność. Dla K. G. i J. G. tragiczny wypadek wnuczki P. i jej nagła śmierć stanowią najbardziej dramatyczne i traumatyczne chwile w ich życiu. Nie potrafią poradzić sobie z tragiczną śmiercią wnuczki. Nowa rzeczywistość , z którą muszą się zmierzyć zupełnie ich przytłacza. Powodowie z chwilą tragicznego wypadku wnuczki podupadli na zdrowiu. Oboje mają problemy z koncentracją, są przygnębieni i rozżaleni. W nocy są dręczeni przez koszmary, ciężko jest im wypocząć. Nie mogą jeść, są znerwicowani. J. G. cierpi na cukrzycę, a dodatkowe nerwy rozregulowały jej organizm. Dziadkowie oddaliby wszystko, by ich ukochana wnuczka żyła. Dzisiaj pogrążeni w żałobie cieszą się z tego, że nikt nie jest w stanie odebrać im wspomnień. Każdego dnia modlą się za spokój duszy swojej kochanej wnuczki P. i odwiedzają jej mogiłę. Dla oceny krzywdy doznanej przez powodów należy odnieść się do cech charakteru zmarłej. Była dla nich ukochaną wnuczką, która nie zapomniała o dziadkach. Odwiedzała ich, spędzała z nimi czas, opiekowała się nimi. Wnosiła do ich życia młodość i radość. Z utęsknieniem oczekiwali jej wizyt, a ich dom był dla niej zawsze otwarty. Wszystko to definiuje pojęcie rodziny.

Roszczenia powodów zostały zgłoszone w dniu 06.06.2014 r. Na mocy decyzji pozwanego odmówiono powodom wypłaty tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę .

Powodowie wskazali powołując się na orzecznictwo Sądu Najwyższego , że wysokość zadośćuczynienia musi być rozważana indywidualnie i przedstawiać dla poszkodowanego odczuwalną wartość ekonomiczną, adekwatną do warunków gospodarki rynkowej. Owa odczuwalna wartość winna być rozpatrywana w kontekście pełnej kompensacji szkody i rodzaju krzywdy. Trudno mówić o większej krzywdzie niż utrata osoby bliskiej. W tej części kryteria oceny rozmiaru świadczenia określa również dyrektywa uwzględnienia indywidualnych właściwości i subiektywnych odczuć poszkodowanego (wyrok SN z 19.05.1998 r., IICKN 756/97 ). Odnosząc się do rynkowej „odczuwalności" wysokości zadośćuczynienia Sąd Najwyższy wskazuje wprost, iż wraz ze wzrostem średniego wynagrodzenia w gospodarce rynkowej wartości te winny być coraz wyższe. Gdyby ocenić wartość roszczeń wywodzonych przez powodów to uznać należy, iż żądanie zapłaty nie jest wygórowane, a wręcz przeciętne. Krzywda jakiej doznali powodowie będzie nadal aktualna po zakończeniu procesu. Ma to o tyle znaczenie, iż średnie wynagrodzenie zapewne będzie rosło w najbliższych latach, tak jak dzieje się to niezmiennie o szeregu lat ubiegłych. W sensie procesowym ma to wpływ na zakaz wytaczania ponownego powództwa o podwyższenie zasądzonego już zadośćuczynienia. Na rozmiar krzywdy poza subiektywnymi odczuciami powodów zaakcentowanych w treści uzasadnienia pozwu mają również wpływ fakt, iż do zdarzenia doszło w niedalekiej odległości od miejsca zamieszkania powodów i to miejsce zawsze będzie kojarzyło im się z tragedią rodzinną.

Powodowie wskazali , zgodnie z art.14 ust. l ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. z dnia 16 lipca 2003 r.) Zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie. Wniosek o wypłatę (ostateczną) odszkodowania został złożony w dniu 6.06.2014 r. Mając na uwadze treść przepisu termin zaspokojenia roszczenia zapłaty odszkodowania za szkodę na osobie upłynął w dniu 6.07.2014 r. Termin ten należy połączyć z treścią art.455 kc oraz orzecznictwem sądowym w kontekście żądania zapłaty odsetek liczonych od roszczenia głównego. Powodowie powołali się na wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 28.10.2011 r., VI ACa 247/11, opubl. LEX nr 1103602 . Powodowie wskazali też , że żądanie zasądzenia kosztów procesu znajduje uzasadnienie w art. 98 kpc.

(...) SA z siedzibą w S. w odpowiedzi na pozew wniosło o oddalenie powództwa i o zasądzenie od powodów na rzecz pozwanego kosztów procesu wg norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu swego stanowiska pozwany wskazał, że Sąd Rejonowy Gdańsk - Północ w Gdańsku VIII Wydział Krajowego Rejestru Sądowego w dniu 31 października 2014 r. postanowił wpisać w Krajowym Rejestrze Sądowym Rejestrze Przedsiębiorców, połączenie (...) S.A. z (...) S.A. - poprzez przejęcie w drodze przeniesienia całego majątku (...) S.A. ( jako Spółki przejmowanej ) na (...) S.A. (jako Spółki przejmującej ). Powyższe przejecie zostało wpisane do Rejestru Przedsiębiorców w dniu 31.10.2014 r., godz. 12:41 : 51. Tym samym legitymowanym biernie w sprawie z powództwa J. G. i K. G. przeciwko (...) S.A. w S. o zapłatę przed Sądem Rejonowym w Chełmnie jest (...) S.A. w S..

Pozwany wskazał , że potwierdza, że w dniu 12 kwietnia 2014 r., (...) S.A. w S. udzielało ochrony ubezpieczeniowej w zakresie OC posiadaczy pojazdów mechanicznych J. S., właścicielowi samochodu osobowego marki (...) o nr rej. (...) oraz , że poza sporem jest również, że kierujący tym pojazdem w chwili wypadku drogowego zaistniałego w dniu 12 kwietnia 2014 r. ok. godz. 2.10, w miejscowości K., powiat (...) M. M. (1), ponosi winę za powstanie wypadku drogowego w następstwie którego poniosła śmierć pasażerka tego pojazdu P. G. (1). Sprawca wypadku pozostawał w stanie po użyciu alkoholu ( 0,22 mg/1) i nie posiadał prawa jazdy. Powyższe okoliczności zdaniem pozwanego, w przypadku uznania przez Sąd , odpowiedzialności pozwanego w sprawie co do zasady, uzasadniają postawienie zarzutu przyczynienia się poszkodowanej do powstania szkody na jej osobie ( art. 362 § kc) i zmniejszenia dochodzonych przez powodów kwot zadośćuczynienia na podstawie art. 446 § 4 kc w 50%.

Pozwany stwierdził , że nie uznaje powództwa co do zasady oraz co do wysokości i wnosi o jego oddalenie w całości. Pozwany podniósł , że zgłoszeniu szkody w imieniu powodów zostało wszczęte postępowanie likwidacyjne w wyniku którego uwzględniając dokumenty załączone do pisma pełnomocnika poszkodowanych oraz po przeprowadzeniu wywiadu środowiskowego, odmówiono w całości przyznania zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę na rzecz dziadków zmarłej P. G. (1) na podstawie ( art. 446 § 4 kc ). Powodowie nie zamieszkiwali bowiem wspólnie z wnuczką, ich kontakt z P. G. (1) był okazjonalny, a jej śmierć nie spowodowała pogorszenia ich stanu zdrowia. Zdaniem ubezpieczyciela sprawcy szkody w zakresie OC posiadaczy pojazdów mechanicznych, pomimo pokrewieństwa, pomiędzy powodami a zmarłą nie istniała silna więź emocjonalna, definiująca najbliższego członka rodziny ( art. 446 § 4 kc ). Powodowie poza normalną w takiej sytuacji reakcją żałoby nie wymagali terapii psychologicznej lub leczenia psychiatrycznego.

W piśmie procesowym z dnia 12 stycznia 2015 r. pełnomocnik powodów wskazał , że z uwagi na zmiany podmiotowe po stronie pozwanej popiera powództwo przeciwko (...) S.A. z siedzibą w S. ( k. 58 akt ).

Sąd ustalił co następuje :

W nocy z 12.04.2014 r. na 13.04.2014 r. w miejscowości K. koło C. doszło do wypadku komunikacyjnego. M. M. (1) kierując pojazdem R. (...) o nr rej. (...) na łuku drogi stracił panowanie nad pojazdem i uderzył w przydrożne drzewo. W następstwie wypadku śmierć poniosła m.in. P. G. (1), pasażerka pojazdu. P. G. (1) w dacie śmierci miała 16 lat. Sprawca wypadku był małoletni , pozostawał w stanie po użyciu alkoholu ( 0,22 mg/1) i nie posiadał prawa jazdy W dacie wypadku ochrony ubezpieczeniowej w zakresie OC posiadaczy pojazdów mechanicznych J. S., właścicielowi samochodu osobowego marki (...) o nr rej. (...) udzielało (...) S.A. w S. . Następcą prawnym (...) S.A. w S. jest (...) S.A. z siedzibą w S.

dowód: - akta szkodowe przedłożone przez pozwanego , z których dowód Sąd przeprowadził w dniu 10 lipca 2015 roku , w tym zaświadczenie o zdarzeniu drogowym z dnia 14.04.2014 roku - k. 64 v i k. 98

- okoliczności bezsporne pomiędzy stronami

- odpis z KRS prowadzonego dla pozwanego oraz kopia postanowienia z dnia 31.10.2014 r. – k. 44 – 52

P. G. (1) była wnuczką J. G. i K. G.. P. G. mieli łącznie ośmioro wnuków, większość z nich jest już dorosła. P. G. (1) była córką syna J. G. i K. P. (2) G.. Od syna R. G. mieli wnuki w wieku : 30 , 20 i 18 lat, jeden z nich mieszka w K., pozostali w K.. Z kolei od córki B. G. mają wnuczki w wieku 25 i 29 lat, jedna z nich mieszka w G., druga zaś w T. . Najmłodsze ich wnuki od syna K. są w wieku 4 i 12 lat , mieszkają w G. i do dziadków przyjeżdżają jedynie z rodzicami.

Z wnuczką P. J. i K. G. mieli najczęstszy i najlepszy kontakt, z uwagi na fakt , że zamieszkiwała ona w pobliżu i często odwiedzała dziadków. Dorośli wnukowie mieli już swoje życie . Gdy P. G. (1) była mała mieszkała z rodzicami w S. , tak jak i jej dziadkowie, ona z rodzicami w S. G. , dziadkowie w S.. J. G. wówczas prawie codziennie odwiedzała wnuczkę , czasami zabierała ją do siebie do domu , a w okresie kiedy oboje rodzice P. pracowali , co miało miejsce przez okres około 2 lat to J. G. opiekowała się P. G. (1). Rodzice P. G. (1) rozwiedli się kilka lat temu i po ich rozwodzie P. zamieszkała wraz ze swą mamą w C.. J. G. przeżywała to wówczas , martwiła się o P. , że nie będzie miała pełnej rodziny. Po rozwodzie rodziców P. G. (1) przyjeżdżała do swojego ojca, początkowo rzadziej , ale kiedy już samodzielnie mogła jeździć komunikacją publiczną , to przyjeżdżała z reguły na weekend i wówczas odwiedzała też dziadków. P. G. (1) do ojca i dziadków przyjeżdżała też na część wakacji . P. zawsze była też na uroczystościach rodzinnych , na imieninach i urodzinach. Gdy P. była u dziadków, to rozmawiała z babcią i dziadkiem o różnych sprawach, mówiła im o swoich planach , pomagała dziadkom w sprzątaniu , w pracach w ogrodzie i w zakupach. P. kochała dziadków i lubiła do nich przychodzić , dobrze się u nich czuła. Także dziadkowie kochali wnuczkę. Zdarzało się , że u nich nocowała , miała u nich swoje rzeczy. Od trzech lat P. G. (1) przyjaźniła się z H. K. i często zabierała ją ze sobą do S. . Razem wówczas przychodziły do państwa G. i razem nocowały u nich. Na wątpliwości matki H. K. J. G. odpowiadała , że mogą obie do niej przyjeżdżać , bo obie je kocha. Od K. G. z uwagi na wniesione przez matkę P. G. (1) powództwo na rzecz P. G. (1) były zasądzone alimenty – 50,00 zł miesięcznie , te pieniądze P. dostawała od dziadków do ręki , dodatkowo dawali jej drobne kwoty na wydatki .

dowód: - zeznania św. P. G. (2) – k. 77 – 78

- zeznania św. K. I. – k. 78

- zeznania św. A. K. – k. 79

- zeznania powódki J. G. – k. 98 – 99

- zeznania powoda K. G. – k. 34 i 99 v

O śmierci wnuczki P. G. (1) i K. G. dowiedzieli się z telefonu syna - ojca P.. Po wypadku P. G. (2) został przewieziony do swoich rodziców i był z nimi aż do pogrzebu córki. Okoliczności wypadku, którym w wyniku, którego zmarła P. G. (1) były tragiczne, zginęło wówczas siedmioro młodych ludzi , kwestie z związane z wypadkiem przedstawiały media . Rodzinom zmarłych dzieci zapewniono pomoc psychologa, ale z rodziny G. skorzystał z niej jedynie P. G. (2). J. G. , ani K. G. nie korzystali z pomocy psychologa, czy psychiatry , mimo tego , że bezpośrednio po śmierci wnuczki terapia psychologiczna dla mogłaby się okazać dla J. G. pomocna. K. G. dwukrotnie pojechał na miejsce , gdzie zdarzył się wypadek. W związku z tragiczną śmiercią wnuczki K. G. przebył reakcję żałoby objawiającą się zaburzeniami snu, stanami obniżonego nastroju, poczuciem żalu, pustki po stracie bliskiej osoby. Także J. G. przebyła reakcję żałoby objawiająca się występowaniem obniżonego nastroju, płaczliwości, zaburzeń snu. Objawy te były najsilniej wyrażone okresie kilku miesięcy po wypadku, powodując obok subiektywnego dyskomfortu, ograniczenie kontaktów rodzinnych, towarzyskich, następnie w miarę upływu czasu łagodniały.

Zarówno J. G. , jak i K. G. przeżyli nagłą śmierć wnuczki , brakuje im jej, jej odwiedzin, często wspominają wnuczkę , nie tylko między sobą , ale także w rozmowach z sąsiadami i znajomymi . Na półce w ich domu stoi zdjęcie wnuczki . P. G. (1) jest pochowana zgodnie z wolą swej mamy na cmentarzu komunalnym w C. . J. G. , gdy tylko może , gdy ma ją kto podwieźć odwiedza grób wnuczki , dba o niego. Natomiast K. G., mimo swojego wieku systematycznie co najmniej raz w tygodni jeździ na grób wnuczki rowerem , a jest to odległość kilku kilometrów .

dowód: - zeznania św. P. G. (2) – k. 77 – 78

- zeznania św. K. I. – k. 78

- zeznania św. A. K. – k. 79

- zeznania powódki J. G. – k. 98 – 99

- zeznania powoda K. G. – k. 34 i 99 v

- akta szkodowe pozwanego

- opinia sądowo- psychiatryczna i psychologiczna dotycząca powoda K. G. – k.136 – k. 138

- opinia sądowo- psychiatryczna i psychologiczna dotycząca powódki J. G. – k. 139 – 141

Pismem z dnia 03.06.2014 r. J. G. i K. G. działając przez pełnomocnika - Centrum (...) spółkę z o.o. w L. - wystąpili do ubezpieczyciela (...) S.A. w S. o wszczęcie postępowania likwidacyjnego w sprawie wypadku komunikacyjnego , który miał miejsce w dniu 13.04.2014 r. , w wyniku którego została poszkodowana ich wnuczka P. G. (1) i o przyznanie zarówno dla babci poszkodowanej J. G. , jak i dla dziadka poszkodowanej – K. G. kwot po 30 000,00 zł tytułem zadośćuczynienia po śmierci wnuczki , na podstawie art. 446 § 4 kc . Pismo wpłynęło do ubezpieczyciela dnia 06.06.2014 r. Ubezpieczyciel zlecił przeprowadzenie wywiadu w terenie A. G.. Rozmawiał on z M. G. - mamą P. , P. G. (2) – tatą P. oraz z J. i K. G.. Sporządził on z tych rozmów protokoły oraz pisemną informację z dnia 30.06.2014 r. na temat dokonanych czynności związanych z ustaleniem zmiany warunków bytowych członków rodziny G. , w następstwie wypadku komunikacyjnego podczas którego zginęła P. G. (1). Z wniosków przedstawionych w w/w informacji wynika , że zostały one wyciągnięte przede wszystkim na podstawie rozmowy z M. G..

Pismami z dnia 07 lipca 2014 r. ubezpieczyciel poinformował pełnomocnika J. G. i K. G. , że nie znajduje podstaw do przyznania na rzecz roszczących J. G. i K. G. zadośćuczynienia w związku ze śmiercią małoletniej P. G. (1). W pismach wskazał , że zadośćuczynienie określone w treści art. 446 § 4 kc ma za zadanie złagodzić krzywdę wynikającą ze śmierci najbliższego członka rodziny, przy czym najbliższego członka rodziny, zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą, definiować należy nie przez więzy krwi, ale przez istnienie silnej więzi emocjonalnej, której zerwanie spowodowało ból i cierpienie, zgormadzone zaś w aktach sprawy dokumenty wskazują, że J. G. i K. G. utrzymywali wprawdzie poprawny kontakt ze zmarłą wnuczką, jednak kontakty te były raczej sporadyczne i miały charakter wizyt rodzinnych, w związku z powyższym brak jest podstaw do stwierdzenia, by między roszczącymi a zmarłą małoletnią P. G. (1) istniała silna więź emocjonalna definiująca najbliższego członka rodziny. Mimo złożonych przez J. G. i K. G. odwołań ubezpieczyciel podtrzymał swą decyzję.

Do ubezpieczyciela o przyznanie zadośćuczynienia wystąpili też inni dziadkowie młodych ludzi , którzy zginęli w wypadku komunikacyjnym , który miał miejsce w nocy z dnia 12/13.04.2014 r. : K. J. – babcia zmarłej N. B. i P. G. (1) ze strony matki , J. K. i E. T. – babcie zmarłej H. K.. Z w/w osobami ubezpieczyciel zawarł ugody i wypłacił im z tytułu zadośćuczynienia opartego na podstawie art. 446 § 4 kc kwoty po 25 000,00 zł .

dowód: - akta szkody przedłożone przez pozwanego

- potwierdzona kopia zgłoszenia szkody wraz z dowodem doręczenia – k. 6 – 9

- zeznania św. A. G. – akta VII Cps 12/15

- zeznania św. A. K. – k. 79

- potwierdzone kopie pism i ugód – k. 81 – 90

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie dokumentów wyżej szczegółowo opisanych, w tym akt szkodowych przedłożonych przez pozwanego, z których dowód Sąd przeprowadził w dniu 10 lipca 2015 roku ( k. 64 v i k. 98 akt ). Sąd oparł się także ustalając stan faktyczny na zeznaniach świadków : P. G. (2) (k. 77 – 78 ) , K. I. ( k. 78 ) i A. K. ( k. 79 ) oraz na zeznaniach powodów : J. G. ( k. 98 – 99 ) i K. G. ( k. 34 i 99 v ) ) , którym Sąd dał wiarę albowiem zeznania te co do zasady wzajemnie się potwierdzają i nie ma między nimi sprzeczności, a są to także zeznania osób spoza rodziny powodów. Zeznania św. A. G. ( akta VII Cps 12/15 ) stanowią informację o czynnościach przeprowadzonych przez tego świadka na zlecenie ubezpieczyciela , mają one co do zasady odzwierciedlenie w aktach szkodowych przedłożonych przez pozwanego. Jednakże wnioski przedstawione przez świadka w informacji z dnia 30.06.2014 r. opierają się głównie na informacjach udzielonych przez matkę zmarłej P. – M. G. , sprzecznych z informacjami udzielonymi przez ojca i dziadków P. – powodów w niniejszej sprawie. Świadek powołuje się też na przeprowadzone rozmowy z sąsiadami , jednakże w aktach szkodowych nie znajduje to potwierdzenia . Należy nadmienić , że pozwany nie zdecydował się na powołanie w charakterze świadka w niniejszej sprawie M. G. . Sąd oparł się także na opiniach sądowych – psychiatrycznych i psychologicznych sporządzone przez biegłych z dziedziny psychologii D. K. i biegłego z dziedziny psychiatrii M. M. (2) ( k. 136 – 141 ), które to opinie są w ocenie Sądu wyczerpujące , biegli wskazali w nich podstawy w oparciu o które wydali swe opinie.

Sąd postanowieniem z dnia 14 września 2016 r. oddalił wnioski dowodowe zgłoszone przez pełnomocnika pozwanego w piśmie procesowym z dnia 12 września 2016 r. jako wnioski spóźnione , strona pozwana była zobowiązana do złożenia odpowiedzi na pozew w terminie do dnia 07.01.2016 r. pod rygorem pomięcia spóźnionych twierdzeń i dowodów. Co prawda wniosek o przeprowadzenie dowodu z akt Sądu Rejonowego w Chełmnie I. N. 30/14 został zgłoszony w odpowiedzi na pozew , jednak został on przez pełnomocnika pozwanej cofnięty na rozprawie w dniu 25 marca 2016 r. ( k. 64 v akt ) , co zostało potwierdzone oświadczeniem pełnomocnika pozwanej na rozprawie w dniu 10 lipca 2016 r. (k. 97 v akt ). Nadto Sąd miał na uwadze, że zgodnie z art. 229 kpc nie wymagają dowodu fakty przyznane w toku postępowania przez stronę przeciwną, jeżeli przyznanie nie budzi wątpliwości. Powodowie jednoznacznie uznali przyczynienie się pozwanej do szkody w 70 % czyli takie o jakie wnosiła strona pozwana, a jedynie ustaleniu przyczynienia się poszkodowanej mogły służyć wnioskowane przez stronę pozwaną w piśmie z dnia 12.09.2016 r. dowody co do okoliczności wypadku , w sytuacji , gdy w odpowiedzi na pozew strona pozwana stwierdziła, że poza sporem jest , że 12 kwietnia 2014 r., (...) S.A. w S. udzielało ochrony ubezpieczeniowej w zakresie OC posiadaczy pojazdów mechanicznych właścicielowi samochodu osobowego marki (...) o nr rej. (...) oraz , że poza sporem jest również, że kierujący tym pojazdem w chwili wypadku drogowego zaistniałego w dniu 12 kwietnia 2014 r. w miejscowości K., powiat (...) M. M. (1), ponosi winę za powstanie wypadku drogowego w następstwie którego poniosła śmierć pasażerka tego pojazdu P. G. (1).

Sąd zważył co następuje :

Żądanie powodów J. G., jak i K. G. oparte jest na art. 446 § 4 kc, który stanowi , że Sąd może także przyznać najbliższym członkom rodziny zmarłego odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

Pozwany kwestionował , że między roszczącymi a zmarłą małoletnią P. G. (1) istniała silna więź emocjonalna definiująca najbliższego członka rodziny.

W obowiązującym stanie prawnym nie istnieje legalna definicja "rodziny". W judykaturze i piśmiennictwie przyjmuje się, że definiując pojęcie "rodziny" można użyć kryteriów: pokrewieństwo, małżeństwo, przysposobienie, powinowactwo, rodzina zastępcza, pozostawanie we wspólnym gospodarstwie domowym. Można zatem zaaprobować definicję rodziny, jako najmniejszej grupy społecznej, powiązanej poczuciem bliskości i wspólności, osobistej i gospodarczej, wynikającej nie tylko z pokrewieństwa, czy powinowactwa. Pokrewieństwo nie stanowi wyłącznego kryterium zaliczenia do najbliższych członków rodziny w rozumieniu art. 446 § 4 kc (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 kwietnia 2005 r., IV CK 648/04, OSNC 2006/3/54 ). O tym, kto jest najbliższym członkiem rodziny, decyduje faktyczny układ stosunków pomiędzy określonymi osobami, a nie formalna kolejność pokrewieństwa wynikająca w szczególności z przepisów kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, czy ewentualnie z powinowactwa. Aby więc ustalić, czy występujący o zadośćuczynienie jest najbliższym członkiem rodziny nieżyjącego należy stwierdzić, czy istniała silna i pozytywna więź emocjonalna pomiędzy dochodzącym roszczenia z art. 446 § 4 kc , a zmarłym (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 czerwca 2011 r., III CSK 279/10, LEX nr 898254, wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 25.02.2016 r. I ACa 1276/15, LEX 2017719,) . Bycie najbliższym członkiem rodziny zmarłego oznacza, że między nim a stroną powodową istniała silna pozytywna więź emocjonalna. Jej zerwanie, doprowadzenie do uczucia smutku, żalu, osamotnienia stanowi krzywdę podlegającą wynagrodzeniu na podstawie art. 446 § 4 kc. Istotny w tym względzie jest indywidualnie oceniany stopień cierpienia psychicznego, stopień krzywdy wynikający z utraty pomocy i opieki osoby bliskiej, uczucia osamotnienia, bezsilności wobec trudności życiowych, stopień zażyłości, bliskości i wspólności, jakie zachodziły pomiędzy zmarłym a osobą najbliższą. Nie jest jednak konieczne, aby powód zamieszkiwał ze zmarłym przed jego śmiercią i pozostawał we wspólności gospodarczej. Wynika to z faktu, że ustawodawca łączy w art. 446 kc roszczenia odszkodowawcze oraz roszczenie o zadośćuczynienie z istnieniem stosunku bliskości, a nie więzi gospodarczej ( por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 10.02.2016 r. , sygn.. I ACa 659/15 , LEX 2016247 , por. Monika Wałachowska - Wynagrodzenie szkód deliktowych doznanych przez pośrednio poszkodowanych, LexisNexis 2014). Przewidziane w art. 446 § 4 kc zadośćuczynienie za krzywdę doznaną w związku ze śmiercią najbliższego członka rodziny powinno mieć przede wszystkim kompensacyjny charakter, wobec czego nie może ono stanowić zapłaty symbolicznej, ale musi przedstawiać ekonomicznie odczuwalną wartość. Wysokość tego zadośćuczynienia nie może być nadmierna w stosunku do doznanej krzywdy, ale powinna być - przy uwzględnieniu krzywdy poszkodowanego - utrzymana w rozsądnych granicach, odpowiadających aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa. Uwzględnienie stopy życiowej społeczeństwa przy określaniu wysokości tego zadośćuczynienia nie może jednak podważać jego kompensacyjnej funkcji.

Mając na uwadze powyższe , w ocenie Sądu oboje powodowie : J. G. i K. G. byli członkami najbliższej rodziny P. G. (1) i istniała miedzy wnuczką a nimi bliska więź emocjonalna , która w wyniku jej nagłej śmierci została zerwana . Mimo , że zmarła była jedną z ośmiorga wnucząt powodów to właśnie ze zmarłą P. powodowie utrzymywali stały kontakt. P. G. (1) miała u dziadków swoje rzeczy . Powodowie kochali wnuczkę i ona ich kochała , lubili z nią przebywać i rozmawiać, mogli także jako ludzie już starsi liczyć na jej pomoc w obowiązkach domowych . Powodowie martwili się też sytuacją wnuczki związaną z rozwodem jej rodziców . Oboje powodowie przeżyli okres żałoby po śmierci wnuczki objawiający się zaburzeniami snu, stanami obniżonego nastroju, poczuciem żalu, pustki po stracie bliskiej osoby. Powodowie cały czas wspominają wnuczkę i pamiętają o niej, systematycznie odwiedzają jej grób . Wynika to jednoznacznie z zebranego materiału dowodowego : z zeznań świadków i opinii biegłych wydanych w sprawie.

W ocenie Sądu oboje powodowie mają podstawy do żądania zadośćuczynienia w oparciu o art. 446 § 4 kc.

Pozwany (...) SA z siedzibą w S. jest następcą prawnym (...) S.A. w S. - ubezpieczyciela z tytułu umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów posiadacza samochodu marki (...) o nr rej. (...), którym kierował sprawca wypadku z dnia 12/13.04.2014 r. – M. M. (1) , w wyniku którego śmierć poniosła P. G. (1) . Art. 822 kc § 1 i 4 kc stanowi, że przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela. Zasady odpowiedzialności pozwanego reguluje też ustawa z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych ( tj. Dz. U. z 2013 r., poz. 392 z późn. zm.). W myśl art. 34 tej ustawy z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia. Art. 35 cytowanej ustawy stanowi, że ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej, wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu. Zgodnie z art. 435 § 1 kc prowadzący na własny rachunek przedsiębiorstwo lub zakład wprawiany w ruch za pomocą sił przyrody (pary, gazu, elektryczności, paliw płynnych itp.) ponosi odpowiedzialność za szkodę na osobie lub mieniu, wyrządzoną komukolwiek przez ruch przedsiębiorstwa lub zakładu, chyba że szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności. Art. 436 kc stanowi zaś , że odpowiedzialność przewidzianą w artykule poprzedzającym ponosi również samoistny posiadacz mechanicznego środka komunikacji poruszanego za pomocą sił przyrody, przy czym zgodnie z § 2 tego artykułu razie zderzenia się mechanicznych środków komunikacji poruszanych za pomocą sił przyrody wymienione osoby mogą wzajemnie żądać naprawienia poniesionych szkód tylko na zasadach ogólnych. Również tylko na zasadach ogólnych osoby te są odpowiedzialne za szkody wyrządzone tym, których przewożą z grzeczności.

Sąd uwzględnił przyczynie się poszkodowanej do zaistnienia wypadku w wysokości 70 %, które powodowie sami uznali. Sprawca szkody był osobą małoletnią , nie posiadał uprawnień do prowadzenia pojazdów i był pod wpływem alkoholu. Konstrukcja przyczynienia się poszkodowanego do powstania szkody uregulowana w art. 362 kc znajduje bezpośrednie zastosowanie do roszczeń z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. Art. 362 kc stanowi , że jeżeli poszkodowany przyczynił się do powstania lub zwiększenia szkody, obowiązek jej naprawienia ulega odpowiedniemu zmniejszeniu stosownie do okoliczności, a zwłaszcza do stopnia winy obu stron. W judykaturze zostało przyjęte i utrwalone stanowisko, że osoba, która decyduje się na jazdę samochodem z kierowcą będącym w stanie po spożyciu napoju alkoholowego przyczynia się do odniesionej szkody powstałej w wyniku wypadku komunikacyjnego, gdy stan nietrzeźwości kierowcy pozostaje w związku z tym wypadkiem. W wyroku z dnia 02 grudnia 1985 r. Sąd Najwyższy stwierdził , że osoba, która decyduje się na jazdę samochodem z kierowcą będącym w stanie po spożyciu napoju alkoholowego przyczynia się do odniesionej szkody powstałej w wyniku wypadku komunikacyjnego, gdy stan nietrzeźwości kierowcy pozostaje w związku z tym wypadkiem. Spożycie napoju alkoholowego przed jazdą z takim kierowcą uważać należy za znaczne przyczynienie się do powstania szkody (LEX nr 5221, OSP 1986/4/87). W ocenie Sądu przyczynie się poszkodowanej P. G. (1) do powstania szkody uznane przez powodów jest bardzo wysokie . Zarówno sprawca szkody z dnia 12/13.04.2014 r. , jak i wszyscy poszkodowani byli osobami niepełnoletnimi, a fakt , że P. G. (1) wsiadła do samochodu kierowanego przez osobę nie posiadającą uprawnień , o czym wiedziała i o której wiedziała , że spożywał alkohol , nie może zwalniać od zupełnie od winy sprawcy szkody , który zdecydował się na prowadzenie samochodu nie mając do tego uprawnień i będąc pod wpływem alkoholu . Należy nadmienić , że winy sprawcy szkody strona pozwana nie kwestionowała.

Mając na uwadze ustalenia, o których była mowa wyżej oraz mając też na uwadze zadośćuczynienia , które wypłacone zostały przez ubezpieczyciela innym babciom poszkodowanych w wypadku 12/13.04.2014 r. , w tym drugiej babci P. G. (1) ( k. 81 - 90) Sąd uznał, że adekwatne do doznanej przez każdego z powodów krzywdy w związku ze śmiercią wnuczki P. G. (1) , przy uwzględnieniu przyczynienia się poszkodowanej , będzie zadośćuczynienie w kwocie 7500,00 zł i kwoty te zasądził od pozwanego na rzecz każdego z powodów orzekając o tym w punkcie I i II sentencji orzeczenia.

Od zasądzonych na rzecz powodów kwot Sąd na podstawie art. 481 § 1 i 2 kc w zw. z art. 455 kc zasądził odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia 07 lipca 2014 r. Od tej daty bowiem roszczenie zadośćuczynienia stało się wobec pozwanego wymagalne w myśl przepisu art. 455 kc. Zgodnie bowiem z treścią art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, strona pozwana była obowiązana zaspokoić roszczenie powodów w terminie 30 dni licząc od dnia otrzymania ich wezwania. Powodowie o wypłatę zadośćuczynienia zwrócili się do pozwanego pismami z dnia 03.06.2014 r . , doręczonymi dnia 06.06.2014 r. ( k. 9 v ) wobec czego termin do spełnienia świadczenia upłynął w dniu 06 lipca 2014 r. i od dnia następnego pozwany pozostawał w opóźnieniu. Należy nadmienić , że Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 14 stycznia 2011r. wydanym w sprawie I PK 145/10 , stwierdził , że zadośćuczynienie przysługuje z odsetkami od dnia opóźnienia, czyli wezwania do zapłaty (art. 445 i art. 481 § 1 k.c.), a nie od dnia jego zasądzenia (OSNP 2012/5-6/66 , podobnie : wyrok SN z dnia 08.02.2012 LEX nr 1147804 ; wyrok SN z dnia 16.12.2011 r. V CSK 38/11 , LEX nr 1129170 ; wyrok SN z dnia 18.02.2010 r. wydany w sprawie II CSK 434/09, LEX nr 602683).

W punkcie III sentencji orzeczenia Sąd oddalił powództwa każdego z powodów w pozostałym zakresie jako niezasadne.

W punkcie IV sentencji orzeczenia, Sąd mając na uwadze wynik spraw tj. uwzględnienie żądania każdego z powodów w 75 % orzekł o kosztach procesu na podstawie 100 kpc , stosunkowo je rozdzielając. Sąd uwzględnił koszty zastępstwa procesowego każdego z powodów , ustalone zgodnie z § 2 i § 6 pkt. 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu ( tj. Dz. U z 2013 r. , poz. 461 ze zmianami ), przy uwzględnieniu § 21 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U z 2015 r. , poz. 1800 ) oraz koszt opłaty skarbowej od złożonych pełnomocnictw – po 17,00 zł. Sąd uwzględnił też koszty zastępstwa procesowego pozwanego ustalone zgodnie z § 2 i § 6 pkt. 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu ( tj. Dz. U z 2013 r. , poz. 490 ze zmianami ), przy uwzględnieniu § 21 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U z 2015 r. , poz. 1804 ) oraz złożoną przez pozwanego zaliczkę na wydatki – 600,00 zł. Mając to na uwadze Sąd zasądził od pozwanego na rzecz każdego z powodów kwotę 535,87 zł .

Ponieważ powodowie byli zwolnieni od kosztów sądowych, wobec czego nieuiszczonymi opłatami sądowymi od każdego z pozwów po 500,00 zł i nieuiszczonymi wydatkami sądowymi związanymi z kosztami dopuszczonych w sprawie opinii biegłych - 423,04 zł , Sąd w punkcie V sentencji orzeczenia, mając na uwadze art. 108 kpc i wynik sprawy oraz art. 113 ustawy z dnia 28.07.2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych / tj. Dz.U. z 2016 r. , poz.623 ) , nakazał pobrać od pozwanego kwotę 1067,28 zł, i odstąpił od obciążenia powodów pozostałymi nieuiszczonymi kosztami sądowymi.